Serce Miasta

Justyna Kraus, Grzegorz Bogdoł

Serce Miasta

Justyna Kraus, Grzegorz Bogdoł

Serce Miasta Opole, 2013

www. opole-z-sercem.manifo.com

„Jeżeli ktoś nie kocha cię tak jakbyś tego chciał, nie oznacza to, że nie kocha się on z całego serca i ponad siły. ”

Gabriel García Márquez

dla tych, bez których moje serce nie ma prawa bić

PROLOG Nigdy nie wysłane listy

Opole, 11 luty 2013 r.

Kochana Scharlotte!

Od naszego spotkania w Dolce Vicie minął ponad rok. Z każdą chwilą, czuję, że bardziej brakuje mi Pani oraz naszych rozmów przy słynnych filiżankach wypełnionych kolejno herbatą i kawą. Moje życie zmieniło się. Dostrzegam Opole jako miasto, które można pokochać. Każdego dnia moje serce domaga się spaceru po starych, zabytkowych uliczkach Opola – tylko wtedy wracają wspomnienia, mogę przenieść się do historii, które pani opowiadała mi wtedy w kawiarni.

Codziennie noszę tę broszkę, którą podarowała mi Pani tego dnia, kiedy widziałyśmy się po raz ostatni. Przypomina mi o tamtym czerwcowym dniu. Zawsze możemy zamknąć się w pewnym przedziale czasowym, lecz czy to miało by sens? Musimy iść do przodu.

To takie zabawne, a jednocześnie interesujące i intrygujące, że wszystko zaczęło się od małych kropelek deszczu spadających z szarych chmur… nie możemy też zapominać, że na nich skończyła się poprzednia historia. Teraz zaczynam nowy rozdział – zgodnie z Pani życzeniem. Nowa opowiastka, nowi bohaterowie… jedyne co się nie zmienia (lecz tak naprawdę ciągle rozwija) jest nasze miasto, jedyne w swoim rodzaju – Opole.

Mam nadzieję, że ta historia będzie chociaż częściowo tak doskonała, opisująca miasto w najpiękniejszy w swoim rodzaju sposób, zupełnie tak jak Pani robiła to tego czerwcowego dnia.

Dziękuję, naprawdę, z całego serca dziękuję… za wszystko.

Karolina, zwana od tej pory Scharlotte.

I Kocham Cię Dni, które skreślałam w kalendarzu, zamieniły się w „jeszcze tylko niepełne dwie godziny” spędzone w chłodnym pomieszczeniu Dworca PKP, stacja Opole Główne. Samolot z Madrytu przez Frankfurt nad Menem wyleciał pięć godzin temu do Wrocławia, skąd zapchany do granic możliwości pociąg właśnie ruszył. Nie widziałam go od zeszłorocznego listopada, mamy ciepły festiwalowy czerwiec. Właśnie wtedy wyjechał do pracy w Hiszpani.

Pociąg osobowy, tak, tak, tak. Rzuciłam mu się na szyję. Nie poznał mnie w pierwszym momencie. Trochę ściemniały mi włosy, urosły parę centymetrów.

Uśmiech wypełnił moją twarz. Zawsze mi powtarzał, że za to mnie kocha.

Prawdziwego uśmiechu nie da się udawać długo. Kochanie moje, pamiętasz jeszcze jak siedzieliśmy na ławce nad Odrą, wtuleni w siebie, podziwiając światła dochodzące z mieszkań Zaodrza? Każdy dzień był przepełniony Twoim głupkowatym uśmiechem, idiotycznymi żartami, wszystkimi intuicyjnymi buziakami… Nic wtedy nie odpowiedział na moje niewypowiedziane słowa. Czułam tylko jak jego dłonie oplatają moją talię i jak jego ramiona przyciskają mnie do niego.

Po pierwszych chwilach radości urządziliśmy sobie wieczorny, romantyczny spacer - obok Solarisa (opowiadałam mu o dawnym browarze w tym miejscu), skręcając w wąskie przejście między kamienicami i ze śmiechem licząc kolejne stopnie przykościelnych schodów doszliśmy do Krakowskiej. Trzymając się za ręce przeszliśmy wzdłuż charakterystycznych, rynkowych kamieniczek, po naleśnikach w Grabówce, przechodząc przez Zielony Most, zeszliśmy nad nowo wybudowane bulwary nad Młynówką.

Pokazywałam mu to Opole, które pokochałam ostatnim czasem, w moich oczach z pewnością dało się zobaczyć blask w pełni oświetlonej wieczorem Opolskiej Wenecji. Opowiadałam mu każdą historię, usłyszaną swego czasu od Scharlotte w kawiarni. Starałam się, by pokochał tak samo to miasto jak ja. Całym sercem.

Ulicą Strzelców Bytomskich, nie zważając na stukot obcasa na suchych, chodnikowych płytkach, szliśmy obok Młodzieżowego Domu Kultury, Radia Opole, Szkoły Plastycznej i Muzycznej. Schodząc kilka stopni w dół wału znaleźliśmy się na nowo powstałych bulwarach nad Odrą.

Mijaliśmy ćwiczących seniorów na siłowniach pod chmurką, dzieci jeżdżące na rolkach i rodziców próbujących nad nimi zapanować. Szliśmy wzdłuż rzeki, w stronę mostu kolejowego, przez piękny park, gdzieś za nami migotał na niebiesko Most Piastowski. Noc była niezwykle ciepła.

Leżeliśmy na trawie na wałach, wpatrując się w gwiazdy, które świeciły swoim blaskiem na czerwono-granatowym niebie. Rozmawialiśmy o wszystkich błahych rzeczach, pytał się mnie o to tajemnicze spotkanie w

kawiarni, zachwycał się wszystkimi zmianami, jakie zaszły w Opolu, jego bogatą historię – zarówno usłaną różami jak i rwawą. Zauważył też te wszystkie metamorfozy, fizyczne i psychiczne, jakie przeszłam od naszego ostatniego spotkania. Nienawidziłam tego miasta, teraz mieszkam w nim z radością. Cieszyłam się, że mogłam tam być, właśnie tam, właśnie z nim.

Chciałabym wtedy zatrzymać czas, by ta chwila trwała jak najdłużej. Lecz… nie byłoby to trochę egoistyczne? Każda chwila musi przeminąć… a niektóre miasta, takie jak to, mają to do siebie, że potrafią zatrzymać i zapisać te chwile w swojej historii. Ilekroć będę tam wracać, obojętnie z kim, wspomnienia odżyją, uśmiech pojawi się na mojej twarzy wskutek obrazków, które automatycznie wyświetlą się w mojej wyobraźni.

Najpiękniej jest gdy wody Odry beztrosko płyną sobie, kiedy zachodzi słońce, a wiatr rozwiewa Ci włosy, widzisz tysiące świateł dobiegających z mieszkań naprzeciwko Ciebie, lecz nikt nie widzi Ciebie.

- Jak mógłbym o Tobie zapomnieć? – Szepnął mi do ucha.

Nie odezwałam się ani słowem, mowa werbalna nie była nam potrzebna w tej chwili.

Spróbuj tam, oczywiście gdy czas Ci na to pozwoli, pójść i cieszyć się właśnie tymi chwilami. Z osobami, które bezwarunkowo kochasz. W mieście, które bezwarunkowo kochasz. Przekonasz się, że te uczucia, nie są jedynie wynikiem syntezy hormonów szczęścia, skutkiem ubocznym działania endorfiny. To nie tylko mikroskopijne neurony i reakcje chemicznobiologiczne. To coś więcej. Złudzenie szczęścia? Być może. Magia Serca Miasta? Właśnie tak.

Najpiękniej jest gdy możesz bez żadnych zmartwień siedzieć na drewnianej ławeczce, bądź leżeć na miękkiej trawie, wtulona w swoją drugą połówkę.

- Scharlotte?

- Ja Ciebie też… Opole.

II Kochanka Te kilka tygodni kiedy się widzieliśmy każde z nas chciało spędzić razem. Bez żadnych przeszkód, bez problemów. Razem. Ale też razem z rodziną. Oni także połączeni z nami miłością – choć jak inną od tej naszej – chcieli się cieszyć naszą obecnością przy wspólnym stole. To był dzień, na który czekałam od dawna. Wcześniej wiele słyszałam o Jego Babci. O Jej historii, która wiele razy wydawała mi się dziwnie znajoma. Nigdy nie udało nam się spotkać – tym bardziej byłam zestresowana. Kilkakrotne próby wybrania najlepszej kreacji na obiad u Babci mojego ukochanego były bezowocne. Wyprawa na zakupy, nawet do oblężonej wiecznie przez opolan, Karolinki nie przyniosła żadnego rezultatu – poza kolejnym przekonaniem o mojej nieudolności. On stojąc w progu drzwi mojego pokoju z beztroskim uśmiechem spoglądał na moją walkę. Żółta czy niebieska? Za kolano czy przed kolano? Szpilki czy baleriny? Włosy proste czy fale? Z każdą minutą pojawiało się więcej pytań, a ja byłam dalsza od wyimaginowanego ideału. Po kolejnym kwadransie zrezygnowana postanowiłam ubrać cokolwiek – poganiana nerwowym stukaniem Jego buta o świeżo wypolerowane panele podjęłam szybką decyzję – musiałam. Beżowa sukienka do kolan, z zakrytymi ramionami, do tego czarne, klasyczne czółenka na niewysokim obcasie i proste, naturalne włosy. Jeszcze tylko coś do narzucenia na górę i mogliśmy wychodzić.

