or on ng o vo
tw ik ke
li ng ss
.bkieng
am en w
België-Belgique
er
PB PP B43
or Gent X afgiftekanto elijks nr 60 - driemaand 94 1 P 2094 - juni 2013 april - mei
.be
V.U. Jef Van den Eeckhout – Bevrijde Wereld – Mercatorstraat 81, 9100 Sint-Niklaas – T. 03 777 20 15 – F. 03 766 36 41 – E-mail: info@bevrijdewereld.be
ng o
tw ik vo or on
ke li ng
ss am en
w er ki ng
N POLITIEKard E N E T C E J ONZE PRO d = een tweesnijdend zwa
› DOSSIER
invloe Politieke
og danks oorl n voort on ke er w i al M Partners in htoffer van boeren slac se n ij p ip il F edrijven beleid mijnbouwb Boliviaans inspraak in en b eb h ater Boeren recht op w n claimen ge n li er le se Sint-Nikla
en getuigde hoe de inheemse volkeren in de Cordillera-regio van hun land verjaagd worden door mijnbouwbedrijven. De overheid
ord ››› Voorwo
doet niets om hen te stoppen,wel integendeel. Wie zijn nek te ver uitsteekt, dreigt te worden vermoord door het leger. Toch blijven activisten dat onrecht bestrijden, ook op het politieke front. Binnenkort zal het erom spannen. Zal KATRIBU, de partij die de inheemse volkeren vertegenwoordigt, bij de verkiezingen van 13 mei een zetel behalen in het parlement? Ook in Mali houdt een politieke kwestie de bevolking in de greep. Terwijl er in het noorden nog steeds gevochten wordt, krijgen mensen in het hele land het steeds moeilijker om de eindjes aan elkaar te knopen. Maar ondanks alle hindernissen waar zij mee geconfronteerd worden, blijven onze partners doorwerken, zo goed en zo
De invloed van politiek op onze projecten en vice versa
kwaad als dat kan. Volgens onze landenvertegenwoordiger in Mali, Lien Verstraete, is het land verwikkeld in een complex conflict en lijkt een diplomatieke oplossing nog veraf. De Malinezen kunnen onze steun dus goed gebruiken.
Politiek heeft een zware invloed op ons dagelijks leven, ook al
Internationale solidariteit blijft nodig, ook om de politiek te beïn-
staan we hier niet altijd bij stil. Ook bij ons werk voor Bevrijde We-
vloeden. Jongeren in België toonden op Wereldwaterdag alvast dat
reld worden wij voortdurend met politiek geconfronteerd, zowel op
de wereldwijde waterproblematiek geen ver-van-mijn-bed- show is
lokaal, nationaal als internationaal niveau. Het is een zwaard dat
voor hen. Duizenden leerlingen maakten een waterwandeling om
langs twee kanten snijdt. Enerzijds proberen wij de besluitvorming
hun solidariteit te betuigen met leeftijdsgenoten in het Zuiden.
te beïnvloeden in de landen waarin wij werken. Dat doen we onder
Deze moeten dagelijks gemiddeld zes kilometer lopen om water
meer door het versterken van boerenorganisaties. Boeren leren hoe
te halen en missen daardoor vaak school. Met de actie riepen de
zij zelf voor hun rechten kunnen opkomen. Uiteindelijk zetten ze
leerlingen politici wereldwijd op om hun beloftes na te komen en
de stap naar de politiek. In de lokale en nationale besturen laten
iedereen te voorzien van zuiver drinkwater en goede sanitaire voor-
ze hun stem horen en zorgen ze ervoor dat er tegemoet wordt
zieningen. Bevrijde Wereld is er trots op mee de drijvende kracht te
gekomen aan hun noden. Zo krijgen ze grip op hun situatie. In het
zijn geweest achter de grootste waterwandeling van België, die in
artikel over Bolivia in deze Djembé kun je lezen hoe dit concreet
Sint-Niklaas plaatsvond. De Wase leerlingen kwamen er bovendien
in zijn werk gaat. Over beleidsbeïnvloeding rond voedselzekerheid
goed voorbereid aan de start: voor hen was de waterwandeling het
zul je in de toekomst zeker nog meer horen, want hier willen wij
slotevent van het educatief traject Loop naar de pomp?! waarbij ze
met onze Zuidprogramma’s in de toekomst nog meer op focussen.
