14 minute read
Pandemie haalt de interesse van onderzoekers naar de inzet
Pandemie haalt de interesse van onderzoekers naar de inzet van vitaminen, mineralen en kruiden naar boven: vitamine C
DOOR: JAN BLAAUW
Advertisement
In de allereerste uitgave van Nutriënt & Supplement is er middels het artikel: ‘SARS-CoV-2 in rol van ontdekker van vitamine- en mineralentekorten en herontdekker van het Post Viraal Syndroom alsmede uitlokker van reactivatie van eerdere ziekten’ een inleiding gemaakt met de inzet van vitaminen, mineralen en kruiden. Hierin is als eerste vitamine D aan bod gekomen. Het is lastig om volledig te zijn, daar er vele onderzoeken zijn met daarnaast nog lopende onderzoeken. Dit geldt ook voor andere stoffen die behandeld (gaan) worden. In deze aflevering gaat het om vitamine C.
Claims, vitamine- en mineralentekorten
De consument moet in de winkel afgaan wat hij in de krant of op internet leest of op tv ziet. Een verpakking geeft niet zoveel informatie. Dit mag niet meer vanwege de claimsverordening van 2012, die bepaalt welke gezondheidsclaims je mag maken aangaande voedingsstoffen (vitaminen en mineralen). Nu is het veelal beperkt tot algemene uitspraken, maar hieruit wel twee voorbeelden die wijzen op de werkzaamheid op het immuunsysteem of dat het als antioxidant werkt. Er komen 10 nutriënten in aanmerking waarover je wel mag ‘claimen’ dat ze het immuunsysteem helpen versterken. Het gaat om vitamine A, C, D, B6, foliumzuur, B12 en de mineralen ijzer, koper, selenium en zink. Er is gedegen bewijs voorhanden over de werking van deze nutriënten. Nochtans zien we de media ‘brallen’ en volhouden dat er geen enkel bewijs is dat je je immuunsysteem kunt verbeteren, behandelen of beïnvloeden. Een flagrante onderschatting en een ondermijning in de berichtgeving hierover.
Het is namelijk anders. Er is een mooi review artikel dat gekeken heeft naar nutrienten voor preventie, behandeling en management van virale infecties met speciale aandacht voor het coronavirus (Bourbour F, 2020). Andere onderzoekers hebben gekeken naar de mogelijkheid om het immuunsysteem te versterken en om ontstekingen en oxidatieve stress te verminderen door middel van voeding en voedingsstoffen: overwegingen tijdens de COVID-19-crisis (Iddir M, 2020).
Wat opgemerkt dient te worden, is dat veel mensen medicijnen gebruiken die de kwaliteit van het microbioom beïnvloeden en leiden tot vitamine- en mineralentekorten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het gebruik van antibiotica en de invloed op het microbioom. Het gebruik van NSAID’s kan aanleiding geven tot tekorten aan ijzer, vitamine B12 en vitamine C. Het gebruik van maagzuurremmers (protoninhibitors) kan aanleiding geven tot tekorten van magnesium en vitamine B12.
De rol van vitamine C en claims die gemaakt mogen worden
De betekenis van vitamine C voor het immuunsysteem is uitgebreid bekend. Niet voor niets de meest verkochte vitamine op dit moment, naast vitamine D. Wetenschappelijk advies over de onderbouwing van gezondheidsclaims met betrekking tot vitamine C die gemaakt mogen worden volgens EFSA (European Food Safety Authority), zijn de volgende. Vitamine C ondersteunt: • de bescherming van DNA, eiwitten en lipiden tegen oxidatieve schade (ID 129, 138, 143, 148) • de antioxidantfunctie van luteïne (ID 146) • het behoud van gezichtsvermogen (ID 141, 142) • de collageenvorming (ID 130, 131, 136, 137, 149) • de functie van het zenuwstelsel (ID 133) • de functie van het immuunsysteem (ID 134) • de functie van het immuunsysteem tijdens en na extreme lichamelijke inspanning (ID 144)
• niet-haem-ijzerabsorptie (ID 132, 147) • energieleverend metabolisme (ID 135) en • verlichting bij irritatie van de bovenste luchtwegen (ID 1714, 1715). (https:// efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/ abs/10.2903/j.efsa.2009.1226, geraadpleegd 20-2-2021).