Babcia mieszkała na Zaodrzu – w kamienicy kilka kroków od dworca Opole Zachód. Prawdę mówiąc nigdy nie byłam w tamtej okolicy. Kiedy staliśmy na zdewastowanym przystanku bez szyb patrzyłam na kamienice po drugiej stronie ulicy. Odnowione, jednak pozbawione swojego uroku. Z pięknych – często zabytkowych kamienic zostały obłożone styropianem, pstrokate potworki. To były rany na ciele tego miasta. Zastanawiałam się dlaczego nikt inny nie chce tego zauważyć – czy czasami ciężko jest podnieść głowę znad chodnika?

Autobus linii 15 podjechał z lekkim skrzypnięciem. Nowy, kilkunastoletni MAN otworzył drzwi, zapraszając na swój pokład zapachem potu. Dwa skrzypnięcia kasownika i jedziemy. Stojąc przy brudnej szybie trzymam Go za rękę. Opieram się o Jego ramię – patrzy na miasto. Gdyby tylko wiedział jak bardzo patrzy na moje odbicie… Przystanek przy ruchliwym skrzyżowaniu był naszym ostatnim. Czekając na światłach minął nas dawno wysłużony Ikarus wzbudzając na Jego twarzy uśmiech. Trzymał mnie mocno za rękę jakby bał się mojej ucieczki. Nie uciekłabym nigdy.

Kamienica z numerem 17. Weszliśmy na pierwsze piętro. Serce waliło mi jak młot. Spocone dłonie sugerowały zbliżającą się maturę, a nie miły, rodzinny obiadek. Bałam się. Pierwsze wrażenie jest najważniejsze. Chciał zapukać w

drzwi: - Czekaj – musiałam spojrzeć w lusterko, wszystko było tak jak powinno – Ok, pukaj.

Te kilkanaście sekund oczekiwania na otwarcie drzwi to były dla mnie istne sekundy grozy. Drzwi z głośnym skrzypnięciem otworzyły się. Stała w nich starsza pani w różowym dresie. Na oko miała jakieś 70lat. Mocno pomalowane oczy i podkreślone na niebiesko brwi, usta w kolorze krwisto czerwonym i trwała.

- Wchodźcie! – jej głos przypominał nieco zachrypniętego pijaka – Nie ściągajcie butów, nie róbcie wiochy.

Wiochy? Czy ja dobrze słyszałam? Starsza pani zna takie słowo?

- Zaprowadź swoją dziewczynę do pokoju, zaraz przyniosę rosołek. Babcia odmaszerowała w stronę, gdzie prawdopodobnie była kuchnia.

- Widzisz. Dlatego nie chciałem ci o niej opowiadać, nie wiedziałem jak zacząć – mój ukochany próbował wytłumaczyć mi wygląd Babci. Jednak jak się okazało siedemdziesięciolatka była całkiem szybka i już wracała z dwoma talerzami zapowiedzianego rosołu.

- Czym się zajmujesz? – starsza pani zaczęła rozmowę.

- Studiuję filologie angielską na Uniwersytecie Opolskim – zaczęłam jeść rosół, który okazał się wyjątkowo dobry.

- Oooo, to chyba ciekawy kierunek. Będziesz mogła podróżować. Podróże są cudowne. To wszystko co widzisz na tych półkach to są pamiątki z całego świata.

- Lubi pani podróże?

- Uwielbiam, całe życie spędziłam na wyjazdach - Babcia poprawiła się na krześle - Moje życie polegało na wiecznym przemieszczaniu się. Zawsze jednak wracałam do swojego portu jakim było Opole. To zabawne prawda?

Byłam w setkach miast na całym świecie. Zwiedziłam wszystkie kontynenty, a i tak wracałam do Opola. Mój trzeci mąż mówił, że jestem chorobliwie zakochana w tym mieście. Zresztą tak samo jak mój 4 mąż.

- Babcia miała 5 mężów – nieoczekiwanie wtrącił się mój chłopak, który do tej pory był zajęty rosołkiem dużo bardziej niż rozmową.

- Każdy z nich czegoś mnie nauczył, coś mi pozostawił po sobie. Słyszałam, że jesteś zafascynowana tym miastem?

- Tak, chociaż właściwie przez przypadek odkryłam jego magię.

- Nie ważne. Jeżeli znasz historię tego miasta to na pewno znasz mojego czwartego męża. To była wybitna postać w Opolu.

- Kto to był? – moja ciekawość była ogromna, na każdym kroku spotykałam się z historią tego miejsca.

- „Witam was ciule!” – słyszałaś kiedyś te słowa? - Babcia zaśmiała się.

Przed moimi oczami pojawił się mały stolik w Dolce Vicie. Starsza pani z bladą cerą, drewniane pudełko – tam usłyszałam po raz pierwszy te słowa.

II Zagubiony skrawek papieru Stół, na którym stał talerz z moim niezjedzonym rosołem zatrząsł się.

To właśnie pociąg osobowy relacji Opole – Wrocław wjechał na stację Opole Zachód. W linii prostej do dworca było kilka kroków, gdyby nie szum ulicy byłoby doskonale słychać zapowiedzi wjeżdżających składów. Czynnych stacji kolejowych w mieście było sześć – chociaż oczywiście najważniejszą była obsługująca kilka milionów pasażerów rocznie stacja – Opole Główne.

- Tak… kiedyś coś moja… ciocia wspominała o tych słowach. Ona interesuje się historią Opola. – Skłamałam, nie chciałam mówić prawdy o Starszej Pani. Uznaliby mnie za co najmniej dziwną.

- Mogę dokładkę? – Powiedział nagle mój chłopak z pełną buzią, zapominając zupełnie o zasadach savoir vivre’u.

- Babci się pytasz? – Staruszka uśmiechnęła się ukazując światu perfekcyjną pracę protetyka.

- Gruby będziesz. – Odpowiedziałam z uśmiechem słysząc parsknięcie śmiechu babci.

- Ahhh… młodzi i zakochani. Zupełnie jak ja i Karol. Miłość od pierwszego wejrzenia. Wracałam wtedy z cmentarza. Tego przy ulicy Wrocławskiej – to piękna i zabytkowa nekropolia, spoczywają na niej zarówno zwykli jak i wybitni mieszkańcy Opola. Dziś zapomniana i mocno zaniedbana – Babcia westchnęła – Dlaczego nie szanujemy naszej historii? No ale to teraz nieważne. Więc wracałam z cmentarza, gdy zobaczyłam jego – ze skórzaną teczką w ręce i targanym przez wiatr krawatem. Dokładnie w tej samej pozie jaką teraz widzimy jego pomnik. I ten uśmiech – uśmiech dobrego człowieka, od razu widać, że właśnie takim był.

Karol dużo zrobił dla Opola jak oboje pewnie wiecie. Festiwal, o którym chyba każdy słyszał to jedynie niewielka cząstka efektów jego pracy. Nie byliśmy aż tacy młodzi kiedy się poznaliśmy, ale dwoje Ślązaków zawsze znajdzie wspólny temat do rozmowy. Nie wiem, czy mój wnuczek Ci mówił. Zwróciła się do mnie. - Ale moi rodzice pochodzili z Górnego Śląska lecz potem przeprowadziliśmy się do Opola. Karol był z Biertułtowa, to też na Śląsku. Tego dnia, gdy zobaczyliśmy się po raz pierwszy, miałam strasznego pecha. Rozerwała mi się torba, z której wypadły wszystkie rzeczy. Pomógł mi je wtedy pozbierać. Tak, tak, wiem, że to brzmi jak scenariusz telenoweli kolumbijskiej, ale te scenariusze są pisane na podstawie przeżyć . Zabujałam się w nim, czy jak wy to teraz mówicie.

- Babciu! – Chłopak chciał poprawić Babcię, by nie używała młodzieżowych zwrotów.

- Nie przeszkadzaj nam! – został przeze mnie skarcony – I co było dalej? Z panią i z panem Musiołem?

