Društvo
Neđelja, 26. septembar 2021.
,,Milicioneri zaustavljaju svako vozilo na putu za Titograd“ - U Titogradu i neposrednoj okolini na teritoriji grada radi veliki broj ekipa. Ekipi ka Bioču pružaju pomoć i saobraćajni milicioneri koji zaustavljaju svako vozilo na putu za Titograd. Tom prilikom pored vakcinacije vozača i putnika, dezinfikuju se i vozila, o čemu se izdaje specijalna potvrda. U Bijelom Polju se takođe vakciniše cjelokupno stanovništvo. Hitno formiran Štab za borbu protiv karantinskih bolesti preduzeo je niz mjera da se zaštiti ovo područje. Vakcinisani su zdravstveni radnici, radnici u javnoj upravi, u trgovini, radnici pogona saobraćajnog preduzeća ,,Raketa“ i drugi. Sada se vakcinišu učenici i nastavno osoblje, a uskoro će početi i vakcinacija seoskog stanovništva – objavljeno je 30. marta
Zečević:Bila je to ozbiljna država sa ozbiljnim zdravstvenim sistemom Penzioner iz Podgorice Milić Mišo Zečević (74) svjedok je masovne vakcinacije iz 1972. godine. - Svako je tada morao biti vakcinisan inače se nije moglo izaći iz kuće. Zaustavili su autobus na Bioču koji je išao na Verušu da bi me vakcinisali. U vrlo kratkom roku svi smo se vakcinisali i pobijedili ozbiljnu epidemiju koja je prijetila javnom zdravlju – rekao je za Pobjedu Zečević, naglašavajući da je to bila ozbiljna država, sa ozbiljnim zdravstvenim sistemom.
Milić Mišo Zečević
U ovakvim situacijama – kaže dr Branislav Pešić, direktor Republičkog zavoda za zdravstvenu zaštitu – svaki građanin postaje medicinski radnik u malom. Zahvalni smo građaninu koji je prekjuče javio da je jedna žena iz Plava, i pored toga što je vraćena iz Bioča, zato što nije imala primljenu vakcinu, došla u Titograd. Svaki građanin treba da shvati da naša akcija bez njegovog učešća ne može biti uspješna. (2. april 1972)
marta vakcinisani svi zdravstveni radnici, javne službe i đaci, a zatim su škole prestale da rade i obustavljene su sve javne, sportske i kulturne manifestacije. Sanitarna kontrola je zabranila rad neurednim uslužnim objektima. - Deset dana smo bili u opštem karantinu. Grad nije imao nikakvu vezu s drugim mjestima u Republici. To je dobro, jer je to jedini način da se Republika sačuva od bolesti – poručio je Bašić, naglašavajući da je oboljeli sugrađanin na putu ozdravljenja.
juče javio da je jedna žena iz Plava, i pored toga što je vraćena iz Bioča, zato što nije imala primljenu vakcinu, došla u Titograd. Svaki građanin treba da shvati da naša akcija bez njegovog učešća ne može biti uspješna, objavljeno je u našem listu 2. aprila prije 49 godina. Značaj preventive dodatno je naglašen četiri dana kasnije, kada je rukovodilac Republičkog štaba za borbu
protiv karantinskih oboljenja Radivoje Brajović za naše novine izjavio da je dotad vakcinisano oko 500.000 građana (na popisu iz 1971. Crna Gora je imala 529.604 građanina, prim.aut), te da je u toku vakcinacija lica koja se iz bilo kojih razloga nijesu ranije vakcinisala i imunizacija onih kojima nije uspjela prva ili druga doza.