Wat laten een paar onderzoeken zien als het gaat om de inzet van vitamine C bij SARS-COV-2?
Toediening van intraveneus (IV) vitamine C bij 17 opgenomen patiënten resulteerde in verminderde inflammatoire markers en zuurstofgebruik na behandeling met vitamine C (Hiedra R, 2020).
Hoofd spoedeisende hulp van het Ruijing Hospital in Shanghai China, dr. Enqian Mao, behandelde met zijn team ca. 50 patiënten met matige tot ernstige COVID-19-infectie. Zij dienden per IV 10 tot 20 gram per dag toe gedurende 7 tot 10 dagen. Het verloop werd gemonitord door te kijken naar de behoefte aan beademing en de coagulatiestatus. Iedere op deze manier behandelde patiënt verbeterde en niemand overleed. En gemiddeld verbleven zij 3-5 dagen korter (op gemiddeld 30 dagen verblijf) in het ziekenhuis, dan anders behandelde patiënten (Cheng RZ, 2020).
Eerder, in 2019, werd er al een groot onderzoek opgezet bij opname in ziekenhuis en het voorkomen van sepsis en ARDS (Acute Respiratory Distress Syndrome) met IV vitamine C. Er deden 167 patiënten met een gemiddelde leeftijd 55 jaar aan mee. Na 28 dagen was de mortaliteit 17% lager dan in de placebogroep. De opname was gemiddeld 3 dagen korter op de IC (Fowler AA, 2019). Interessant omdat deze zaken bij COVID vaker tot een probleem aanleiding kunnen geven.
Verder is gekeken naar vitamine C als adjuvans IV therapie in een RCT in Karachi, Pakistan. De ene groep kreeg 50 mg/kg/dag samen met de standaardtherapie en de andere groep kreeg alleen de standaardtherapie. De verumgroep was eerder symptoomvrij en werd eerder ontslagen. Er was geen verschil in noodzaak mechanische ventilatie en mortaliteit (Kumar P, 2020).
In een studie bij 31 patiënten met COVID-19 werden er 25 behandeld met IV vitamine C 100mg/kg/dag op basis van het gebruik van ultrahoge prestatie vloeistofchromatografie-tandem massaspectrometrie om inzicht te krijgen in de vitamine C-status en hiermee direct te kunnen acteren. Hiermee werd een gevalideerde test ontwikkelt om COVID te kunnen behandelen. In het onderzoek werd duidelijk dat juist COVID-besmette patiënten vaak een lagere score hadden met vitamine C (Xing Y, 2021).
De lage spiegels werden ook aangetroffen in een Spaans onderzoek bij 17 van de 18 COVID-19 IC-patiënten met acute respiratory distress syndrome (ARDS). Tot bijna niet detecteerbaar. Dus lager dan 1,5 mg/L. Alle patiënten hebben het overleefd (Chiscano-Camón L, 2020).
Buiten SARS-COV-2 om zijn er eerdere studies gedaan om de prevalentie van serumascorbinezuurdeficiëntie bij een populatie van jongvolwassenen, gerekruteerd op een grote universiteitscampus in Canada, in kaart te brengen. Hoewel de meerderheid van de proefpersonen (53%) adequate serumconcentraties van ascorbinezuur had, had bijna 1 op de 3 proefpersonen een suboptimaal (11-28 μmol/L) serumascorbinezuur en 1 op de 7 had een tekort (<11 μmol/L). De bevindingen zijn vergelijkbaar met de gegevens van de Third National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES) in de Verenigde Staten, waaruit bleek dat de deficiëntiepercentages 13% waren voor mannen en 11% voor vrouwen in de leeftijd van 18–24 jaar (Hampl JS, 2004). Voor zover bekend, onderzocht de enige andere studie die de prevalentie van serumascorbinezuurdeficiëntie onder Canadezen rapporteerde, een steekproef van gehospitaliseerde patiënten met een gemiddelde leeftijd boven de 65 jaar, waarvan 19% deficiënt bleek te zijn (Cahill L, 2009).
Een serumascorbinezuurdeficiëntie tussen 1 op de 5-7 mensen is niet ongebruikelijk en dus een extra risico inhoudend als het gaat om hoe je SARS-COV-2 tegemoet treedt als patiënt.