- Ah… to nie takie proste. Poznawaliśmy się powoli, po kryjomu. Karol był wtedy żonaty. Wszyscy uważali ich za idealne małżeństwo, a ja byłam tą trzecią. W małym Opolu nie mogliśmy pokazywać się razem. Przychodził do mojego mieszkania i opowiadał mi o wszystkim. Najczęściej w jego opowieściach przewijało się jedno słowo – Opole. To była jego prawdziwa miłość. Chociaż nie był tutaj urodzony - to tu był jego dom. Jego przeszłość nie była taka jaką chcieliby widzieć współcześni – wielu zapomina jakie to były czasy. Chcąc coś zmienić nie dało się nie być w partii – niestety. Tylko dzisiaj i tylko osoby z niewiedzą lub zwykłym wyrachowaniem próbują rozliczać osoby żyjące w innych realiach. Jest jeden dzień, który zapamiętałam do końca życia. Po 3 latach znajomości zdecydowaliśmy się na wspólny spacer. Opole nie było takie piękne jak teraz – nie było pięknych bulwarów nad Młynówką. Wyszliśmy na Rynek, na Wyspę Bolko. Byłam szczęśliwa. No, ale jak zapewne wiesz – nigdy nie związałam się z nim na stałe. Nikt o nas nie wiedział, ale rozwód tak ważniej osoby w mieście byłby ogromnym skandalem. Musiałam odejść – Babcia otarła samotną łzę spływającą po policzku – Pozostały mi po nim wspomnienia i coś jeszcze – Kobieta wstała i wyszła z pokoju.

Spojrzałam na chłopaka, ale na nim opowieść nie zrobiła żadnego wrażenia.

Właśnie dolewał sobie babcinego kompotu truskawkowego. Babcia wróciła z czarną teczką.

- Kiedy ostatni raz u mnie był zostawił to – wskazała na teczkę – to jego teczka, którą miał zawsze przy sobie. Przesiąknęła zapachem cygar jakie palił. Jednak nie to jest najciekawsze – otworzyła teczkę i wyjęła z niej dużej wielkości arkusz papieru – Zobacz, na pewno cię to zaciekawi.

- Co to jest? – Starsza pani zaczęła rozwijać pożółkły plan. Zajął on sporą część stołu, z którego wcześniej zostały zabrane talerze i wszystko to co mogło zabrudzić cenne znalezisko. Patrzyłam na plan jakiegoś budynku.

Wydawało mi się, że dobrze znałam to miejsce, które widziałam jednak nie mogłam przywołać z pamięci dokładnego obrazu. W końcu Babcia przerwała moje rozmyślania: - To plany podziemnych korytarzy. Po wojnie pojawiły się plotki o tajemniczych korytarzach pod Opolem. Zarządzono dokładne sprawdzenie tych informacji. Przez wiele lat spora grupa geologów badała to co znajduje się pod miastem. Komuniści bali się, że opozycjoniści wykorzystują te tunele do konspiracji. Mieli rację – w początkowych latach po wojnie tak było.

Ludzie związani z ruchami antykomunistycznymi spotykali się tam raz w tygodniu. Mało kto wiedział o tym gdzie jest wejście. Jedno z nich – pomarszczony palec wskazał na mapę – znajdowało się tutaj.

Odczytałam nazwę ulicy Kościuszki. Dobrze pamiętałam, że w tym miejscu znajdowała się klimatyczna kawiarnia New York Cafe - która niestety już nie funkcjonuje.

- Dzisiaj mówią na to „Ślimak”. Ten budynek wybudowali właśnie po to, by nikt więcej nie mógł wejść do korytarzy. Nikt nie protestował. Ludzie liczyli, że będą mogli dostać się w tajne miejsce innym sposobem. Niestety nigdy się

to nie udało. Papa wspominał mi o jakieś Róży.

Poczułam zimny dreszcz na plecach.

- Ta kobieta odwiedziła go dokładnie w dniu gdy otrzymał plany tuneli pod miastem. Nie wiedział skąd się o nim dowiedziała, ani nawet kim jest. Nie chciała nic o sobie powiedzieć, mimo groźby wezwania milicji. Jedyne co powiedziała o sobie to to, że od wielu lat mieszka w Opolu. Wspominał, że w jej oczach był ogromny blask – wydawało się, że jej źrenica ma kształt piastowskiego orła. To po rozmowie z nią Karol podjął decyzję o niepublikowaniu mapy. Swoim towarzyszą przekazał, że została ona zdeponowana w sejfie, do którego tylko on ma dostęp. Nikt nie zna jej treści.

Przyniósł ją do mnie bo mi ufał. Wiedział, że nikt nas ze sobą nie łączy i mapa będzie tutaj bezpieczna. Miałam ją wywieść za granicę w trakcie jednej z moich podróży, jednak bałam się kontroli na granicy. Pokazuję ci ją bo czuję, że łączy cię z tym miastem dużo więcej niż mówisz – starsza pani puściła w moją stronę oczko.

- Słucham? – byłam zaskoczona zachowaniem Babci, czy to możliwe by wiedziała o moim spotkaniu z Scharllote? – Nie rozumiem co ma Pani na myśli?

- Kochanie, jego – wskazała na Mojego chłopaka – możesz oszukać, ale ja przeżyłam to samo co ty – uwierz mi na słowo – uśmiech starszej pani był bardzo przyjazny i tajemniczy.

- Czy ja dobrze rozumiem? – nie byłam pewna czy obie mamy to samo na myśli.

- O czym wy mówicie? – chłopak w końcu włączył się do naszej rozmowy.

- Dobrze rozumiesz Kochanie – W tym momencie na podłogę z otwartej teczki wysunęła się kartka z namalowanym odręcznie sercem z podpisem: Dla mojej Karoliny.

IV Pierwsze słowa Poczułam jak silny dreszcz przeszywa całe moje ciało, paraliżując kolejne jego części. W mózgu trwała wojna pomiędzy myślami. Babcia mojego chłopaka poznała mnie zaledwie godzinę temu. Czy to jest w ogóle możliwe, by uśmiechnięta staruszka wiedziała o Scharlotte, o incydencie w Dolce Vicie? A może starannie wypisane imię na kartce to jedynie dziwny zbieg okoliczności? Nie jednemu psu na imię Burek, nie jednej dziewczynie na imię Karolina. Coś mi jednak mówiło w głowie, że cała ta sytuacja ma związek ze mną. Czemu właśnie ze mną? Poczułam jak moje policzki zaczęły się czerwienić. Pewnie wyglądam teraz jak czerwona róża… pomyślałam… Róża?

Przypomniałam sobie tą historię, której potem wypierała się Scharlotte.

Mówiła mi wtedy o tych tunelach, będąc w transie. Nagle przed oczami wyświetlił mi się obraz i pomimo lekko rozmazanej twarzy Starszej Pani – jej mocny, zdecydowany głos, recytujący: „Każdy z nas miał swój pseudonim. Ja pamiętam, nazywali mnie Różą, chociaż to nie było moje prawdziwe imię. Trzeciego listopada, pewien chłopak, już nawet nie pamiętam jak miał na imię, dał mi kwiat róży, mówiąc mi, że zaprasza mnie na wodę sodową, kiedy tylko już odbudują kawiarnię pana Gebela.”

Poczułam się w pewnej chwili jak Sherlock Holmes, który właśnie dowiedział się, kto stoi za zabójstwem pani X w miejscowości Y. Czułam, jak serce zaczyna mi bić mocniej, jak wkręcam się w nową przygodę, historię, która znowu sprawi, że pokocham to miasto bardziej.

Myślałam o tym przez chwilę. Nikt nie zwracał na mnie uwagi. Mój chłopak opowiadał swojej babci o pracy, o pięknie Hiszpanii, o swoich wpadkach na lotnisku i na ulicy, o nowych znajomych i… o imprezach w klubach, które najbardziej interesowały Babcię. Ona zaś opowiadała mu o tym jak to Mareczek z góry stał się już dorosłym kawalerem, ale na studia to on nie pójdzie, bo jest za leniwy. Tak przynajmniej mówi o nim jego mama pani Bożenka spod dziesiątki. Nowakowie znowu pokłócili się ze Słowikami.

Kowalczykowa wnosi pozew o rozwód z Kowalczykiem, a to taka dobre małżeństwo było, ale on podobno miał jakąś kobietę na boku… Całkiem zwyczajne ploteczki kamienicy numer 17. Pociąg znowu przejechał, czułam drgania drewnianej podłogi.

W końcu, zorientował się, że nie słuchałam jego opowieści.

- Karolajna, co jest? – Złapał mnie za rękę. Zimno jego dłoni było niebiańsko przyjemne dla mojej rozpalonej skóry.

- No właśnie, Karolajna, zupa nie smakuje? – Babcia uśmiechnęła się, a wyraz jej twarzy uspokoił trochę mój puls. – Przesoliłam, wiem, smak już nie ten.

- Nie, nie, skąd. Jest wyśmienita. Po prostu… - Mimowolnie spojrzałam na kartkę papieru.

Babcia mojego chłopaka zrobiła poważną minę. Popatrzyła mi głęboko w oczy, tak samo niebieskie jak moje, potem spuściła wzrok i jedyne co powiedziała to było: - No tak… Drugie danie zaraz będzie. – Poszła w stronę kuchni lecz po chwili odwróciła się, kierując słowa w stronę jej wnuka. – A ty, wytrzyj buzię.

