№91 (2791)

Page 1

Стоит ли отказываться от у.е?

В Костанае выбрали первую красавицу. 2

Бродячие собаки представляют угрозу. 4

3

gazeta@top-news.kz

Основана в августе 1990 г.

Білімнің қара шаңырағы. Вторник, 17 ноября 2015 г. №91 (2791)

Распространяется в г. Костанае и Костанайской области. Выходит два раза в неделю: во вторник и четверг.

КУЛЬТУРНЫЕ СВЯЗИ

Мосты для сотрудничества

5

Істің көзін тапқандар.

7

Қайсар қазақ.

8 17 ноября в Костанае открывается документальная выставка «Польские дипломаты в Казахстане (1941-1943 годы)». Ее лично откроет Чрезвычайный и Полномочный посол Польши в РК Мачей Ланг и разместится она в выставочном зале областного Дома Дружбы. Организатором мероприятия выступило посольство Польши в Казахстане. В экспозиции будут представлены фотографии и документы, повествующие о работе дипломатических представительств, образованных в годы Второй миро-

вой войны в девяти городах Казахстана, в том числе и в Костанае. Выставка познакомит зрителей с историей формирования польских войсковых дивизий на территории Казахстана в 1941 году и трагической судьбой польских дипломатов, по ложным обвинениям подвергшимся арестам и репрессиям в 1942 году. - После обретения независимости Казахстаном поляки, несправедливо осужденные во время сталинских репрессий, были полностью оправданы и реабилитированы, - отметил Мачей Ланг. – В 1992 году наши страны установили дипломатические отношения, после чего

на юге Казахстана были открыты польские военные кладбища. Что касается выставки, то большую работу с архивными документами при содействии Центра документации ссылок, депортаций и переселений Педагогического университета в Кракове провел костанайский профессор, доктор исторических наук Дмитрий Легкий. Эта выставка уже демонстрировалась в музее Первого Президента РК в Астане. В Казахстане на сегодняшний день проживают около 40 тысяч поляков. Особенно компактные поселения в Акмолинской и Северо-Казахстанской областях. В селе Ясная Поляна

Тайыншинского района СКО в прошлом году был открыт музей, посвященный польским переселенцам. В селе есть католический костел. Подобный католический храм работает и в Костанае, ведь на территории нашей области насчитывается более тысячи поляков. В 1997 году при областном Доме Дружбы была открыта польская община «Надея», которую сейчас возглавляет Виктор Радомский. - Мы рады, что благодаря таким мероприятиям налаживаются новые связи, завязываются контакты, - продолжает Мачей Ланг. – В последние годы в Польшу приезжают все больше сту-

дентов из Казахстана для обучения в ведущих вузах страны. Наличие польской диаспоры в Казахстане играет важную роль в дальнейшем сотрудничестве между двумя странами и служит естественным мостом дружбы. В свою очередь мы заинтересованы не только в налаживании культурных, но и экономических связей с Казахстаном. У польских предпринимателей есть заинтересованность во взаимодействии с Костанайской областью, особенно в сотрудничестве в сфере сельского хозяйства. Зульфия НАБИЕВА Фото Александра ОТКИНА

Ет те, сүт те өздерінен шығады.

9


2

Вторник, 17 ноября 2015 г.

НАШ КОСТАНАЙ

СОБЫТИЯ. ФАКТЫ

ПО ПОВОДУ

Мир погрузился в траур Сегодня, 17 ноября, в 11.30 в Костанае пройдет акция «День скорби». Инициатором является Французский культурный центр. Участие в мероприятии примут студенты КГПИ и все неравнодушные жители города. Напомним, в Париже в ночь на 14 ноября произошла серия терактов. Атаки были совершены сразу в нескольких местах: три взрыва прозвучали рядом со стадионом «Стад де Франс», где играли футбольные сборные Франции и Германии, также террористы захватили театр «Батаклан» во время рок-концерта. Помимо этого, неизвестные открыли стрельбу в трех ресторанах, а на бульваре Вольтер террорист-смертник подорвал себя. В различных СМИ сообщается о 128 убитых и около 300 пострадавших. Президент Казахстана Нурсултан Назарбаев после первых сообщений о теракте передал слова поддержки своему коллеге Франсуа Олланду и всему народу Франции. - Распространение терроризма на сегодняшний день становится общим вызовом для всех стран. Казахстан решительно осуждает серию терактов в Париже и заявляет о неприемлемости терроризма во всех его проявлениях. Мы выражаем самые глубокие соболезнования французскому народу, семьям и близким погибших, - написал в телеграмме глава Казахстана. Валерия ВАХНЕНКО

ЮБИЛЕЙ

Человек с большой душой

КРУГЛЫЙ СТОЛ

Как выкинуть доллары из головы Дедолларизацию экономики РК нужно начать с патриотизма граждан. Такое мнение было неоднократно высказано участниками круглого стола, организованного ДПК «Ак жол». В нашем обществе «работают» не только доллары, но и российский рубль. Проинспектировав наружную рекламу, несколько сайтов в соцсетях, а также объявления в газетах, представители партии выяснили, что почти в 80% случаев цены на свое движимое и недвижимое имущество костанайцы, как и многие торговые дома и салоны, устанавливают в у.е. Впрочем, в ходе обсуждений выяснилось, что ни одним законом РК это не запрещено. К примеру, в России еще в 2007 году были приняты поправки в Закон «О рекламе РК», запрещающие установку цен в у.е. и другой инвалюте. И сегодня граждане РФ уже свободно ориентируются в стоимости, к примеру, квартиры, в рублях. У нас же пока существует запрет только на осущест-

вление расчетов в иностранной валюте. Но если юридические лица в этом плане проконтролировать проще, то физлица практически невозможно. Нацбанк может привлечь к административной ответственности граждан, нарушающих закон о валютном регулировании, исключительно по материалам, составленным правоохранительными органами. Полномочий же на проведение проверок у них нет.

Вообще, участники круглого стола пришли к мнению, что дедолларизация экономики РК очень длинный путь. Поскольку бороться нужно не с проблемами, а с их причинами, одной из которых является выработанный не за один десяток лет менталитет. Ни один казахстанец не представляет, сколько стоит квартира или машина в тенге, но четко знает цену этого товара в долларах. Так что в этом

случае на укрепление тенге может сыграть только патриотизм граждан. - Если рассматривать глубинные причины и методы искоренения проблемы, то все мы знаем, что Казахстан - страна с сырьевой направленностью. Мы продаем ресурсы - железо, нефть и получаем валютную выручку. Другое дело, когда есть производство, т.е. когда мы из железа делаем автомобили, а из нефти - бензин, мы получаем продукт с добавленной стоимостью. В итоге товар становится намного ценее. Значит, Казахстану необходимо заниматься глубокой переработкой сырья, - заключил главный специалист-экономист отдела экономического анализа и статистики КФ Национального банка РК Ербол Тулегенов. Все предложения, высказанные участниками круглого стола, будут отражены в депутатском запросе, который представители партии «Ак жол» планируют представить в Мажилис РК. Валентина МЕЛЕХОВА Фото Нуржана СМАИЛОВА

СТРОИТЕЛЬСТВО

Не потратили – верните!

90-летний юбилей отметил председатель городского Совета ветеранов Михаил Подоляков. В 17 лет он ушел добровольцем на фронт. В одном из боев был тяжело ранен, потерял много крови. В части посчитали его убитым, отправили домой похоронку. Но смерть обошла его стороной… В 1947 году в звании старшего лейтенанта Подоляков демобилизовался и вернулся на родину. Устроился в органы статистики, где проработал более 50 лет, в том числе 30 из них руководителем статслужбы области. Несмотря на свой возраст, Михаил Иванович на протяжении 15 лет возглавляет городской Совет ветеранов. В день рождения его, почетного гражданина Костаная, ветерана войны и труда, кавалера многих правительственных наград, пришли поздравить представители государственных органов, общественности, СМИ. От имени акимов области и города Подолякову вручили национальный чапан и поздравительные письма. - Это человек большой души и личного обаяния, пример добросовестности и образец для подрастающего поколения, - отметил председатель областного Совета ветеранов Кенжебек Укин. Александр КУЗЬМИЧЕВ

ПРОГНОЗ

Устойчивый минус Слабая метель, туман и порывистый ветер ожидаются в Костанайской области. - Ночная температура воздуха в эти дни составит -5-10 градусов, местами -15 градусов мороза. Днем столбик термометра покажет 0-5 градусов, местами -8 градусов со знаком минус. С 19 ноября на территории области значительно похолодает. Ночью температура воздуха опустится до -8-13 градусов, местами -18 градусов, в северных частях региона до -15-20 градусов, местами до -23 градусов мороза. Дневная температура воздуха составит от -2-7 градусов до -10-15, местами -18 градусов. С 20 по 22 ноября ожидается устойчивая морозная погода, без осадков, - пояснила инженер-синоптик филиала РГП «Казгидромет» по Костанайской области Татьяна Косенко. Лера ТУМАНОВА

31 млн тенге, выделенные на строительство жилья в Костанайской области, будут возвращены в Нацфонд. В текущем году на строительство жилья из средств Национального фонда на наш регион было выделено почти 712 млн тенге. Эти деньги планировалось направить на возведение трех до-

мов (146 квартир общей площадью порядка 7,5 тысячи кв.м). Один многоэтажный жилой дом из 35 квартир третьего класса комфортности по ул. Красносельской был введен в эксплуатацию еще в октябре. По этому объекту по результатам госзакупок удалось сэкономить 15,6 млн государственных денег. Такая же сумма сэкономлена и на другом многоэтажном жилом доме по ул. Каирбекова, 351/1. Дом на 30 квартир

третьего класса комфортности планируется сдать в эксплуатацию до конца ноября. - Продолжается строительство многоэтажки по ул. Текстильщиков, 4а. Дом рассчитан на 81 квартиру четвертого класса комфортности общей площадью более 3,4 тысячи кв.м. На сегодняшний день выполнено порядка 90% работ. Завершить строительство планируется в декабре текущего года. Экономия по результатам

государственных закупок по этому проекту составила 8,6 млн тенге, - сообщила руководитель управления строительства Валентина Эпова. В целом по итогам госзакупок на строительстве трех домов сложилась экономия в сумме 31 млн тенге. Согласно кредитному договору, возврат средств в Национальный фонд необходимо произвести до конца февраля 2016 года. Валентина МЕЛЕХОВА

АНТИКОРРУПЦИЯ

Ущерб на 90 млн тенге По данным антикоррупционного ведомства, ущерб по «акиматовскому» делу тянет более чем на 90 млн тенге. На сегодня по результатам оперативных мероприятий изобличен ряд руководителей акимата г. Костаная, которые на системной основе получали взятки от предпринимателей за лоббирование их интересов. Уже в ближайшее время первые уголовные дела в отношении экс-чиновников поступят в суд. Правда, кто первым предстанет перед Фемидой, руководитель Управления досудебного расследования Департамента по делам государственной службы и противодействию

коррупции Амантай Есимов (на снимке) на брифинге для представителей СМИ уточнять не стал. Напомним, уголовное дело в отношении экс-руководителя ГУ «Отдел ЖКХ, пассажирского транспорта и автомобильных дорог акимата г.Костаная» Жениса Шинкина расследуется уже почти полгода. По данным следственных органов, в этом госучреждении была создана преступная схема по распределению тендеров государственных закупок среди потенциальных поставщиков. Впоследствии было возбуждено уголовное дело в отношении экс-заместителей акима Костаная Максута Калиева и Фрунзика Аракеляна. После были санкционированы аресты в отношении директора ТОО «Строймет-

сервис» Сергея Биктибаева и предпринимателя Леонида Васильева. Под домашним арестом находится экс-аким Костаная Ахмедбек Ахметжанов. - На сегодняшний день до сих пор не до конца еще определено окончательное деяние в отношении каждого из указанных лиц, - сказал Есимов. - По некоторым делам у фигурантов будет меняться процессуальный статус: если по одному делу он будет проходить обвиняемым, то по другому – свидетелем. Кстати, свидетелями по данным уголовным делам проходит большое количество государственных служащих. Затянутость расследования уголовных дел Амантай Есимов объяснил тем, что были назначены

судебно-строительные, фоноскопические и почерковедческие экспертизы. Не исключают сотрудники антикоррупционного ведомства, что круг подозреваемых может вырасти. Айдар ЗАНГЕР Фото Нуржана СМАИЛОВА


Вторник, 17 ноября 2015 г.

