ComMensal Nov-Dec 2020

Verantwoordelijke uitgever: Tom De Pryck, Zuidstraat 2, 2222 Wiekevorst

IN DIT NUMMER / DANS CETTE ÉDITION

Resulaten van de Ledenbevraging Résultats de l'enquête

11.2020

mensa.be magazine

2

4

6 8

ÉDITORIAL / EDITORIAAL

QI, QE ET QA SUR LE LIEU DE TRAVAIL

18 20

SHOPPING ET CHARITÉ EN UN SEUL CLICK !

ONLINE WINKELEN EN LIEFDADIGHEID IN ÉÉN KLIK!

IQ, EQ EN AQ OP DE WERKVLOER

22

LES GRANDS NOMBRES GROTE GETALLEN

32 34 36 SKEPP

SUCCESVOL BEGELEIDEN VAN HOOGBEGAAFDE KINDEREN

50 54

INTERVIEW MET TOM DE PRYCK, DE NIEUWE VOORZITTER VAN MENSA BE

60

2020 CONSTITUTIONAL AMENDMENT REFERENDUM AND 2021 EXCOMM ELECTION

INTERVIEW DE TOM DE PRYCK, LE NOUVEAU PRÉSIDENT DE MENSA BE

INQUIÉTUDES

58

FROM THE EXCOMM

64 66 DENK NA

KAODOKU

10

HOE SCHULDIG IS DE KOE AAN KLIMAATVERANDERING?

16

PROGRAMMEREN MET SPINNEN

26 29

ALLE RESULATEN VAN DE LEDENBEVRAGING, AUGUSTUS 2020

38

THE FUTURE OF AVIATION: ELECTRIC AIRPLANES ...

59

WHAT’S IN THE MWJ THIS MONTH?

RÉSULTATS DE L'ENQUÊTE MENÉE AUPRÈS DES MEMBRES (AOÛT 2020)

44

DANS QUELLE MESURE LA VACHE EST-ELLE COUPABLE DU CHANGEMENT CLIMATIQUE ?

60

THE GROWTH OF MENSA IN TAIWAN

© Alle rechten voorbehouden.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

3

ÉDITORIAL / EDITORIAAL Tom De Pryck Président de l’asbl Mensa Be Chairman Mensa Be vzw

Août 2020. Le nouveau Conseil d’Administration a enfin vu le jour ! En raison des problèmes de la covid-19, l'Assemblée Générale du mois de mars a été reportée de près de six mois.

Nous espérions bien être élus mais l’aventure fut passionnante jusqu’au dernier moment.

Je crois qu’il est clair pour tout le monde que si nous avons posé notre candidature, c’est parce que nous étions impatients que les choses changent.

Mais que voulons-nous faire exactement ?

Nous voulons intensifier les contacts avec nos membres, que ce soit dans la vie réelle directement autour d’un verre, via des enquêtes (voir plus loin dans ce ComMensal) ou via le site web.

Tout pour nous assurer d’être au fait des désirs de nos membres.

Nous aimerions accroître le nombre de membres, non seulement pour une question de rentabilité financière mais aussi pour élargir note base. Un plus grand nombre de membres permettrait de faire progresser l’association : plus d’activités, plus d’idées, une meilleure approche. En outre, nous aimerions que Mensa compte plus de jeunes et plus de femmes, population actuellement sousreprésentée au sein de l’association.

Un autre sujet au centre de nos préoccupations : les activités.

A cause de la covid-19, nous ne pouvons pas organiser grandchose mais nous sommes en plein préparatifs pour que tout reprenne dès la fin de la pandémie.

Werkten mee aan dit nummer Contribué à cette édition bjorn Claes Mia Claes Michel Colman Guido Deelkens Tom De Pryck Ignace Daga Roel Kwanten Paul Landuyt Alessandra Leo Erik Michiels Vinciane Vanherweghem contact

4

editor@mensa.be

Notre but est de tout remettre en question, non pas juste pour le plaisir de changer les choses mais pour nous assurer d’agir correctement. Ce qui fonctionne bien sera préservé mais ce qui ne fonctionne pas de manière optimale sera modifié.

Enfin, nous nous concentrons également sur l'automatisation : le conseil d'administration passe trop de temps à s'occuper de l'administration, à faire suivre les courriers, à compléter l'ordre du jour, etc... Tout cela peut être parfaitement automatisé.

Mais, comme pour tout, nous avons besoin d'un peu de temps pour tout réaliser. Nous faisons tout notre possible pour y parvenir d'ici la fin de notre mandat. Je compte sur votre compréhension et votre soutien, car nous ne pouvons pas tout réaliser en même temps. Rome ne s’est pas faite en un jour.

Au moment où j'écris ces lignes, des dizaines de courriels attendent une réponse...

Augustus 2020. Eindelijk werden we bestuur! Door de problemen van covid-19 werd de Algemene Vergadering van maart met bijna een half jaar uitgesteld. We hadden natuurlijk verwacht dat we verkozen gingen worden, maar het bleef toch spannend tot het laatste moment.

Dat het nieuwe bestuur staat te popelen om dingen te veranderen was voor iedereen duidelijk toen we ons verkiesbaar stelden, denk ik.

Maar wat willen we nu precies doen?

We willen meer contact hebben met onze leden in real life, rechtstreeks op de borrels, via enquêtes (zie uitkomst verderop in deze ComMensal) en via de website. Alles om er voor te zorgen dat we beter weten wat onze leden willen.

Bovendien willen we ons ledenaantal vergroten, niet enkel om er voor te zorgen dat we financieel terug rendabel worden, maar ook om onze basis groter te maken. Een groter aantal leden gaat de vereniging vooruit helpen, meer activiteiten, meer ideeën, betere aanpak. Daarnaast willen we ook meer jongeren en meer vrouwen bij Mensa, dat percentage staat momenteel niet in verhouding tot het aantal leden in de vereniging.

Nog een belangrijke zaak zijn de activiteiten: covid-19 zorgt er voor dat we weinig kunnen organiseren, maar we bereiden ons voor om alles klaar te hebben als deze pandemie voorbij is.

We willen alles in vraag stellen, niet “veranderen om te veranderen”, maar om zeker te zijn dat we de juiste dingen doen.

Wat goed werkt blijft behouden, wat niet optimaal functioneert wordt veranderd.

Als laatste punt zetten we ook nog in op automatisatie: het bestuur steekt te veel tijd in administratie, doorsturen van mails, aanvullen van agenda,... zaken die allemaal perfect geautomatiseerd kunnen worden.

Maar zoals bij alles, hebben ook wij wat tijd nodig om dit allemaal voor elkaar te krijgen. We doen er alles aan om dit in orde te krijgen tegen het einde van onze termijn. Ik reken op jullie begrip en vraag jullie steun, omdat we niet alles tegelijk kunnen verwezenlijken. Rome werd ook niet in een dag gebouwd.

Terwijl ik dit schrijf, staan er nog tientallen mails te wachten op een antwoord…

5

QI, QE ET QA SUR LE LIEU DE TRAVAIL Mia Claes traduction: Vinciane Vanherweghem

En 1995, Daniel Goleman a conquis le monde des affaires avec son livre "Emotional Intelligence". Il a confirmé ce que beaucoup de gens savaient déjà, à savoir que le niveau de QI n'était pas une garantie de bon fonctionnement au travail, surtout lorsqu'il s'agit de leadership. Goleman suggère que la maniére dont une personne est capable de comprendre sa propre réalité émotionnelle et celle des autres, contribue peut-être encore plus au succès que la simple pensée intelligente.

SOURCES : WWW.ROBERTHALF.NL ; WWW.ZIGZAGHR.BE ; WWW.JOBAT.BE

6

Le quotient émotionnel (QE) est une compétence sociale que l’on pourrait considérer comme démodée : c’est la capacité à comprendre ce qui se passe chez les gens (et chez soi-même) et à utiliser ensuite ces connaissances pour obtenir les meilleurs résultats. Les personnes ayant un QE élevé ont plus de chances de réussir et celles chez qui ce n’est pas le cas en souffrent souvent. La bonne nouvelle ? Contrairement au QI, le QE peut être appris.

normalité" semble être quelque chose qui peut se transformer du jour au lendemain. C'est précisément pour cette raison que de nombreux employeurs se concentrent depuis longtemps non seulement sur le QI (intelligence) et le QE (empathie), mais aussi sur le Quotient d'Adaptabilité (QA) : la façon de faire face au changement et de saisir les opportunités qui en découlent.

Diverses études ont montré qu'il existait un lien entre le QE et les performances sur le lieu de travail. Les personnes ayant un QE élevé ont généralement de meilleurs résultats que les autres–sauf dans certaines disciplines où un degré élevé de pensée abstraite est nécessaire. La capacité à maîtriser ses propres émotions aide à rester calme en cas de situation stressante–ce qui signifie que vous pouvez penser de manière rationnelle et prendre les bonnes décisions. Et cela se répercute à son tour sur vos collègues, qui restent alors, eux aussi, calmes et efficaces. L'effet ? La confiance dans vos capacités, qui peut faire la différence entre réussir ou échouer en situation de crise.

De nombreux entrepreneurs ayant une QA élevée ont vu de nouvelles opportunités dans la crise du corona et ils ont transformé leur activité en produisant du gel pour les mains ou des masques faciaux, par exemple : les restaurants ont commencé à organiser des plats à emporter de manière originale.

De la même manière, vous maintiendrez un climat favorable si vous comprenez les émotions et les motivations de vos collègues. L'empathie pour vos collègues crée la confiance et l'engagement. Si vous répondez à leurs motivations et capacités intrinsèques, vous devenez le genre de leader pour lequel les gens aiment travailler.

Les bons dirigeants comprennent intuitivement que la loyauté, le dévouement et le travail acharné ne peuvent être imposés. Ils ne peuvent être atteints que lorsque les gens croient que leur patron s'intéresse vraiment à qui ils sont et à ce dont ils ont besoin. Un bon QI et des aptitudes et compétences pertinentes restent importantes, mais peu de personnes travaillent de manière isolée. C'est exactement la raison pour laquelle le QE est important pour la réussite de votre carrière.

De plus en plus, la QA s'avère être un facteur important dans le recrutement des employés. Les entreprises recherchent des personnes qui réfléchissent avec elles et voient des opportunités, ou qui n'ont aucun problème à travailler plus souvent à domicile. De nos jours, on attend des employés qu'ils soient capables de bien s'adapter à des circonstances imprévues. Après tout, plus la capacité de changement de votre organisation est grande, plus ces changements et ajustements peuvent être effectués rapidement. Les personnes qui s'adaptent facilement ne paniquent pas rapidement si quelque chose d'inattendu se produit ; au contraire, elles tirent de l'énergie du changement !

Mais que faire si vous avez des employés qui ne présentent pas directement le QA ? Il peut alors être utile de présenter des exemples forts dans l'organisation et agir en tant qu'ambassadeurs pour inspirer vos collègues. En outre, les managers peuvent également apporter leur contribution en mettant en évidence les aspects positifs du changement et en motivant les personnes.

Avec le crise du coronavirus, de nombreux employeurs et employés ont dû s'adapter rapidement à une nouvelle réalité. Dans les mois et les années à venir, la "nouvelle

7

IQ, EQ EN AQ OP DE WERKVLOER Mia Claes

In 1995 veroverde Daniel Goleman de businesswereld met zijn boek Emotional Intelligence.

Het bevestigde wat veel mensen al wisten – dat de hoogte van IQ geen garantie is voor goed functioneren op je werk, zeker als het om leiderschap gaat. Goleman suggereert dat de mate waarin iemand in staat is om zijn eigen emotionele realiteit te begrijpen en die van anderen, misschien nog wel méér bijdraagt aan succes dan alleen maar intelligent denkvermogen.

BRONNEN: WWW.ROBERTHALF.NL ; WWW.ZIGZAGHR.BE ; WWW.JOBAT.BE

8

Emotioneel quotiënt (EQ) kan simpelweg worden gezien als ouderwetse sociale vaardigheden: het vermogen om te begrijpen wat er in mensen (inclusief jezelf) omgaat en die kennis vervolgens te gebruiken om het beste resultaat te behalen. Mensen met een hoog EQ hebben meer kans op succes en zij die het niet hebben ondervinden daar vaak last van. Het goede nieuws? In tegenstelling tot IQ, valt EQ wél te leren.

Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat er een link bestaat tussen EQ en prestaties op de werkvloer.

Mensen die er wel over beschikken presteren over het algemeen beter dan mensen die dat niet doen – behalve in bepaalde vakgebieden waar een hoge mate van abstract denken vereist is. Het vermogen om grip te krijgen op je eigen emoties helpt je rustig te blijven onder druk – wat weer betekent dat je rationeel kunt nadenken en de juiste beslissingen kunt nemen. En dat straalt weer af op je collega’s, die vervolgens ook rustig en effectief blijven. Het effect? Vertrouwen in jouw kunnen, wat het verschil kan maken tussen slagen of crashen in een crisissituatie.

Op diezelfde manier hou je de touwtjes in handen door de emoties en beweegredenen van je collega’s te begrijpen. Empathie hebben voor je collega’s zorgt namelijk voor vertrouwen en betrokkenheid. Als je inspeelt in hun intrinsieke motivaties en capaciteiten, wordt jij het soort leider waar mensen graag voor werken.

Goede leiders begrijpen intuïtief dat loyaliteit, toewijding en hard werken niet zijn af te dwingen. Die is alleen te bereiken wanneer mensen geloven dat hun baas echt geïnteresseerd is in wie ze zijn en wat ze nodig hebben.

Een goed IQ en relevante skills en competenties blijven belangrijk, maar er zijn maar weinig mensen die in isolement werken. Dat is precies waarom EQ belangrijk is voor succes in je carrière.

de andere kan keren. Net daarom focussen heel wat werkgevers al lang meer niet enkel op IQ (intelligentie) en EQ (inlevingsvermogen), maar ook op het Adaptability Quotiënt (AQ): de manier om met veranderingen om te gaan én er opportuniteiten uit te halen.

Heel wat ondernemers met een hoog AQ zagen nieuwe mogelijkheden in de coronacrisis en ze transformeerden hun bedrijf bijvoorbeeld naar de productie van handgels of mondmaskers, of restaurants gingen op originele manieren take-away organiseren.

Steeds meer blijkt AQ een belangrijke factor bij de aanwerving van medewerkers. Bedrijven zoeken mensen die meedenken en opportuniteiten zien, of die er geen probleem mee hebben om vaker thuis te werken.

Van medewerkers wordt tegenwoordig verwacht dat ze zich goed kunnen aanpassen aan onvoorziene omstandigheden. Hoe groter de verandercapaciteit in je organisatie, hoe sneller die veranderingen en aanpassingen immers kunnen gebeuren. Mensen die zich makkelijk aanpassen, raken niet snel in paniek als er iets onverwachts gebeurt, integendeel, ze halen energie uit de verandering!

Maar wat als je medewerkers hebt die het AQ niet meteen in zich hebben. Dan kan het helpen om sterke voorbeelden in de organisatie als ambassadeurs naar voor te schuiven die hun collega’s kunnen inspireren.

Bovendien kunnen ook leidinggevenden hun steentje bijdragen doorhet positieve van verandering in de verf zetten én mensen motiveren.

Door de coronacrisis moesten heel wat werkgevers en werknemers zich snel aanpassen aan een nieuwe realiteit. Ook de komende maanden en zelfs jaren lijkt het ‘nieuwe normaal’ iets wat van de ene dag op

9

HOE SCHULDIG IS DE KOE AAN KLIMAATVERANDERING? Dieter De Cleene gepubliceerd in Eos Wetenschap op 04.09.2019

De methaan boerende koe is het symbool geworden van onze klimaatbelastende landbouw. Is de koe onterecht het zwarte schaap?

Zo’n 1,7 miljard runderen lopen er op aarde rond.

Die zijn niet alleen een bron van vlees, melk en kaas, maar ook van broeikasgassen. Vooral dan van methaan, dat vrijkomt bij de vertering door herkauwers en de dieren zowel langs de voor- als achterkant verlaat.

Deels daardoor zijn runderen in hun eentje verantwoordelijk voor twee derde van de klimaatimpact van de hele veestapel. Minder of geen vlees eten, en dan vooral rundvlees, heet daarom goed te zijn voor het klimaat.

Landbouworganisaties en sommige experts nemen de verdediging van het rund ter harte. In een reactie op een pleidooi voor een kleinere rundveestapel noemt de

10

Boerenbond het al te gemakkelijk om de koe als klimaatboeman naar voor te schuiven. De Belgian Association for Meat Science (BAMST) en de Internationale Zuivelfederatie (IDF) wijdden onlangs een symposium aan de rol van herkauwers in een duurzaam voedselsysteem. Enkele argumenten gewikt en gewogen.

Stelling 1: Vlees draagt maar beperkt bij tot de klimaatverandering ‘Door geen vlees te eten gaan we het klimaat niet redden’, aldus de Amerikaanse hoogleraar Frank Mitloehner (University of California) op het BAMSTsymposium. Mitloehner bestudeert de impact van intensieve veehouderij op de luchtkwaliteit en heeft daarnaast van het verdedigen van vlees zijn missie gemaakt.

Mitloehner wijst erop dat het aandeel van de landbouw in de uitstoot van industrielanden beperkt is, en het aandeel van de veehouderij nog beperkter.

‘Je voedingspatroon aanpassen heeft een impact, maar die is zo klein dat hij nauwelijks meetbaar is’, zegt Mitloehner. Frédéric Leroy, voedingstechnoloog aan de VUB en voorzitter van de BAMST, zit op dezelfde golflengte: ‘Veeteelt als symbool voor de klimaatstrijd naar voren schuiven, leidt de aandacht af van het echte probleem: het gebruik van fossiele brandstoffen.’

De klimaatimpact van de veehouderij wordt soms overdreven. Zo houdt het Worldwatch Institute de sector verantwoordelijk voor 51 procent van onze broeikasgasuitstoot. Een cijfer dat ook de Netflixdocumentaire Cowspiracy en sommige activisten gretig aanhalen.

De Wereldlandbouworganisatie houdt het in haar recentste schatting op 14,5 procent, het equivalent van jaarlijks zo’n 7 miljard ton CO₂. Runderen nemen daarvan zo’n 65 procent voor hun rekening.

Dat globale cijfer maskeert regionale verschillen. Maar regionale cijfers geven vaak geen volledig correct beeld. Zo is in Vlaanderen de veehouderij goed

voor 5 procent van de broeikasgasuitstoot, een cijfer waar de Boerenbond liever naar verwijst.

Maar dat cijfer slaat enkel op het broeikasgas dat vrijkomt uit mest en het methaan dat koeien boeren.

Het houdt geen rekening met de uitstoot gelinkt met het energieverbruik van de sector, de teelt van voeder en veranderingen in landgebruik – wanneer bos bijvoorbeeld plaats maakt voor weide. De globale schatting doet dat wel.

Recente studies komen tot de conclusie dat minder vlees eten wél een effectieve manier is om de opwarming van de aarde tegen te gaan. In een meta-analyse in het vakblad Environmental Research Letters concluderen Amerikaanse wetenschappers dat de impact van rundvlees per calorie drie tot tien keer hoger is dan die van ander vlees, en twintig tot honderd keer hoger dan die van plantaardige alternatieven.

In Science besluiten Britse onderzoekers dat de productie van 100 gram eiwit uit dierlijke producten gemiddeld vele malen meer uitstoot dan eenzelfde hoeveelheid eiwit uit plantaardige alternatieven. Dierlijke producten uit ons dieet schrappen zou de uitstoot van onze voedselproductie met bijna de helft kunnen reduceren.

In Nature komt een internationaal team wetenschappers tot een vergelijkbare conclusie: een meer plantaardig voedingspatroon met weinig (rood) vlees zou de uitstoot door voedselproductie ruim halveren. Aangezien ons voedsel goed is voor ongeveer een kwart van onze broeikasgasuitstoot, komt dat toch neer op een reductie van meer dan 10 procent.