Ogarnij się w końcu.

Totalna katastrofa. Swoim myśleniem i zachowaniem, zepsułam całą atmosferę. Zjadłam obiad, deser aż w końcu przyszedł moment pożegnania się i pójścia do domu.

Wracałam do mieszkania na piechotę, trzymając za rękę wiadomo kogo. Moja torebka była trochę cięższa niż parę godzin temu, gdy szłam w przeciwnym kierunku. To pewnie zmęczenie myśleniem o tym, że mogę być niewiadomo kim. Postanowił, że odprowadzi mnie do domu i tak też zrobił.

Buziak na pożegnanie, napisze smsa wieczorem. Zdjęłam buty i położyłam torebkę na swoje biurko, które było zawalone kartkami i papierami.

Zaczęłam sprzątać. W torebce zobaczyłam kopertę, to pewnie z poczty, nie wypakowałam jej wczoraj. Trafiła do kosza. Otworzyłam okno i poszłam pod prysznic. Lekki podmuch wiatru zawiał i koperta, wbrew prawom fizyki, zawędrowała na moje biurko. Nie wierzyłam, że ona tam się znajdowała. Cały problem w tym, że była zwrócona przednią stroną, na której widniało starannie wypisane moje imię. Domyśliłam się, że to babcia mojego chłopaka włożyła ją do mojej torebki, kiedy ja poszłam ochłonąć do łazienki. Starannie ją otworzyłam, a ręce trzęsły mi się wbrew mojej woli, kiedy wyciągałam pożółkłą i pogniecioną kartkę papieru, na której widniały staranne, napisane damskim pismem literki, pisane czarnym atramentem: „Kiedy kropelki deszczu biegną po szybie, Pijesz herbatę i wtedy czas do tyłu płynie.

Każda historia krwią i łzami przelana, Może sprawić też uśmiech, Scharlotte kochana.

Czyżby kolejna tajemnica do rozwiązania?

Opole to miasto z sercem, do pokochania.

Są jednak przeszkody i źli ludzie czyhają, Nie znają magii serca, bo go po prostu nie mają.

Nagroda jednak będzie, myślisz… ciekawe jaka?

Mogę zdradzić, że Opole da Tobie solidnego buziaka.

Mądra i zdolna jesteś więc pomóż Karolowi staremu, Znasz historię więc nie będzie z tym żadnego problemu.

Gdzie popełnił znaną gafę, tam powiedz nazwę kwiatu A opolska gwiazda, wręczy Ci klucz do kolejnego schematu.”

Wiersz?

To był początek, drugiej części nie było – został po niej jedynie ślad w postaci porwanych brzegów. Co stało się z oderwaną połową? I co tam właściwie było?

V Próba generalna Kolejna papierowa kartka kalendarza została zerwana jednym, sprawnym ruchem. 3 czerwca wylądował w koszu razem z pudełkiem po truskawkowym jogurcie i pustym słoiku kremu czekoladowego. 4 czerwca – właśnie dziś o 20:00 tłum osób zasiądzie na widowni opolskiego amfiteatru by oklaskiwać kolejnych wykonawców śpiewających lepiej lub gorzej polskie przeboje. Nie miałam zaproszenia na festiwal – nawet nie specjalnie miałam ochotę tam iść. Wolałam zostać w domu i obejrzeć go w telewizji z popcornem w misce, przykryta kocem. Jednak, mój chłopak uparł się, że musimy właśnie w tym specjalnym dniu odwiedzić Muzeum Piosenki. Nie przywiązując wagi do swojego ubioru czekałam, aż domofon oznajmi jego obecność. Gdy wreszcie w mieszkaniu rozległ się głośny dzwonek otworzyłam drzwi. Trochę trwało zanim pokonał kolejne piętra mojego bloku, by stanąć w uchylonych drzwiach.

- To dla Ciebie. – Wręczył mi piękny czerwony kwiat ze srebrną wstążką. – Z pozdrowieniami od babci, spodobałaś jej się.

- Dzięki. – Szepnęłam i pocałowałam go w policzek. - Jeszcze tylko torebka i idziemy. – Usilnie szukałam malinowego błyszczyku, którego ostatni raz widziałam na stole.

Kątem oka zauważyłam leżącą na biurku kopertę, której zawartość przyprawiała mnie o ciarki. Zdecydowałam, że nie powiem mu o tym, co wczoraj przeczytałam.

- Szybciej, Karolajn! – Usłyszałam z przedpokoju.

Czy on myśli, że poszukiwania małej, różowej buteleczki są takie proste? W końcu słysząc nerwowe postukiwanie jego buta poddaję się. Wychodzimy.

Czerwcowe słońce świeciło niemiłosiernie. Nie mogłam się doczekać, aż wejdziemy do klimatyzowanego wnętrza muzeum. Mieści się ono pod widownią amfiteatru – zostało niedawno otwarte więc jego wnętrze wciąż pachnie nowością. Pachnie też hmm… muzyką, śpiewaną tylko i wyłącznie w jednym języku – po polsku. Stojąc przed głównym budynkiem wejściowym słyszałam próbę jaka odbywała się właśnie na scenie. Po słowach piosenki mogłam łatwo odgadnąć kto właśnie przygotowywał się do wieczornego koncertu. „Jestem kobietą. Wodą, ogniem, burzą, perłą na dnie. Wolna jak rzeka. Nigdy, nigdy nie poddam się”. Wbrew sobie zaczynałam nucić dobrze znany mi tekst wywołując tym sposobem uśmiech tego, którego mnie tu przyprowadził. W końcu dotarliśmy do kasy gdzie długa kolejka wiązała się zapewne z festiwalową atmosferą w jakiej od paru dni jest całe Opole.

Turyści przechadzający się po mieście, ogromne reklamy zapraszające na koncerty, poruszający się czerwony, festiwalowy autobus rozbrzmiewający muzyką… tak właśnie wyglądało nasze miasto tego dnia.

Za szklanymi drzwiami informującymi o wejściu do muzeum piosenki grała muzyka. Poruszaliśmy się w lekkim tłumie od ściany do ściany.

Multimedialne ekrany prezentowały po kolei historię, z jednej strony, opolskiego festiwalu – z drugiej – jego największych gwiazd. Mimo bardzo dobrego nagłośnienia co jakiś czas docierały pojedyncze dźwięki z próby, która w najlepsze trwała na scenie.

Staliśmy na pustej widowni i patrzyliśmy jak omawiała kolejne szczegóły swojego występu. Teraz dobrze pamiętałam, że od dawna reklamowany był jej mini koncert w trakcie festiwalowego koncertu. Stała teraz na jeszcze nie przygotowanej do końca scenie, ubrana w dresową, szarą bluzę z kapturem, zwykłe dżinsy i adidasy. Jej włosy były związane w lekki kucyk. Nie przypominała w niczym gwiazdy światowego formatu. Zabrzmiały pierwsze dźwięki kolejnej piosenki. „Nie mów, że dzisiaj nie kończy się świat. Że ból kiedyś minie, zagoi rany czas. Nie mów, że jeszcze przede mną jest wciąż. To, co najpiękniejsze. Jak mam uwierzyć w to?” Jej głos sprawił, że od razu ją poznałam.

Drugie miejsce na konkursie Eurowizji w 1994 roku. Ciotka mówiła mi kiedyś, że rzuciła technikum w Kluczborku, by poświęcić się jej pasji jaką od zawsze była muzyka. Pokazywała mi ją na szkolnym zdjęciu klasowym z internatu w Prószkowie, jak stały obok siebie. Tamta nastolatka nie przypominała dzisiejszej wokalistki pop, Honorowej Ambasadorki Stolicy Polskiej Piosenki. Kto z nas nie zauważył podczas spaceru po Alei Gwiazd na Rynku jej gwiazdy z autografem?

Widziałam na własne oczy jak wczuwa się w każde słowo swojego utworu, każdy dźwięk przechodził jej ciało. „Nie proszę o więcej niż możesz mi dać. Czy jeszcze kiedyś powtórzy się co zdarzyło się nam... Co zdarzyło się nam...”. Kiedy utwór wybrzmiał do końca zapadła cisza, która przerwana została przez donośny okrzyk reżysera z blond loczkami – koniec. Oddała mikrofon starszemu panu, który od wielu lat zajmował się nagłośnieniem i powoli, ostrożnie zeszła ze sceny na widownię. Wzięła do ręki butelkę mineralnej, niegazowanej wody, które leżała przy wielkiej torbie młodej dziewczyny i spojrzała w naszym kierunku. Speszyłam się, dopiero teraz uświadomiłam sobie, że od dłuższego czasu zaciskam dłoń na kwiecie róży, zamiast na męskiej dłoni.

- Róża? Gdzie On się podział?