op school rond het thema water werkten. Deze kennis etaleerden ze dan ook fier voor de micro van het VRT-journaal. Die dag was
Anderzijds kan de politieke toestand er juist voor zorgen dat boe-
politiek op een positieve manier in het nieuws…
ren de controle over hun leven verliezen. Jimmy Khayog, voorzitter van onze Filippijnse partner CDPC, was onlangs op bezoek in België
Het Bevrijde Wereld-team
Djembé... ››› In deze p.4-7:
Mali
met vele rgeroorlog van een bu t conflict ong van di in Noordis de oorspr at W g. in lk De woestijn Wereld? kale bevo n Bevrijde onder de lo ramma’s va slachtoffers op de prog t di t ef he vloed en welke in
voort ers werken l Onze partn t strijdtonee he is i Mal
p.8-9:
prooi voor Filippijnen lkeren zijn makkelijke heemse vo
“In Filippijnse er van onze edrijven” og, voorzitt ay mijnbouwb Kh y m m vi ti teiten Ji
ac as ens allerlei 29 maart w era, Van 13 tot te gast. Tijd o, de Cordill PC, bij ons gi CD re ie jn at zi is in eren bo r aa partnerorgan w litieke oblemen de lokale po j over de pr rview over getuigde hi n. Een inte de or w rd rontee mee geconf . ie at tu si
p.10-11:
Bolivia
beleid inheemse n, hebben palen het herschreve d Boeren be er w t et grondw betekent di id. Wat liviaanse in het bele Sinds de Bo eer inspraak m n pe oe werken? gr bevolkings en waar wij rale gebied ru n ge le ge voor de af
p.12-13
s de pomp?! int-Niklaa Loop naar andelen voor water in S een waterw Leerlingen
erlingen ’n 5.000 le maakten zo op om g da er at ze politici Op Wereldw . Zo riepen as la ik -N nt eningen en t door Si taire voorzi wandeltoch goede sani n va en zi voor iedereen te kwater. in dr er iv zu
p.14
Steun
de kijker nd 10 euro 11 elke maa Donateur in t al sinds 20 naar leefreis nsel stor eld. Een in Mia van Mee Bevrijde Wer n ed va n te ec t t di geld go voor de proj ertuiging da ar in de ov ? ha ge e ra kt jd er bi st elijkse Bolivia k een maand Stort jij oo besteed is.
P. 04
P. 05
››› Oorlog in Mali
partners werken voort De woestijn in Noord-Mali is het strijdtoneel van een burgeroorlog met vele slachtoffers onder de lokale bevolking. Sinds 11 januari 2013 grijpt Frankrijk militair in. Wat is de oorsprong van dit conflict en welke invloed heeft dit op de programma’s van Bevrijde Wereld?
Achtergrond van het conflict Al sinds de jaren 1960 streven Toearegnomaden naar onafhankelijkheid om zo het behoud van hun cultuur en economische ontwikkeling te garanderen. Na de staatsgreep op 22 maart 2012, profiteerden onafhankelijkheidsstrijders van de politieke instabiliteit in het land om de controle over Noord-Mali over te nemen. Twee weken later riepen Toearegrebellen van het MNLA (Mouvement National de la Libération de l’Azawad) de onafhankelijkheid uit van de staat Azawad. Dit is het gebied dat het noorden van Mali, een deel van Algerije en Niger bestrijkt. In Noord-Mali bevindt zich momenteel een netwerk van etnische milities, waaronder een afdeling van Al Qaeda: de AQIM (Al Qaeda in de Islamitische Magrheb). De Toearegrebellen veroorzaakten op korte tijd heel wat leed onder de bevolking, o.a. door het verplicht toepassen van de sharia. Bovendien kwam er een vluchtelingenstroom op gang: meer dan 400.000 mensen vluchtten naar veiliger streken in het zuiden van Mali en de omliggende landen (Burkina Faso, Niger).
Franse interventie Nadat het Malinese leger in het zuiden van Mali werd aangevallen door islamisten, greep Frankrijk op 11 januari 2013 militair in. Om de veiligheid van de regio rond de hoofdstad Bamako te garanderen, ging Frankrijk van start met luchtaanvallen. Later volgden éénop-één gevechten in Noord-Mali waarbij de Malinese troepen ondersteuning kregen van de West-Afrikaanse gemeenschap Ecowas. Stad na stad (Timboektoe, Gao, enz) werd veroverd op de rebellen. Momenteel is er een grondoorlog aan de gang in de immense woestijn. Groepen militairen kammen de grotten uit waar de rebellen zich mogelijks schuilhouden om hen onschadelijk te maken.
P. 04
P. 05
Gevolgen van het conflict voor de projecten van Bevrijde Wereld
De partners die in de buurt van de conflictzone actief zijn, ondervinden nog meer moeilijkheden. “De partners stellen de veiligheid van hun personeel voorop en informeren zich steeds
De landenvertegenwoordiger van Bevrijde Wereld, Lien Ver-
goed bij de lokale overheden vooraleer grote verplaatsingen te
straete, die in Bamako het landenkantoor runde, kon het land
doen. Ze hebben hun verplaatsingen op het terrein om veilig-
een week na de staatsgreep in maart 2012 verlaten. In samen-
heidsredenen moeten beperken, waardoor ze de landbouwacti-
spraak met de hoofdzetel in Sint-Niklaas werd in juli 2012
viteiten minder intensief kunnen opvolgen.” Europese ambas-
beslist om het landenkantoor te verhuizen naar Ouagadougou,
sades raden hun landgenoten nog steeds af om naar Mali te
de hoofdstad van buurland Burkina Faso. Van daaruit worden
reizen, en alleszins niet-noodzakelijke verplaatsingen binnen
momenteel de programma’s in Mali en Burkina Faso technisch
Mali te vermijden. Het risico op een aanslag of ontvoering is
en financieel opgevolgd.
immers groot.