‘Hoe je het ook draait of keert: dierlijke producten zijn verantwoordelijk voor het gros van de klimaatimpact van ons voedsel’, zegt Marco Springmann (University of Oxford), hoofdauteur van de studie in Nature. ‘Die impact verkleinen zal nodig zijn als we een kans willen maken om onder een opwarming met 2 graden Celsius te blijven.’

11

Stelling 2: We moeten niet minder produceren, maar efficiënter Sinds 1990 is de melkveestapel in België bijna gehalveerd. Tegelijk is de melkproductie met een kwart toegenomen. Door genetische selectie en beter voeder produceren we almaar meer met minder dieren. In een recent rapport melden onderzoekers van het Amerikaanse Breakthrough Institute hoe we ook meer produceren met minder land. Zo is de voorbije twintig jaar de oppervlakte weiland met 140 miljoen hectare gekrompen – ruim twee keer Frankrijk.

Volgens sommige experts is de oplossing niet minder vlees en zuivel consumeren, maar het efficiënter produceren. In de eerder genoemde studie in Science tonen de wetenschappers hoe de productie van eenzelfde hoeveelheid rundvlees tot ruim tien keer zoveel broeikasgas kan uitstoten, afhankelijk van hoe je dieren houdt.

Volgens de Food and Agriculture Organization (FAO) van de Verenigde Naties zou de uitstoot van de veehouderij met 30 procent kunnen dalen als iedereen de recepten van de beste leerlingen van de klas

zou toepassen. Vooral in ontwikkelingslanden vallen nog enorme sprongen voorwaarts te maken.

Een koe geeft er vaak maar een fractie van de hoeveelheid melk die een hoogproductieve koe hier produceert, maar stoot wel evenveel of zelfs meer broeikasgas uit. ‘Idle cows’, noemt Mitloehner ze. ‘Alsof je je auto de hele dag met draaiende motor op de oprit zou laten staan om er slechts af en toe een kort ritje mee te maken.’

Ironisch genoeg hebben net de boerderijen die we als het milieuvriendelijkst beschouwen – met koetjes in de wei – vaak de hoogste milieu-impact, gemeten als broeikasgasuitstoot en landgebruik per kilogram product. De teelt van krachtvoer neemt minder ruimte in beslag. Het verteert beter dan vezelig gras, waardoor koeien minder methaan produceren. Runderen zijn tot slot sneller slachtrijp en lopen dus minder lang boerend en schijtend rond.

Dan hebben we het nog niet over innovaties waarvan de baten op langere termijn nog onduidelijk zijn, zoals voeder op basis van algen, die minder ruimte innemen, of additieven in veevoeder die de methaanuitstoot verlagen. Zo besluiten onderzoekers van het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO) uit experimenten met allerlei toevoegingen dat ze de methaanuitstoot van melkkoeien met een vijfde tot een kwart kunnen reduceren.

Meer produceren met minder dieren botst op limieten. Als het efficiëntiedenken te ver wordt doorgedreven, levert het geen klimaatwinst meer op en kan het ten koste gaan van dierenwelzijn.

Hoogproductieve systemen scoren goed op sommige criteria, maar minder goed op andere. Zo eten de dieren doorgaans meer voedsel dat ook wij zouden kunnen eten (zie ‘Runderen maken eten van wat oneetbaar is’). En de dieren gebruiken weliswaar minder land, maar de mestconcentratie en veevoerteelt brengen dan weer andere problemen met zich mee. Denk bijvoorbeeld aan de sojateelt in kwetsbare ecosystemen. Dat

12

intensiever beter is, is dus geen uitgemaakte zaak. Dat het een vermindering van de vleesconsumptie overbodig maakt evenmin.

Voor je de steak laat aanrukken: volgens de onderzoekers van het Breakthrough Institute moeten we in de eerste plaats inzetten op minder consumeren, om te vermijden dat een groeiende vraag de milieuwinst tenietdoet.

‘Je kan een dier niet helemaal opnieuw ontwerpen’, zegt Springmann. ‘In efficiënte systemen heb je een uitstootreductie van 30 of zelfs 50 procent. Maar als je dat vergelijkt met de veel grotere reductie die je krijgt door over te schakelen op plantaardige voeding, dan is het duidelijk waar het grootste potentieel zit.’

Uitstoot door runderen, varkens en kippen, in miljoen ton, en als aandeel in de uitstoot door de veehouderij.

Stelling 3: Runderen zijn niet het probleem, maar de oplossing De voorstanders van intensievere productie slaan de plank volledig mis, vinden de aanhangers van extensieve rundveehouderij. ‘Koeien in de wei zijn goed voor de natuur en het klimaat’, klinkt het bij Wervel en bij Voedsel Anders, verenigingen die zich inzetten voor een meer ecologische landbouw.

Runderen stoten natuurlijk wel methaan uit. Maar tegelijk stimuleren ze met hun gegraas en mest plantengroei en vooral wortelvorming, en zo ook koolstofopslag.

De meeste schattingen van de klimaatimpact van de veehouderij houden daar geen rekening mee. Volgens sommige studies slaan goed beheerde graslanden meer koolstof op dan de runderen produceren, een netto positief effect op het klimaat dus.

die claims in het rapport ‘Grazed and confused’ onder de loep. Het klopt dat goed beheerde graslanden koolstof kunnen opslaan, besluiten ze. Dat proces stopt echter wanneer een evenwicht in de bodem is bereikt, doorgaans na enkele decennia. De grazende runderen blijven wel gewoon broeikasgas uitstoten. Door slecht beheer kan de koolstof bovendien snel weer vrijkomen.

Zelfs bij de meest optimistische schattingen over de koolstofopslag lijkt het potentieel van begrazing in de strijd tegen opwarming beperkt, besluiten de onderzoekers. Het lukt niet overal, en waar het lukt, is de impact beperkt. Of in de woorden van auteur Tara Garnett (University of Oxford): ‘Grazende runderen kunnen hun eigen uitstoot niet compenseren, laat staan die van de rest van de sector. Zelfs in de beste gevallen dragen ze bij tot het klimaatprobleem, zoals alle vee.’

Een internationaal team van wetenschappers, waaronder onderzoekers van de Wageningen Universiteit, neemt

Stelling 4: Runderen maken eten van wat oneetbaar is De veehouderij heeft de reputatie inefficiënt te zijn. Voor een kilogram vlees zijn doorgaans meerdere kilo’s voeder nodig. Wanneer dat voeder granen bevat die we zelf zouden kunnen eten, lijkt dat zonde.

Maar niet alle dieren zijn gelijk. Runderen en andere herkauwers hebben een bijzonder talent: ze zijn in staat om cellulose in planten af te breken. Daardoor kunnen ze gras, oogstresten en ander vezelig plantmateriaal eten dat voor ons en ook voor varkens en kippen moeilijk verteerbaar is.

Volgens onderzoek door wetenschappers van de FAO en Wageningen Universiteit bestaat het rantsoen van de gemiddelde herkauwer – naast runderen ook schapen en geiten – voor bijna 80 procent uit gras, bladeren en oogstresten. Granen maken minder dan 5 procent van hun dieet uit. De wereldwijde veestapel vreet ongeveer een derde van de graanproductie op, herkauwers ‘maar’ 10 procent. Varkens en kippen zijn de grootste

graaneters. Het runderrantsoen kan natuurlijk enorm verschillen tussen regio’s en productiesystemen. Zo bestaat het dieet van Waals vleesrund voor ongeveer 75 procent uit gras, en dat van een Vlaamse melkkoe voor 30 procent (zie figuur).

Het is volgens de verdedigers van de rundveehouderij niet eerlijk om alle dieren over dezelfde kam te scheren.

Wie met de beschuldigende vinger naar de koe wijst, moet erbij vertellen dat ze als geen ander eten maakt van wat oneetbaar is.

Verschillende studies hebben onderzocht wat het gevolg zou zijn wanneer we onze veestapel geen speciaal geteeld voeder maar enkel gras en restproducten te eten zouden geven. De veestapel zou krimpen, en zou iedereen nog gemiddeld 21 gram dierlijk eiwit per dag kunnen leveren. Ter vergelijking: de gemiddelde consumptie in industrielanden bedraagt vandaag 50 à 60 gram.

13

Stelling 5: Runderen benutten nutteloze grond Weidegrond neemt ongeveer een kwart van het landoppervlak in beslag, twee keer zoveel als akkerland.

Volgens de experts van het Breakthrough Institute is sinds de jaren 1700 een gebied zo groot als NoordAmerika in weidegrond omgezet. De honger naar weidegrond is wereldwijd een van de grote aanjagers van ontbossing en degradatie van natuurlijke graslanden.

Anders dan wat vaak wordt beweerd, grazen runderen niet uitsluitend op ‘nutteloze’ grond die nergens anders voor kan dienen. Volgens de FAO zouden we op 700 miljoen van de in totaal 2 miljard hectare grasland wel degelijk gewassen kunnen telen. Voor België ligt die verhouding anders. Volgens Dirk Reheul, graslandexpert aan de UGent, kunnen de meeste graslanden hier geen andere bestemming krijgen. ‘De gronden zijn te droog, te nat, te stenig of te steil, maar produceren nu wel waardevol eiwit.’

Het ene grasland is het andere niet. Sommige worden intensief bemest en zijn soortenarm, andere worden extensief beheerd en tellen meer dier- en plantsoorten.

In Vlaanderen geldt ongeveer een kwart van het grasland

als ecologisch waardevol. Op sommige plaatsen is grasland de natuurlijke vegetatie, op andere zou dat bos zijn.

Grasland teruggeven aan de natuur, zoals onder meer de experts van het Breakthrough Institute bepleiten, levert weliswaar geen vlees of melk op, maar het leidt doorgaans wel tot een hogere biodiversiteit en meer koolstofopslag. Het hangt er dus van af wat je nutteloos noemt. Volgens de FAO zijn honderden miljoenen mensen afhankelijk van vee, als herders of als boeren. Hun dieren zijn een bron van inkomsten en waardevolle voedingsstoffen in vaak weinig gevarieerde voedingspatronen. In sommige gevallen zijn grazende dieren zelfs de enige voedselbron.

‘In grote delen van de wereld is de mest die herkauwers produceren bovendien van levensbelang om akkers vruchtbaar te maken’, zegt Reheul. Wie pleit voor een quasi veganistische wereld, heeft doorgaans geen pasklaar antwoord op de vraag hoe het met die mensen verder moet.

Stelling 6: De klimaatimpact van vlees wordt oneerlijk berekend Wanneer wetenschappers de klimaatimpact van voedingsmiddelen berekenen, doen ze dat doorgaans per kilogram, per calorie of, voor eiwitrijke voedingsmiddelen, per kilogram eiwit. De impact van dierlijke producten blijkt dan doorgaans een veelvoud van die van plantaardige alternatieven.

Niet eerlijk, vinden sommige wetenschappers, want niet alle eiwitten zijn gelijk. Eiwitten bestaan uit aminozuren.

Acht essentiële aminozuren kan ons lichaam niet zelf aanmaken. Eiwitten uit dierlijke producten zijn doorgaans van betere kwaliteit dan eiwitten uit planten, in de zin dat hun samenstelling dichter aanleunt bij wat ons lichaam nodig heeft.

In het vakblad Scientific Reports tonen Italiaanse wetenschappers aan hoe het verschil tussen de impact van vlees en veggie kleiner wordt als je kijkt hoeveel je van sommige plantaardige alternatieven zou moeten eten om de aanbevolen dosis essentiële aminozuren binnen te krijgen. Soja, de plantaardige eiwitbron met de beste samenstelling, heeft wel nog steeds een 90 procent lagere impact dan rundvlees.

14

‘Levenscyclusanalyses onderwaarderen de eiwitwaarde van dierlijke producten systematisch’, vindt Frédéric Leroy. ‘Nog beter zou zijn om ook met andere voedingstoffen rekening te houden.’

Andere wetenschappers hebben bedenkingen bij berekeningen van de klimaatimpact van voedingsmiddelen op basis van voedingstoffen of voedingswaarde. Want waar hou je dan rekening mee?

Enkel met de goede eigenschappen, zoals hoogwaardig eiwit en vitaminen, of ook met de slechte, zoals verzadigd vet?

Bovendien halen we onze voedingsstoffen niet uit individuele voedingsmiddelen, maar uit ons volledige voedingspatroon.

‘Het is beter om voedingspatronen dan eiwitbronnen met elkaar te vergelijken’, zegt Corné van Dooren, expert in duurzame voeding aan het Nederlandse Voedingscentrum.

‘En dan is de impact van een meer plantaardig voedingspatroon met granen en peulvruchten dat dezelfde aminozuren levert vele malen lager.’

Stelling 7: Het effect van methaan is tijdelijk Het methaangas dat via boeren en winden uit koeien weglekt is goed voor een kleine helft van de klimaatimpact van de veehouderij. Het is een krachtig broeikasgas, dat het klimaat 28 keer sterker opwarmt dan CO₂. Maar het breekt snel af. In tegenstelling tot CO₂, dat eeuwen in de atmosfeer blijft, wordt methaan na ongeveer tien jaar afgebroken en omgezet in CO₂.

Omdat die CO₂ eerst was opgeslagen door de planten die de runderen hebben gegeten, beschouwen wetenschappers die niet als een extra bron van opwarming, in tegenstelling tot de CO₂ die vrijkomt bij de verbranding van fossiele brandstoffen.

Wie graag de klimaatimpact van de veeteelt beklemtoont, zal wijzen op de kracht van methaan als broeikasgas. Wie die impact wil minimaliseren, wijst op de snelle afbraak ervan. Zolang de veestapel niet groeit, blijft ook de hoeveelheid methaan en dus de bijdrage aan de opwarming constant, is de redenering.

Als we meer kunnen produceren met eenzelfde aantal

Conclusie Rundveehouderij en koeien hebben een aantal troeven, maar daar betalen we vaak een hoge milieuprijs voor. En net als de nadelen worden die voordelen soms overdreven. Ze rechtvaardigen het Westerse consumptieniveau niet – bekommernissen om dierenwelzijn nog buiten beschouwing gelaten. Hoe produceren we ons voedsel met een zo laag mogelijke milieu-impact? Het antwoord verschilt van regio tot regio en hangt af van welke criteria je het belangrijkst vindt. In een duurzaam voedingssysteem kunnen herkauwers een rol spelen, maar die lijkt beperkt. Een wereld waarin vee zijn rol optimaal vervult, is er één met minder dieren en minder vlees.

dieren (zie ‘We moeten niet minder produceren, maar efficiënter’), zitten we goed.

Daar valt wat op af te dingen. Om te beginnen blijft de veestapel niet constant, maar groeit hij. Veehouderij is bovendien niet alleen een bron van methaan, maar ook van CO₂, dat wél lang aanwezig blijft. ‘Reducties van álle broeikasgassen zijn nodig’, schrijven de wetenschappers in het Grazed and confused-rapport over de impact van runderen. ‘We zijn niet in de positie om selectief te zijn.’

De korte levensduur van methaan beklemtonen is een tweesnijdend zwaard. Extreem gesteld: doek de rundveestapel op en het door de laatste koe uitgestoten methaan is na tien jaar verdwenen, en daarmee ook het opwarmend effect. Je kan het kortlevende methaan dus ook als dé kans zien om snel iets aan de opwarming te doen.

Door runderen uitgestoten methaan verdwijnt na ongeveer tien jaar uit de atmosfeer.

OPROEP! Sommige artikels nemen we op in ComMensal

omdat ze ons inhoudelijk interessant lijken. Ze

vertegenwoordigen niet noodzakelijk het standpunt van ook maar eender wie binnen de vereniging,

noch linkt het bestuur Mensa aan ook maar enig

formeel standpunt. Indien u na het lezen van een

artikel nuance wil brengen of een geheel andere blik op een onderwerp wil werpen, dan is dit meteen een

uitnodiging om een vervolg te schrijven dat we in een volgend nummer kunnen publiceren.

Met dank aan: Veerle Van linden (ILVO), Nico Peiren (ILVO), Veerle Fievez (UGent), Dirk Reheul (UGent) Met toestemming van de auteur gepubliceerd.

15

PROGRAMMEREN MET SPINNEN Michel Colman

16

Spinnen zijn fascinerende beestjes. Ze zien er niet alleen erg schattig uit (dat kan je moeilijk ontkennen), maar ze vertonen bovendien ook een gedrag dat erg intelligent lijkt. Zelfs het kleinste pas uit het ei gekropen kruisspinnetje van nog geen speldenknop groot is al perfect in staat om een webje te maken en vliegjes te vangen. Hoe kan er nu zo veel slimmigheid in zo'n klein kopje passen?

Een heel aantal jaar geleden besloten onderzoekers dit eens op een originele manier uit te zoeken: ze bouwden een computersimulatie en stelden zichzelf tot doel om met zo weinig mogelijk programmeercode het gedrag van een spin na te bootsen. Ik vind het originele artikel jammer genoeg niet meer terug, maar herinner me vooral dat ze zelf verbaasd waren hoe weinig regels ze eigenlijk maar nodig hadden. Zo'n spin voert dus blijkbaar slechts een heel simpel programma uit, dat door miljoenen jaren evolutie zo geperfectioneerd is dat het ons als intelligent overkomt hoewel er weinig echt denkwerk aan te pas komt.

En als je ze goed observeert, kan je dat ook daadwerkelijk zien. Neem nu bijvoorbeeld het paringsritueel van een kruisspin. Iedereen die zijn ogen openhoudt in de tuin, zal het vast al wel eens meegemaakt hebben. Het mannetje komt aan de rand van het web van het vrouwtje en doet dat dan op een heel specifieke manier trillen om het vrouwtje in de juiste stemming te brengen om te paren. Of met andere woorden, om de juiste subroutine te activeren in haar programma. Hij moet echter goed opletten, want als hij een stap verkeerd zet, activeert hij de "er-triltiets-in-mijn-web-aanvalleeeeeuh" subroutine en dat moet hij natuurlijk ten allen prijze vermijden als hij niet opgegeten wil worden. Gelukkig is het programma van het mannetje op deze mogelijkheid voorbereid: als het vrouwtje wat al te onstuimig komt aangestormd, laat hij zich aan een bungee-draad vallen om het even later opnieuw te proberen. Maar ook als alles lukt en de daad voorbij is, is het mannetje niet veilig. Zodra de paringssubroutine afgelopen is, komt het vrouwtje terug in haar normale wachtmodus terecht en als er dan iets in haar web trilt... aanvalleeeeeuh! Het mannetje moet zich dus heel voorzichtig uit de voeten maken, en ik heb daadwerkelijk al meerdere ongelukkige minnaars zonder pardon verslonden zien worden. Sommigen zien daar een evolutionair voordeel in en dat klopt natuurlijk wel ergens, want een goed gevoede moederspin zal voor

een sterker nageslacht kunnen zorgen en zo de genen van beide partners verspreiden, maar eigenlijk is het gewoon een bug in het programma: het vrouwtje heeft waarschijnlijk niet eens door dat dat lekkere hapje dat haar aanvalssubroutine geactiveerd heeft, hetzelfde mannetje is waarmee ze net stomende seks heeft gehad.

Die functie is beĂŤindigd, de lokale variabelen zijn gewist, en nu is ze terug gewoon dezelfde moordmachine die ze het grootste deel van de tijd is.