- Karolina, tak? Cześć. – Usłyszałam wysoki głos, który doskonale znałam.

Nie potrafiłam się nic odezwać, wiedziałam, że cokolwiek powiem będzie to dla niej zabawne i co najmniej żałosne – Mam coś dla ciebie. – Kontynuowała, wyciągając z torebki biały papier.

- Ta koperta jest dla mnie? – Wyjąkałam, co samo w sobie było tragiczne. Mój kolor na twarzy przypominał kolor róży.

- Jeżeli jesteś Karoliną to raczej tak. Znalazłam to w swojej garderobie z dokładną instrukcją o twoim wyglądzie. Wydaje mi się, że dobrze wiesz co to jest i do czego służy. – Mówiła cicho i ze spokojem, który nie był wskazany dla gwiazdy aż tak wielkiego formatu.

Czytając wszystkie artykuły z plotka i pudelka wydawała się taka inna.

Taka… normalna i zwyczajna lecz w dalszym ciągu budząca respekt swoim talentem i zamiłowaniem do muzyki. Podziękowałam i chwyciłam kopertę jednak lęk przed jej otwarciem był ogromny, wręcz paraliżujący.

- Mogę? - Tym razem jej ręka wyciągnęła się w stronę róży, którą miałam w dłoni. – Przyda mi się podczas występu. Też miewam czasami tremę. – Uśmiechnęła się.

- Tak, oczywiście. Proszę. – Podałam jej kwiatek - Dzięki. I mam coś jeszcze dla ciebie. Trzymaj. – Podała mi swoje zdjęcie z autografem. – Ja już idę. Miło było cię poznać. Powodzenia!

Wołana przez managera odwróciła się i odeszła w stronę sceny, by po chwili zniknąć za scenografią. Ja zostałam. Stałam sama, trzymając w jednej ręce idealnie białą kopertę, z jednym małym napisem – Dla Karoliny. Zimny dreszcz przebiegł po moim ciele. Nie wiedziałam co zrobić… W drugiej zaś miałam zdjęcie z autografem na miarę złota.

- Gdzie ty się szwędasz, Karolajna! – Aż podskoczyłam na dźwięk jego głosu.

– Zgubisz się i co?

- Byłam tu cały czas. Rozmawiałam z Edytą. – Z moich ust wyłaniały się słowa, jednak on mi nie uwierzył dopóki nie pokazałam mu zdjęcia. Odprowadzisz mnie do domu?

- Jasne, słońce! Ale pójdziemy trochę dłuższą drogą, przez Aleję Gwiazd na Rynku, dobrze?

Zgodziłam się. Oglądaliśmy gwiazdy, podziwialiśmy autografy tych wszystkich znanych, którzy tworzyli historię Festiwalu, rozmiękczając serca Opolan (i samego Opola – może dlatego ten deszcz?) swoim talentem niebiańskiego brzmienia strun głosowych.

Parę godzin później siedziałam pochylona nad biurkiem. Na biurku stało w ramce zdjęcie Edyty z autografem. Miałam wrażenie, że patrzy się na mnie. Światło lampki rozjaśniało zawartość kartki lecz w dalszym ciągu nic nie wpadało mi do głowy. Poszłam do kuchni by zaparzyć sobie herbaty.

Otworzyłam okno na oścież – słońce zachodziło a łagodny, ciepły wiatr tańczył z moją firanką. Z telewizora dobiegał wyraźny i czysty głos wiadomej piosenkarki. Usiadłam na krześle i zaczęłam czytać linijka po linijce: „Pierwszy krok poprawnie wykonany.

To nie początek, nie koniec naszej wyprawy.

Tam gdzie sławny pomnik na sławnej ulicy, Tam znajdziesz kolejny klucz do rozwiązania tajemnicy.

Ulica jak miasto, co drugą stolicą Polski było, Lecz to nie w tym regionie kraju się wydarzyło.

Nazwa placu, miejsce jak symbol mającego przesłanie Przypominającego o tym, o co walczyli Opolanie.

Pośród kwiatów i wspomnień z uroczystości, Podejdź bliżej i nie bój się wysokości.

Ludzie będą mówić, że coś ma nie tak z głową,

Ale to Twoje serce jest naszą opolską mową.

Powiedz nazwę tego, co było obok spalone brutalnie Dama poda Ci poszarzałą kartkę, jak tylko poprosisz ładnie.”

VI

Zmierzając ku zachodowi Leżałam na plecach w prostokątnej przestrzeni łóżka i patrzyłam w biały sufit, oświetlany biurkową lampką. Obok mnie leżała biała koperta, rozerwana delikatnie, małym nożykiem do papieru. Czułam jak łzy napływają mi do oczu z bezsilności. Każde słowo w każdym wersie nie układało mi się w jedną całość. Każdy wyraz był przeczeniem poprzedniego i następnego.

Odetchnęłam i stwierdziłam, że pójdę spać. Pomyślałam jeszcze raz o Scharlotte, o Róży.

Nim się zorientowałam, moje powieki samoistnie się zamknęły. Jakby ktoś dotknął ich czarodziejską różdżką.

Zazwyczaj nie pamiętam swoich snów, ale ten był wyjątkiem.

Za rękę trzymała mnie Starsza Pani. Pamiętam jak szłam obok swojego Uniwersytetu – Collegium Maius. Schodziłam schodami przy kościele „Na Górce”. Minęłam Mały Rynek i przechodząc obok cukierni i amerykańskiej restauracji. Naprzeciwko ujrzałam tłum ludzi, którzy składali kwiaty przy Pomniku Brońmy Swego Opolskiego czyli tej śmiesznej armaty z lufą wieży piastowskiej. Pewien gruby pan stał na drabinie i montował dwie tabliczki na słupie: Ulica Krakowska oraz Plac Wolności. Scharlotte mrugnęła do mnie okiem. Nic nie mówiła od początku naszej wyprawy. Szłyśmy w stronę Zielonego Mostu skąd ujrzałam starą synagogę. To było dziwne, ona przecież została spalona wiele lat temu…

Znalazłyśmy się znowu w parku przy Placu Wolności. Widziałam wiele twarzy, młodszych i tych starszych, gładszych i tych z odznakami starości.

Mimo różnic w wyglądzie, krojów sukienek i kolorów koszul, każdego łączyło to samo – uśmiech. Śmiały się dzieci do swoich rodziców, rodzice uśmiechali się do swoich pociech. Na miejscu wielkiej szachownicy była maleńka scena, na której wesoło paradował mały, śmieszny mężczyzna dyrygując niewiele większą orkiestrą. Na trawie leżały koce, niektóre dzieci moczyły swoje nóżki w fantazyjnie odmalowanej fontannie. Ludzie jedli kanapki, pili soki i herbaty. Zorientowałam się, że moja ręka była wolna od dłoni Starszej Pani.

Nie mogłam jej znaleźć w tym tłumie. Po dłuższej chwili poszukiwań i przejściu paru metrów zauważyłam ją. Stała, prawie niewidoczna, przed pomnikiem i pilnowała, by nie zgasł ogień malutkiego, czerwonego znicza.

Obok leżał bukiet kwiatów obwiązany biało-czerwoną wstążką. Patrzyła się smutno na napis pomnika: „Bóg, Honor, Ojczyzna.” Potem spojrzała na mnie lecz jej wzrok był pełen żalu.

Obudziłam się. Zegarek pokazywał szóstą rano. Mój budzik miałby zadzwonić o ósmej. Wstałam, dłuższe leżenie w łóżku po tym czego przed chwilą doświadczyłam byłoby męczarnią. Ubrałam się i stwierdziłam, że pójdę na poranny spacer. Doskonale zrozumiałam przekaz snu. Scharlotte znowu mi pomogła. Do kieszeni wsunęłam zawartość koperty od Edyty,

głęboko wierząc, że poranny wiatr orzeźwi choć trochę mój zmęczony nauką zapisów fonetycznych dźwięków, mózg.

Opole nie mogło by nie być opolskie. Miasto wraz z jego mieszkańcami walczyło, by być polskie i co najważniejsze – by pozostać stolicą województwa. Kiedyś o tym czytałam w przewodniku. Był rok 1998. Kilka tysięcy Opolan manifestowało w całym województwie przeciw rządowym planom likwidacji województwa opolskiego oraz włączenia go do województwa śląskiego i dolnośląskiego. Najgłośniejszym wydarzeniem był "Łańcuch nadziei", który połączył mieszkańców województwa opolskiego 7 czerwca 1998 roku. Na 92-kilometrowym odcinku trasy E-40 dziesiątki tysięcy Opolan, trzymając się za ręce, demonstrowało poparcie dla Opolszczyzny.

Relacje z protestu pokazały wszystkie najważniejsze telewizje. Był to wyjątkowo jasny sygnał dla polityków, że w województwie opolskim mają do czynienia z wyjątkowo silnym oporem i wybuchem lokalnego patriotyzmu.