Ondanks de onstabiele situatie zetten onze vier samenwer-
Bevolking is het slachtoffer
kingspartners hun activiteiten voort. Twee van hen, AMEPPE
Niet alleen in het conflictgebied, maar in heel Mali is de bevol-
(Association Malienne pour l’Éducation du Public et la Protec-
king het voornaamste slachtoffer van de situatie. Vanwege de
tion de l’Environnement) en AMPDR (Association Malienne pour
politieke instabiliteit en onveiligheid staakten een aantal gro-
le Développement Rural), werken in de regio’s Ségou, Sikasso
te donorlanden (waaronder de VS) tijdelijk hun ontwikkelings-
en Koulikoro in het zuiden van Mali, waar ze minder directe
hulp. Waar vroeger aan duurzame internationale samenwerking
gevolgen ondervinden van het conflict. GAAS-Mali (Groupe
werd gedaan, is nu eerder noodhulp nodig: voedselbedeling,
d’Animation et Actions au Sahel Mali) en ARAFD (Association
bouw en herstelling van infrastructuur zoals waterputten, we-
Recherche Action Femmes et Développement) zijn echter ac-
gen en ziekenhuizen, begeleiding van de terugkeer van vluch-
tief in de regio van Mopti, niet ver van de gevarenzone.”De
telingen….
partners melden dat de bevolking hier lijdt onder de stijging van de prijzen op de lokale markten, omdat rebellen er rijst en
Voor de oorlog waren de noden in Mali, één van de armste lan-
andere voedingsmiddelen in grote hoeveelheden komen kopen
den ter wereld, al immens. De bevolking kreeg herhaaldelijk te
of stelen,” vertelt Lien Verstraete. “Dit maakt dat het aanbod
kampen met periodes van hongersnood ten gevolge van slechte
voor de arme lokale bevolking daalt.”
regenseizoenen. De oorlog verslechterde de voedselsituatie, de economie, de toegang tot gezondheidszorg, onderwijs, enz.
Moeilijke omstandigheden
nog meer. “Terwijl gezinnen in de plattelandsdorpen voordien
Het conflict in Mali en de noodgedwongen sluiting van het
nog konden rekenen op financiële steun van hun familie in de
landenkantoor van Bevrijde Wereld bemoeilijkt de werkzaamhe-
hoofdstad, droogde ook deze geldkraan op omdat de stedelingen
den van de partners op verschillende gebieden. Zo kon Bevrijde
zelf de eindjes nog nauwelijks aan elkaar kunnen knopen,” rap-
Wereld minder vormingen voor hen organiseren dan voorzien.
porteert Lien Verstraete. Zij onderhoudt regelmatig contact met
“Bovendien konden de partners soms geen activiteiten organi-
onze lokale partners en volgt de ontwikkelingen in het land op
seren in de dorpen door een gebrek aan middelen,” vertelt Lien
de voet. “Bevrijde Wereld blijft haar partners in Mali in deze
Verstraete. “Kort na de staatsgreep en op cruciale momenten
moeilijke omstandigheden steunen zodat zij hun werk voor de
in de oorlog sloten de banken namelijk hun deuren om veilig-
arme plattelandsbevolking kunnen voortzetten,” besluit ze.
heidsredenen.”
P. 06
Partners va n Bevrijde W ereld in Mali:
algerije
mauretaniê
mali mopti
bamako
ségou
guinee-conak
ry ivoorkust
niger burkina faso
GAAS ARAFD AMEPPE AMPDR
P. 07
© Fotografie - WaterAid
senegal
n CDPC Khayog va y m im J t w me ››› Intervie
keren l o v e s m "Inhee kelijke zijn mak r prooi voowbedrijven" mijnbouwas Jimmy Khayog, voorzitter van
en 29 maart PC, bij ons Van 13 tot nisatie CD ga or er tn allerlei ijnse par st. Tijdens onze Filipp deren te ga an la V tr boeren in os eO blemen waa ro p de provinci de er ij ov n. Een getuigde h teerd worde activiteiten geconfron ee m , ra situatie. de Cordille le politieke zijn regio, ka lo de er y ov met Jimm interview
waaronder gezondheid en het verdedigen van de basisrechten van inheemse volkeren. Dat laatste is vooral het terrein van CPA (de Cordillera Peoples Alliance), die alle basisorganisaties verenigt en verantwoordelijk is voor het politieke luik.