НАШ КОСТАНАЙ

СОБЫТИЯ. ФАКТЫ КОНКУРС

ХОРОШАЯ НОВОСТЬ

Теннисный центр заработает

Первая краса города «Мисс Костанай» стала 19-летняя Ксения Брума. Будущий педагог-хореограф теперь представит нашу область на республиканском конкурсе красоты «Мисс Казахстан», который пройдет в Астане в декабре, и поборется за приз в 1 млн тенге. Как признается Ксения, победа на главном городском конкурсе красоты - это отличный старт для карьеры модели. В финале конкурса «Мисс Костанай», который прошел в это воскресенье, приняли участие 15 девушек в возрасте от 18 до 23 лет. В первом дефиле красавицы показали свою походку и умение демонстрировать наряды. Затем вместе с танцевальным коллективом «Interdance» исполнили три зажигательных танца. Второй выход был более торжественным, девушки предстали перед зрителями в свадебных платьях. После

чего были выбраны пять претенденток на корону, которые приняли участие в последнем, интеллектуальном конкурсе. По решению жюри звание первой вице-мисс удостоилась Альбина Алкеева, второй вице-мисс стала Мария Латыпова. Звание «Мисс Интернет-симпатия» получила Виолетта Кальниченко, набрав в электронном голосовании более трех тысяч голосов. Победительницей в конкурсе от Центра молодежных инициатив «Мисс Молодежь» была признана Асель Сеитова. Теперь Асель в течение года будет лицом ЦМИ. Планируется, что в финале КВН «Достар» и на конкурсе талантов «Жастар» именно она вручит награды победителям. Все девушки были награждены призами и подарками от спонсоров. Дарья ЩЕРБАКОВА Фото Александра ОТКИНА

СИТУАЦИЯ

ЗАМОРОЗИЛИ проект В области до сих пор не запущена уникальная фабрика по выпуску охлажденного хлеба. В рамках рабочей поездки в Костанайском районе глава региона Архимед Мухамбетов встретился с известным предпринимателем, директором ТОО «ДЕП» Евгением Дружининым. Последний посетовал на то, что уже четвертый год не может запустить в эксплуатацию производство хлебобулочных и кондитерских изделий. - Данному проекту, как и той продукции (хлебобулочные

изделия будут охлаждаться жидким азотом до -75 градусов), что мы будем выпускать, нет аналогов не то что в Казахстане, во всем СНГ! – подчеркивает Дружинин. – Такой хлеб можно хранить долго, но стоит его положить на несколько минут в микроволновку, он будет абсолютно свежим. Этот проект я заказал в Германии, привез европейское оборудование, построил помещение, но уже 4 года как не могу сдвинуть дело с мертвой точки и пройти все положенные инстанции, мне всюду чинят препоны. Загвоздка в том, что объект до сих пор не подпитан.

В дискуссию вступил аким Костанайского района Тауба Исабаев, который отметил, что одна электролиния была подведена к объекту в рамках «Дорожной карты бизнеса-2020» и дело даже не в этом. - Просто фабрика начала строиться без утвержденной ПСД, многое оборудование не прошло экспертизу и наши специалисты отказываются его принимать, - привел доводы со своей стороны Исабаев. - Проект этот я, как и положено, адаптировал к нашим условиям и оборудование имеет необходимую документацию, - отметил

Дружинин. – Да, у нас будет большая потреб ляемость электроэнергии, в час мы планируем выпускать до четырех тонн хлебобулочных изделий, которые будут проходить криогенное охлаждение. Нам нужны две электролинии – основная и резервная для бесперебойной работы. Я предлагал тянуть их за свой счет, но мне не дали, как и пытались отобрать сам проект. При этом я инвестировал сюда уже около 4-5 млн евро. Аким области пообещал, что предметно изучит сложившуюся ситуацию и окажет поддержку в ее решении. Мадина РАМАЗАНОВА

ПРОБЛЕМА

Будут деньги - будет зеленый свет На установку двух светофоров в п. Мичурино и на повороте в п. Затобольск требуется 15 млн тенге. На повороте с трассы в п. Затобольск и п. Заречный в час пик по-прежнему скапливаются пробки. Из-за интенсивного потока водители не могут выехать на главную дорогу. На данном участке увеличились аварии, но светофора там до сих пор нет. Как отметил исполнительный директор ТОО «TTS-reisen» Алексей Бойченко, обращение к властям от перевозчиков о том, что на въезде в п. Затобольск и п. Заречный необходимо установить светофор, поступило в начале ноября. Но из-за отсутствия средств этот вопрос так и не

решен. - В бюджете на этот год у нас были заложены средства на установку двух светофоров на указанных участках, - отметил руководитель областного управления пассажирского транспорта и автомобильных дорог Азамат Турсунов. – Прошло секвестирование бюджета и статья

расходов была сокращена. Сейчас мы видим, что светофоры в этих местах просто необходимы. На установку двух светофоров требуется 15 млн тенге. Мы перед областным акиматом поставили вопрос о необходимости выделения этих средств. Вопрос об этом будет рассмотрен на ближайшей сессии областно-

3

го маслихата. Пока же движение в час пик на повороте в п. Затобольск и п. Заречный регулируют полицейские. Но, судя по жалобам людей, в самые нужные моменты их на перекрестке нет. Ольга ГОРАЙ Фото Александра ОТКИНА

Из-за отсутствия светофора очень сложно выехать из поселков на трассу

До конца декабря здание будет передано на баланс областного управления спорта. Теннисный центр должны были ввести в эксплуатацию еще в конце лета. Затем сроки перенесли на октябрь. Но из-за того, что подрядчик долгое время не мог согласовать вопросы с АО «КазТрансГаз Аймак», рабочая комиссия затянулась. Сейчас уже все вопросы решены. - На данный момент теннисный центр находится на подписи у государственной комиссии, - отметила руководитель управления строительства Валентина Эпова. - До конца декабря он будет передан на баланс управлению спорта. Также сейчас готовится необходимая документация на регистрацию земельного участка. В ноябре-декабре будут решены все вопросы, связанные с вводом в эксплуатацию, и уже с нового года теннисный центр заработает для костанайцев. Напомним, объект начал строиться в 2013 году и обошелся местному бюджету в 90 млн тенге. Ольга ГОРАЙ

КРИМ-ИНФО

Полет в никуда Костанаец, упавший с Большого моста, совершил суицид. О том, что в пятом часу 12 ноября произошел несчастный случай, полицейским и сотрудникам по ЧС сообщили работники ТОО «Мостостроительный отряд №25 им. Рязанова А.». Как пояснили «НК» представители подрядной организации, в темное время суток по технике безопасности работы на мосту запрещены, а монтажники-высотники выходят на объект только при наличии страховок. Как 39-летний костанаец смог дойти до середины демонтированного моста по металлоконструкциям – остается загадкой. Но то, что он был в состоянии алкогольного опьянения, уже никто не отрицает. От полученных телесных повреждений (падение произошло с 20-метровой высоты – ред.) житель областного центра скончался на месте происшествия. В пресс-службе ДВД подтвердили факт самоубийства.

Понадеялись на авось В Тарановском районе провалились под лед и утонули четыре человека. Несчастный случай произошел на реке Тобол в пятом часу утра 12 ноября. Как сообщили «НК» в отделе по ЧС акимата Тарановского района, для извлечения тел были вызваны водолазы из водно-спасательных станций Рудного и Лисаковска. - Местные жители 1979, 1982, 1984 и 1985 годов рождения переходили через реку на участке между поселками Новоильиновское и Притобольское. Там ширина около 30 метров. Видно, понадеялись, что Тобол уже хорошо промерз. Им оставалось дойти до противоположного берега буквально 10 метров, как образовалась полынья, и они ушли под воду, - сообщили в отделе по ЧС. – Погибшие работали в местном КХ.

Финальное свидание В Костанае два человека отравились угарным газом. Трагедия случилась 15 ноября. Как сообщает пресс-служба УЧС г. Костаная, тела были обнаружены в одном из гаражей ГЭК №1 по ул.Киевской-Герцена. Охранник данного кооператива вызвал полицию, увидев во время обхода, что в одном из гаражей приоткрыта дверь. Внутри работала машина «ВАЗ-21012», в салоне находились люди – мужчина 1987 г.р. и женщина 1978 г.р – без признаков жизни. Как выяснилось позже, пара, распивая спиртные напитки, уснула, не заглушив двигатель машины. Предполагаемая причина смерти – отравление угарным газом.

Роковая неосторожность Сотруднице ТОО «ДЕП» при наладке оборудования отрезало четыре пальца правой руки. Как сообщил «НК» руководитель областного управления по инспекции труда Максим Моргунов, в данное время специально созданная комиссия, в которую вошли руководитель предприятия, представители коллектива и госинспектор по охране труда, проводит расследование по факту несчастного случая, который произошел 11 ноября. - В цехе молочных продуктов ТОО слесарь производил запуск-наладку оборудования, - рассказывает Максим Моргунов. - Рядом находилась работница цеха. По предварительной версии, по рассказам самих же рабочих, она, проявив неосторожность, засунула руку в оборудование в процессе его наладки. В результате произошла механическая ампутация четырех пальцев правой руки. Сейчас выясняются все обстоятельства данного ЧП, итоги работы спецкомиссии будут известны по истечении 10 дней. Пострадавшая обратилась в травмпункт городской больницы. Сейчас она проходит амбулаторное лечение. Мадина РАМАЗАНОВА


4

Вторник, 17 ноября 2015 г.

НАШ КОСТАНАЙ

НАШ ГОРОД

КУЛЬТУРА

Чтобы мир был повсюду Украинский фестиваль самодеятельного творчества собрал участников со всей Костанайской области. В этом году он был посвящен 20-летию Ассамблеи народа Казахстана. Не мудрено, что программа выдалась насыщенной, т.к. состояла из 50 номеров. Три с половиной часа красивейших и трогательных песен, задорных танцев, ярких костюмов. Вел мероприятие известный в области краевед Валерий Стародуб, который то и дело сыпал украинской речью со сцены. - Вообще, украинский язык признан в мире одним из самых мелодичных, - говорит представительница Сарыкольского района Валентина Крайчинская. – Я больше 20 лет руковожу филиалом украинской общины в нашем районе, обучаю ребят и сама пою песни на украинском языке. Каждый год мы стараемся удивить костанайского зрителя своими номерами. Областной фестиваль ведет свою историю с 1997 года и является одним их первых крупных мероприятий, ставших традиционным, в областном Доме Дружбы. - Каждый год у нас огромное количество желающих принять в нем участие. Радует, что это праздник не только для нас, этнических украинцев, но и для всех тех, кто живет в нашем регионе. Ведь у нас поют и танцуют на равных казахи, русские, немцы, татары, - подчеркивает заместитель председателя украинской общины Любовь Фролова. - Конечно, горько осознавать, что творится сейчас на Украине. Хочется, чтобы наши родные не пребывали в состоянии войны, а жили в мире и согласии. Мадина РАМАЗАНОВА Фото Александра ОТКИНА

АПК

Исчезнут навсегда В 2016 году в регионе почти на треть сократится площадь, обрабатываемая против саранчовых. Нашествие вредителей в Костанайской области началось в 2012 году. За последние три года против стадных саранчовых было обработано ядохимикатами более 4 млн гектаров, но из бюджета пришлось потратить почти 3 млрд тенге. По данным областной теринспекции, в текущем году в Костанайской области отмечен спад в развитии саранчи. Это связано с несколькими факторами. Одну из главных ролей сыграла оперативная работа соседей по уничтожению вредителей. Напомним, основная масса саранчовых на протяжении последних лет залетала в наш регион из приграничных областей РФ. В этом сезоне площадь распространения составила всего 2 тысячи гектаров, в то время как в 2014-м она достигала 200 тысяч га, а в 2013-м - 300 тысяч га. На снижение численности вредителей повлияли погодно-климатические условия. Большое количество осадков, выпавших осенью 2014 года, привели к чрезмерному переувлажнению почвы, вследствие чего отложенные ранее кубышки вымокали и плесневели. А частые весенние дожди, которые сопровождались выпадением града и перепадами температуры, привели к гибели яиц и личинок. - Немалую роль в регулировании численности стадной саранчи сыграли энтомофаги. В ходе проведения обследований выяснилось, что яйцами в кубышках питались личинки нарывников и мух жужжал, - пояснил заместитель начальника областной территориальной инспекции Дархан Абдикаримов. В 2016 году против стадных саранчовых планируется обработать всего 500 тысяч гектаров против прошлогодних 1,2 млн га. А к 2017-му специалисты прогнозируют еще более существенное сокращение вредителя на территории области вплоть до полного исчезновения. Валентина МЕЛЕХОВА

ГРАДУС КИПЕНИЯ

Кусачие, злые, бездомные... Несмотря на отлов и отстрел, с каждым годом бродячих собак в областном центре меньше не становится. стах, а вечером вооружаюсь снова или прошу мужа встретить меня. По нашей улице часто бегает одна большая черная собака и кидается на людей. Я уже несколько раз жаловалась участковому, но никакой реакции не последовало. Рейд «НК» показал, что бродячих собак можно встретить практически на каждой улице в частном секторе и около каждого мусорного контейнера.

