Świat Dawcy nr 6 by Next Step

lato 2011

świat dawcy

Pismo Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Łodzi

Kwartalnik bezpłatny nr 6/2011

Rewolucja z Łodzi Aktywni w województwie

Światowy Dzień Krwiodawców

Co pić latem?

w numerze Kwartalnik bezpłatny nr 6/2011

SŁOWEM WSTĘPU Nadeszły letnie miesiące. Przez wielu wyczekiwany okres urlopów i wyjazdów wakacyjnych. Dla nas, pracowników RCKiK, to okres zwiększonej pracy związanej z pozyskiwaniem dawców i przypominaniem, że w wakacje też działamy. Dlatego też w miesiącach letnich będzie można nas spotkać nie tylko w stałych punktach pobierania na terenie województwa, ale także na licznych piknikach, festynach i imprezach plenerowych. A jako że jest ciepło i należy dużo pić, tematem numeru jest woda - co należy pić, na co zwracać uwagę kupując napoje i jak je pić, aby zaspokoić pragnienie. Dodatkowo znaleźć można infornacje z województwa oraz nowy cykl tematów dotyczący kwestionariusza dla krwiodawców. Wraca także rozrywka. Zapraszam do lektury.

świat dawcy

Aneta Świątczak Wydawca: Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Łodzi ul. Franciszkańska 17/25 91-433 Łódź

Kontakt z redakcją: ul. Franciszkańska 17/25, 91-433 Łódź tel. 42 61 61 407, e-mail: propagowanie@krwiodawstwo.pl

Redaktor naczelny: Aneta Świątczak

Zespół Redakcyjny: Andrzej, Chałłupka, Jan Kaźmierczak, Katarzyna Mikołajczyk, Grażyna Naremska, Maria Śniecikowska, Bartłomiej Orłowski, Michał Zamolski,

Realizacja: Next Step, www.nextstep.net.pl

18-21 Zimna woda wydarzenia

03 Relacja ze Światowego Dnia Krwiodawcy 03 Uwaga! Wakacje! 04 Działamy zgodnie z planem 04 Młoda krew ratuje życie 04 Zapowiedzi wydarzeń w Łodzi i Moszczenicy 05 Rejonowa Spartakiada Klubów HDK-PCK 06 Reaktywacja klubu w Pabianicach ludzie

07 Dawcy krwi 08 Zimna woda zdrowia doda 12 Turniej wyobraźni z korzyścią dla świata 14 Nasza krew dla nienarodzonych dzieci 16 Dział Immunologii Transfuzjologicznej dawca

18 Dawcom w darze 20 O czym pamiętać przed oddaniem krwi? 21 Kwestionariusz dla krwiodawców 22 Planowany harmonogram ekip na miesiące letnie 22 Pytania z forum 23 Wykaz stałych punktów pobierania w łódzkiem 24 Rozrywka

świat dawcy

wydarzenia RELACJA

Światowy Dzień Krwiodawcy 14.06.2011

14 czerwca z okazji Światowego Dnia Krwiodawów nasz mobilny punkt pobierania krwi na rynku CH Manufaktura odwiedziło 58 osób. W ciagu trzech godzin 40 z nich oddało krew. Dziękujemy serdecznie za zaangażowanie i zapraszamy ponownie do punktów pobierania krwi na terenie całego województwa. Pracujemy przez całe wakacje bez zmian. Zespół RCKiK w Łodzi

ODDAWANIE KRWI

Uwaga! Wakacje!

Wakacje to zawsze okres zmniejszonej liczby dawców krwi (wyjazdy wakacyjne, wyjazdy studentów) oraz zwiększonego zapotrzebowania na ten lek - poza standardowymi operacjami jest więcej wypadków drogowych i tych w polu

Prezentujemy wybrane akcje z Polski promujące honorowe oddawanie krwi w okresie wakacyjnym. „Pomoc płynie w twoich żyłach” to hasło wymyślone przez internautów dla akcji promującej krwiodawstwo na Suwalszczyźnie. „Zbieramy krew dla Polski” to akcja Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża i sieci sklepów INTERMARCHE. Od maja do września zostanie zrealizowanych 138 akcji honorowego oddawania krwi. Kampania realizowana jest po raz czwarty. W ramach tegorocznej edycji w 14 wojewódz-

twach zostanie przeprowadzonych 138 zbiórek krwi oraz 14 akcji mających na celu edukację w dziedzinie krwiodawstwa połączonych z pokazami pierwszej pomocy, festynami i konkursami dla dzieci i rodziców. W tym roku po raz pierwszy Grupa Muszkieterów postanowiła podarować honorowym krwiodawcom i uczestnikom akcji edukacyjnych profesjonalne apteczki samochodowe. Będzie je można wygrać na dwa sposoby. Osoby, które oddadzą krew w miastach, gdzie zostaną zorganizowane zbiórki krwi, będą mogły wziąć udział w losowaniu po zakończeniu akcji. W pozostałych 14 miastach apteczka będzie nagrodą

świat dawcy

za udział w rodzinnym konkursie rysunkowym na plakat promujący kampanię „Zbieramy krew dla Polski”. W Łodzi, aby jeszcze bardziej „wyjść” do dawców, przez całe wakacje będą funkcjonowały trzy mobilne punkty pobierania krwi: na skrzyżowaniu ul. Sienkiewicza i al. Piłsudskiego (koło Galerii Łódzkiej), przy ul. Karskiego 5 (na rynku Manufaktury) oraz przy ul. Piotrkowskiej 112 (pasaż Schillera). Chętni będą mogli oddać krew w ambulansie w godzinach 14.00 do 17.00: we wtorki i soboty w Manufakturze, w środy przy Galerii Łódzkiej, w czwartki w pasażu Schillera.

wydarzenia NASZ SUKCES

Działamy zgodnie z planem Zakończył się coroczny przegląd zarządzania Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa. Podobnie jak w zeszłym roku możemy pochwalić się, że działamy zgodnie z planem Najbardziej cieszy fakt, że w porównaniu do 2009 roku wzrosła ilość pobranej krwi (z 61980 jednostek do 65146 – wzrost o 5%). Jest to zasługa dawców, którzy regularnie oddają krew, a także młodzieży, która coraz liczniej rozpoczyna swoją przygodę z krwiodawstwem. Tylko w 2010 roku zorganizowaliśmy prawie 400 wyjazdów ambulansów do szkół ponadgimnazjalnych na terenie całego województwa. Zwiększyła się także liczba prelekcji, jakie sekcja Organizacji Honorowego Krwiodawstwa przeprowadziła w szkołach. Częściej widać nas także w województwie – prócz stałych punktów pobierania, ponad 1000 razy braliśmy udział w akcjach pobierania krwi „w terenie”. Chętnie współpracujemy także z takimi organizacjami, jak Łódzkie Hospicjum dla Dzieci oraz Kongres Polskich Klubów Motocyklowych. W rezultacie tej współpracy odbyły się akcje poboru krwi dla dzieci przebywających

w szpitalach na terenie naszego województwa. Wraz z Grupą Muszkieterów i PCK zbieraliśmy w miesiącach letnich krew przed sklepami Intermarche i Bricomarche – akcja odbywa się również w 2011 roku. Jak co roku braliśmy czynnie udział w finale Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, dzięki czemu udało nam się zebrać krew aż od ponad 480 osób! W corocznych planach promujących honorowe krwiodawstwo nie można zapomnieć o prężnie działającej na uczelniach akcji „Wampiriada”. Dzięki zaangażowaniu studentów w organizację tego wydarzenia, oraz ofiarności studentów łódzkich uczelni, z edycji na edycję uzyskujemy coraz więcej krwi. Pozostaje mieć nadzieję, że studenci będą odwiedzać wakacyjne punkty oddawania krwi, zamiast czekać na kolejną „Wampiriadę”. Autor: Aneta Świątczak, Sekcja Organizacji Honorowego Krwiodawstwa

ZAPOWIEDZI WYDARZEŃ: Turniej piłki nożnej w Moszczenicy Podczas kolejnej akcji krwiodawstwa w Moszczenicy w dniu 21 sierpnia 2011 roku krwiodawcy organizują turniej piłki nożnej drużyn amatorskich o mistrzostwo gminy oraz festyn z konkurencjami rekreacyjnosportowo-rozrywkowymi dla dorosłych, dzieci i młodzieży. Wakacyjne punkty pobierania krwi w Łodzi Przez całe wakacje Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa zaprasza krwiodawców nie tylko na ul. Franciszkańską, ale także do wakacyjnych punktów pobrań: - w każdy wtorek i sobotę na rynku Manufaktury (od 14.00 do 17.00) - w każdą środę przy Galerii Łódzkiej (od 14.00 do 17.00) - w każdy czwartek ambulans można spotkać w pasażu Schillera (od 14.00 do 17.00). Więcej informacji na: www.krwiodawstwo.pl

Młoda krew ratuje życie Już po raz VIII PCK zorganizował Ogólnopolski turniej Szkół w Honorowym Krwiodawstwie

Uroczyste nagrodzenie uczestników konkursu odbyło się w sali Sejmiku Województwa Łódzkiego. Uczniowie otrzymali puchary i nagrody z rąk Witolda Stępnia, marszałka województwa łódzkiego który objął konkurs honorowym patronatem. Wszystkim szkołom serdecznie gratulujemy i zachęcamy do nowej rywalizacji od września.