Relatie tussen vitamine C-dosis en vitamine C-concentratie in het bloed
Een review van het Department of Public Health, Universiteit in Helsinki van Harii Hemilä laat zien dat het vitamine C-gehalte in het plasma van mensen met een goede gezondheid verzadigd raakt met ongeveer 70 μmol/L bij een inname van ongeveer 0,2 g/dag. Aan de andere kant, wanneer de vitamine C-inname lager is dan 0,1 g/dag, is er een sterke relatie tussen het vitamine C-gehalte in plasma en de dosis van de vitamine. Klinische scheurbuik kan optreden wanneer de plasmaconcentratie onder 11 μmol/L daalt, wat overeenkomt met een inname van minder dan 0,01 g/dag. Dus als gezonde mensen een dagelijkse inname van ongeveer 0,2 g vitamine C hebben, is er meestal geen reden om een reactie op vitamine C-suppletie te verwachten. Dit is niet universeel van toepassing omdat bepaalde onderzoeken de voordelen van suppletie hebben aangetoond, ook al was de basisinname wel 0,5 g/dag. Als de initiële vitamine C-inname lager is dan ongeveer 0,1 g/dag, kunnen effecten van vitamine C-suppletie worden verwacht op basis van de dosisconcentratiecurve. Dit argument is echter niet van toepassing op patiënten met infecties, aangezien hun vitamine C-metabolisme is veranderd en ze een verlaagd vitamine C-gehalte hebben. De review focust zich met nam op infecties en niet algemeen op het immuunsysteem. Dit om de uitkomsten van de review een duidelijke Evidence Based Medicin (EBM) te geven waarbij klinische uitkomsten belangrijker zijn dan biologische verklaringen. Juist een marginale vitamine C-status geeft een duidelijkere uitkomst om suppletie toe te dienen. Hume en Weyers hebben al in 1973 gerapporteerd dat het gehalte aan vitamine C in leukocyten gehalveerd was bij mensen die een verkoudheid hadden opgelopen en dit binnen een week na herstel tot het originele niveau werd teruggebracht.
Internationale roep om vitamine C in te zetten bij COVID, een orthomoleculair advies
De oproep van een breed gedragen initiatief ‘vitaminc4covid’om vitamine C als een veilig, goedkoop en zeer effectief antivirale voedingsstof in de juiste hoeveelheid, zowel voor het voorkomen van een verkoudheid, het verminderen van de duur en ernst, als voor de behandeling van SARS-COV-2 in de acute fase met levensreddende potentieel in te zetten. Zij stellen: ’Toch wordt het geclassificeerd als nepinformatie, niet aanbevolen door regeringen en zelden voorgeschreven door artsen.’ Namen die onder andere in de adviesboard zitten zijn: Anitra Carr, Patrick Holford, David Smith, Rob Verkerk, Iain Witaker, Atsuo Ynangisawa en Sadanand Fulzele. Zij roepen op om een petitie te tekenen, zodat dit op de kaart gezet kan worden en de aandacht krijgt die het verdient. Dit is zeker aan te bevelen. https://www.vitaminc4covid.com/ vitamin-c-for-covid-petition/
Wat is nu een goed advies rondom COVID-19 / SARS-COV-2 en vitamine C als het gaat om zelf te suppleren?
In een review: ‘Optimal Nutritional Status for a WellFunctioning Immune System Is an Important Factor to Protect against Viral Infections’ van o.a. Philip Calder wordt verwezen naar vitamine C. Calder is een belangrijke onderzoeker met meer dan 600 publicaties op Pubmed op zijn naam. Hij en zijn collega’s komen tot een suppletie-advies tegen COVID-19: gezonde personen minimaal 200 mg vitamine C zieke personen 1 tot 2 gram vitamine C. Dit is orthomoleculair bekeken een voorzichtig advies, maar vanuit de reguliere hoek is het een aanbeveling die veel hoger ligt dan het Voedingscentrum en de Gezondheidsraad adviseren.
