ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ Έτος ίδρυσης: 1963
Τιμήθηκε από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2020 / Τεύχος 251
Υπεύθυνος έκδοσης: Νόστης Ψαρράς Άγιοι Ισαπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος
Περιεχόμενα Τεύχους 04 Ι.Μ. Νέας Ζηλανδίας 07 Ι.Μ. Σιγκαπούρης - Ινδονησία 08 Ι.Μ. Ναϊρόμπι 12 Ι.Μ. Μπραζαβίλ & Γκαμπόν 16 Ι.Μ. Κινσάσας 19 Ι.Μ. Κατάνγκας 20 Ι.Μ. Άκκρας 23 Ι.Μ. Ειρηνουπόλεως 26 Ι.Μ. Γουινέας 28 Ι.Ε. Γκούλου & Α. Ουγκάντας 31 Ι.Ε. Κισούμου 33 Ι.Ε. Μαλάουι 35 Ι.Ε. Αρούσας 42 Ι.Ε. Τολιάρας 44 Ι.Ε. Μπουκόμπας Μπορείτε να καταθέσετε την αγάπη σας για την Εξωτερική Ιεραποστολή, με τους παρακάτω τρόπους: ALPHA BANK (CRBAGRAA) GR93 0140 4050 4050 0200 2000 170 ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (ETHNGRAA) GR06 0110 2560 0000 2564 8000 609 EUROBANK (ERBKGRAA) GR24 0260 2060 0001 0010 1157 390 ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ (PIRBGRAA) GR70 0172 2000 0052 0005 2141 068 PAYPAL στο paypal.me/ierapostoles Για όλες τις καταθέσεις εκδίδονται και αποστέλλονται θεωρημένες αποδείξεις.
Οι συντάκτες ευθύνονται για τα κείμενά τους Το περιοδικό αποστέλλεται δωρεάν Εκτύπωση: Γραφικές Τέχνες "Μέλισσα"
Ιδιοκτήτης
Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής Μακένζυ Κινγκ 6, Πλατεία Αγίας Σοφίας 546 22 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
T. 2310 279910 www.ierapostoles.gr office@ierapostoles.gr
Αναγνωρισμένο φιλανθρωπικό σωματείο Πνευματικός ιδρυτής: Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Παπασαραντόπουλος (1903-1972) Ιδρυτικός Πρόεδρος: Παντελής Μπάγιας Μέγας Ευεργέτης: Παν. Παπαδημητρακόπουλος Επίτιμος Πρόεδρος: Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος
Διοικητικό Συμβουλίο: Χαράλαμπος Μεταλλίδης Πρόεδρος Νόστης Ψαρράς Αντιπρόεδρος Αγγελική Αρναούτη Γ. Γραμματέας Δημήτριος Σωτήρκος Ταμίας Κων/νος Μεταλλίδης Β. Γ. Γραμματέα Ζηνόβιος Ιατρού Β. Ταμία Ευαγγελία Τραϊκούδη Μέλος Αικατερίνη Αλεξάνδρου Μέλος Πρόδρομος Καλαϊτζίδης Μέλος
Άδεια χρήσης
Διανέμεται με άδεια Creative Commons BY-SA 4.0. Έγινε χρήση ομοίως αδειοδοτηθέντων έργων των κάτωθι δημιουργών στις αντίστοιχες σελίδες: 4 easegill 8 Ralf Κλενγελ 12 Julien Harneis 16 CIFOR 19 Jonathan Ball 26 Rita Willaert 28 Miss Helena 31 Rod Waddington 33 Joachim Huber 35 Daniel Ramirez 39 Mario Micklisch 44 Ryan Kilpatrick
Άγια Χριστούγεννα 2020
Ευχόμαστε η Χάρις του γεννηθέντος Χριστού μας να επισκιάζει εσάς και τα έθνη το νέο έτος 2021
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΝΕΑΣ ΖΗΛΑΝΔΙΑΣ
Διαδρομές Θείας Χάριτος Αγαπητοί αναγνώστες του περιοδικού, σας στέλνουμε τον χαρμόσυνο χαιρετισμό του Κυρίου μας από την μακρινή Aotearoa (το όνομα της Νέας Ζηλανδίας στη γλώσσα των Maori). Πόση χαρά μπορεί να μας δώσει ο Χριστός! Πόσες ευκαιρίες στον καθένα από εμάς να μοιραστούμε την ομορφιά της Ιεραποστολής! Ο Δημήτριος, ένα 15χρονο αγόρι Μαορί (αναφέραμε στο προηγούμενο τεύχος για την οικογένειά του που βαπτίστηκε) θέλει να γίνει δικηγόρος. Πριν από δύο χρόνια ζούσε μακριά από την πόλη σε ένα σπίτι χωρίς τρεχούμενο νερό. Η φοίτηση σε ένα καλό γυμνάσιο θα ήταν δύ4
σκολη. Ωστόσο, ο Πανάγαθος Θεός έχει τρόπο Του. Με τις σχολικές του επιδόσεις, ο Δημήτριος έγινε δεκτός στο διάσημο Γυμνάσιο Hamilton Boys High School. Ωστόσο, για να φοιτήσει σ΄ αυτό θα έπρεπε να ζήσει εσωτερικός στο σχολείο με κόστος διαβιώσεως 2.000 ευρώ. Οι γονείς του αδυνατούσαν να ανταποκριθούν. Έπρεπε να πληρωθεί μέχρι την Παρασκευή και ήταν η Τρίτη! Ζήτησαν την βοήθεια του ιερέα τους π. Γεωργίου, ο οποίος από την Αυστραλία που βρισκόταν τους προέτρεψε να προσευχηθούν όλοι μαζί στον Άγιο Δημήτριο να μεσολαβήσει. Το βραδινό γεύμα στο σπίτι οικογενείας φίλων της Ιεραποστολής,
παρουσία του καλού και ιδιαίτερα ευλογημένου ιερέως π. Ηλία και 2-3 φίλων επιφύλασσε εκπλήξεις. Η συζήτηση αφορούσε τις συνθήκες ζωής και τις προσπάθειες που λαμβάνουν χώρα στην Ιεραποστολή στα νησιά του Ειρηνικού Ωκεανού Fiji, Tonga και Samoa, αλλά και στην κοινότητα των Μαορί στο Raglan της Νέας Ζηλανδίας. Αναφέρθηκε ως παράδειγμα και το αίτημα οικονομικής συνδρομής για το σχολείο του μικρού Δημήτρη μεταξύ των άλλων, αφού μόλις είχε ληφθεί και ζητήθηκε η προσευχή τους για δείξει ο Θεός τρόπο ενεργείας. Η ηλικιωμένη κυρία που καθόταν στη διπλανή καρέκλα ζήτησε να μιλήσει ιδιαιτέρως στον ιερέα μας,
στον οποίο ανέφερε, «Ο σύζυγός μου πέθανε πέρυσι. Το όνομά του ήταν Δημήτριος. Από τότε που κοιμήθηκε, προσεύχομαι στον Άγιο Δημήτριο να μου δώσει την ευκαιρία να κάνω κάτι στο όνομά του, για την ψυχή του συζύγου μου. Απόψε όταν άκουσα την ιστορία του μικρού Δημήτρη, κατάλαβα ότι αυτή ήταν η ευκαιρία. Εγώ θα βοηθήσω να σπουδάσει το παιδί». Ευχαριστίες δεν δέχθηκε, αφού στην ενορία τους ο π. Ηλίας έχει κάνει κοινή συνείδηση ότι όταν θα δίνετε και θα προσφέρετε από το περίσσευμα ή το υστέρημά σας, να μην δέχεστε πίσω ευχαριστίες ως πληρωμή. Αλλά να αισθάνεσθε και να εκδηλώνετε την ευγνωμοσύνη σας
Ο Πέτρος (δεξιά) διακονεί στο ιερό
5
για τις ευκαιρίες που σας παρουσιάζει ο Θεός να υπηρετείτε Αυτόν και τα παιδιά Του και να θησαυρίζετε θησαυρό πνευματικό ανεκτίμητο στο Ουρανό. Ο Δημήτρης διακρίθηκε στα μαθήματα ως πρώτος σε όλο το σχολείο με τον ανώτερο βαθμό Α+ και του απονεμήθηκε ο έπαινος καλύτερης επίδοσης. Τίμησε έτσι με τον καλύτερο τρόπο τη μεγάλη ευεργεσία που του έφερε ο Θεός στην ζωή του! Η επί γης ευεργέτις του κοιμήθηκε εν Κυρίω. Στην μνήμη και στις προσευχές του Δημήτρη θα είναι πάντα ζωντανή. Με μία πράξη της άλλαξε ριζικά την ζωή ενός νέου παιδιού.
6
Ο Θεός της έδωσε την ευκαιρία και αυτή την αναγνώρισε! Υπηρέτησε τον άγνωστο, ανέπεμψε προσευχή υπέρ αναπαύσεως του συζύγου της, τίμησε τον Άγιο Δημήτριο και δοξολόγησε το πανάγιο όνομα του Τριαδικού Θεού. Πόση χαρά μπορεί να μας δώσει ο Κύριος μας! Και τι τρόπους μπορεί να βρει! Ευκαιρίες για τον καθένα από εμάς να ζήσουμε την ομορφιά και την χαρά της προσφοράς. Καλή Τεσσαρακοστή και με την Χάρη του Θεού να πορευτούμε προς την Αγία Γέννηση Του. † Ο Νέας Ζηλανδίας Μύρων
Στον Ιερό Ναό της Αγίας Τριάδας
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΣΙΓΚΑΠΟΥΡΗΣ Ιεραποστολικό Κλιμάκιο Ινδονησίας
Όλα κλειστά
Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής, Με τη βοήθεια του Θεού είμαστε καλά και το ίδιο προσευχόμαστε και για εσάς. Φέτος εορτάσαμε τον Άγιο Δημήτριο στον καθεδρικό του Μεντάν με απλότητα, διότι η ενορία μας είναι ακόμη κλειστή για τον μεγάλο αριθμό των πιστών. Μέχρι τώρα δεν έχουμε κάποια ανακοίνωση από την κυβέρνηση πότε θα μπορέσουν να λειτουργήσουν οι εκκλησίες, τα σχολεία, τα μαγαζιά κ.λπ. Έτσι, δεν ξέρουμε τι θα γίνει τα Χριστούγεννα. Τα οικονομικά μας πάνε κάθε μέρα προς το χειρότερο. Έχουμε όμως την ελπίδα μας στον Ιησού Χριστό και στην Παναγία, διότι ξέρουμε ότι η δύναμη και η παρηγοριά έρχονται από αυτούς.
