Η άγρια φύση της Καρπάθου, "γεωδρόμιο"

Scan: GVG

Τεύχος 16 * Σάββατο 02.11.1 Εβδομαδιαίο περιοδικό του «Επενδυτή:

Scan: GVG

Η άγρια φύση της Καρπάθου Το νησί, αποκομμένο από την ξηρά εδώ και χιλιετίες, φιλοξενεί μοναδικά είδη φυτών; αλλά και ζώων ΚΕΙΜΕΝΟ: ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΠΥΛΑΡΑ, Βιολόγος-Φορέας Διαχείρισης Κο ρπάθου-Σαρίας

Βάτραχοοης Καρπάθου (αρχείο Φ.Δ.Κ.Σ.)

Η

Κάρπαθος, to δεύτερο σε έκταση νησί της Δωδεκανήσου, βρίσκεται ανάμεσα στην Κρήτη και τη Ρόδο, στο πέλαγος που από την αρχαιότητα πήρε το όνομά του απ' αυτήν «Καρπάθιο Πέλαγος». Η γεωγραφική απομόνωση της Καρπάθου είναι η αιτία της μεγάλης ποικιλίας σε ενδημικά και σπάνια είδη φυτών και ζώων που δεν απαντώνται πουθενά αλλού σιον κόσμο. Παράλληλα, η θέση της, κατά μήκος της μεταναστευτικής διαδρομής των πουλιών από και προς την Αφρική, την καθιστά έναν τόπο πολύ σημαντικό για αυτά/Εναν τόπο που επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις για τον επισκέπτη. Λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της, η Κάρπαθος έχει δυο περιοχές που είναι ενταγ-

72γεωδρ»μιο

μένες στο Δίκτυο Natura 2000, την «Κεντρική Κάρπαθο: Καλή Λίμνη - Λάστος - Κυρά Παναγιά» και τη «Βόρεια Κάρπαθο και Σαρία και παράκτια θαλάσσια ζώνη». Μέσα από το καλά αναπτυγμένο δίκτυο πεζοπορικών διαδρομών, ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί σε αυτές και να γνωρίσει όχι μόνο τη φυσική ομορφιά και την ποικιλία του τοπίου, αλλά και τους παραδοσιακούς οικισμούς, τους αρχαιολογικούς χώρους, τα πολυάριθμα εκκλησάκια και τις εξαιρετικές παραλίες.

Στη θάλασσα Στα νερά της Καρπάθου μπορεί κανείς να συναντήσει μεσογειακές φώκιες, που επιλέγουν το νησί για να αναπαυθούν και να αναπαραχθούν. Η Κάρπαθος είναι μια από τις σημαντικότερες περιοχές για το

Scan: GVG

είδος στη Μεσόγειο. Μια βουτιά σιον κόλπο του Τριστόμου αποκαλύπτει έναν κόσμο μοναδικής ομορφιάς, με τα λιβάδια ποσειδωνίας να καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος του και ανάμεσα σε αυτά πλήθος πίνες και καλόγνωμες. Στα ανοιχτά οι αρτέμπδες και οι μύχοι είναι συχνό θέαμα το καλοκαίρι, ενώ στα βράχια των ακτών αιγαιόγλαροι και θαλασσοκόρακες αναπαύονται και κυνπγούν στα ρπχά.

Τα γλυκά νερά Στους υγροτόπους του βόρειου τμήματος τπς Καρπάθου συναντά κανείς τον βάτραχο τπς Καρπάθου, ένα ενδπμικό είδος που απαντάται μόνο στο βόρειο τμήμα του νησιού. Ενώ μοναδική είναι π σαλαμάνδρα τπς Καρπάθου που απαντάται μόνο στα νπσιά Κάρπαθος, Σαρία και Κάσος. Στον κόλπο του Τριστόμου ο εποχιακός υγρότοπος με υφάλμυρο νερό αποτελεί τον πρώτο σταθμό ξεκούρασπς και ανεφοδιασμού των πουλιών που μεταναστεύουν από τπν Αφρική προς τπν Ευρώππ, μετά το δύσκολο ταξίδι πάνω από τπ Σαχάρα και τπ Μεσόγειο. Πλήθος πουλιών τον χρησιμοποιούν τπν περίοδο τπς μετανάστευσης.