В Корейском поселке без ошейника бросается на прохожих большая породистая собака В частных секторах Костаная страшно ходить уже не только по вечерам, но и днем. Из-за бродячих псов родители вынуждены провожать детей в школу и встречать после уроков. Официальную статистику о количестве бездомных четвероногих никто не ведет. При этом, несмотря на то, что подрядчики, выигравшие тендер на отлов собак, говорят об уменьшении поголовья, по неофициальным данным, на протяжении нескольких лет в областном центре насчитывается около пяти тысяч бродячих собак. И эта цифра не идет на снижение, хотя деньги на уничтожение животных тратятся регулярно. ПАЛКУ - В РУКИ Совершенно безобидными, худыми, грязными и жалкими предстают перед людьми бродячие собаки. Но стоит им только объединиться в стаю, и они уже представляют реальную угрозу для человека. В последние недели в редакцию «НК» регулярно стали поступать жалобы на озлобленных псов, которые не дают прохода и норовят укусить. Люди просили навести порядок на ул. Мирошниченко, Красный Кузнец, Байтурсынова, Алтынсарина, в Корейском поселке. 13 ноября корреспонденты «НК» провели свой рейд. Первым делом отправились на ул. Красный Кузнец. В светлое время суток бездомных животных здесь особо не увидишь. - Это они днем прячутся, - говорит местная жительница Вера Ильченко. - А рано утром, когда дети идут в школу, и поздно вечером, когда возвращается вторая смена, дворняги превращаются в злых псов, выскакивающих и нападающих из-за каждого угла и закоулка. У нас практически нет освещения, поэтому детей одних никуда не пускаем. Каждый год обращаемся в акимат с жалобами, специальная служба приезжает, отлавливает, но собак от этого меньше не становится. Бродит собачья сво-

ра рядом с СШ №18 по ул.Алтынсарина. Горожане отмечают, что их особенно много в те дни, когда жители частного сектора выставляют на улицу мусор. Бездомные, голодные псы накидываются на пакеты, рвут их, а мусор разносят по всей округе. Но больше всего настораживает ситуация в Корейском поселке. Там улицы очень узкие, некоторые из них приводят в тупик, а собаки, причем не только дворняги, но и породистые огромные псы, свободно бегают без намордников и ошейников. Проехав по улицам данного поселка и завернув на ул.Мичурина, нам на глаза попались три огромные собаки, причем две из них были породистые. Бегали они совершенно свободно, потенциальных хозяев нигде не было. - Это только небольшая часть собак, - пожаловалась жительница Валентина Лобок. - А по утрам и вечерам тут их целая стая. Я работаю посменно, утром ухожу в 7:00, а возвращаюсь в 23:00. Живу на последней улице ближе к Тоболу, на остановку приходится идти через весь частный сектор. У меня всегда заготовлены палки. Утром иду до остановки с палкой, оставляю ее в ку-

ГОРОДУ НУЖЕН ПРИЮТ Тендер на отлов и отстрел бродячих собак объявляется ежегодно. Несколько лет подряд из местного бюджета на эти цели выделяется около 8 млн тенге. В текущем году подрядчику - ГКП «Городская ветеринарная станция» - было перечислено 7,8 млн тенге. При этом, по словам ветеринарного врача

штраф. В целом с начала года была отловлена 1401 собака. Для сравнения, в прошлом официальная цифра равнялась 2265. Ветврач заметил, что выделенных средств хватает и до конца года им необходимо освоить всю сумму, а это значит, что придется активизировать усилия и провести еще не один рейд. Проблема в том, что бродячие собаки очень быстро размножаются. Приплод равен отстрелу, а иногда и гораздо больше. - Отстреливать собак - это жестоко, особенно средь бела дня, когда на улице есть дети, - отметил начальник кинологической службы ДВД Бауржан Мырзахметов. - Конечно, бродячие собаки опасны, они являются переносчиками болезней, но их нужно отлавливать и стерилизовать, чтобы они не размножались. Хотелось бы, чтобы в Костанае появился

Справка «НК»

Как вести себя с бродячими собаками: 1. Не делать резких движений, не убегать, если поблизости некуда забежать. 2. Не подходить, не гладить, не жалеть. 3. Если гавкает и нападает, отвлечь, кинув в сторону рукавицу или шапку. 4. Не показывать страх, животные чувствуют, когда их боятся. Заявки по отлову бродячих собак принимаются по тел.: 39-11-83, 39-11-86. Жомарта Альмухамбетова, заявок от горожан на отлов в этом году к ним поступило значительно меньше, чем в прошлом. - Как только к нам поступает заявка, мы выезжаем по адресу, производим отстрел, а затем утилизируем трупы животных, - говорит Альмухамбетов. - Также наши бригады самостоятельно объезжают город и там, где замечают бродячих собак, отлавливают их. Принимаем меры и в отношении породистых, больших собак, которые бегают без ошейников. Совместно с участковыми разыскиваем хозяина и делаем предупреждение. Если ситуация не меняется, то на владельца накладывается

приют или питомник для собак, куда их можно было бы сдать. Вопрос с питомником в Костанае уже неоднократно ставили, но на него требуются большие затраты. В сложившейся сложной экономической ситуации из бюджета их никто не изыщет. Но, возможно, стоит рассмотреть еще раз этот вопрос. Ведь ежегодно на уничтожение бродячих животных тратят почти по 8 млн тенге. Может, выгоднее было бы один раз построить приют, куда бы помещались отловленные собаки и у которых могли бы появиться свои хозяева. Ольга ГОРАЙ Фото Александра ОТКИНА

Бродячих собак в Костанае можно встретить и на центральных улицах. Эти бегали на перекрестке ул. Каирбекова и Толстого


Бүгінгі нөмірде: * Манапбек жеңіспен оралды * Инвестициялық жобалар қалай жүзеге асуда? * Тағдыры бөлек адамдар

Сейсенбі, 17 қараша 2015 жыл МЕМЛЕКЕТТІК ТІЛ — МЕНІҢ ТІЛІМ

Білімнің қара шаңырағы

33 адам ислам дінін қабылдады Қазақ елі өз алдына егемендік алғалы бері дініміз де өркендеп, өзге ұлттың өкілдері де оның адамгершілікке баулитын қасиеттерін сезіне бастады. Осы арада нақты деректер мен дәйектерге назар аударалық. Жуырда ғана 20 жасар орыс қызы Клавдия Сергеевна Заяц өз еркімен облыстық Марал ишан мешітіне келіп, ислам дінін қабылдады. Ол мұның алдында Сауд Арабиясында болып, осы діннің өзіндік ерекшелігіне әбден көзі жетіпті. Содан оралған соң мешітке келіп, мұндағы қызметкерлердің қатысуымен мұсылмандық дінімізді қабылдауға шешім қабылдаған. Бұл оның өміріндегі рәсімді облыстық Марал ишан мешітінің наиб имамы Дархан қажы Сыздық өткізді. Осы Дархан Сыздық бауырымыздың бізге берген мәліметіне қарағанда, өткен жылы аталмыш киелі орында 23 адам ислам дінің қабылдаса, биылғы 10 айдың ішінде 33 адам өз еріктерімен келісімін берген. Мұның өзі Қазақстанда ислам дінінің жылдан жылға қалың жұртшылықтың тарапынан қолдау тауып келе жатқандығын айқын дәлелдей түспей ме?

Оташы — ғылым кандидаты

Сырбай Мәуленов атындағы гимназияның қазіргі таңдағы тыныс-тіршілігі хақында Қалың жұртшылық облыс орталығындағы Сырбай Мәуленов атындағы қазақ гимназиясын жақсы біледі. Өйткені, мұнда өз саласын жетік білетін ұстаздар қауымы жұмыс істейді. Олар жаңа оқу жылын жаңа қарқынмен бастаған еді. Бұл күндері „Жұмыла көтерген жүк жеңіл„ демекші, ынтымақ пен ауызбірліктің арқасында жұмыс барынша жандана түсуде. Жаңа оқу жылында мұнда 393 шәкірт білім ордасының табалдырығын аттаған еді. Үш қабатты гимназияның іші-сырты бүгінгі уақыт талаптарына толық сай келеді. Аталмыш оқу орнын Қазақстан Республикасы білім беру ісінің үздігі, білікті ұстаз Бекежан Көшмырзин басқарады. Мұнда шәкірттердің толыққанды білім алуы үшін

барлық жағдайлар жасалған. Басшы тәжірибесі мол, осы саланы жетік білетін азамат болған соң ұжымдағы барлық оқушылардың уақыт талабына сай жан-жақты білім алуына көп көңіл бөлуде. Ұстаздар өз мамандығының нағыз хас шеберлері. Олардың аты-жөндері де көпке мәлім. Сөзім жалаң болмас үшін, солардың кейбіреулеріне тоқтала кеткенім орынды. Мәселен, Бисенби Арықпанов, Күләш Төлебаева, Күмісай Сыптаева, Гүлмаржан Исенова, Анар Әлдикенова секілді ұстаздар ұжым мақтаныштары. Мұғалімдердің жұмысы олардың шәкірттерінің сабақ үлгеріміне қарай бағаланады. Бұл тұрғыдан келетін болсақ, осында қызмет атқарып жатқан ұжымның мәртебесі асқақ. Өйткені, өткен оқу

жылының қорытындысы бойынша, гимназияның түлектері облыс орталығындағы мектептердің арасында жоғары көрсеткішке қол жеткізді. Мұнда ортақ балл — 103,8 пайызды құрады. Сөйтіп, қаладағы білім ордалары арасында бірінші, облыста екінші орынға көтерілді. Екі түлек „Алтын белгіге„ ие болды. Сөйтіп, түлектердің көпшілігі мемлекеттік грант бойынша жоғары оқу орындарына қабылданып, ұстаздары мен ата-аналарын шексіз қуанышқа бөледі. Гимназияда ағылшын, қазақ тілі және математика пәндері тереңдетіліп оқылады. Сондықтан да бітірушілердің білім деңгейлері жылдан-жылға жоғарылай түсуде. Мемлекеттік тілде оқыта-

тын білім ордасындағы барлық ұстаздар өздерінің ана тілдерін әрқашан да ардақ тұтады. Сондықтан да болар, олар жылда баспасөзге жазылу кезінде белсенділік танытып, өзгелерге өнеге көрсетуде. Мәселен, олар 2016 жылға облыс орталығында шығатын қос тілді „Наш Костанай„ газетіне гимназия бойынша 40 адам жазылып, барша шаһардағы әріптестеріне үлгі болды. Жуырда осы білім ордасында болып, гимназия басшысы Бекежан Көшмырзинға арнайы жолығып, әңгімеге тартқанымызда, ол былай деді: - Қазақ тілі бәріміз үшін ерекше орын алады. Сондықтан биылғы жылы да ұжымымыз жоғары саналылық көрсетті. Қалалық газет-

ке бір жылға толық жазылып, өзіміздің ана тілімізге деген жанашырлығымызды таныттық. Облыс орталығының айнасы болып табылатын газет - біздің сүйікті басылымымыз. Осы газеттің қазақша қосымшасында біздің мұғалімдеріміз тағылым аларлық рухани дүниелер үнемі жарық көреді. Соны ұстаздарымыз дәріс кезінде пайдаланып, шәкірттерінің ой-өрістерін кеңейтуге тигізер ықпалы зор әрдайым айтып келеді. Бүгінгі шәкірт — ертеңгі ел тірегі. Сондықтан да барлық ұстаздар өздерінің пәндеріне деген сүйіспеншілікті арттыра түсіп, жан-жақты азаматтарды тәрбиелеуді өздерінің басты парызымыз деп есептейді. О.ЖАҚСАНОВ.