Από τον Μάρτιο έχω κάνει πολύ λίγες περιοδείες στα χωριά, γιατί πολλά έχουν μπει σε καραντίνα. Τα εργοστάσια και τα εργοτάξια κλειστά. Καθημερινά είναι τα συλλαλητήρια. 15 εκατομμύρια Ινδονήσιοι έχουν μείνει άνεργοι. Οι τιμές των προϊόντων ανεβαίνουν. Κάνουμε ό,τι μπορούμε. Η πρεσβυτέρα φτιάχνει καρυδέλαιο, άλλοι φυτέψανε καλαμπόκια, άλλοι βόσκουν κατσίκια, άλλοι μικρά πουλερικά. Ό,τι μπορούμε για να μην πεινάσουμε, γιατί δεν ξέρουμε πότε θα τελειώσει αυτή η κατάσταση. Έτσι, αδελφοί μου, ζητάμε πάντα τις προσευχές σας. Ας δοξάζουμε το Πανάγιο Όνομα του Τριαδικού Θεού, του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. π. Χρυσόστομος Manalu 7
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΝΑΪΡΟΜΠΙ
Ένα μήνυμα ελπίδας από το αιώνια χιονισμένο όρος Κιλιμάντζαρο Πάντοτε σημειώνω τις σκέψεις μου, τις ιδέες μου, τους προβληματισμούς και τα συναισθήματά μου, όχι μόνο τώρα με την παρουσία του κορωνοϊού και της πείνας παγκόσμια και ιδιαίτερα εδώ στην Αφρική. Οι εκπλήξεις έρχονται χωρίς να το περιμένει κανείς και πάντοτε δίνουν ένα ελπιδοφόρο μήνυμα όσο κι αν οι καταστάσεις που ζούμε σήμερα είναι κάπως δύσκολες και πολλές φορές συγχύζουν το ανθρώπινο πρόσωπο. Είναι γεγονός ότι από την ώρα που εμφανίστηκε ο κορωνοϊός η Ορθόδοξή μας Εκκλησία έχει αναλάβει έναν αγώνα προσφοράς και θυσίας προς τους πάσχοντες συνανθρώπους μας και για την ακρίβεια εδώ στην Κένυα. 8
Έτσι, με τις προσευχές σύγχρονων αγίων και τις ευλογίες του Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας κ. Θεοδώρου, μπόρεσα όλους αυτούς τους μήνες να ταξιδέψω στο εσωτερικό από τη μια άκρη ως την άλλη της Κένυας, προσφέροντας, εκτός από τον προφορικό λόγο, την τέλεση των μυστηρίων της Εκκλησίας μας, ιδιαίτερα εκείνου της Θείας Ευχαριστίας, και τρόφιμα για στήριξη και ανακούφιση των αδελφών μας Ορθοδόξων Χριστιανών και μη. Επίσης, παρ’ όλη την κρισιμότητα των καιρών έγιναν εγκαίνια νέων ιερών ναών σε διάφορες περιοχές. Ο Κύριός μας έτσι όπως Τον γνωρίσαμε μέσα από τη ζωή Του, με τη ζωντανή παρουσία Του, με τα θαύματα και τις θεϊκές παρεμβάσεις Του,
παρ’ όλη την αγιότητα και θεότητά Του παραμένει ξένος και περιφρονημένος, τόσο που στο τέλος έγινε θυσία για όλους μας ακριβώς – ανέβηκε πάνω στον σταυρό, ταπεινώθηκε για να σώσει το ανθρώπινο γένος. Αυτές λοιπόν τις μέρες αισθάνθηκα την ανάγκη, μέσα από τα πνευματικά και ποιμαντικά μου καθήκοντα, να επισκεφθώ τους αδελφούς μας Ορθοδόξους που ζουν και κινούνται ακριβώς εκεί γύρω στους πρόποδες του όρους Κιλιμάντζαρο. Κοινότητες ιστορικές, δραστήριες και ενισχυτικές, με δύο μεγαλοπρεπείς όμορφους εγκαινιασμένους ναούς και έναν που ήδη είναι έτοιμος να εγκαινιασθεί. Φυσικά είναι ταξίδι μακρινό και κάπως δύσκολο εφ’ όσον στον δρόμο προς το Κιλιμάντζαρο υπάρχει πλήρης ανομβρία και ξηρασία που κάνει τον όλο χώρο
φρικτό και απαίσιο. Μα το αίσθημα της αγάπης του Θεού αλλάζει το όλο σκηνικό. Αυτή η αγάπη δεν παραμένει έτσι ξηρά όπως η φύση, αλλά μετουσιώνεται, μεταμορφώνει και γίνεται χώρος ανάπαυσης και ελπίδας. Με αυτά τα αισθήματα, φθάνω στον πρώτο ναό και εκεί συναντώ πέντε μόνο νέους να με περιμένουν. Με εντυπωσίασε η ευγένεια, η ωριμότητά τους αλλά και οι ωραίες σκέψεις τους. Εκείνη την ώρα της σοβαρής αυτής επαφής και συζήτησης, διέκρινα τη βεβαιότητα και τη σιγουριά που αυτοί οι νέοι έτρεφαν για την παρουσία της Εκκλησίας μέσα στη ζωή τους, τη θετική και ζωντανή παρουσία της Βασιλείας του Θεού που γινόταν ένα πανανθρώπινο συμπόσιο. Το πιο σημαντικό ήταν ότι βρισκόμαστε στο πουθενά, στο τέρμα
Ο Ιερός Ναός των 4 Ευαγγελιστών, δωρεά της Αδελφότητάς μας
9
ενός ξακουστού και μυστηριώδους χώρου, στους πρόποδες του όρους Κιλιμάντζαρο κι εμείς κάναμε αυτές τις σκέψεις και οραματιζόμαστε πόσο σημαντικό είναι το γεγονός ότι έχουμε τέτοιους νέους με βαθιά θρησκευτική πίστη. Εκείνη την ώρα σκέφτηκα ακριβώς ότι εδώ που βρισκόμαστε βλέπουμε τον ίδιο τον Θεό, μαζί με την ομάδα άλλων «ξένων» γίνεται όμως φίλος και δίνει ελπίδα και προετοιμάζει τη Βασιλεία του Θεού μέσα από τα αγνά και αθώα πλάσματά Του, που ακόμα δεν γνώρισαν το κακό και την αμαρτία αλλά ζουν τον «επουράνιο κόσμο» που τελικά θα τους οδηγήσει και θα φέρει αιώνια μέσα τους την αναμενόμενη και μόνιμη Βασιλεία Του. Με όλα αυτά που έζησα τις πρώτες στιγμές της συναναστροφής μου 10
με τους «απεσταλμένους» εξ ουρανού νέους, απέβλεπαν για μια ακόμη φορά στην επαλήθευση ότι όντως ο Χριστός έζησε σαν αληθινός Θεός και γνήσιος άνθρωπος κι έτσι με τον τρόπο αυτό επισημοποιείται η πραγματική του ενσάρκωση και τονίζεται η σωτηριώδης επιφανεία του στον κόσμο. Κι επαναλαμβάνουμε ότι βρισκόμαστε στο πουθενά κι όμως βλέπουμε πόσο σημαντική ήταν η απόφαση του Κυρίου μας να εγκαταλείψει τα επουράνια και να έλθει να ζήσει και να κατοικήσει, να γίνει ένα με μας τους ανθρώπους. Όσο εμβαθύνουμε, όσο μπαίνουμε στις λεπτομέρειες αυτής της θεϊκής παρουσίας, τόσο αισθανόμαστε τη δόξα και το μεγαλείο της θεολογίας, της αποδοχής και της άκρας κένωσης και συγκατάβασής Του.
Και δεν μείναμε μέχρι εδώ. Έπρεπε να δούμε και το υπερσύγχρονο ορφανοτροφείο που θα φιλοξενήσει σύντομα όλα τα ορφανά της περιοχής. Εδώ θα δίνεται διαχρονικά το μήνυμα ότι ο ίδιος ο Κύριός μας ήταν σ’ όλη την επί γης ζωής Του ξένος και φιλοξενούμενος. Κι όμως μας δίνει αυτό το εξαίρετο παράδειγμά, το οποίο ζήσαμε μ’ αυτούς τους ανθρώπους εδώ στο απομακρυσμένο όρος του Κιλιμάντζαρο, που Τον βλέπουμε να είναι έτοιμος ο ίδιος να διακονήσει τον άνθρωπο, τον οποιονδήποτε, της κάθε φυλής και καταγωγής, γλώσσας και ήθους. Και το αποκορύφωμα… ήταν αποκαλυπτικό! Μυστηριώδες, μυσταγωγικό! Η Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό των Τριών Ιεραρχών πρώτα και στη συνέχεια ο αγιασμός των
υδάτων στον Ιερό Ναό του Τιμίου Προδρόμου. Είδαμε και γευθήκαμε τον ζήλο και την πίστη των ιερέων μας πρώτα και ύστερα όλου του πιστού λαού του Θεού, ιδιαίτερα των νέων μας. Οι κόποι και οι θυσίες των εργαζομένων δεν πήγαν χαμένοι αλλά στερεώθηκαν και εδραιώθηκαν εκεί στον βράχο της πίστης και της αλήθειας και τώρα, στη δική μας την περίπτωση, στο αιωνόβιο όρος του Κιλιμάντζαρο που στέλνει σε όλους μας το μήνυμα της αγάπης, της ελπίδας και του φωτός, που εκπέμπει η αλήθεια του Ευαγγελίου και ο ίδιος ο Σωτήρας του κόσμου, ότι τη βασιλεία του Θεού έχουν κάθε δικαίωμα να γνωρίσουν όλοι, αφού αυτός ήταν και παραμένει ο ίδιος πάντα σκοπός: η σωτηρία όλων. † Ο Ναϊρόμπι Μακάριος 11
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΜΠΡΑΖΑΒΙΛ & ΓΚΑΜΠΟΝ
Οκτώ χρόνια στη διακονία των αδελφών Αγαπητοί αδελφοί, Στις 21 Νοεμβρίου 2020 συμπληρώθηκαν οκτώ χρόνια από την, ελέω και χάριτι Θεού, εκλογή της αναξιότητός μου ως πρώτου ποιμενάρχου της νεοσύστατης Ιεράς Επισκοπής αρχικώς και εν συνεχεία I. Μητροπόλεως Μπραζαβίλ και Γκαμπόν, πατρική προτάσει και φιλοτιμία του Μακαριωτάτου Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεοδώρου Β’ και ψήφοις κανονικαίς και ομοφώνοις της περί αυτόν Αγίας και Ιεράς Συνόδου του παλαιφάτου Πατριαρχείου μας. Οκτώ χρόνια μαθητείας στις αρχές και τις νοοτροπίες των κονγκολέζων αδελφών, οκτώ χρόνια αγωνίας για την πνευματική πρόοδό τους περί την Ορθόδοξη διδασκαλία και παράδοση, οκτώ χρόνια εξα12
ντλητικής έντασης για την σύμφωνα με τους Ιερούς Κανόνες, τις Πατριαρχικές Διατάξεις της Δευτεροθρόνου Εκκλησίας των Αλεξανδρέων αλλά και την νομοθεσία των χωρών του Κονγκό-Μπραζαβίλ και της Γκαμπόν διοικητικής ανασυγκρότησης, σταθεροποίησης και προόδου της Ι. Μητροπόλεως. Και οκτώ χρόνια συνειδητής σιωπής, ως απάντηση ποιμαντικής ευθύνης σε εξαιρετικά επικίνδυνα για την συνοχή της νεοπαγούς τοπικής Εκκλησίας απερίσκεπτα εξωτερικά κτυπήματα... Όμως ζει Κύριος «ο ποιών θαυμάσια μόνος»! Αυτά τα οκτώ χρόνια η αγάπη όλων υμών, των τιμίων μελών της Αδελφότητος Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής με προεξάρχοντα τα εκλεκτά μέλη του Δ.Σ. υπό τις διαδοχικές προεδρίες τριών εξαιρέτων
και ευλαβών οιακοστρόφων, των κ. Κωνσταντίνου Δαουδάκη, Δημητρίου Σωτήρκου και Χαράλαμπου Μεταλλίδη, εκδηλώθηκε παντοιοτρόπως και αφειδώλευτα, πάντα στο μέτρο του δυνατού αφού τούτη η οκταετής περίοδος της ταπεινής ιεραποστολικής διακονίας της ελαχιστότητός μου συνέπεσε με την δριμεία οικονομική κρίση που ταλανίζει την φιλτάτη πατρίδα μας. Ωστόσο η αγάπη γνωρίζει να ανοίγει δρόμους και να υπερσκελίζει εμπόδια. Με αυτήν την ισχυρή αγάπη σας, ως και άλλων αδελφών από άλλους ιεραποστολικούς συλλόγους κατάφερε να κάνει θαύματα! Θαύματα που αφορούν όχι απλώς στην αδιατάρακτη λειτουργία του Ορθοδόξου ορφανοτροφείου «Άγιος Ευστάθιος», την «μικρή