Een ander leuk voorbeeld maakte ik een tijdje geleden mee, toen ik per ongeluk het web van een mooie grote kruisspin had stukgemaakt. Het arme beestje had zich laten vallen en zat nu verschrikt op een blaadje te wachten tot het Grote Gevaar geweken was. Ik voelde me natuurlijk erg schuldig, hoe zou je zelf zijn, dus ik besloot het goed te maken door een langpootmug uit de lucht te plukken en haar deze aan te bieden. Maar dat was niet zo makkelijk als het leek: er zijn wel spinnensoorten die overal rondlopen en elke prooi bespringen die ze zien, bijvoorbeeld springspinnen, maar bij een kruisspin moet je echt wel het web laten trillen voordat ze door heeft dat er eten is. En nu was er dus geen web. Toen ik de langpootmug tegen haar neus hield, werd ze alleen maar bang (dat is weer een andere subroutine) en ging ze zich verstoppen onder een blaadje. Ik gaf me echter niet gewonnen, ik moest en zou mijn karma terug herstellen, dus ik bleef aandringen en de spin achtervolgen met de mug tussen mijn vingers. En toen gebeurde er plots iets interessants: de spin die eerst alleen maar bang was, werd nu boos. Ze stak haar vier voorpoten in de lucht als niet mis te verstane waarschuwing: als je nu niet snel ophoudt met mij te ambeteren, val ik aan! Maar laat dat nu net zijn wat ik wilde bereiken. Ik drong dus nog een keer aan, en nog een keer... en toen viel ze daadwerkelijk aan, om zich vervolgens te realiseren dat die aanvaller waar ze eerst zo bang van was, eigenlijk gewoon een erg lekkere maaltijd was. En zo waren we via een omweg langs de verdedigings-subroutine toch in de juiste modus terechtgekomen. Smakelijk eten!

17

SHOPPING ET CHARITE EN UN SEUL CLICK !

Alessandra Leo

Rénover notre intérieur, réserver nos vacances et aider en même temps Mensa Be ou le Club de sport de nos petits à se développer. Mission impossible ? Utopie ? C’est ce que propose de faire en quelques clicks l’entreprise sociale Trooper.

En Belgique la vie associative est importante, 1.800.000 belges seraient bénévoles sur une population de 11 millions d’habitants, c’est comparativement plus que dans les autres Pays d’Europe. Nous fréquentons tous un Club sportif, une association locale, nos enfants font souvent partie de patrouilles scouts et nous connaissons bien les difficultés de faire vivre et prospérer toutes ces associations, avec des fonds limités et des sponsors qui souffrent de la crise économique actuelle. Les actions ponctuelles : ventes de gaufres, stands hot- dog, soirées spaghetti etc. ne permettent pas de garantir un flux de rentrées continues dans le temps et sont redevables de la présence de quelques bénévoles motivés.

Trooper, cette innovante entreprise sociale belge a décidé de systématiser les dons que nos associations préférées peuvent recevoir, en se reliant à une chose que nous aimons tous faire : le shopping. Sans changer nos modes de consommations, nous pouvons aider Mensa Be, notre club de sport, le refuge pour animaux qui nous tient à cœur ou la patrouille de nos enfants.

C’est la promesse de ce groupe de visionnaires qui a été frapper aux portes de grands noms de la distribution : Media Markt, Decathlon, Dreamland, JBC, Cool Blue et même Booking.com, qui ont tous adhéré à cette formule originale de Corporate Social Responsability en s’engageant à verser un pourcentage des ventes réalisées via Trooper aux associations de votre choix, enregistrées sur leur site.

Aider nos associations et nos club préférés, sans rien changer à nos habitudes, voilà une idée originale qui a donné vie à ce projet né en Flandre et qui ambitionne de devenir un projet national à part entière.

18

Comment l’idée est-elle née ? « Il y a quatre ans, la veille de Noël, la salle des scouts de Grimbergen, lieu de retrouvailles festives des familles, brûle », me confie Elisabeth Lamote, fondatrice de Trooper avec son mari et un ami, Jan Dejonghe.

Ensemble ils décident de faire quelque chose pour pouvoir la reconstruire. Des dîners associatifs se tiennent là-bas, les réunions des différents groupes de scouts, toute la vie associative du village s’y passe, pas question de rester bras croisés. Ils décident de demander à tous leurs amis de les aider en achetant leurs cadeaux de Noël sur Bol.com, un site hollandais qui s’est développé en Flandre avant de se lancer très récemment en Wallonie. Bol.com récompense ses « bloggeurs » en leur donnant un pourcentage des ventes réalisées via leur site. Nos trois fondateurs réussissent à récolter 300€ en une semaine et fort de ce succès ils commencent à penser de pouvoir aider, de la même manière, d’autres associations. Le club de foot locale, mais aussi d’autres réalités des villages voisins. Petit à petit des amis demandent de pouvoir aider eux aussi leurs clubs sportifs et associations respectives. C’est comme ça, par le plus grand hasard, que cette entreprise sociale a vu le jour, avec les fonds propres de nos trois mousquetaires.

2 millions d’euros distribués et 7000 associations locales inscrites Quatre ans après ce sont ces chiffres assez impressionnants, 2.202.910€ précisément, que l’entreprise affiche avec fierté. Au point d’attirer Studio 100, qui est devenu leur business angel, en influant les fonds nécessaires pour optimiser le site web, avec une nouveauté en préparation : faire afficher, au moment de l’achat, les magasins qui offrent un don majeur à nos associations du cœur. Dans les coulisses, ils travaillent pour élargir la gamme des magasins et le nombre d’associations à soutenir. Et une entrée probable en Wallonie avec la traduction du site web et de toute les fonctionnalité annexes (redirection vers les sites mères en français etc.) devrait arriver bientôt.

Bref intéressant concept d’innovation sociale. A tester au plus vite !

Des associations séduites par le concept Parmi les bénéficiaires Kubb Up contre le cancer, dont Melissa Herrera Crespo, Trooper enthousiaste, témoigne : « Notre association est membre de Trooper depuis un moment, et c'est un succès. Chaque année, nous essayons de récolter 5.000€ pour faire du vélo pour Kom op Tegen Kanker. En plus du tournoi annuel que nous organisons pour collecter l'argent nécessaire, c'est formidable que les gens puissent nous soutenir toute l'année grâce à cette plateforme. Nous avons déjà récolté plus de 1.000€ grâce à Trooper, ce qui est vraiment beaucoup pour un petit club comme le nôtre. Il a fallu du temps pour convaincre les gens, et nous avons dû le répéter beaucoup, mais maintenant c’est formidable de voir comment Trooper se fait de plus en plus connaître, parce qu'ils font vraiment une différence pour beaucoup d'associations!"

Même son de cloche chez Karel Ackaert et sa femme Lieve, fondateurs de « De Zonnegloed » un des sanctuaires européens qui abrite des animaux exotiques exploités par l’homme dans des cirques, ou détenus dans des conditions inaptes à leur vie d’animaux sauvages. Grâce à Trooper, ces animaux ont vraiment une vie meilleure.

Un large choix d’entreprises partners Parmi les 600 sociétés séduites par ce système de Corporate Social Responsability, les grandes marques

tel que Nike, Fnac, Proximus, Hema, mais aussi des plus petites réalités, à la recherche d’une majeure visibilité, comme Foodbag ou Hello Fresh. Une commande chez eux et €2,10 sont donné à votre association du cœur. Ou bien nous pouvons penser à Trooper quand on réserve nos vacances aux Center Parks, quand nous achetons du matériel de camping pour nos vacances chez S.A. Adventure ou en faisant nos courses chez Lidl ou Collect and Go. Tout est bon pour aider Mensa Be sans bouger de chez nous.

Comment ça fonctionne en pratique ?

Pas besoin de s’enregistrer pour permettre à l’association de notre choix de gagner un pourcentage sur nos achats. Une somme lui sera versée dès nos courses sont terminées. De plus le payement est fait directement au magasin habituel, pas à Trooper, afin d’éviter les malentendus. Trooper s’engage cependant à verser à l’association choisie, une somme moyenne de 5% de vos achats. Cela dépend des accords avec les entreprises partenaires.

Combien ça coute ?

Il n'y a pas de coût pour le consommateur, pas de différence de prix entre un achat avec ou sans Trooper.

La seule différence est pour le magasin, qui grâce à ce clic supplémentaire, fera don d'un pourcentage de nos achats à l’association de notre choix.

19

ONLINE WINKELEN EN LIEFDADIGHEID IN EEN KLIK! Alessandra Leo vertaling Mia Claes

Je interieur renoveren, een vakantie boeken en tegelijkertijd Mensa Be of de sportclub van onze kinderen steunen. Mission impossible?

Utopie? Helemaal niet want dit is precies waar de sociale onderneming Trooper voor staat: lokale verenigingen steunen met slechts één muisklik!

In België is het verenigingsleven belangrijk: 1.800.000 vrijwilligers op een bevolking van 11 miljoen inwoners.

Dat is aanzienlijk meer dan in andere Europese landen.

We gaan allemaal naar een sportclub of onze kinderen zijn vaak lid van een Scoutsclub . We zijn ons allemaal bewust van de moeilijkheden die deze verenigingen ervaren om in leven te blijven met de beperkte fondsen die ze tot hun beschiking hebben. Bovendien lijden hun sponsors vaak onder de huidige economische crisis. Eenmalige acties zoals een wafelverkoop, hotdog standjes, spaghetti-avonden enz. kunnen helaas geen continue stroom van inkomsten meer garanderen.

Bovendien zijn ze vaak ook nog eens afhankelijk van enkele gemotiveerde vrijwilligers.

Trooper is dus een innovatieve Belgische sociale onderneming, in het leven geroepen om giften aan onze favoriete vereniging te systematiseren door ze te koppelen aan iets wat we allemaal graag doen: winkelen.

Zonder de manier waarop we consumeren te veranderen, kunnen we Mensa Be, onze sportclub, het dierenasiel dat ons nauw aan het hart ligt of de scoutsclub van onze kinderen helpen. Dit is de belofte van deze groep visionairen. Ze gingen aankloppen bij grote namen in de retail: Media Markt, Decathlon, Dreamland, JBC, Cool Blue en zelfs Booking.com. Die hebben zich allemaal al aangesloten bij deze originele formule van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Ze hebben

20

zich geëngageerd tot het schenken van een percentage van hun verkoop via Trooper aan de vereniging van uw keuze, als die geregistreerd is op hun site. Onze favoriete verenigingen en clubs helpen zonder onze gewoontes te veranderen! Het is een origineel idee dat leven heeft gegeven aan dit project dat in Vlaanderen is geboren en dat op termijn een nationaal project wil worden.

Hoe is het idee tot stand gekomen?

"Vier jaar geleden, op kerstavond, brandde het Scoutslokaal in Grimbergen af, een plaats waar ook veel gezinnen samenkwamen," zegt Elisabeth Lamote.

Zij is de oprichtster van Trooper, samen met haar man en Jan Dejonghe, een huisvriend. “Er werden daar diners gehouden, bijeenkomsten van de verschillende Scoutinggroepen, maar ook het hele verenigingsleven van het dorp heeft er een vaste stek. Helaas was er geen geld voor de heropbouw, dus we begonnen na te denken over hoe we geld konden inzamelen.”

Ze besluiten hun vrienden te vragen om hen te helpen door al hun kerstcadeaus te kopen op Bol.com (Een Nederlandse webshop die in Vlaanderen al goed ingeburgerd was, en onlangs ook in Wallonië werd gelanceerd). Bol.com beloont zijn "bloggers" namelijk door hen een percentage van de verkoop te geven.

Onze drie oprichters slagen erin om in één week 300€ in te zamelen. Na dit succes begonnen ze na te denken over het helpen van andere verenigingen op dezelfde manier. De lokale voetbalclub bijvoorbeeld, maar ook andere organisaties uit de naburige dorpen. Stilaan vragen vrienden om hun respectievelijke sportclubs en verenigingen ook te helpen en zo werd deze sociale onderneming geboren, met het eigen vermogen van deze drie musketiers.

Trooper is een interessant concept van sociale innovatie.

Iets om zo snel mogelijk uit te testen!

2 miljoen euro verdeeld en 7000 lokale verenigingen geregistreerd Vier jaar later is het bedrijf trots op deze indrukwekkende cijfers, €2.202.910 om precies te zijn. Ze zijn er alvast in geslaagd om Studio 100 mee te krijgen in hun verhaal: zij genereren de fondsen die nodig zijn om de website te optimaliseren, uitbreiding van het winkelaanbod, uitbreiding van de te ondersteunen verenigingen en een schaalvergoting naar Wallonie. De vertaling van de site in het Frans zou binnenkort een feit moeten zijn.

Verenigingen verleid door het concept Melissa Herrera Crespo, een enthousiaste Trooper en initiatiefneemster van Kubb Up contre le cancer, getuigt: "Onze vereniging is al enige tijd lid van Trooper, en het is een succes. Elk jaar proberen we €5.000 bij ekaar te fietsen voor “Kom op Tegen Kanker”. Naast dat jaarlijkse evenement, is het geweldig dat mensen ons het hele jaar door via dit platform kunnen steunen. We hebben al meer dan €1.000 opgehaald via Trooper, wat echt veel is voor een kleine club als de onze. Het heeft lang geduurd om mensen te overtuigen, en we hebben het vaak moeten herhalen, maar nu is het geweldig om te zien hoe Trooper steeds bekender wordt omdat ze echt een verschil maken voor veel goede doelen!"

Hetzelfde is te horen bij Karel Ackaert en zijn vrouw Lieve, oprichters van "De Zonnegloed", een opvangcentrum voor exotische dieren die in circussen worden uitgebuit of die in omstandigheden worden gehouden, ongeschikt voor wilde dieren. Dankzij Trooper krijgen deze dieren echt een beter leven!

Een ruime keuze aan partnerbedrijven Bij de 600 bedrijven die worden aangetrokken door dit systeem van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen zitten heel wat grote merken zoals Nike, Fnac, Proximus en Hema, maar ook kleinere bedrijven die op zoek zijn naar meer zichtbaarheid zoals Foodbag of Hello Fresh. Een bestelling bij hen en er wordt €2,10 aan je voorkeursvereniging gedoneerd. Via Trooper kunnen we onze vakantie in Center Parks boeken, onze kampeeruitrusting kopen bij S.A. Adventure of gewoon winkelen bij Lidl of Collect and Go. Alles is goed om onze vereniging te helpen, en je hoeft er zelfs je huis niet voor verlaten.

Hoe werkt het in de praktijk?

U hoeft zich niet te registreren om de vereniging van uw keuze in staat te stellen een percentage op de aankopen te laten verdienen. Er wordt een bedrag betaald aan hen zodra uw aankopen gedaan zijn. Bovendien wordt de betaling rechtstreeks aan de winkel gedaan, niet aan Trooper, om misverstanden te voorkomen. Trooper is echter verplicht om gemiddeld 5% van uw aankopen te betalen aan de gekozen vereniging. Dit hangt af van de afspraken met de partnerbedrijven.

Hoeveel kost het?

Er zijn geen kosten voor de consument, dus geen prijsverschil tussen een aankoop met of zonder Trooper.

Het enige verschil is voor de winkel, die door deze extra klik een percentage van uw aankopen doneert aan de vereniging van uw keuze. Zij hebben dus iets minder winst.

21

LES GRANDS GROTE NOMBRES GETALLEN Roel Kwanten Erik Michiels

MERCURE MERCURIUS

MERCURE MARS

VÉNUS VENUS

LA TERRE AARDE

En astronomie, nous sommes souvent confrontés à des chiffres vertigineux, difficilement imaginables dans la vie quotidienne. Nous allons tenter ici de nous en représenter quelques-uns.

LA TERRE AARDE

NEPTUNE NEPTUNUS

URANUS URANUS

SATURNE SATURNUS

JUPITER JUPITER

In de sterrenkunde worden we dikwijls geconfronteerd met astronomisch grote getallen.

In de dagelijkse wereld zijn deze getallen moeilijk voor te stellen. Daarom volgt hier een poging om ons hier toch iets van kunnen voor te stellen.

JUPITER JUPITER

WOLF 359 WOLF 359

22

DE ZON LE SOLEIL

SIRIUS SIRIUS

Quelle est la taille de notre système solaire ?

Hoe groot is ons zonnestelsel?

Commençons par ce que nous connaissons le mieux : notre propre système solaire et réduisons-le à une échelle que nous pouvons représenter. Prenons le Soleil dont le diamètre est de 1 392 684 km. Si nous réduisons sa taille á celle d’un melon de 11 cm de diamètre, la distance Soleil/Mercure serait de 3,9 m Mercure ayant alors la taille d'une graine de pavot. La distance Soleil/Venus (grande alors comme un grain de moutarde) serait de 8,5 m et la distance Soleil/terre (également comparable á un grain de moutarde) serait de 12m. Dans le même ordre d’idée, la distance entre le Soleil et Nuage de Oort (un ensemble d'objets ressemblant à des comètes), est de 50 000 unités astronomiques (AE) ou 7,5 billions de km, soit, bien au-delà de l’héliosphère de notre système solaire. Si nous utilisons notre échelle, cela correspondrait au dessin ci-dessous.

Laten we beginnen met in de buurt: ons eigen zonnestelsel. We verkleinen ons zonnestelsel tot een schaal die we ons kunnen voorstellen.

We beginnen met de Zon. Die heeft een diameter van 1.392.684 km. We gaan nu de Zon verkleinen tot een cavaillon met een diameter van 11 cm. Op deze schaal bedraagt de afstand tot Mercurius 3,9 m. Mercurius heeft de grootte van een maanzaadje. De afstand tot Venus is 8,5 m en is zo groot als een mosterdzaadje. De afstand tot de Aarde bedraagt op deze schaal 12 m en de Aarde is ook zo groot als een mosterdzaadje. De afstand tot de Oortwolk, een verzameling van komeetachtige objecten ver buiten de heliosfeer van ons zonnestelsel, bedraagt 50.000 astronomische eenheden (AE) ofwel 7,5 biljoen km. Op onze schaal komt dit overeen met onderstaande tekening.

L'étoile la plus proche

De Dichtstbijzijnde ster

Alpha du Centaure c’est l'étoile la plus proche du système solaire. Il se trouve à 4,2 années-lumière du Soleil. Avec notre échelle, il s'agirait d'une tomate naine, lointaine de 3000 km, qui se trouverait au sommet de la pyramide de Khéops au Caire.

Proxima Centauri is de dichtstbijzijnde ster. Zij bevindt zich op 4,2 lichtjaar van de Zon. Op onze schaal is dit een dwergtomaatje op een afstand van 3000 km, dat is op het topje van de piramide van Cheops in Caïro.

23

La lune Jusqu'où l'homme a-t-il été ? La Lune se trouvant à une distance moyenne de 384 400 km, avec notre échelle, elle se trouverait à 3 cm !

De Maan Hoever is de mens al geweest op deze schaal? Wel de Maan bevindt zich op een gemiddelde afstand van 384.400 km. Dit is 3 cm ver!

Les étoiles dans notre galaxie

De Sterren in ons melkwegstelsel

Personne ne sait exactement combien il y a d'étoiles dans notre galaxie, mais les estimations se situent autour de 300 milliards d'étoiles. Comment imaginer ce que cela représente ?

Niemand weet exact hoeveel sterren er in ons melkwegstelsel zijn, maar meestal zijn de schattingen rond 300 miljard sterren. Hoe kunnen we ons dit voorstellen?

Supposons que chaque étoile a la taille d'un grain de sable de 0,8 mm de diamètre. Une cuillère à soupe( contenant 50 000 grains de sable), pèserait alors 70 grammes ou 0,07 kg et un seau de sable correspondrait à 14 kg. Si nous supposons que notre galaxie comporte 300 milliards d'étoiles, cela correspondrait, avec notre échelle à 300 000 000 000 / 50 000 = 6 000 000 de cuillères à soupe de sable, soit 6 000 000 x 0,07 kg = 420 000 kg de sable (ou 30 000 seaux de sable). Comme cette quantité est encore difficile à concevoir, utilisons une échelle encore plus grande. Le poids spécifique du sable sec compacté étant de 1400 kg/m3, notre galaxie pèserait alors 420 000 kg de sable, ce qui correspond à 420 000 kg / 1400 kg/m3 = 300 m3. Une capacité de 300 m3 correspond à 9 conteneurs maritimes de sable et, cela on peut tout à fait se représenter.