Өңір жұртшылығы Қостанай ауданындағы Затобол медицина орталығында оташы болып қызмет атқаратын Максим Михайличенконың есіміне жақсы қанық. Есімі барша жұртшылыққа белгілі Максим Викторович небәрі 42 жаста. Осы кездің ішінде өзінің нағыз білікті де бесаспап маман иесі екендігін әбден көрсетті. Жалпы хирургиядан жоғары санатты замандасымыз пластикалық ота жасауда да тәжірибесі мол. Ол осы жолы диссертациялық жұмысын қорғаған кезде оның еңбегіне баға берген азаматтар докторлықты да ұзатпай қолға алуы қажет екендігін айтыпты. Сонымен білікті маман Ресейдің жүрегі болып табылатын Мәскеу шаһарында кандидаттық диссертациясын өте сәтті қорғап, туған жерімізге үлкен қуанышпен оралды. Оған есімі көпке белгілі Лео Бокерия жетекшілік етіпті. Біз де Максим Викторовичқа алдағы уақытта да мықты денсаулық тілейміз. Ғылымның қия жолында табыстан-табысқа жете беруіне тілектестігімізді білдіреміз.


6

БІЗДІҢ ҚОСТАНАЙ

Сейсенбі, 17 қараша 2015 ж.

ҚОСТАНАЙ - АҚПАРАТ

Аға ұрпақ өкіліне құрмет

Жасындай жарқырап өткен ғұмыр немесе Елубай Өмірзақов атындағы облыстық филармонияда марқұм, талантты әнші Гүлжайна Ғұмарованы еске алу кеші өтті

Облыс орталығындағы «Мирас» мәдениет сарайында кешегі қанды майданды бастан өткерген ардақты ақсақал, Қостанай қаласының құрметті азаматы Михаил Подоляковтың 90 жылдығына арналған кеш болып өтті. Онда ардагер туралы деректі фильм көрсетілді. Басқосуға халық көп жиналды. Олар мерейтой иесімен бірге кезінде қызмет атқарған замандастары, зиялы қауым өкілдері және іскер жастар. Көпшіліктің алдында облыс әкімінің орынбасары Марат Жүндібаев, Қостанай қаласының әкімі Базыл Жақыпов сөз сөйлеп, елге қадірлі азаматты мерейтойымен шын жүректен құттықтады, сый-сияпат жасады. Сондай-ақ, облыстық ардагерлер кеңесінің төрағасы Кенжебек Үкин және басқа да азаматтар Михаил Ивановичқа ең ізгі тілектерін білдіріп, оған мықты денсаулық, отбасында бақыт тіледі. Кештің соңы шаһар өнерпаздарының дайындаған концерттік бағдарламасына ұласты.

Екатеринбургтен жеңіспен оралды Үстіміздегі жыл Елубай Өмірзақов атындағы филармонияның дарынды әншісі Манапбек Кәдіров үшін өте жемісті болды. Ол жуырды ғана көршілес Ресейдің Екатеринбург қаласында өткен 49-шы халықаралық «Берега Надежды» атты фестивалінен жүлдемен оралды. Осынау ересектер мен кәсіби шығармашылық ұжымдар арасында ұйымдастырылған додада ол Қазақстанның намысын қорғап, 1-ші орынды жеңіп алды. Аталмыш фестивальге ТМД, Ресей және басқа да шет елдерден кіл мықты әншілер қатыста. Біздің даңқты жерлесіміз ресейлік талғампаз әділқазылардың алдында Алаш ардақтысы, ұлттық мақтанышымыз Ахмет Байтұрсынұлының әйгілі «Аққұм» әні мен көрнекті тұлға Балуан Шолақтың «Ғалия» әнін асқақтата шырқап, тыңдармандардың үлкен құрметіне бөленді. Енді бұл іріктеу турынан сүрінбей өткен әншілер келесі жылы Ялтада өтетін айтулы финалдық сайысқа қатысады. Онда біздің облыстан аталмыш байқауға Манапбек Кәдіров, Рамина Сармурзина, Марал Мұхтаров және Алина Герасим тәрізді дарынды әншілер бақ сынайды.

Жеңімпаздар анықталды Жуырда Камысты ауданында аудан әкімінің жүлдесі үшін еркін күрестен Халықаралық турнир болып өтті. Осынау 7-ші рет ұымдастырылып отырған спорт жарысына Армения, Украина, Дағыстаннан палуандар қатысты. Сондай-ақ командалар әртүрлі халықаралық турнирлердің жеңімпаздары, үздік спортшылары қатысты. Қазақстанның Алматы, Ақтөбе, Көкшетау, Щучинск және басқа да қалаларынан азаматтар бақтарын сынады. Жарыстың салтанатты ашылу салтанатында Камысты ауданынын әкімі Жаңабай Бисимбаев барша жарысқа қатысушыларға табыс тіледі.Мұнда барлығы 160-тан астам спортшы өздерін бабында екендігін көрсетті. Турнирдің қорытындысы бойынша түрлі салмақ дәрежелері бойынша жарыстың жеңімпаздары мен жүлдегерлері анықталып, оларға арнайы кубоктар, медальдар және грамоталар табыс етілді.

Тіл – тұнық ойдың кәусары Жақында Қарағанды қаласында Қазақстан Республикасының Мәдениет және спорт министрлігі «Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы» аясында үш тілді жетік білетін жастар арасында «Тіл – тұнық ойдың кәусары» атты республикалық олимпиадасы өткізілді. Осынау олимпиаданың алдына қойған мақсаты - қазақ, орыс және ағылшын тілдерін жетік білетін қабілетті жастарды анықтау және қолдау, тілдік қарым-қатынас мәдениетін қалыптастырып, көп тілді меңгерген тұлғаларды тәрбиелеу еді. Аталмыш тағылымды шарада біздің өңіріміздің намысын облыстық кезеңнің ж еңімпазы, Нұржан Наушабаев атындағы қазақ орта мектебінің мұғалімі Әйгерім Ақтас қорғады. Ол жүлделі 2-орынды иеленді. Үш тілді жетік меңгерген қазақ қызына біз алдағы уақытта да шығармашылық табыс тілейміз.

Бұл басқосуды ұйымдастырудың да өзіндік ерекше мәні бар. Өйткені, қазақтың аяулы қызы Гүлжайна Ғұмарова жас та болса артында өшпес ізін қалдырды. Облыстың Жітіқара ауданында жүрген кезінде ән әлемінде ерекше жарқырап көрініп, облыстық филармонияға қызметке шақырылды. Оған Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері, бұлбұл үнді әншіміз Гүлбану Абдулина тәлімгерлік етті. Гүлжайна болашағы жарқын дарын иесі болатын. Егер тірі болғанда қазір де арамызда жарқырап, талғампаз көрермендердің көзайымына айнала түсер

еді. Амал нешік, ғұмыры тым қысқа болды. Осыдан бір жыл бұрын күтпеген жерден дүниеден өтті. Ол бірқатар халықаралық және республикалық байқауларда жеңімпаз атанып, өзінің қайталанбас үнімен дараланды. Аз уақыттың ішінде барша өңірдегі жұртшылықтың көңілінен шықты. Облыстық филармония ұйымдастырған еске алу кешінде облысқа белгілі өнер шеберлері, қазақ драма театрының әртістері, онымен сыйласқан замандастары өздерінің ол жайлы шынайы лебіздерін білдіріп, асқақтата ән шырқады, мың бұрала би биледі, тебірене сөз сөйледі.

Ғалымның атындағы дәрісхана Қазақ еліне Сейіл Зейнелұлы Баймағамбетовтың есімі кеңінен таныс. Ол көрнекті мемлекет қайраткері, барша қауымға белгілі ғалым. Тарих ғылымдарының докторы, профессор. Ол т ә уел с і з Қ а зақстанның тарихын жазуға да қомақты үлесін қосты. Жақында облыс орталығындағы Қостанай мемлекеттік педагогикалық институтында осы азаматтың құрметіне дәрісхана ашылды. Оның ашылу салтанатында аталмыш жоғары оқу орнының ректоры, академик Қуат Баймырзаев, Міржақып

Дулатов атындағы Қостанай инженерлік-экономикалық университетінің басшысы Сәбит Есмұратов, Еуразия ұлттық университетінің профессоры, заң ғылымдарының кандидаты Қабдеш Ыдырысов, Қазақстан Жазушылар Одағының мүшесі Ақылбек Шаяхмет, Қазақстан Республикасының мәдениет қайраткері, Қостанай қаласының құрметті азаматы Римма Ғайсенова, Қостанай облысы әкімдігі жастар саясаты жөніндегі басқарманың басшысы Кенеш Әлімжанов, 4 курс студенті Ақжол Қошқарбек сөз

сөйлеп, Сейіл Зейнелұлы туралы өздерінің жүрекжарды лебіздерін білдірді. Сондай-ақ, елордамыз Астанадан арнайы келген Сейіл Баймағамбетовтың жан жары

Сәния Шаймұханқызы, көрнекті тұлғаның аяулы перзенті Жанат осынау салтанатты ұйымдастырып, даңқты жерлесімізге көрсеткен құрметтері үшін шынайы алғыстарын жеткізді.

Қостанай облысының өткені мен бүгіні Қостанай облыстық әмбебап ғылыми кітапханасы сіздердің назарлары-ңызға 2016 жылға берілген Қос танай облысының атаулы күндері және оқиғалар күнтізбегінің кезекті 43 шығарылымын ұсынып отыр. Бұл көрсеткіш Қостанай өлкесінің тарихы туралы біздің кітапханада бар мәліметтерді оқырмандарға жеткізу мақсатында құрастырылады. Ақпараттық құралға Қостанай және Торғай өңірінен шыққан, немесе осы өлкеде қызмет атқарған атақты адамдардың мерейтойлары, мекемелер мен кәсіпорындардың, қалалар мен аудандардың, селолардың мерейтойлық даталары енгізілген. Көпшілікке танымал көптеген белгілі қайраткерлердің өмірі мен атқарған қызметтері жайлы мәліметтер табуға болады. Атап айтсақ, ағартушы, педагог Ы.Алтынсарин (175 ж.), халық әртісі С.Қожамқұлов (120 ж.), революционер М.Қ.Шотаев (120 ж.), халық жазушысы М.Хәкімжанова (110 ж.), ҚР еңбек сіңірген

кітапханашысы Н.Қ.Дәулетова (90 ж.), тарих ғыл. докт., проф. Қозыбаев (85 ж.), физика-математика ғыл. докт. Ө.М.Сұлтанғазин, Қазақстанның Еңбек Ері В.И.Двуреченский (80 ж.), ғалымселекционер, ақын А.С.Удовицкий, инженер-құрылысшы, «Тілеп» ЖШС директоры С.С.Ысқақов, жазушы-сықақшы Г.Ғ.Ахметчин (75 ж.), ақын С.Тұрғынбеков, журналист С.Меңдібаев, ҚР еңбек сіңірген дәрігері Қ.С.Ақбаев (70 ж.), ақын, жазушы, А.Қ.Шаяхмет (65 ж.), журналист О.Жақсанов (60 ж.) және т. б. 2016 жылғы мерейтой иелерінің ішінде мәдениет, өнер саласының еңбек сіңірген қызметкерлері Н.В.Бобров (80 ж.), В. Д. Граб, Г. М.Соков, А.В.Заруба (75 ж.), Г.Д.Седов (70 ж.), Қ.Б.Қаржауов (65 ж.) және басқалары да бар. Сонымен қатар ҚР-ның Тәуелсіздігі күні жарияланғанына 25 ж., 1986 ж. Желтоқсан оқиғасына 30 ж., Торғайкөтерілісіне 100 ж., Қостанай облысына 80 ж. Бұлардан басқа 2016 жылы

келесідей мекемелер мен ұйымдар өздерінің мерейтойларын атап өтеді: Науырзым мемлекеттік қорығына 85 ж., «Большевичка» фабрикасына 75 ж., «Сосновый бор» шипажайына 35 ж, Ыбырай Алтынсаринның мемориалдық мұражайына 25 ж. және т. б. Күнтізбегіміз оқырмандарымыздың көмекші құралы әрі құнды анықтамалығына айналып, үлкен сұранысқа ие болады деген сенімдеміз. Басылым негізінен студенттер мен оқытушыларға, ұстаздарға, мекеме қызметкерлеріне, кітапханашыларға және туған өлкеміздің тарихын танып-білгісі келген оқырмандарға арналған. Іріктелген мерейтойлық оқиғалар толық қамтылмаған болуы мүмкін. Материалдарды іріктеу 2015 жылдың тамызында аяқталды. Қостанай облысының 2016 жылға берілген атаулы күндері мен оқиғалар күнтізбегінің материалдарын www.kstounb.kzкітапхана сайтынан алуға болады.