Obok siebie stanęły osoby, które do tej pory były dla siebie wrogami.

Opolanie walczyli także po województwem. Ponad dwa tysiace Opolan wyruszyło do stolicy by na placu Piłsudskiego protestować w żółto niebieskim korowodzie. Kolejne 10 tysięcy opolan skandowała na opolskim placu Wolności - "Nie ma ojczyzny bez Opolszczyzny”. Parę miesięcy później Sejm podjął odpowiednią uchwałę o nowym podziale administracyjnym Polski wraz z ostatnim, szesnastym województwem – opolskim.

Stanęłam dokładnie naprzeciwko Pomnika Brońmy Swego Opolskiego.

Wyciągnęłam lekko pogiętą karteczkę i przeczytałam po cichu kolejne wersy.

Myśląc o śnie, miałam przed oczami obraz spalonej synagogi, która mogła być rozwiązaniem „co było obok spalone brutalnie”. Podniosłam głowę ku niebu, patrząc stanowczo na pomnik. Szepnęłam "synagoga". Nic się nie wydarzyło. Stałam zawiedziona, spuściłam głowę i zamknęłam oczy. Po kilku chwilach, gdy miałam ochotę odejść, zobaczyłam skrawek papieru. Leżał dokładnie przede mną. Odchyliłam ostrożnie róg kartki i uśmiechnęłam się sama do siebie, gdy ujrzałam kolejne, wykaligrafowane linijki:

„Po raz ostatni to czytasz moja kochana, Tajemnica Opola prawie rozwiązana, Za chwilę pójdziesz całkiem blisko, A za parę miesięcy na lotnisko.

Jednak pamiętaj o kolejnym zadaniu, Którę utwierdzi Cię w pewnym przekonaniu.

Tu gdzie teraz się znajdujesz, Nie odwracaj się bo się rozczarujesz.

Idź w stronę dymu co z elektrowni bucha, A kilka metrów dalej zobaczysz znanego ducha.

Uśmiech szczery rozwieje wątpliwości, To będzie spotkanie młodości i starości.

Powiedz śmiało co czujesz do miasta

A wtedy sprawa będzie zupełnie jasna.

Dusza i serce w Tobie ukrywane, Są z pokolenia na pokolenie przekazywane.

Ci powiadają że jeden krok do Opola - drugi do zakochania.

Zrozumiesz to i wtedy pożegnam Cię ciule, ot co, koniec gadania!"

Nagle telefon w mojej kieszeni zawibrował. Nieznany numer.

Odebrałam.

- Dzień dobry, czy rozmawiam z panią Karoliną?

- Tak, przy telefonie.

- Dobrze. Chciałabym poinformować panią, że pani podanie zostało przyjęte i jednocześnie jest pani wybrana, by uczestniczyć w programie wymiany studenckiej Erasmus. Mamy propozycję wyjazdu na Uniwersytet w Jaén w południowej Hiszpanii na cały rok akademicki. W celu uzgodnienia szczegółów i podpisania niezbędnych dokumentów prosiłabym jeszcze o spotkanie. Najlepiej dzisiaj od godziny dwunastej w pokoju numer 117 w budynku Collegium Maius.

- Dobrze. Oczywiście. Przyjdę. Do widzenia.

VII Znajoma twarz Doskonale pamiętam jak tego dnia, każda moja myśl była ukierunkowana na jedno: Hiszpania. Z jednej strony, czułam się naprawdę podekscytowana tym, że za parę miesięcy przeżyję swoją najdłuższą podróż.

Z drugiej zaś, czułam pewien niedosyt. Wyrzuty sumienia powodowało samo… Opole. Nie chciałam wyjeżdżać chociaż wszelkie formalności zostały już dopełnione. Wiem, że będę tęsknić…

Słuchając niezbyt ciekawego wykładu, tym razem z filozofii kreśliłam w zeszycie małą mapkę Opola. Właściwie widząc swoje anty-zdolności plastyczne - jej karykaturę. Usiadłam w ostatnim rzędzie więc nikt nie miał możliwości czytać wierszyka zapisanego na kartce papieru. Rozwiązywałam zagadkę, która, o dziwo, szła mi dobrze i odgadywanie kolejnych miejsc nie było już takie trudne jak poprzednim razem. Przesuwałam ołówek po uliczkach, tak długo, aż w końcu znalazłam odpowiedź. Spotkanie miałoby się odbyć na opolskim Rynku. Doskonale też wiedziałam z kim.

Wpatrywałam się w zegarek odliczając minuty do sławnego zdania: „Ok, ladies and gentlemen, thank you very much and see you next week”. Mijały kolejne minuty,a sala wypełniała się idealną ciszą przerywaną tylko zachętami wykładowcy do rozmowy. Niestety. Dziś studenci umiłowali sobie ciszę. W końcu doczekałam się.Błyskawicznie spakowałam swoje rzeczy do dużej, malinowej torby i wybiegłam z budynku Collegium Civitas, nie pożegnawszy się nawet ze swoimi koleżankami.

To nie mogłoby dłużej czekać. Ze słuchawkami w uszach poszłam dzielnie w dół ulicy Osmańczyka, która prowadzi prosto na opolski Rynek.

Serce waliło mi jak oszalałe. Poziom adrenaliny w moim organizmie wzrastał.

Im bardziej się zbliżałam do Rynku, tym moja krew pulsowała szybciej w żyłach.

W końcu dotarłam tam gdzie musiałam. Rozejrzałam się dokładnie. W koło pełno było osób - jednak żadna nie wyglądała na zainteresowaną moją obecnością. Tak więc nikt na mnie nie czekał? Jak to możliwe? Pomyliłabym się?

Usiadłam na ławeczce, trochę zawiedziona, lekko oszukana, ogarnął mnie smutek. Solidny promień słońca był widocznie innego zdania i bez pytania oślepił mnie. Postanowiłam wyciągnąć okulary przeciwsłoneczne z torebki, by zrobić mu na złość i nie dać się. Gdy podniosłam głowę znad torby, zobaczyłam prawdopodobnie to, co miałam zobaczyć.

To była ona.

Scharlotte.

Starsza Pani stała naprzeciwko mnie i uśmiechała się niczym mała, rozwijająca się do słońca róża. Nie zdążyłam nic odpowiedzieć. Sama

otworzyła usta, z których miały wydobyć się słowa. Nie chciałam jej przerywać, jak mniemam, ostatniej części zagadki:

Tam gdzie się kończy lub gdzie się zaczyna, Tam zawsze będzie stała ta sama dziewczyna.

Ona Ci powie historie całkiem prawdziwe, Te gorsze i te lepsze, lecz całkiem uczciwie.

Możesz wierzyć, bądź nie, co się wydarzyło, To zależy od Ciebie, co jest a co było.

Do poznania każdy krok, to kolejny krok, Nim się odwrócisz, minie już ten rok.

I znów poczujesz, że miasto Cię oczarowuje, A twoje serce się w nim od nowa zakochuje.

Nie ma na to lekarstwa, ani skutecznej rady, Kochaj to co kochasz, obojętnie z której dekady.

Początek końca, koniec początku, tu masz klucz, By wyjechać, najpierw wróć.

I już.

- Więc co? Więc to już koniec? Czym jest Serce Miasta?

- Koniec nigdy nie jest zakończeniem. To zupełnie tak samo jak początek – nigdy nie zapowiada czegoś nowego. Początek końca, koniec początku… jaka to różnica?

- To litera K. Wiem, bo czytałam Harrego Potter’a tysiąc razy. Ale co to ma wspólnego z Opolem?

- Nie będę wskazywać palcem, czyje imię zaczyna się na tą literę. – Starsza Pani zaśmiała się.

- Moje… Karolina. Zaczyna się na K. Czy to znaczy, że to ja? Nie. A może? To znaczy, że to ja jestem rozwiązaniem każdej zagadki? Jak to możliwe?

- Kochana… Sercem Miasta jest Każdy-z-nas. Chodząc po opolskich ulicach, wpatrując się w to wszystko sprawia, że to miasto zapisuje się w naszych sercu. To my tworzymy historie. Budujemy pomniki, upiększamy uliczki.

Nikt tego by nie robił bez powodu. W naszej kwestii pozostaje jedynie to, czy chcemy o tym wiedzieć i nie wymazywać naszych uczuć. Wiesz co robią ludzie, którzy wyjeżdżają?

- Wracają…

- I chcą zostać. Idź dziecko przed siebie i spełniaj marzenia. Opole zawsze przygarnie Cię z otwartymi rękoma. Ja też tutaj będę zawsze czekać na Ciebie. I nic nie musisz już mówić. To widać po Tobie, po Twoich oczach, że czujesz, że kochasz to miasto tak samo jak ja. Znając kawałek historii i te wszystkie uchylone rąbki tajemnic, widzisz jak to właśnie Każdy-z-nas dba o dobro miasta, czyni je jeszcze piękniejszym niż jest. Nie tylko teraz… To się dzieje na przestrzeni wieków. Mówią, że to miłość jest największą magią na

tym świecie. Spójrz, serce może bić bez miłości, ale czy miłość może istnieć bez bicia serca?