Waarom is het nodig om op te komen voor de rechten van inheemse volkeren? De inheemse stammen, de Igorot, worden van oudsher gediscrimineerd. De overheid doet ook niets om de exploitatie van de grond te stoppen. Twee derde van het grondgebied van de Cordillera komt in aanmerking voor mijnexploitatie. De Igorot hebben geen eigendomscertificaten van hun grond en vormen daardoor een makkelijke prooi.
Hoe wordt deze problematiek aangekaart? We organiseren conferenties, genereren media-aandacht, hebben zelf een weekblad en een radiostation opgericht en zetten informatiebijeenkomsten op in de gemeenschappen. We gaan ook in dialoog met de lokale overheid. Met succes: verschillende gemeentelijke overheden en provincieraden hebben al een
Met welke problemen worden de boeren in de Cordillera geconfronteerd?
resolutie uitgevaardigd die bepaalt dat er geen mijnbouw mag
De Cordillera, een bergachtige regio in het noorden van de Filip-
ter de nationale partij KATRIBU die alle inheemse volksorgani-
pijnen, is rijk aan natuurlijke rijkdommen. Boeren worden van
saties van de Filippijnen vertegenwoordigt. Bij de verkiezingen
hun land verjaagd om plaats te ruimen voor industriële mijnbouw
van 13 mei hopen ze een zetel te behalen in het parlement. Zo
of damprojecten. De weinige landbouwgrond die nog overblijft,
kunnen we de rechten van inheemse volkeren beter verdedigen.
komen op hun grondgebied. CPA is ook de drijvende kracht ach-
wordt ofwel vervuild door de mijnbouw, of is uitgeput door het gedwongen gebruik van chemische meststoffen voor hybride
Is er weerstand tegen het verzet van de Igorot?
‘hoge opbrengst’- variëteiten van landbouwgewassen.
Ja, het leger voelt zich bedreigd door te sterke volksbewegingen. Ze bestempelen ook de werknemers van ngo’s al gauw
P. 08
Wat doet CDPC hieraan?
als rebellen. We hebben een ‘hitlist’ van het leger in handen
CDPC (Center for Development Programs in the Cordillera) pro-
gekregen waarop de namen van 2 CDPC-stafleden staan en 2
beert de boeren weerbaarder te maken. Ze steunt hen om op-
personeelsleden van lidorganisaties. Deze mensen lopen groot
nieuw lokale variëteiten te telen en helpt hen om zich beter te
gevaar. Verdwijningen en executies komen vaak voor. We brach-
organiseren, o.a. door het opzetten van boerenorganisaties en
ten deze zaak daarom in de media en kregen ook steun uit Bel-
leiderschapsvorming. CDPC is ook een koepelorganisatie voor
gië. De Oost-Vlaamse gedeputeerde voor Ontwikkelingssamen-
10 andere ngo’s in de regio die samen zo’n 190 basisorgani-
werking Eddy Couckuyt kaartte de zaak aan bij het Belgische
saties steunen. Deze zijn op uiteenlopende gebieden actief,
Ministerie van Buitenlandse Zaken, de Belgische ambassade in
de Filippijnen en de Filippijnse ambassade in BelgiĂŤ. Ik bezocht deze laatste ook zelf, samen met de gedeputeerde. De ambassade beloofde om dit op te nemen met de Filippijnse regering.
Wat betekent het bezoek aan BelgiĂŤ voor je? Ik heb veel mensen kunnen vertellen over de situatie in de Cordillera: van de kinderen en jongeren op het event op Wereldwaterdag, tot de sympathisanten van Bevrijde Wereld tijdens de workshops op het Wereldweekend, de avond met inleefreizigers, de kookworkshop... Ik ben ook blij dat ik de banden heb kunnen aanhalen met de provincie Oost-Vlaanderen, die onze projecten al sinds 1994 steunt. De warmte en gastvrijheid die ik hier heb gevoeld, neem ik mee naar huis, als inspiratiebron om onze projecten voort te zetten!
Bekijk Radio Cordillera! Wil je meer weten over de Cordillera? Bekijk dan de documentaire van Roel Nollet over de projecten van Bevrijde Wereld en de provincie Oost-Vlaanderen. Zowel de lange (1uur) als de korte versie (20 min) is nu volledig online te bekijken. Surf snel naar de Filippijnen-pagina op www.bevrijdewereld.be!