οικογένεια» των συνολικώς 48 παιδιών που κατ ’αυτήν την προαναφερθείσα περίοδο αγκαλιάσατε και στηρίξατε θυσιαστικώς, αλλά και στην ανάδειξη ετούτου του ιδρύματος ως προτύπου και στον χαρακτηρισμό του ως του καλυτέρου ποιοτικώς κοινωνικού οργανισμού εκ μέρους των κονγκολέζικων αρχών. Θαύματα επίσης που αφορούν στην ανέγερση ή ολοκλήρωση Ναών προς φωτισμό και αγιασμό των γηγενών αδελφών μας, όπως ο εκ θεμελίων ανεγερθείς και εγκαινιασθείς Ναός του Τιμίου Προδρόμου-Αγίου Νικολάου πόλεως Ιπφόντο, ο πρώτος Ορθόδοξος Ναός στο βόρειο Κονγκό-Μπραζαβίλ, στα εδάφη της περιλάλητης φυλής των μικρόσωμων Πυγμαίων, εκ των αρχαιοτέρων φυλών της γης, που έχει ασπασθεί
13
την Ορθόδοξη πίστη, και ο προσφάτως ολοκληρωθείς περίβλεπτος Ιερός Ναός της Μεταμορφώσεως του Κυρίου και Αγίου Κοσμά Αιτωλού της πόλεως Νκαϊ. Κι άλλα πολλά θαύματα που αφορούν στην παρουσία νέων ιερατικών κλήσεων και χειροτονιών, στην τέλεση βαπτίσεων κάποιων χιλιάδων αδελφών, στην διαβίωση άλλων, στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη απόρων, στις σπουδές φτωχών παιδιών, στην επιβίωση εγκαταλελειμμένων αδελφών…. Δυστυχώς η επέτειος αυτή συμπίπτει με ένα τραγικό γεγονός για την ανθρωπότητα, αυτό της επάρατης πανδημίας του Covid-19. Η πανδημία έπληξε και τη Δημοκρατία του Κονγκό από τις αρχές Μαρτίου ε.έ. Σχεδόν αμέσως εξεδόθη Προ14
εδρικό Διάταγμα, το οποίο μεταξύ άλλων επέβαλε πλήρη αναστολή της λειτουργίας των ναών, τζαμιών και ευκτηρίων οίκων πάσης θρησκείας, χριστιανικής Ομολογίας και σέκτας (15 Μαρτίου έως 24 Αυγούστου), ενώ επεβλήθη κατ’ αρχήν περιορισμός κυκλοφορίας των πολιτών. Κατόπιν η διαχείριση της καταστάσεως ανετέθη στον Στρατό, ο οποίος επέβαλε απαγόρευση κυκλοφορίας σε συγκεκριμένες ώρες και ανέλαβε την τήρηση της τάξεως. Η κατάσταση που επικρατεί στην χώρα (απαγόρευση κυκλοφορίας, κλείσιμο καταστημάτων, αναστολή εργασίας, έλλειψη ιατρικών υποδομών, έλλειψη οικονομικής ρευστότητος, ακόμη μεγαλύτερη δυσκολία αντιμετώπισης των βιοτικών αναγκών συνεπώς αύξηση
κρουσμάτων επιθετικότητος, κλίμα φόβου και ανασφάλειας κ.τ.ό.) είχε άμεσο αντίκτυπο στην ζωή της νεοσύστατης Μητροπόλεως Μπραζαβίλ, αφού πολλαπλασίασε κατά πολύ τα αιτήματα βοηθείας Ορθοδόξων γηγενών αδελφών προς αυτήν, προερχομένων κυρίως από τα μεγάλα αστικά κέντρα που έχουν πληγεί από την πανδημία, για αγορά τροφίμων και φαρμάκων, ακόμη και για τον ενταφιασμό απόρων νεκρών... Πεφιλημένοι αδελφοί, «Ζεί Κύριος ο Θεός ημών, ο Θεός των Δυνάμεων»! Ήδη οι κατηχούμενοι μας ετοιμάζονται πνευματικώς για τις βαπτίσεις που θα πραγματοποιηθούν τα ερχόμενα Χριστούγεννα, τα σχολεία μας συνεχίζουν την λειτουργία τους εναρμονισμένα με τα έκτακτα υγειονομικά
μέτρα εναντίον του Covid-19, τα παιδιά του Ορφανοτροφείου μας χαίρουν άκρας υγείας, η λειτουργική ζωή συνεχίζεται αδιατάρακτα, παρά τον περιορισμένο αριθμό των πιστών κατ’ αυτήν την δύσκολη περίοδο, βάσει κυβερνητικής απόφασης. Η τοπική Εκκλησία του Κονγκό-Μπραζαβίλ συνεχίζει τον πλου, έστω κι αν ο άνεμος τις περισσότερες φορές δεν είναι ούριος. Όμως με την δική σας προσευχή και την ολοπρόθυμη θυσιαστική προσφορά που γνωρίζει να ξεπερνά τα στίφη των πειρασμών και των δοκιμασιών, η αγάπη θα μεγαλουργήσει. Διότι «η τελεία αγάπη έξω βάλλει τον φόβον» (Α΄ Ιωαν. 4,18)! Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν! † Ο Μπραζαβίλ & Γκαμπόν Παντελεήμων
Μαθητές του Ορθόδοξου σχολείου μας
15
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΚΙΝΣΑΣΑΣ
To Μικρό μας Νοσοκομείο Ἀγαπητοὶ φίλοι τῆς Ἱεραποστολῆς, Σᾶς χαιρετῶ ἐγκάρδια καὶ μὲ εὐγνωμοσύνη ἀπὸ τὴν Κινσάσα, τὴν καρδιὰ τῆς Ἀφρικῆς, ἡ ὁποία αἰσθάνομαι πὼς εἶναι συγγενῆς μὲ τὴν δικὴ σας καρδιὰ, ποὺ μᾶς συντρέχει στὸν ἱεραποστολικὸ μας ἀγώνα. Οἱ ἐργασίες στὸ μικρὸ Νοσοκομεῖο μας λόγω τῆς ἐλλείψεως χρημάτων σταμάτησαν. Δὲν πρόλαβε νὰ λειτουργήσει, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν περίοδο ποὺ εἶχε ἔρθει ἡ ὁμάδα γιατρῶν ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα. Πολλοὶ πτωχοὶ ἰθαγενεῖς ἐξετάσθησαν καὶ πῆραν φάρμακα καὶ ἔγιναν καλά. Γέμιζε ὁ δρόμος ἔξω ἀπὸ τὸ κτήριο περιμένοντας τὴν σειρά τους γιὰ νὰ τοὺς ἐξετάσουν οἱ γιατροὶ ποὺ εἶχαν ἔρθει ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα. Δὲν εἶχαν πόρτες τὰ ἐξεταστήρια. Κρεμάσαμε κουβέρτες γιὰ νὰ χρησιμο-
16
ποιηθοῦν γιὰ πόρτες. Ἔπρεπε οἱ γιατροὶ νὰ ἐξετάσουν καὶ νὰ προσφέρουν τὴν βοήθειά τους στοὺς ἰθαγενεῖς ποὺ δὲν εἶχαν χρήματα νὰ πᾶνε στὸν γιατρό, δὲν εἶχαν χρήματα νὰ πάρουν φάρμακα, οὔτε μιὰ ἀσπιρίνη νὰ ἀγοράσουν. Συγκινητικὲς οἱ στιγμὲς ποὺ ζήσαν οἱ γιατροὶ, συγκινητικὲς οἱ στιγμὲς ποὺ ζήσαμε ὅλοι, ἕνα δάκρυ μᾶς ξέφευγε βλέποντας τὸν πόνο τῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ καὶ μιὰ χαρὰ ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία προσέφερε κάτι. Ἐλάφρυνε τὸν πόνο τῶν ἀνθρώπων. Δοξάσαμε τὸν Θεὸ, ζητήσαμε ἀπὸ τὴν Παναγία μας καὶ τὸν ἅγιο Παντελεήμονα νὰ βοηθήσουν νὰ ὁλοκληρωθεῖ τὸ Κέντρο Ὑγείας μας, τὸ μικρὸ νοσοκομεῖο μας. Ἔρχεται ἡ ἐπιδημία καὶ ἐμεῖς δὲν προλάβαμε νὰ τὸ ὁλοκληρώ-
σουμε, νὰ προσφέρουμε κάτι στὸν πτωχὸ λαό. Στεναχωρηθήκαμε, λυπηθήκαμε, προσευχηθήκαμε, ζητήσαμε συγγνώμη ἀπὸ τὸν Θεὸ. Δὲν μποροῦσαμε νὰ δοῦμε στὰ μάτια αὐτὸν τὸν λαὸ ποὺ κατοικεῖ γύρω ἀπὸ τὸ μικρό μας νοσοκομεῖο. Τὶ θὰ σκέφθηκαν, μᾶς δώσατε μιὰ ἐλπίδα γιὰ λίγες μέρες, καὶ τώρα στὴν δύσκολη περίοδο ἤσασταν μακρυὰ. Πολλοὶ ρωτοῦσαν πότε θὰ ἀνοίξετε, πότε θὰ ἔρθουν οἱ γιατροὶ; Πότε θὰ μᾶς βοηθήσετε; Ἀποφύγαμε νὰ πλησιάσουμε ὅλον αὐτὸν τὸν καιρό. Βαλαμε ἕνα φύλακα. Χρήματα δὲν εἶχαμε γιὰ νὰ προχωρήσουμε τὶς ἐργασίες. Ἔτσι παρέμεινε κλειστὸ τότε ποὺ ἔπρεπε νὰ εἶναι ἀνοικτὸ καὶ νὰ προσφέρει τὴν ἀγάπη τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἤμασταν ἀπόντες. Μᾶς
στεναχώρησε, μᾶς ἔθλιψε, ἀλλὰ δὲν εἴχαμε λύση, δὲν εἴχαμε χρήματα. Ἤδη μὲ τὸ τέλος τῆς πανδημίας ξεκινήσαμε σιγά-σιγὰ μὲ τὰ χρήματα ποὺ μᾶς στέλνουν φιλάνθρωποι ἀδελφοί μας. Μὲ τὴν βοήθεια τῶν φίλων τῆς Μητροπόλεως καὶ τῆς Ἀδελφότητος Ὀρθοδόξου Ἐξωτερικῆς Ἱεραποστολῆς φορτώθησαν στὸ κοντέϊνερ καὶ ἔρχονται οἱ ἐσωτερικὲς πόρτες καὶ κάποιος ἰατρικὸς καὶ νοσοκομειακὸς ἐξοπλισμός. Τὸ ἰσόγειο, ὅταν θὰ τοποθετηθοῦν καὶ συμπληρωθοῦν ὅ,τι ἄλλο χρειάζεται, θὰ μπορέσει νὰ λειτουργήσει. Πιστεύουμε σύντομα, ἄν μᾶς βοηθήσουν φιλάνθρωποι ἀδελφοί μας. Στὸν πρῶτο ὄροφο, ποὺ περιλαμβάνει χειρουργεῖο, αἴθουσες νοσηλείας καὶ αἴθουσα συνεδρίων,
17
ἔχουμε ἀκόμη πολλὴ δουλειὰ νὰ γίνει. Ἠλεκτρολογικὴ καὶ ὑδραυλικὴ ἐγκατάσταση, πλακάκια στὰ πατώματα, τοποθέτηση πορτῶν, ὀροφή, ἐμπλουτισμὸς μὲ ἀνάλογο ἰατρικὸ καὶ νοσοκομειακὸ ἐξοπλισμό. Γιὰ ὅλα αὐτὰ θὰ ἀπαιτηθοῦν πολλὰ χρήματα. Πιστεύουμε καὶ ἐλπίζουμε ἡ Παναγία μας, ἡ μητέρα ὅλων μας, καὶ ὁ Ἅγιος Παντελεήμων, στοὺς ὁποίους εἶναι ἀφιερωμένο τὸ μικρὸ νοσοκομεῖο μας «Παναγία Σουμελᾶ - Ἅγιος Παντελεήμων» θὰ φωτίσουν φιλανθρώπους πιστοὺς, οἱ ὁποῖοι καὶ θὰ βοηθήσουν νὰ ὁλοκληρωθεῖ καὶ νὰ προσφέρει στοὺς πτωχοὺς ἰθαγενεῖς ἰατρικὴ βοήθεια. Συγχρόνως ἡ ὁμάδα ἰατρῶν φίλων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως μὲ ὑπεύ-
18
θυνο τὸν ἰατρὸ-ἱερέα, διδάκτορα τῆς Ἰατρικῆς καὶ διευθυντὴ τοῦ Κέντρου Ὑγείας Βάρης Ἀττικῆς, π. Μιχαήλ Δανδουλάκη, ὀργανώνονται διὰ τὴν λειτουργία τοῦ μικροῦ μας Νοσοκομείου. Καλοῦμε γιατροὺς νὰ πλαισιώσουν αὐτὴ τὴν προσπάθεια. Ἡ Μητρόπολή μας δὲν ἔχει πόρους ἐδῶ στὸ Κογκὸ οὔτε ἀλλοῦ, στηρίζεται μόνον ἀπὸ τὶς δωρεὲς αὐτῶν ποὺ στεροῦνται πράγματα γιὰ νὰ μᾶς βοηθήσουν. Ἔτσι γιὰ νὰ ὁλοκληρωθεῖ καὶ νὰ λειτουργήσει χρειαζόμεθα τὴν βοήθεια ὅλων. Ταπεινὰ προσευχόμεθα στὸν Πανάγαθο Θεὸ νὰ τοὺς ἀνταποδώσει τὴν ἀγάπη καὶ θυσία τους μὲ πλούσια οὐράνια καὶ ἐπίγεια δῶρα. † Ὁ Κινσάσας Νικηφόρος
Το μικρό νοσοκομείο μας
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΚΑΤΑΝΓΚΑΣ
Χρειαζόμαστε βοήθεια
Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής, Ήδη έλαβα την ειδοποίηση από την τράπεζα για την αποστολή εκ μέρους σας 20.000 € για την εκκλησία του Ευαγγελισμού και 5.520 € για τους φοιτητές του προγράμματος της εκπαιδευτικής υιοθεσίας και εύχομαι κάθε ευλογία σε όλους σας. Αυτές τις ημέρες τελειώνουμε την εκκλησία του Αγίου Ηρωδίωνος στο Κολουέζι, την τρίτη ενορία εντός της πόλεως, και ελπίζω σύντομα να αρχίσουμε την ανοικοδόμηση της εκκλησίας του Ευαγγελισμού στο συνοικισμό Manika, γιατί οι Χριστιανοί μας αυξήθηκαν κατά πολύ. Ο καθημερινός μας αγώνας είναι σκληρός και επίπονος, αλλά και ευλογημένος, όταν βλέπουμε τους Χριστιανούς μας να αγωνίζονται και να θυσιάζονται για τον Χριστό.
