terugblik 2020
Kernleden Nederlands Kamerkoor Sopranen
Alten
Tenoren
Bassen
Heleen Koele Annet Lans Mónica Monteiro
Elsbeth Gerritsen Marleene Goldstein Dorien Lievers Eline Welle
Stefan Berghammer William Knight João Moreira Alberto ter Doest
Kees Jan de Koning Gilad Nezer Jasper Schweppe
voorwoord
Geachte betrokkene bij het Nederlands Kamerkoor, Wat een jaar vol uitdagingen hebben we met elkaar doorgemaakt. Een jaar van grote zorgen, maar ook van hoop. Want het is mede dankzij u dat het Nederlands Kamerkoor er ondanks alle tegenslagen een zeer productief jaar van heeft weten te maken, met prachtige initiatieven. En het is mede dankzij u dat de zangers van het Nederlands Kamerkoor een belangrijk deel van hun gederfde inkomsten alsnog hebben ontvangen. Onze zangers hebben hun − soms uitermate schrijnende − verhalen gedeeld, en ons er wederom van doordrongen hoe kwetsbaar hun positie is. Daar willen wij in de komende jaren verandering in brengen, met een CAO voor de muziekensembles, waarin ook secundaire arbeidsvoorwaarden beter worden geborgd. Het jaar 2020 gaat bij het Nederlands Kamerkoor de boeken in als een veelbewogen jaar vol onverwachte wendingen. Een jaar dat in veel opzichten anders liep dan gepland, maar dat achteraf bezien zeker niet minder succesvol was. Ondanks de nodige spanningen en zorgen waren er prachtige momenten: onze reizen naar Boedapest of het Adelaide Arts Festival en Nieuw-Zeeland, producties als Lux in Tenebris en Di Lasso’s Tranen van Petrus, en natuurlijk de opnames van Vergeten en Cantique de Jean Racine met Amsterdam Sinfonietta. In dit door corona geplaagde jaar bleek eens te meer dat muziek niet alleen schoonheid voortbrengt, maar ook nabijheid en verbinding creëert tussen mensen onderling − zélfs via een beeldscherm. 22 maart jongstleden namen wij afscheid van de voorzitter van onze Raad van Toezicht, Julienne Straatman, die de voorzittershamer na acht jaar toezicht op feestelijke wijze
overdroeg aan Trudy Vos. De afgelopen jaren speelde Julienne als bevlogen verbinder en inspirator een belangrijke rol in het verwezenlijken van de ambitie om het Nederlands Kamerkoor terug te brengen naar de absolute wereldtop. Op haar initiatief werd in 2020 bovendien een heus steunfonds − het NKK Fonds − opgericht, waarmee we onze fondsenwervende ambities de komende jaren nog beter hopen vorm te kunnen geven. Daarnaast willen we in dit voorwoord ook onze collega-ensembles niet vergeten te noemen, met wie wij richting politiek zijn opgetrokken om een aantal onderbelichte en daarmee kwetsbare genres te borgen. Tot slot gaat onze dank en steun uit naar de amateurzangers en -dirigenten in dit land, die met man en macht de sector overeind proberen te houden. Laten we met zijn allen hopen dat er verbetering komt in 2021. Wij kijken ernaar uit u spoedig weer persoonlijk te mogen ontmoeten bij een van de concerten van het Nederlands Kamerkoor. Voor nu wensen wij u vooral gezondheid en kracht toe.
Trudy Vos voorzitter Raad van Toezicht Arnold Schilder voorzitter NKK Fonds Peter Dijkstra chef-dirigent Tido Visser artistiek en algemeen directeur
1
Een bewogen jaar Algemeen
Artistiek beleid
Het jaar 2020 wordt gekenmerkt door unieke mijlpalen en ongekende uitdagingen. De belangrijkste mijlpalen zijn ongetwijfeld de hernieuwde toetreding tot de Culturele Basisinfrastructuur van het Ministerie van OCW voor de periode 2021-2024, en een verlenging van de ondersteuning door de Gemeente Utrecht in het kader van het gemeentelijk Kunstenplan 2021-2024. Hiermee is een doelstelling gerealiseerd die het Nederlands Kamerkoor veel nieuwe perspectieven biedt, en die kamerkoormuziek beter borgt in het cultuurstelsel.