świat dawcy

Foto: Urząd Marszałkowski w Łodzi

Konkurs zaczyna się zawsze 1 września i trwa przez prawie cały rok szkolny (do 30 kwietnia). W tegorocznej edycji wzięło udział prawie 6000 uczniów z 88 szkół. W województwie łódzkim, w kategorii najlepsza promocja honorowego krwiodawstwa, I miejsce zajęło I LO w Tomaszowie Maz. (koordynator: Antoni Smolarek). Pod względem ilości krwi oddanej w przeliczeniu na jednego pełnoletniego ucznia szkoły, najlepszy okazał się Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 w Tomaszowie Maz. 0,755 l krwi/osobę (koordynator: Beata Burzyńska). Tomaszowski ZSP nr 3 oddał również najwięcej krwi w czasie turnieju - 122,4 l. W Łodzi w konkursie wzięły udział 22 szkoły ponadgimnazjalne, w których 1361 uczniów oddało ponad 676 litrów krwi. Pod względem ilości krwi w przeliczeniu na pełnoletniego ucznia szkoły I miejsce zajął Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 w Łodzi 0,487 l krwi/os. (koordynator: Halina Kujawiak). Najwięcej krwi w czasie turnieju wśród łódzkich placówek oddał Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 4 - 91,350 l (koordynator: Grzegorz Papiewski).

wydarzenia

Rejonowa Spartakiada Klubów HDK-PCK Tor przeszkód, skoki w workach czy noszenie rannego na noszach, to tylko niektóre z atrakcji, jakie czekały na uczestników Spartakiady w Ręcznie W niedzielę 5 czerwca br. na Górce Parafialnej w Ręcznie odbyła się Rejonowa Spartakiada Klubów Honorowych Dawców Krwi PCK. W imprezie wzięło udział 9 klubów z rejonu piotrkowskiego. Pogoda dopisała, frekwencja również. Odmeldowały się kluby: z Bab, Gorzkowic, MPK z Łodzi, Pabianic, Piotrkowa Trybunalskiego, Moszczenicy, Tomaszowa Mazowieckiego, z Woli Krzysztoporskiej (dwa zespoły). Rywalizacja drużyn odbyła się w sportowej atmosferze, a zarazem była pełna emocjonalnych akcentów. Zawodnicy rywalizowali ze sobą w 4 konkurencjach: tor przeszkód, skoki w workach, noszenie rannego na noszach i pierwszej pomocy przedmedycznej. W klasyfikacji ogólnej I miejsce zajął Klub HDK z Woli Krzysztoporskiej „OGNIOODPORNI”, II miejsce - Klub HDK z Gorzkowic, zaś III - Klub HDK w Babach. W konkurencji wiedzy z zakresu pierwszej pomocy I miejsce również zajął Klub HDK z Woli Krzysztoporskiej „OGNIOODPORNI”, II miejsce druga drużyna z Woli Krzysztoporskiej, a Klub HDK z Gorzkowic był trzeci. Po części sportowej kluby oraz zaproszeni goście udali się do kościoła, gdzie odprawiona została msza

święta w intencji Honorowych Dawców Krwi. Nabożeństwo uświetnił występ Gminnego Chóru Jana. O godzinie 16.00 pokazem ratownictwa gaśniczomedycznego, przygotowanego przez Ochotniczą Staż Pożarną z Ręczna oraz Grupę Społecznych Instruktorów Młodzieżowych, rozpoczęto drugą część zabawy, w trakcie której można było obejrzeć występy Gminnego Chóru Jana, Kół Gospodyń Wiejskich z Paskrzyna i Majkowic oraz skosztować potraw regionalnych przygotowanych przez panie z Koła Gospodyń. Podczas całej imprezy można było przejść szkolenie z zakresu pierwszej pomocy pod okiem Społecznych Instruktorów Młodzieżowych z Piotrkowa Trybunalskiego, a także wpisać się do banku dawców szpiku. Wśród zaproszonych gości byli: Artur Ostrowski – poseł na sejm RP, Grażyna Lasek – przew. komisji budżetu Rady Powiatu, Agata Wojtania – członek Zarządu Rady Powiatu, Teresa Kucharczuk – prezes ZR PCK w Piotrkowie Tryb., Piotr Łysoń – wójt Gminy Ręczno, Mirosław Zawada – przew. Rady Gminy, Maria Lesiakowska – sekretarz Gminy Ręczno oraz ks. kan. Jerzy Grąbkowski – proboszcz parafii w Ręcznie. Autor: Jan Kaźmierczak Parafialny Klub HDK pragnie podziękować za pomoc w organizacji Spartakiady: Gminnemu Chórowi Jana, Ochotniczej Straży Pożarnej, Kołu Gospodyń Wiejskich z Majkowic, Kołu Gospodyń Wiejskich z Kol. Ręczno, Kołu Gospodyń Wiejskich z Ręczna, Kołu Gospodyń Wiejskich z Paskrzyna, Kołu Gospodyń Wiejskich ze Stobnicy, Grupie Społecznych Instruktorów Młodzieżowych z Piotrkowa Tryb., Grupie Społecznych Instruktorów Młodzieżowychz Tomaszowa Mazowieckiego, Fundacji walki z Leukemią, Barbarze Lasek i Elżbiecie Wojtyle, Księdzu proboszczowi, Gminnej Bibliotece w Ręcznie, Stowarzyszeniu Rozwoju Gminy Ręczno, wolontariuszom oraz zaproszonym gościom za przybycie.

świat dawcy

wydarzenia

REAKTYWACJA KLUBU w pabianicach W maju 2008 roku w PHILIPS LIGHTING S.A. O/Pabianice (dawne „Polam”) reaktywowano Klub Honorowych Dawców Krwi Polskiego Czerwonego Krzyża Obecnie do Klubu należy ponad 90 osób. Wśród członków Klubu są całe rodziny, tacy jak państwo Bartniccy, czy Łagowscy. Członkiem Klubu, który oddał najwięcej krwi, jest Marek Łęcki (ponad 50 litrów). W uznaniu jego zasług, za honorowe oddawanie krwi i wspieranie ruchu HDK PCK, Prezydent RP nadał mu w 2010 roku Złoty Krzyż Zasługi. Przewodniczącym Klubu w Philips Lighting S.A. O/Pabianice jest Włodzimierz Odrowski, niestrudzony propagator tej wspaniałej idei, bardzo dobry organizator, sam bę-

dący honorowym dawcą krwi. To między innymi dzięki jego staraniom co roku dyrekcja i kierownictwo zakładu spotyka się z najbardziej ofiarnymi i zasłużonymi członkami Klubu, którzy otrzymują upominki specjalnie na ten cel przygotowane. Dyrektor zakładu – Tadeusz Dardas, podkreśla, iż jest dumny z tego, że może osobiście podziękować tym, którzy bezinteresownie ratują innym życie. Jedną z form podziękowania ze strony kierownictwa zakładu jest finansowe wspie-

ranie wycieczek dla honorowych dawców krwi i ich rodzin. Dzięki temu odwiedzili Pragę, byli w Wiedniu na Jarmarku Bożonarodzeniowym, poznali uroki Trok, Wilna i Kowna. Członkowie Klubu reprezentują Pabianice na wojewódzkich spartakiadach honorowych dawców krwi oraz w innych imprezach organizowanych przez Polski Czerwony Krzyż. Autor: Andrzej Chałupka

Historia klubu W trakcie transformacji gospodarczej Klub Honorowych Dawców Krwi Polskiego Czerwonego Krzyża przestał funkcjonować, a należał wtedy do najlepszych Klubów Honorowych Dawców Krwi w Pabianicach. W reaktywacji Klubu pomogła przede wszystkim dyrekcja zakładu, przedstawiciele kierownictwa zakładu – Irena Markus i Halina Wojtal oraz pracownicy: Agnieszka Sulińska, Tadeusz Patura i Przemysław Seroczyński. Już w miesiąc po reaktywacji Klubu odbyła się na terenie zakładu pierwsza akcja honorowego oddawania krwi. W 2009 roku Klub HDK PCK w „Philipsie” osiągnął znaczący sukces. Jego członkowie oddali ponad 85 litrów krwi i uplasowali się na pierwszym miejscu w Pabianicach i powiecie Pabianickim. Taka tendencja utrzymywała się przez rok następny, kiedy to członkowie Klubu oddali honorowo 99 litrów krwi. Systematycznie, cztery razy w ciągu roku odbywają się akcje honorowego oddawania krwi, w których zawsze bierze udział ok. 20 członków Klubu.

Jeśli chcesz zaprezentować swój klub na łamach Świata Dawcy – pisz:

propagowanie@krwiodawstwo.pl

świat dawcy

ludzie

Młodzież z szerokim uśmiechem brała udział w akcji oddawania krwi podczas Światowego Dnia Krwiodawcy

iś, Łódź Kamila Fab uzyką. ę tańcem i m odInteresuje si daje krew d o o dlaczeg raz ie an Po . yt p ym a n N pomóc in ce ch że o powiada, ieważ zm ty a krew, pon ał d d o y sz pierw i. tego znajom wowali ją do

DAWCY Michał Ba Interesu naś, Dzingor zew je się le kkoatle Oddał tyką. krew p o ra będzie to kont z 16, i z pew n ynuowa nia zac ł. Do o ością hę ddawapierwsz cił go brat, z kt y posze dł na a órym po raz stwa. kcję krw iodaw-

Mirosław Strojkow ski, Siera Interesuje dz się jeździe ctwem ko Na pytan ie dlacze nnym. go wiada, że jest to be oddaje krew odp ozcenny le uratować k, k komuś ż ycie. Odd tóry może 30 l tego ał już po drogocen nad nego pły powodu nu i jest z bardzo d tego umny.

Łódź aciejewski, . Krzysztof M ra na gitarze g ką zy u m ę si sz je Interesu raz pierw y, ał krew po aw d ed o aż ci Cho dlaczego zd . Zapytany, aw b ał: o zi ł d ia ie m w o ie p n krew, od ać d d o ę si ze cydował bom potr yda się oso rz p o D ew . kr ę” „Moja m nie trac ja nic na ty kże bującym, a zachęcał ta e zi krwi będ oddawania omych. swoich znaj

świat dawcy

dla dawcy TEMAT NUMERU

świat dawcy

TEMAT dla NUMERU dawcy

Zimna woda zdrowia doda

Organizm człowieka codziennie traci wodę. Wydala ją skóra, nerki, płuca, dlatego bardzo ważne jest, by straty równoważyć zyskami, szczególnie w lecie, kiedy organizm jest bardziej narażony na odwodnienia. W wyniku wysokiej temperatury dzienne ubytki płynów mogą sięgać nawet kilku litrów. Jak więc zadbać o organizm podczas nadchodzących upałów? Odpowiedź jest jedna - woda. Ale czy każda woda jest dobra i czy ilość, którą spożywamy, jest dla nas wystarczająca? Człowiek nie jest w stanie zmagazynować w organizmie tyle wody, by w razie potrzeby korzystać z jej zasobów. Minimalna ilość płynów potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania to 0,8 l na dobę, a jej optymalna ilość waha się między 1,5-2 l dziennie. Ponadto wodę należy pić umiejętnie. Ważne jest, by pić wodę regularnie w niedużych ilościach, ponieważ to właśnie małe porcje wody są w największym stopniu wchłaniane do tkanek i nie ulegają szybkiemu wydaleniu. Odwrotny skutek ma natomiast spożywanie dużych jej ilości, powodująca szybkie wydalenie wody wraz z elektrolitami przez nerki, co jest prostą drogą do odwodnienia organizmu. Warto także pamiętać, że picie wody podczas posiłków nie jest wskazane. Zmniejsza się wtedy stężenie enzymów trawiennych, utrudniając tym samym strawienie tego, co przed chwilą zjedliśmy. Najlepiej jest pić 10 minut przed i po posiłku. Kiedy na zewnątrz upał, najlepiej gasić pragnienie wodą schłodzoną do 15oC, nigdy jednak nie lodowatą, gdyż spowalnia się wtedy przemiana materii. WODA, ALE JAKA? Czysta woda najlepiej gasi pragnienie i nie dostarcza żadnych kalorii. Na rynku dostępnych jest jednak wiele rodzajów wód, a pogląd, że każda jest taka sama, to pomyłka. Mineralna, źródlana, stołowa... każda z nich posiada inne zawartości składników mineralnych, a tym sa-

Woda w Łodzi Łodzianie piją obecnie najlepszą „kranówkę” w porównaniu z tymi, które dostarczane są mieszkańcom dużych polskich miast. Parametry jej czystości są lepsze od norm krajowych, Unii Europejskiej i zalecanych przez Światową Organizację Zdrowia. Cała woda dostarczana do domów w Łodzi pochodzi ze studni głębinowych. Łódzka kranówka zawiera średnio 370 mg składników mineralnych/litr – to więcej niż niektóre wody sprzedawane w sklepach! Zgodnie z badaniami Państwowej Inspekcji Sanitarnej z 2010 roku (obszarowa ocena jakości wody w wodociągach woj. łódzkiego za 2010 r.) w powiatach bełchatowskim, łaskim, łódzkim, opoczyńskim, pabianickim, pajęczańskim, piotrkowskim, rawskim, wieluńskim, wieruszowskim oraz zduńskowolskim pow. 99% ludności jest zaopatrywane w wodę odpowiadającą wymaganiom.