P. 09
ak eer inspra m , t e w e nieuw ››› Bolivia:
n het e l a p e b n Boere beleid Grondwet werd goedgekeurd, is
van uwe en cultuur 009 de nie rin de taal aa w Sinds in 2 t aa st ionale dt in de n multinat nd. Ook wor Bolivia ee orden erke w en p oe kt voor olkingsgr ats gemaa alle 36 bev adering pla rg Ve de n pen. In de ale Wetgeve olkingsgroe ev b Plurination se m ee van inh en verder oordigers bevoegdhed el ve k vertegenw oo en r werden de voeding tsstructuu t op gezon nieuwe staa ch re et n h d er de afgelege iseerd en w ent dit voor ek gedecentral et b at nd. W erheid erke voedselzek n? w r ij werke ieden waa b ge le ra ru
Aynisuyu het afgelopen jaar de participatie van de boeren- en boerinnenorganisatie in dit proces. Momenteel ligt de definitieve versie van het gemeentelijk statuut van Alalay ter goedkeuring bij het Ministerie van Autonomieën. Daarna moet het nog passeren bij het Grondwettelijke Hof.
Participatie van boeren Het proces om te komen tot het nieuwe gemeentelijke statuut in Alalay verliep niet vanzelf. “De gemeente stelde een kant en klare tekst voor die met een consultant was opgemaakt,” zegt Juan Carlos. “Maar de boerenorganisaties claimden hun recht om te participeren, zoals de Wet voor Autonomieën ook voorschrijft.” Aynisuyu werkte een methodologie uit om op een participatieve manier te komen tot het nieuwe statuut. De leiders van de boerenorganisaties vormden werkgroepen waarin ze de problemen van de gemeente analyseerden. Op basis hiervan formuleerden ze beleidsvoorstellen die werkelijk aansluiten bij de behoeften van de bevolking. “Uiteindelijk hebben de organisaties behoorlijk hun stempel
Volgens Juan Carlos Sejas, coördinator van onze partnerorgani-
kunnen drukken”, stelt Juan Carlos tevreden vast.” Zo is in het
satie Aynisuyu, is de belangrijkste verandering in de gemeente
statuut opgenomen dat de gemeentelijke overheid in haar beleid
Alalay de grotere invloed van de vrouwen. Aynisuyu helpt de
speciale aandacht moet hebben voor landbouw en veeteelt om
boerinnen in Alalay om zich te organiseren en oriënteert hen
zodoende de voedselzekerheid te garanderen. Ook drukte de boe-
over de nieuwe Grondwet. Daarin staat de gelijkheid van kansen,
rinnenorganisatie erdoor dat er gemeentebudget gespendeerd
sociale gelijkheid en gendergelijkheid nadrukkelijk beschreven.
moet worden aan de capaciteitsversterking van vrouwen. Verder
De boerinnenorganisatie gebruikt de nieuwe Grondwet om op te
moet minstens de helft van het personeel van de gemeente uit
komen voor haar rechten en om financiering te krijgen voor haar
vrouwen bestaan.”
activiteiten. Zo werd een schapenteeltproject ten gunste van de boerinnenorganisatie opgenomen in het gemeentelijk jaarplan
Veranderingen voor de toekomst
2013 ter waarde van 39.000 euro.”
Het nieuwe statuut zal volgens Juan Carlos tot heel wat veranderingen leiden. “Het gemeentebeleid zal beter aansluiten bij de
P. 10
Meer autonomie
noden van de bevolking. Zo zal er meer worden geïnvesteerd in
Op basis van de nieuwe Grondwet werd in juli 2010 ook de
landbouwproductie en de promotie van lokale markten. Dit zal
Wet voor Autonomieën en Decentralisatie uitgevaardigd. Voor
de migratie uit het gebied waarschijnlijk verminderen. Ook zal
de gemeenten was dit het startsein voor het opstellen van een
er een beter evenwicht komen tussen de invloed van mannen
gemeentelijk statuut waarin het beleid en de regelgeving voor
en vrouwen in de gemeente.” De nieuwe Grondwet geeft dus
de toekomst is vastgelegd. In de gemeente Alalay ondersteunde
houvast in het lopende veranderingsproces in Bolivia. Dit moet
er uiteindelijk toe leiden dat bevolkingsgroepen die lange tijd uitgesloten waren, zoals de inheemse bevolking van de rurale hooglanden en met name de vrouwen, een volwaardig onderdeel worden van de Boliviaanse samenleving, zowel op sociaal, cultureel, politiek als op economisch vlak.
Belangrijke rol van Bevrijde Wereld De partnerorganisaties van Bevrijde Wereld spelen daar een belangrijke rol in. Zij analyseren de nieuwe wetten en vertalen deze naar de realiteit van de basisorganisaties. Zo kunnen ze samen de betekenis van de nieuwe wetten kritisch analyseren en deze informatie verspreiden. Ook oefenen de basisorganisaties druk uit op lokale overheden om ervoor te zorgen dat de wetten daadwerkelijk ten goede komen aan de bevolking. Bevrijde Wereld helpt haar partnerorganisaties hierbij. Niet alleen door financiering, maar ook door de capaciteitsversterking van ons partnernetwerk via thematische workshops en uitwisseling. Zo kunnen partners met de hulp van experts de details van de nieuwe wetgeving doorgronden. Ook leerden de partners van elkaars ervaringen met de gemeentelijke statuten.