Het artistieke succes van het Nederlands Kamerkoor succes viel in 2020 niet af te lezen uit hoge bezoekersaantallen of een enorme toeloop op de prille digitale platforms, maar valt wel te beoordelen in kwalitatieve zin. Ons eerste antwoord op de crisis was meteen raak: met Choir of Chambers, in samenwerking met componisten Joost Kleppe en Spinvis, lieten we zien dat we niet het zoveelste virtuele koor vormden, maar maakten we een actueel videodocument over een tijd waarin iedereen opgesloten zit en alleen communiceert via beeldschermen. Het leidde tot een prachtige kamerkooropera online, waarin de persoonlijke verhalen van de zangers een inspiratiebron vormden voor een semi-autobiografisch kunstwerk. Na de zomer mochten we weer heel even voor ons publiek optreden, en dat deden we dan ook met heel veel plezier in een serie concerten met de titel Lux in tenebris, waarbij het thema ‘licht in de duisternis’ niet bij toeval gekozen was. Chef-dirigent Peter Dijkstra leidde een Nederlands Kamerkoor in kleine bezetting door enkele hoogtepunten uit het koorrepertoire, op een wijze die op veel waardering mocht rekenen van pers en publiek.
De ongekende uitdagingen van 2020 behoeven weinig toelichting meer. Na het losbarsten van de pandemie in het voorjaar van 2020 ging de wereld op slot en viel de muziek stil Alle aandacht ging in eerste instantie naar het opstellen van protocollen, het verplaatsen van concerten, het ontwikkelen van vervangende programmering en het lobbyen voor steunpakketten. Daarnaast was er volle aandacht voor de kwetsbare positie van onze zangers en andere opdrachtnemers. Wij hebben alles in het werk hebben gesteld om hen ruimhartig te compenseren voor gederfde inkomsten, en boden waar het kon vervangend werk aan. Het bewaken van de financiële gezondheid en de zichtbaarheid van de organisatie waren van groot belang, maar stonden in onze afwegingen altijd in zorgvuldige verhouding tot het welzijn van de zzp’ers. We zijn er trots op dat we het afgelopen jaar, ondanks alle uitdagingen en offers, zichtbaar zijn gebleven, en niet hebben ingeboet op onze innovatieve kracht. Ondanks, of misschien wel dankzij de coronacrisis hebben we het genre verrijkt met nieuwe vormen, en maatschappelijk relevante projecten gepresenteerd op het hoogste artistieke niveau.
2
De aanleiding voor de productie die daarop volgde was tevens coronagerelateerd. Direct bij het uitbreken van het virus wierp zich de vraag welke afstand zangers op het podium zouden moeten aanhouden. Er werd zelfs gesproken van acht meter. Dat was de directe aanleiding voor de vraag: moeten we de zangers misschien achter glas zetten? Het idee was geboren. In de productie Di Lasso’s Tranen van Petrus staan zeven zangers in evenveel glazen buizen, als museumstukken uit een vergane tijd, met een weergaloze Marijn Rademaker die in een choreografie van Nanine Linning de rol van Petrus danst. Het project kon rekenen op zeer veel bijval, zowel
Een bewogen jaar
in de pers als van de weinige toeschouwers die de voorstelling live hebben gezien, als ook van hen die de voorstelling online hebben bekeken. Di Lasso’s Tranen van Petrus was een van in totaal drie videoregistraties. De tweede registratie betrof Vergeten, de succesvolle muziektheatervoorstelling over dementie, met Arjan Ederveen in de hoofdrol. Het Hong Kong Arts Festival gaf hiertoe de opdracht, en neemt de video op als onderdeel van hun online programmering in de festivaleditie van 2021. Dit was tevens de eerste keer dat de kersverse samenwerking met het internationaal gerenommeerde impresariaat HarrisonParrott zijn vruchten afwierp. Onze zorgen over en voor de Nederlandse koorwereld zijn onverminderd groot, en leidden er in het najaar toe dat wij in samenwerking met NPO Radio 4, KRO-NCRV en twee onafhankelijke journalisten een zesdelige podcast hebben ontwikkeld met de veelzeggende titel Koren in coronatijd. Deze podcast is gepubliceerd in januari 2021. Als klap op de vuurpijl produceerden we samen met Amsterdam Sinfonietta een kerstclip, met een weergaloze uitvoering van Cantique de Jean Racine van Gabriel Fauré. Er bestond in 