świat dawcy

mym różne cechy fizyko-chemiczne. Woda mineralna to taka, której zawartość wszystkich składników mineralnych wynosi co najmniej 1000 mg/l, bądź której zawartość co najmniej jednego składnika mineralnego np. magnezu, ma fizjologiczne znaczenie dla organizmu człowieka. Spożycie takiej wody w istotnym stopniu uzupełnia niedobór danego składnika w organizmie. Do wód mineralnych zalicza się także wody o niskiej zawartości sodu (poniżej 20mg/l), pod warunkiem, że ogólna zawartość minerałów nie jest niższa niż 500 mg/l. Naturalna woda mineralna musi mieć stały skład chemiczny i posiadać właściwości odżywczo–zdrowotne, wynikające z zawartych w niej składników mineralnych, ważnych dla organizmu człowieka. Picie dużych ilości wód wysokozmineralizowanych jest również szkodliwe, ponieważ zawierają one znaczne ilości chlorku sodu, który jest niewskazany dla osób z niewydolnością krążenia i chorobami nerek. Poza tym picie dużej ilości takich wód może być przyczyną kumulowania się składników mineralnych w wątrobie i nerkach. Wysokozmineralizowana woda powinna być zatem pita przede wszystkim jako uzupełnienie niedoborów składników mineralnych w organizmie. Woda źródlana - zawartość jej wszystkich składników mineralnych wynosi poniżej 1000 mg/l. Są to wody najczęściej niskozmineralizowane (poniżej 500mg/l), niskosodowe. Wody źródlane to wody o śladowej ilości składników mine-

dla dawcy TEMAT NUMERU ralnych, a im mniejsza zawartość minerałów, tym mniejsza zdrowotność takiej wody. Woda stołowa jest wodą, do której zostały dodane składniki mineralne lub została zmieszana z wodą wysokozmineralizowaną. Ciekawą grupą wód są wody lecznicze. Są one nieuzdatnionymi wodami podziemnymi, pierwotnie czystymi, pochodzącymi z jednego złoża. Ich skład chemiczny i właściwości fizyczne zapewniają, potwierdzone badaniami klinicznymi, określone działanie lecznicze. Jedynie lekarz może zalecić jej spożywanie, ponieważ zawierają dużo minerałów, których nadmiar może być szkodliwy. Polecana szczególnie osobom cierpiącym m.in. na: kamicę nerkową, niedokrwistość, cukrzycę lub osteoporozę.

CZY WIESZ, ŻE...

GAZOWANA CZY NIEGAZOWANA? Na temat szkodliwości wody gazowanej można dyskutować. Woda gazowana jest sztucznie nasycana dwutlenkiem węgla, który nie sprzyja osobom z dolegliwościami żołądkowymi (np. nadkwasota), może bowiem uszkadzać śluzówkę żołądka, co z kolei prowadzi do tworzenia wrzodów żołądka. Z drugiej strony wodę z „bąbelkami” warto pić po wysiłku fizycznym, gdyż działa moczopędnie, uwalniając z toksyn. Nie jest wskazana natomiast

•

22 marca każdego roku wypada termin Światowy Dzień Wody.

•

35% przypadków nowotworów ma swój początek w nieodpowiednim żywieniu i piciu.

•

Człowiek odczuwa pragnienie, gdy straci chociaż 1% całkowitej ilości wody, którą posiada w ciele.

•

Z najnowszych badań wynika, że wypijamy mniej niż pół szklanki wody dziennie, a to stanowczo za mało!

•

Każdego dnia z wydychanym powietrzem tracimy średnio 400500 ml wody.

•

Waga, którą gubimy po ćwiczeniach fizycznych jest wagą wody, nie tkanki tłuszczowej.

•

W marcu 1999 r. NRDC (Krajowa

dla dzieci, ponieważ duża ilość zebranego w żołądku gazu jest dla nich szkodliwa. Wody o wysokim stężeniu CO2 nie są wskazane również dla osób z niewydolnością układu krążenia i układu oddechowego. CZEGO UNIKAĆ? Nieprawdą jest, że podczas upału każdy przyjmowany płyn działa na korzyść naszego organizmu. To właśnie w takie dni powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na to, co pijemy. Unikać należy słodkich napojów, ponieważ zawarty w nich cukier nie hamuje, lecz wzmaga apetyt i pragnienie. Ponadto większość gotowych napojów zawiera dużą ilość substancji dodatkowych: regulatory kwasowości, substancje konserwujące. Niekorzystnie na organizm człowieka (nie tylko podczas upałów) wpływa również alkohol. Dostarcza najwięcej kalorii spośród wszystkich innych napojów (ok. 7 kcal z 1 g alkoholu), które są wchłaniane do krwi najszybciej. Ponadto nie gasi pragnienia i nie uzupełnia zapotrzebowania na płyny, za to jeszcze bardziej zwiększa zapotrzebowanie ciała na wodę. Nie dajmy się zwieść „wspaniałym” wodom smakowym, które z wodą mineralną mają niewiele wspólnego. Są to napoje zawierające chemiczne konserwanty (w tym benzoesan sodu), sztuczne barwniki i cukier. Wielbicielom wody ze smakiem można zaproponować wrzucenie do dzbanka z wodą mięty, plasterków cytryny czy pokrojonego zielonego ogórka. CO ZAMIAST WODY? Herbata - choć istnieje wiele jej rodzajów, najważniejsze, by pić ją bez cukru. Najlepsza (dla chcących zgubić kilogramy i nie tylko) jest herbata zielona. Zawiera ona liczne antyoksydanty, które wykazują działanie przeciwnowotworowe i pomagają usunąć z organizmu toksyny. Poza tym zawarte w niej tzw. katechiny powodują zwiększenie spalania tłuszczu i tłumią apetyt. Należy wystrzegać się tzw. herbatek odchudzających, ponieważ zawierają często w swoim składzie także substancje o działaniu przeczyszczającym/odwadniającym, co może doprowadzić do rozregulowania pracy jelit. Napoje mleczne - są źródłem cennego pierwiastka: wapnia. Odgrywa on szczególnie ważną rolę w utrzymywaniu w odpowiedniej formie układu kostnego, ale również sprzyja odchudzaniu. Wybierajmy jednak napoje o zawartości tłuszczu do 2%, jednak

Rada Ochrony Zasobów Naturalnych w USA) opublikowała wyniki czteroletnich badań, podczas których poddano analizie ponad 1000 próbek 103 marek wody stołowej. Wyniki były zaskakujące: co najmniej 25% wód stołowych to nic innego jak butelkowana woda z kranu, niekiedy przetworzona tylko w nieznacznym stopniu. •

•

Polska ma najmniejsze zasoby wodne spośród wszystkich państw Europy oprócz Belgii - tylko tam ilość wody przypadająca na jednego mieszkańca jest mniejsza niż u nas. W Polsce średnie dzienne zużycie wody na osobę w miastach wynosi 145 litrów.

świat dawcy

•

33% całego poboru wód europejskich jest przeznaczane na cele rolnicze, 16% na zaopatrzenie miast, 11% dla przemysłu (nie licząc wody chłodniczej), a 40% do produkcji energii.

•

Ponad miliard ludzi na świecie korzysta z niesprawdzonych (często skażonych) źródeł wody pitnej, a 40% populacji (2,5 miliarda) nie ma dostępu do podstawowych urządzeń sanitarnych.

•

Planeta Ziemia jest systemem zamkniętym - rzadko traci zasoby wodne. Taka sama ilość wody jak milion lat temu występuje dzisiaj.

•

1 litr zużytego oleju silnikowego wylany do rzeki lub kanalizacji jest w stanie zanieczyścić 1 milion litrów wody.

TEMAT dla NUMERU dawcy

100% wsadu owocowego. Sok wyciśnięty bezpośrednio z owoców lub otrzymany z zagęszczonego soku owocowego poprzez odtworzenie proporcji wody i aromatu usuniętego w trakcie procesu zagęszczania. Sok nie zawiera sztucznych barwników ani aromatów, nie może być konserwowany chemicznie.

NEKTAR

SOK

NAWADNIANIE OD ZEWNĄTRZ W upalne dni również nasza cera narażona jest na szkodliwe

działanie promieni słonecznych oraz suchego powietrza. Tak jak w lecie dbamy o nasz organizm, pijąc większe ilości wody, tak nasza cera potrzebuje odpowiedniego nawodnienia. Z pomocą podrażnionej i wysuszonej skórze spieszą wody termalne - wody źródlane, których naturalna temperatura jest wyższa od średniej temperatury powietrza (mają co najmniej 20oC). Wykorzystywane są w przemyśle kosmetycznym już prawie 70 lat, a wszystko dzięki zawartości cennych minerałów, takich jak wapń, magnez, siarka, krzem, potas. Jej składniki odbudowują naturalną barierę ochronną skóry, przez co zmniejszają nadmierną reaktywność na czynniki zewnętrzne i pomagają utrzymać właściwy stopień nawilżenia. Niektóre jej składniki (np. selen), ograniczają powstawanie wolnych rodników, co opóźnia procesy starzenia skóry i poprawia jej zdolności autonaprawcze. W aptekach znaleźć można całe serie kosmetyków na bazie wód termalnych, jednak najpopularniejszym i najlepiej sprawdzającym się w warunkach wysokiej temperatury preparatem jest woda termalna w aerozolu. Doskonale nawilża cerę i łagodzi podrażnienia, a dzięki zawartości krzemionki zwiększa odporność i elastyczność naskórka, działa jak balsam na suchą i wrażliwą skórę. Warto dodać, że po aplikacji wody termalnej w sprayu, twarz należy delikatnie osuszyć, by zapobiec powierzchniowemu wysuszeniu naskórka.