We veronderstellen dat elke ster de grootte heeft van een zandkorrel. Een zandkorrel heeft een diameter van 0,8 mm. Eén soeplepel bevat 50.000 zandkorrels, dit weegt 70 gram ofwel 0,07 kg. Eén emmer zand komt overeen met 14 kg. We gaan nu uit van 300 miljard sterren. Dit komt overeen met 300.000.000.000 / 50.000 = 6.000.000 soeplepels zand. Dit is dan 6.000.000 x 0,07 kg = 420.000 kg zand. Dit komt overeen met 30.000 emmers zand. Deze hoeveelheid is nog moeilijk voor te stellen. We gaan naar een grotere schaal. Het soortelijk gewicht van verdicht droog zand is 1400 kg/m3. Ons melkwegstelsel weegt 420.000 kg zand, dit komt dan overeen met 420.000 kg / 1400 kg/m3 = 300 m3. Een inhoud van 300 m3 komt overeen met 9 zeecontainers zand. Dat kunnen we ons wel goed voorstellen.

Les 300 milliards d'étoiles de notre galaxie correspondraient donc à 9 conteneurs maritimes de sable !

24

Waauw! De 300 miljard sterren in ons melkwegstelsel komen dus overeen met 9 zeecontainers aan zand.

Les étoiles dans notre univers

De Sterren in ons universum

Intéressons-nous maintenant au nombre d’étoiles dans l’univers tout entier. Notre galaxie n'est qu'une des nombreuses galaxies de l'univers. En se basant sur les images Deep Field du télescope Hubble, nous avons pu estimer le nombre de galaxies dans l'univers : 200 milliards. Si nous supposons que chaque galaxie contient autant d'étoiles le nôtre, le nombre d'étoiles dans l'univers deviendrait alors 200.000.000.000 x 300.000.000.000 = 60.000.000.000.000.000.000 ou 60 billions d'étoiles.

Refaisons à nouveau l'équation avec les grains de sable (je vous épargne le calcul, car je crains que la moitié de mes lecteurs n'aient déjà perdu le fil après avoir lu cet article).

Nu zijn we toch wel nieuwsgierig hoeveel sterren er dan zijn in het totale heelal. Wel ons melkwegstelsel is maar één van de vele sterrenstelsels in het universum. Op basis van de Deep Field beelden van de Hubble telescoop heeft men een inschatting kunnen maken van het aantal sterrenstelsels in het universum: dit zijn er 200 miljard. We gaan ervan uit dat elk sterrenstelsel evenveel sterren bevat als ons melkwegstelsel. Het aantal sterren in het universum wordt dan 200.000.000.000 x 300.000.000.000 = 60.000.000.000.000.000.000.000 sterren ofwel 60 triljard sterren. We maken weer de vergelijking met de zandkorrels. Ik bespaar jullie de berekening, want ik vrees dat de helft van mijn lezers al is afgevallen na het lezen van dit artikel.

La conclusion est qu'il y aurait autant d'étoiles dans notre univers que 40 cm de sable sur toute la surface de la Terre.

Et ça, on peut se l’imaginer !

De conclusie is dat er evenveel sterren zijn in ons universum als 40 cm zand over het totale landoppervlakte van de Aarde.

En dat kunnen we ons wel voorstellen!

25

ALLE RESULATEN VAN DE LEDENBEVRAGING AUGUSTUS 2020 tekst: Mia Claes – data-analyse: Guido Deelkens

Het is nooit eerder gedaan, en nooit gezien in de geschiedenis van Mensa Be, een enquête om te polsen naar de gevoelens en verzuchtingen van onze leden. We wisten zelf niet goed wat we konden verwachten, maar het resultaat mag er zijn : een respons van bijna 40%.

In marketingtermen is dit meer dan geslaagd. Hieronder vindt u de resultaten.

De grafieken spreken voor zich, de open vragen hebben we vrij vertaald en ook voorzien van de nodige duiding en commentaar.

Welke SIG zou je graag weer actief zien?

De SIG’s die voeger bestonden worden duidelijk gemist!

De KunstenSIG, de SmulSIG, Hesperia, RAW, HIQ’s en de (bord)SpelletjesSIG moeten dringend nieuw leven worden ingeblazen volgens heel wat leden.

We kregen ook veel ideeën aangereikt voor nieuwe SIG’s. Een paar onderwerpen zijn Natuur, Ornithologie, Tuinieren, Duurzaamheid, Digitale Technologie, Mensa Business, LGTB+ maar de absolute winnaar is blijkbaar een SIG over Politiek en Filosofie. We zien het graag dat er zoveel interesse is en het bestuur doet dan ook een warme oproep aan mensen die dit aangaven in de enquête, om zelf het initiatief te nemen een SIG op te starten. Maak een plan van wat je precies wil doen en hoe je het praktisch ziet, wat voor activiteiten wil je organiseren, hoe wil je leden aantrekken, enz. Wij gaan jullie zeker ondersteunen, zowel praktisch als financieel.

26

Het nieuwe bestuur kan op deze manier beter voldoen aan de wensen van de leden Hier is de grote verliezer ongetwijfeld de communicatie, zowel intern als extern. Dit hadden we verwacht en daar wordt ook heel hard aan gewerkt. Jullie gaven aan dat we sneller, vlotter en vooral transparanter moeten communiceren. We moeten meer naar buiten treden met Mensa Be en aan ons imago werken. Hier zijn we het volmondig mee eens, maar eerst moeten we intern gewoon weer helemaal op punt staan dus nog even geduld.

Uiteraard zorgt het niet-verschijnen van de ComMensal voor heel wat wrevel. Ook daar zijn we ons van bewust, u heeft het bewijs momenteel in handen. Voorlopig mikken we op 6 nummers per jaar maar hoe meer inbreng van leden we krijgen, hoe vaker hij kan en zal verschijnen. Bij deze dus de zoveelste oproep voor

redacteurs, columnisten of specialisten allerhande. De ComMensal schrijft zich niet zelf… We onderzoeken ook of we een papieren versie blijven uitgeven omdat dat toch een grote kost blijkt te zijn. Velen zijn ook tevreden met een digitale versie, die dan wel wordt aangekondigd met een nieuwsbrief, zodat hij ook daadwerkelijk gelezen wordt. In de toekomst willen we sommige artikels publiceren op onze Facebook pagina zodat er inhoudelijk over kan gediscussieerd worden De verouderde en ingewikkelde website en bijbehorende structuur stoot velen van jullie tegen de borst.

(Iemand opperde dat hij nog stamt uit de Soviettijd, iemand anders ging nog verder terug, tot in de Middeleeuwen.) Er wordt achter de schermen gewerkt aan een up-to-date platform maar ook dat bouwt zich niet zelf.

Blijkbaar is er ook heel wat ongenoegen over manier waarop conflicten tussen leden (niet) aangepakt werden.

Sommigen vragen een Code of Conduct en een kordaat optreden vanuit het bestuur als die overschreden wordt bij bv. seksuele intimidatie of stalking. Dit vinden we zeker belangrijk en we gaan bekijken hoe we dit kunnen realiseren op korte termijn, bijvoorbeeld door hier duidelijker over te zijn in ons Huisreglement.

Met deze suggesties kunnen we Mensa Be verbeteren Ook hier komt de slechte communicatie vaak terug. Zoals hierboven beschreven: we zijn ons er van bewust en we proberen dit echt te verbeteren! Sinds we aangetreden zijn met dit bestuur hebben we al enkele mails (over Trooper, info van MIL en over SIGHT) verstuurd die jullie hopelijk allemaal ontvangen en gelezen hebben. We gaan hier zeker mee door!

 IK BEN LID SINDS JE SUIS MEMBRE DEPUIS

Mensanen willen eerst en vooral ook meer en leukere nationale activiteiten, en een betere manier om die activiteiten op korte termijn kenbaar te maken.

Bovendien vinden sommigen ons soms te zuinig, er is teveel low-budget aanbod. Velen zijn er van overtuigd dat dit momenteel belangrijker is dan nieuwe leden aantrekken. Het is natuurlijk een en-en verhaal: nieuwe leden blijven niet bij ons als er niks tegenover staat, maar zonder (nieuwe) leden worden er ook geen activiteiten georganiseerd. We zetten dus in op beiden, al staan de activiteiten helaas op een laag pitje omwille van Covid-19. Dat houdt ons echter niet tegen om al SIG’s terug op te starten en te brainstormen over ideeën voor de toekomst.

Volgens jullie moeten we ook meer inzetten op het internationale aspect van Mensa. De SIGHT groep is alvast terug actief (zie mail 9.10.2020). Als de EMAG in Brno mag doorgaan in 2021 dan zullen we daar uitgebreid over informeren en er hopelijk met heel

MIJN BELANGRIJKSTE DRIJFVEER OM DEEL TE NEMEN AAN DE (MENSA) IQ-TEST MA PRINCIPALE MOTIVATION POUR PARTICIPER AU TEST DE QI (DE MENSA) 

27

 HET MEEST WAARDEVOLLE AAN MIJN LIDMAATSCHAP CE QUE JE TROUVE IMPORTANT DANS MON AFFILIATION

wat Belgen aanwezig zijn! Er zijn ook weer contacten met de Euregio groep, maar omwille van het virus is het momenteel niet mogelijk een grensoverschrijdend evenement te organiseren.

Sommigen hebben het moeilijk met de manier hoe beslissingen tot stand komen, of hoe het huidige bestuur werd verkozen, omdat het overkwam als een kliekje dat de boel overneemt. We begrijpen dat dat zo kan lijken maar we hebben maandenlang oproepen gedaan via informele kanalen, via borrels, enz. om mensen te motiveren om zich verkiesbaar te stellen. Haast niemand had er zin in. Dus hebben een paar mensen zich verenigd, ook om duidelijk te maken dat we al een ‘team’ waren en dus goed gingen kunnen samenwerken. Dat lukt tot nu toe prima! Verder wordt het idee geopperd dat er over elke beslissing een soort van referendum op de website zou moeten komen. Het is misschien wat overdreven om dat voor elke beslissing te doen, maar voor cruciale punten gaan we dat zeker bekijken, en ook hoe we dat voor elkaar krijgen op het nieuwe platformin-wording.

Dit wilden jullie ook nog kwijt Er zijn heel wat leden die suggereren dat onze Facebook pagina wat levendiger mag worden. We hebben een besloten groep waar nu ongeveer de helft van onze leden op aangesloten zijn. Dat mag altijd meer. We werken ook aan de moderatie. Helaas kunnen we niet alles tegelijk, dus nogmaals : als je iets wil bijdragen aan de organisatie, hoe klein ook, het zal zeker geapprecieerd worden en aarzel nooit om ons te conctacteren!

Er zijn mensen die een adresverandering of een ander praktisch probleem aankaartten. Het is erg moeilijk om het juiste MBE nummer te linken aan een antwoord.

Graag dus een mail naar info@mensa.be met je vraag of probleem. Het wordt dan zo snel mogelijk behandeld.

We kregen gelukkig ook heel wat complimenten over deze enquete. Jullie apprecieren duidelijk dat er naar jullie mening gevraagd werd. Velen wensten ons succes, daar zijn we heel blij om. We gaan jullie niet teleurstellen, beloofd!

Het organigram moet duidelijker zijn. Bij wie kan je voor wat terecht? Ook daar zijn we al mee bezig.

 IK BEN ACTIEF LID: IK NEEM DEEL AAN ACTIVITEITEN DIE DOOR OF VIA MENSA BELGIË GEORGANISEERD WORDEN JE SUIS UN MEMBRE ACTIF: JE PARTICIPE À DES ACTIVITÉS ORGANISÉES PAR OU VIA MENSA BE

28

RESULTATS DE L'ENQUETE MENEE AUPRES DES MEMBRES AOUT 2020 texte: Mia Claes – analyse des données: Guido Deelkens traduction: Vinciane Vanherweghem

Cette enquête, inédite dans l'histoire de Mensa Be, avait pour but de sonder les sentiments et les aspirations de nos membres. Nous ne savions pas nousmêmes à quoi nous attendre, mais le résultat est impressionnant : un taux de réponse de près de 40 %. En termes de marketing, cela a été plus que réussi.

Vous trouverez les résultats ci-dessous.

Les graphiques parlent d'eux-mêmes, nous avons traduit librement les questions ouvertes et avons également fourni l'interprétation et les commentaires nécessaires.

Quel GIS aimeriez-vous voir à nouveau actif ?

Les GIS qui existaient vous manquent clairement ! Le GIS Arts, le SmulSIG, Hesperia, RAW, HIQ-SE et le GIS Jeux de société ont besoin d’être ravivés de toute urgence selon de nombreux membres.

Nous avons également reçu beaucoup d'idées pour la création de nouveaux GIS. Parmi elles : la nature, l'ornithologie, le jardinage, la durabilité, la technologie numérique, Mensa Business, LGTB+ mais, apparemment, le gagnant absolu est un GIS sur la politique et la philosophie.

Nous sommes ravis de constater un tel enthousiasme et le conseil d'administration lance un appel vibrant pour que les personnes intéressées prennent l'initiative de lancer elles-mêmes un GIS. Faites un plan de ce que vous voulez faire exactement et comment vous le voyez en pratique, quel type d'activités vous voulez organiser, comment vous voulez attirer des membres, etc. Nous vous soutiendrons certainement, tant sur le plan pratique que financier.

Comment le nouveau conseil d'administration peut-il mieux répondre aux souhaits de ses membres ?

Le gros point noir est sans aucun doute la communication, tant interne qu'externe. C'est ce à

29

IK BEN VOLDOENDE OP DE HOOGTE VAN WAT MENSA TE BIEDEN HEEFT, WANNEER EN WAAR JE CONNAIS SUFFISAMMENT CE QUE MENSA A À OFFRIR, QUAND ET OÙ 

quoi nous nous attendions et nous y attelons très sérieusement. Vous avez indiqué que nous devions communiquer plus rapidement, plus facilement et surtout de manière plus transparente. Nous devons travailler sur notre image à l’extérieur. Vous avez entièrement raison mais nous devons d'abord nous remettre sur les rails en interne, alors, soyez patients.

Bien sûr, la non-parution de ComMensal suscite beaucoup de critiques. Nous sommes également conscients de ce problème, vous en avez actuellement la preuve entre les mains.

Pour l'instant, nous visons 6 numéros par an, mais, plus nous recevons de contributions des membres, plus il y aura de parutions. Nous faisons un énième appel aux rédacteurs, chroniqueurs ou spécialistes en tout genre.

Le ComMensal ne s'écrit pas tout seul... Nous étudions également la possibilité de continuer à publier une version papier car cela s'avère être une grosse dépense.

Beaucoup se contentent également d'une version numérique, qui est ensuite annoncée par un bulletin d'information, afin qu'elle soit effectivement lue. À l'avenir, nous aimerions publier certains articles sur notre page Facebook afin qu'ils puissent être discutés en termes de contenu.

Le site web est obsolète et sa structure est compliquée (l’un d’entre vous considère qu’il remonte à l'époque soviétique, un autre est allé encore plus loin en parlant du Moyen-Âge.) Il y a du travail en amont pour créer une plateforme actualisée, mais cela ne se construit pas non plus tout seul.

Apparemment, il y a aussi beaucoup de mécontentement sur la façon dont les conflits entre les membres ont été (ou non) gérés. Certains demandent un Code de Conduite et une réaction ferme de la part du conseil d'administration en cas de non-respect de ce code, par exemple en cas de harcèlement moral ou sexuel. Nous trouvons cela important et nous allons voir

30

comment nous pouvons y parvenir à court terme, par exemple en étant plus clairs à ce sujet dans le règlement de notre Assemblée.

Grâce à ces suggestions, nous pouvons améliorer Mensa Be Comme nous l’avons dit plus haut, nous sommes conscients des problèmes de communication et nous essayons vraiment de l'améliorer ! Depuis que nous avons rejoint ce conseil, nous avons déjà envoyé quelques mails (à propos de Trooper, de MIL et de SIGHT) que j'espère vous avez tous reçus et lus. Nous allons certainement continuer dans cette voie !

Les Mensans souhaitent avant tout plus d’activités amusantes au niveau national et une meilleure visibilité de ces activités. De plus, certains nous trouvent parfois trop économes, il y a trop d'offres à petit budget.

Beaucoup sont convaincus que c'est actuellement plus important que d'attirer de nouveaux membres. C’est l’histoire du serpent qui se mord la queue : les nouveaux membres ne restent pas avec nous s'il n'y a rien en retour, mais sans (nouveaux) membres, aucune activité ne sera organisée. Nous travaillons sur les 2 plans, bien que les activités soient malheureusement réduites en raison de la Covid-19. Mais cela ne nous empêche pas de relancer tous les GIS et de réfléchir à des idées pour l'avenir.  MIJN LIDMAATSCHAP EN MIJN OMGEVING MON ADHÉSION ET MON ENVIRONNEMENT

Selon vous, nous devons également nous concentrer davantage sur l'aspect international de Mensa. Le groupe SIGHT est à nouveau actif (voir le courrier du 9.10.2020). Au cas où l'EMAG de Brno pourrait avoir lieu en 2021, nous vous en informerons largement et espérons que beaucoup de Belges seront présents !

Il y a également des contacts avec le groupe Euregio, mais, à cause du virus, il n'est pas possible actuellement d'organiser un événement transfrontalier.

Certaines personnes ont du mal à accepter la façon dont les décisions sont prises ou dont le conseil d'administration actuel a été élu, parce qu'il est apparu comme une « prise de pouvoir » par une petite poignée de personnes. Nous comprenons que cela puisse paraître ainsi, mais nous appelons depuis des mois à travers de multiples canaux à motiver les gens à se présenter aux élections. Presque personne n'en avait envie. Quelques personnes se sont donc réunies, constituant une « équipe » capable de travailler ensemble. Jusqu'à présent, nous avons réussi à nous en sortir ! En outre, l'idée est avancée qu'il devrait y avoir une sorte de référendum sur le site web à propos de chaque décision. Peut-être est-ce un peu exagéré de faire cela pour chaque décision, mais, pour les points cruciaux, nous allons certainement réfléchir à la manière dont nous pouvons y parvenir sur la plateforme à venir.

L'organigramme devrait être plus clair. Vers qui nous tourner pour ce faire ? Nous y travaillons déjà.

Vos autres suggestions Beaucoup de membres suggèrent que notre page Facebook pourrait être un peu plus vivante. Nous avons un groupe privé auquel environ la moitié de nos membres sont maintenant connectés mais on peut toujours faire mieux. Nous travaillons également sur la modération. Malheureusement, nous ne pouvons pas tout faire en même temps, alors encore une fois, si vous voulez apporter votre contribution à l'organisation, si petite soit-elle, elle sera certainement appréciée et n'hésitez pas à nous contacter !

Certains ont évoqué un changement d'adresse ou un autre problème pratique. Il est très difficile d'associer le bon numéro MBE à une réponse. Veuillez donc envoyer un courriel à info@mensa.be avec votre question ou votre problème. Il sera traité dès que possible.

Heureusement, nous avons également reçu de nombreux compliments sur cette enquête. Vous avez clairement apprécié que votre avis ait été sollicité.

Beaucoup nous ont souhaité de réussir, nous en sommes très heureux. Nous n'allons pas vous décevoir, promis !

31

SKEPP

NEW BODY FOOD HIS

The Vomitorium

proposé par / voorgesteld door: Paul Landuyt traduction: Vinciane Vanherweghem

Not a room Romans used for Bacchanalian binges, but the name for the entrance to a stadium.

Di!erent

There are no d each taste: bit & umami

Il y a trente ans, le 8 juin 1990, le Studiekring voor Kritische Evaluatie van Pseudowetenschap en het Paranormale (SKEPP) [1]a été fondé par–et ce n'est pas un hasard–13 fondateurs. Des psychologues, des médecins, des philosophes, un magicien, des professeurs,

Sharks = no cancer

Blac

Oh yes they do get cancer.

Particularly skin cancer.

Hugely dense gravitational p the fabric o which light ca a hole in the

des astronomes... s'inquiétaient des nombreuses absurdités qui circulaient à propos de la médecine dite alternative, de l'astrologie, des psychothérapies bizarres et autres. Certains d'entre eux sont morts entre-temps, comme Etienne Vermeersch et Wim Betz l'année dernière.