2020 ook nog zoiets als het pré-coronatijdperk. Want vlak voordat we in lockdown gingen, mochten we nog het genoegen beleven om het monsterproject 150 Psalms in het Adelaide Arts Festival in Australië te presenteren. Na edities in Utrecht, New York City en Brussel, was dit alweer de vierde aflevering. En wat voor één. Het Adelaide Arts Festival had absoluut meesterwerk geleverd. De voorstellingen vonden plaats in reguliere concertlocaties, maar ook in kerken en in een synagoog. Samen met een van de belangrijkste Australische kranten was een fototentoonstelling ontwikkeld, waarin elke psalm zijn eigen foto uit de actualiteit meek-
reeg. Het project werd zeer goed ontvangen, en maakte ook in Australië de tongen los in het maatschappelijk debat over de vraag hoe we vreedzaam kunnen samenleven in deze globaliserende maatschappij. Na Adelaide mochten we nog enkele concerten geven in Wellington, Nieuw-Zeeland, in aanwezigheid van de ambassadeur van Nederland. De tour naar Australië en Nieuw-Zeeland werd voorafgegaan door een aantal belangwekkende Nederlandse en/of wereldpremières. Een tour met het werk Goetia – In umbra lucis van Lera Auerbach, in samenwerking met Quatuor Danel uit Frankrijk, was een prachtig vervolg op de uitvoering van 72 Angels een aantal jaar eerder van dezelfde componist. Daarnaast brachten we in samenwerking met Asko|Schönberg een wereldpremière van het prachtig geslaagde werk Acqua Alta, van de Rus Valery Voronov. Dit betrof een samenwerking met het Muziekgebouw aan ’t IJ. Ondeugende teksten stonden centraal in de tour Op zijn Frans… onder leiding van eregastdirigent Paul Van Nevel, met voordrachten van de Vlaamse dichter Luuk Gruwez. Heerlijke melodieën uit de Renaissance, op teksten die ons zelfs nu nog het schaamrood op de kaken brengen, zo ondubbelzinnig verwijzen zij naar het spel van de liefde. Met de productie Di Lasso’s Tranen van Petrus hebben we een nieuwe stap gezet in de verdieping van onze projecten. Het past in een beweging waarin we trachten de ervaring voor het publiek nog intenser te maken. Wij vragen in die ontwikkeling de zangers andere kwaliteiten aan te spreken, en dat proces heeft een zeer bemoedigend verloop. We zijn bijzonder blij dat chef-dirigent Peter Dijkstra heeft bijgetekend tot 1 september 2025. Dat draagt bij aan de continuïteit.
3
2020 in cijfers
74 70% 69.000 48
concerten oorspronkelijk gepland in 2020
waarvan:
geannuleerd stoelen leeggebleven
nieuwe concerten ontwikkeld en gepland met coronamaatregelen
waarvan:
24 46
later weer geannuleerd
live concerten wel doorgegaan
maar ook: online projecten
140.000
26% 28% 11% 4
meer particuliere donaties t.o.v. 2019
nieuwe donateurs t.o.v 2019
meer eenmalige donaties t.o.v. 2019
keer bekeken
2020 in cijfers Verdeling donaties 2020
Eenmalige donaties
donaties Nobelkring
donaties Vrienden
donaties Tientjessupporters
€50.000 In 2020 was ongeveer tweederde van de donaties richting het Nederlands Kamerkoor afkomstig vanuit de eigen particuliere geefkring, bestaande uit onze Tientjessupporters, onze Vrienden en onze Nobelkringleden, die ons al jarenlang trouw met woord en daad bijstaan en ons onverminderd helpen groeien in onze ambities. Daarnaast ontving het Nederlands Kamerkoor in 2020 het prachtige bedrag van €50.000 aan eenmalige donaties. Die inkomsten zijn samen met de gelden van de steunpakketten van de overheid volledig aan onze musici uitgekeerd om hen zoveel mogelijk te compenseren voor hun gederfde inkomsten.
We zijn dankbaar voor de steun vanuit de overheid en de massale steun die we hebben mogen ontvangen van ons publiek. Deze reikte verder dan alleen financiële steun. Vooral in de eerste helft van 2020 werden wij overweldigd met een stortvloed aan bemoedigende berichten en blijken van medeleven vanuit de eigen achterban, onze relaties en ons publiek. De persoonlijke betrokkenheid en de buitengewone liefde voor de muziek die hieruit sprak was hartverwarmend en deed onze musici erg goed in deze moeilijk periode. Zij voelden zich door alle aandacht gesterkt en ondersteund om de moed erin te blijven houden zolang de coronacrisis voortduurde.