БІЗДІҢ ҚОСТАНАЙ

Сейсенбі, 17 қараша 2015 ж.

ДӘУЛЕТ

Істің көзін тапқандар Ерлі-зайыпты кәсіпкерлер Руслан және Раушан Шакаровтардың іскерлік қырлары жөнінде Әке көрген оқ жонар Бүгін әңгіме арқауына айналып отырған бауырларымыз Руслан және Раушан Шакаровтардың аты-жөні Қостанай өңіріне кеңінен белгілі. Олар бұл күндері облыс орталығында тұрады. Алайда өздерінің туған жерлерін ешқашан да ұмытпайды. Қолдарынан келгенше қайырымдылық мақсатында көмек көрсетіп келеді. Бұл орайда олардың аудандық «Балықты» мешітінің тұрақты демеушілері екендігін айтып өткендігіміз лазым. Сөзіміз жалаң болмас үшін нақты мысал келтіре кетелік. Бұл күндері елімізде 2016 жылға баспасөзге жазылу науқаны қызу жүріп жатыр. Қостанайдағы ерлі-зайыпты Руслан мен Раушан Шакаровтар қазақ тіліндегі діни басылымға жазушыларға қолдау көрсетуді өзіміздің ана тілімізге көрсетілген құрмет деп түсінеді. Сондықтан да болар, жуырда ғана олар ауданда тұратын Ұлы Отан соғысының ардагерлеріне, көп балалы аналарға, мұғалімдерге және басқа да азаматтарға 50 дана республикалық «Ислам және өркениет» газетін өз қаражаттарына жаздырып берді. Әрине, қайырымдылық, адамгершілік секілді қасиеттер адам баласының бойына жастайынан ата-аналарынан алған тәрбиесінен дариды деп босқа айтылмайды. Бұл өте орынды да. Отағасы Русланның әкесі Төлепберген ағамыз бен анасы Мағира апамыз есімдерін ел сыйлаған ардақты жандар. Екеуі де бүкіл ғұмырларын елі мен халқына адал қызмет етуге арнаған құрметті кісілер. Төкеңнің кісілігін, парасаттылығын, ұлтжандылығын замандастары кезінде өзіне үлгі тұтты. Кейінгі жастар одан өнеге алып, туған жерлерінің нағыз патриоттары атанды. Ұзынкөлдіктердің мақтанышы болды. Оны барша қауым өзіміздің Төкең деп отыратын. Ал шаңырақтың сәні мен мәнін келтірген Мағира апамыз да ұлтымыздың іскер де білікті қыздарының бірі. Ол жастайынан адам жанының арашашысы, яғни ақ халатты абзал жан болуды армандайтын. Өсе келе осы мақсатына жетті. Халық: «Мағира апамыз науқастарды тек ем-домымен емес, жылы сөздерімен де емдейді, онымен сөйлесіп ақыл-кеңесін тыңдаудың өзі бір ғанибет»,- дейтін. Шынында да, ол осындай кәсібіне деген сүйіспеншіліктің арқасында тек Қостанай облысының ғана емес, күллі республикамызда үлкен абыройға бөленді. Қазақ ССР-нің еңбек сіңірген дәрігері атанды. Әріптестері оны өнегелі тәлімгер деп үнемі сыйлады. Жастардың нағыз білікті ұстазы болғаны да жерлестерімізге мәлім. Осындай ата-анадан тағылым алған Руслан да қазақтың пара-

сатты әрі білімді азаматы болып қалыптасты. Ол осыдан ширек ғасыр бұрын ұлтымыздың көрікті де инабатты қызы Раушанмен көзқарастары бір жерден шығып, жеке отау көтерді. Содан бері де арада қаншама жылдар өтті.

Заман тынысын сезінген Раушан да беделді де көпшілікке шарапаты тиген шаңырақта өсті. Себебі, оның әкесі Ғалымжан аға мен анасы Бибіжамал апамыз кішкентайынан қыздарының білімге құштар, өз ұлтының барлық асыл қасиеттерін бойына сіңірген дарынды перзент болып қалыптасуына көп еңбек сіңірді. Бұл шаңырақтың иелері де өз ортасында беделді әрі іскер мамандар ретінде дараланды. Отағасының бойынан нағыз азаматқа тән қасиеттің бәрі де табылатын. Өзі кез келген кісімен бұрыннан білетіндей сөйлесіп, үлкенге құрмет, кішіге ізет көрсете білді. Ғалымжан ағамыздың осындай қырлары барша Қостанайлық зиялы қауымның есінде. Өзі туып өскен Ұзынкөлдің өркендеп өсуіне қомақты үлес қосты. Осы отбасының ырыс-берекесін арттырып, шырайын келтірген Бибіжамал апамыз да өте сыйлы да ардақты жан. Оның мейірімділік қасиеттерін жерлестері және онымен араласқан құрбылары қашанда ауыздарынан тастамай айтып отырады. Шаңырақтың сәнін келтірген қайырымды кісі жетім-жесірдің, көмекке мұқтаж жандардың қолдаушысы. 73 жастағы апамыздың көптеген ізгі қырлары сүйікті қызы Раушанға да ерте жұқты. Үнемі анасының ақыл-кеңесін басшылыққа алып отырады. Қарындасымызды мешітке тұрақты демеуші етіп отырған да осындай асыл да ерекше қасиеттерінен болар. Бибіжамал апамыз Ислам дініне аса құрметпен қарайды. Намазхан. Мешіттегі барлық діни мерекелерге қатысып отырады. Міне, оның ұрпақтары осының бәрін де көңілдеріне түйіп, өзгелерге шапағаттарын тигізіп келеді. Өздеріңіз де байқап отырған шығарсыздар, біздің кейіпкер-

леріміз Руслан мен Раушан осындай ынтымағы жарасқан жанұяларда өскендіктен де шығар, бұл күндері бір отбасының тіректері. Әрқашан да ойлары бір жерден шығатын ерлі-зайыптылар қос қыздарының бойына сонау мектеп қабырғасынан бастап, нағыз қыз баланың табиғатына тән қасиеттерді сіңіруге тырысты. Олар да әке-шешелерінің сенімін ақтады. Тұңғыштары Жанар өзінің білімге деген шексіз құштарлығынан да болар, Лондонда оқыды. Сүйген жігіті Дияр екеуі шаңырақ көтеріп, үлгілі отбасына айналды. Олар бұл күндері мұнайлы өңір Атырау қаласында тұрады. Өздері ғұмыр кешіп жатқан шаһарда сыйлы да беделді. Екінші қыздары Сәбина облыс орталығындағы М.Горький атындағы гимназияда 7 сынып оқушысы. Ата-анасы бұл перзенттерінен де үлкен үміт күтеді. Руслан мен Раушанның айтуына қарағанда, өздері ата және әже атанды. Өздері Нәдір есімді немерелерін ерекше жақсы көреді. Олар екі жақтағы ата-әжелерінің көз қуанышы. Болашақта ол тәуелсіз еліміздің нағыз тірегі болса екен деп армандайды. Міне, біздің қос аққудай жарасқан әрі бүгінгі уақыт талабына сай кәсіпкерлікпен айналысып, айналасындағыларға шуағын шашып келе жатқан бауырларымызға әрдайым Алла-тағаланың нұры жауа берсін деген ең ізгі тілегімізді білдіргіміз келеді. Олармен сұхбат алған кезімізде кәсіпкерлік жөнінде де өздерінің ойларымен бөлісті. Қазіргі таңда олар еліміздің әлемдегі бәсекеге қабілетті 30 елдің қатарына қосылу үшін өздерінің іскерлік қырларын барынша жетілдіре түсуді армандайды. Жергілікті халық олардың өздері үшін жасап жатқан адал қызметтеріне қашан да дән риза. Ерлі-зайыпты Руслан және Раушан Шакаровтар мемлекет басшысының кәсіпкерлер қауымына жасап жатқан қамқорлығын терең сезінеді. Сондықтан да әр күндерін тек қана тың ізденістермен өткізуге талпынады. О.ОТЫНБАЙҰЛЫ.

7

Инвестициялық жобалар қалай жүзеге асуда? Біздің аймақ қашан да экономика жағынан қуатты екендігі көпшілікке мәлім. Индустрияландыру картасының шеңберіндегі жобалардың арқасында серпінді даму жолына түсті. Қазір қазақ елі әлемдегі дамыған 30 елдің қатарына қосылуды басты мақсат санайды. Ол үшін мемлекеттің экспорттық әлеуетін жақсарту маңызды. Яғни, агроөнеркәсіп кешені саласында өндірісті кеңейтіп, интеграцияның мүмкіншілігін мейлінше пайдалану қажет. Биыл жалпы құны 7,4 млрд теңге болатын 40 инвестициялық жобаны жүзеге асыру жоспарланып, сонымен қатар агроөндіріс кешені бағытын іске асыру дұрыс жолға қойылды. Соңғы жылдары ұн , макарон , сүт, сұйық май, ет өнімдерінің өндірісі ұлғайған. Бұл импортты азайтып, экспорт көлемін арттырды деген сөз. Негізгі капиталға түскен инвестициялардың көлемі 26 млрд. 627 млн. теңге яғни 63,2 пайыз. Қазақстан Республикасындағы үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі мемлекеттік бағдарлама шеңберінде 2014 жылы жалпы 5,5 млрд. теңгенің 2 инвестициялық жобасы іске асырылды. Бұл жобалардың қатарына «Қостанай МБИ» жауапкершілігі шектеулі серіктестігін қосуға болады. Сонымен қатар «СарыаркаАвтоПром» секілді іргелі ұжымның тындырған жұмыстары да ауыз толтырып айтарлықтай. «Бизнестің жол картасы - 2020» бағдарламасы аясында 6 млрд.970 млн. теңгенің 77 жобасы жүзеге асты. Соңғы 9 айдың деректеріне сүйенетін болсақ, жұмыспен қамту қызметіне 12287 адам өтініш білдірді. Қоғамдық жұмыстарға 308 адам тартылса, әлеуметтік жұмыс орындарына 160 адам, жастар практикасына - 98 адам, тұрақты жұмыс орындарына 3755 адам орналасты. Міне осылайша жұмысқа орналасқандардың саны 2015 жылдың 1 қазанындағы деректерге сүйенсек, едәуір өскендігін байқау қиын емес. Жылдың аяқталуына да санаулы айлар қалды. Бұл көрсеткіш тағы да ұлғаяды деген үміттеміз. 2015 жылы жолдарды жөндеуге 437,8 млн. теңге бөлінген болатын. Атап айтатын болсақ, облыс орталығындағы Орджоникидзе- Қостанай 2 шағын ауданы шекарасындағы Герцен көшесі, Таран көшесінен Досжанов көшесіне дейін қыруар жұмыстар атқарылды. Іc жүзінде осы мақсатқа 420,8 млн теңге жұмсалды.

