OPZIJ
DE INVLOEDRIJKSTE VROUW VAN 2015 JEANINE
HENNIS-PLASSCHAERT N R .10 • 2 015
4 3 ste JA A RGA NG • € 5,75
NR .11 •FE 2015 MINISTISCH 43st e JAA RG MAAN ANGD• B €LAD 5,75
Hoe Hennis het tij keert
50/50 BIJ DE FLINTSTONES
Oergezin had zorgtaken wél eerlijk verdeeld
RAUWE GRAPHIC NOVELS Liefde en seks expliciet opgetekend
GEMISTE AUTISTEN
Vrouwen zijn het ook, maar dan anders
04 Inhoud
OPZIJ I NR. 11 I 2015
78
54
44
SAMENLEVING
WERK
PERSOONLIJK
06
Uitgelicht Emmy voor Viola Davis
52
The Elevator Pitch
60
08
De wereld in 10 nieuwtjes
11
Say what?
13
De maand van Assita Kanko
V akvrouw LaDress
70
44
78
54
Geen besnijdenis, toch vrouw
De Keniaanse Maasai ontwikkelde nieuw ritueel voor meisjes
U it het leven getekend
Als je date goed met zijn geld om gaat, is het een goede partner
TOP 100
D e flamboyante baas van onze krijgsmacht Jeanine Hennis-Plasschaert
24
Vijf nieuwe gezichten
30
Dit zijn de 100 invloedrijkste vrouwen van Nederland
Simone van Trojen: ‘Ik moest dat perfecte jurkje gewoon zelf gaan maken’
59 Personal finance
De opkomst van de graphic novels, zonder superhelden maar met echte vrouwen
16
Beter zakendoen in China met de Global Business Academy
76
75
Verborgen autisten
Autisme komt bij vrouwen net zo vaak voor als bij mannen, maar de symptomen zijn anders
Zorgzame oermannen
Mannen zorgen minder voor de kinderen omdat ze van nature geprogrammeerd zijn om te jagen? Mooi niet!
Twee generaties
Kunstenaar Roesja Trimbos en haar buurvrouw beeldhouwer Maja van Hall
I deeën voor een beter leven
Goeddoen, zo doe je het beter
84
52
Man over vrouw
Mimespeler, acteur en schrijver Hakim Traida
05 OPZIJ I NR. 11 I 2015
24
CULTUUR & MEDIA
COLUMNS
SERVICE
86
03
Irene de Bel
15
Sheila Sitalsing
14
OPZIJ-Seminar: Bevlogen worden en bevlogen blijven
43
Hasna el Maroudi
41
Aanbieding abonnement
51
Asha ten Broeke
92
Boekenshop
69
Sofie van den Enk
98
Colofon
98
Volgende maand
88
Seksbom
Toneelgroep zoekt naar seks die ook leuk is voor vrouwen
Boeken
‘Nimmerthuis’, ‘Totaal door het dolle heen’, ‘Vrouwen & kleren’, ‘De liefde niet’, ‘Wat alleen wij horen’
93
Tech & Design
COVERBEELD FRANK RUITER • HAAR & MAKE-UP CARMEN GONZALEZ • STYLING MAARTJE BODT
16
94
96
Rijksmuseumrobot, tas van bomen, Wolfgang-app, deurbewaking
Film & Media
‘Sworn Virgin’, ‘Much loved’, ‘My Giant Life’, ‘Volgens Jacqueline’
Uit
Zangeres Melody Gardot, expo Fotodok, CODA Museum, toneelstuk ‘Een Flinke Linkse Vrouw’
84
‘ Ik ben niets anders dan een armoedzaaier’
16
TEKST DAPHNE VAN PAASSEN BEELD FRANK RUITER
Profiel
OPZIJ I NR. 11 I 2015
Hennis’ geheime wapens
1
nummer Ze wist de grootste bezuinigingen óóit te stuiten door haar kabinetsleden ervan te overtuigen dat het zo niet langer kon. De veiligheid van ons land staat op het spel, juist in een tijd waarin de wereldorde wankelt. ‘En als zij zich vastbijt, laat ze niet meer los’, zeggen mensen om haar heen. De helft van de meevallers ging op Prinsjesdag dus naar Defensie, waar Jeanine Hennis-Plasschaert met haar energieke en flamboyante stijl in de afgelopen drie jaar meer openheid wist te brengen.