5
In memoriam
Reinbert de Leeuw 8 september 1938 – 14 februari 2020 Op 19 oktober 1968 deelde het Nederlands Kamerkoor voor het eerst het podium met Reinbert de Leeuw. Op vrijdag 14 februari 2020, meer dan 50 jaar later, is hij overleden. In die vijftig jaar toonde hij ons muzikale horizonten waarvan we het bestaan niet wisten. Nu is hij niet meer. Wij zoeken en vinden voort, in zijn geest, en met zijn nalatenschap als kompas. In diepe dankbaarheid. We koesteren de herinnering aan het laatste concert waar we Reinbert in levenden lijve mochten ontvangen: op 11 januari 2020 brachten we samen met Asko|Schönberg Valery Voronovs Acqua Alta in wereldpremière, opgedragen aan de 80e verjaardag van Reinbert. Op 20 februari droegen wij in het Muziekgebouw aan ’t IJ bij aan het afscheid van Reinbert met een uitvoering van zijn geliefde Entflieht auf leichten Kähnen van Anton Webern en een toespraak van onze directeur Tido Visser.
6
Projecten 2020
7
projecten 2020
Goetia 72 – in umbra lucis met Quator Danel Tegelijk met de lancering van cd met het eerdere werk van Lera Auerbach, 72 Angels, i.s.m. het Raschèr Saxophone Quartet, bracht het Nederlands Kamerkoor samen met Quator Danel het vervolg daarop ten gehore: Goetia, een werk waarin niet de 72 namen van de engelen, maar die van de demonen worden gezongen. Een werk voor koor en strijkkwartet, uitgevoerd in de nieuwe concertkleding van het Nederlands Kamerkoor.
★★★★ “Nederlands Kamerkoor zingt Auerbachs ultieme duivelsbezwering” – NRC
8
projecten 2020
Op z’n Frans… met Paul Van Nevel
Met Paul Van Nevel, al decennia een graag geziene gastdirigent van het Nederlands Kamerkoor, verkende het koor de wondere wereld van het Franse chanson uit de middeleeuwen, met teksten die de liefdesperikelen van het middeleeuwse leven haarfijn uitlichten. Dichter en essayist Luuk Gruwez bracht eigen werk ten gehore, geïnspireerd op deze uitingen van hoofse liefde tot vleselijke lust.
★★★★ “een anderwereldse, bezwerende schoonheid” – NRC
9
projecten 2020
Australië en Nieuw-Zeeland o.l.v. Peter Dijkstra In februari en maart maakte het Nederlands Kamerkoor zijn opwachting bij het vermaarde Adelaide Arts Festival in Australië en het New Zealand Festival of the Arts in Wellington. Samen met collegakoren the Tallis Scholars, het Noors Solistenkoor en het Australische The Song Company introduceerden we het publiek down under aan 150 Psalms, het monumentale koorproject van het Nederlands Kamerkoor. Daarnaast waren we in Nieuw-Zeeland te horen met twee prachtige programma’s: een highlight-programma met werken uit 150 Psalms en een programma met muziek van o.a. Bach, Messiaen en Martin.
10
projecten 2020 Net nadat onze koorleden weer voet op
Nederlandse bodem zetten, ging de
wereld op slot. De effecten waren (en
zijn) niet te overzien. We kijken veel liever
vooruit naar betere tijden, maar voor de
geschiedschrijving noemen we hier toch de
projecten die we maand na maand moesten
annuleren of doorschuiven.
Annuleringen • Matthäus-Passion met het Residentie Orkest • Van Sweelinck tot Sonneveld • Spiegel im Spiegel met Amsterdam Sinfonietta • La Passion de Simone • Into the Great Wide Open • Wonderfeel Festival • Vergeten • Avond van de Filmmuziek • November Music • Weihnachts-Oratorium met Concerto Köln
11
pagina soort projecten 2020
Van Gogh in Me Een project dat ons aan het hart gaat is Van Gogh in Me. In een Europese samenwerking met o.a. het audiovisueel collectief fuse* uit Italië, het Van Gogh Museum en het Belvedere in Wenen zou het Nederlands Kamerkoor een brug slaan tussen de kunstwerken van twee van de grootste kunstenaars ooit: Vincent van Gogh en Gustav Klimt, en muziek van o.a. Mahler en Schönberg. Van uitstel komt in dit geval geen afstel: we blijven het project ontwikkelen en verwachten eind volgend jaar deze grensverleggende samenwerking aan het publiek te kunnen presenteren.