Шағын кәсіпкерлік пен өндіріс өркендеуде Кез келген елдің экономикасының негізі – шағын және орта кәсіпкерлік. Қазақстан бүгінде сырт елден инвестиция тартуда көш басындағы 20 мемлекеттің арасында 19-орыннан көрінді. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан халқына жолауында: «Жапония, Германия, Бельгия, Италия сияқты елдерде шағын және орта бизнес олардың барлық кәсіпорындары санының 90%-дан астамын құрайды, көптеген дамыған елдерде олар жалпы ішкі өнімнің 50%-дан астамын береді. Сондықтан да біздің шағын және орта кәсіпкерлікті дамытудың түбірінен жаңа идеологиясын түзуіміз қажет. Бұл кәсіпкерлік ортаның бастамашылығын іске асыру үшін қолайлы жағдай туғызуымыз керек» – дегені көпшіліктің есінде болса керек. Шағын бизнес субъектілерімен өткен жылдары 103,2 млрд. теңгеге 106 пайыз өнім өндірілді. 323 жаңадан ашылған кәсіпорындар тіркеліп, 581 жұмыс орындары пайда болды. Ал негізгі капиталға түскен инвестициялар 57 млрд. 247 млн. теңгені құрады. Оның 12 млрд. 701 млн. теңгесі – республикалық, 4 млрд. 383 млн. теңгесі – жергілікті бюджеттен, сондай-ақ 40 млрд. 163 млн. теңгесі – кәсіпорындар және басқа қаржы көздерінен. Ал үстіміздегі жылдың қаңтар-қыркүйек айлары аралығында облыс орталығында қазіргі бағамен 109,7 млрд. теңгенің өнімі өндірілді. Өндірістің нақты көлемінің индексі 105,6 пайызды құрады. Қостанай облысы өндірісінің жалпы көлемінде өнеркәсіптік өнімнің салыстырмалы салмағы 35,3 пайызды құрады. Шаһарымызда қазіргі таңда 51 ірі және орта, 188 шағын өнеркәсіп кәсіпорындары жұмыс істейді. Ірі және орта өнеркәсіп кәсіпорындарында қызметкерлердің жалпы саны 14 мың адамды құрайды. Жыл басынан 232 жаңа ашылған кәсіпорындар тіркелді, 435 жұмыс орны құрылды. Қостанайдағы «ЕвразКаспианСталь» ЖШС-і құрылысқа қажетті арматура шығарумен айналысады. Өткен жылы кәсіпорын 92 мың тонна арматура өндірген. Ал биылғы жоспар одан да ауқымды. 350 мың тонна өнім шығару көзделіп отыр. Республикамыздағы танымал «Баян сұлу» фабрикасы өткен жылы 41 мың тонна кондитерлік өнім шығарса, соның 35 пайызын экспорттаған. Қостанай конфеттері Ресей, Әзірбайжан, Қырғызстан, Өзбекстан, Германия, Монғолия, Түркіменстан, Ауғанстан елдеріне жөнелтілді. Жалпы, кәсіпорын қазіргі таңда 250-ден астам түрлі кәмпит-печеньелер өндіреді. Аталмыш өндіріс ошағы алдағы уақытта да жаңа жобаларды жүзеге асырмақшы. Биылғы жылдың 9 айында мынадай кәсіпорындар өндіріс көлемін ұлғайтты: «Қостанай мелькомбинат» АҚ (89,1%), «Асалия» ЖШС (10,1%), «Арасан» ЖШС (14,5%), «Romana-Нан» ЖШС (74,2%), «Аруана-2010» ЖШС (25,8 %), «ДЕП» ЖШС (4,2 %), «Милх» ЖШС (71,6 %).


8

БІЗДІҢ ҚОСТАНАЙ

Сейсенбі, 17 қараша 2015 ж.

ТАҒДЫРЫ БӨЛЕК АДАМДАР

Қайсар қазақ Тіршіліктегі қиындықтарға қасқая қарсы тұрып, өлмес туындылар жазған композитор Айтбай Мұздахановтың ғұмыры баршаға ғибрат Қайсар тұлға

Батыр қазақ

Несін жасырамын, өз басым халқымыздың аяулы ұлдарының бірі Айтбай Мұздаханов ағамызды бетпе-бет жүздестірген жоқпын. Бірақ, есіміне әбден қанықпын. Шығармашылық еңбектеріне де тәнті болып жүретін інілерінің бірімін. Ұмытпасам, осыдан бір-екі жыл бұрын елордамыз Астанада мемлекеттік «Дарын» жастар сыйлығының лауреаты, мәдениет саласының үздігі, күйші Анар Мұздаханованың шығармашылық кешін теледидардан ерекше ықылас қойып көрдім. Сонда осынау ардақты тұлға шалғайда жатқан Амангелді селосынан барып, перзентінің концертінің ажарын аша түсті. Үлкен сахнада қадірлі ағамыздың шерткен күйіне таңқалмаған қауым жоқ шығар. Міне, бәріміздің өнердегі қайсар азамат, ұлтымыздың мақтанышы Айтбай ағаны мәртебе тұтып, жастар жағы одан әрқашан да үлгі алуға тырысады. Сонымен Айтбай ағамыз елі мен халқына не үшін қадірлі? Соңынан ерген інілері неге оны айналшықтап шықпайды? деген сауалдар да көпті толғандырары хақ. Енді осыған шама-шарқымыз жеткенше оның өткен өмірі арқылы пайымдап көрелік. Амангелді Торғай өңіріндегі қалың қазақ мекен ететін киелі өңір. Айтбай ағамыз 1941 жылы қазан айында аталған ауданның Қарасу деп аталатын елді-мекенінде туды. Осы киелі қонысты әлемдегі баға жетпес жер жәннатына балайды. Бір сәт алыстап кетсе сағынады. Әйтпесе, өзі секілді жасы келген кісілер ұл мен қыздары өскен соң жан тыныштығын ойлап, елордамыз Астанаға, берісі Арқалыққа барып ғұмыр кешкісі келеді. Ал Айтекеңді туған жердің жусан иісі, қасиетті топырағы еш жаққа жібермей отырғаны айдан анық. Ол аз десеңіз ата-бабаларының қорымдары әлгі жерде жатыр, туған-туыстары да осы жақта тұрады. Оның түрлі энциклопедияларда жарияланған ғұмыр деректеріне қарасақ, ағамыздың арнайы музыкалық білім алмағандығын көреміз. Сайып келгенде, бәрі де бойындағы табиғи дарынның арқасы. Ол сонау жастық шағында мектеп қабырғасында жүргеннің өзінде ауылдастарына өнерге құштар бозбала екендігін көрсеткен еді. Сондағы домбырашылар оркестріне қатысып, талант ұшқынын одан әрі шарықтата түсті. Ол үшін 1976 жылдың да орны әрқашан да бөлек. Өйткені, сол жылы жұртшылық сыр елі, жыр елі деп атап кеткен Қызылорда қаласында өткен домбырашылардың республикалық байқауында бірінші орынды жеңіп алып, мәртебесі асқақтаған-ды. Осы жеңіс 36 жастағы азаматты жігерлендірді. Өзіне деген сенімін барынша аттырып, болашаққа жетеледі. Қатардағы жұмысшы болса да, өзінің ән-күйге деген іңкәрлігін ешқашан да жоғалтқан емес. Тынбай еңбектенудің нәтижесінде өнерден өз орнын тапты.

Амангелділік бауырларымыз Айтбай ағаны қайсар қазақ, рухы мықты азамат деп орынды мақтан етеді. Мұның өзіндік себебі де бар. Табиғи дарынның арқасында халқының құрметіне бөленген ол, сонау бір жылдары күтпеген жерден қолын комбайнға шайнатып алғанына қарамастан өмірден түңілмеді. Қайта тіршілікке деген құштарлығы арта түсті. Мүгедекпін деп осалдық танытпады. Бойындағы күш-қайратын еселей түсіп, табиғи дарынын одан әрі дамытты. Содан

бері де 50 жылға жуық уақыт өте шықты. Қазір оның шығармашылық өмірбаянына көз жіберіп отырсақ, осы кезге дейін 60-тан астам күй, 40-қа тарта ән жазыпты. Мұндай жанқиярлық еңбек нағыз кәсіби композиторлардың да бәрінің бірдей қолынан келе бермейді. Бұл ағамыздың тынымсыз жұмысының өтемі. Осы арада оның жұртшылықтың есінде қалған тұңғыш күйі «Амангелді дүбірі» деп аталатындығын айтып өткен жөн. Ол батыр бабамыз Амангелді Имановқа арналған. Сондай-ақ патриоттық тақырыпқа арналған «Ер есімі-ел есінде» деген күйі де жұртшылықтың есінде. Сонымен қатар оның «Балалы киік», «Сәтен күйі», «Домбыра сазы» деп аталатын туындылары да халықтың жүрегіне жетті. Ол 19771978 жылдары Бүкілодақтық халық шығармышылығының I-II фестивальдерінің лауреаты атанды. Оның есімі композитор ретінде де елімізге жақсы танымал. Қайсар жанның «Елім-ай», «Қаратал», «Бозтайлақ», «Тархан баба», «Сейтқұл аңызы», «Ару ана», «Нарқыз», «Жұбату» секілді күйлері де көптің жиі тыңдайтын туындылары. Сондай-ақ сазгердің «Аяулы ана», «Байғабылда бір бала», «Балбөбек», «Шынарым», «Дархан дала» сияқты әндері де баршаға белігілі. Айтбай аға өзін бақытты сезінеді. Өйткені, Анар есімді сүйікті қызы да қазіргі таңда елордамыз Астанадағы мемлекеттік филармонияның ұлт аспаптар оркестрінде орандаушы-домбырашы, концерт жүргізушісі ретінде де белгілі. Күйші ретінде әріптестерінің арасында өте сыйлы. Өзінің жастығына қарамастан, жұртшылыққа ерте танылды. Дүниежүзінің бірқа-

тар елдерінде болып, қазақ өнерін өзгелерге танытты. Міне, осының бәрін де Амангелді селосында тұтатын ардақты ағамыз Айтбай өзіне мәртебе тұтады. Оның осы жетістіктеріне балаша қуанады. Сонымен Айтбай Мұздаханов ерен еңбекқорлығының арқасында бірқатар атақ-дәрежелерге де ие болды. 1979 жылы «Құрмет белгісі» орденімен марапатталды. Арады біраз жылдар өткен соң, күйші-композитор Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген мәдениет қызметкері атағына да ие болды. Ол

туралы арамызда жүрген жан досымыз әрі өнердегі тұлғаның жерлесі Қалибек Деріпсалдин әрдайым әңгімелеуден жалықпайды. Өзінің бір кітабына оның шығармаларын да енгізді.