Koop het fotoboek over Bolivia! Fotografe Jasmine Debels ging op inleefreis met Bevrijde Wereld naar Bolivia. Via het fotoboek ‘Aymuray’ schetst ze een portret van de boeren met wie Bevrijde Wereld samenwerkt aan een betere toekomst. Het boek wordt verkocht aan 19,5 euro. De opbrengst gaat naar de projecten van Bevrijde Wereld. Bestellen kan via het bestelformulier op www.bevrijdewereld.be of via wouter. semey@bevrijdewereld.be
P. 08
P. 11
de Loop naar t n e v e t lo ››› S
pomp?!
lingen r e e l 0 0 0 5. voor n e l e d n a w tn i S n i r e wat Niklaas aterdag, maakten zo’n 5.000
n rt, Wereldw scholen ee Op 22 maa nt-Niklase Si de n t le il . Hun toch van versch van de stad leerlingen m u tr n ce et agers in ling door h die waterdr waterwabde lange weg ak va de otstuk ool voor was het sl staat symb Het event . en gg de le !? waarbij moeten af r de Pomp het Zuiden aa n op Lo ject rond het ucatief pro jde Wereld van het ed g van Bevri n di ei el eg onder b leerlingen . er werkten thema wat
drukt door met water gevulde bidons op de weegschaal te zetten. Zo kwam er wat meer evenwicht op de Noord-Zuid-waterbalans. Speciale gast was Jimmy Khayog, voorzitter van CDPC, een van onze partnerorganisaties in de Filippijnen. Hij bracht een getuigenis over de waterproblematiek in zijn land. Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege wees erop dat wereldwijd 785 miljoen mensen geen toegang hebben tot drinkbaar water en benadrukte dat we er spaarzaam mee moeten omgaan. Daarna gaf ze met een fikse slag op een gong het startsein voor de optocht. Esosa, Yasmina, Zaineb en Rania van het 6de leerjaar van basisschool Sint Camillus: “We stappen mee omdat we willen weten hoe het voelt om elke dag water te moeten halen. Bij ons komt dat uit de kraan, maar dat is niet bij alle kinderen zo. We zouden dit niet graag elke dag doen. Dan nog liever rekenles!”
Educatief traject rond water De meisjes kwamen net als de andere deelnemers goed voorbereid aan de start van de waterwandeling. Al sinds het begin van
Samen met de andere deelnemende organisaties zorgden we
het schooljaar werken zij rond het thema water. Dit maakt deel
ervoor dat het centrum van Sint-Niklaas op Wereldwaterdag
uit van het educatief project Loop naar de pomp?!, een initiatief
overspoeld werd door leerlingen. In de voormiddag maakten de
van Bevrijde Wereld, andere organisaties en de stad Sint-Niklaas.
lagere scholieren hun waterwandeling, in de namiddag de secun-
Het doel: maak van je school een waterbewuste school! De la-
daire scholen. Dankzij de begeleiding van de percussie-fanfare
gere en secundaire scholieren volgden verschillende workshops,
Lokomotiv, zat de sfeer er meteen goed in. De leerlingen droegen
woonden lezingen bij en legden bezoeken af, allemaal rond het
verschillende spandoeken met zich mee waarmee ze de aandacht
thema water, bij ons en in het Zuiden.
vestigden op de wereldwijde waterproblematiek. Deze hadden ze eerder gemaakt tijdens een workshop in het kader van Loop
Wereldwijd initiatief
naar de pomp?!
Met de waterwandeling wordt het Loop naar de pomp?! – traject afgesloten. Met deze actie sloten de leerlingen ook meteen aan
P. 12
Podiumprogramma
bij een wereldwijd initiatief: ‘Walk for water’. In meer dan 45 lan-
Op de Grote Markt stond een podium waarop een grote weeg-
den maakten honderdduizenden mensen op 22 maart een symbo-
schaal het structurele onevenwicht tussen Noord en Zuid illus-
lische tocht om water te halen. Het event in Sint-Niklaas was het
treerde. Van hieruit leidden presentatoren Ianka Fleerackers en
grootste in België. Op deze manier willen we wereldwijd politici
Sean D’Hondt alles in goede banen. Jongeren en politici kwamen
aanspreken om hun beloftes na te komen om iedereen te voor-
hun engagement voor water toelichten. Die inzet werd uitge-
zien van zuiver drinkwater en goede sanitaire voorzieningen.