Od 25% do 99% wsadu owocowego. Jest to rozcieńczony wodą sok z dodatkiem cukru i ew. kwasku cytrynowego. Nektar nie zawiera sztucznych barwników ani aromatów, nie może być konserwowany chemicznie.

świat dawcy

NAPÓJ

nie 0%, bo wówczas uniemożliwiamy wchłonięcie witaminy D, która wymaga do tego celu tłuszczu. Zwykłe mleko jest kaloryczne (100 ml mleka 3,2% to 60 kcal) i zawiera dużo cukru, więc nie gasi pragnienia. Inaczej jest w przypadku mleka zsiadłego. Na skutek fermentacji zawiera ono sporo wody, dlatego można się nim napić, oraz białko i tłuszcz, co czyni z niego pełnowartościowy posiłek. Soki warzywne i owocowe - to niskokaloryczne i sycące zamienniki małego posiłku, w skład których wchodzą witaminy, potrzebne organizmowi pierwiastki i błonnik. Większą ostrożność należy zachować przy owocowych nektarach i napojach, które często, mimo iż oznaczone napisem „bez cukru” na etykiecie, zawierać mogą sztuczne słodziki. Jeśli już chcemy stawiać na płyny owocowe, to dobre będą te świeżo wyciskane. Zapomnijmy o nektarach i napojach, środki słodzące w nich zawarte powodują, że organizm ma problemy z przyswajaniem wody z soku, czyli nie zostaje dobrze nawodniony. Lepszym rozwiązaniem jest wcześniejsze rozcieńczenie soku z wodą, mniej więcej pół na pół. Poza tym powoduje to zmniejszenie kaloryczności.

Od 20 do 99% wsadu owocowego. Zawiera określoną ilość soku, wody, cukru, kwasu cytrynowego i inne dozwolone do żywności dodatki. Napój może zawierać barwniki i aromaty oraz inne dodatki.

ludzie

Turniej wyobraźni z korzyścią dla świata W dniach 19-20 kwietnia 2011 roku w Warszawie odbyły się krajowe finały światowego konkursu Imagine Cup 2011. Jest to konkurs organizowany przez firmę Microsoft, w którym studenci mają szansę wykazać się zarówno wiedzą technologiczną, umiejętnością analizy problemów, zdolnościami prezentacyjnymi, jak i zacięciem biznesowym

świat dawcy

ludzie

Jak to się zaczęło... Drużyna została zwerbowana na uczelni przez doktorana PŁ Marcina Franc. - Pomyślałem, że fajnie byłoby, aby drużyna z Politechniki Łódzkiej wygrała Imagine Cup. Rozwiesiłem plakaty na uczelni z zaproszeniem do udziału w projekcie... i tak oto zebrałem zespół – wspomina Marcin Franc. Zespół wspólnie wybierał problem, jakim chce się zająć. Jak przyznają w rozmowie, ich pomysły ewoluowały. Zanim przystąpili jednak do projektowania oprogramowania, sprawdzili dokładnie motywy od-

dawania krwi, oraz porównali to z profilem osób, które korzystają z nowych technologii (smartfony, telefony z systemem operacyjnym). CodeRaiders zaprojektowali i stworzyli aplikację dedykowaną honorowym dawcom krwi! Ich program, pod nazwą LifeCircle+ ma szansę być pierwszym, skutecznie działającym systemem w Polsce, który pozwoli kontaktować się centrom krwiodawstwa z dawcami. Ale o co chodzi? - Głównym zadaniem systemu LifeCircle+ jest zniwelowanie braków krwi w centrach krwiodawstwa, zapewnienie jej odpowiedniej ilości i szybkości dostarczenia w nagłych wypadkach oraz promocją idei krwiodawstwa w najpopularniejszych mediach społecznościowych – mówi Marcin Franc, mentor zespołu CodeRaiders. Projekt zakłada, że dawcy krwi zainstalują na swoich telefonach aplikację, poprzez którą będą mogli być błyskawicznie powiadamiani o brakach krwi i indywidualnie zapraszani do Centrum Krwiodawstwa w sytuacji, gdy to ich krew jest potrzebna. Aby całość była atrakcyjna, możliwa jest inte-

SKŁAD ZESPOŁU CODERIDERS Marcin Franc - mentor i założyciel zespołu CodeRaiders. Na co dzień pracownik dużej firmy zajmującej się produkcją samochodowych systemów nawigacyjnych, a także doktorant na Katedrze Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Politechniki Łódzkiej. Miłośnik sportów ekstremalnych. Błażej Rybczyński – programista. Miłośnik programowania w językach C/C++/C#, a także technologii .NET. Zaangażowany od 2 lat w pracę grupy .NET na Politechnice Łódzkiej. Dominik Dereń – programista. Od tego czasu próbuje wszystkie-

gracja informacji zawartych na LifeCircle+ z profilem na portalu społecznościowym (np. Facebook) – pozwoli to pochwalić się znajomym, że właśnie oddaliśmy krew. Aplikacja dodatkowo będzie pozwalała zaznaczyć, że aktualnie jesteśmy chorzy, przyjmujemy leki czy np. wyjechaliśmy z kraju – wtedy automatycznie nie będziemy otrzymywać alertu z prośbą o oddanie krwi. Podobnie w sytuacji, gdy niedawno oddaliśmy krew lub jej składniki (osocze, krwinki), program będzie pamiętać, aby nie wysyłać nam informacji o brakach w banku krwi przez cały okres trwania karencji. - Aplikacja jest gotowa do wdrożenia, jednak nie jest jeszcze dostępna dla użytkowników. Jedyne ograniczenia obecnie to problemy formalne, no i finanse – mówi Marcin. Fundusze są niezbędne na serwery, które będą obsługiwać cały system. CodeRaiders prowadzi rozmowy ze sponsorami, po to aby cały system dla dawców był bezpłatny. - Dodatkowo planujemy wsparcie dla większości platform komórkowych, co zajmie nam trochę czasu. Ale dzięki temu program będzie mógł być łatwo wdrożony nie tylko na terenie województwa łódzkiego, ale całej Polski, a nawet świata – tłumaczy.

go po trochu, od technologii Microsoftu po programowanie pod Linuxem oraz od aplikacji desktopowych, po rozproszone systemy webowe. Michał Skuza – programista. Zainteresowany poznawaniem nowych języków programowania oraz praktycznym wykorzystaniem nowych technologii w życiu codziennym. Piotr Jaszczyk - programista. Entuzjasta technologii .NET oraz Java. Michał Orzełek – grafik. Pasjonat grafiki komputerowej. Nie boi się wyzwań, jakie stawiają mu wymagające kreatywności projekty. Na co dzień osoba towarzyska z dużym poczuciem humoru.

świat dawcy

foto: Kamil Holwek (haka)

W kwietniu 2011 roku 10 najlepszych drużyn z całej Polski walczyło o pierwszwe miejsce w kategorii Software Design (Projektowanie oprogramowania). Zwyciężyła łódzka drużyna CodeRaiders, która w lipcu 2011 będzie reprezentować nasz kraj w Nowym Jorku na finałach światowych Imagine Cup. Łodzianie będą rywalizować z drużynami m.in. z Algierii, Australii, Brazylii, Chin, Egiptu, Finlandii, Francji czy Nowej Zelandii – w sumie ponad 140 zespołów z całego świata będzie prezentowało swoje pomysły na rozwiązanie problemów ludzkości.

ludzie

Ĺ&#x203A;wiat dawcy

ludzie

Nasza krew dla nienarodzonych dzieci Czy istnieje możliwość uratowamia dzieci w brzuchu matki poprzez podanie mu preparatów wytworzonych z naszej krwi? O metodzie transfuzji wewnątrzmacicznej opowiada prof. Krzysztof Szaflik z Kliniki Ginekologii i Rozrodczości Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi Na czym polega transfuzja wewnątrzmaciczna? Na początku wykonywany jest zabieg kordocentezy diagnostycznej, który ma za zadanie stwierdzić warunki morfologiczne, znajdującego się jeszcze w macicy dziecka, by opracować potrzebny preparat krwi. Przed wykonaniem wkłucia konieczne jest badanie ultrasonograficzne, by określić położenie płodu i lokalizację łożyska. Osoba badająca, po krótkotrwałym znieczuleniu dożylnym pacjentki, wprowadza przez powłoki brzuszne kobiety oraz łożysko igłę punkcyjną, nakłuwa naczynia pępowinowe i podaje przygotowaną wcześniej krew do układu krążenia płodu pod kontrolą ultrasonografu. Na przestrzeni lat nastąpiła duża zmiana w zakresie doboru krwi. Kiedyś do tego typu zabiegów używana była tylko krew uniwersalna, teraz, dzięki zaawansowanym technikom badań, wprowadza się do krwi coraz więcej antygenów. Tak przygotowany preparat krwi jest idealnym naturalnym lekiem dla zagrożonych płodów. Podczas takiego zabiegu dostarczamy gotową pożywkę, która zmienia objawy niewydolności.