1
17 OPZIJ I NR. 11 I 2015
24
TEKST NICO HOFSTRA, MISHA MELITA & MARLEEN LEUSSINK BEELD MARK HORN
Portretten
Pakweg een kwart van de vrouwen in de Top 100 kwam niet eerder op de lijst voor. Wie zijn deze nieuwkomers? Opzij maakt een dwarsdoorsnede.
OPZIJ I NR. 11 I 2015
LIJST BESTORMERS Jacobine Geel
Nieuw binnen op nummer 9 op de lijst Gezondheidszorg Functie: Voorzitter GGZ Nederland en presentator Opleiding:
Theologie aan de VU, Amsterdam Thuis: Getrouwd, een zoon en twee katten
I
n haar werkkamer hangt een portret van haar 11-jarige zoon Jacco. Geel: ‘Verse bloemen op tafel, die signaleert hij. Hij heeft oog voor schoonheid en detail.’ Ze sluit de dag graag met hem af, een bezinningsmoment, dat eindigt met een gebed voor het slapengaan. ‘Mens, waar is je broeder?’ is haar favoriete Bijbeltekst. God stelt die vraag aan Kaïn nadat hij zijn broer heeft vermoord. Een vraag waar je volgens Geel ook als voorzitter van GGZ Nederland wat mee kunt. ‘Investeer in relaties,’ geeft ze als carrièretip. ‘Zorg voor een gedegen ondergrond en werk aan een inspirerend verhaal. Iets waar je jezelf in kwijt kunt. Langs die weg ontstaan
ook op beleidsniveau andere gesprekken.’ Jacobine Geel (52) presenteert ruim elf jaar het programma Schepper & Co. Wat moet dit meisje van tv hier? zal een aantal mensen misschien hebben gedacht toen Geel twee jaar geleden voorzitter werd. ‘Ja, ik ben bekend van tv. Maar op bestuurlijk niveau doet dat er niet veel toe. In het complexe wereldje van GGZ moet soms harde strijd geleverd worden. Ik heb inmiddels laten zien dat ik dat kan.’ Met hart en ziel is ze verbonden aan televisie, maar op termijn is dat niet waar haar toekomst ligt. Ze wilde een stap zetten in de richting van een baan met meer committment en mogelijkheden. Haar voorzitterschap is in dat opzicht haar belangrijkste taak. ‘Ik heb een drang om te realiseren,’ zegt ze over de toekomst. ‘En ik ben een hardnekkige hoper. Dat is misschien romantisch en naïef, maar dat is dan maar zo.’
25 OPZIJ I NR. 11 I 2015
‘ IK BEN EEN HARDNEKKIGE HOPER’
44
TEKST DAPHNE VAN PAASSEN BEELD ANJA LIGTENBERG
Reportage
Geen besnijdenis, toch vrouw ALTERNATIEF RITUEEL IN KENIA
‘Those are bad traditions. They need to change,’ zei president Obama over meisjesbesnijdenis aan het eind van zijn bezoek afgelopen zomer aan Kenia. Eén op de vier meisjes in het land wordt nog altijd besneden. Bij het Maasai-volk is dat zelfs drie op de vier. Maar nu is er een revolutionair alternatief ritueel.
OPZIJ I NR. 11 I 2015
Besnijdenis is een eeuwenoud ritueel dat vermoedelijk via de Egyptenaren is verspreid. De bedoeling is van een meisje een echte vrouw te maken door haar mannelijke deel,
de clitoris (bij een man groeit dit uit tot eikel), weg te snijden. Van jongens worden echte mannen gemaakt door de voorhuid, die de eikel verstopt, weg te snijden.