Η ταλαιπωρία τους δεν περιγράφεται, για αυτό και όλο τους συμπαραστεκόμαστε ποικιλοτρόπως. Αυτές τις ημέρες που άνοιξαν τα σχολεία, τους μοιράσαμε γραφική ύλη και άλλα αναγκαία πράγματα, Όμως, τα παιδιά πηγαίνουν στα σχολεία θεονήστικα χωρίς να βάλουν κάτι στο στόμα τους. Γι’ αυτό απευθύνομαι στην ευλογημένη Αδελφότητά σας, αν μπορείτε να μας βοηθήσετε με ένα δεκάτονο κοντέινερ με διάφορα τρόφιμα και είδη, για να ανακουφίσουμε την πείνα τους. Ελπίζουμε στην αγάπη σας και στην ευσπλαχνία του Θεού και γι’ αυτό δεόμαστε εκ των προτέρων να σας δίνει δύναμη και ευλογία για να συνεχίζετε το ευλογημένο αυτό έργο σας. † Ο Κατάνγκας Μελέτιος 19
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΑΚΚΡΑΣ
Από την Ακτή στη Μπουρκίνα Φάσο Ακτή Ελεφαντοστού - το όνομα και μόνο προκαλεί ενδιαφέρον. Θυμίζει βέβαια, και μια άλλη εποχή, σκληρή εποχή, εκείνη της αποικιοκρατίας. Οι αποικιοκράτες τότε έδιναν ονόματα στις χώρες ανάλογα με τα προϊόντα που έπαιρναν απ’ αυτές. Συζητώντας ένα βράδυ, από εκείνα που χαρακτηρίζονται από τις τροπικές αυτές περιοχές, ο προκάτοχός μου, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυκράτιδος κ. Νάρκισσος, πολύ σοφά επισήμανε το ποσό διαφέρουμε εμείς από εκείνους. Εκείνοι έπαιρναν ό,τι πολυτιμότερο είχαν οι χώρες, ενώ εμείς φέρουμε σ ‘αυτές ό,τι πολυτιμότερο έχουμε, την Ορθοδοξία. Στο Αμπιτζάν, την πρωτεύουσα της Ακτής Ελεφαντοστού, έχουμε 20
την πρώτη μας ενορία με εφημέριο τον πατέρα Ιερεμία Behanzin. Πρόσφατα χειροτονήθηκαν άλλοι δύο ιερείς και δημιουργήθηκαν δύο νέες εστίες Ορθοδοξίας, δύο νέες ενορίες. Στο χωριό Ακουρές, 47 χιλιόμετρα μακριά από το Αμπιτζάν, υπηρετεί ο πατήρ Σεβαστιανός Mahi. Οι Ιερές Ακολουθίες τελούνται μέσα σε μια αχυροκαλύβα. Στην πόλη Αγκμποβίλ, 70 χιλιόμετρα από το Αμπιτζάν, υπηρετεί σε μια πρόχειρα στημένη σκηνή ο πατήρ Αλβέρτος Ebrin. Με τη βοήθεια ενός πιστού της περιοχής, έχουμε εξασφαλίσει οικόπεδο στο οποίο οικοδομείται Ιερός Ναός. Στον χώρο αυτόν προγραμματίζει και ο Μακαριώτατος Πατριάρχης μας να χτιστούν κλινική και σχολείο. Παρ’ όλες τις δυσκολίες που
αντιμετωπίζουμε στην Ακτή —την ανάγκη ανέγερση Ναών, όχι μόνο στις δύο νέες ενορίες, αλλά και σε άλλα προάστια της Αμπιτζάν, την συνεχή επιμόρφωση των κληρικών, την εύρεση υποψηφίων ιερέων— παρόλα αυτά, ο ιεραποστολικός μας ζήλος δεν εξασθενεί. Έτσι, από την Ακτή Ελεφαντοστού έφτασε η Ορθοδοξία και στη Μπουρκίνα Φάσο. Ο πατήρ Ιερεμίας, συνοδευόμενος από μια ομάδα πιστών, επισκέφτηκε τη γειτονική χώρα και η επαφή του με τους εκεί ιθαγενείς, καρποφόρησε. Μέσα σε ένα σχετικά μικρό διάστημα, δημιουργήθηκε η πρώτη μας κοινότητα. Με τις συχνές τους επισκέψεις, πότε ο πατήρ Ιερεμίας και πότε ο πατήρ Αλβέρτος, έγιναν κατηχήσεις, βαφτίσεις, Λειτουργίες. Ένα σπίτι στην περιοχή Benogo της πρωτεύουσας Ουαγκαντούγκου χρησιμοποιείται για την τέλεση των Ιερών Μυστηρίων και για να μαζεύονται οι πιστοί.
Με την εξάπλωση της πανδημίας, τα σύνορα μεταξύ των χωρών έκλεισαν και οι πιστοί μας στη Μπουρκίνα Φάσο στερούνται τις επισκέψεις των ιερέων μας και την τέλεση των Θείων Μυστηρίων. Ευχόμαστε η κατάσταση να αλλάξει σύντομα. Ενθαρρυντικό είναι το ότι ένας από τους νεοφώτιστους, που διακρίνεται από το ήθος του, την πίστη και την δίψα να γνωρίσει όλο και βαθύτερα την Ορθόδοξη πίστη, θα ήταν μια καλή περίπτωση για να αποκτήσει η νέα μας κοινότητα τον πρώτο της μόνιμο ιερέα. Μου έρχονται στο νου τα λόγια του Κυρίου μας στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο (9:37): “Ο μεν θερισμός πολύς”... Ισχύει όμως εδώ και το “οι δε πόροι ελάχιστοι.” Αλλά με την βοήθεια του Θεού και την δική σας συμπαράσταση και αγάπη, όλα θα γίνουν, έστω και σιγά-σιγά. Με ευχές και αγάπη † Ο Άκκρας Πέτρος
Οι πιστοί μας στην Αγκμποβίλ προσμένουν...
21
Burkina Faso
«Η Γη των Έντιμων Ανθρώπων» Η Μπουρκίνα Φάσο βρίσκεται στην αγκαλιά της Δυτικής Αφρικής. Είναι εσώκλειστο κράτος. Την γειτονεύουν η Ακτή Ελεφαντοστού, το Μάλι, ο Νίγηρας, το Τόγκο, το Μπενίν και η Γκάνα. Ο πρώην Πρόεδρος Τομά Σανκαρά μετονόμασε τη χώρα της Άνω Βόλτας σε Μπουρκίνα Φάσο, που σημαίνει «η Γη των Έντιμων Ανθρώπων». Η Άνω Βόλτα απέκτησε την ανεξαρτησία της από την Γαλλία το 1960. Έχει έκταση 274.200 τ.χλμ. και πληθυσμό περίπου 20 εκατομμύρια κατοίκους. Πρωτεύουσά της είναι η Ουαγκαντουγκού, η οποί απέχει από τον Ατλαντικό Ωκεανό 800 χλμ. Στο νοτιοδυτικό τμήμα την περιβάλλουν αραιά δάση και ζώα. Το πράσινο εκεί είναι πάντοτε παρόν χάρη στις εποχικές βροχοπτώσεις. Προς το κέντρο κυριαρχεί η σαβάνα. Αντίθετα προς τον Βορρά αντικρίζει την έρημο της Σαχάρας. Στο θρήσκευμα των κατοίκων πρωτοπορεί το Ισλάμ και ακολουθεί ο Χριστιανισμός και άλλες τοπικές δοξασίες. Η χώρα δεν έχει πολλούς φυσικούς πόρους και ανήκει στην αυλή της φτώχειας της Αφρικής.