Het vitaminc4covid team adviseert:
Als onderhoud (profylactisch): Neem 500 mg tot 1.000 mg tweemaal daags, ‘s ochtends en ‘s middags om een verhoogd bloedniveau gedurende het grootste deel van de dag te maximaliseren. Vitamine C is oplosbaar in water en veel wordt binnen enkele uren uitgescheiden boven 500 mg of 1000 mg onder normale omstandigheden. Het is dus beter om de dagelijkse dosis over de dag te verdelen. Er zijn substantiële argumenten voor een dagelijkse inname van 500 mg om hart- en vaatziekten te verminderen. In tijden van hoge virale blootstelling zou het verstandig zijn om 2000 mg verdeeld over de dag in te nemen, of wat verdragen kan worden zonder darmproblemen. Dit wordt ‘darmtolerantie’- niveau genoemd. Dit darmtolerantie niveau is meestal echter geen probleem en komt alleen voor bij sommige mensen wanneer de doses meer dan 3 gram bedraagt. De referentievoedingsinname (RI) ligt in de orde van grootte van 100 mg (het verschilt van land tot land), wat meer dan voldoende is om een openlijk vitamine C-tekort te voorkomen.
Bij verkoudheid of infectie: Wanneer de eerste tekenen van een verkoudheid of een infectie zich manifesteren, neem dan onmiddellijk 2 tot 5.000 mg (2-5 g), en neem vervolgens tussen 500 mg en 1.000 mg (1 gram) per uur, tot de ‘darmtolerantie’ grens is bereikt en de symptomen verdwijnen. Op basis van klinische onderzoeken geldt: hoe hoger de dosis en hoe langer u deze inneemt, des te groter is de vermindering van zowel de duur als de ernst van de symptomen. Met tenminste 6 gram op de eerste dag, rapporteren onderzoeken een kortere duur van de infectie tussen de 20% tot 85%.
Opname ziekenhuis met ernstige SARS-COV-2? Er is een dwingend advies om een hoge dosis orale vitamine C toe te dienen aan ziekenhuispatiënten, of te starten met een intraveneus infuus. Bij een kritische SARS-COV-2-patiënt, wanneer een persoon ondersteunde ademhaling en voeding nodig heeft, verdient intraveneuze vitamine C de voorkeur. De gegeven hoeveelheden variëren van 1 g tot 12 g om de 12 uur. Sommige experts op het gebied van spoedeisende hulp melden het beste effect met 3 g om de 6 uur. Orale doses zijn hetzelfde voor mensen met een infectie. Bijvoorbeeld een oplaaddosis van 3 g, gevolgd door 1 g per uur, of 2 g om de twee uur. De meest effectieve dosis moet nog worden bepaald. Deze dosis is echter niet geassocieerd met enige nadelige effecten, behalve mogelijk darmproblemen indien oraal ingenomen, in welk geval de dosis kan worden verlaagd tot het niveau van de zogenoemde ‘darmtolerantie’. Verder wordt algemeen geadviseerd om rekening te houden met: • gelijktijdig innemen van bioflavonoïden (citrus bioflavonoïden, of sec rutine, hesperidine en/of quercetine, • een verstoorde darmwerking. Neem dan liever magnesiumascorbaat in plaats van ascorbinezuur. Overweeg anders een (combinatie van) liposomale vitamine C of sec ascorbyl palmitaat. • het opbouwen van een dosering verdeeld over de dag.
Vanuit de voeding kunnen we ook proberen voldoende vitamine C binnen te krijgen, maar het is uiteraard erg afhankelijk van de kwaliteit van de bouwgrond, de herkomst, het transport, de bewaar- en opslagtechniek, de bereiding, de inname, de kwaliteit van de spijsvertering, het darmmicrobioom, de opnamecapaciteit, interacties, medicijngebruik, het genetisch en -fenotypisch profiel en de noodzaak binnen het lichaam (onderliggend lijden, comorbiditeit?), etc.
Een kleine opsomming van de beste voedselbronnen met vitamine C per 100 g (3,5 oz): • paprika’s (100 mg) • waterkers (60 mg) • kool (60 mg) • broccoli (110 mg) • bloemkool (60 mg) • aardbeien (60 mg) • citroenen (50 mg) • kiwi’s (55 mg) • erwten (25 mg) • meloenen (25 mg) • sinaasappels (50 mg) • grapefruit (40 mg) • limoenen (29 mg) • tomaten (60 mg).
In een volgende aflevering wordt aandacht besteed aan de rol van zink en selenium.
Jan Blaauw is orthomoleculair en natuurgeneeskundig therapeut bij Praktijk Blaauw.