12
projecten 2020
150 Psalms online Vanaf 1 mei streamden we in samenwerking met onze collega’s in Engeland (The Tallis Scholars), Noorwegen (Noors Solistenkoor) en de Verenigde Staten (Choir of Trinity Wall Street) elke dag één psalm uit ons monumentale koorproject 150 Psalms. De opnames, gemaakt in Utrecht tijdens het Festival Oude Muziek 2017, werden wereldwijd meer dan 40.000 keer bekeken en zorgden voor ontroerende en hartverwarmende reacties van het publiek.
13
projecten 2020
Wende’s kaleidoscoop met Wende Snijders Samen met rasartiest Wende en een breed scala aan andere musici en kunstenaars mochten we de opening van het culturele seizoen verzorgen als onderdeel van de Uitmarkt. Wende’s Kaleidoscoop, opgenomen in Theater Carré en uitgezonden op NPO 2 door de NTR, was een culturele wervelwind waarmee we een sprankje van hoop konden laten zien voor wat er allemaal weer mogelijk zou zijn als de podia weer open konden.
14
projecten 2020
NKK NXT 19/20 Met Staan & Opvallen presenteerden de trainees van NKK NXT, het talentontwikkelingstraject van het Nederlands Kamerkoor, een voorstelling over vrouwelijke kracht en de effecten van schoonheidsidealen. Ook de trainees ontkwamen niet aan de gevolgen van de coronacrisis en moesten noodgedwongen hun voorstellingen uitstellen en later voor een klein publiek uitvoeren.
15
projecten 2019
16
projecten 2019
Di Lasso’s Tranen van Petrus met Dance Company Nanine Linning en Marijn Rademaker Dat beperkingen ook tot nieuwe vormen van creativiteit en schoonheid kunnen leiden toonde het Nederlands Kamerkoor aan met Di Lasso’s Tranen van Petrus. In een samenwerking met Dance Company Nanine Linning brachten we de madrigalen van Di Lasso’s meesterwerk Lagrime di San Pietro ten gehore, terwijl de zeven zangers van het koor opgesloten stonden in glazen zuilen. Marijn Rademaker, voormalig eerste solist bij Het Nationaal Ballet en Das Stuttgarter Ballet, danste de rol van de apostel Petrus die Jezus verloochende. Met deze voorstelling stelden we een actuele vraag over eenzaamheid en verbinding in een tijd waarin persoonlijk contact met anderen ver weg was. Deze tournee werd helaas voortijdig afgebroken vanwege de geïntensiveerde coronamaatregelen, maar zal in maart 2022 terugkeren naar de Nederlandse én internationale podia.
“Schoonheid in klank en beeld bij Tranen van Petrus” – NRC (★★★★) “Sterdanser en Nederlands Kamerkoor leveren samen pure beeldpoëzie op” – Trouw
17
projecten 2020
Lux in tenebris Met een programma over licht in de duisternis mocht het Nederlands Kamerkoor in september terugkeren naar de concertzalen. In kleine bezetting, een kort programma met muziek van o.a. De Victoria, Poulenc en Pärt en met beperkte publiekscapaciteit konden we meerdere keren per avond concerten geven en ons publiek trakteren op schitterende muziek, voor het eerst sinds lange tijden.
★★★★ “Kamerkoor troost met ijzersterke zang” – NRC
18
projecten 2020
Kerstgroet met Amsterdam Sinfonietta Als afsluiting van dit bewogen jaar publiceerden we samen met onze collega’s van Amsterdam Sinfonietta een troostende kerstgroet: het ontroerende Cantique de Jean Racine van Gabriel Fauré. Opgenomen in de prachtige Pieterskerk in Leiden konden we zo muziekminnend Nederland een hart onder de riem steken en op gepaste wijze het nieuwe jaar inluiden.
19
pagina soort
Talentontwikkeling, educatie en participatie
20
Talentontwikkeling
Talentontwikkeling, educatie en participatie vormen een integraal bestanddeel van de activiteiten van het Nederlands Kamerkoor. Talentontwikkeling en educatie zijn onontbeerlijk voor borging van koorzang op het hoogste niveau. Met onze participatieprojecten willen we bijdragen aan een pluriforme en verbonden samenleving, met als doel de huidige koorsector te versterken en open te stellen voor een breed en divers publiek.