22
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΕΙΡΗΝΟΥΠΟΛΕΩΣ
Χειροτονία του πρώτου Ιερέα Μασάι στην Τανζανία Με εκκλησιαστική μεγαλοπρέπεια αλλά και απλότητα, όπως συνηθίζεται στην Αφρική και με τις ευχές και ευλογίες του Μακαριωτάτου Πατριάρχου Αλεξανδρείας, ο έως της σήμερον διάκονος π. Ηλίας Κatasiko χειροτονήθηκε πρεσβύτερος από τον Σεβ. Μητροπολίτη Ειρηνουπόλεως κ. Δημήτριο. Το συγκινητικό μυστήριο της χειροτονίας του π. Ηλία, που αξίζει να τονίσουμε ότι είναι ο πρώτος Ορθόδοξος Ιερέας στην Τανζανία που κατάγεται από τη φυλή των Μασάι, τελέσθηκε στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό της Αγίας Παρασκευής στην πρωτεύουσα της Τανζανίας Νταρ Ες Σαλαάμ, ο οποίος κτίσθηκε το 1952. Την κυριακάτικη Θεία Λειτουργία παρακολούθησαν με υποδειγματική τάξη το προεδρείο και πολλά
μέλη της Ελληνικής Κοινότητος, αλλά και πάρα πολλοί ιθαγενείς από διάφορες φυλές της Τανζανίας, αλλά στην πλειοψηφία τους από τη φυλή των Μασάι, οι οποίοι στο τέλος της Θείας Λειτουργίας και μετά την εορταστική «Τράπεζα Αγάπης» πανηγύρισαν και συνεχάρησαν με το δικό τους πρωτόγονο αφρικανικό τρόπο τον πρώτο ιερέα στην Τανζανία από την φυλή τους. Ο π. Ηλίας θα είναι υπεύθυνος της Ιεραποστολής για την φυλή των Μασάι, στην ευρύτερη περιοχή του Ιεραποστολικού μας Κέντρου στην πόλη Morogoro στην Ανατολική Τανζανία, όπου υπάρχουν περίπου 30 πρωτόγονες κοινότητες (νομάδες) των Μασάι και ήδη έχουμε ιδρύσει 6 νέες ενορίες. † Ο Ειρηνουπόλεως Δημήτριος 23
Ένα Σχολείο στην Αφρική Σ’ ένα γαλάζιο όνειρο τα λαμπερά αστέρια σαν να θέλουν να γράψουν την λέξη «Μόρφωση», καθώς την νύχτα την σκεπάζει η σιωπή. Ένα μικρό παιδί από την Αφρική ντυμένο με τις αχτίδες του ήλιου πλησιάζει... πλησιάζει στο ευαίσθητο αίσθημά μου, επιθυμεί να διηγηθεί το αληθινό όνειρο της ζωής του… Θυμούμαι νοσταλγικά τα τρυφερά του λόγια που έστειλε προς την συνείδηση μου. Εδώ στην Αφρική διαμένω σε ένα σπιτάκι από ζυμωμένη λάσπη. Κάθε πρωί όταν ξυπνούν οι πεταλούδες, παίζουν και χορεύουν για εμένα. Πολλές φορές οι πεταλούδες με αγγίζουν στο στήθος, πιστεύω ότι οι κεραίες τους στέλνουν μηνύματα προς την καρδιά μου πόσο πολύ την αγαπούν. Πολλές φορές όμως σκέπτομαι ότι αν είχα ένα μολύβι κι ένα τετράδιο θα πήγαινα στο μεγαλύτερο χωριό· εκεί έμαθα ότι υπάρχει ένα σχολείο. Θα βάδιζα... Θα βάδιζα επάνω στα χόρτα αυτά είναι τα φυσικά μου παπούτσια. Σε αυτή την διαδρομή θα συναντούσα τους φίλους μου τα ζώα, aλλά και τα πτερωτά του ουρανού. Έχουν κι αυτά αισθήματα αγάπης. Είναι θαύματα της δημιουργίας του Θεού. Όταν υπάρχουν σκιερά σύννεφα στον ουρανό… Όταν υπάρχουν θλιβερές σκέψεις της ηλικίας, τα δάκρυα μου συνοδεύουν την βροχή. Γιατί δεν έχω ένα μολύβι κι ένα τετράδιο για να πηγαίνω στο σχολείο; Γιατί;... Γιατί;... Νόστης Ψαρράς 24
25
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΓΟΥΙΝΕΑΣ
Αποστολή βοήθειας για την πανδημία Αγαπητοί φίλοι της ιεραποστολής, Με μεγάλη χαρά επικοινωνώ και πάλι μαζί σας σε μια περίοδο που όλη η ανθρωπότητα ταλανίζεται από την πανδημία. Όλος ο κόσμος ζει πρωτόγνωρες εμπειρίες και δυστυχώς τις περισσότερες συνέπειες επωμίζεται στους ώμους της η Εκκλησία, αφού για μια ακόμη φορά όλα τα τόξα στρέφουν τα βέλη τους στον στόχο που πάντα θεωρούν αγκάθι στα κακόβουλα σχέδιά τους, στην Εκκλησία του Χριστού. Οι αδελφοί μας στην Αφρική τώρα δεν έχουν μόνο να αντιμετωπίσουν την φτώχεια, την έλλειψη καθαρού νερού και τις απλές αρρώστιες αλλά έρχονται να πολεμήσουν και την πανδημία της κινεζικής γρίπης. Μα πως να την αντιμετωπίσουν; Εδώ δεν μπορούμε να την αντιμε26
τωπίσουμε εμείς που θεωρούμαστε ανεπτυγμένα κράτη. Με τι χρήματα θα αγοράσουν αντισηπτικά, μάσκες και οινοπνεύματα; Όταν δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν το φαγητό που χρειάζεται μια οικογένεια για να ζήσει, θα μπορέσουν να αγοράσουν όλα αυτά; Φυσικά και δεν μπορούν. Και σε αυτό τον αγώνα έρχεστε εσείς να μας συμπαρασταθείτε. Έρχονται δίπλα μας οι φίλοι της ιεραποστολής να γίνουν συνοδοιπόροι και συμπαραστάτες μας. Έρχεστε εσείς να κάνετε πράξη τα λόγια του Χριστού. Έρχεστε εσείς να μοιράσετε την αγάπη που έχετε μέσα στην καρδιά σας για τον Θεό με τους συνανθρώπους σας στην Αφρική. Την Δευτέρα 2 Νοεμβρίου με τη χάρη του Θεού και τις ευχές και ευλογίες του Πατριάρχη μας κ. Θε-
οδώρου Β´, φορτώσαμε δύο κοντέινερ με ανθρωπιστική βοήθεια και πολλά σχολικά είδη για τα παιδιά της Γουινέας και για τα παιδιά της Ζιμπάμπουε. Όλες οι ευλογίες που προορίζονται για τη Ζιμπάμπουε προσφέρθηκαν με πολλή αγάπη από τους φίλους της ιεραποστολής από την αγιοτόκο Μυτιλήνη με φροντίδα του κ. Παναγιώτη Τηνιακού. Τρόφιμα για τη Γουινέα προσφέρθηκαν από τον πατέρα Παντελεήμονα Πούλο. Ολοκαίνουργια ρούχα εστάλησαν από το Λονδίνο από την ευλαβεστάτη κυρία Ευδοκία Κυπριανού με φροντίδα του πατρός Ιωσήφ Παλιούρα και τις ευλογίες του Αρχιεπισκόπου Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας κ. Νικήτα. Τα κοντέινερ ξεκίνησαν το μακρινό τους ταξίδι για να δώσουν χαρά στα αδέρφια μας στην Αφρική. Τώρα χτυπάμε την δική σας
πόρτα, την πόρτα της καλής σας καρδιάς, για να μας βοηθήσετε να πληρώσουμε τα ναύλα. Για το κοντέινερ της Γουινέας χρειάζονται 3850 € και για το κοντέινερ της Ζιμπάμπουε χρειάζονται 5700 €. Είμαι σίγουρος ότι και πάλι θα ανταποκριθείτε στο κάλεσμα μας. Γνωρίζουμε τις δύσκολες στιγμές που περνάει όλος ο κόσμος και ιδιαίτερα οι ευεργέτες μας, αλλά δεν έχουμε άλλη πόρτα για να χτυπήσουμε. Σας εύχομαι καλή δύναμη και ο άγιος μεγαλομάρτυς Δημήτριος ο μυροβλύτης, ο προστάτης της Θεσσαλονίκης, να σας ευλογεί και να σας αγιάζει και η ευχή του Πατριάρχη μας να σας συνοδεύει πάντα. Να προσέχετε τους εαυτούς σας και ας ευχηθούμε σύντομα να λυτρωθούμε από τον αόρατο εχθρό της πανδημίας. Με αγάπη Χριστού, † Ο Γουινέας Γεώργιος
Ας τους βοηθήσουμε
27
ΙΕΡΑ ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΓΚΟΥΛΟΥ & ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΟΥΓΚΑΝΤΑΣ
Δυσκολίες και όραμα Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής, Και πάλι μου δίνεται η ευκαιρία να επικοινωνήσω μαζί σας και να εκφράσω τις ευχαριστίες μου προς όλους εσάς που βοηθάτε το πνευματικό και ανθρωπιστικό έργο μας στη μακρινή Ουγκάντα, διά του οποίου ανακουφίζονται όλοι όσοι χτυπούν την πόρτα μας και ζητούν βοήθεια. Είναι αλήθεια πως η πανδημία του COVID-19, που ταλανίζει όλη την ανθρωπότητα, δεν άφησε κι εμάς ανεπηρέαστους και ανέγγιχτους. Είχαμε ήδη τις διάφορες ασθένειες που προκαλούνταν λόγω των μολύνσεων και της αδυναμίας της οποιασδήποτε περίθαλψης και τώρα έρχεται να προστεθεί και ο θανατηφόρος αυτός ιός που προσβάλει τους ήδη ταλαιπωρημένους ανθρώπους μας. 28
Ευχαριστούμε πολύ για τη γεώτρηση Ως επίσκοπος, είμαι στο πλευρό όλων, χωρίς να διακρίνουμε μεταξύ αυτών που αποτελούν μέλη της Ορθόδοξης Εκκλησίας και αυτών που πρεσβεύουν ή πιστεύουν σε κάτι άλλο. Έτσι και η γεώτρηση, η οποία πραγματοποιήθηκε στην ενορία του Αγίου Νεκταρίου στο χωριό Παλάλο, και για την οποία εκφράζουμε τις εγκάρδιες ευχαριστίες μας προς την Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής, δεν έγινε μόνο για τα μέλη της Εκκλησίας, αλλά έχουν πρόσβαση σε αυτήν όλοι όσοι έχουν ανάγκη του πολυτιμότατου αυτού αγαθού. Εύχομαι να βρεθούν περισσότεροι αδελφοί μας, που να βοηθήσουν για να ξεδι-
ψάσουν και άλλους συνανθρώπους τους σε άλλες περιοχές, οι οποίοι στερούνται αυτού του αγαθού και είναι αναγκασμένοι να δημιουργούν αυτοσχέδιους λάκκους, για να συγκεντρώνουν τα βρόχινα νερά για τις ανάγκες τους, τα οποία όμως είναι μολυσμένα. Όλα αυτά απαιτούν θερμές προσευχές, πολύ κόπο, πολλές θυσίες, καλούς συνεργάτες και ανθρώπους που έχουν διάθεση για προσφορά. Δόξα τω Θεώ, δεν απογοητευόμαστε. Εκεί όπου υπάρχει αδυναμία να ξεπεράσουμε κάποια ανάγκη, ο Θεός έρχεται δια των προσευχών μας και μας δίνει λύση. Θέλω να