Hij is tevens oprichter en hoofddocent van het opleidingsinstituut Ortho Linea.
Start in oktober met deze specialisatie!
Tijdens de 1-jarige opleiding Orthomoleculaire Voedingsleer en Therapie leert u hoe u met voeding en suppletie het menselijk metabolisme bij kunt sturen. Meer dan 5 miljoen mensen in Nederland lijden aan chronische aandoeningen. Veel van deze aandoeningen zijn te verlichten of zelfs omkeerbaar door het aanpassen van voeding en leefstijl. Klachten komen meestal voort uit een verstoring van biochemische processen, waardoor het metabolisme uit balans raakt. Wilt u leren om deze verstoringen te herkennen en cliënten met voeding, suppletie en leefstijladviezen verder helpen? Start dan in oktober met de post-HBO opleiding van Stichting Educatie Atrium Innovations in Almere.
Word specialist op het gebied van gezondheid, voeding en suppletie Krijg inzicht in de relatie tussen gezondheid en ziekte enerzijds en voeding en voedingssuppletie anderzijds. Na het volgen van onze 1-jarige post-hbo opleiding, bent u in staat om op systematische wijze verbanden te leggen tussen klachten en symptomen, en niet optimaal verlopende biochemische processen. Hiermee legt u een fundament om voedings- en suppletieadviezen te kunnen geven die de gezondheid helpen verbeteren.
Lesstof gebaseerd op actuele inzichten De gezondheidswetenschap ontwikkelt zich snel. Om een altijd actueel lesprogramma te bieden, werken wij nauw samen met een multidisciplinair docententeam van praktiserende artsen, apothekers, diëtisten en therapeuten. Allen hoogopgeleide specialisten in hun vakgebied, met veel praktijkervaring. Elk jaar zorgen wij er met hen voor dat de lessen weer up-to-date zijn. De lesblokken vormen daardoor een kwalitatief hoogwaardig en breed programma. Een prettige opbouw in het lesrooster Het lesrooster biedt een prettige opbouw waarin vanuit een goede basis in de orthomoleculaire voedingsleer, geleidelijk stappen worden gezet richting de biochemie, de verschillende fysiologische systemen en uiteindelijk de behandeling van diverse ziektebeelden en casuïstiek. In de lessen staat de rol van voeding en nutriënten centraal, zodat u inzicht krijgt in de mogelijkheden voor het optimaliseren van de gezondheid. De ervaren docenten delen ook hun kennis uit de praktijk waardoor u aan de hand van realistische casuïstiek op veel praktijksituaties voorbereid wordt.
Van detoxificatie en vasten tot de schildklier De onderwerpen in de opleiding lopen uiteen van detoxificatie tot de schildklier. Zo staat de docent in de les detoxificatie en vasten stil bij het e ect van vasten op het metabolisme en wat dit kan betekenen voor bijvoorbeeld mensen met (een risico op) hart- en vaatziekten of auto-immuunziekten. Wist u bijvoorbeeld dat door vasten meer groeihormonen worden aangemaakt, wat de kans op ouderdomsziekten vermindert?
Voor wie is deze opleiding? De opleiding is als specialisatie bedoeld vouuor gezondheidsprofessionals, zoals artsen, diëtisten, fysiotherapeuten, verpleegkundigen, apothekers, natuurgeneeskundigen, therapeuten en mesologen, maar ook voor winkeliers die zich verder willen verdiepen in de orthomoleculaire voedingsleer. Na het behalen van uw diploma kunt u zich inschrijven bij een complementaire beroepsvereniging.
Meer weten over de opleiding? Scan de QR-code met uw smartphone, ga naar educatie-atrium-innovations.nl of stuur een e-mail naar educatie@atrium-innovations.nl
PRAKTISCHE INFORMATIE EN CONTACT De opleiding start op vrijdag 1 oktober 2021 en duurt tot juni 2022. Het programma bestaat uit 9 modules van elk 2 dagen. De modules vinden maandelijks plaats op vrijdag en zaterdag. Daarnaast bestaat het lesprogramma uit zelfstudie, het schrijven van een paper en een eindexamen. Alle informatie, onder andere over de studiebelasting, vindt u op onze website: educatie-atrium-innovations.nl