45 OPZIJ I NR. 11 I 2015
70
TEKST HIDDE BOERSMA BEELD GETTY IMAGES
Wetenschap
OPZIJ I NR. 11 I 2015
EEN ECHTE OERMAN
ZORGT Mannen verschuilen zich graag achter de evolu足tionaire biologie als ze zich willen onttrekken aan de zorg voor hun kinderen. Hun oerdriften dwingen hen immers tot jagen. Niet waar, blijkt uit nieuw onderzoek. Zou het CBS het gedaan hebben om te sarren, om mannen even op hun plaats te zetten? Feit was dat ons nationaal statistisch geweten vlak voor Vaderdag een paar cijfers naar buiten bracht die ernstige vraagtekens zetten bij het jaarlijkse vertroetelen van onze vaders. Wat bleek: alle emancipatie ten spijt gaat nog steeds maar 7 procent van alle mannen minder werken zodra ze vader worden. Tegenover 37 procent van de vrouwen. Ook het huishouden en de zorg voor de kinderen worden nog altijd hoofdzakelijk overgelaten aan de vrouw. Nederland mag zich graag op de borst slaan als voorloper op het gebied van emancipatie; de vrouw neemt nog steeds het gros van de zorg op zich. Vaak wordt deze scheve verdeling gebagatelliseerd door een evolutionair-biologisch sausje over de status quo te gieten. Is het immers niet de natuurlijke gang van zaken dat mannen de hort op zijn en vrouwen zorgen? Zijn oerdriften dwingen de
man om zijn sperma over zo veel mogelijk vrouwen te verdelen, zodat zijn genen succesvol verspreid raken. Mannen zijn jagers, geen verzorgers! Nee, dan vrouwen. Met hun kostbare eicellen moeten zij zuinig zijn op hun nageslacht, waardoor ze juist voorgeprogrammeerd zijn voor huiselijkheid en kinderzorg. Eenzelfde narratief wordt gebruikt ter verdediging van het patriarchaat. Met een beroep op de natuur en de oertijd stellen mannen dat zij nu eenmaal altijd het dominante geslacht zijn geweest en dat ze daarom natuurlijke leiders zijn. Laat hen met hun testosteron maar het land besturen. Dan kunnen vrouwen, geheel in lijn met hun zorgende natuur, de kinderen van school halen en het eten klaarmaken.
RADICAAL EGALITAIR
Klopt deze op The Flintstones ge誰nspireerde voorstelling van de oerverhoudingen tussen man en vrouw wel? Het korte ant-
71 OPZIJ I NR. 11 I 2015
PHOEBE GLOECKNER 路 UITGEVERIJ XTRA
OPZIJ I NR. 11 I 2015
79
TEKST MARJA PRUIS
Trend
STRIPS
OPZIJ I NR. 11 I 2015
VOOR GROTE MEISJES In graphic novels gemaakt door vrouwen krijgen liefde, intimiteit en seks een edgy kantje. Sterker nog, het lijkt wel of vrouwen hun verhaal in het stripgenre beter kunnen vertellen dan in ‘gewone’ literatuur.
V
rouwelijke tekenaars waren lange tijd ondervertegenwoordigd in de stripwereld. Een paar recente verfilmingen van door vrouwen getekende graphic novels – The Diary of a Teenage Girl, Gemma Bovery, La Vie d’Adèle, en eerder Tamara Drewe en Persepolis – lijken een nieuwe tendens te weerspiegelen. Anders dan mannelijke tekenaars en cartoonisten, die excelleren in avonturenstrips, heldensaga’s en moppenboeken, leggen vrouwen zich toe op autobiografisch geïnspireerde graphic novels en getekende memoirs. De tackiness die altijd een beetje kleeft aan het stripgenre, waarin vrouwen niet zelden in half dan wel geheel ontklede staat de deur voor hijgend manvolk opendoen (heerlijk hoor, daar niet van), wordt door vrouwen op een andere manier ingezet. Bijvoorbeeld om de dubbelzinnige verlangens van een pubermeisje te kunnen vangen, een prangende hartstocht, of de
gekmakende zorg om de ouder wordende ouders. Minnie - Dagboek van een tiener, gemaakt door Phoebe Gloeckner (1960), is wat dat betreft een exemplarisch geval. Het is een Fishtank-achtig verhaal (die sterke film van regisseur Andrea Arnold, met Michael Fassbinder als de onweerstaanbare foute player) over een meisje dat wordt verleid door de vriend van haar moeder, tegen de achtergrond van het ‘moet kunnen’-atmosfeertje van de jaren zeventig in San Francisco. ‘For all the girls when they have grown’ luidt de opdracht op het omslag, met een paar lieflijk gete-
In Minnie - Dagboek van een tiener wordt Minnie verliefd op haar stiefvader
BAAS IN EIGEN BUIK
Het feminisme is veranderd. En OPZIJ dus ook. Het nieuwe OPZIJ is voor vrouwen die vooruit willen in het leven, brede interesses hebben en grote ambities. Die in de man geen tegenstander, maar medestander zien. Dat is het nieuwe feminisme, en de nieuwe OPZIJ. OPZIJ voor mij! OPZIJ.NL
OPZIJ VOOR MIJ