γνωρίζεται ότι το ποίμνιό μου έχει βαθιά πίστη και ελπίζει στον Θεό. Δεν ερχόμαστε να χτυπήσουμε την πόρτα της καρδιάς σας ως επαίτες. Μας λείπουν πολλά, αλλά έχουμε αξιοπρέπεια. Με αυτά τα λίγα προσπαθούμε να φέρουμε σε πέρας τις λειτουργικές μας ανάγκες και τις ανθρωπιστικές μας δραστηριότητες. Παράκληση για βοήθεια να χτίσουμε ένα πνευματικό κέντρο Δεν είναι μόνον οι εκκλησίες που πρέπει να χτιστούν, ή να ευπρεπιστούν όπου υπάρχουν, είναι και τα κέντρα τα οποία πρέπει να δημιουργηθούν σε κάθε ενορία για να μπορούν οι άνθρωποι να έχουν πρό-
Ένα νέο πηγάδι, δωρεά της Αδελφότητάς μας
29
σβαση σε σχολείο, σε ιατρείο, σε ένα πνευματικό κέντρο, για να έχουν τα απαραίτητα εφόδια στην καθημερινή τους ζωή. Όχι μόνο για τους πιστούς, αλλά και για τους ιερείς μας που έχουν κι αυτοί ανάγκη επιμορφωτικών σεμιναρίων, για να μπορεί η διακονία τους να φέρει καρπούς. Επ’ αυτού η Ιερά Επισκοπή μας, κάνει κάθε δυνατή προσπάθεια να δημιουργήσει ένα κέντρο ώστε να μπορούν οι ιερείς μας και οι κατηχητές μας να παρακολουθούν κάποια φροντιστηριακά μαθήματα που θα βοηθήσουν το έργο τους. Ελπίζουμε ότι κι αυτή μας η προσπάθεια θα βρει αρωγούς. Αλλά και το χτίσιμο του επισκοπείου είναι ένα από τα έργα το οποίο πρέπει υλοποιηθεί, για να γνω-
30
ρίζουν τα μέλη της Εκκλησίας και όλοι όσοι θέλουν να επικοινωνούν μαζί μας, πως υπάρχει συντονιστικό κέντρο όλων των δραστηριοτήτων της ιεραποστολικής μας διακονίας, όπου θα μπορούν να επικοινωνούν και να αντλούν την οποιαδήποτε πληροφορία θελήσουν. Αγαπητοί μου, και πάλι ευχαριστώ όλα τα μέλη και τους φίλους της Αδελφότητας Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής για την σημαντική προσφορά σας. Μνημονεύω την κάθε ευεργεσία που μας προσφέρετε και εύχομαι ο Θεός να ανταποδώσει την αγάπη σας πολλαπλάσια και πλουσιοπάροχα. Πάντοτε υγιαίνετε και ειρηνεύετε, †Ο Γκούλου Σίλβεστρος
Συσσίτιο για τα μικρά παιδιά
ΙΕΡΑ ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΚΙΣΟΥΜΟΥ
Προχωράμε με πίστη
Το Ιεραποστολικό έργο της εκκλησίας μας στο Κισούμου της Δυτικής Κένυας προχωράει με την χάρη και τη βοήθεια του Θεού. Παρ’ όλα τα προστατευτικά μετρά και τη μεγάλη δοκιμασία που πέρασε και συνεχίζει να περνάει όλη η ανθρωπότητα με τον κορωνοϊό, μπορέσαμε να συνεχίσουμε τις ιερές ακολουθίες μας της Μεγάλης Εβδομάδας και όλων των εορτών κεκλεισμένων των θυρών και με ελάχιστα άτομα που βρίσκονται στον χώρο της επισκοπής μας, ακολουθώντας παράλληλα τις οδηγίες του κράτους της Κένυας για την προστασία των πιστών. Στολίσαμε τον ταπεινό μας επιτάφιο με λουλούδια τριαντάφυλλα και επισκεφτήκαμε τα σπίτια των ανθρώπων που είχαν οικείους και
συγγενείς οι οποίοι ήταν άρρωστοι και σε νοσοκομεία. Επισκεφτήκαμε δύο ορφανοτροφεία στις μακρινές περιοχές της επισκοπικής μας επικράτειας και μιλήσαμε στα παιδιά. Στο ένα ορφανοτροφείο μάλιστα τα παιδιά καθίσανε στο χορτάρι στον χώρο της ατελείωτης ακόμη εκκλησίας, μέχρι να βρεθούν τα κατάλληλα υλικά για να φτιάξουνε μια αξιοπρεπή εκκλησία. Τα παιδιά αυτά τα φιλοξενεί ο ιερέας της ενορίας π. Θεόδωρος μαζί με την πρεσβύτερα του. Τελέσαμε τις χειροτονίες δύο ιερέων, οι οποίοι θα αναλάβουν τη δική τους πλέον ενορία, ώστε οι πιστοί Ορθόδοξοι Χριστιανοί να έχουν δικό τους χώρο να συμμετέχουν στην Θεία Λειτουργία. Αρκετές από 31
τις εκκλησίες αυτές επίσης θέλουν ακόμη αρκετή δουλειά και μερικές από αυτές είναι φτιαγμένες από λάσπη και τσίγκους. Μπορέσαμε να καλύψουμε μετά δυσκολίας, αλλά με την ευγενή προσφορά των δωρητών και ευεργετών μας, τους μισθούς των ιερέων μας, ώστε να μπορούνε να φροντίζουν για την οικογένεια τους. Αυτά και άλλα είναι από τους λίγους αγώνες της ιεραποστολικής εκκλησίας μας στο Κισούμου της Δυτικής Κένυας. Προχωράμε με την πίστη στον Θεό ότι οι προσευχές μας δεν θα πάνε χαμένες αλλά ότι ο ευλογημένος σπόρος που ρίχνουμε σήμερα στον χώρο αυτό της μακρινής Αφρι-
32
κής θα φέρει καρπόν εκατονταπλασίονα. Ευελπιστούμε στην αγάπη και το ενδιαφέρον των πιστών ανθρώπων που αγαπάνε πραγματικά το έργο της ιεραποστολής για να δούνε και τα παιδιά αυτής της γωνιάς του κόσμου ένα καλύτερο αύριο. Οι φωτογραφίες δείχνουν ένα μικρό κομμάτι του τι σημαίνει Ιεραποστολή. Βλέποντας και ζώντας όμως ακόμα περισσότερο από κοντά την ζωή αυτών των απλών ανθρώπων καταλαβαίνει κανείς τις ανάγκες τις καθημερινές και τις έννοιες που έχει μία μητέρα και ένας πατέρας για τα παιδιά τους, ώστε να επιβιώσουν και να περάσουν την σημερινή και την κάθε επόμενη ημέρα. † Ο Κισούμου Μάρκος
Θεία Λειτουργία σε αχυροκαλύβα-εκκλησία
ΙΕΡΑ ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΜΑΛΑΟΥΙ
Στηρίζοντας τον πτωχό Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής, Ως ενδεδυμένος τη χάρη της αρχιεροσύνης, δοξάζω τον Κύριο και Θεό του ελέους και των οικτιρμών, διότι επέβλεψε επί την αναξιότητα μου. Ως Ιεραπόστολος Επίσκοπος, αισθάνομαι πολύ ελεημένος από τον Κύριό μου, διότι «εκραταιώθη το έλεος Αυτού επ’ εμέ, τον ελεεινό και ανάξιο δούλο Του», ώστε να διακονώ το μέγα έργο τής Εκκλησίας Του. Αυτό του Ευαγγελισμού των ανθρώπων, που βρίσκονται μακράν από τη φιλτάτη πατρίδα μας, την Ελλάδα. Ευλογημένοι συνοδοιπόροι στο έργο αυτό είστε εσείς, που διαβάζετε αυτές τις γραμμές και ευαισθητοποιείσθε από το περίσσευμα και υστέρημά σας, να συμπαρίστασθε στις πολλές ανάγκες που αντιμετωπίζουμε. Πνευματικές και υλικές. Οι
προσευχές σας μας δίνουν δύναμη και υπομονή, ώστε να συνεχίζουμε τον πολύπλευρο αγώνα μας μετά χαράς, «αφορώντες εις τον της πίστεως αρχηγόν και τελειωτήν Ιησούν». Πρέπει να γνωστοποιήσουμε στην αγάπη σας ότι συνεχίζουμε την παροχή φαγητού στα πτωχά παιδιά των ενοριών της επισκοπής μας. Αδελφοί μου, μη λησμονούμε, ότι κατά τη δευτέρα Του παρουσία ο Χριστός και Θεός μας θα μας κρίνει, κυρίως, από το κατά πόσον εξασκήσαμε την Αγάπη. Ευχαριστούμε από καρδίας, για ό,τι μετά χαράς προσφέρετε στον αγώνα μας για τον αναγκεμένο αδελφό μας. Ο Δίκαιος κριτής να σας ανταποδώσει εκατονταπλάσια και ζωήν αιώνιον. † Ο Μαλάουι Φώτιος 33
Θερμές ευχαριστίες Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής, Ευχαριστώ για μια ακόμη φορά για το ενδιαφέρον σας προς την ιεραποστολική μας προσπάθεια, που την περίοδο αυτή που διανύουμε, περνά πολλές δυσκολίες. Τα συσσίτια μας έχουν μειωθεί κατά πολύ, διότι οι δωρεές προς τούτο είναι ελάχιστες. Όμως, δεν απελπιζόμαστε. Παρακαλούμε τον Άγιο Θεό να αυξάνουν οι άνθρωποι τής προσφοράς στην Πατρίδα μας, ιδιαιτέρως στην φτωχομάνα, όπως αποκαλείται η πόλη του Αγίου Δημητρίου, η ιστορική συμπρωτεύουσα της Πατρίδας μας, η όμορφη Θεσσαλονίκη μας. Επαινούμε από καρδίας την Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής και όλους όσοι συμμετέχουν σ’ Αυτόν τον ωραίο αγώνα της Αγάπης. Εσείς αποτελείτε την οπισθοφυλακή μας. Δίχως τη
34
δική σας συμβολή, το ιεραποστολικό έργο μας δεν θα ήταν σε θέση να στέκεται όρθιο, στις επάλξεις τού αγώνα. Ευχαριστούμε, ευχαριστούμε, πάλιν και πολλάκις. Αδελφοί μου περιπόθητοι, χαρά και στέφανος μου, είη το όνομα Κυρίου ευλογημένον από του νυν και έως του αιώνος. Ό,τι εποιήσατε και θα ποιήσετε για τα φτωχά παιδιά του Μαλάουι, τα παιδιά μας, τα παιδιά του Χριστού, στον Κύριό μας Ιησού Χριστό ποιείτε. Δώστε Αγάπη και πάρτε Αιώνια Βασιλεία κοντά στον Σωτήρα και Λυτρωτή μας, το Α και το Ω, τον Βασιλέα των καρδιών μας, τον Κύριον Ιησού Χριστό, στον οποίον ανήκει η Δόξα, η τιμή και η προσκύνησις εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν. Μετά πολλών ευχών και απείρου ευγνωμοσύνης † Ο Μαλάουι Φώτιος
ΙΕΡΑ ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΑΡΟΥΣΑΣ
Το Ιεραποστολικό Κλιμάκιο Αρούσας Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, Μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ τὴ δική σας διαρκὴ συμπαράσταση, τὸ ἔργο τῆς Ἐκκλησίας μας στὴν Κεντρικὴ Τανζανία προχωράει, παρὰ τὶς δυσκολίες ποὺ πλήττουν τὴν σύγχρονη κοινωνία, ἐξαιτίας τῆς πανδημίας τοῦ κορωνοϊοῦ. Εἶναι γεγονὸς ὅτι στὴν εὐρύτερη περιφέρεια τῆς Κεντρικῆς Τανζανίας δὲν ἐπηρεάστηκαν σημαντικὰ οἱ ῥυθμοὶ τῆς ζωῆς τῶν ἰθαγενῶν ἀδελφῶν μας, οἱ ὁποῖοι μέσα ἀπὸ τὴν ἀπλότητα ποὺ τοὺς διακρίνει, ἀντιμετώπισαν καὶ αὐτὴ τὴν ἀπειλὴ μὲ ἡρεμία καὶ πίστη στὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ. Οἱ εὐχὲς ὅλων τῶν μελῶν τῆς Ἀδελφότητας Ὀρθοδόξου Ἐξωτερικῆς Ἱεραποστολῆς μᾶς στηρίζουν στὸ δύσκολο ἔργο μας!