L'objectif de ce cercle était d’examiner de manière critique des allégations qui paraissaient invraisemblables, voire carrément en conflit avec les connaissances scientifiques, et d’en faire connaître les résultats au grand public. Ce fut une bataille incessante contre l’explosion croissante de revendications aussi farfelues qu’erronées.

Au fil des ans, le SKEPP s’est développé pour devenir une association de plus d'un millier de membres, avec un site web et une page Facebook actifs, un magazine trimestriel et une couverture de presse régulière. Chaque année, deux prix sont décernés : « de zesde vijs [2]» pour une personne ou une organisation qui, au cours de l'année écoulée, s'est fait un nom dans la diffusion de connaissances objectives sur la pseudo-science et le paranormal, et le « Skeptische Put [3]» pour une personne ayant diffusé des informations dénuées de discernement. Il y a aussi le prix Sisyphe de 25.000 € pour quelqu'un qui peut prouver qu'il possède des dons surnaturels– personne n'y est encore parvenu.

Le reproche le plus récurrent que l’on nous adresse est que nous empêchons les gens de croire à ce qu’ils veulent, que nous perdons notre temps car, finalement, ce n’est pas si dramatique si les gens croient en des absurdités. Et puis, la COVID-19 est arrivée : théories du complot, produits de charlatan, antivax, panique à propos de la 5G avec même un incendie criminel sur les antennes (4G).

Croire à de telles absurdités n’est pas inoffensif, les théories du complot érodent la confiance dans son prochain et dans la société, le rejet des vaccins et de la médecine fondée sur des preuves fait des victimes inutiles, la peur irrationnelle des nouvelles technologies entrave la recherche de solutions aux défis d'une planète en réchauffement avec une population croissante et de grands déséquilibres.

La pensée critique est essentielle pour filtrer les idées, pour les passer au crible de connaissances scientifiques approfondies, afin que nous ne mettions notre énergie qu'à trouver des solutions efficaces et performantes.

Ne nous leurrons pas : le SKEPP ne va pas faire changer d’avis les partisans de ces aberrations. Les croyants purs et durs sont généralement insensibles aux arguments rationnels. Ce que nous pouvons faire, cependant, c'est répondre à ces affirmations incohérentes par des arguments critiques.

Beaucoup de gens se mettent à douter parce que les discours insensés sont répandus et faciles à trouver, non seulement sur Internet, sur les réseaux sociaux, mais aussi dans les médias populaires. Ces personnes sont toujours réceptives à une vision différente, sceptique, bien fondée et respectée. C'est ce que nous aimerions faire encore pendant trente ans. Même si, en fait, le fantasme de tout sceptique est de devenir inutile lorsque tout le monde est devenu sceptique.

Napoleon was short A tall tale. At 5’7”, he was actually above average height for a Frenchman of the time.

Missing person report Police don’t demand a 24-hour period before accepting a missing persons report.

Sweaty dogs?

Dogs don't sweat by salivating.

They regulate temperature through panting. They actually sweat through footpads.

Salieri hated Mozart Nothing like the film. They were composer friends with a little rivalry. Nothing more.

We have 5 senses We actually have close to 20, including balance, pain, movement, hunger, thirst, etc.

Humans & dinosaurs Despite 41% of US adults thinking they coexisted, we actually missed each other by ~63 million years.

Glass is a liquid Actually an ‘amorphous solid’. ‘But that‘s why stained-glass windows are thicker at the bottom.’ Nope.

It’s just badly made glass.

The 5 S

Amount of ba fallen food contaminated long the f

The Ba

Actually grow that resemble kn

Body hea

Only in infan through the he the only unc

Iron

Never were devices, but created for s

“Yes,

US undercove to identify th Hollywood

Evolution

In science, a more than a c extensively tes from man

Ca!eine

Not really. The e!ect of ca! amount of wa

32 Vaccines = autism

Scien

NEW BODY FOOD HISTORY LAW MIND NATURE RELIGION SCIENCE SPORT RESET

Nog meer myth debunking op Plus de myth debunking sur

orium

ns used for but the name o a stadium.

Di!erent tongue parts There are no di!erent sections for each taste: bitter, sour, salty, sweet & umami (savoury/meaty).

"Net Neutrality" Electric fan @ night ‹ WWW.INFORMATIONISBEAUTIFUL.NET/VISUALIZATIONS/COMMON-MYTHCONCEPTIONS/ The web hasn’t been a neutral delivery system for years. Google & Facebook etc already have ‘fast lanes’ at ISPs to deliver services to you. The real issue is giving power over the web to just a few aggressive & powerful cable companies.

Big myth in South Korea that this is deadly. Very unlikely to harm you.

Unless you put the fan in the bed.

Dertig jaar geleden, op 8 juni 1990, werd de Studiekring voor Kritische Evaluatie van Pseudowetenschap en het Paranormale, afgekort cancer

get cancer. n cancer.

as short

e was actually eight for a the time.

on report

nd a 24-hour ting a missing port.

dogs?

by salivating. rature through ually sweat tpads.

d Mozart

m. They were with a little g more.

senses

close to 20, ain, movement, t, etc.

inosaurs

dults thinking ctually missed million years.

liquid

ous solid’. ‘But glass windows ottom.’ Nope. ade glass.

autism

Chemical Imbalance door – niet toevallig – 13 stichters. Psychologen, SKEPP, opgericht

Black 'holes'

Wake sleepwalkers?

Hugely dense objects with massive gravitational pull, creating a hole in the fabric of space time from which light cannot escape. But not a hole in the sense of a portal.

They’ll be really confused, but it’s okay. They’re more likely to hurt themselves if they’re not awoken.

Simplistic. Thank pharma for the idea that major depression is caused by an imbalance of brain chemicals like serotonin.

dokters, filosofen, een goochelaar, professoren, astronomen… Ze maakten zich zorgen over de vele onzin die de ronde deed over zogenaamde alternatieve geneeskunde, over astrologie, over bizarre psychotherapieën en meer. Sommigen onder hen zijn intussen Great Wall of China

The 5 Second Rule

Bulls hate red

Amount of bacteria transferred to fallen food depends on how contaminated the floor is, not how long the food stays there.

Bulls are colour-blind. They actually react to motions of the bull fighter’s cloth as a perceived threat.

The Banana Tree Actually grow on massive herbs that resemble trees. Bet you didn’t know that.

Not visible from space to the naked eye. Myth. Now stop saying it!

overleden, zoals vorig jaar nog Etienne Vermeersch en Wim Betz.

De studiekring had tot doel kritisch onderzoek te doen naar beweringen die onwaarschijnlijk waren of in strijd met goed gekende Oil stops stuck pasta Aen genede for…resultaten daarvan bekend wetenschap, te maken bij het grote publiek. Het is een niet aflatende strijd gebleken tegen een almaar evoluerend en groeiend oerwoud van bizarre en aantoonbaar foute beweringen.

Nope. But it can stop the water foaming or boiling over.

Genes code for proteins, so there are actually no genes ‘for’ specific characteristics, esp. not psychological ones.

SKEPP is gestaag gegroeid in al die jaren, tot Bats are blind een vereniging van meer dan duizend leden, met een actieve website en Facebookpagina, een driemaandelijks tijdschrift en regelmatige vermelding in de pers. Elk jaar reiken we twee prijzen uit: de Zesde Vijs voor iemand een organisatie Don’t eatof & swim!

Einstein failed die mathszich het voorbije jaar verdienstelijk heeft gemaakt in het verspreiden van objectieve kennis inzake pseudowetenschap en het paranormale, en de Skeptische Put voor hun onkritische tegenhanger. Er is ook de Sisyphusprijs van 25.000 € voor iemand An “Autism die Epidemic” Fishy 3-sec memory wijze kan aantonen op gecontroleerde bovennatuurlijke gaven te bezitten – daar is tot nog toe niemand in geslaagd.

Body heat & the head

Vikings’ horned helms

Only in infants is most heat lost through the head. Or if the head is the only uncovered part of the body.

Actually created by a costume designer for a 19th-century Wagner opera.

Don’t be fact-blind! Bats can not only see. They can also use echolocation. That’s why they’re so awesome!

Doesn’t increase risk of cramps; alcohol is the biggest risk increaser. But a full stomachwill make you short of breath.

Nope. He failed an entrance exam for a school but still excelled in maths.

There’s only been an increase in diagnoses of autism, caused by heightened awareness of the ailment.

While not the smartest, goldfish boast a memory span of 3 months – better than most politicians.

Iron maidens Never were medieval torture devices, but 18th century fakes created for sensational circuses.

“Yes, I’m a cop” US undercover police do not have to identify themselves as cops. A Hollywood-induced myth.

Evolution is a ‘theory’ In science, a ‘theory’ is anything more than a conjecture. Usually an extensively tested idea uniting data from many observations.

Een veel voorkomend verwijt in verband met onze activiteiten is dat we de mensen hun afnemen, dat we onze tijd verdoen, Chastitygeloof Belts Our chimp ancestors dat het toch allemaal niet zo erg is als mensen in onzin geloven. En toen kwam COVID-19 er aan: samenzweringstheorieën, kwakzalversproducten, antivaxxers, 5G-paniek met zelfs brandstichting aan (4G)antennes.

Not anti-adultery devices. Instead invented by prudes in the 19th century to prevent ‘dangerous’ masturbation.

We did not evolve from chimps.

Along with bonobos, they are our closest living genetic relatives. A shared ancestor lived 5–8 million years ago.

Ca!eine dehydrates

Shaving thickens hair

Sugar = hyperactivity

Not really. The diuretic dehydrating e!ect of ca!eine is o!set by the amount of water in a ca!einated drink.

Regrown hair isn’t thicker, coarser or darker. It just appears so because it’s no longer tapered.

Studies have disproved this. ADHD and poor behaviours still occurs in

Geloof in onzin is niet onschuldig, samenzweringstheorieën tasten het vertrouwen aan in de medemens en de samenleving, verzet tegen vaccinaties en evidence-based geneeskunde maakt onnodige slachtoffers, irrationele angst voor nieuwe technologieën hinderen de zoektocht naar oplossingen voor de uitdagingen van een opwarmende aarde met een groeiende bevolking en grote onevenwichten.

Kritisch denken is essentieel om ideeën te filteren, ze tegen het licht te houden van goed onderbouwde wetenschappelijke kennis, zodat we onze energie enkel steken in oplossingen die efficiënt zijn en effectief.

We hebben niet de illusie dat SKEPP geloof in onzin uit de wereld zal helpen. Hardcore believers zijn meestal ongevoelig voor rationele argumenten. Wat we wel kunnen is met kritische argumenten de onzinnige beweringen ontkrachten. Vele mensen twijfelen omdat de onzin zo wijdverspreid is en zo makkelijk te vinden, niet alleen op het internet, op sociale netwerken, maar ook te veel in de reguliere media. Die mensen zijn nog ontvankelijk voor een andere, sceptische kijk, goed onderbouwd en met respect gebracht. Daar willen we nog eens dertig jaar voor gaan. Hoewel, eigenlijk is het de natte droom van elke skepticus dat we onszelf overbodig maken, wanneer iedereen skeptisch is geworden.

children with sugar-free [1] CERCLE D'ÉTUDES POURdiets.

L'ÉVALUATION CRITIQUE DE LA PSEUDOSCIENCE ET DU PARANORMAL [2] SIXIÈME VIS [3] FOSSE SCEPTIQUE

33 Scientific Proof

Dropped pennies kill

Left & right brain

SUCCESVOL BEGELEIDEN VAN HOOGBEGAAFDE KINDEREN EN JONGEREN Paul Landuyt ing. scheikunde, mba, was bestuurder en coordinator IQ-testen van MENSA Be vzw

Hfst 1: Misvattingen en mythes over hoogbegaafdheid Hier worden “misvattingen” niet zozeer tegengesproken, maar telkens aangegrepen om een topic te nuanceren en het nader te verduidelijken.

Het probleem van de dubbele diagnoses wordt ook aangehaald: te “modieus” krijgen hoogbegaafden ook de stempel autisme, ADHD, oppositioneel gedrag e.d.

Hfst 2: Wat is hoogbegaafdheid wel?

Een kerngedachte is dat intelligentie moet gekoppeld worden aan onderwijs, eigen dynamiek en creativiteit om tot hoogbegaafdheid te leiden.

Verwijzing ook naar Moenks voor de triade van externe factoren: gezin, school en vriendenkring.

Ook wordt benadrukt dat hoogbegaafdheid een dynamisch gegeven is.

Er wordt ook verwezen naar de risico’s bij het labelen van kinderen als hoogbegaafd.

Het 3-niveau-model van hoogbegaafdheid richt zich op de cognitieve aspecten, het motivationeel- emotioneel en het interrationeel niveau.

Verder worden grondbegrippen in het concept hoogbegaafdheid gedetailleerd: energie, taal, weetdrang, creativiteit, sensitiviteit, concentratie, logisch denken en humor.

34

Het hoofdstuk wordt afgesloten met een verhelderende bespreking van de valkuilen van dubbele diagnose zoals ADHD, stemmingsstoornissen, autisme .

Hfst 3: Balanstheorie van hoogbegaafdheid Hoogbegaafden hebben verschillende eigenschappen die herkenbaar zijn als gemeenschappelijk.

Toch hebben ze onderling ook wezenlijke verschillen (interpersoonlijk). Ook intrapersoonlijk zijn er tegenstellingen. Het bereiken van een gepast evenwicht is essentieel om te groeien naar hoogbegaafdheid.

In deze paragraaf worden 13 delicate balansen in de hoogbegaafde personen zelf besproken: dissynchroniciteit, openheid en geslotenheid, competitie en cooperatie, moed en voorzichtigheid, zorg voor anderen en zichzelf doorzetten, speelsheid en ernst, kennen en kunnen, inspanning en ontspanning, trots en bescheidenheid, introversie en extraversie, ambitie en emphatie, zichzelf zijn en conformeren.

Een tweede luik van de balansen betreft het onderwijs aan hoogbegaafden; zo onder meer brede ontwikkeling versus specialisatie, zelfontdekkend versus klassicaal leren.

Het derde luik handelt over de balansen in de opvoeding, onder meer de balans tussen onderwijs op ontwikkelingsniveau en onderwijs op leeftijdsniveau.

Hfst 4: Bijzondere vraagstukken uit de gezinsopvoeding In een eerste paragraaf gaat het over de valkuilen bij de thuisopvoeding: wat niet te doen?

Bijvoorbeeld met anderen spreken over het kind tewijl het er zelf bij is; een hoogbegaafd kind als voorbeeld stellen; al te frequent evalueren en etiketteren; niet opvolgen van de nevenactiviteiten door de ouders.

Een paragraaf handelt over de onderlinge relaties in een gezin. Welke taken neemt het kind op, hoe wordt het gewaardeerd?

Een volgende paragraaf handelt over het opvoedingsparadigma: discipline versus permissiviteit, de trends hierin en de gevolgen.

Hfst 5: Bijzondere vraagstukken uit het onderwijs aan hoogbegaafden Geheugeneconomie: verbonden elementen worden veel gemakkelijker onthouden dan losstaande partikels.

Optimalisaties worden besproken, zoals onmiddelijke

herhaling, etymologische verwantschap, analogie beklemtonen.

Hoe het gevoel van competentie verhogen ? Hoe werken aan motivatie ? Hoe leren uit fouten ?

Hierna volgen nog bijlagen waarin nader besproken worden: uitstelgedrag, gebrek aan zelfvertrouwen en assertiviteit, verschil tussen perfectionisme en het streven naar excellentie, vlijt, zelfspraak, beloning en straf.

De bespreking in dit boek gaat heel breed: zeer uiteenlopende onderwerpen en ook heel diep: ver in detail en verhelderend uitgewerkt.

In het boek worden vooral geen eenzijdige uitspraken gedaan, er is heel veel aandacht voor detail en genuanceerdheid.

Het vraagt wel een wezenlijke inspanning om dit alles te absorberen maar het is de inspanning heel zeker waard.

Auteurs: Carl D’hondt orthopedagoog, erevoorzitter van BEKINA vzw & Hilde Van Rossen, master in de psychologie, was opleidingscoordinator aan de hogeschool VIVES

35

INQUIÉTUDES

Regis T.

Je ne résiste pas au plaisir de partager avec vous cette dernière chronique de mon recueil de nouvelles.

"Jacques Timmermans nous offre ici un premier recueil de nouvelles « Inquiétudes » dont le sous-titre indique sobrement « Nouvelles fantastiques et de ScienceFiction ».

Je pourrais dire qu’il s’agit d’une franche réussite et briser là. Mais ce serait une déloyauté vis-à-vis du lecteur et de l’auteur.

La première chose qui frappe chez Jacques Timmermans, c’est le style. Il est soigné et fluide.

L’atmosphère qui règne dans ses récits est toujours bien adaptée au récit. Le choix des mots, l’agence des phrases. C’est là un travail soigné ce qui change de certains textes écrits parfois à l’emporte-pièce.

Les personnages ne sont pas des silhouettes, ils ont une profondeur et ne sont ni des héros aux yeux clairs devant une innommable horreur, soit des pauvres types englués dans un piège qui va les détruire. Et ceci que le type soit chercheur, bourgeois, mélomane contrarié… « Le crime parfait » pourrait être sous-titré « ou comment mettre le frein à une prometteuse carrière de serial killer ».

C’est à la fois inquiétant et plein d’humour noir. Les portraits (celui du meurtrier et de la terrifiante emmerdeuse). La séquence du meurtre sans fin est pleine de cocasserie. « Déjà vu çà quelque part » relève à la fois des deux genres précités. C’est l’un des grands moments du livre.

On se croit presque de « la Quatrième Dimension ».

C’est tout juste si en le lisant, je n’entendais pas la petite musique accompagnant cette série. Sinon, on pourrait se croire dans une nouvelle que Philippe Dick n’aurait pas reniée. Il y a une paranoïa manifeste, notamment envers le rôle inquiétant d’une entreprise qui est la loi. Et la chute est imparable… Et le portrait des deux principaux personnages est très bien vu, notamment celui de l’expert, au bord de la folie maniaque. « L’extraterrestre » nous fait assister à une réunion de famille trop réaliste pour être vrai. Cette fois-ci tous les 36

personnages répondent à des archétypes. Mais le portrait et la mise en situation est tellement réussie que le lecteur aura certainement déjà mis une tête sur chacun des membres de cette famille comme tant d’autres. Avec cet humour qui ne quitte pas un instant le ton de ce conte, l’auteur nous emmène là aussi à une chute inattendue.

Avec « Il y eut un soir, il y eut un matin », l’auteur bascule dans l’horreur et le fantastique pur. L’angoisse monte peu à peu et l’on finit par souffrir autant que le héros perdu. Un vrai plaisir de peur. « Enquête en R&D » suit au début la sente du polar pour nous emmener vers une conclusion stupéfiante. Mais l’important n’est pas là ; la déambulation du héros dans les couloirs de cette entreprise tellement déshumanisée et ordinaire prend des allures d’odyssée où les monstres ne seraient pas des vampires, mais ceux ordinaires et bien plus terrifiants des collègues et petits chefs.

Une histoire véritablement glaçante, la meilleure de ce livre… « Bon anniversaire » prend l’allure d’un mini space-opéra dont je vous laisserai apprécier la chute très inattendue.

Je vous laisse apprécier le traitement que réserve Jacques Timmermans aux responsables de tout poil. On est ici assez proche de Robert Sheckley.

Un conseil, procurez-vous ce livre à la sobre, mais réussie couverture et dégustez-le. Retournez-y aussi. On trouve encore des choses à en retirer bien après. »

Mia Claes Pinnacles Desert,Western Australia 02.2016 37

THE FUTURE OF AVIATION

ELECTRIC AIRPLANES WILL DECARBONIZE THE AVIATION INDUSTRY Susan Fourtané published December 24, 2019 on www.interestingengineering.com

Electric airplanes are set to decarbonize the aviation industry, making the environment greener. But when can we expect to see full-electric airplanes in the sky?