EFIKASNE MJERE
-Još od prve vijesti o pojavi ove opake bolesti – u Republici su preduzete brze i efikasne mjere od njenog širenja. Odmah je počelo vakcinisanje cijelog stanovništva u Crnoj Gori. Može se slobodno reći da se ova značajna mjera, zahvaljujući požrtvovanom radu zdravstvenih radnika, kao i drugih faktora koji su u tome mogli pomoći, uspješno privodi kraju – rekao je Brajović za Pobjedu. Ostalo je zapisano - prema informacijama Komisije za karantinske bolesti SO Herceg Novi na teritoriji ove opštine vakcinisano je cje-
lokupno stanovništvo. Posebno veliki broj prolaznika vakcinisan je na prelazima u Sutorini i Kamenarima. Izvršena je kontrola vakcinisanih i ponovo vakcinisanih lica i saopšteno da je oko 95 odsto stanovništva uspješno vakcinisano. U Budvi je za samo dva dana vakcinisano 6.200 lica, odnosno 120 više nego što ta opština ima stanovnika. Vakcinu su primili svi koji su se na tom području nalazili... Sve je odrađeno munjevito i uspješno, a tadašnji sistem nije ostavljao mogućnost dežurnim sveznalicama i ekspertima opšte prakse da bez argumenata uspore proces, baš kao što nije bilo opstanka lažnoj demokratiji. Globalizacija i lične slobode bile su znatno manje istaknute, a nijesmo znali za antivaksere i društvene mreže. Distanca od skoro pola vijeka ne ostavlja nam dilemu da je postojala samo jedna opcija – kako najbolje sačuvati zdravlje svih građana i ko se o tome pita. R.USKOKOVIĆ-IVANOVIĆ
Epidemija u Jugoslaviji Epidemija velikih boginja (lat. variola vera) u Jugoslaviji 1972. započela je u selu Danjane kod Đakovice u SAP Kosovu, a prema zvaničnoj verziji nulti pacijent bio je trgovac koji ju je donio u povratku sa hadžiluka iz Meke. Bolest se ubrzo proširila na Novi Pazar, Čačak i Beograd... Prve sumnje na bolest javile su se 14. marta, nakon pregleda oboljelih koji su se javili bolnicama u Prizrenu i Đakovici. Pošto je bolest potvrđena, počela je vakcinacija zdravstvenih radnika i stanovništva u ugroženim područjima, a masovna vakcinacija se kasnije proširila na cijelu Jugoslaviju, tokom koje je vakcinisano 18 miliona ljudi. Poslije oboljenja radnika iz Novog Pazara, 22. marta utvrđeno je da je njegov preminuli brat učitelj (29) bio prva žrtva variole i da je bolest
prenio u bolnice u Čačku i Beogradu, nakon čega je u njima proglašen karantin... Epidemiološke službe i zdravstveni radnici su za stručnost, efikasnost, požrtvovanje i sprečavanje epidemije širih razmjera 21. aprila 1972. godine dobili priznanje Svjetske zdravstvene organizacije. Prema zvaničnim podacima u SFRJ tokom epidemije oboljele su 184 osobe (123 na Kosovu) dok je preminulo 40. Među oboljelima bilo je i šestoro zdravstvenih radnika (tri ljekara i tri medicinske sestre, od kojih su dvije preminule). Epidemija je zvanično bila proglašena tek 25. marta i trajala je do 23. maja, a karantini su ukidani postepeno od 12. aprila do 19. maja. Po motivima tog događaja, Goran Marković je 1982. godine režirao film ,,Variola vera“.
7
OD OBEĆANJA DO SUMORNE REALNOSTI: Najavljivali polovinu imunizovanog stanovništva do aprila 2021, masovna vakcinacija kasnila
Za sedam mjeseci više od 31 odsto
PODGORICA – Za otprilike sedam mjeseci, koliko je prošlo od kada su 17. februara u Crnu Goru stigle prve vakcine, potpuno imunizovanog stanovništva je jedva nešto više od 31 odsto. Pobjeda je nedavno objavila projekciju da ćemo tempom kojim „napredujemo“ minimum potreban za sticanje kolektivnog imuniteta, 70 odsto potpuno imunizovane populacije, dostići tek u decembru naredne godine. Nevakcinisani crnogorski premijer Zdravko Krivokapić je prije neki dan na onlajn konferenciji koju je organizovao američki predsjednik Džozef Bajden saopštio da će Crna Gora uspjeti tek do septembra naredne godine dostići željeni nivo vakcinisane populacije, predstavljajući to kao veliko dostignuće. Početkom ove godine iz Vlade smo dobijali optimistične projekcije da će u Crnoj Gori do aprila biti vakcinisana polovina populacije. Te projekcije su se mijenjale kako je prolazilo vrijeme. Na početku masovne vakcinacije, početkom maja, ministar ekonomskog razvoja Jakov Milatović, koji se danas kune u „brutalnu turističku sezonu“, optimistički je prognozirao da ćemo do juna ostvariti zacrtani cilj koji je Krivokapić prije tri dana obećao američkom predsjedniku da će biti ispunjen tek naredne godine u ovo vrijeme.
