Duurzame doelen in de nabije toekomst

“Corona is peanuts, vergeleken met het klimaatprobleem,“ zei de nieuwe minister van Gezondheid. Daar heeft hij nogal kritiek op gekregen, maar als iemand dat mag zeggen, dan is hij het wel. Daarmee bagatelliseert hij covid niet, maar geeft hij aan dat het klimaatprobleem weer meer aandacht moet krijgen.

Dat geldt ook bij Nivon. De investeringsstop van de afgelopen twee jaar heeft een gat geslagen in het tempo van energiebesparingsactiviteiten. Gelukkig was 2022 financieel toch een goed jaar voor de Nivonhuizen en kunnen we weer plannen gaan uitvoeren. Maar om de achterstand weer in te halen, hebben we hulp nodig. Van afdelingen en van leden. Daarover later meer.

Wat zijn de doelen?

In 2019 heeft het Centraal Bestuur van Nivon besloten tot de doelen voor 2024:

– alle Nivonhuizen en -terreinen zijn Green Key Goud gekwalificeerd in 2024

– alle huizen en terreinen besparen 50% op stroom- en gasverbruik in 2024 ten opzichte van 2012

– alle nieuwe gebouwen zijn energieneutraal (EPC=0)

Hoe ver zijn we?

Alle huizen en terreinen hebben een Green Key-kwalificatie. Dat kun je zien aan de bordjes als je aankomt. Nog niet allemaal goud, maar dat moet gaan lukken.

Ook wat energiebesparing betreft zijn we flink opgeschoten. In 2021 verbruikten we ruim 339.000 kilowattuur aan stroom. In 2012 was dat nog ruim 541.000 kilowattuur. Een besparing van 37%, terwijl het aantal overnachtingen met 24% is gestegen.

Het gasverbruik is in 2021 met 19% gedaald ten opzichte van 2021, vooral door isolatiemaatregelen. De daling in het coronajaar 2020 was natuurlijk nog groter, maar dat kwam door veel minder overnachtingen.

De besparingen in het stroomverbruik zijn door veel maatregelen bereikt, maar vooral door de plaatsing van zonnepanelen. Er zijn inmiddels op tien huizen en terreinen in totaal 415 zonnepanelen geplaatst, die ruim 100.000 kWh per jaar opleveren. Een mooi resultaat, maar het kan nog beter.

Hoe verder?

We willen op volle kracht verder om de energiebesparingsdoelen in 2024 alsnog zoveel mogelijk te bereiken. Door verder te gaan met isolatie, maar ook door verbeteringen in de verwarming en plaatsing van warmtepompen.

En we hebben een nieuw zonneplan 2022-2024: er liggen plannen klaar voor nog eens 470 zonnepanelen op huizen.

Om die doelen te bereiken hebben we steun nodig. De exploitatieresultaten over 2021 van huizen en terreinen laten uiteindelijk gelukkig weer goede resultaten zien, maar het inhalen van achterstallig onderhoud vraagt ook veel geld.

Daarom vragen we afdelingen om geld dat ze niet gebruiken te investeren in zonnepanelen en warmtepompen. De afdeling Zuid-Holland-West heeft het goede voorbeeld gegeven: zij besloot om een bijdrage van € 10.000,- te besteden aan de plaatsing van zonnepanelen op De Kleine Rug. Een goed voorbeeld doet hopelijk goed volgen (lees meer hierover in het kader hiernaast).

Niet alleen de afdelingen maar ook de leden gaan we vragen om steun. In het verleden hebben we al goede ervaringen gehad met vriendenleningen voor duurzaamheidsdoelen en dat willen we nu ook weer doen. Daar hebben we een apart “Nivon eerlijk-engroenfonds” opgericht, waarvoor de Anbi status is aangevraagd. Meer informatie hierover bij Ron Manuel (rmanuel@nivon.nl).

En de lange termijn?

Ook als de doelen van 2024 gehaald zijn, zijn we pas op de helft. Daarna zullen veelal ingrijpende maatregelen genomen moeten worden, waarbij investeringen in energiebesparing samen moeten gaan met vernieuwing. Uiteindelijk zullen we van het gas af moeten en bijna energieneutraal moeten worden. Daarvoor zijn “routekaarten” per huis nodig, waarin aangegeven wordt hoe besparingen en vernieuwing in de loop van de tijd uitgevoerd kunnen worden. En vooral ook een financieel investeringsplan, hoe we dat gaan betalen. Daar kunnen we voor 2030 weer nieuwe strategie en doelen uit formuleren.

Duurzaam verder dankzij afdeling Nivon Zuid-Holland West

Na de Nivonraad in april 2021 was niet iedereen tevreden over de begroting. Het Centraal Bestuur had een investeringsstop afgekondigd voor de jaren 2020 en 2021. Helaas ook geen investeringen in verduurzaming van de accommodaties. Er lag een motie van Kees Hogervorst om wel door te gaan met investeringen in verduurzaming van de accommodaties, maar het Nivonbestuur ontraadde de motie en werd niet aangenomen.

Teleurgesteld zat ik thuis. Tja, ik kon me ook wel iets voorstellen bij het standpunt van het bestuur. Toen Nivon jaren geleden zijn hypotheekleningen voor de Natuurvriendenhuizen wilde verminderen, gaven we als afdeling €25.000 te leen, die vroeger overgehouden was. Voorwaarde daarbij was o.a. dat we die op elk moment konden terugkrijgen. En ja, als die €25.000 in zonnepanelen geïnvesteerd zou worden is dat niet terug te geven aan de Afdeling. Dus als we als Afdeling willen dat er geïnvesteerd wordt in zonnepanelen, dan zouden we daar zelf bij kunnen helpen.

In ons afdelingsbestuur bespraken we de situatie en bedachten dat we een gedeelte van de lening aan Nivon, €10.000, zouden kunnen omzetten in een gift, te besteden aan een investering in iets duurzaams, bij voorkeur zonnepanelen. We besloten dit als voorstel voor te leggen aan de Afdeling (Nivon Zuid-Holland West dus) bij de Algemene Ledenvergadering. Die stemde ermee in, met de kanttekening dat besteding moet plaatsvinden met instemming van de Afdeling en dat wat er gebeurt teruggekoppeld wordt aan de leden.

Kees had een lijst van potentiële projecten met zonnepanelen en daaruit kozen we als bestuur voor De Kleine Rug. Redenen daarvoor waren: Het ligt dichtbij, heel wat leden uit de Afdeling zijn actief betrokken bij De Kleine Rug en het projectbedrag was ongeveer wat nodig was.

Deze keus hebben we voorgelegd aan de leden die aanwezig waren bij de Algemene Ledenvergadering. Na hun instemming lieten we het besluit weten aan het Nivonbestuur en De Kleine Rug. Vervolgens stemde het Nivonbestuur ermee in en kon De Kleine Rug aan de slag.

De moraal: Kijk eens of je als onderdeel van Nivon op een soortgelijke manier kunt meehelpen verder te gaan met investeringen in verduurzaming.