The global aviation industry produces about two percent of all human-induced carbon dioxide (CO₂) emissions.

Aviation is responsible for 12 percent of CO₂ emissions from all transport sources, compared to 74 percent from road transport, according to the Air Transport Action Group (ATAG). In 2018, flights produced 895 million tonnes of CO₂, worldwide. Globally, humans produced over 42 billion tonnes of CO₂.

Aviation has brought great benefits to humanity; it has connected people and businesses across the world contributing to globalization and the expansion of international commerce. More recently, aviation and low-cost travel have opened the world to thousands of remote workers and location-independent individuals —also known as digital nomads— who enjoy the marvels of traveling the world at a low-cost while delivering their work digitally.

LINK TO THE ARTICLE: HTTPS://INTERESTINGENGINEERING.COM/ THE-FUTURE-OF-AVIATION-ELECTRICAIRPLANES-WILL-DECARBONIZE-THEAVIATION-INDUSTRY

38

However, recent discussions on the implications of climate change and how carbon emissions are affecting the environment have prompted more initiatives focused on reducing carbon emissions. One of those initiatives involves decarbonizing the aviation industry.

There has been a significant improvement from the fuel consumed by jets in the 1960s to the present day. Jet aircraft today are over 80 percent more fuel-efficient per seat kilometer than the first jets in the 1960s, according to the Air Transport Action Group. In the same way, urban mobility has experienced an evolution toward vehicle electrification, we will soon start to see the transformation of the aviation industry into the development of large electric air vehicles that will be cruising the skies in just a few years' time.

One of the most significant initiatives for electric air vehicles that has been initiated by a world-class higher education institution is the Cambridge Zero, which combines a full range of research and policy expertise in order to help create a zero-carbon future.

Cambridge Zero: An initiative from the University of Cambridge that brings electric air vehicles closer to the sky The University of Cambridge in England, U.K. has launched an ambitious new environment and climate change initiative with the goal of scaling the process of turning ideas into new technologies in the aviation and power industries. This could result, for starters, in covering around 80 percent of the United Kingdom's future aerodynamics technology needs.

Cambridge Zero is not just about developing greener technologies but combining the University’s top-class research and policy expertise in favor of developing actionable solutions that work for the citizens' lives, society, and the biosphere as a whole.

Electrification: Electric air vehicles (EAVs) perhaps ready by 2024 Worldwide, flights produced 895 million tonnes of CO₂ in 2018. Globally, humans produced over 42 billion tonnes of CO₂. —ATAG For small and medium-sized aircraft, electrification is a way to decarbonize. Currently, over 70 aviation companies are planning the first flight of electric air vehicles (EAVs) by 2024. Unfortunately, larger aircraft have to continue relying on the jet engine, for now.

However, this is going to change in the coming years thanks to hybrid-electric engines that will come first.

As the path to fully electric aircraft continue to evolve initiatives such as the Cambridge-MIT Silent Aircraft Initiative and the NASA N+3 Project are developing novel aircraft architectures with the potential of reducing CO₂ emissions by approximately 70 percent.

According to the N+3 Technology Level Reference Propulsion System Project's Abstract (PDF), an N+3 technology level engine, suitable as a propulsion system for an advanced single-aisle transport, was developed as a reference cycle for use in technology assessment and decision-making efforts. This reference engine serves three main purposes: 1. It provides thermodynamic quantities at each major engine station 2. It provides overall propulsion system performance data for vehicle designers to use in their analyses

3. It can be used for comparison against other proposed N+3 technology-level propulsion systems on an equal basis This reference cycle is meant to represent the expected capability of gas turbine engines in the N+3 timeframe given reasonable extrapolations of technology improvements and the ability to take full advantage of those improvements.

Meanwhile, at the Whittle Lab in Cambridge, the researchers are working on applications that include the development of electric and hybrid-electric aircraft, the generation of power from the tides and low-grade heat like solar energy, and hydrogen-based engines.

According to Professor Rob Miller, Director of the Whittle Laboratory, world leading turbomachinery research lab at the University of Cambridge, the researchers are also working on existing technologies as a way of reducing the carbon emissions, like wind turbines, and developing the next generation of jet engines such as Rolls-Royce’s UltraFan engine, which will enable CO₂ emission reductions of no less than 25 percent by 2025.

Professor Miller’s research is aimed at reducing the emissions of both air travel and land-based power production. He has worked extensively with industry; he is currently undertaking research in collaboration with Rolls Royce, Mitsubishi, Siemens, and Dyson.

Rolls-Royce UltraFan engine: The next generation of jet engines The UltraFan is a new architecture of Rolls-Royce for civil engines. Phil Curnock, Chief Engineer, Civil Future Programs, Civil Aerospace Rolls-Royce explains how the progress and technologies at play within the UntraFan bring a new era of jet engines closer to reality. Curnock says the UltraFan is different from today's engines because it incorporates the power gearbox into the gas turbine, which allows a larger diameter fan, more flow for the engine which makes the engine more efficient The power gearbox is introduced between the fan and the intermediate pressure compression. This ensures that the fan, compressors, and turbines all continue to run at their optimum speed. It also incorporates a composite fan in the front of the engine, which allows for a lighter turbine.

39

Meanwhile, in Gloucestershire, RollsRoyce introduces Accel Accel, Rolls-Royce powered new electric demonstrator aircraft's flight testing is scheduled to begin rather soon in 2020. The zero-carbon emissions is set to become the world's fastest electric-powered aeroplane after breaking the current record. The first flight will took less than a week, demonstrating a hundred times be targeting a new air-speed record of more than faster technology development," wrote Professor Miller 300mph flying 200 miles (from London to Paris) on a on the Whittle Lab blog. single charge. The current speed record for an aircraft "We describe it as tightening the circle between powered by electricity is 213mph and was set in 2017 by design, manufacture, and testing," he says. "Design Germany's Extra Aircraft 330LE powered by a Siemens times for new technologies have been reduced from electric motor. around a month to one or two days using augmented Electrical propulsion system: Building and machine-learning-based design systems. These the aircraft of the future make use of in-house flow simulation software that Dr. Chez Hall, has been developing research into is accelerated by graphics cards developed for the the areas of aero-engine design for reduced carbon computer gaming industry." emissions, engine-installation interaction, and low-noise "Manufacturing times for new technologies have been turbomachinery since 2005. cut from two or three months to two or three days by Together with his research team at the Whittle Lab, they directly linking the design systems to rows of in-house are working on how a potential replacement for the 737 3D printing and rapid machining tools, rather than could work. The futuristic aircraft architecture would relying on external suppliers. Designers can now try out count with an electrical propulsion system which would new concepts in physical form very soon after an idea is be embedded into the aircraft fuselage; this would conceived." allow up to 15 percent reduction in fuel burn. According He also explains that testing times have been reduced to Professor Rob Miller, a key element of meeting the from around two months to a few days by undertaking a decarbonization challenge is to accelerate technology value stream analysis of the experimental process. Each development. Focusing on the process itself during the sequential operation was analyzed, in order to remove past five years, they now can develop technology at least over 95 percent of the tasks, producing a much leaner 10 times faster and 10 times cheaper. process of assembly and disassembly. According to "Our solution is to merge the digital and physical systems Professor Miller, test results are automatically fed back involved. In 2017, we undertook a pioneering trial of to the augmented design system, allowing it to learn a new method of technology development. A team from both the digital and the physical data. of academic researchers and industrial designers "There’s a natural human timescale of about a week were embedded in the Whittle Lab and given four whereby if you go from idea to result then you have a technologies to develop. virtuous circle between understanding and inspiration.

The results were astonishing. In 2005, a similar trial took We’ve found that when the technology development the Whittle two years. In 2017, the agile testing methods timescale approaches the human timescale – as it does

40

According to Professor Miller, the partnerships provide a source of real high-impact research projects. "It’s these long-term industrial partnerships that have made the Whittle the world’s most academically successful propulsion and power research laboratory." in our leaner process – then innovation explodes," he says.

Decarbonizing the aviation and energy industries The New Whittle Laboratory will house the National Centre for Propulsion and Power, which is due to open in 2022 with funding from the Aerospace Technology Institute. The National Centre for Propulsion and Power is designed to combine a scaled-up version of the agile test capability with state-of-the-art manufacturing capability to cover around 80 percent of the U.K.’s future aerodynamic technology needs.

The Whittle Laboratory counts with very strong industrial partnerships which have lasted for over 50 years with manufacturers such as Rolls-Royce, Mitsubishi Heavy Industries, and Siemens, as well as a partnership with Dyson for around five years. According to Professor Miller, another component of the new development is going to be a Propulsion and Power Challenge Space where teams from across the University of Cambridge will co-locate with industry to develop the technologies necessary to decarbonize the propulsion and power sectors.

Thanks to these strategic partnerships and their many benefits it has been possible for the researchers to enable technology strategy that can be shared at the highest level also triggering the start of new projects that can be kicked off rather quickly, and without the need for contract lawyers. Joint industry–academic technology transfer teams move seamlessly between industry and academia, ensuring that technologies are successfully transferred into product.

"We are at a pivotal moment, in terms of both Cambridge’s history of leading technology development in propulsion and power, and humanity’s need to decarbonize these sectors. Just 50 years ago, at the opening of the original Whittle Laboratory, research and industry faced the challenge of making mass air travel a reality. Now, the New Whittle Laboratory will enable us to lead the way in making it green."

Electric aircraft propulsion technology evolution According to Dr. Duncan Walker, Senior Lecturer in Applied Aerodynamics at Loughborough University, and a Member of the Rolls-Royce UTC in Combustion System Aerothermal Processes since 1994, the big changes are not going to happen for the first 10 to 20 years, However, after that, "we're going to see electric powered aircraft coming along." First, and pretty much as we have seen it with electric vehicles, it is going to be a hybrid type aircraft with at least one jet engine or gas turbine.

That will produce most of the thrust required for cruise.

He explains that to help the aircraft off the ground it will have big electric fans powered by batteries.

Battery technology is not good enough at the moment, Dr. Walker says. The development of better batteries and better energy storage will be happening in the next 20 or 30 years. The combustion system also has to change, obviously, since that is where the fuels are burnt and where the emissions are produced.

There are exciting times ahead for the aviation industry. We all hope that in a few decades' time electric airplanes will be as common as the aircraft that cruise the skies today.

41

42

43

DANS QUELLE MESURE LA VACHE EST-ELLE COUPABLE DU CHANGEMENT CLIMATIQUE Dieter De Cleene dans Eos Wetenschap le 04.09.2019

La vache, productrice de méthane, est devenue le symbole de la nocivité de notre agriculture pour le climat.

La vache est-elle à tort considérée comme une brebis galeuse ?

Environ 1,7 milliard de bovins circulent sur la terre. Ils représentent non seulement une source de viande, de lait et de fromage, mais aussi de gaz à effet de serre– surtout le méthane, libéré par les ruminants lors de la digestion (éructations et flatulences).

C'est en partie pour cette raison que le bétail est responsable à lui seul des deux tiers de l'impact climatique de l'ensemble du troupeau. On dit donc que manger moins ou pas de viande, en particulier du bœuf, est bon pour le climat.

44

Les organisations agricoles et certains experts prennent à cœur la défense du bétail. En réponse à un plaidoyer en faveur de la réduction des troupeaux de bovins, le Boerenbond estime qu'il est trop facile d’accuser la vache de tous les maux. La BAMST (Belgian Association of Meat Science and Technology) et la Fédération internationale de laiterie (FIL) ont récemment consacré un symposium au rôle des ruminants dans un système alimentaire durable. Quelques arguments ont été soulevés.

Proposition 1 : La viande ne contribue que de manière limitée au changement climatique « Nous ne sauverons pas le climat en arrêtant de manger de la viande", a déclaré le professeur américain Frank Mitloehner (Université de Californie) lors du symposium BAMST. Mitloehner, qui fait de la défense de la viande sa mission, étudie l'impact de l'élevage intensif sur la qualité de l'air.

Mitloehner souligne que la part de l'agriculture dans les émissions des pays industrialisés est limitée et que celle de l'élevage est encore plus limitée. « Adapter son alimentation a un impact, mais il est si faible qu'il peut difficilement être mesuré", explique M. Mitloehner.

Frédéric Leroy, technologue alimentaire à la VUB et président de la BAMST, est du même avis : "Mettre en avant l'élevage comme symbole de la lutte contre le changement climatique détourne l'attention du vrai problème : l'utilisation des combustibles fossiles ».

Certains exagèrent l'impact climatique de l'élevage. Par exemple, le Worldwatch Institute considère que ce secteur est responsable de 51 % de nos émissions de gaz à effet de serre. Un chiffre que le documentaire Cowspiracy de Netflix s’est empressé de reprendre.

Ce chiffre global masque les différences régionales mais les chiffres régionaux ne donnent souvent pas une image tout à fait correcte. En Flandre, par exemple, l'élevage représente 5 % des émissions de gaz à effet de serre, un chiffre auquel le Boerenbond préfère se référer.

Ce chiffre ne concerne que le gaz à effet de serre libéré par le fumier et le méthane que les vaches produisent. Il ne tient pas compte des émissions liées à la consommation d'énergie du secteur, à la culture des aliments pour animaux et aux changements d'utilisation des terres–lorsque, par exemple, la forêt cède la place aux pâturages. L'estimation globale, elle, fait cette nuance.

Des études récentes ont conclu que manger moins de viande serait un moyen efficace de lutter contre le réchauffement climatique. Dans une méta-analyse publiée dans la revue Environmental Research Letters, des scientifiques américains concluent que l'impact du bœuf par calorie est de trois à dix fois supérieur à celui des autres viandes, et de vingt à cent fois supérieur à celui des alternatives végétales.

Dans Science, des chercheurs britanniques concluent que la production de 100 grammes de protéines à partir de produits animaux émet beaucoup plus que la même quantité de protéines provenant d'alternatives végétales. Le retrait des produits d'origine animale de notre alimentation pourrait réduire de près de moitié les émissions provenant de notre production alimentaire.

Dans Nature, une équipe internationale de scientifiques arrive à une conclusion similaire : un régime alimentaire avec peu de viande (rouge) réduirait de plus de moitié les émissions provenant de la production alimentaire. Étant donné que notre alimentation représente environ un quart de nos émissions de gaz à effet de serre, cela représente tout de même une réduction de plus de 10 %.

« Peu importe la manière dont on prend le problème : les produits animaux sont responsables de la majeure partie de l'impact climatique de notre alimentation", déclare Marco Springmann (Université d'Oxford), auteur Selon les dernières estimations de principal de l'étude dans Nature. « Il sera nécessaire l'Organisation mondiale de l'agriculture, de réduire cet impact si nous voulons avoir une chance l’émission de gaz à effet de serre de rester en-dessous d'un réchauffement de 2 degrés due à l’élevage s'élèverait à 14,5 %, soit Celsius". l'équivalent de quelque 7 milliards de tonnes de CO₂ par an. Les bovins représentent environ 65 % de ce chiffre.

45

Proposition 2 : Nous ne devons pas produire moins, mais plus efficacement Depuis 1990, le cheptel laitier en Belgique a presque diminué de moitié. Dans le même temps, la production laitière a augmenté d'un quart. Grâce à la sélection génétique et à une meilleure alimentation, nous produisons de plus en plus avec moins d'animaux.

Dans un rapport récent, des chercheurs de l'American Breakthrough Institute expliquent comment nous produisons également plus avec moins de terres. Au cours des vingt dernières années, par exemple, la superficie des pâturages a diminué de 140 millions d'hectares, soit plus de deux fois la superficie de la France.

Selon certains experts, la solution n'est pas de consommer moins de viande et de produits laitiers, mais de les produire plus efficacement. Dans l'étude précitée de la revue Science, les scientifiques montrent comment la production d'une même quantité de viande bovine peut émettre jusqu'à dix fois plus de gaz à effet de serre, selon la façon dont on élève les animaux.

Selon la FAO (Food and Agriculture Organization) des Nations Unies, les émissions dues à l'élevage pourraient être réduites de 30 % si tout le monde agissait de manière optimale. Dans les pays en développement, en particulier, il reste encore d'énormes progrès à faire.

Une vache ne donne souvent qu’une fraction de la quantité de lait qu’elle produit ici, mais émet tout autant ou même plus de gaz à effet de serre. Des "vaches qui tournent au ralenti", comme les appelle Mitloehner.

Comme si vous laissiez votre voiture, moteur en marche, dans l'allée toute la journée et que vous ne fassiez qu'un petit tour de temps en temps.

Ironiquement, ce sont précisément les exploitations agricoles que nous considérons comme les plus écologiques (où les vaches sont en prairie) qui ont souvent l'impact environnemental le plus élevé, mesuré en termes d'émissions de gaz à effet de serre et d'utilisation des terres par kilo de produit. La culture des aliments concentrés prend moins de place. Ils se digèrent mieux que l'herbe, fibreuse, ce qui fait que les vaches produisent moins de méthane. Enfin, les bovins sont plus rapidement prêts pour l'abattage et passent donc moins de temps à éructer et à déféquer.

Sans parler des innovations dont les avantages à long terme ne sont pas encore évidents, comme les aliments à base d'algues, qui prennent moins de place, ou les additifs dans l'alimentation animale qui réduisent les émissions de méthane. Les chercheurs de l’ILVO

46

(Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek) par exemple, ont conclu, après avoir expérimenté toutes sortes d'additifs, qu'ils pouvaient réduire les émissions de méthane des vaches laitières d'un cinquième à un quart.

Produire plus avec moins d'animaux se heurte à des limites. Si l'efficacité est poussée trop loin, elle ne permet plus de réaliser des bienfaits climatiques et peut se faire au détriment du bien-être des animaux.

Les systèmes hautement productifs obtiennent de bons résultats sur certains critères, mais moins sur d'autres.

Par exemple, les animaux mangent généralement plus de nourriture que nous (voir le paragraphe "Le bétail fabrique de la nourriture à partir de ce qui est non comestible"). Et bien que les animaux utilisent moins de terres, la concentration de fumier et d'aliments pour le bétail entraîne d'autres problèmes. Pensez, par exemple, à la culture du soja dans les écosystèmes vulnérables.

La haute productivité n’est donc pas forcément la solution. Cela n’empêche pas non plus de réduire sa consommation de viande.

Mais, avant de commander ce gros steak : selon les chercheurs du Breakthrough Institute, nous devrions avant tout nous concentrer sur la réduction de la consommation, afin d'éviter que la demande croissante n'annule les bénéfices environnementaux. « On ne peut pas modifier les animaux", explique M. Springmann. « Dans des systèmes efficaces, on peut réduire les émissions de 30, voire de 50 % mais le plus grand potentiel réside dans le passage à une alimentation végétale ». Émissions des bovins, des porcs et des poulets, en millions de tonnes, et en proportion des émissions de l'élevage.

Proposition 3 : les bovins ne sont pas le problème, mais la solution Selon les partisans de l'élevage bovin extensif, les partisans d'une production plus intensive se trompent complètement. « L’élevage des vaches en prairie est positif pour la nature et le climat", affirme Wervel et Voedsel Anders, des associations qui s'engagent en faveur d'une agriculture plus écologique.

Les bovins émettent bien sûr du méthane mais, en même temps, avec leur fumier, ils stimulent la croissance des plantes et surtout la formation des racines, et donc aussi le stockage du carbone.

La plupart des estimations de l'impact climatique de l'élevage ne tiennent pas compte de cette réalité. Selon certaines études, les prairies bien gérées stockent plus de carbone que le bétail, ce qui a un effet clairement positif sur le climat.

Une équipe internationale de scientifiques, dont des chercheurs de l'université de Wageningen, examine ces

affirmations dans le rapport "Grazed and confused". « Il est vrai que les prairies bien gérées peuvent stocker du carbone », concluent-ils. Toutefois, ce processus s'arrête lorsqu'un équilibre est atteint dans le sol, généralement après quelques décennies. Cependant, le bétail au pâturage continue d'émettre des gaz à effet de serre. De plus, une mauvaise gestion peut rapidement libérer à nouveau le carbone.