Σὲ προηγούμενη ἐπικοινωνία μας σᾶς ἐνημέρωσα γιὰ τὴν πρόοδο τῶν ἐργασιῶν στὸ ὑπὸ ἀνέγερση Ἱεραποστολικὸ Κέντρο στὴν πόλη τῆς Ἀρούσας. Ὁ ναὸς τῆς Παναγίας μας, ποὺ πρόκειται νὰ ἀνοικοδομηθεῖ ἐκεῖ, εὐελπιστοῦμε νὰ καταστεῖ σημεῖο ἀναφορᾶς τῆς σύνολης ἱεραποστολικῆς διακονίας στὴν Κεντρικὴ Τανζανία. Ἡ προσπάθεια ἀνέγερσης τοῦ ἱεροῦ ναοῦ, πρὸς τιμὴν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ξεκινᾶ δειλά-δειλὰ ἐλπίζοντας στὴ δική σας ὁλοπρόθυμη συμπαράσταση. Κατ’ αὐτὴ τὴ χρονικὴ περίοδο γίνεται προσπάθεια ὁλοκλήρωσης τῶν ἀρχιτεκτονικῶν σχεδίων, προκειμένου στὸ ἄμεσο μέλλον νὰ ἀρχίσει νὰ λαμβάνει σχῆμα καὶ ὑπόσταση τὸ ὅραμά μας, τὸ ὁποῖο ἐκπηγάζει
35
ἀπὸ τὴν ἀρχοντικὴ καρδιὰ καὶ τὰ σχέδια τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου μας κ.κ. Θεοδώρου Β΄ γιὰ τὴν πόλη τῆς Ἀρούσας. Κάνω ἔκκληση στὶς φιλάνθρωπες καρδιές σας, νὰ συνδράμετε, ὅσο εἶναι ἐφικτό, σὲ αὐτὸ τὸ σημαντικὸ γιὰ τὴν Ἐπισκοπή μας ἔργο. Ἄς βάλουμε ὅλοι τὸ λιθαράκι μας, ὥστε ἠ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία νὰ ἀποκτήσει μιὰ σοβαρὴ παρουσία στὴν καρδιὰ τῆς Ἀνατολικῆς Ἀφρικῆς, στὴν Ἀρούσα. Στὸν ἴδιο χῶρο σχεδιάζεται ἡ ἀνέγερση ἐκπαιδευτηρίου γιὰ τὴ διδασκαλία θεολογικῶν και τεχνικῶν μαθημάτων. Ἡ ἐκπαίδευση εἶναι πολύτιμο ἀγαθὸ καὶ κανένα παιδί δὲν πρέπει νὰ στερεῖται τοῦ
36
δικαιώματος νὰ μετέχει στὴν παρεχόμενη σχολικὴ μόρφωση. Στὴν Κεντρικὴ Τανζανία, ἀλλὰ καὶ σὲ ὅλη τὴν Ἀφρική, πολλὰ παιδιὰ ἀδυνατοῦν νὰ φοιτήσουν ἔστω καὶ στὴ στοιχειώδη – βασικὴ ἐκπαίδευση. Τὰ ποσοστὰ σχολικῆς διαρροῆς αὐξάνονται διαρκῶς, διότι πολλὲς οἰκογένειες ἀδυνατοῦν νὰ ἀνταπεξέλθουν στὶς οἰκονομικὲς ἀπαιτήσεις τῆς ἐπὶ πληρωμῇ παρεχόμενης παιδείας. Ἔτσι, τὸ ὅραμα τῆς σχολικῆς μόρφωσης φαντάζει οὐτοπικὸ γιὰ χιλιάδες παιδιὰ στὴν Κεντρικὴ Τανζανία, ἀλλὰ καὶ σὲ ὁλόκληρη τὴν Ἀφρική. Μὲ τὴν βοήθεια ὅλων σας, οἱ δράσεις τῆς Ἐπισκοπῆς μας εὐελπι-
στοῦν νὰ ἐπεκταθοῦν καὶ στὸν ἐκπαιδευτικὸ τομέα μὲ τὴν ὀργάνωση θεολογικῶν σεμιναρίων καὶ τὴ δημιουργία ἐπαγγελματικῶν – τεχνικῶν κύκλων σπουδῶν. Ἡ θεολογικὴ κατάρτιση τοῦ κλήρου καὶ τῶν λαϊκῶν στελεχῶν τῆς Ἐπισκοπῆς κρίνεται ἀπαραίτητη, ὥστε ὅλοι οἱ διακονοῦντες στὴν Ἐπισκοπή μας νὰ κατέχουν τὴν ἀπαραίτητη θεολογικὴ μόρφωση. Παράλληλα, σχεδιάζεται ἡ ἵδρυση τεχνικῆς σχολῆς μὲ σπουδὲς πρακτικῆς φύσεως, τόσο γιὰ ἀγόρια ὅσο καὶ γιὰ κορίτσια. Πληροφορική, μηχανολογία, ὑγιεινή, μαγειρικὴ, ῥαπτική, οἱκοκυρικά, εἶναι ὁρισμένα ἀπὸ τὰ ἐκπαιδευτι-
κὰ προγράμματα ποὺ πρόκειται νὰ ἐνταχθοῦν στὸ πρόγραμμα σπουδῶν τῆς τεχνικῆς σχολῆς τοῦ Ἱεραποστολικοῦ μας Κέντρου στὴν Ἀρούσα. Μαθήματα μὲ ἄμεση ἀνταπόκριση στὶς ἀνάγκες τῆς καθημερινότητας, εὔκολα προσβάσιμη ἐκπαίδευση καὶ ἀνοιχτὴ γιὰ κάθε νέο τῆς Κεντρικῆς Τανζανίας. Ἕνας ἐπιπλέον σημαντικὸς τομέας δράσης εἶναι οἱ μεταφράσεις λειτουργικῶν καὶ πατερικῶν κειμένων τῆς Ἐκκλησίας μας στὰ Σουαχίλι. Ἡ ὕπαρξη λειτουργικῶν καὶ πατερικῶν βιβλίων στὴ γλῶσσα τῶν ἰθαγενῶν κρίνεται ἀπαραίτητη γιὰ τὸ ξεκίνημα τῆς πορείας τους μέσα στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία,
37
ἀλλὰ καὶ ὡς στήριγμα γιὰ τὴν μετέπειτα πνευματική τους ζωή. Ἐπίσης, ἰδιαιτέρως σημαντικὴ κρίνεται ἡ ἔλλειψη λειτουργικῶν βιβλίων, ἀπαραίτητων γιὰ τὴν τέλεση τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν. Ἡ Παρακλητική, τὰ Μηναῖα, τὸ Τριώδιο, βιβλία δεδομένα γιὰ τὴν ἐλληνορθόδοξη λειτουργικὴ πραγματικότητα, ἀπουσιάζουν ἀπὸ τὶς καθημερινές μας ἀκολουθίες. Ἔχουμε μεγάλη ἀνάγκη μετάφρασης ὅλων τῶν λειτουργικῶν βιβλίων τῆς Ἐκκλησίας μας. Πρὸς τὴν κατεύθυνση αὐτὴ ἐργαζόμαστε ἀπὸ τὸ πρῶτο χρονικὸ διάστημα τῆς ἐγκατάστασής μας στὴν Κεντρικὴ Τανζανία. Συστήσαμε μεταφραστικὴ ἐπιτροπή, ἀποτελούμενη ἀπὸ κληρικούς, γνῶστες
38
τῆς ἀγγλικῆς γλώσσας. Ἡ ἕδρα τῆς ἐπιτροπῆς αὐτῆς θὰ βρίσκεται στὸ Ἱεραποστολικὸ Κέντρο ποὺ δημιουργεῖται στὴν Ἀρούσα. Γιὰ ὅλες αὐτὲς τὶς δράσεις, τὶς ὁποῖες σχεδιάζουμε νὰ πραγματοποιήσουμε, χρειαζόμαστε τὴν πολύτιμη βοήθειά σας! Γιὰ ἄλλη μιὰ φορὰ παρακαλῶ τὶς φιλάνθρωπες καρδιές σας, νὰ συνδράμετε στὸ ἔργο τῆς Ἐκκλησίας καὶ τοῦ Πατριαρχείου μας! Ἀδιαμφισβήτητη ἀλήθεια ἀποτελεῖ τὸ γεγονὸς ὅτι δίχως τὴν οἰκονομικὴ καὶ πνευματική σας στήριξη τίποτα ἀπὸ ὅλα αὐτὰ τὰ σημαντικὰ ἔργα δὲν θὰ μποροῦσαν νὰ πραγματοποιηθοῦν. Μὲ εὐγνωμοσύνη, † Ὁ Ἀρούσας Ἀγαθόνικος
Περιμένοντας το συσσίτιο
ΙΕΡΑ ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΑΡΟΥΣΑΣ Ιεραποστολικό Κλιμάκιο Ντοντόμας
Ιεραποστολικά Οικόπεδα Αγαπητοί μου αδελφοί, χαίρετε εν Κυρίω. Σας γράφουμε από το Ορθόδοξο Ιεραποστολικό κλιμάκιο της Dodoma στην Τανζανία. Με την ευχή του επισκόπου μας κ. Αγαθονίκου, εδώ και λίγο καιρό, τοποθετηθήκαμε στην πόλη Dodoma, η οποία είναι η πρωτεύουσα του κράτους, με σκοπό να ιδρυθεί και εδώ εκκλησία και να εξαπλωθεί η πίστη μας και σε αυτό το σημείο της γης. Η χαρά μας είναι μεγάλη που σας γράφουμε, διότι παρ’ όλες τις δυσκολίες, διακρίνουμε καθαρά το χέρι του Θεού. Βλέπουμε ότι είναι θέλημά Του, να γίνει αυτό το έργο και εδώ. Πάντα ο πονηρός βάζει την ουρά του για να μας χαλάσει τα σχέδια, μα ο Κύριός
μας δεν του επιτρέπει για πολύ να μας ενοχλεί, και έτσι σιγά-σιγά μεγαλώνει η ιεραποστολή μας. Στην Dodoma δεν υπάρχει ούτε ένας Ορθόδοξος ναός. Από τον πρώτο καιρό, μια από τις κυριότερες επιδιώξεις μας ήταν να βρούμε ένα καλό οικόπεδο για να χτίσουμε το ιεραποστολικό μας κέντρο. Αυτό είναι πολύ δύσκολο, γιατί υπάρχουν ελάχιστα και πανάκριβα οικόπεδα. Μα το θαύμα έγινε και θα θέλαμε να το μοιραστούμε μαζί σας, ώστε όλοι μαζί να δοξάσουμε ολόκαρδα τον Τριαδικό μας Θεό. Αναζητούμε με αγωνία με το αυτοκίνητο, μαζί με τον Έλληνα μόνιμο κάτοικο της Τανζανίας, κ. Νίκo Μαμάκo. Βρήκαμε λοιπόν μαζί το 39
πρώτο οικόπεδο, το οποίο είναι 8 χιλιόμετρα έξω από το κέντρο της πόλης (περίπου στην προέκτασή της). Το οικόπεδο είναι μεγάλο και κεντρικότατο, πάνω στον ασφαλτόδρομο και υπάρχει μάλιστα μέσα σ΄ αυτό ένα ύψωμα. Μόλις το είδαμε, ξέραμε ότι αυτό είναι για μας. Ο Νίκος υποσχέθηκε να χτίσει μόνος του πάνω στην κορυφή του έναν μεγάλο σταυρό με φωτισμό, για να λάμπει το βράδυ. Αυτό ήταν. Έτσι αμέσως αφού το ελέγξαμε στο κτηματολόγιο, δώσαμε μία προκαταβολή και τα υπόλοιπα σε 2 μήνες περίπου. Το παράξενο είναι, αδελφοί μου, ότι εμείς δεν είχαμε παρά μόνο την προκαταβολή, και τώρα με βαθιά ελπίδα στον Θεό προσευχόμαστε να βρεθεί ένας καλός Χριστιανός να μας βοη40
θήσει. Είμαστε σίγουροι γι αυτό, γιατί η αγάπη Του είναι άπειρη και πάντα ευλογεί. Αυτό το είχαμε ζήσει και στο Μαλάουι όταν υπηρετούσαμε την ιεραποστολή εκεί. Πάντα ζούσαμε ένα θαύμα. Το καλό επίσης είναι ότι αυτό το οικόπεδο έχει ήδη δύο σπίτια χτισμένα μέσα και το αγοράζουμε με αυτά. Έτσι ελπίζω σύντομα να ξενοικιάσουμε το σπίτι που έχουμε και να μεταφερθούμε γρήγορα στο δικό μας μέρος, ώστε να ξεκινήσουμε επιτέλους και τις ιεραποστολικές εξορμήσεις στα χωριά. Μα θα ήθελα να σας μιλήσω και για το 2ο μεγάλο θαύμα, που ακόμα δεν μπορούμε να το πιστέψουμε. Όπως προείπαμε είναι αδύνατον πια να βρεθεί οικόπεδο στην καρδιά της πρωτεύουσας, δηλαδή ακριβώς στο
κέντρο της. Κι όμως, κι αυτό μας το χάρισε ο Θεός. Γνωριστήκαμε με τον υπουργό της Χώρας, που είναι ένας καλός άνθρωπος και ήθελε να μας βοηθήσει. Του εξηγήσαμε για την πίστη μας και για το έργο που έως τώρα επιτελείται στην Τανζανία από τους 3 επισκόπους μας εδώ και 15 χρόνια. Θαύμασε και χάρηκε πολύ. Του κάναμε δώρο Ορθόδοξα βιβλία στα αγγλικά και του μιλήσαμε για τη Μητέρα Εκκλησία, την αγία Ορθοδοξία που είναι η μόνη Αλήθεια. Προσευχόμαστε για τη ψυχή του, να τον φωτίσει ο Θεός να καταλάβει και να πιστέψει. Έχει καλή καρδιά και γι’ αυτό τον παρακαλέσαμε να ενεργήσει και να μας δώσει ένα οικόπεδο μικρό, αλλά στην καρδιά της πρωτεύουσας, ίσα-ίσα να μπορούμε να χτίσουμε έναν ιερό ναό και ένα