VIII Czy koniec może być początkiem? (parę miesięcy później…)

W przeddzień mojego wyjazdu spotkałam się z moim chłopakiem.

Byliśmy zaproszenie do jego Babci na pożegnalny obiad. Przykro było mi odwiedzać kolejne osoby z myślą, że długo się nie zobaczymy. Wybierając się do Babci po cichu liczyłam na kolejną kremową kopertę z moim imieniem.

Na to, że zabawa w Sherlocka Holmesa zacznie się od nowa. Niestety nie.

Zostałam wycałowana przez Babcię, która uważała mnie już za członka swojej rodziny. Bardzo się polubiłyśmy. Była to dla mnie osoba, która po raz kolejny rozpoczęła moją przygodę z Opolem. Cały czas miałam w pamięci, że to właśnie u niej rozpoczął się kolejny etap mojego życia – jak się okazuję wiele zmieniający. Jedząc przepyszne kotlety mielone cały czas miała w pamięci pierwsze spotkanie z uroczą staruszką.

Po obiedzie mój chłopak zabrał mnie na spacer po najpiękniejszych i najromantyczniejszych zakątkach Opola. Na bulwarze nad Odrą czekali na nas Kamil i Marcin. Chciałam pożegnać się także z nimi. Spędziłam w ich towarzystwie mnóstwo czasu. To im wypłakiwałam się z tęsknoty za moim kochanym. Doskonale rozumieli mój ból bo sami wiele musieli przetrwać by móc być razem. To oni zabierali mnie na zwiedzanie wieczornego Opola. To z nimi śpiewałam nieskładne zwrotki piosenek wracając nad ranem do domu z kolejnej wyprawy po knajpkach przy Szpitalnej. Tych chwil będzie mi brakować. Na pewno tam gdzie pojadę będą nowi ludzi, może będą równie przyjaźni, lecz nigdy nie będą ze mną w Opolu. Ten czas spędzony tu na zawsze zostawanie zapisany w mojej pamięci.

Ostatniej nocy w Opolu miałam dziwny sen. Śniło mi się, że siedziałam przy stoliku w Dolce Vicie – kawiarni, w której wszystko się zaczęło.

Obserwowałam spotkanie młodej dziewczyny ze staruszką o żywych oczach.

Było w tym coś dziwnie znajomego, a jednocześnie wyjątkowo tajemniczego.

Nie mogłam się ruszyć, odezwać. Byłam jedynie niemym obserwatorem.

Kawiarnia zamieniła się w salę kinową. Znów siedząc nieruchomo na fotelu oglądałam stary film, bez głosu, bez napisów. Opowiadał historie, które swego czasu opowiadała mi Starsza Pani. Czułam się widzem, a jednocześnie widziałam siebie w wydarzeniach, które oglądałam. Z końcem mojej sennej podróży, dostałam kartkę papieru od dziecka ze smutnym wyrazem twarzy i wielkimi, orzechowymi oczami. Nie mogłam przeczytać, co na niej pisze.

Niesamowite prawda? Byłam uwięziona we własnej wyobraźni. Obudziłam się z zaciśniętymi kurczowo dłońmi. Zdecydowanie za dużo o tym myślę. Ku mojemu zdziwieniu gdy otworzyłam oczy ta sama kartka leżała na moim parapecie… Mimo środka nocy, szybko wydostałam się spod ciepłej kołdry.

Ciekawość nie dała mi możliwości czekania do rana. W kopercie ujrzałam małą mapkę Opola, na której zaznaczone były punkty, które zaś tworzyły kontur serca.

Pod spodem, wykaligrafowanym pismem widniał napis: „Sercem Miasta Jest Każdy Z Nas” Niżej zaś, mniejszymi literkami dało się odczytać: „Pamiętaj o tym dziecko” Zdecydowanie… za dużo o tym myślę.

Byłam już dawno spakowana. Teraz tylko upewniałam się z ciocią czy wszystko mam, czy nie zapomniałam niczego. Nerwowe oczekiwanie ciągnęło się w nieskończoność. Siedziałam na kanapie, odliczając minuty do godziny zwanej: ‘w sam raz na wyjście’. Po raz kolejny musiał wysłuchiwać dydaktycznych kazań mojej cioci. Martwiła się bardzo moim wyjazdem, ale cieszyła się, że mogę rozwijać swoje pasje. Gdy nadeszła ta upragniona godzina, kiedy należy wyjść - pożegnałam się z rodziną, zostałam wycałowana, spojrzałam po raz ostatni na swój pokój, gdzie parę miesięcy temu otwierałam tajemnicze koperty z zagadkami.

Moja walizka rytmicznie uderzała o suchy bruk ulicy Krakowskiej. Po raz kolejny wydawało mi się, że ciągnę w niej nie tylko ubrania, ale także masę wspomnień. Jej ciężar rósł wraz ze zbliżaniem się do dworca. Byłam na wysokości pomniku, o wielu nazwach. Dla jednego to po prostu „Baba na byku”, dla innych opolska Nike, a dla osób lubujących się w oficjalnych nazwach jest to pomnik Bojownikom o Polskość Śląska Opolskiego. Czułam na sobie wzrok wielu osób – dziwne uczucie, gdy ulica jest praktycznie pusta.

Podniosłam wzrok zajęty do tej pory wpatrywaniem się w równą kostkę brukowa. Przy szklanej witrynie cukierni Ptyś dumnie swój wąs prężył pan Paul Gebel – dawny właściciel kawiarni. W tym miejscu wiele lat temu poznałam uroczego Hansa. Moje wspomnienia zostały przerwane przez kolejne rytmiczne uderzenia kółek walizki. Zza przyciemnioną szybą lodziarni Dolce Vita swoją, zapewne posłodzoną, herbatę mieszała Starsza Pani. Na jej widok w moim sercu poczułam ogromne ciepło. To jej zawdzięczam to wszystko co wydarzyło się przez ostatni rok. Na jednej z pustych, ze względu na wczesną porę, ławek siedzieli zakochani, zapatrzeni w siebie Kamil z Marcinem. Z nimi odkrywałam inne Opole. Niespokojne, głośne, często pijane. Gdy doszłam do popularnych Delikatesów spostrzegłam siedzącego przy drzwiach - jak zawsze uśmiechniętego - Żyda. Poznałam go przy Moście Groszowym pewnego deszczowego dnia. A może to nie ja go poznałam, a Scharlotte? Tuż nad nim stał sprzedawca pluszaków z opolskiego Solarisa mocno ściskając wielką maskotkę. Na jego widok przypomniał mi się świąteczny szał zakupów jaki opanował opolan przed Bożym Narodzeniem.

Uśmiechając się pod nosem mijałam kolejne kamienice. Patrzyłam z podziwem na ich historie, która jeszcze kilkanaście miesięcy temu była mi obojętna. Przypominałam sobie wszystkie chwile, które spędziłam w Opolu.

Czułam w swoim sercu coraz większą ranę. Każdy krok bliżej do Dworca Głównego powodował, że powiększała się i bolała bardziej. Nie chciała się goić mimo wsparcia, które czułam ze strony bliskich. Przed drzwiami do domu towarowego Ziemowit uśmiechnęła się do mnie Babcia mojego chłopaka. Jak zwykle miała na twarzy ostry makijaż i mocną, wydawałoby się niezniszczalną trwałą. Jej ciało, ubrane w różowy dres, poruszało się w rytm muzyki dobiegającej z sąsiedniego skate shopu. Jak ta kobieta może mieć tyle pozytywnej energii? Była wyjątkową osobą, która mimo wieku nie dała się zamknąć w domu, w stereotypie babci. Tuż przy witrynie banku, gdzie kiedyś mieścił się sklep Renifer, minęłam zajętych rozmową - Damę Pasieczną z rabinem Hansem Hirschbergiem. Ona dostojna pani, symbol solidarności ludzi w walce z żywiołem, w spokoju prowadziła konwersację z mężczyzną, którego próbował zniszczyć właśnie brak ludzkiej solidarności w walce z oprawcą. Jakie to piękne, że dziś mogą prowadzić rozmowę i tylko wspominać złe momenty, ciesząc się z ludzkiej dobroci serc. Z okien okolicznych kamienic dobiegały przeróżne dźwięki. Od odgłosów telewizji, przez znienawidzony przez większość ludzi dźwięk wiertła dentystycznego, po próby muzycznej pani Edyty. Jak mogłam się domyśleć trenowała w hotelu przed swoim kolejnym koncertem. Gdy doszłam do świateł tuż przy Dworcu, nie musiałam wciskać przycisku przywołującego zielone światło. Zrobił to wcześniej niski pan z wyraźnie zaznaczoną łysiną. Był ode mnie znacznie niższy nawet gdybym zdjęła buty na obcasie. W prawej ręce trzymał skórzaną teczkę co zdecydowanie dodawało mu powagi i uroku. Gdy zapaliło się zielone ruszyłam przed siebie. Będąc w połowie pasów zauważyłam, że pan z teczką pozostał na przejściu. Być może czekał na kogoś? Gdy byłam już po drugiej stronie ulicy odwróciłam się. Jakie było moje zdziwienie, gdy rozpoznałam ów starszego pana? To był Papa Musioł – ten sam, którego pomnik nie raz mijałam przechodząc przez Most Zamkowy. Teraz machał do mnie i donośnym głosem krzyczał w moją stronę: - Dziękuję! Wracaj szybko!

