7.7
Communicatie & patiënteninformatie De patiënt centraal bij de behandelkeuze voor prostaatkanker ‘Het is belangrijk dat de patiënt goed geïnformeerd wordt over de behandeling van prostaatkanker en zo in staat gesteld wordt om samen met de arts een keuze te kunnen maken’. Introductie Prostaatkanker is in Nederland de meest voorkomende vorm van kanker bij mannen boven de 55 jaar, waarbij het overgrote deel van deze mannen een tot de prostaat beperkte ziekte heeft. Voor de behandeling van prostaatkanker zijn er meerdere, medisch gelijkwaardige behandelopties. Elk van deze benaderingen heeft zijn eigen bijwerkingen, risico’s en gevolgen voor de patiënt. Om patiënten te ondersteunen bij het maken van een keuze is een keuzehulp (webbased en papieren variant) ontwikkeld die de erkende behandelopties voor prostaatkanker omvat (active surveillance, prostatectomie, externe radiotherapie en brachytherapie) en uit twee onderdelen bestaat, met daarbij een algemene toelichting en een begrippenlijst. De keuzehulp is gezamenlijk ontwikkeld met patiënten met prostaatkanker en hun partners (Prostaatkanker Stichting (PKS) en de Stichting Blue Ribbon) en met zorgprofessionals van de afdelingen Urologie en Radiotherapie van VUmc en AMC. Het ontwikkelproces heeft plaatsgevonden in samenwerking met de Argumentenfabriek.
ja a r i n d e x n vpo 2 0 1 6
ö
www. nvpo. nl
Doel studie Een implementatieonderzoek van de keuzehulp in de klinische praktijk. De implementatie wordt geëvalueerd wat betreft de ervaringen van de patiënten, hun partners en zorgprofessionals. Daarnaast zal de effectiviteit van het gebruik van de keuzehulp worden onderzocht door inzicht te vergaren in kennis, tevredenheid over de besluitvorming, vertrouwen in de beslissing en uiteindelijke keuze en of er sprake is van spijt van de keuze. Tevens wordt betrokkenheid van partners van patiënten met prostaatkanker bij de keuze onderzocht. Tot slot zal deze studie inzicht geven in het beloop van de kwaliteit van leven bij patiënten.
76
Vraagstelling/hypotheses In welke mate wordt de keuzehulp prostaatkanker gebruikt in de zorg in omgeving Amsterdam (aantal deelnemende ziekenhuizen, zorgprofessionals per ziekenhuis en daadwerkelijk aangeboden keuzehulpen)? In hoeverre maken patiënten en hun partners gebruik van de keuzehulp prostaatkanker en waarderen zij deze keuzehulp? Leidt gebruik van de keuzehulp tot meer kennis over prostaatkanker, meer tevredenheid over de besluitvorming, meer vertrouwen in de beslissing, een andere keuze voor de behandeling en verminderde spijt van deze keuze? (Klinische) relevantie In het verleden is gebleken dat de implementatie van keuzehulpen in de klinische zorg achterblijft. In deze studie wordt in kaart gebracht waar de barrières van implementatie en factoren die de implementatie faciliteren liggen, om een succesvolle implementatie van de keuzehulp te stimuleren. Translatie/implementatie doelen De keuzehulp wordt geïmplementeerd in de zorgpaden in ziekenhuizen in omgeving Amsterdam
Projectleiders Dr. C.F. van Uden, Dr. A.N. Vis, Dr. J.A. Nieuwenhuijzen, Prof. dr. R.J.A. van Moorselaar, Prof. dr. I.M. Verdonck-de Leeuw (VUMC) Projectuitvoerders Drs. H.H.M. Al-Itejawi Contactpersoon project Hoda Al-Itejawi, h.al-itejawi@vumc.nl Duur project 2012 - 2017 Subsidiegever(s) IPSEN: Ontwikkeling en evaluatie van de Amsterdamse keuzehulp CZ: Implementatie van de keuzehulp in ziekenhuizen in de regio’s Amsterdam Astellas B.V.: Vervolgonderzoek op de implementatie
Partners Het project is onderdeel van het samenwerkingsverband “Joint Implementation Prostate cancer PAtient-centered care” (JIPPA). Hierbinnen werken CZ, Tilburg University, Radboud UMC en het VUMC samen. Publicaties project Al-Itejawi H et al. Development of a patient decision aid for the treatment of localized prostate cancer and preparation of an overview of requirements for implementation: a participatory design approach. J Clin Nurs. J Clin Nurs. 2016 Apr;25(78):1131-44.