Même les estimations les plus optimistes sur le stockage du carbone semblent limiter l’impact du pâturage dans la lutte contre le réchauffement climatique, concluent les chercheurs. Elle ne fonctionne pas partout, et là où elle fonctionne, l'impact est limité. Selon l'auteur Tara Garnett (Université d'Oxford), "le bétail en pâturage ne peut pas compenser ses propres émissions, et encore moins celles du reste du secteur. Même dans les meilleurs cas, ils contribuent au problème climatique, comme tout le bétail".

Proposition 4 : les bovins fabriquent des aliments à partir de ce qui est non comestible L'élevage a la réputation d'être inefficace. Un kilo de alimentation. Le bétail mondial consomme environ viande nécessite généralement plusieurs kilos d'aliments. un tiers de la production céréalière, les ruminants Si cet aliment contient des céréales que nous pourrions "seulement" 10 %. Les porcs et les poulets sont les manger nous-mêmes, c’est regrettable. plus gros mangeurs de céréales. Les rations de bétail peuvent bien sûr varier énormément selon les régions Mais tous les animaux ne sont pas les mêmes. Les et les systèmes de production. Par exemple, le régime bovins et autres ruminants ont un talent particulier : ils alimentaire des bovins de boucherie wallons est sont capables de décomposer la cellulose des plantes. composé d'herbe pour environ 75 %, et celui d'une Cela leur permet de manger de l'herbe, des résidus de vache laitière flamande pour 30 % (voir figure). culture et d'autres matières végétales fibreuses difficiles à digérer pour nous, mais aussi pour les porcs et les Selon les défenseurs de l'élevage, il n'est pas juste de poulets. mettre tous les animaux au même niveau. Ceux qui accusent la vache doivent savoir qu'elle est capable Selon les recherches des scientifiques de la FAO et de de fabriquer de la nourriture à partir de produits l'université de Wageningen, la ration moyenne des immangeables par les autres espèces. ruminants–les bovins, les ovins et les caprins– est composée à près de 80 % d'herbe, Diverses études ont examiné ce qui se passerait si de feuilles et de résidus de cultures. nous ne nourrissions pas notre bétail avec des aliments Les céréales spécialement cultivés, mais uniquement avec de l'herbe représentent et des sous-produits. Le troupeau se réduirait, et chacun moins de 5 pourrait encore fournir en moyenne 21 grammes de % de leur protéines animales par jour. À titre de comparaison, la consommation moyenne dans les pays industrialisés se situe aujourd'hui entre 50 et 60 grammes.

47

Proposition 5 : Le bétail utilise des terres inutiles Les prairies occupent environ un quart de la superficie, soit deux fois plus que les terres cultivables. Selon les experts du Breakthrough Institute, une zone de la taille de l'Amérique du Nord a été convertie en pâturage depuis les années 1700. La conversion en pâturages est l'un des principaux facteurs de déforestation et de dégradation des prairies naturelles dans le monde.

Contrairement à ce que l'on prétend souvent, le bétail ne paît pas exclusivement sur des terres "inutiles" qui ne peuvent servir à rien d'autre. Selon la FAO, on pourrait cultiver 700 millions d’hectares de prairies sur un total de 2 milliards. Ce ratio est différent pour la Belgique.

Selon Dirk Reheul, expert en prairies à l'UGent, la plupart des prairies ne peuvent pas être utilisées à d'autres fins.

Les sols sont trop secs, trop humides, trop caillouteux ou trop abrupts, mais ils produisent désormais de précieuses protéines.

Une prairie n'est pas l'autre. Certaines sont intensivement fertilisées et pauvres en espèces animales et végétales, d'autres sont gérées de manière extensive et comptent davantage d'espèces. En Flandre, environ

un quart des prairies est considéré comme ayant une valeur écologique. Dans certains endroits, la prairie est la végétation naturelle, dans d'autres, c’est la forêt.

Rendre les prairies à la nature, comme le préconisent notamment les experts du Breakthrough Institute, ne produit ni viande ni lait, mais permet généralement une plus grande biodiversité et un meilleur stockage du carbone. Cela dépend donc de ce que l’on qualifie d’ « inutile ».

Selon la FAO, des centaines de millions de personnes dépendent de l'élevage, que ce soit comme bergers ou comme agriculteurs. Leurs animaux sont une source de revenus et de précieux nutriments dans des régimes alimentaires souvent peu variés. Dans certains cas, les animaux de pâturage sont même la seule source de nourriture. « Dans une grande partie du monde, le fumier produit par les ruminants est également essentiel pour rendre les champs fertiles", explique M. Reheul. Ceux qui prônent un monde quasi végétalien n'ont généralement pas de réponse quant au sort de ces personnes.

Proposition 6 : l'impact climatique de la viande est calculé de manière inéquitable Lorsque les scientifiques calculent l'impact climatique des aliments, ils le font généralement par kilo, par calorie ou, pour les aliments riches en protéines, par kilo de protéines. L'impact des produits animaux est alors généralement beaucoup plus élevé que celui des alternatives végétales.

Certains scientifiques considèrent que ce calcul n’est pas honnête car toutes les protéines ne sont pas les mêmes. Les protéines sont constituées d'acides aminés.

Huit acides aminés essentiels ne peuvent être produits par l'organisme lui-même. Les protéines des produits animaux sont généralement de meilleure qualité que les protéines végétales, en ce sens que leur composition est plus proche de ce dont notre corps a besoin.

Dans la revue Scientific Reports, des scientifiques italiens montrent comment la différence entre l'impact de la viande et celui des légumes se réduit lorsqu'on examine la quantité qu'il faudrait manger de certaines alternatives végétales pour obtenir la dose recommandée d'acides aminés essentiels. Cependant, le soja, la source de protéines végétales ayant la meilleure

48

composition, a toujours un impact inférieur de 90 % à celui du bœuf. « Les analyses de cycle de vie sous-estiment systématiquement la valeur protéique des produits animaux", déclare Frédéric Leroy. Il vaudrait mieux prendre en compte d'autres nutriments.

D'autres scientifiques émettent des réserves sur les calculs de l'impact climatique des aliments basés sur les nutriments ou la valeur nutritionnelle. « De quoi tenezvous compte ? Seulement les bonnes propriétés, comme les protéines et les vitamines de haute qualité, ou aussi les mauvaises, comme les graisses saturées ? » « De plus, nous ne tirons pas nos nutriments d'aliments individuels, mais de l'ensemble de notre alimentation. Il est préférable de comparer les habitudes alimentaires que les sources de protéines", déclare Corné van Dooren, expert en nutrition durable au Centre néerlandais de la nutrition. Et puis, l'impact d'un régime plus végétal avec des céréales et des légumineuses qui fournissent les mêmes acides aminés est bien plus faible.

Proposition 7 : L'effet du méthane est temporaire Le méthane émis par les éructations et les flatulences des vaches représente environ la moitié de l'impact climatique de l'élevage. Certes, c'est un puissant gaz à effet de serre qui réchauffe le climat 28 fois plus que le CO₂ mais il se décompose rapidement. Contrairement au CO₂, qui reste dans l'atmosphère pendant des siècles, le méthane est décomposé après une dizaine d'années et converti en CO₂.

Comme ce CO₂ a d'abord été stocké par les plantes que mangeait le bétail, les scientifiques ne le considèrent pas comme une source supplémentaire de réchauffement, contrairement au CO₂ libéré lors de la combustion des combustibles fossiles.

Ceux qui dénoncent l'impact climatique de l'élevage bovin insistent sur la puissance du méthane en tant que gaz à effet de serre. Ceux qui veulent minimiser cet impact évoqueront sa décomposition rapide. Selon ce raisonnement, tant que le cheptel n'augmentera pas, la quantité de méthane et donc la contribution au réchauffement climatique resteront constantes. Si l’on peut produire plus avec le même nombre d'animaux (voir "Nous ne devons pas produire moins, mais plus efficacement"), nous sommes sur le bon chemin.

Il y a là matière à discussion. Pour commencer, le cheptel ne reste pas constant, mais s'accroît. De plus, l'élevage est non seulement une source de méthane, mais aussi de CO₂, qui reste présent pendant longtemps. « Des réductions de tous les gaz à effet de serre sont nécessaires", écrivent les scientifiques dans le rapport "Grazed and confused" sur l'impact du bétail. « Nous ne sommes pas en mesure d'être sélectifs ».

Mettre en évidence la courte durée de vie du méthane est une arme à double tranchant. Pour pousser le raisonnement à l'extrême, il suffit d’exterminer le troupeau et le méthane émis par la dernière vache aura disparu au bout de dix ans, et avec lui l'effet de réchauffement. On peut donc aussi considérer la courte durée de vie du méthane comme une opportunité de faire quelque chose rapidement pour remédier au réchauffement.

Le méthane émis par le bétail disparaît de l'atmosphère après une dizaine d'années.

Conclusion L'élevage de bovins présente de nombreux avantages, mais nous en payons souvent le prix fort sur le plan environnemental. Et tout comme les inconvénients, ces avantages sont parfois exagérés. Ils ne justifient pas les niveaux de consommation occidentaux–sans parler des préoccupations relatives au bien-être des animaux. Comment produire nos aliments avec le moins d'impact possible sur l'environnement ?

La réponse varie d'une région à l'autre et dépend des critères que l’on juge les plus importants. Les ruminants peuvent jouer un rôle dans un système alimentaire durable, mais cela semble limité. Un monde dans lequel le bétail remplit son rôle de manière optimale est un monde avec moins d'animaux et moins de viande.

Merci beaucoup : Veerle Van linden (ILVO), Nico Peiren (ILVO), Veerle Fievez (UGent), Dirk Reheul (UGent) Publié avec la permission de l'auteur.

49

TOM DE PRYCK

chairman Mensa BelgiĂŤ

50

INTERVIEW MET TOM DE PRYCK, DE NIEUWE VOORZITTER VAN MENSA BE

ER IS NOG HEEL WAT ROOM FOR IMPROVEMENT Mia Claes

Sinds begin augustus heeft Mensa Be een nieuw bestuur en in een reeks interviews willen we deze mensen graag aan jullie voorstellen. Als we hiermee klaar zijn dan is het de beurt aan jullie, de leden. Ken je iemand binnen de vereniging met een interessante job, hobby of verhaal, laat het ons weten en dan zetten we deze persoon in de kijker! Maar nu dus eerst Tom De Pryck.

ComMensal: Tom, gefeliciteerd met je verkiezing als voorzitter van Mensa Be. Ik denk dat veel mensen voor jou hebben gestemd die je helemaal niet kennen dus vertel eens iets over jezelf…

Tom De Pryck: Ik ben Tom, ik woon in Hoboken, ben 52 jaar oud. Ik heb twee bijna volwassen dochters Lani (23) en Rune (19) die stilaan op eigen benen staan. Ik woon niet meer samen hun moeder maar we hebben gelukkig nog een hele goede band met elkaar. In Facebook termen, it’s complicated…

Ik ben lid van Mensa sinds 2008, en zoals veel Mensanen ben ik een IT-consultant. Momenteel begeleid ik een programma voor IMEC van de Vlaamse regering. Mijn voornaamste hobby is fotografie. Op korte termijn wil ik de RAW-sig graag terug opstarten maar momenteel hebben we andere prioriteiten met het bestuur.

ComMensal: Als ik me niet vergis ben je nog ooit lid geweest van een bestuur?

Tom De Pryck : Ja dat klopt. Toen Barbara Jansen voorzitter was zat ik ook in het bestuur samen met Tom

Diericks Visschers en Ludo Peetermans. Ik denk dat dat rond 2010-2011 was maar het kan ook een jaar vroeger of later zijn geweest. Mensa zat toen volledig aan de grond met die hele historie van Gino VDB en we hadden enorm veel leden verloren daardoor. Wij hebben toen alles terug op poten gezet, een website gemaakt, de ComMensal terug opgestart, opnieuw leuke activiteiten georganiseerd en na onze 2,5 jaar bestuur hadden we weer 480 leden! Ik heb me daarna niet meer verkiesbaar gesteld omdat het redelijk intensief werken is. Je bent er gemakkelijk een paar uur per dag mee bezig en ik vond toen dat ik mijn bijdrage had geleverd aan de vereniging.

Het werd ook moeilijker te combineren met mijn job en het was tijd om de fakkel door te geven. Mensa stond er weer en was klaar voor een nieuw bestuur.

ComMensal : Je wist dus wat het inhield om in een Mensa bestuur te zetelen, wat was je motivatie om je dit jaar kandidaat te stellen als voorzitter?

Tom De Pryck : Ik vind dat Mensa echt groter moet worden. Er zijn 11.000.000 Belgen, als 2% daarvan hoogbegaafd is, dan heb je een potentieel van 220,000

51

mensen die lid zouden kunnen worden van onze vereniging. We kennen zo’n 5000 mensen die ooit geslaagd zijn voor een test. Als je het zo bekijkt dan zitten we nog lang niet aan onze maximumcapaciteit met ons huidig ledenaantal (n.v.d.r. momenteel hebben we 579 leden) dus er is zeker “room for improvement”.

Bij deze een oproep. We zoeken nog een DPO – Data Protection Officer – om ons te helpen, dus als er iemand is die zich hiervoor geroepen voelt, laat het ons aub weten.

ComMensal: Wat was jouw persoonlijke motivatie om je te laten testen in 2008?

Tom De Pryck: Goh, er waren altijd al veel mensen in mijn omgeving die mij raadpleegden als ze met een bepaald probleem zaten, blijkbaar had ik in hun ogen wel altijd een oplossing. Op den duur wou ik dus zelf ook wel weten wat mijn IQ nu precies was. Zoals velen ging ik dan op zoek op het internet, deed een paar online testen en daaruit bleek dat mijn IQ toch wel hoger was dan gemiddeld. Maar omdat die testen over het algemeen niet erg betrouwbaar zijn zocht ik naar zekerheid. Bij een psycholoog kost dat meestal een berg geld en zo kwam ik uit bij Mensa. Ik kreeg de brief met de uitnodiging om lid te worden van de vereniging, ik ben dan eens naar een borrel gegaan en daar heb ik een heel goed gesprek gehad. Ik ben dan naar die borrel blijven gaan en zo ben ik er langzaam in gerold.

ComMensal: Wat zijn je toekomstplannen voor Mensa Be? Tom De Pryck: Ik denk dat we moeten werken op drie fronten. Ten eerste moeten we meer nieuwe mensen aantrekken om zich te laten testen. Mijn ambitie is om het ledenaantal te verdubbelen binnen een paar jaar. Dit kan door meer promotie te maken voor de vereniging en Mensa meer in de kijker te zetten bijvoorbeeld door tv en kranten inschakelen. Maar we kunnen ook oud-leden terug motiveren om opnieuw lid te worden. En meer leden betekent meer inkomsten.

Ten tweede moeten we ervoor zorgen dat mensen ook lid blijven! We zijn in het verleden te veel leden

52

kwijtgespeeld en we hebben eigenlijk geen idee waarom.

We zoeken nog naar een systeem om die mensen terug te bereiken maar met de huidige GDPR-wetgeving is dat niet zo eenvoudig. Bij deze een oproep. We zoeken nog een DPO (Data Protection Officer) om ons te helpen, dus als er iemand is die zich hiervoor geroepen voelt, laat het ons aub weten.

En ten derde moeten we ervoor zorgen dat Mensa Be weer een levendige vereniging wordt door veel meer activiteiten aan te bieden zodat mensen ‘waar voor hun lidgeld’ hebben. In deze Corona tijd is dat vrij moeilijk maar hopelijk kunnen we toch in de loop van volgend jaar weer wat dingen organiseren. We gaan leden ook zelf veel meer inspraak geven, de enquête was hier een eerste aanzet toe. Hopelijk houden we onze leden op die manier beter bij ons.

Ik denk dat deze drie pijlers onze hoogste aandacht moeten krijgen. Alle andere dingen zijn ruis, daarmee bedoel ik bijvoorbeeld de website. Dit is een middel om leden te werven en om leden te informeren, maar geen doel op zich. Uiteraard moet die website ook mee

naar 2020 genomen worden. Ik wil er een groot digitaal platform van maken met een geïntegreerde agenda waar leden gewoon á la minute een activiteit kunnen plaatsen.

Als je dan zin hebt om iets te doen met Mensa dan kan je duidelijk zien wie, waar wat gaat doen.

Op dit moment zijn we bezig met alles opnieuw in vraag te stellen, ook naar organisatie van de vereniging.

Communicatie is bijvoorbeeld een groot werkpunt.

We willen met dit bestuur veel transparanter gaan communiceren, de statuten moeten vereenvoudigd worden, het systeem van lidgeld moet geautomatiseerd worden. En zo zijn er tal van dingen die naar een hoger niveau gebracht moeten worden. Daar ligt onze belangrijkste taak met dit bestuur. Als ik zie hoe moeilijk het was om alles over te dragen van het oud bestuur naar dit bestuur, bijvoorbeeld bankzaken of mailboxen, dan denk ik dat we dat met het oog op de toekomst echt moeten veranderen.

te veel regeltjes en ik vind dat we mensen perfect wat meer verantwoordelijkheid kunnen geven. Begrijp me niet verkeerd, wat goed is blijft behouden, we gaan niet veranderen om te veranderen maar we moeten bepaalde dingen echt in vraag durven te stellen. En daar zijn we nu mee bezig. We vergaderen momenteel om de twee weken met het bestuur en een aantal gemotiveerde helpers. We kunnen ook veel sneller werken op die manier en iedereen is ‘mee’. Dat is heel leuk en geeft een fijne dynamiek.

Ik ben ervan overtuigd dat er veel animo bestaat binnen de vereniging als ik gewoon al kijk naar de resultaten van de enquête. We hadden nooit durven hopen op zoveel respons en ik wil bij deze iedereen nog eens bedanken die de moeite heeft gedaan om ze in te vullen.

ComMensal: Graag gedaan Tom, en ik wens jou en het bestuur heel veel succes in het verwezenlijken van deze ambities.

We moeten ons echt beter organiseren. Wij willen een duidelijk kader bieden en de leden gaan dat dan veel makkelijker mee kunnen invullen. Er zijn op dit moment

53

INTERVIEW DE TOM DE PRYCK, LE NOUVEAU PRÉSIDENT DE MENSA BE

IL Y A BEAUCOUP DE MARGE DE PROGRESSION Mia Claes traduction: Ignace Daga

Depuis le début du mois d’août, Mensa Be a un nouveau conseil d’administration et nous aimerions vous présenter ces personnes dans une série d’interviews.

Quand nous en aurons fini avec ça, ce sera à vous, les membres. Si vous connaissez quelqu’un au sein de l’association qui a un travail, un passetemps ou une histoire intéressante, faites-le nous savoir et nous mettrons cette personne sous les feux de la rampe ! Mais d’abord Tom De Pryck.

ComMensal : Tom, félicitations pour votre élection à la présidence de Mensa Be. Je pense que beaucoup des personnes qui ont voté pour vous ne vous connaissent pas du tout, alors parlez-nous un peu de vous...

Tom De Pryck : Alors, je m’appelle Tom, j’habite à Hoboken, j’ai 52 ans. J’ai deux filles presque adultes, Lani (23 ans) et Rune (19 ans), qui ont les deux pieds sur terre. Je ne vis plus avec leur mère, mais heureusement, nous avons toujours une très bonne relation. En jargon Facebook…c’est compliqué.

54

Je suis membre de Mensa depuis 2008 et, comme beaucoup de Mensans, je suis consultant en informatique. Je supervise actuellement un programme pour l’ IMEC du gouvernement Flamand. Mon principal hobby est la photographie. À court terme, j’aimerais relancer le GIS (groupe d’intérêts spécifiques) RAW, mais pour l’instant, nous avons d’autres priorités avec le conseil d’administration.

ComMensal : Si je ne me trompe, vous avez déjà été membre d’un conseil d’administration ?