Odwróciłam głowę. Nie chciałam by dojrzał potok łez spływający po moim policzku. Nie chciałam by wątpliwości panoszące się w mojej głowie zatrzymały mnie. Szłam dalej w stronę budynku Dworca Głównego wymijając masę uczniów kierujących się z pociągów do swoich szkół.

Czekając na peronie myślałam o mojej podróży. O moim nowym życiu, które właśnie rozpoczynam. Próbowałam sobie odtworzyć słowa Starszej Pani i trochę się uspokoiłam. Po komunikacie dochodzącym z peronowych głośników, wraz z moją walizką udałam się do wagonu, gdzie miałam spędzić kolejne półtorej godziny. Stacja Opole Główne, stacja Opole Główne pociąg do Wrocławia Głównego przez Brzeg i Oławę odjedzie z toru drugiego przy peronie pierwszym. Odetchnęłam głęboko i poczułam jak magiczna więź trzyma mnie tutaj i prosi o zostanie. Nie mogłam. Każdy musi szukać

swojego miejsca. Ja odnalazłam je w Opolu i byłam pewna, że nigdy mojego miejsca na ziemi nie stracę.

Pociąg ruszył, a ja, siedząca przy oknie patrzyłam jak moje ukochane miasto oddala się i żegna się ze mną. Czułam pożegnalny pocałunek jaki złożyło Opole na moim policzku. Drewniane pudełeczko ze starymi zdjęciami tkwiło w czarnej walizce. To dzięki niemu będzie mi łatwiej przetrwać rozłąkę.

To już jest koniec, ale wrócę. Wrócę szybko.

Przedział był pusty.

Nie zwracając uwagi na płynące łzy po moich policzkach, wyciągnęłam zeszyt, w którym zapisałam swoją historię. O mnie, o Scharlotte, o Opolu i zaczęłam pisać na ostatniej kartce prawdopodobnie nigdy nie wysłany list:

Kochana Scharlotte!

Dziękuję. Dziękuję za wszystko. Nie jestem już tą samą dziewczyną, która siedziała w Dolce Vicie mieszając kawę i rysując znaczki na szklanej witrynie. Wtedy, każda chwila w tym mieście była stracona. Dzisiaj jest inaczej. Wszystko zmieniło się, całe moje spojrzenie na Opole można powiedzieć, że jest al revés*.

Będę tęsknić za tym miastem. Nie mówiłam tego nigdy, ale tu się urodziłam i mieszkałam przez 5 lat. Pamiętam jak przed przeprowadzką na wieś, tańczyłam i śpiewałam. Aktywnie spędzałam czas w Młodzieżowym Domu Kultury, jeździłam po parku na rolkach z koleżankami, wygrywałam prawie każde małe, szkolne olimpiady. Spotkałam tutaj swoją pierwszą i jak na razie jedyną miłość, poznałam prawdziwych przyjaciół. Za każdy razem, gdy mijam ulicę Krakowską, przypomina mi się nasze spotkanie i mam w uszach dźwięk melodii opowiadanych przez Panią historii, które tak zawładnęły moim sercem. Za rok przyjadę tutaj znowu, odmieniona, z nowym doświadczeniami lecz wiem, że te 3000 km nie zmieni tego, co czuję do tego miasta.

Dla mnie, Opole jest miastem, którego serce bije w każdym z mieszkańców. Wspomnienia, które mamy i o których rozmyślamy przed snem lub stojąc w miejscach ich wydarzenia, sprawiają, że przenosimy się tam, stając się jednocześnie Sercem i Duszą Miasta. Bo każdy z nas, mieszkańców tego magicznego grodu nad Odrą tworzy jego wyjątkową historię, o której warto pamiętać.

Dziękuję.

Na zawsze zakochana w Opolu, całym sercem K.

* al revés (hiszp.) – do góry nogami. Odnosi się do tytułu następnego opowiadania autorów „Opola z Sercem”, którego premiera już niedługo!

Od autorki „Duszy Miasta” i „Serca Miasta” do wszystkich czytelników!

Tak to już chyba jest. Coś się zaczyna, a coś się kończy. Każda chwila spędzona przed komputerem i klawiaturą ( chociaż czasami także przed kartką i długopisem) była dla mnie wielką przygodą. Pisząc rozdział za rozdziałem poznawałam na nowo Opole, zakochiwałam się w nim od nowa.

Na pomysł pisania opowiadania o takiej tematyce wpadł założyciel strony „Opole z Sercem” , a przede wszystkim mój przyjaciel ze szkolnej ławki – Grzegorz Bogdoł, któremu jestem niesamowicie wdzięczna za te wszystkie słowa otuchy, nieustające wsparcie i za możliwość pisania dla Was. Sprawiało mi to wielką przyjemność. Przez to też rozwinęła się nasza współpraca z portalem Wolne Dziennikarstwo, gdzie zarówno ja jak i mój przyjaciel jesteśmy autorami artykułów dotyczących historii i tajemnic Opola. Dla niespełna dwudziestoletniej studentki Uniwersytetu Opolskiego… to naprawdę duże osiągnięcie. Szczególnie, gdy przez ostatnie dwa lata słyszałam komentarze, że powinnam trzymać się z daleka od pisania. Na początku, nie pomyślałabym, że to zajdzie aż tak daleko. Dziękuję z całego serca.

Moi znajomi czytając „Duszę” bądź „Serce” widzą w niektórych fragmentach, że postać Karoliny utożsamiana jest czasami ze mną. Za parę miesięcy, wyjeżdżam podobnie jak ona do Hiszpanii na cały rok i czuję, że nie będzie mi łatwo. Opole jest jak narkotyk… Łatwo się od niego uzależnić, nie łatwo jest odsunąć na bok i po prostu wyjechać, nawet gdy od zawsze marzyło się o poznaniu nowych kultur. Warto tutaj wspomnieć słowa Scharlotte: „Idź dziecko przed siebie i spełniaj marzenia. Opole zawsze przygarnie Cię z otwartymi rękoma”.

Na razie skupiamy się na artykułach do których lektury gorąco zapraszamy. Będą one pojawiać się co tydzień – mamy nadzieję, że regularnie. Wkrótce też ruszamy z nowym opowiadaniem. Liczę, że jego historia wciągnie Was tak samo jak opowieści Starszej Pani i Karoliny. Co do „Duszy” i „Serca” obecnie pracujemy też nad tłumaczeniem ich na język angielski, by Opole promować nie tylko wśród jego mieszkańców. „Pozdrawiam Was ciule” bardzo, bardzo serdecznie i dziękuję jeszcze raz za to, że jesteście z nami!

Justyna Kraus

„Wiesz co robią ludzie, którzy wyjeżdżają? Wracają…”

Przeglądając stare mapy i albumy Opola, mamy wrażenie, że spotykamy się z ciekawymi, tajemniczymi, a czasem nawet magicznymi historiami i legendami, które zostawiły swój ślad na pożółkłych kartkach papieru. Stare Oppeln, przeżywane razem ze Starsza Pania, jest jednym z miast, które daje nam odkryć w pełni swoją duszę. A czy uda nam się zakradnąć do serca współczesnego Opola wraz z młodą Karoliną? Odpowiedzi szukajcie w drugiej części Duszy Miasta - Sercu Miasta!

O Autorach: Dwoje przyjaciół z jednej ławki.

Teraz wspólnie odkrywają historię swojego rodzinnego Opola, przeszukując miejskie archiwa w poszukiwaniu informacji o starym Oppeln.

Ona - młody talent pisarski, bo tak w dużym skrócie można powiedzieć o autorce opowiadania „Dusza Miasta”. Absolwentka I Liceum Ogólnokształcącego w Opolu, studentka filologii angielskiej na Uniwersytecie Opolskim. Interesuje się piłką nożną. Mówi bardzo dobrze po hiszpańsku, a w przyszłości chciałaby rozpocząć naukę języka włoskiego.

On - pomysłodawca i założyciel strony Opole Z Sercem, student europeistyki na Uniwersytecie Opolskim. Interesuje się od zawsze dziejami Opola i zmianami, jakie zachodzą w jego rodzinnym mieście. Marzy, by kiedyś stworzyć w pełni multimedialne muzeum historii miasta Opola.