In 2020 was het de beurt aan alweer de derde lichting talenten uit ons talentontwikkelingstraject NKK NXT om - mede dankzij de prachtige bijdragen vanuit Instituut GAK en het Fonds Podiumkunsten - een eigen voorstelling te ontwikkelen onder begeleiding van zangers, staf coaches van het Nederlands Kamerkoor. Staan & Opvallen, de voorstelling die dit jaar door de trainees werd ontwikkeld, ging over vrouwelijke kracht en de vrouwelijke stem, maar moest vanwege de coronamaatregelen worden uitgesteld en uiteindelijk in aangepaste vorm worden uitgevoerd. Ook een optreden bij het Opera Forward Festival werd geannuleerd vanwege de pandemie. We zijn verheugd dat we met de NKK NXT-alumni een sterke groep talentvolle jonge zangers bij het culturele veld kunnen introduceren, die niet alleen beperkt blijft tot de eigen jaargangen. Zo zouden zeven zangers uit maar liefst drie verschillende NKK NXT-jaren een centrale rol spelen in een coproductie met Silbersee en Gouden Haas: de muziektheatervoorstelling Kaapdiegoeiekoop. Deze voorstelling zou o.a. plaatsvinden op Festival Karavaan en Oerol Festival. Als alternatief zijn twee korte scenes opgenomen en online in première gebracht bij het Imaginaire eiland van Oerol.
In het najaar van 2020 schreven maar liefst 82 kandidaten zich in voor de vierde editie van NKK NXT. Een exemplarisch voorbeeld van hoe het relatief jonge talentontwikkelingstraject aan het groeien is in naamsbekendheid en reputatie. Uit die 82 aanmeldingen is een selectie gemaakte acht zangers en theatermakers, die sinds oktober 2020 werken aan een eigen voorstelling en daarnaast voorbereidingen treffen voor een uitgebreide theatertour met Wende in het najaar van 2021.
Masterspecialisatie Ensemblezang Sinds een aantal jaar werkt het Nederlands Kamerkoor samen met het Koninklijk Conservatorium in Den Haag om een masterspecialisatie Ensemblezang aan te bieden. Alhoewel door de pandemie de werving voor de aankomende jaargang vrijwel volledig stil heeft gelegen, is er veel gebeurd op het gebied van het curriculum. We hebben flinke stappen gezet in het integreren van het NKK NXT-programma met de masterspecialisatie Ensemblezang en zetten daarmee de komende jaren in op een groeiende aanwas studenten die in dit bijzondere programma gecoacht worden door zangers van het Nederlands Kamerkoor. Tevens is het Nederlands Kamerkoor in het seizoen 2020-2021 artist in residence bij de masteropleidingen Klassieke Muziek van ArtEZ!
21
Participatie
Participatie Ook in tijden van de pandemie is participatie voor het Nederlands Kamerkoor een belangrijk doel. Met de Utrechtse Studentencantorij, de Dirigentenwerkplaats Utrecht, het Nederlands Studenten Kamerkoor, The Turnclub en ZIMIHC zijn concrete afspraken gemaakt voor educatieprojecten voor amateurzangers en dirigenten, in de vorm van workshops, masterclasses, zangdagen en meer. Al deze samenwerkingsprojecten zijn wegens de pandemie verplaatst en staan gepland vanaf het najaar 2021. Het populaire traject Zingen doe je samen!, waarin amateurkoren een masterclass krijgen en mogen optreden in het voorprogramma van het Nederlands Kamerkoor, wordt hopelijk weer hervat in 2021. Daarnaast hebben we de ruimte gezocht om te experimenteren met online formats zoals de muziekproeverijen i.s.m. ZIMIHC theaters, en lanceerden we het project #nietvergeten. We vroegen hiervoor musici - professioneel en amateur persoonlijke, muzikale boodschappen in te zenden. Deze videoboodschappen deelden we met ouderen en kwetsbaren, om te laten zien dat we hen niet zouden vergeten. Het leverde twintig ontroerende video’s op van zangers van het Nederlands Kamerkoor, hele gezinnen, koren en amateurmusici, en een prachtige afspiegeling van de breedte van de Nederlandse muziekwereld.
22
Development en relatiebeheer
Development en relatiebeheer Ook op gebied van development en relatiebeheer gaat jaar 2020 de boeken in als een jaar dat anders liep dan gepland, maar achteraf bezien zeker niet minder succesvol was. Van oudsher staan de ontmoetingen met onze trouwste kring van donateurs in het teken van fysieke muziekbeleving en de nabijheid van de zangers en dirigent. Door alle maatregelen zagen wij ons echter genoodzaakt deze door ons zo gekoesterde muzikale ontmoetingen met onze donateurs naar het digitale domein te verplaatsen.