Қадірменді тұлғаға ілтипат Айтбай ағаның есіміне бұл күндері тек Амангелді ауданы немесе Қостанай өңірі ғана емес, бүкіл Қазақстан жұртшылығы әбден қанық десем артық айтпаған болармын. Кейбір деректерге көз жүгіртіп отырсақ, көрнекті өнер қайраткерінің туған күні 15 қазан екен. Дәл осы айтулы датада жоғарыда аталған ауданның Қарасу ауылдық округіндегі мәдениет үйінде есте қаларлықтай оқиға болып өтті. Қазақ халқына қаншама өлмес туындылар берген автордың 74 жылдығына байланысты шығармашылық кеш ұйымдастырылды. Мәдениет мерекесі болған соң оған әрине, белгілі тұлғаның күйлері мен әндеріне үлкен құрметпен қарайтын жандар жиналғаны белгілі. Мұнда оның атына қаншама игі тілектер айтылды. Алғыс хаттар және басқа да марапаттар көрсетілді. Олардың арасында аудандық қорғаныс бөлімі басшысының орынбасары Ернұр Асқаровтың қадірменді ақсақалды құттықтай келіп, Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісі төрағасының орынбасары, руханият саласының нағыз жанашыры, генерал-лейтенант Абай Тасболатовтың сәлемдемесін жеткізуі өнер майталманын ерекше толғанысқа түсірді. Өйткені, осы ұлы ақынның есімі берілген Абай ағамыз республикалық патриоттар әндер байқауының

төрешілер алқасының жетекшісі болыпты. Ол елордадан жырақта тұратын композитордың туындыларына тәнті болып, оған өзінің ерекше құрметін білдіріпті. Әрқашанда бос сөзден гөрі нақты істі ұнататын, кезінде еліміздегі « Ұ л а н д ы » ба с қ а р ғ а н атақты да мәрт мінезді азамат ағамыздың қуанышын еселей түскісі келген болар, ол Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген мәдениет қызметкері Абай Мұздахановқа өзі бір басшысы болып табылатын Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің Құрмет Грамотасын, Қазақстанның тұңғыш Қорғаныс министрі, Кеңес Одағының Батыры әрі Халық қаһарманы Сағадат Нұрмағанбетов атындағы медальды және жүз мың теңге ақшалай сыйлықты жіберіпті. Бұл ерекше құрметке шығармашылық кешке жиналғандардың бәрі де қол соғып, теңіздей толқыды. Араларында жүрген бір тума дарын иесінің еңбегінің бағаланғанына риза болды. Бәрі де оның марапатына ортақ екендіктерін білдірді. Айтбай ағамыздың шығармашылығы көптеген қаламгер бауырлары мен өнер қайраткерлерінің тарапынан да өзінің лайықты бағасын алғаны баршаға мәлім. Мәселен, Торғай өңірінің даңқты перзенті, көптеген романдарымен ұлтының аузында жүрген дарынды жазушы Төлен Әбдіков бүгінгі кейіпкеріміз жайлы кезінде: «Бір көзі соқыр, құлағы естімейтін керең композиторларды білуші едік. Ал бір қолы мүлде жоқ, екінші қолында үш саусағы бар, оның өзінде сол саусақтары зақымданған композиторды көрген емеспіз. Айтакеңнің күй тартуы ғажап! Нағыз ғажап!» деп тебіренуі де көп жайдан хабар берсе керек. Әрине, ол туралы көптеген тұлғалардың мұндай жүрекжерды лебіздерін келіруге болар еді. Біз көрнекті қаламгер Төлен ағамыздың әлгі сөзінен бауырларымыз ерекше ой түйеді деген үміттеміз. Шынында да кішкене ойланып көрсек, ол кісі сонау бір жылдары күтпеген жерден қиындыққа ұшыраса да оған мойымады. Жақсы күндерді тек қана алдан күтті. Сол кездері қимас достары мен перзенттері жанынан табылды. Бұл күндері елордамыз Астанада қызмет атқаратын аяулы қызы Анар да әкесінің нағыз қолдаушысы, қамқоршысы бола білді. Айтекең қазір солардың арасында өзін қашан да бақытты сезінеді. Осы мақаланы дайындау барысында біз тағдыры бөлек жанның шығармашылығына, батылдығы мен өжеттілігіне ерекше құрметпен қарайтын азаматтармен де тілдестік. Солардың бір-екеуінің пікірлерін келтіре кетелік. Қалибек Деріпсалдин – Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қызметкері, композитор: - Өз басым Амангелді ауданында туып өстім. Сондықтан көптен бері

Айтбай ағаның туындыларына өте қызығушылықпен қараймын. Оның әндері мен күйлері бұл күндері күллі республикамыздағы талғампыз қауымның рухани иігілігіне айналды. Оның бір қызы Анар да Қазақстанға белгілі күйші. Оның шығармашылық кеші кезінде Астанада дүрілдеп өтті. Табиғи дарынның арқасында әлемнің бірқатар елдерінде өнер көрсетті. Жетпістің желкесіне көтерілген ардақты ағамызға алдағы уақытта да мықты денсаулық, отбасында тек жақсылық тілеймін. Композитордың жерлесі Асхат Хасенов айтады: - Мен қазір табиғаты көркем Меңдіқара ауданында ғұмыр кешіп жатқаныммен бүкіл балалық шағым Амангелді ауданында өтті. Әкем мен шешем сол жердегі ағайындармен қоян қолтық араласа жұмыс істеді. Ал біз орта білімді сол аудан орталығында алдық. Мектепте оқып жүрген кезден бастап, Айтбай ағаның өнеріне бір кісідей қанықпын. Оның ғұмыры, қайтпас қайсарлығы барша қазақ жастарына өнеге. Жуырда оның Қарасу елді мекенінде шығармашылық кеші жоғары деңгейде өтті деп естідім. Оның ән мен күйін кішкентайымнан тыңдап өскен менің композиторға деген ықыласым айрықша. Ол тіршілікте қандай қиындыққа кездессе де рухы түспеді. Оған екінің бірі шыдас бере алмайды. Қымбатты оқырман, өздеріңізде байқап отырған боларсыздар, Айтбай ағамыз рухани ордалардан алыста тұрса да кейінгі жас толқынды өзінің өлмес туындыларымен әсемдікке, сұлулыққа тәрбиелеп келеді. Жыл өткен сайын өзінің өнердегі ізденістері де барынша жандануда. Осындай абыз ақсақалы бар біз де шексіз бақыттымыз. Айтекең секілді асыл азаматтарымыз арамызда жүргенде үкілі үмітіміз болып табылатын жастарымыздың да ән мен күйге деген құлшыныстары артып, қазақ елі мен халқын тек қана биіктен көрсете беретіндігіне ешқандай шүбә келтірмеймін. Жаныңыз жамандық көрмесін, бәріміз ардақ тұтатын өршіл мінезді жан аға! Сіз қандай ілтипатқа да, қошеметке де, мақтанышқа да әбден лайықтысыз. Соны ешқашан ұмытпағайсыз. О.ДЕРБІСЕК.


БІЗДІҢ ҚОСТАНАЙ

Сейсенбі, 17 қараша 2015 ж.

КӘСІП ПЕН НӘСІП

9

Ет те, сүт те өздерінен шығады немесе қала тұрғындары да мал асырап, оның өнімін пайдаланып келеді Сиырдың сүті – тілінде Мал бағудың да өзіндік қыр сыры бар. Өйткені, оның қай түрі болмасын ерекше күтімді, алда келе жатқан қысқа дайындықты қажет етеді. Сондықтан да осынау кездері барлық мал қорада тұрады. Оларға қажетті жемшөптің қамын өмір көрген кісілер ерте бастан ойластырады. Ал, ерте көктемнен бастап сонау қоңыр күзге дейін далада болады. Әрине, ауылдағыдай жайылым жағы жетісе бермейтіндігі де әмбеге аян. Міне, қылышын сүйретіп келетін қысқа да санаулы күндер қалды. Мал ұстайтын ағайындар оған қандай дайындықтар жасады. Осының мәні мен мәнісін білу мақсатында журналистік зерттеу жүргізіп едік. Ең алдымен Қостанай қаласы әкімдігінің ауыл шаруашылығы және ветеринария бөлімінің басшысы Ғизат Қаленовқа жолығып, өзімізді толғандырған мәселе жөнінде тілдестік. Ол бізге бірқатар деректер мен дәйектерді жайып салды. Әрине, облыс орталығында мал өнімдерінен жасалатын азық-түліктер аз емес. Бірақ, біз бұл жолы өзіміздің негізгі тақырыбыздан ауытқымай мал ұстап отырған қала тұрғындарының үйлерінде болып, арнайы сөйлескен едік. Жалпы, шаһарымызда биыл жеке тұрғындар мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерді және басқа да ұйымдарды қосқанда 2206 ірі қара, 2510 ұсақ мал, 2298 шошқа және 739 жылқы қыстағалы отыр. Сонымен біз соңғы жылдары ерекше құлпырып, қаншама тұрғын үйлер салынып жатқан қаланың шетінде орналасқан 2-ші Қостанайдағы Солнечная шағын ауданындағы 7 өткелдегі 12-ші үйдің алдына келіп тоқтадық. Есікті жылы жүзді, дидарынан мейірімділіктің шуағы есіп тұрған орыс әйелі ашты. Ол біздің келетінімізден хабардар болатын. Өйткені, алдын-ала телефон арқылы сөйлесіп, кездесетін уақытты белгілеген едік. Өзім бұрын көрмеген кісінің есімі – Татьяна, фамилия сы – Киселева. Осынау жаны жаздай жайдары жан біздің өзінің сиырлары мен бұзаулары күтімде тұрған қораға қарай жол бастады. Қораның маңы өте жинақы, артық жатқан затты көрмедік. Осыдан-ақ, үй иесінің ұсынақтылығы мен тәртіпті жақсы көретіндігі әбден байқалады. Әңгімелесу барысында ол бізге былай деді: - Халық арасында «Сиырдың сүті – тілінде» деп босқа айтпайды. Өйткені, оларға жемшөпті уақытылы беріп, ерекше күтім жасасаң сүтті де мол бе-

болған сиырлардың қоңы да жаман емес. Тәжірибелі маман олардың тұрған жерінің жылы әрі таза болуына да көп көңіл бөледі. Жемшөптері де сапалы. Сондықтан да болар сиырлары сүтті келеді. Күнделікті дастарханға қойылатын айран, сүт, ірімшік, қаймақ дегендеріңіз өздерінде дайындалады.

Мал өсірсең қой өсір... Бұрын осы шағын ауданда қой өсіретін бауырларымызда тұратындығын ұзын құлақтан реді. Менің осы сиырды ұстап келе жатқаныма 28 жылдың жүзі болды. Сондықтан олардың сырын жақсы білемін. Бұл жануарлар да адамның өзіне деген ерекше ықыласын өте сезінеді. Иесін бірден таниды. Жылда жем-шөбін ерте дайындаймыз. Міне, қазір де күн суытып қалды. Сол себептен қалыптасқан дағдымыз бойынша дер кезінде суарып, тұратын жерін тазалап отырамыз. Мүмкіндік болса шіркін мал ұстағанға не жетсін? Сүт те, ет те өзіңнен шығады. Базарға барып әуре болмайсың. Өздеріңізде байқаған боларсыздар қорадағы малдың қоңы да күйі де жаман емес. Бұл күндері менің бағымымда үш сиыр, үш бұзау және бір бұқа бар. Оларға күнделікті сапалы жем-шөп беріп тұрамын. Әрине, оларға берілетін азық та арзан деп айта алмаймын. Өзіміз пайдаланылғаннан артылғанын өзгелерге сатып, алғысын аламын. Осылайша нәпақамызды айырамыз. Сонан соң қарамағымдағы малды ветеринарларға көрсетіп отырамын. Бір қуаныштысы желтоқсанның басында өзім жақсы көретін бір сиырым бұзаулағалы отыр. Осы сапарымыздан кейін әлгі аталған шағын ауданның 47-ші кварталына да ат басын бұрдық. Бұл жердегі 12-ші үйде тұратын орта жасқа жақындаған Ғалымжан Немереновке де жолығып, оны тілге тарттық. Ағамыздың сөзінен шаруаға икемділігі, мал бағуда едәуір тәжірибе жинағандығы айқын сезіледі. Ол онымен әңгімелескенімізде, мал бағудағы өзінің біліктілігімен бөлісе келіп: - Мал баққан адамның ұтары мол. Оның қиындығы да аз емес. Егер шынымен шыдамдылық танытып, жалқаулыққа салынбасан алынар пайда да жеткілікті. Біздің отбасының мүшелері өзіміздің қолдағы сиырлардың күнделікті сүті мен айраның ішіп, майын пайдалануға әбден үйренген. «Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей» демекші, осы малдың арқасында ештеңеден

кем болып отырған жоқпыз. Оның бейнеті де жеткілікті. Бірақ, қимылдаған қыр асады демекші, әрекет етсең оның қуанышы аз болмайтындығына өткен жылдары көзім жетті. «Әке көрген оқ жонар» дегендей, менің әкем өмір бойы мал бағып, құрметке бөленген жан. Қазір құрметті демалыста болса да бізге мал бағудың қыры мен сырын үйретуден бір сәт жалыққан емес. Ауылда өстік қой. Сондықтан біз де ол кісінің жанында жүріп, көп жайды көңілге түйдік. Өзім кезінде он төрт жыл бойы Өскемендегі Риддер қаласында тұрып, шахтер болып қызмет атқардым. Сол шақтың өзінде жұмыстан тыс кездері мал ұстайтынмын. 2009 жылы Қостанай шаһарына қоныс аударған соң да осы ата-бабамыздан келе жатқан кәсіпті қолға алдым, - деді Ғалымжан аға. Осы киелі шаңырақта болған кезімізде бұл күндері оның бағымында 24 бас ірі қара бар екендігін білдік. Оның 14-і сауынды сиыр. Олардың қысқы жем-шөбіне де аз қаржы жұмсалмайтындығы белгілі. Сондықтан мал азығын әзірлеуді сонау жадыраңқы жаз айларынан бастап қолға алады. Мал да ерекше күтімді қажет етеді. Осы қараша айының басында қолдағы ірі қаралардың бәрін де мал дәрігеріне көрсетіп алды. Жылына екі рет ветеринарлардың бақылауында