Στην ξηρά

f

ψ jjm

• j 4su

Η Κάρπαθος χαρακτηρίζεται από μεγάλπ ποικιλία τοπίων και βιοτόπων, με ψπλά βουνά, απόκρημνα βράχια στις ακτές, δάσος τραχείας πεύκπς και μοναδικά τοπία μακίας βλάστπσπς. Σε αυτήν μπορεί κανείς να συναντήσει 86 σπάνια και απειλούμενα είδπ φυτών, από τα οποία τα 8 απαντώνται μόνο στο νπσί. Χαρακτηριστικό είναι η καμπανούλα της Καρπάθου, με το λατινικό τπς όνομα να παραπέμπει στο νησί (Campanula carpatha). Η απομόνωση του νησιού και η ιδιαιτερότητα του τοπίου έχουν οδπγήσει στη διατήρηση αγροτικών πρακτικών που τείνουν να χαθούν από τπν υπόλοιππ Ελλάδα, που σε συνδυασμό με τπν παράδοσπ και τπν ιδιαίτερα πολιτισμική κληρονομιά του νπσιού, έχουν οδπγήσει σε ένα μοναδικό αγροτικό τοπίο υψηλής ποιότητας, που υποστηρίζει πολλά μικρόπουλα και μεταναστευτικά πουλιά, αλλά και τπ διατήρπσπ τοπικών ποικιλιών καλλιεργούμενων φυτών. Στις βραχώδεις απόκρπμνες ακτές της Σαρίας και τπς Καρπάθου αναπαράγεται ο μαυροπετρίτης, ενώ στην ενδοχώρα ένα άλλο σπάνιο είδος αρπακτικού, ο σπιζαετός, είναι μόνιμος κάτοικος τπς περιοχής. Σύμφωνα με τους ερευνπτές της εταιρείας περιβαλλοντικών μελετών NCC, που σε συνεργασία με τον Φορέα Διαχείρισπς πραγματοποιεί καταγραφές παρακολούθησης των πουλιών, διαπιστώθηκε ότι η προστατευόμενη περιοχή είναι μια από τις σπμαντικότερες ορνιθολογικά περιοχές του Αιγαίου.

•

γεωδρ*μιο73

Scan: GVG

Καρττοθος και Σαρία © Αρχείο NCC

Η προστασία της περιοχής Για την αποτελεσματική προστασία, διατήρηση και ανάδειξη της προστατευόμενης περιοχής της Βόρειας Καρπάθου και Σαρίας ιδρύθηκε ο Φορέας Διαχείρισης Καρπάθου-Σαρίας. Ο Φορέας Διαχείρισης Καρπάθου-Σαρίας είναι αρμόδιος για την προστασία, διαχείριση και διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος, την εποπτεία φύλαξη της περιοχής και την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού. Η προστατευόμενη περιοχή Βόρειας Καρπάθου, Σαρίας και Αστακιδονησίων θα χαρακτηριστεί, στο πλαίσιο του νόμου για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, ως «Περιφερειακό Θαλάσσιο Πάρκο» με το υπό έκδοση Προεδρικό Διάταγμα της περιοχής και θα αποτελέσει το τρίτο θαλάσ-

74γεωδρ*μιο

σιο πάρκο της Ελλάδας. Στο Διαφάνι λειτουργεί Κέντρο Ενημέρωσης, με ειδικά διαμορφωμένο εκθεσιακό χώρο, ενώ τα τελευταία δύο χρόνια και οι επισκέπτες των Πηγαδιών μπορούν να ενημερωθούν στο Κέντρο Πληροφόρησης της παραλιακής οδού. Οι επισκέπτες ξεναγούνται από το προσωπικό του Φορέα Διαχείρισης και έχουν τη δυνατότητα να ενημερωθούν μέσα από μια μεγάλη ποικιλία πληροφοριακών κειμένων και φωτογραφικού υλικού για την προστατευόμενη περιοχή. Επιπλέον, μεταξύ άλλων ο Φορέας Διαχείρισης υλοποιεί δράσεις περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, ενώ διοργανώνει εθελοντικά προγράμματα και συμβάλλει στην ανάπτυξη του οικοτουρισμού.

Σαρία © Αρχείο NCC

Scan: GVG

θαλασσοκόρακας (Αρχείο NCC)

γεωδρ*μιθ75