Na przestrzeni lat nastąpiła duża zmiana w zakresie doboru krwi. Kiedyś do tego typu zabiegów używana była tylko krew uniwersalna, teraz, dzięki zaawansowanym technikom badań, wprowadza się do krwi coraz więcej antygenów. Tak przygotowany preparat krwi jest idealnym naturalnym lekiem dla zagrożonych płodów

Czy istnieją zagrożenia związane z takim zabiegiem? Przede wszystkim trzeba uważać, by nie podać dziecku zbyt dużej ilości preparatu krwi. Dobrze byłoby, gdyby ilości krwi przygotowywane w RCKiK dla płodów były mniejsze. Dziecko w łonie matki potrzebuje znacznie mniej krwi, niż osoba dorosła. Szacuje się to na ok. 20/30 ml na porcję. Oczywiście istotny jest czas zaawansowania ciąży. Inną porcję otrzyma 4 - tygodniowy płód, a inną płód w 38 tygodniu ciąży, ponieważ masa ich ciał znacznie się różni. W przypadku transfuzji wewnątrzmacicznej mówimy o porcjach, ponieważ krwinki mają swoją siłę i czas życia. W zawiązku z tym, terapia nie SŁOWNIK:

Kordocenteza – inwazyjne badanie pozwalające pobrać krew z naczynia pępowinowego płodu i uzyskanie krwi płodowej do dalszych testów.

może być jednorazowa, bo składniki krwi w krótkim czasie ulegają rozpadowi. Po podaniu dziecku krwi podnosimy ilość hemoglobiny i erytrocytów, ale po jakimś czasie ich poziom ponownie spada, dlatego ważne jest, by zabieg powtarzać. Bez takiego trybu leczenia dziecko traci szanse na przeżycie. Problem jest istotny, a pomoc bardzo ważna, ponieważ, w zależności od nasilenia obrzęku, noworodek może urodzić się martwy lub umrzeć w pierwszych dniach życia, natomiast substancje zawarte w podanej przez lekarza krwi mogą pozwolić noworodkowi wyzdrowieć. Na czym polega obrzęk uogólniony płodu? Obrzęk uogólniony płodu to ciężka postać gromadzenia się płynu przesiękowego w organizmie nienarodzonego dziecka. Mówiąc inaczej, obrzęk ten powoduje przesunięcia między tkankami, płyn z całego krwioobiegu gromadzi się w danej części obrzękowej. Problem może mieć dwie przyczyny: immunologiczną - powstałą na skutek niedokrwistości spowodowanej niezgodnością serologiczną bądź nieimmunologiczną - trudną do zdiagnozowana, związaną z aberracjami chromosowymi, niedokrwistością nie spowodowaną przyczynami immunologocznymi (m.in. infekcje wirusowe) albo zaburzeniami w układzie sercowo-naczyniowym. Czy nieimmunologiczny obrzęk płodu jest częstym zjawiskiem? Jest to bardzo duża grupa patologii, znacznie częściej diagnozowana niż zjawisko immunologicznego obrzęku. Ilość pacjentek dotkniętych nieimmunologicznym obrzękiem płodu wzrasta bardzo szybko. Każdego dnia przyjmujemy ciężarne z całego kraju, w mniejszym lub większym stopniu dotknięte tym problemem.

Przesięk – płyn przedostający się poza układ naczyń przy prawidłowej budowie ich ściany. Przedostaje się do jam ciała i tkanki łącznej w wyniku spadku ciśnienia onkotycznego lub osmotycz-

świat dawcy

nego krwi lub wzrostu ciśnienia hydrostatycznego w naczyniach włosowatych. Może być różnicowany z wysiękiem na podstawie stężenia dehydrogenazy mleczanowej lub stężenia białka.

ludzie

Dział Immunologii Transfuzjologicznej Krew ratuje życie – wiemy o tym doskonale, jednak nie każdy człowiek może dostać każdą krew. Do transfuzji potrzebna jest krew przebadana, dokładnie sprawdzona pod każdym kątem i odpowiednio dobrana do potrzeb dawcy. I tym właśnie zajmuje się zespół pracowników Działu Immunologii Transfuzjologicznej Dział ten zajmuje się badaniami serologicznymi dawców i biorców krwi, czyli określa grupę krwi i dobiera krew do przetoczeń. W skład działu wchodzą cztery pracownie: • Kontroli Serologicznej i HLA (opisana w poprzednim numerze Świata Dawcy); • Grup Krwi Krwiodawców, gdzie wykonywane są badania oznaczania grup i kontroli przeciwciał we krwi każdego dawcy; • Serologii Biorców, gdzie wykonywane są badania grup krwi i dobiera się krew do przetoczeń dla pacjentów szpitali; • Pracownia Badań Konsultacyjnych, zajmująca się rozwiązywaniem problemów, kiedy w surowicy dawców lub biorców pojawiają się przeciwciała (powstają, kiedy system odpornościowy napotyka „obcą” substancję, np. wirus, szczepionkę czy inną grupę krwi. System odpornościowy wytwarza wówczas przeciwciała w zależności od rodzaju napotkanej obcej substancji) oraz między innymi typuje dawców do transfuzji dopłodowych. Oznacza się wtedy szereg czynników, znajdujących się na powierzchni krwinek czerwonych, tzw. antygenów, które mogą być odpowiedzialne za wytwarzanie przeciwciał u osoby, która ma kontakt z takim antygenem.

Istnieją obecnie badania, na podstawie których możemy sprawdzić stan zdrowia dziecka, które znajduje się jeszcze w łonie matki. Są one bezpieczne i nieinwazyjne, ponieważ wykonuje się je bez nakłuwania żyły dziecka, czyli bez konieczności ingerowania w płód możemy sprawdzić czy na obecnym etapie życia wymaga już leczenia, czy jeszcze nie.

Zgodność krwi Podczas transfuzji przetaczamy krew jednego człowieka drugiemu człowiekowi, w większości przypadków zachowując zgodność tylko w dwóch podstawowych układach grupowych: AB0 i Rh (popularnie mówi się o „Rh+” lub „Rh-”). Trzeba jednak pamiętać, że na powierzchni krwinek czerwonych jest cały szereg innych układów grupowych składających się z dużej ilości antygenów i poza bliźniętami jednojajowymi nie ma osób, które miałyby takie same antygeny na powierzchni krwinek czerwonych - każdy ma własne cechy indywidual-

świat dawcy

ne. Zdarzają się jednak sytuacje (dotyczy to ok. 3% ludzi), w których istnieje możliwość wytwarzania u biorcy przeciwciał na skutek zetknięcia z antygenami na krwinkach dawcy, których biorca sam nie posiada. Nie jest to żadna patologia, a jedynie reakcja naszego układu immunologicznego na czynniki zewnętrzne. Na szczęście takich antygenów, które łatwo powodują wytwarzanie przeciwciał, nie jest dużo - w przeciwnym razie leczenie krwią byłoby bardzo utrudnione. Wytwarzanie przeciwciał jest możliwe tylko w wyniku transfuzji lub podczas ciąży. Połowę materiału genetycznego dziecko dziedziczy bowiem po ojcu, który przekazuje dziecku także takie antygeny, których matka nie posiada. Krwinki płodu dostają się do krwioobiegu matki i mogą spowodować wytworzenie przeciwciał. Konflikty serologiczne i ich zapobieganie Konfliktem serologicznym najbardziej zagrożone są kobiety, które są Rh ujemne, a ojciec dziecka jest Rh dodatni. Aktualnie do takiego konfliktu dochodzi 1 raz na około 2000 porodów. Jednak to nie jedyne przypadki, gdy do takiego konfliktu dochodzi. Drugie miejsce zajmuje immunizacja innym antygenem z układu Rh – antygenem „c”. Na trzecim miejscu podaje się natomiast immunizację za sprawą antygenu „K” z układu Kell. Każda kobieta ciężarna powinna być badana nie tylko w przypadku, kiedy jest Rh ujemna. Niezależnie od tego, jaką grupę posiada, powinna mieć wykonane badania 2 razy w czasie ciąży: w 12. i 28. tygodniu ciąży. Kiedy wyniki wykażą obecność przeciwciał, musi to być systematycznie kontrolowane. Newralgicznym punktem wytworzenia w organizmie kobiety ciężarnej przeciwciał jest moment porodu, kiedy najwięcej krwinek dziecka przedostaje się do jej krążenia. Dlatego w przypadku kobiet Rh-, które urodzą dziecko Rh+ i jeszcze nie mają przeciwciał, podaje się tzw. immunoglobulinę anty-RhD. Jest to lek zapobiegający wytwarzaniu przeciwciał. Każdej kobiecie, która jest Rh ujemna, w 28 tygo-

ludzie

Małgorzata Zimnicka podczas oznaczania grup krwi u biorcy dniu ciąży powinno się zapobiegawczo podawać ten lek, ponieważ, jak wykazują badania, przeciwciała u takiej kobiety powstają najczęściej w trzecim trymestrze ciąży. Natomiast w sytuacji, kiedy w organizmie matki takie przeciwciała powstaną, przedostają się one przez łożysko do krwi dziecka, łączą się z krwinkami i powodują ich niszczenie. Jeżeli przeciwciał jest dużo, mogą spowodować u płodu bardzo poważną niedokrwistość, a w wyniku tego nawet śmierć. Aby temu zapobiec, trzeba rozpocząć leczenie dopłodowe, które wykonuje się od 24 tygodnia ciąży, sporadycznie po 20 tygodniu. Wcześniejsze rozpoczęcie takiego leczenia nie jest możliwe, dlatego czasami zdarza się, że zanim płód osiągnie 20 tygodni, pod wpływem dużej ilości przeciwciał u matki, umiera. Leczenie Przed rozpoczęciem leczenia wykonuje się badanie o nazwie kordocenteza - przeprowadzane dla uzyskania próbki krwi dziecka, kiedy znajduje się ono w jeszcze w macicy. Badanie to pozwala sprawdzić, czy na obecnym etapie życia dziecko wymaga już leczenia krwią, czy jeszcze nie. Obecnie są badania, które polegają na wyizolowaniu z surowicy matki materiału genetycznego dziecka, jego DNA i sprawdzeniu, czy na pewno dziecko posiada antygen, do którego matka ma przeciwciała. Badanie to jest całkowicie bezpieczne i nieinwazyjne, ponieważ wykonuje się je bez nakłuwania żyły pępowinowej dziecka, czyli bez konieczności ingerowania w płód. Pozwala na podjęcie decyzji o przeprowadzeniu kordocentezy i leczeniu wewnątrzmacicznym. Przy wy-

stąpieniu niedokrwistości płodu podejmuje się terapię polegającą na wewnątrzmacicznej transfuzji krwi, najczęściej kilkakrotnie, aż do momentu osiągnięcia dojrzałości płodu. Przy zabiegu dopłodowym zawsze pewna część krwinek dawcy dostaje się do krążenia matki, dlatego, żeby nie prowokować wytwarzania u kobiety przeciwciał, pracownicy Działu Immunologii Transfuzjologicznej starają się dobrać dla dziecka taką krew, aby była odpowiednia dla niego, a w budowie antygenowej jak najmniej różniła się od krwi matki. Krew dobierana jest po dokładniejszej analizie budowy antygenowej matki. Krew dawcy przeznaczona do transfuzji dopłodowej pobierana jest nie wcześniej, niż pięć dni przed planowanym zabiegiem. Z racji niewykształconego układu immunologicznego dziecka, krew poddaje się filtrowaniu i napromieniowaniu. Zabieg transfuzji przeprowadza się na ogół co dwa tygodnie, a ostatnia nie powinna być przeprowadzona później niż około 10 dni przed porodem. Istnieją dwie możliwości przeprowadzania takiego zabiegu: mniejsza dawka krwi podawana w mniejszym odstępie czasu (większa ilość dawców, większa możliwość wytworzenia przez matkę przeciwciał), bądź większa porcja aplikowana rzadziej. Leczenie krwią Leczenie krwią polega na przetaczaniu krwi pełnej lub innych środków krwiopochodnych stosowanych w celach leczniczych. Jeżeli ktoś leczony był krwią (chociażby w dzieciństwie), to miał kontakt z obcymi antygenami, czyli jego tzw. „wywiad” jest już obciążający. Prawdopodobne jest w takiej sytuacji,

świat dawcy

że wytworzył w swoim organizmie przeciwciała odpornościowe (prawdopodobieństwo ~3%). W przypadku dawców ma to duże znaczenie, ponieważ jeżeli dawca posiada przeciwciała, jego krew nie może zostać przetoczona biorcy. Dlatego osoby, które mają za sobą zabieg leczenia krwią lub kobiety, które były w ciąży, traktujemy jako takie, które mogą być już zimmunizowane. Czasami wystarczą chociażby fragmenty krwinek czerwonych, by zimmunizować antygenem „D”. Każdy dawca, który pierwszy raz oddaje krew, poddawany jest badaniom określenia grupy krwi razem z kontrolą przeciwciał. Natomiast przy kolejnych oddaniach sprawdza się u niego tylko antygeny grupowe, nie kontroluje się już przeciwciał. Jeżeli więc między jednym, a drugim oddawaniem krwi wystąpiło w jego przypadku leczenie krwią lub u kobiet ciąża, ważne jest zgłoszenie tego faktu, ponieważ mogły się już u niego wytworzyć przeciwciała.