23
Kleding
Kleding
Mede dankzij een succesvolle crowdfundingsactie, waarbij de steun vanuit eigen vriendenkring onontbeerlijk bleek, kon het Nederlands Kamerkoor in januari 2020 met trots nieuwe concertkleding presenteren. Het design was afkomstig van niemand minder dan topontwerper Claes Iversen, bekend van o.a. zijn stijlvolle ontwerpen voor Carice van Houten en koningin Máxima. Hij ontwierp verschillende sets kleding die per concertproductie geheel kunnen worden afgestemd op de stijl en sfeer van het concert. Door het wegvallen van optredens waren er gedurende 2020 uiteraard te weinig mogelijkheden om alle verschillende kledingcombinaties live aan het publiek te tonen. Desondanks zijn de zangers ontzettend blij met de vele prachtige, stijlvolle ontwerpen die hen helpen met nog meer vertrouwen en présence op het podium te staan. In 2021 hopen zij zich veelvuldig in vol ornaat aan u te kunnen presenteren.
24
P
Particulieren
g
Particulieren In 2020, een jaar waarvan niemand ooit had kunnen denken dat het zo zou lopen, tekende zich ondanks alle annuleringen en zorgelijke situaties een hartverwarmende ontwikkeling af: de collectieve steunbetuigingen die we van het Nederlandse publiek mochten ontvangen. Die uitten zich ook op materiële wijze: aan het eind van 2020 konden we een stijging van maar liefst 26% in particuliere donaties en 30% meer donateurs noteren t.o.v. 2019. De verschillende elementen die hieraan hebben bijgedragen – een wervingscampagne voor nieuwe vrienden aan het eind van 2019, een grote toename aan eenmalige giften rondom de passietijd en rondom andere alternatieve projecten – staan allemaal in het teken van vertrouwen en betrokkenheid in het Nederlands Kamerkoor. Daar zijn we ons publiek en al onze donateurs innig dankbaar voor.
25
De Nobelkring
Een onlosmakelijk bestanddeel van het succes van onze wervingsactiviteiten was uiteraard de generositeit van de Nobelkring – de groep nobelhartige en muziekminnende weldoeners die het Nederlands Kamerkoor al jaren met woord en daad bijstaat. Speciaal voor de Nobelkring organiseerden we in september 2020 een bijeenkomst in de Utrechtse Pieterskerk rondom het programma Lux in Tenebris, waarbij het koor in intieme bezetting de mooiste odes aan het licht bracht, afgewisseld met delen uit het requiem van De Victoria. Het was een sfeervol samenzijn waarbij – uiteraard geheel coronaproof – weer heel even met volle teugen kon worden genoten van live muziek.
26
De trouwe groep mecenassen van de Nobelkring is intussen omvangrijk te noemen. We verwachten in najaar 2021, wanneer we hopelijk onze wervingsactiviteiten als vanouds kunnen ontplooien, een sterke toename in het aantal leden. Hoe meer zielen, hoe meer vreugd – dit geldt zeker ook voor de bijeenkomsten met onze trouwste gevers, waar het allemaal draait om het samen beleven van schitterende optredens. En waar de zangers, dirigent en directie van het Nederlands Kamerkoor na afloop van een concert graag uitgebreid met Nobelkringleden napraten en het glas met hen heffen.
Nalatenschappen Het Nederlands Kamerkoor is inmiddels bij steeds meer personen in het testament opgenomen en kreeg in 2020, na afloop van het programma Di Lasso’s Tranen van Petrus, bovendien bericht dat er een geoormerkt legaat is vastgelegd voor het project Van Gogh in Me. Ook in 2021 willen wij deze bijzondere, buitengewoon persoonlijk manier van geven onder de aandacht brengen. Er staat in het kader van krachtenbundeling en kennisdeling bovendien een samenwerking met andere Utrechtse kunstinstellingen op stapel rondom een gezamenlijke aandachtscampagne voor nalatenschappen.