P. 05
Wil je ook rond water werken op school? Download de digitale workshops op www.loopnaardepomp.be! *Loop naar de Pomp?! is een samenwerking tussen Bevrijde Wereld, Kleur Bekennen, Kleur Bekennen Kids, MOS, Protos, Oxfam Wereldwinkel Sint-Niklaas, Djapo vzw , Green vzw, Mundo Loco en stad Sint-Niklaas. Met de steun van stad Sint-Niklaas, Provincie Oost-Vlaanderen, VAIS en de Belgische Ontwikkelingssamenwerking.
Doe ook een waterwandeling!
In het kader van Loop naar de pomp?! werd een interessante waterwandeling uitgestippeld in Sint-Niklaas die je met de klas of met vrienden kunt doen. Aan de hand van een 15-tal knooppunten stel je je eigen route samen. Over elk knooppunt vind je uitleg in de brochure. Er is telkens ook opdracht. Download de brochures voor lager en secundair op
P. 13
Š Fotografie - PROTOS
www.loopnaardepomp.be!
ereld Bevrijde W t n u e t s ij ››› Z
rag d e b n i e l "Een k l waard is zo veeprojecten voor de ginder!"
sinds 2011 o) stort al rl te es (W Testelt e Wereld. eensel uit van Bevrijd Mia van M projecten de or aar vo , sterkte h d 10 euro ar geleden elke maan ja ie dr ia oliv is. reis naar B Een inleef ed besteed dit geld go t da g in ig tu er in de ov
eensel Mia van M
Zo zorgt Bevrijde Wereld ervoor dat mannen en vrouwen een opleiding krijgen zodat ze verantwoordelijke functies kunnen opnemen in hun gemeente. De boeren krijgen ook vormingen rond groententeelt om ervoor te zorgen dat er meer en gevarieerder eten op tafel komt. Daar is water voor nodig, dus investeert Bevrijde Wereld in de aanleg van waterpompen en irrigatiesystemen. Om de graanoogst te beschermen tegen ongedierte, worden er speciale opslagplaatsen voorzien. Daarnaast zagen we ook kleinschalige economische projecten zoals oreganoplantages met droogplaatsen. In enkele woorden, wat ik zag was goed. Deze mensen hebben recht op een goed leven, net zoals wij. Daarom stort ik elke maand 10 euro en ik zal dat blijven doen. Een klein bedrag, maar veel waard voor de projecten ginder. Als ieder werkend mens in ons land dat zou doen, zou er in Bolivia nog meer kunnen gerealiseerd worden. En het is amper voelbaar in onze portemonnee!”
Mia vertelt: “ De indrukken die ik opdeed zijn voor altijd in mijn hart en gedachten gegrift. Het is onvoor-
racht steun ons via een permanente opd
stelbaar hoe de mensen elke dag in de hoge en vaak koude bergen moeten overleven. Een harde wereld, maar Bevrijde Wereld doet zijn best om hier verandering in te brengen. De projecten die we op inleefreis bezochten, gaven me een
Wil je net als Mia elke maand een vast bedrag storten voor de projecten van Bevrijde Wereld? Geef dan je bank een permanente opdracht voor het gewenste bedrag op rekeningnummer BE19 0012 18 76 7412 met melding “Steun Bevrijde Wereld”. Vanaf 40 euro op jaarbasis krijg je 45% terug van de belastingen het jaar nadien. Eenmalig een bedrag overschrijven kan natuurlijk ook, via een overschrijving of online via www.bevrijdewereld.be
zeer goed gevoel. Het is duidelijk dat Bevrijde Wereld werkt aan een permanente verbetering van de leefomstandigheden van de plaatselijke bevolking. Het ingezamelde geld wordt hier werkelijk nuttig besteed aan dingen waar de dorpsgemeenschappen op lange termijn iets mee kunnen doen.
P. 14
Alvast bedankt!
Activiteiten 27 april West-Afrikaans eetfestijn
n met Bevrijde Wereld inleeftrajecten Dwagulu Dekkente organiseert same . Om hun projecten te Afrika Westvoor jongeren van en naar uit voor een eetfestijn met Westen iedere ze en nodig en, steun onder iklaas. Info en inschrijvingen: Afrikaanse gerechten in VTS 3 in Sint-N www.dwaguludekkente.be
28 april MO*- debat ‘Klimaat voor Vrede’
, Wim Vereecken, gaat samen Onze programmabeheerder West-Afrika n Adam (Conflict Research met Georges Spriet (Vrede vzw), Jeroe of the Earth) in gesprek over de ds (Frien r Group-UGent) en David Helle o vrede. 12-14u, concertzaal De Casin impact van klimaatverandering op nadien en h brunc een er is f Voora ). (Stationsstraat 104 – Sint-Niklaas niklaas.be een film. Alle info op www.solidairsint
11 en 12 mei ival Foodprints op het Mano Mundo fest
ival in Boom staat dit jaar in Het jaarlijkse intercultureel muziekfest mogen wij natuurlijk niet op het teken van ‘Stop de honger!’ Daar rints krijgt er een centrale Foodp xpo ontbreken. Onze reizende foto-e met de speciale Foodprintsoen meed weer er n kunne ren plaats. Kinde quiz. Meer info: www.manomundo.be
15 mei Publicatie van ons virtueel kookboek
inleefreizigers verzamelden Wat eten boeren in het Zuiden? Onze es en bundelden deze in weetj e ssant allerlei recepten en intere www.bevrijdewereld.be voor naar mei 15 vanaf Surf oek. een kookb internationale culinaire inspiratie.