Autor: Grażyna Naremska, kierownik działu Immunologii Transfuzjologicznej

dla dawcy

Dawcom w darze Zdecydowana większość osób oddaje krew, bo chce. Bez przymusu, czy oczekiwania czegoś w zamian. Tym bardziej można zostać mile zaskoczonym, gdy na wakacjach można zapłacić mniej za nocleg lub zakupy – tylko dlatego, że jest się Honorowym Dawcą Krwi Wszystkim, którzy jeszcze nie wybrali miejsca na urlop, podpowiadamy gdzie można wypocząć za niewielkie pieniądze. Jedyny warunek to posiadanie legitymacji Honorowego Dawcy Krwi! Coraz więcej obiektów noclegowych oraz sklepów włącza się w akcję „Dawcom w darze”. Aby skorzystać z ulg, wystarczy pokazać legitymację z datą ostatniego pobrania (nie dawniej niż rok temu). Uczestnicy akcji (firmy) oferują rabaty od 3 do nawet 50%. Warto zatem zabrać legitymację krwiodawcy ze sobą na wakacje. A może przy okazji oddać krew? Rabat noclegowy oferuje obecnie 69 obiektów, w górach: • Bacówka PTTK na Bereśniku (Pieniny): www.beresnik.pl (20%), • Bacówka PTTK „pod Honem” (Bieszczady): www.podhonem.home.pl (20%), • Bacówka w Jamnej (Pogórze Rożnowskie): www.jamna.amu.edu.pl (20%), • Bacówka PTTK „Jaworzec” (Bieszczady): www.jaworzec.eu (20%), • Bacówka PTTK na Krawcowym Wierchu (Beskid Żywiecki): www.krawcow.pttk.pl (20%), • Bacówka PTTK na Maciejowej Górce: www.maciejowa.pl (20%), • Bacówka PTTK „Pod Małą Rawką” (Bieszczady): www.rawki.pl (20%),

• • • • • • • •

Bacówka PTTK na Rycerzowej (Beskid Żywiecki): www.rycerzowa.pl (10%), Bacówka PTTK nad Wierchomlą (Beskid Sądecki): www.wierchomla. pttk.pl (10%), Baza Szkoleniowo - Wypoczynkowa „Lubogoszcz” (Beskid Wyspowy): www.lubogoszcz.mszana.pl (20%), „Chata Górska Cyrla” (Beskid Sądecki): www.cyrla.pl (20%), „Chatka Górzystów” (Góry Izerskie): www.chatkagorzystow.sudety.it (20%), „Chatka Skalanka” (Beskid Żywiecki): www.chatkaskalanka.pl (50%), Dom Wypoczynkowy „Jowisz” w Szklarskiej Porębie: www.jowisz. wszklarskiej.pl (20%), Gościniec „Banica” (Beskid Ni-

świat dawcy

• • • • • • • •

ski): www.banica.com.pl (20%), Górski Dom Turysty „Pod Kopą Biskupią” (Góry Opawskie): www.biskupiakopa.pl (20%), O. S. W. „Moszczeniczanka” (Zakopane): www.moszczeniczanka.com. pl (10%), Ośrodek Wczasowy „Trzy Korony” (Krościenko): www.owtrzykorony.pl (20%), Pensjonat „Boruta” (Zakopane): www.pensjonatboruta.pl, (20%) Pensjonat „Boży Dar” (Krynica): www.bozy-dar.pl (10 – 15%), Schronisko na Soszowie (Beskid Śląski): www.soszow.wisla.pl (20%), Schronisko PTTK Andrzejówka (Góry Kamienne): www.andrzejowka.com.pl (20%), Schronisko PTTK na Hali Krupo-

dla dawcy • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

wej (Beskid Żywiecki): www.krupowa.pttk.pl (20%), Schronisko PTTK na Hali Łabowskiej (Beskid Sądecki): www.halalabowska.pttk.pl (20%), Schronisko PTTK na Hali Miziowej (Beskid Żywiecki): www.halamiziowa.pl (20%), Schronisko PTTK na Hali Ornak (Tatry): www.ornak.tatrynet.pl (20%), Schronisko PTTK na Hali Rysianka (Beskid Żywiecki): www.rysianka.com.pl (20%), Schronisko PTTK Klimczok (Beskid Śląski): www.schroniskoklimczok.com.pl (20%), Schronisko Kremenaros (Bieszczady): bsih-pttk.webpark.pl/kremenaros (20%), Schronisko PTTK na Kudłaczach (Beskid Myślenicki): www.kudlacze.pttk.pl (20%), Schronisko PTTK na Leskowcu (Beskid Mały): www.leskowiec.pttk.pl,(20%), Schronisko PTTK na Luboniu Wielkim (Beskid Wyspowy): www.lubon.pttk.pl (20%), Schronisko PTTK na Magurze Małastowskiej (Beskid Niski): www.magura.wierch.pl (20%) , Schronisko PTTK na Markowych Szczawinach (Beskid Żywiecki): www.markoweszczawiny.pttk.pl (20%), Schronisko PTTK „Murowaniec” (Tatry): www.murowaniec.e-tatry.pl (20%), Schronisko PTTK „Orlica” (Pieniny): www.orlica.com (20%) Schronisko PTTK „Pasterka” (Góry Stołowe): www.schroniskopasterka.pl (20%), Schronisko PTTK na Połoninie Wetlińskiej (Bieszczady): www.bieszczady.net.pl/chatkapuchatka (20%) Schronisko PTTK na Przegibku (Beskid Żywiecki): przegibek.pttk.pl (20%), Schronisko PTTK „Pod Łabskim Szczytem” (Karkonosze): www.labskiszczyt.pl (20%) Schronisko PTTK „Samotnia” (Karkonosze): www.samotnia.com.pl (20%) Schronisko PTTK „Skrzyczne” (Beskid Śląski): www.skrzyczne.szczyrk.pl (20%), Schronisko PTTK „Stare Wierchy” (Gorce): www.stare-wierchy.pl (20%), Schronisko PTTK na Stogu Izerskim (Góry Izerskie): www.stogizerski.republika.pl (20%) Schronisko PTTK na Szczelińcu (Góry Stołowe): www.naszczelincu.pl (20%), Schronisko PTTK „Trzy Korony” (Pieniny): www.trzykorony.pl (20%), Schronisko PTTK na Turbaczu (Gorce): www.turbacz.eu (20%), Schronisko PTTK na Wielkiej Raczy (Beskid Żywiecki): www.wielkaracza.wierch.pl (20%), Ski Hotel w Suchej Dolinie (Beskid Sądecki): www.skihotel.pl (20%), „Stara Chata” w Soblówce (Beskid Żywiecki): www.soblowka.pl (20%) Studencka Baza Namiotowa „Przysłóp Potócki” (Beskid Żywiecki): przyslop.blogspot.com (20%), Willa „Orla” (Zakopane): www.orla.com.pl, (20%).

• • • • • • • • • • • • •

„Chochołowy Dwór” w Jerzmanowicach: www.chocholowydwor.pl (10%), „Dizzy Daisy Downtown Hostel” w Krakowie: www.krakowhostel.pl (10%), „Euro Hostel” w Krakowie: www.euro-hostel.pl (20%), Hotel „City SM” w Krakowie: www.hotelcity.pl (10%), Hotel „Daisy” w Krakowie: www.hoteldaisy.pl (10%), Hotel „Farmona” w Krakowie: www.farmonahotel.com (20%), Hotel ”Felix” w Krakowie: www.hotelfelix.pl (20%) Hotel „Grand Felix” w Krakowie: www.hotelgrandfelix.pl (20%), Hotel „Junior Krakus” w Krakowie: www.turystyka-krakus.com.pl (15%) Hotel „KRAKUS„ w Krakowie: www.hotel-krakus.com.pl (20%), Hotel „Leopolis” w Krakowie: www.leopolis.com.pl (15%), Hotel „Pod Świerkiem” w Busku Zdrój: www.busko-zdroj.com/podswierkiem, (5%), Hostel „Mosquito” w Krakowie: www.mosquitohostel.com, (10%).