Tom De Pryck : Oui, c’est exact. Lorsque Barbara Jansen était présidente, je faisais également partie du conseil d’administration avec Tom Diericks Visschers et Ludo Peetermans. Je pense que c’était vers 2010-2011 ou peut être un an plus tôt ou plus tard. Mensa était alors complètement empêtré dans l’histoire de Gino VDB et nous avions perdu beaucoup de membres à cause de cela. Nous avons ensuite tout reconstitué, créé un site web, relancé le ComMensal, organisé à nouveau des activités amusantes et, après deux ans et demi de conseil d’administration, nous avions à nouveau 480 membres ! Après cela, je ne me suis plus présenté aux élections car c’est un travail assez intensif. Vous devez y travailler facilement quelques heures par jour et je pensais avoir suffisamment apporté ma contribution à l’association. Il est également devenu plus difficile de combiner ça avec mon travail et il était temps de passer le flambeau. Mensa était de nouveau là et était prêt pour un nouveau conseil.

ComMensal : Vous saviez donc ce que cela signifiait de faire partie du conseil d’administration de Mensa, quelle a été votre motivation pour vous présenter à la présidence cette année ?

Tom De Pryck : Je pense que Mensa a vraiment besoin de s’agrandir.

Il y a 11.000.000 de Belges, si 2% d’entre eux sont à haut potentiel, alors vous avez potentiellement 220.000 personnes qui pourraient devenir membres de notre association. Nous connaissons environ 5000 personnes qui ont déjà passé un test. Si vous regardez les choses sous cet angle, nous sommes loin d’avoir atteint notre capacité maximale avec nos membres actuels (N.D.L.R. notre association compte actuellement 579 membres), il y a donc certainement une marge de progression.

ne sont généralement pas très fiables, j’étais en quête de certitude. Un psychologue coûte généralement beaucoup d’argent, donc c’est comme ça que j’ai fini par passer le test Mensa. J’ai reçu la lettre m’invitant à rejoindre l’association, je suis allé boire un verre à une réunion informelle et j’y ai eu de très intéressantes conversations. J’ai continué à y aller et je m’y suis alors lentement enrôlé.

ComMensal : Quels sont vos projets d’avenir pour Mensa Be ?

Tom De Pryck : Je pense que nous devons travailler sur trois fronts.

Premièrement, nous devons attirer davantage de nouvelles personnes pour qu’elles se fassent tester.

Mon ambition est de doubler le nombre de membres d’ici quelques années. Cela peut se faire en promouvant davantage l’association et en mettant Mensa sous les feux de la rampe, par exemple en utilisant la télévision et les journaux. Mais nous pouvons aussi motiver les anciens membres à redevenir membres. Et un nombre plus important de membres signifie plus de revenus.

Deuxièmement, nous devons nous assurer que les gens restent membres ! Nous avons perdu trop de

Voici d’ailleurs un appel à candidatures. Nous sommes toujours à la recherche d’un DPO – Data Protection Offcier – pour nous aider, donc si quelqu’un se sent apte à le faire, merci de nous le faire savoir.

ComMensal : Quelle était votre motivation personnelle pour vous faire tester en 2008 ?

Tom De Pryck : Il y avait toujours beaucoup de gens autour de moi qui me consultaient quand ils avaient un certain problème, apparemment j’avais à leurs yeux toujours une solution. Finalement, j’ai voulu savoir exactement quel était mon QI. Comme beaucoup de gens, j’ai ensuite fait des recherches sur internet, j’ai fait quelques tests en ligne et il s’est avéré que mon QI était supérieur à la moyenne. Mais comme ces tests

membres dans le passé et nous ne savons pas pourquoi.

Nous sommes toujours à la recherche d’un système permettant d’entrer en contact à nouveau avec ces personnes mais avec la législation GDPR actuelle, ce n’est pas si simple. Voici d’ailleurs un appel à candidatures.

Nous sommes toujours à la recherche d’un DPO ( Data Protection Offcier) pour nous aider, donc si quelqu’un se sent apte à le faire, merci de nous le faire savoir.

Et troisièmement, nous devons faire en sorte que Mensa Be redevienne une association vivante en proposant beaucoup plus d’activités afin que les gens en aient

55

pour leur argent. En cette période de COVID, c’est assez difficile, mais nous espérons pouvoir organiser à nouveau certaines choses dans le courant de l’année prochaine. Nous allons également donner aux membres beaucoup plus la parole, l’enquête était un premier pas dans cette direction. Nous espérons que de cette façon, nous pourrons mieux motiver nos membres à rester dans l’association.

Je pense que ces trois piliers devraient recevoir notre plus grande attention. Toutes les autres choses sont du bruit, je veux dire le site web par exemple. C’est un moyen de recruter des membres et de les informer, mais ce n’est pas un but en soi. Bien entendu, ce site web devrait également être amené jusqu’en 2020. Je veux en faire une grande plateforme numérique avec un agenda intégré où les membres peuvent simplement poster une activité à la minute. Si vous avez envie de faire quelque chose avec Mensa, vous pouvez voir clairement qui va faire quoi, et où.

En ce moment, nous sommes en train de tout revoir, y compris l’organisation de l’association. La communication, par exemple, est un point de travail important. Nous voulons communiquer avec ce conseil de façon beaucoup plus transparente, les statuts doivent être simplifiés, le système des cotisations doit être automatisé. Il y a donc beaucoup de choses qui doivent être élevées à un niveau supérieur. C’est là que réside notre tâche la plus importante avec ce conseil.

Quand je vois combien il a été difficile de tout transférer

56

de l’ancien conseil à ce conseil actuel, par exemple les banques ou les boîtes aux lettres, je pense que nous devons vraiment changer cela dans une perspective d’avenir.

Nous devons vraiment mieux nous organiser. Nous voulons offrir un cadre clair et les membres pourront s’y intégrer beaucoup plus facilement. Il y a trop de règles en ce moment et je pense que nous pouvons donner aux gens un peu plus de responsabilités. Ne vous méprenez pas, ce qui fonctionne bien restera, nous n’allons pas changer pour changer mais nous devons vraiment oser remettre certaines choses en question. Et c’est ce que nous sommes occupés à faire. Nous nous réunissons actuellement toutes les deux semaines avec le conseil d’administration et un certain nombre d’assistants motivés. Nous pouvons également travailler beaucoup plus rapidement de cette façon et tout le monde est impliqué. C’est très amusant et cela donne une belle dynamique.

Je suis convaincu qu’il y a beaucoup d’enthousiasme au sein de l’association si je regarde simplement les résultats de l’enquête. Nous n’avions jamais osé espérer autant de réponses et je tiens à remercier tous ceux qui ont pris la peine de la remplir.

ComMensal : Avec plaisir Tom, et je vous souhaite, ainsi qu’au conseil d’administration, beaucoup de succès dans la réalisation de ces ambitions.

Mia Claes EMAG, Belgrade, Serbia 08.2018

57

FROM THE EXCOMM

ZOOMING AROUND THE WORLD AND ADAPTING LaRae Bakerink Chair, American Mensa

Last April I talked about connections, especially focusing on the in-person connections between Mensans. That was before things changed so dramatically around the world.

Now as we move towards the end of the year and the coming holiday season, those connections become even more important. Even though we can’t see each other in real life, we have the wonders of Zoom, Skype, Go-ToMeeting, Microsoft Teams, and more to help keep us connected.

When this article is published, we will have held our first virtual IBD meeting as the in-person meeting in Montenegro had to be cancelled. The Executive Committee has kept busy determining the best way to have a 40-person meeting online. How will we provide reports and presentations? How do you keep track of questions from so many people? These are all the things we and all the National Mensas are dealing with and adapting to this new world. Perhaps this will also help find new efficiencies moving forward?

We are happy to report that Mensa Taiwan was approved as a provisional national Mensa and Mensa Mexico was approved as a full national Mensa earlier this year. It is always exciting for us to see other national Mensas move forward and grow because it means more people are making connections through Mensa.

As Mensa continues to grow there will continue to be the need for connections between members. Now

58

that so many groups are using electronic means for entertainment, learning, and socializing; why shouldn’t we do that around the world?

I’ve attended Zoom presentations on wine tasting, astrophysics, exercise, Star Trek trivia, and more. Our local group is doing puzzles together with friends on Zoom. We’ve held watch parties where thirty or more of us watch the same movie and discuss during and after. We’ve had attendees from at least four different countries to some of these events. It would be exciting to see what everyone else is doing and sharing. It will also give some of us an opportunity to stretch and exercise those language skills.

This is exactly what is meant by providing a stimulating and intellectual environment. It will also help bring us and keep us together as an organization. Everyone has the craving to belong. This is a way for members who have never attended an event to participate and feel that sense of belonging.

Please be well and stay safe. We look forward to greeting everyone in August of 2021 for the 75th Anniversary of Mensa, the World Gathering and IBD meeting to be held in Houston, Texas.

REPRINTED FROM THE MENSA WORLD JOURNAL, NOVEMBER, 2020, ISSUE 094, EDITOR KATE NACARD.

WHAT’S IN THE MWJ THIS MONTH? Kate Nacard Editor

Read or download the full colour MWJ each month at www.mensa.org

The winner of the MWJ Poetry Competition will be announced next month –more on p2.

On p4, British Mensan Annabelle Higgins tells us of a silver lining in theatre during the Covid-19 pandemic...

Please vote in the upcoming Constitutional Amendment Referendum and 2021 ExComm election! All the information you need to vote electronically is on p2.

Ever thought about how it would feel to end up in someone else’s body?

Features Editor Inham Hassen explores psychological research in Virtual Reality where body-swapping allows a participant to virtually switch one’s body with a simulated entity and appear as someone else– in one’s own eyes. p6

Mensa Taiwan has achieved Provisional Status–read about the long road of hurdles they’ve gone through to reach this on p5.

At age 12, New Zealand Mensan Tristan Pang entered university; see how he’s doing some seven years later! p7

REPRINTED FROM THE MENSA WORLD JOURNAL, NOVEMBER, 2020, ISSUE 094, EDITOR KATE NACARD.

What is Happiness? asks Kishore Asthana on p8, while I delve into the delights of paraprosdokians on p9.

Dinosaurs and why we sit so much are two of the topics explored by John Blinke on p10, and Therese’s Teasers are on p12.

59

THE GROWTH OF MENSA IN TAIWAN Kate Nacard

Although the first member joined in 1999, Mensa Taiwan began official preparations and planning in 2014. The first official Mensa IQ test was set up in January 2016, and the first official meeting was in April 2016. From that first member, the road to being attributed Provisional status has been a long and involved one!

“In 2015”, says Chairman Jizhen (‘Jin’) Ho (pictured at right), “we held a Mensa introduction event at the University of Taiwan, and bought ads on Facebook to promote us. At the time we had only seven members.”

After the official test began in Taipei, the number of members started to grow, but owing to the lack of awareness in the general community (many people thought Mensa was a scam), there was little increase in the number of members. However, people started sharing news of Mensa on social media, and, fortunately, a few famous Taiwanese Youtubers started a discussion about Mensa, even tried the test, made a video about it, and received a million views in just a few months. “After that”, says Jin, “the entry examination room was full almost every time we held a testing session.”

Mensa Taiwan became an Emerging Mensa in March 2019, the first issue encountered being to publish the news/magazine regularly, because, “as we mainly use social media and e-mails to announce the news–a very effective method to communicate with members – we forgot to publish the magazine on time!” This lapse was fixed immediately, a great editorial team was established and now a wonderful magazine is published every two months.

Jin says, “Because we are aiming to become a full National Mensa (FNM), we are very motivated to fulfil all the conditions from the start. We’ve achieved everything except for two conditions, the first being an official election. As we all know, the election must be as fair as

2020 CONSTITUTIONAL AMENDMENT REFERENDUM AND 2021 EXCOMM ELECTION 60

REPRINTED FROM THE MENSA WORLD JOURNAL, NOVEMBER, 2020, ISSUE 094, EDITOR KATE NACARD.

Mensa Taiwan will be holding the Asian-Pacific Mensa Gathering in 2024; all are welcome to attend! possible, so we recruited an independent election team, and as a result, we now have a new Board. I believe we have a wonderful team, and along with them, I believe we can make a Mensa community who grows very healthy, creative and proud.”

There is only one thing left for Mensa Taiwan to do to achieve FNM status, and that is to have another formal Board meeting. This will be held later in the year. As soon as it’s completed, Jin will send an application to Mensa International for approval.

The first time Jin heard about Mensa was on the news in 1999 while he was studying in Dublin. He was very interested in it, but continued with his studies followed by military service. In 2007, he started his own business and after the business became profitable, wondered what he could do to contribute to society. He read about Mensa in the news one day, and was surprised to see there wasn’t an official Mensa Taiwan, as it was so popular in many other countries. “At that moment”, he says, “I decided to bring Mensa into Taiwan. Honestly, in retrospect, it was a very reckless and naive decision.”

Following a number of mishaps such as sending forms at the wrong time–just before the International Board of Directors’ Meeting was due (their busiest time)–Jin stayed in Ireland for six weeks, and luckily during their last week there the IBD was over and Executive Director Michael Feenan was able to meet him and his wife in London. Jin says, “To this day, I’m very grateful to Michael that he would entrust us to operate Mensa in Taiwan.” With seven members in 2015 and now almost 500 members, Mensa Taiwan has built a new online membership status system, so that a luxury titanium card–which can be used at least over five years–can be given to members to check member status.

“We are going to create many enjoyable functions for the members in Taiwan and as we know that perhaps the most valuable thing in Mensa is the chat and the friendship, we aim to help members to create a great relationship with each other, make gifted children’s education better in Taiwan, and bring joy and unity to the events. We want our members to be really glad and proud to be in Mensa,” says Jin.

Trish Kennett IEC 2021 Chair

Would you like to vote electronically in the 2021 ExComm Election?

If your National Mensa group does not provide email list details to the Independent Election Agency then you need to be registered on the www.mensa.org website with your current email address. Anyone with their email address registered on the site is advised to check that their details are correct. There will be no second chance if you find you did not receive voting codes.

The deadline for correct email registration for the Election is 23:59 on 1st April 2021.

If you did not get a set of voting codes for the Referendum, then we do not have your correct email details so please ensure we do for the election.

To check your email address go to (or register on) the www.mensa.org site, then click on your My Profile, then on Edit to check your details.

Check this space for the next instalment where you will receive details to connect to the WorkPlace group for Candidate campaign discussions.

REPRINTED FROM THE MENSA WORLD JOURNAL, NOVEMBER, 2020, ISSUE 094, EDITOR KATE NACARD.

61

Mia Claes Venice Beach, LA, CA, USA 01.2020

62

WIJ ZOEKEN NOUS CHERCHONS › editor@mensa.be ‹

REDACTEURS PHOTOGRAPHES TRADUCTEURS VERTALERS STORYTELLERS ILLUSTRATEURS 63

DENK NA bjorn claes

Er zal een moment komen waarop duidelijk wordt wat werkelijk waar is, en niet datgene wat ik heb gezegd om je te beschermen.

Zelfs wanneer ik doornen dingen zei, of me zichtbaar afwezig toonde, en ik je daarmee kwetste.

Op die ogenblikken deed ik wat het meest geloofwaardig was. Een afleidingsmanoeuvre, want publiek is steeds aanwezig.

Het deed je pijn, dat weet ik.

Het was noodzakelijk om je te besparen: datgene waar ik aan stierf.

Niet letterlijk, natuurlijk...

Veel erger dan dat.

Meermaals zag ik hoe het mij op een later ogenblik werd aangewreven: schuurpapier.

Maar niets werd glad.

Tot splinters brak ik mij, veelvuldig. Klein genoeg, totdat, veerkrachtig gelaagd en als voldoende zacht matras, jouw val tot slaap geveld nog dromen werd.

Zelfs dat.

Zo ver.

Mainstream is het samenvallen van oppervlakkigheid en diepte.

Ook voor jou merk ik soms dat het moeilijk ligt om een mededeelzame afstand te vinden – een aanwijsbaar verschil – tussen de top en het dal.

De onuitspreekbaarheid ervan brandt zenitblakend, polderschroeiend, tot een laagveenturfgelijkend redeneren ik-verstikt ontsteekt in een muffe doffe wasem: de alleen-zichzelfontvankelijkheid.

En dàt is nefast, zo weet ik nu.

(Laattijdig, ja.)

Is dat toeval? Lot? Is het wel een vorm van worden?

Is het een kwestie van zijn?

Onontvluchtbaar.

Omdat het nooit aan perspectief verandert, ontzenuwt dit iedere vorm van empathie.

Mogelijk was ik het al, nog vóór ik er was. (Waarom herinner ik mij geen enkel vanillefeest?)

Standvastig is het wel; niet principieel, maar vastgeroest.

Gepredestineerd, gedetermineerd, zo heet dat dan. (Zoek het op) (Alsjeblieft?)

De naïviteit waarvan men mij beschuldigt, die draag ik als een compliment, omwille van een eigenzinnige rationaliteit die niet van deze wereld schijnt te zijn.

Ik zie insiders, eveneens buitenstaanders, bevestigend knikken, maar een meerderheid aan anderen schudt luidruchtig het hoofd van neen.

Mijn naïviteit is een afgesleten camoeflagevest; allerminst flatterend, en veilig ook al niet.

64

Ook ik weet niet waarom ik zo geworden ben (al ben ik langdurig op zoek).

Maar gedetermineerd is nu ook dit: dat ik die vest zal uittrekken tot op mijn eigen, blote ik.

Denk na. of dit over jou zou kunnen gaan.

De onwetendheid die ik veins – ja, veins! schrik niet – en die meewarig is, die maakt mij schuldig aan bedrog.

En denk vooral na waarom ik dit kàn schrijven. Niemand kan dat zomaar. Zondermeer.

Overvloedig voelbaar.

Verdrinkenswaardige zondvloed jegens mezelf.

Zowel zwakte als zwakzinnigheid zou eerder zwijgen.

De vereffening van die schuld, zal jou ten laste worden gelegd. Niet door mij. Maar door de feiten. Op tafel gelegd. Publiek gemaakt. En openbaar waargenomen.

Denk na alvorens je mij nog aanspreekt, onoverwogen.

Denk na.

Want ieder overbodig woord is moord.

Ongefilterd.

En we weten allemaal wat dat doet.

(Willen we dat eigenlijk weten? Of denkt men daar niet over na?)

De stok waarmee je dacht te kunnen slaan, is de schandpaal waaraan je bent vastgenageld.

Ja, iedereen die zich ‘jij’ zou kunnen laten noemen, moet zich vergewissen van drijfbaarheid binnen handbereik.

Of bereid zijn te verdrinken.

Wie mijn verantwoordingsdwang kent, weet dat ik voor alles bewijs heb geregistreerd; en dat on-ontvreembaar heb verdeeld in een labyrint waar niet meer dan tijd alleen voldoende is om de muren ervan te slopen.

Noem het rancuneus. Het zij zo.

Zulke menselijkheid is voor mij niet bezwarend omwille van de rechtvaardigheid die eruit spreekt.

Denk na over overbodigheid. En over hoe overbodig ik wel of niet gevonden word. Ook als we dat allemaal in zekere zin wel zouden zijn.

Het begin is net zo belangrijk als het einde.

Hier en overal, tot nergens nog nooit meer hoeft te zijn.

Herlees :|| Huiver.

Uit: Het begin van nooit meer.

65

Kaodoku 顔独 Kaodoku  EASY

 HARD

Elk van de negen smileys moet exact één keer voorkomen in elke rij, elke kolom en elk vet omrand vierkant. De smileys zijn maar gedeeltelijk gegeven: bij elke vorm hoort nog een mond en vice versa. Info, feedback en hulp op michelcolman@telenet.be www.kaodoku.com

66

Chacun des neuf smileys doit figurer exactement une fois dans chaque ligne, chaque colonne et chaque carré entouré en gras. Les smileys ne sont donnés que partiellement: pour chaque forme il manque encore une bouche et vice versa. Info, feedback et astuces sur

顔独

67