NKK Fonds Een belangrijke stap in het realiseren van onze ambities was de oprichting van een steunfonds, bedoeld om de band met donateurs te versterken en verder uit te breiden. Op 2 juni 2020 werd op initiatief van Julienne Straatman, toenmalig voorzitter van de Raad van Toezicht, de Stichting Fonds NKK Mecenaat (kort: NKK Fonds) opgericht. Het NKK Fonds wil de aandacht de komende jaren richten op het werven en waarborgen van grotere particuliere schenkingen, die via het fonds ten goede komen aan het Nederlands Kamerkoor. Het Nederlands Kamerkoor doet, indien nodig, aanvragen bij het fonds voor hulp bij financiering van bijzondere projecten. Met de oprichting van het fonds wordt inhoud gegeven aan langetermijndoelstellingen van het Nederlands Kamerkoor. Daarnaast hoopt het fonds een reserve op te bouwen waarop het koor, ook in tijden van een veranderend politiek landschap of door tegenvallende resultaten, terug kan vallen. Het bestuur, bestaande uit Arnold Schilder (voorzitter), Olivier Sueur (secretaris) en Anna Kesler (penningmeester), vervult de taken onbezoldigd en heeft zowel een ambassadeursfunctie als en een wervende taak. Zij vertellen u tijdens een van onze speciale evenementen graag meer over de activiteiten die zij ten behoeve van het Nederlands Kamerkoor verrichten.
27
Private fondsen
Private fondsen Ook met betrekking tot het werven van gelden uit private fondsen gold de komst van de pandemie als spelbreker. Vanwege het noodgedwongen verplaatsen van de projecten Van Gogh in Me, Ester en Vergeten kon in 2020 slechts 12% van de totaal begrote inkomsten uit private fondsen worden gerealiseerd. Private fondsen zijn fundamenteel voor de financiering van zowel ons talentontwikkelingstraject NKK NXT als ook onze voorpaginaprojecten, waarmee we spannende samenwerkingsvormen met andere kunstdisciplines aangaan en buiten de gebaande paden van het genre koormuziek treden. Voor de komende jaren hopen we wederom in te kunnen zetten op een brede mix aan fondsen door middel van de maatschappelijke en (inter)nationale impact die onze projecten genereren.
28
pagina soort
29
Dank
Onze grote dank gaat uit naar leden van de Nobelkring, onze Vrienden en andere donateurs alle vrijwilligers van het Nederlands Kamerkoor de Raad van Toezicht van het Nederlands Kamerkoor het bestuur van het NKK Fonds ons publiek, live en online, voor het blijven steunen van het Nederlands Kamerkoor in deze vreemde tijden
Structurele financiering
t/m 2020
vanaf 2021
Andere financiering en subsidies
30
Colofon Redactie Nelleke Raudenbusch, Joost Verheggen, Tido Visser Ontwerp Roman Jans, romanontwerp.nl Omslagbeeld Onno van Ameijde Ontwerp identiteit NKK Total Design Nederlands Kamerkoor Doelenstraat 46 3512 XJ Utrecht 030 – 230 30 20 info@nederlandskamerkoor.nl www.nederlandskamerkoor.nl /nederlandskamerkoor @ned_kamerkoor Peter Dijkstra chef-dirigent
Raad van Toezicht Julienne Straatman voorzitter (t/m maart 2021) Trudy Vos voorzitter (vanaf april 2021) Luc Defaix vice-voorzitter Saskia Laseur Merlijn de Gruijter Tarik Yousif (t/m maart 2020) NXT Generation trainees Raad van Toezicht Catharine de Planque Oscar Ibsen Bestuur NKK Fonds Arnold Schilder voorzitter Olivier Sueur secretaris Anna Kesler penningmeester
Kantoor Tido Visser artistiek & algemeen directeur Janneke Godschalk zakelijk leider Annelot Rijkaart productieleider Jojanneke Poorter productieleiding a.i. & zakelijke assistentie Minke van der Stelt officemanager Joost Verheggen marketingmanager Imre Ploeg artistiek leider NKK NXT & manager educatie Nelleke Raudenbusch relatiemanager Eline Langejan productiemedewerker Haru Kitamika bibliothecaris Jasper Schweppe artistiek coördinator Margriet Stok relatiebeheer Niels de Groot stagiair participatie & talentontwikkeling Laura Jonker freelance producent Jitske Weijand freelance producent
Beeld 6 Wouter Jansen 8, 9, 18, 24, 29 Melle Meivogel 10 Nathaniel Schilling 12 fuse* 13, 23 Foppe Schut 14 Sanne de Wilde 15, 20 Anna van Kooij 18 Onno van Ameijde
31
32