...i nad morzem: • Pensjonat „Bryza” w Łebie: www.bryzaleba.pl (20%), • Willa „Orient” w Łebie: www.willaorient.pl (20%), • Pokoje Gościnne „Dom Rybaka” w Bobolinie: www.domrybaka.afr2.pl (20%). Tym, którzy już wiedzą gdzie jechać, ale jeszcze nie skompletowali wyposażenia na wakacje, można również polecić sklepy (składając zamówienie należy podać datę ostatniej donacji, numer legitymacji HDK oraz nazwę RCKiK, w którym została wydana): • Sklep internetowy dla miłośników gór i narciarstwa www.ontheroad.pl - 20% rabatu na zakupy • Sklep górski www.igosport.pl - 10% rabatu, • Sklep z akcesoriami dla wielbicieli gór www.StrefaGór.pl 10% rabatu na wszystkie produkty nie objęte promocją lub wyprzedażą, • Internetowy Sklep Turystyczny TrekPlanet.pl: 10% rabatu na wszystkie produkty nie objęte promocją lub wyprzedażą, • Sklep Górski PolarSport.pl - 7% rabatu (na produkty nieobjęte promocją) przy zakupach w sklepie internetowym, • Sklep Górski taniewspinanie.pl - 5% rabatu (przez pół roku od ostatniej donacji).

na nizinach: • Aparthotel „Siesta” w Krakowie: www.siestaapartments.pl (20%),

świat dawcy

Więcej zniżek dla krwiodawców na stronie: www.dawcomwdarze.pl/ Tytuł Honorowego Dawcy Krwi przysługuje każdemu, kto choć raz oddał krew. Legitymację wego Dawcy Krwi oro Hon nia, można otrzymać w punkcie pobiera nie. płat jest ona wyrabiana bez

dla dawcy

O czym pamiętać przed oddaniem krwi? Zjedz śniadanie

Nie przychodź na czczo. Twój organizm potrzebuje energii, dlatego zjedz śniadanie (drugie śniadanie). Najlepiej, aby było ono lekkostrawne i słodkie. Lepsza będzie bułka z dżemem, zamiast kawałka pizzy z kolacji. Jeśli jednak dzień przed oddaniem krwi jadłeś/jadłaś tłuste potrawy (tłuste mięso, zapiekanka, golonka) lub piłeś alkohol - odczekaj trzy - cztery dni z oddaniem krwi.

Uzupełnj płyny

Oddając krew pozbywasz się około pół litra płynów – uzupełnij je zawczasu. Zarówno dzień przed, jak i w dniu oddania. Przed wizytą w punkcie pobierania wypij pełen kubek herbaty, dodatkowy sok, wodę mineralną itp. Oddając krew w okresie letnim zadbaj o odpowiednie nawodnienie organizmu przed wizytą w Punkcie Pobrań.

Nie pal

Zawarte w papierosach substancje smoliste niepotrzebnie zagęszczają Twoją krew, co może wydłużyć czas oddawania krwi lub nawet spowodować, że nie będziesz w stanie jej oddać.

świat dawcy

Wyśpij się

Oddając krew powinieneś czuć się dobrze. Jeśli więc nie jesteś rannym ptaszkiem – nie musisz oddawać krwi o 7.30. Pamiętaj tylko sprawdzić, w jakich godzinach czynny jest Punkt Pobierania Krwi w twojej miejscowości.

Weź dokument tożsamości

Nawet najedzony, napojony, wyspany i gotowy do oddania krwi nie możesz się zarejestrować jako dawca, jeśli nie masz ze sobą dokumentu tożsamości. Dokument tożsamości to: dowód osobisty, prawo jazdy lub paszport. (NIE SĄ dokumentem potwierdzającym tożsamość: legitymacja szkolna, legitymacja studencka, legitymacja krwiodawcy, migawka).

Odpocznij

Oddanie krwi nie wiąże się z wysiłkiem fizycznym, ale jeśli po wyjściu z Punktu Pobierania chcesz wziąć udział w zajęciach WF (np. bieg do autobusu, wspinaczka po schodach na 7 piętro), to może zakręcić ci się w głowie. W takiej sytuacji usiądź tam, gdzie jesteś, pochyl się do przodu (głowa między kolana) i głęboko oddychaj. Nic złego się nie dzieje, po prostu masz we krwi trochę mniej czerwonych krwinek, które transportują tlen.

dla dawcy

Zaczynamy nowy cykl w Świecie Dawcy – w każdym numerze będziemy wyjaśniać kilka pytań, na które odpowiadają kandydaci na dawców krwi. Postaramy się uzmysłowić czytelnikom, dlaczego tak ważne jest rzetelnie odpowiadanie na zadane w kwestionariuszu pytania Za każdym razem będziemy także przypominać, że nie ma ani „dobrych”, ani „złych” odpowiedzi. Zdajemy sobie sprawę, że pytania w ankiecie są bardzo szczegółowe i wkraczają w najbardziej intymne sfery życia, ale jest to jedyny sposób, aby jeszcze bardziej ograniczyć ryzyko związane z pobraniem krwi i podaniem jej potencjalnemu biorcy. Chcielibyśmy wyjaśnić i przypomnieć, że istnieje pewien okres czasu, od momentu zakażenia, do czasu, kiedy zakażenie to będzie mogło zostać wykryte przez testy i badania. Ryzyko związane z tym faktem, może zostać wyeliminowane jedynie przez dokładne i zgodne z prawdą wypełnienie ankiety. Wszystkie udzielone informacje podlegają ochronie danych osobowych i stanowią tajemnicę lekarską. 1. Czy już oddawał/a Pan/Pani krew? Jeżeli tak, to kiedy ostatnio? Ponieważ krew można oddawać nie częściej niż co 2 miesiące – ważne jest, aby podać termin ostatniego oddawania krwi – datę tę można sprawdzić w legitymacji dawcy krwi. Książeczkę taką można odebrać w Punkcie Pobierania już po pierwszym oddaniu. Są tam wpisywane wszystkie kolejne wizyty w RCKiK oraz ilość oddanej krwi. Jeżeli postanowisz oddawać krew systematycznie to po dostarczeniu zdjęcia możesz otrzymać książeczkę honorowego dawcy krwi, która dla dawcy jest również dowodem tożsamości. Ponadto posiada potwierdzony protokołem serologicznym wpis grupy krwi, który zastępuje dawcy wpis grup krwi do dowodu osobistego. 2. Czy czuje się Pan/Pani obecnie zdrowy/a? Chodzi o ogólne odczucie. Jeśli boli Cię ręka lub noga – także warto o tym powiedzieć – wszak rozmawiasz z lekarzem internistą. Twoje schorzenie nie musi Cię dyskwalifikować jako dawcę. 3. Czy w ciągu ostatnich 7 dni przechodził/a Pan/Pani jakieś zabiegi stomatologiczne?

Chodzi o takie zabiegi, jak np. usunięcie zęba, leczenie kanałowe, szycie rany. Okres siedmiodniowej karencji wynika z czasu reakcji organizmu na ew. zakażenie. Jeśli po 7 dniach nasz organizm nie wytworzy przeciwciał, to znaczy, że podczas wizyty u dentysty niczym się nie zaraziliśmy. Obecnie w Polsce ryzyko zakażeń u stomatologa jest niewielkie, gdyż pomiędzy kolejnymi pacjentami stosowane są uniwersalne środki ostrożności mające na celu zapobieżenie przenoszenia wirusów oraz innych czynników zakaźnych. Do owych środków ostrożności, których stosowanie jest obowiązkiem każdego dentysty, higienistki i asystentki stomatologicznej, należy noszenie rękawiczek, masek na twarz i ochrony oczu, a także sterylizacja w autoklawie wszystkich końcówek wiertarek dentystycznych (wierteł) oraz innych narzędzi stomatologicznych dla każdego pacjenta. Przedmioty, które nie nadają się do sterylizacji, są wyrzucane do specjalnych pojemników. Po każdym pacjencie dentysta wyrzuca rękawiczki, myje ręce, a następnie zakłada nową parę rękawiczek przed kolejnym pacjentem. Zwykła wizyta kontrolna, borowanie, lakowanie, czy wizyta u higienistki odraczają to do następnego dnia.

Kwestionariusz dla krwiodawców

4. Czy w ciągu ostatnich 4 tygodni chorował/a Pan/Pani lub pozostawał/a pod opieką lekarza albo miał/a gorączkę powyżej 38’C? Wymagany okres 4 tygodni wynika z faktu, że niektóre choroby przebiegają początkowo bezobjawowo (tzw. okres wylęgania choroby) natomiast pobrana w tym czasie krew może już spowodować zakażenie u chorych. Zwykle po ustąpieniu objawów choroby (lub po ustąpieniu gorączki) należy odczekać jeszcze 2 tygodnie, by wróciły do normy wyniki badań labolatoryjnych decydujących o dopuszczeniu krwi do lecznictwa. Wcześniejsze oddanie krwi nie pozwala, niestety, na wydanie jej dla chorych i ze względu na nieprawidłowe wyniki badań labolatoryjnych musi być poddana utylizacji (zniszczeniu).

świat dawcy

dla dawcy

Planowany harmonogram ekip na miesiące letnie lipiec

sierpień

wrzesień

Bełchatów, PGE - Parafia, Aleja Włókniarzy i Lipowa Bełchatów, Urząd Miasta, Kościuszki 1 Bełdów, SPZOZ, Marii Skłodowskiej Curie 43 Będków, Gminny Ośrodek Zdrowia, Reymonta 8 Biała /k. Zgierza, Szkoła Podstawowa, Kościelna 4 Brzeziny, Urząd Miasta, Sienkiewicza 16 Burzenin, Urząd Gminy, Sieradzka 1 Daszyna, Urząd Gminy, Daszyna 34 A Dąbrowa, OSP, Dąbrowa n/Czarną 71 Dmosin, Dom Parafialny, Plac Kościelny 5 Drzewica, OSP, Plac Wolności Głowno, Szkoła Podstawowa, Andersa 37 Goszczanów, Urząd Gminy, Kaliska 19 Grabów, OSP, pl. T. Kościuszki Grotniki, Parfia, Ozorkowska Koluszki, UM, Brzezińska 32 Kutno, Królewska, Królewska Kwiatkowice, Park Gminny - Festyn, Leśmierz, Ośrodek Zdrowia, Leśmierz Lipce Reymontowskie, OSP, Reymonta 24 Łowicz, Przychodnia, Powstańców 37 Łódź, Manufaktura, Karskiego 5 Łódź, Gazeta Wyborcza, Sienkiewicza 72 Łódź, Pasaż Schillera, Pasaż Schillera Łódź, INFOSYS, Piłsudskiego 22 Łódź, Manufaktura, Karskiego 5 Łyszkowice, OSP, Gminna 11 Ozorków, OSP, Kościuszki 1 Pabianice, Polfa, Marszałka Józefa Piłsudskiego 5 Piątek, Urząd Gminy, Rynek 16 Przygłów, Parafia, Łęczyńska Radomsko, Targowica, Targowa Rawa Mazowiecka, Rejonowa Przychodnia Specjalistyczna, Niepodległości 8 Rozprza, OSP, Rynek 28 Skierniewice, Liska 1 Tomaszów Mazowiecki, Parafia, Warszawska Tomaszów Mazowiecki, PSP, Warszawska Tomaszów Mazowiecki, Sklep - Hoża, Uniejów, Rynek Miasta, Rynek Miasta Żychlin, Dom Kultury, Fabryczna 1