16 juni Baobab-festival
ouders, kinderen en Net als andere jaren nodigen we alle voor de lagere scholen te r atelie inleef leerkrachten uit om ons vol actie in de Mercatorstraat dag namid een voor aak Afspr bezoeken. de gaten voor het in te websi 81 in Sint-Niklaas. Houd onze programma!
Bevrijde Wereld ondersteunt de armste boerenfamilies in Bolivia, West-Afrika en de Filippijnen. Dankzij kleinschalige projecten zoals groentetuinen, rijstvelden en waterputten werken we samen aan hun recht op beter voedsel. Deze solidariteit willen we delen met kinderen, jongeren en volwassenen in eigen land via inleefateliers, vormingen en reizen. CONTACT Bevrijde Wereld vzw, Mercatorstraat 81, 9100 Sint-Niklaas. Tel 03/777 20 15 Fax 03/ 766 36 41, info@bevrijdewereld.be www.bevrijdewereld.be COlofoN • Hoofdredactie: Mercatorstraat 81, 9100 Sint-Niklaas, 03/777.20.15, catherine.billiau@bevrijdewereld.be • Medewerkers: Catherine Billiau, Lien Verstraete, Jaap Op de Coul, Wouter Semey • Vormgeving: clauwerys@gmail.com • Eindredactie: Catherine.billiau@bevrijdewereld.be • Abonnementen Djembé: Djembé is gratis en verschijnt vier keer per jaar. Heeft u vrienden die graag gratis de online en/of de papieren Djembé ontvangen? Sein dan hun gegevens door aan Christa Lyssens, via christa.lyssens@bevrijdewereld.be (met de vermelding ‘Djembé’ als onderwerp) of geef een seintje op 03/777.20.15. Bent u verhuisd? Wenst u uw gratis abonnement stop te zetten? Ontvangt u voortaan graag ook de online-versie van Djembé? Laat het ons weten! Djembé wordt gedrukt op 100% gerecycleerd papier, volgens een milieuvriendelijk procédé. Met dank aan DGOS, Provincie Oost-Vlaanderen en Stad Sint-Niklaas. steun bevrijde wereld Bevrijde Wereld heeft ambitieuze plannen. Om deze te kunnen uitvoeren en onze partners en projecten blijvend te ondersteunen, heeft Bevrijde Wereld bijkomende financiële middelen nodig. Vanaf 40 euro ontvang je een fiscaal attest. Zo krijg je een deel van je gift via je belastingbrief terug. Storten kan via BE 19 001-2187674-12, het rekeningnummer van Bevrijde Wereld vzw, (Mercatorstraat 81, 9100 Sint-Niklaas). BIC: GEBABEBB met als mededeling “donatie Bevrijde Wereld”. Ontdek op www.bevrijdewereld.be wat je allemaal kunt doen om onze organisatie te steunen!
.be
ng o voo r on
tw ikk eli ng
ssa me nw erk
ing
ng o vo
n hoenen aa ! c s p o o l e ld Trek j ijde Were voor Bevr aan op de 20 km
aging Ga de uitd entocht l of de Dod van Brusse wil je daging en stevige uit n ? ee n va eld steunen Houd je Bevrijde Wer jd ti er je jk at li tege t en la n sporteven n in voor ee da ereld! Wat je W jf e ri h jd Sc e van Bevri el rd n o vo n te kilometer va sponsoren van de 20 ld ee rb o em rn vo o ij t in B dacht je b Dodentoch s mei) of de en geef on t en Brussel (23 or het ev vo in n je ke jf re ri s)? Sch et het aansp (9 augustu eginnen m b . n je re n so ka n Dan je te spo een seintje. familie om en de n je de n g en krij van vrie ee op weg n ons. we je hierm en p el h u k te ij rs ning va Natuurl nodige onde als de Neem dan portie actie? ke mey in Se fl r n ee et Woute Klaar voor ntact op m 5 of 1 0 2 bliksem co mer 03/777 op het num be. d. el er ew ey@bevrijd be d. wouter.sem el er evrijdew naar www.b rf es. Su ti ? g ac n li ieve soorten Geen sport voor andere ie at ir sp in r voo
or on tw
ik ke lin
gs sa m
.being
en we rk