σπίτι για τον ιερέα μας. Και μας το βρήκε. Σε δύο μήνες θα κάνουμε τα χαρτιά και θα είναι δικό μας και μετά θα ψάχνουμε δωρητή να μας χτίσει εκεί έναν ι. ναό. Αν δεν είναι αυτό θαύμα, τότε τι είναι, αδελφοί μου; Πώς να μη συγκινηθούμε και να μην κλάψουμε από ευγνωμοσύνη και πώς να μην ξεχειλίσει η καρδιά μας με δοξολογία και ευχαριστία προς τον πολυαγαπημένο Ιησού μας! Και ευελπιστούμε ο Θεός να μας χαρίσει και ένα τρίτο θαύμα: μια εκκλησία μέσα στην πανεπιστημιούπολη της Ντοντόμας με τους εκατοντάδες χιλιάδες φοιτητές. Τώρα τα Χριστούγεννα, αγαπητοί μου αδελφοί, ας φροντίσουμε να γεννηθεί ο Χριστός μας και στις δικές μας καρδιές. Αμήν ! Ιερέας Ερμόλαος Ιατρού
Ετοιμάζοντας το αντίδωρο
41
ΙΕΡΑ ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΤΟΛΙΑΡΑΣ
Το φρέαρ της ζωής Δεν θα κουραστώ ποτέ να ομολογώ, διότι πρωτίστως με ξεκουράζει να βιώνω, ότι η του Ευαγγελίου ζωή λαμβάνει σάρκα και οστά κάθε μέρα, σε κάθε βήμα μας στην ιεραποστολή. Υπήρξα κι εγώ ένας αδιάφορος αναγνώστης της Αγίας Γραφής. Συναισθηματικός, χλιαρά πιστός ή βέβαια άπιστος. Με μια θολή αντίληψη ότι η απόσταση των αιώνων κάνει τις αφηγήσεις ιστορίες μακρινές, ενδιαφέρουσες και εν πολλοίς ανεφάρμοστες. Δόξα τω Θεώ! οι μύθοι έπεσαν με το πρώτο μου διάβα στις γειτονιές της Μαύρης Ηπείρου. Είτε αυτό ήταν το Καμερούν, είτε η Νότιος Μαδαγασκάρη, τα πρόσωπα του ευαγγελίου ξεπηδούσαν 42
συνεχώς μπροστά μου. Οι λεπροί, οι συγκύπτοντες, οι αιμορροούντες, οι οχλούμενοι υπό πνευμάτων ακαθάρτων, οι Λάζαροι, φτωχοί σε χρήματα, πλούσιοι σε πληγές και βέβαιοι κάτοικοι του παραδείσου, οι αρνητές της πίστεως, οι θερμές μυροφόρες, μαύρες γυναίκες καλόγριες αφιερωμένες και βυθισμένες στην προσευχή, οι Ιούδες, οι Πέτροι, οι Μάρθες, οι Μαρίες, και οι τόσες μα τόσες πολλές Σαμαρείτιδες! Εκεί όπου το να βρεις νερό είναι στοίχημα και αγώνας δρόμου για όλους μας. Εκεί που μια γεώτρηση κρατάει μέρες, με τα μηχανήματα να ξεπερνούν τα τριακόσια μέτρα. Εκεί είναι που ο Θεός συλλέγει αδελφούς εν σκότει, διψασμένους, κουρασμέ-
νους από τον κάματο μιας ζωής ανισοτήτων. Τους τοποθετεί δίπλα μας, παίρνουν νερό από το χέρι μας, και κάπου-κάπου ρωτούν: «τι είστε;», «γιατί κουράζεστε γι’ εμάς;», «σε τι πιστεύετε;». Ερωτήσεις που ακόμα κι εγώ, που με δυσκολία αρθρώνω φράσεις στην τοπική διάλεκτο, τις απαντώ με ανείπωτη ευγλωττία μονολεκτικός: «ο Χριστός», «ο Χριστός», «ο Χριστός»... Για το χατίρι Αυτού, για την αγία πίστη στη θυσία Του, μια θυσία κι εμείς ελάχιστη στον αδελφό. Μια θυσία που δε θα γινόταν ποτέ, αν όλοι εσείς δεν ήσασταν μαζί μας, δίπλα μας, ο καθένας ξεχωριστά και όλοι μαζί. Αν η Αδελφότη-
τα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής από τη Θεσσαλονίκη, μαζί με αδελφούς που βρίσκονται εγγύς και μακράν, δεν ήταν ένα συνεχές παρόν, ακόμα και σε αυτή τη φριχτή και δύσκολη περίοδο της πανδημίας, η οποία μεταξύ των άλλων εμποδίων έφερε και τρομερές καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του τιτάνιου έργου της διάνοιξης φρεάτων. Γι’ αυτό τον λόγο και για ακόμα πολλά και άγνωστα σας ευχαριστώ! Ο άγιος Θεός να σας φυλάει και να σας προστατεύει όλους με την παντοδύναμη χάρη Του! Ο παρά του φρέατος ιεραπόστολος, † Ο Τολιάρας & Νοτίου Μαδαγασκάρης Πρόδρομος
Άλλο ένα πηγάδι, δωρεά της Αδελφότητάς μας
43
ΙΕΡΑ ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΜΠΟΥΚΟΜΠΑΣ
Καινούργια αρχή Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί Χαἰρετε ἐν Κυρίῳ. Μέ πολλή χαρά ἐπικοινωνῶ μαζί Σας καί μέ τούς φίλους τῆς Ἱεραποστολῆς. Ἤθελα νά γίνω κοινωνός μαζί σας τοῦ προβληματισμοῦ, πού ἔχουμε ἐδῶ στήν Μπουκόμπα μετά τήν ἐγκατάσταση μας, μέ τίς εὐχές τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας κ. Θεοδώρου. Ἡ μεγαλύτερη μας προσπάθεια εἶναι ἡ ἑνότητα τῶν κληρικῶν τῆς Ἐπισκοπῆς, ἡ συμπαράσταση στά προβλήματα τῶν ἐνοριῶν τους καί τῶν οἰκογενειῶν τους γιά τήν καλύτερη ἀπόδοσή τους στό ἱεραποστολικό ἔργο. Χωρίς τούς ἱερεῖς δέν μποροῦμε νά κάνουμε πολλά πράγματα. Αὐτοί εἶναι τά χέρια μας.
44
Εἶναι οἱ συνεργάτες μας. Τό στόμα τοῦ Χριστοῦ στίς ἐνορίες τους. Τό σημάδι τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ στίς τοπικές κοινωνίες. Καί ἔχουν νά δώσουν τήν μαρτυρία τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Ὀρθοδοξίας ἀνάμεσα σέ Καθολικούς πού εἶναι ἡ πλειοψηφία. Ὁ Ἰμάμης φωνάζει 5 φορές τήν ἡμέρα, κι ἀς εἶναι στήν πόλη μας μειοψηφία οἱ Μουσουλμάνοι. Παρόντες καί οἱ Προτεστάντες μέ Ἀγγλικανούς, Λουθηρανούς, Ἀνβεντιστές καί τόν συρφετό Πεντηκοστιανῶν, χαρισματούχων, μάγων κ.ἄ. Ἡ Ἐπισκοπή Μπουκόμπας ἔχει νά δείξει ἐδῶ καί 60 χρόνια πλούσιο ἰεραποστολικό ἔργο. Πρῶτος ὁ νῦν Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας Ἀναστά-
σιος, ἦλθε γιά πρώτη φορά ὡς Ἀρχιμανδρίτης τό 1962. Ἦλθε ὡς Ἀρχιμανδρίτης ὁ Θεόδωρος Νανκυάμα τή δεκαετία τοῦ ‘70. Τό 1983-1991 ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀναστάσιος τοποθετήθηκε Τοποτηρητής τῆς Μητροπόλεως Εἰρηνουπόλεως. Ἄρχισε νά κατηχεῖ, νά βαπτίζει, νά χειροτονεῖ ἱερεῖς, νά κτίζει ναούς. Ἀκόμα ἔχουμε ἱερεῖς χειροτονημένους ἀπό τόν Ἀναστάσιο. Τό ἔργο του τό ἀνέπτυξε στἠ συνἐχεια ὁ Ἰωνᾶς, νῦν Μητροπολίτης Καμπάλας (1992-1997) καί ὁ Ἱερώνυμος, νῦν Μητροπολίτης Μουάνζας (1997-2019). Ὁ μεγάλος Ἱεραπόστολος τῆς Ἐπισκοπῆς μας ἦταν ὁ ἀείμνηστος π. Σωσθένης. Ἄς ἔχουμε τίς εὐχές του καί ἄς εἶναι αἰωνία του ἡ μνήμη!
Ἀπό τήν Μπουκόμπα ἐξαπλώθηκε ἡ Ὀρθοδοξία σέ ὁλόκληρη τήν Τανζανία. Καί φθάσαμε σήμερα στό σημεῖο νά ἔχουμε 4 Ἐκκλησιαστικές Ἐπαρχίες σέ ὅλη τή χώρα, 2 Μητροπόλεις καί 2 Ἐπισκοπές. Ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης μας κ. Θεόδωρος ἀγαπᾶ πολύ τήν Μπουκόμπα. Ἔκανε 3 ἐπισκέψεις στήν Τανζανία. ἀπ’ τίς ὁποῖες 2 φορές στήν Μπουκόμπα. Ἀγωνιᾶ γιά τά προβλήματα της καί νοιάζεται γιά τό μέλλον της. Ἡ Ἐπισκοπή Μπουκόμπας ἔχει 185 ἐνορίες, 100 κτισμένους Ναούς, πού ἐξυπηρετοῦνται ἀπό 35 ἱερεῖς ἀπ΄ τούς ὁποίους οἱ 3 εἶναι ὑπέργηροι. Οἱ 85 ἐνορίες ἔχουν ναούς ἀχυροκαλύβες. Ὅλοι οἱ ἱερεῖς ἔχουν ἀπό δύο, τρεῖς καί πέντε ἐνορίες. Ὑπάρχει ἱερεύς πού ἔχει 10 ἐνορίες!
Βάπτιση από τον π. Χρυσόστομο Μαϊδώνη
45
Ἄμεσα ὑπάρχει ἀνάγκη, νά ἀγορασθοῦν 35 μοτοσυκλέτες γιά νά μποροῦν οἱ ἱερεῖς νά κάνουν τό ἔργο τους. Ὁ γείτονας μου Ἐπίσκοπος Ἀρούσης Ἀγαθόνικος ἔχει πάρει σέ ὅλους τούς ἱερεῖς του μοτοσυκλέτα. Ἐδῶ βρίσκουμε μέ 1000 δολλάρια μέ εἰσαγωγή ἀπό τό Ντουμπάι. Βεβαίως, χρειάζονται ἱερατικές στολές, ἱερά σκεύη, ζωστικά καλύμματα Ἁγίας Τραπέζης κ.ἄ. Πρῶτα ὁ Θεός, τόν Φεβρουάριο θά λειτουργήσουμε τό Ἱερατικό Σεμινάριο γιά νά καταρτισθοῦν περισσότερο οἱ ἱερεῖς καί νά προχωρήσει πιό ἄνετα τό ἔργο τοῦ Χριστοῦ. Πρέπει νά βοηθήσουμε καί τούς Κατηχητές μας, πού πηγαίνουν ἐθελοντικά καί συγκεντρώνουν τούς χριστιανούς, ὅπου δέν πηγαίνει ἱερεύς. Χρειαζόμαστε γι αὐτούς 40 ποδήλατα. Ἐδῶ τά βρίσκουμε μέ 75€ τό ἕνα.
46
Καί γιά τούς Κατηχητές θά ὀργανώσουμε σεμινάριο, διότι δέν ἔχουν βοηθήματα καί χρειάζονται καθοδήγηση καί βοηθήματα πῶς θά κάνουν τίς κατηχήσεις. Γιά τό λόγο αὐτό θά προσπαθήσουμε νά ἐξοπλίσουμε τήν Ἱερατική Σχολή στό Κασικίζι, γιά νά μπορέσει νά φιλοξενήσει τούς ἱερεῖς, τούς κατηχητές, τούς φοιτητές, καί τό καλοκαίρι καί κατασκηνώσεις τῶν Ὀρθοδόξων παιδιῶν μας. Τήν Ἱερατική Σχολή, πού ἔχει κλείσει ἐδῶ καί 8 χρόνια, θά προσπαθήσουμε νά τήν λειτουργήσουμε ἀπό τόν Σεπτέμβριο τοῦ 2021. Ἐκεῖ θά ἐκπαιδευτοῦν γιά δύο χρόνια οἱ ὑποψήφιοι ἱερεῖς μας, πού εἶναι ἀπαραίτητοι γιά τήν διαποίμανση τῶν πολλῶν κενῶν Ἐνοριῶν μας. Εὐχαριστοῦμε πού ἀφουγκρασθήκατε τήν ἀνάγκη μας! Ἀρχιμ. Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πατριαρχικός Ἐπίτροπος Μπουκόμπας
Λιτσναεία σε αχυροκαλύβα-εκκλησία
47