Aleksandrów Łódzki, Przychodnia, Dmowskiego 1 Baby, Szkoła Podstawowa, Piotrkowska 20 Bełchatów, Dni Energetyka, Plac Edwardów Biskupice, OSP, Biskupice Czerniewice, OSP, Mazowiecka Domaniewice, Gminny Ośrodek Kultury, Główna 4 Gorzkowice, OSP, Cmentarna 4 Kleszczów, OSP, Główna 74 Krośniewice, Urząd Gminy, Poznańska 5 Kutno, Królewska, Królewska Lubochnia, OSP, Tomaszowska Łowicz, Przychodnia, Powstańców 37 Łódź, Manufaktura, Karskiego 5 Łódź, Gazeta Wyborcza, Sienkiewicza 72 Łódź, Pasaż Schillera, Pasaż Schillera Łódź, Przychodnia Widzew, Piłsudskiego 157 Moszczenica, Gimnazjum, Piotrkowska 13 Nowy Glinnik, Ambulatorium Jednostki Wojskowej, Nowy Glinnik jw. 4392 Ostrowy, Cukrownia Piotrków Trybunalski, Kościół NSJ, Armii Krajowej 19 Poddębice, Stadion Miejski, Mickiewicza 19 Radomsko, Dom Kultury, Brzeznicka 6 Radomsko, Fameg Radomsko, Targowica, Targowa Rogowiec, Kopalnia, Świętej Barbary 3 Sadkowice, Parafia Świętych Dziesięciu Tysięcy Rycerzy Męczenników, Sadkowice 45 Sieradz, OSP, Krakowskie Przedmieście Skierniewice, Floriana 1 Sławno, Gminny Ośrodek Kultury, Zielona 2 Stryków, OSP, Targowa 19 Tomaszów Mazowiecki, Policja, Oskara Lange Tuszyn, OSP, Prusa 9 Zygry, Parafia rzymsko-katolicka p.w. Św. Rocha, Zygry 23

Aleksandrów Łódzki, Intermache, Senatorska 4 Bełchatów, PGE - Parafia, Aleja Włókniarzy i Lipowa Bełdów, SPZOZ, Marii Skłodowskiej Curie 43 Brzeziny, Urząd Miasta, Sienkiewicza 16 Brzeźnio, Salka Katechetyczna, Kościelna 13 Dąbrowa, OSP, Dąbrowa n/Czarną 71 Dąbrowice, Urząd Gminy, Nowy Rynek 17 Dmosin, Dom Parafialny, Plac Kościelny 5 Drzewica, OSP, Plac Wolności Głowno, Szkoła Podstawowa, Andersa 37 Grabów, OSP, pl. T. Kościuszki Klonowa, Urząd Gminy, Ks. Dalaka 2 Koluszki, Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej, Słowackiego 28 Koluszki, UM, Brzezińska 32 Konstantynów Łódzki, Klub HDK „Zgoda”, 8-go Marca 1 Kutno, Królewska, Królewska Lipce Reymontowskie, OSP, Reymonta 24 Łęczyca, Kościół Św. Andrzeja, Kościelna Łowicz, Przychodnia, Powstańców 37 Łódź, Pasaż Schillera, Pasaż Schillera Łódź, Manufaktura, Karskiego 5 Łódź, Gazeta Wyborcza, Sienkiewicza 72 Łódź, Ośrodek Psychology Partner, Ogrodowa 72/74 Łódź, PGE Dystrybucja, Tuwima 56 Łódź, MPK, Wierzbowa 51 Łyszkowice, OSP, Gminna 11 Niewiadów, Fabryka Przyczep, Niewiadów 49 Ozorków, OSP, Kościuszki 1 Piątek, Zespół Szkół Rolniczych, Kutnowska 19 Piotrków Trybunalski, OSK, Gliniana Piotrków Trybunalski, Bricomarche, al. Sikorskiego 7 Przedbórz, Miejski Dom Kultury, Rynek 15 Radomsko, Targowica, Targowa Rawa Mazowiecka, Rejonowa Przychodnia Specjalistyczna, Niepodległości 8 Ręczno, Parafia, Główna 19 Skierniewice, ZSZ Nr 1, Pomologiczna 6 Skierniewice, ZSZ Nr 3, Działkowa 10 Świnice Warckie, OSP, Szkolna Tomaszów Mazowiecki, Parafia, Warszawska Tomaszów Mazowiecki, ZSP Nr 2, Św. Antoniego 57/61 Tomaszów Mazowiecki, III LO, Nadrzeczna 17/25 Tomaszów Mazowiecki, ZSP Nr 3, Legionów 47 Tomaszów Mazowiecki, I LO, Mościckiego Witonia, Ośrodek Zdrowia, Witonia Wola Krzysztoporska, Dom Kultury, Południowa 2 Zelów, SPZOZ, Żeromskiego 21 Zgierz, III Memoriał im. Lisieckiego, „Park Miejski nad Stawem”

Pełen wykaz ekip wraz z adresami oraz godzinami znajduje się na stronie: www.krwiodawstwo.pl -> akcje wyjazdowe. Polecamy bieżące sprawdzanie wykazu, aby upewnić się, gdzie w najbliższym czasie będzie można oddać krew. Chęć zorganizowania akcji pobierania krwi należy zgłaszać do Sekcji Organizacji Honorowego Krwiodawstwa, tel.: 42 6161416, 42 6161407, e-mail: propagowanie@lodz.krwiodawstwo.pl

PYTANIA Z FORUM

Mam alergię w okresie letnim (pyłki), jednak moja choroba nie jest aż tak zaawansowana, żebym musiał pobierać jakieś leki. Piję tylko codziennie wapno z kwercetyną. Czy mogę oddawać krew, czy muszę jed-

! ?

nak odczekać jakiś czas? Do oddania krwi można się zgłosić nie wcześniej, niż 2 tygodnie po ustąpieniu wszystkich objawów. Chciałbym oddać krew, jednak nie minęły jeszcze 2 mie-

siące od poprzedniego oddania i moje pytanie brzmi: czy mogę ją oddać, bez żadnych problemów 5 dni przed upływem 2 miesięcy (później wyjeżdżam z kraju). Niestety nie można oddać krwi „przed terminem”.

świat dawcy

? !

CIerpię na przewlekłe zapalenie pęcherza. Czy w okresie między nawrotami choroby mogę oddać krew? Jeśli w organizmie jest przewlekły stan zapalny - nie można oddawać krwi.

dla dawcy

Wykaz stałych punktów pobierania w łódzkiem

Punkt Pobierania

Adres

Dni i godziny działania punktu

Bełchatów

ul. Czapliniecka 93/94, przychodnia „MegaMed”, tel.: 667 953 962

poniedziałek - środa: 8:30 - 11:30, czwartek: 8:00 - 10:00, piątek: 8:00 - 11:00

Kutno

ul. Kościuszki 52, Szp. Miejski, tel.: 667 953 965

poniedziałek - piątek: 8:00 - 11:00

Łask

ul. Warszawska 62, SPZOZ Szpit., tel.: 43 675 55 55

poniedziałek: 8:00 - 11:00

Łęczyca

ul. Zachodnia 6 SPZOZ, tel.: 24 721 51 69

poniedziałek - środa: 8:00 - 10:00, piątek 8:00 - 10:00

Łódź

ul. Franciszkańska 17/25, RCKiK tel.: 42 61 61 400

poniedziałek: 8:00 - 15:30, wtorek: 8:00 - 17:30 środa: 8:00 - 15:30, czwartek: 8:00 - 17:30 piątek: 8:00 - 15:30, sobota: 8:00 - 13:30

Opoczno

ul. Partyzantów, Szp. Rej., tel.: 667 953 968

poniedziałek: 8:00 - 10:30

Pabianice

ul. Jana Pawła 68, Szp. Miejski, tel.: 42 21 49 41

poniedziałek - środa: 8:30 - 11:30, czwartek: 8:00 - 9:30, piątek: 8:00 - 11:00

Piotrków Trybunalski

ul. Wojska Polskiego 77, Przychodnia, tel.: 44 647 30 30

poniedziałek - wtorek - piątek: 8:00 - 11:00 środa - czwartek: 8:00 - 10:30

Radomsko

ul. Jagiellońska 36, Szpital tel.: 669 007 061

poniedziałek - wtorek: 8:00 - 10:30 środa - czwartek: 8:00 - 10:00, piątek: 8:00 - 10:30

Sieradz

ul. Armii Krajowej 7, Szp. Woj., tel.: 43 822 25 79

wtorek: 8:00 - 11:00, czwartek - piątek: 8:00 - 11:00

Skierniewice

ul. Nowobielańska 61, O. Widok tel.: 46 832 53 72

poniedziałek - środa: 9:00 - 12:00, piątek: 9:00 - 12:00

Tomaszów Mazowiecki

ul. Jana Pawła 35, Szp. Rejonowy, tel.: 667 953 966

poniedziałek - piątek: 8:30 - 11:00

Wieluń

ul. Sieradzka 56, SPZOZ Przych., tel.: 665 856 500

poniedziałek - środa: 8:00 -10:00

Zduńska Wola

ul. Krolewska 29, SPZOZ, tel.: 43 824 41 23

poniedziałek: 8:00 - 11:00, środa: 8:00 - 11:00, piątek: 8:00 - 11:30

Wieruszów

ul. Sportowa 4, KS PROSNA, tel.: 665 856 500

piątek: 8:00 - 11:00

Czy okresy karencji (w moim przypadku 6 miesięcy od zabiegu chirurgicznego) dotyczące oddawania krwi, stosuje się też do rejestracji dawcy szpiku? Krwi nie mogę oddać jeszcze przez miesiąc, ale czy mogę przed upływem tego

terminu zgłosić się do pobrania próbki krwi potrzebnej do zarejestrowania jako dawca szpiku? Wskazane jest, aby zgłosić się po zakończonym okresie dyskwalifikacji.

Kiedy w łódzkim RCKiK zostanie uruchomiony system SMSowego powiadamiania o zapotrzebowaniu na krew? Ostatnio dość sporo podróżuję, a mam grupę krwi 0 Rh -, więc wydaje mi się, że byłoby to jak najbardziej przydatne.

świat dawcy

Jeśli posiada Pan/i grupę krwi O Rh ujemny wskazane jest aby Pan/i (bez otrzymywania SMS) zgłaszał się do oddania krwi w miarę możliwości regularnie.

ROZRYWKA z nagrodami!

Twoje zadanie specjalne

Zgłoszenie do udziału w konkursie

Imię:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nazwisko: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Jeśli chcesz wziąć udział w losowaniu nagród - rozwiąż poniższą krzyżówkę, podaj dane kontaktowe do siebie i zostaw tę stronę w Punkcie Pobierania (do 10 września 2011).

Tel. kontaktowy:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

2 3 4

9 8 7

11 12