OČEKIVANJA
Ministarka zdravlja Jelena Borovinić-Bojović je krajem decembra prošle godine najavljivala da početak vakcinacije možemo očekivati u drugoj polovini januara. Kasnije je, 20. januara ove godine, najavila da će do kraja tog mjeseca stići dovoljan broj vakcina. -Planiramo da započnemo imunizaciju sa Fajzer vakcinom i da se ubrzo nastavi sa ruskom i kineskom, govorila je tih dana ministarka. - Želimo da građani ne budu u mogućnosti da se vakcinišu samo jednom vakcinom, nego da obezbijedimo različite vakcine koje su jednako dobre i bezbjedne - istakla je Borovinić-Bojović 20. januara. Do kraja januara, ne da nije stigao dovoljan broj vakcina za početak imunizacije stanovništva i to od tri proizvođača,
Vakcinacija u Podgorici 3. avgusta
već nije stigla nijedna. I tako, dok je u međuvremenu odbijena donacija 10.000 kineskih Sinofarm vakcina od grčkog biznismena Petrosa Statisa, i dok je ministarka objašnjavala da je namjera zdravstvenih vlasti da u Crnoj Gori imunizacija započne vakcinom koja je odobrena u zemljama EU u Crnu Goru su tek 17. februara, uoči nikšićkih lokalnih izbora, stigle prve vakcine. I to, neznatna količina. Premijerka Srbije Ana Brnabić lično, uručila je isporuku od 2.000 doza ruskog Sputnjika V, donaciju Srbije, predstavnicima Vlade Crne Gore na podgoričkom aerodromu. Tri dana kasnije, prvu vakcinu primio je 66-godišnji korisnik Doma starih u Risnu. I tako je krenulo, sporo, ali je krenulo. U narednih 15-ak dana stiglo je još dva puta po 5.000 Sputnjik V vakcine kao i prva isporuka kineske Sinofarm vakcine u količini od 30.000 komada. Ni Aleksandar Vučić nije zaboravio da pošalje drugu turu od 2.000 Sputnjika V za revakcinaciju. Krajem marta proradio je i Kovaks sistem kada je Crnoj Gori isporučeno 24.000 Oksford -Astra Zeneka vakcine. Masovna imunizacija je kasni-
la mjesecima i počela je tek 4. maja. Danas je Crna Gora u grupi zemalja, kada se gleda procenat imunizovanog stanovništva u donjim djelovima tabele. Iako se naše zdravstvene vlasti „ubijaju“ da prikažu podatke kao izuzetno povoljne i da znaju što rade, ipak je nepodijeljeni utisak u javnosti, već mjesecima, da je struka gurnuta u zapećak i da su upravljanje epidemijom preuzeli ekonomisti, prvi saradnici premijera Krivokapića.
REZULTATI
Rezultati takovog pristupa, otvorenost granica bez ikakvih epidemijskih kriterijuma da bi se ostvarilo punjenje budžeta tokom turističke sezone, rezultiralo je stotinama izgubljenih života tokom avgusta i septembra. Danas je Crna Gora u situaciji da uništava preko 20.000 doza Astra Zeneka vakcine zbog isteklog roka. Podgoričkim Vijestima je iz Ministarstva zdravlja juče potvrđeno da će narednih dana biti spaljeno ukupno 21.360 doza ove vakcine, od kojih je skoro polovina, 10.000 doza, dobijeno kao donacija, a ostatak plaćeno kroz Kovaks mehanizam. D.MIHAILOVIĆ
Eraković: Može li premijer na posao? - Ako se u poslovne zgrade ne može bez kovid potvrde, znači li to da premijer Zdravko Krivokapić neće od danas moći na posao – pitao je na Tviteru poslanik DPS-a dr Jefto Eraković osvrćući se na obavezu posjedovanja potvrda i za ulazak u poslovne zgrade sa više od tri privredna subjekta. Aludirajući na to da premijer nije vakcinisan, Eraković je ocijenio da bi njegov nedolazak na posao, bio najbolji potez u očuvanju fizičkog, emocionalnog i mentalnog zdravlja nacije.
Jevto Eraković
Korona odnijela još osam života PODGORICA – U Crnoj Gori je preminulo još osam osoba od posljedica infekcije korona virusom, a registrovano je i 489 pozitivnih od 4.115 analiziranih uzoraka – pokazuju jučerašnji podaci Instituta za javno zdravlje. Najviše ih je u Podgorici, njih 163, u Beranama i Nikšiću po 49, Pljevljima 35, Bijelom Polju 26, dok je u primorskim opštinama broj novozaraženih počeo da opada. Tako su u Budvi 22 novoregistrovana oboljela, u Baru 21, Tivtu 18, Herceg Novom 16, Ulcinju 14, a Kotoru 13. Po 12 novih slučajeva registrovano je na Cetinju i u Danilovgradu, osmoro ih je u Andrijevici, petoro u Tuzima, po dvoje na Žabljaku i u Kolašinu, dok je po jedan novooboljeli registrovan u Kolašinu, Mojkovcu, Petnjici, Plavu i Plužinama.
- Udio novopozitivnih slučajeva u ukupnom broju testiranih za 24. septembar 2021. godine je iznosio 11,7 odsto. Tokom jučerašnjeg dana IJZCG-u je prijavljeno osam smrtnih ishoda povezanih sa SARS-CoV-2 infekcijom iz sljedećih opština: Podgorica (četiri), Bar (dva), Budva ( jedan), i Berane ( jedan) . Među preminulima najmlađi je imao 56, a najstariji 82 godine starosti – saopštili su juče iz IJZ-a. U Crnoj Gori aktivno 7.806 slučajeva, prijavljen je oporavak kod 627 pacijenata. Najviše aktivnih slučajeva je u Podgorici, 2.772, slijedi Nikšić sa 919, Pljevlja sa 607, Bar sa 451, Berane sa 407, Budva sa 354 i Bijelo Polje sa 315. U Kliničkom centru Crne Gore životno je ugroženo 50 pacijenata od ukupno 114 koliko se liječi od kovida-19 u ovoj zdravstvenoj instituciji. R. P.