еститінбіз. Сондықтан да сондай ағайындарды да іздегенімізді де жасырмаймыз. Осы мақсатта жоғарыда аталған Солнечная шағын ауданы 5-ші өткеліндегі 19-шы үйдің алдына келіп, тоқтадық. Бір ер азамат сол жерде жеңіл көлігін жөндеп жатыр екен. «Адам сөйлескенше, жылқы кісінескенше» демекші, танысып, амандық-саулықты біліскен соң негізгі шаруамызға көштік. Осы кісі шаңырақтың иесі болып шықты. Шіркін, қазақтың қойына не жетсін? Олардың маңыраған дауыстары қора жақтан құлағымызға талып естілді. Іздеп келген адамымыз Серік Омаров қойларға жем-шөбін салып келген соң, әңгімемізді одан

әрі жалғас тырдық. Азаматтың айтары да жеткілікті екен. Ол өзінің ойымен бөлісе келіп: - Қой ұсақ мал болса да ол біздің халқымызға ежелден ата-бабамыздан мирас болып келе жатқан түліктің бірі. Өз басым біздің қандастарымыздың арасында оның етін пайдаланбайтындар жоқтын қасы дер едім. Өйткені, ұлтымыздың әрбір шаңырағы құтты қонағына, құдаларына, ерекше сыйлайтын ақсақалдарына міндетті түрде қой сойып, олардың алдына бас қояды. Түсінген адамға қойдың жүні де өте бағалы. Оның одан жіп иіріледі, терісін илеп тоң тігеді. Ол аз десеңіз бұрын әжелеріміз бен ақ жаулықты аналарымыз киіз басып, басқа да қажеттеріне жаратқан. Сондай-ақ, қойдың ішкі майы да өте пайдалы. Суықтап ауырған балаларды сонымен сылап, емдейді. Қайран біздің бұрынғы асыл шешелеріміз-ай десеңізші. Олар дәрігер дегенді білмеді. Қолдарынан бәрі де келетін. Сонан соң жылда құрбан айт, басқа да өмірде болып жататын қуаныштар мен қайғылар да міндетті түрде қой сойылады. Оның еті көрші-қолаңға таратылады, деді. Серік ағаның пікірін тыңдап,

қойын дәптеріме жазып алған соң қойлары тұратын қораға да ендік. Қазір онда бес-алты қой бағылады екен. Олардың қыстан қоңды шығулары үшін барлық жағдайлар жасалған. Еденге сабан төселген. Ең бастысы қораның іші жарық та, құрғақ. Жем қойылып, су берілетін астау да келген адамның назарын бірден аударады. Үй иесінің еңбекқорлығына малдың қадірін білетініне тәнті болдық. Үстіміздегі жылы қыс қатты болады деген сөздер де жоқ емес. Оны енді уақыт көрсетеді. Ең бастысы өзіміз болған шағын ауданның мал ұстайтын тұрғындары сақадай сай. Айзат АСЫЛБЕК.


10

БІЗДІҢ ҚОСТАНАЙ

Сейсенбі, 17 қараша 2015 ж.

ЗАҢ ЖӘНЕ ЗАМАН

Қамауға алынды

Қостанайда 48 жастағы кәсіпкердің үйіне қарақшылық шабуыл жасаған төрт күдікті 9 қараға күні қамауға алынды. Кәсіпкердің отбасына шабуыл 18 қазан күні жасалған болатын. 17-22 жастағы төрт жігіт қылмысты алдын ала жоспарлаған. Олардың біреуі бұрын қарақшылық жасағаны үшін сотталған. Жұмыссыз жүрген төртеу жәбірленушінің пәтерін сатқанын естіп, ақшалары бар деген оймен қарақшылық шабуыл жасауға бел буған. Кәсіпкердің баласының есімін біліп алып, үйге алдап кірген. Бетперде киген, пышақпен қаруланған қарақшылар үй иесі мен оның әйелін азаптаған. Ақыр соңында кәсіпкерді өлтіріп, үйдегі 9800 АҚШ долларын, 30 мың теңге алтын бұйымдарды алып кеткен. Бірден Астанаға кетіп, валютаны айырбастап, қажеттеріне жаратқан. Алтынды біреуінің үйінде жасырған. 2 қараша күні шабуылға қатысқандардың бірі қолға түсті. Кейін қалғандары да ұсталды. Қазір Қостанай қаласы ІІБ қызметкерлері тергеу іс-шараларын жүргізуде. Күдіктілер кінәсін мойындады. Оларға қатысты ҚР Қылмыстық Кодексінің 99-2 бабы бойынша қылмыстық іс қозғалды.

Телефон арқылы алаяқтық

Қостанай облысы полицейлерінің мәлметі бойынша телефон арқылы алаяқтық жасау фактілері жиелеп кетті. Алаяқтықтың адамдарды алдауда жаңа түрі пайда болды. Автокөлік ұтып алдың деген хабарлама. Рудный қаласының тұрғыны 6 күннің ішінде алаяқтардың есеп шотына 69 мың теңге аударған. Ол өзін автокөлік ұтып алу ойынына қатыстым деп ойлаған. Белгісіз біреулер алдау арқылы ақшасын қолды қылғаны туралы шағыммен бір әйел 9 қараша күні Рудный қаласының ІІБ –на келді. Оның айтуы бойынша, 3 қарашада ұялы телефонына «Уважаемый абонент. Вы стали претендентом на выигрыш автомобиля. Для того, чтобы принять участие в лотерее, вам необходимо перечислить комиссионный взнос» деген хабарлама келген. Қосымша ақпарат үшін көрсетілген телефон нөміріне хабарласқан ол ойынға қатысып, ұтысқа үміткерлердің көптігін біледі. Ал автокөлікті ұтып алу үшін ол бірнеше рет банкке ақша аудару керек болған. Міне, 6 күннің ішінде банкке 69 355 теңге ақша аударған ол алданғанын кейін сезген. Бүгіндері алаяқтық фактісі бойынша алдын алу тергеу жұмыстары жүргізілуде. Қостанай облысы ІІД криминалдық полиция қызметкерлерінің мәліметтері бойынша жыл басынан осы тектес 7 қылмыс орын алды. Бүгіндері туыстары полициямен ұсталды, оны босату үшін ақша төлеу керек деген жалған ақпарат беріп алаяқтық жасау фактілеріде көп. Жыл басынан осындай 26 факт тіркелген. Полиция қызметкерлері азаматтардан - белгісіз бір адамдардан немесе ұялы телефон нөмірлерінен түскен талаптарды бірден орындамауларын және сұраулары бойынша ақша аудармауларын сұрайды. Болған жағдайға байланысты бір күдік туса, бірден 102 нөмірі арқылы полицияға хабарлау керек.

Жауапкершілікке тартылды Қостанай ауданында қоғамдық орындарда темекі тұқылын жерге тастағаны үшін 3 азамат әкімшілік жауапкершілікке тартылды. Оның екеуі Заречный және біреу Киров поселкелерінің тұрғындары. Аталған құқық бұзушылық 1 қарашада орын алды. Қазіргі уақытта аталған азаматтарға қатысты ҚР ӘҚБтК 434 бабы бойынша әкімшілік сипаттағы жауапкершілік шарасын қолдану қарастырылуда. Полиция қызметкерлерінің ақпараттары бойынша осындай құқық бұзушылықтардың көбі Қостанай қаласының ІІБ жедел басқару орталығы бейне камералары, сонымен қатар «Қауіпсіз аула» бейне бақылау жүйесі арқылы анықталуда. Қалада 172 камера орнатылған және соның арқасында жыл басынан бері ұсақ бұзақылық санатына жататын 721 бұзушылық анықталды.

Бақылау камераларының көмегі Облыс орталығында орнатылған 172 бақылау камераларының арқасында полиция қызметкерлері қылмыстар мен құқықбұзушылықтарды анықтап, алдын алуда. Айта кетсек, 10 айдың ішінде полиция қызметкерлері камераның көмегімен 20 ұрлықтың алдын алып, 9 9236 құқықбұзушылықты анықтады. 8 қарашада Қостанай қаласы ІІБ жедел басқару орталығының бейнебақылау инспекторы қаланың оңтүстік бөлігіндегі бір мейрамханаға ұрлыққа түспек болған адамды байқап қалып, жақын жердегі автопатрульге хабар береді. Ұры бұлтартпас айғақпен қолға түсті. Бейнебақылау жүйесінің көмегімен жол қозғалысы тәртібінің бұзылуының және оған кінәлілерді анықтау мүмкіндігі бар. Ағымдағы жылы бұл жүйе бойынша Қостанай қаласында 609 жол көлік оқиғасы анықталып тіркелді. Осындай оқиғаның бірі 6 қарашада Әл-Фараби – Баймағамбетов көшелерінің қиылысында болды. «Лада — Приора» маркалы автокөліктің жүргізушісі жаяу жүргіншілер жолында келе жатқан 25 жастағы ер адамды қағып кеткен. Апаттың салдарынан жәбірленуші әр түрлі жарақаттармен қалалық ауруханаға жеткізілді. Ал жүргізушінің үстінен жол көлік оқиғасына қатысты алдын алу тергеу жұмыстары жүргізілуде.

Оны бүкіл халық құрмет тұтады немесе Қостанай Заң академиясына есімі берілген генерал-лейтенант Шырақбек Қабылбаев туралы не білеміз? ҚОС МАЙДАН АРДАГЕРІ Журналист болған соң өңірімізде болып жатқан барлық жаңалықтарға құлақ түріп жүретініміз белгілі. Қостанай Заң академиясына көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері, ішкі істер генерал-лейтенанты Шырақбек Қабылбаевтың аты берілді дегенді естігенде шын мәнісінде қуанып қалғанымызды жасырмаймыз. Мұның тәрбиелік әрі ғибраттық мәні де ерекше. Өйткені, онда білім алып жатқан тыңдаушылардың да бойында осынау қайталанбас тұлғаға деген ерекше мақтаныш оянатындығы сөзсіз. Ардақты қазақ азаматына құрмет көрсету мақсатында аталған игілікті істі қолдаған және жүзеге асырған барша азаматтарға тек қана шынайы алғыстан басқа айтарымыз жоқ. Әрине, ішкі істер генерал-лейтенанты Шырақбек ағамыз мұндай ілтипатқа әбден лайықты. Кейінгі жастарға өнеге болсын деген ниетпен кейіпкеріміздің өткен өмірі және елімізге сіңірген жарқын еңбектері жөнінде әңгімелеп беруді жөн көрдік. Шырақбек аға кейбір деректер мен дәйектерге сүйенетін болсақ, 1931 жылы киелі өңір яғни, Семей педагогикалық техникумына түсіп, онда терең білім алады. Осындағы жылдардың бәрін тек ізденіске арнап, оқу орнын үздік бітіреді. Қай кезде де ер азаматтың міндеті Отан алдында адал қызмет етіп, өзінің азаматтық борышын өтеу. Сондықтан ол 1932 жылы әскер қатарына шақырылып, шыңдары аспанмен таласқан Алматы шаһарындағы қазақ ұлттық әскер полкінің құрамына қабылданады. Осында өзге жігіттер секілді жауынгерлік әзірліктен өтіп, әскери өмірге бірте-бірте бейімделе бастайды. Ол өзінің әскер қатарындағы қызметін аяқтаған соң ГПУ-НКВД жүйесіндегі жауапты қызметке тартылып, мұнда арнайы курстарда білім алып, шыңдалады. Онда да талапты бозбала жақсы қырларымен көзге түсіп, өзінің темірдей тәртіпті жаны сүйетіндігін танытады. Әрқашан да өзіне сеніп тапсырылған міндетке тиянақты да батыл қазақ жігіті 1934-1938 жылдары әлгі айтылған салада қызмет атқарып, тәжірибе жинақтайды. Содан кейін, яғни 1938-1954 жылдары Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің аппаратына шақырылып, мұнда да бірқатар жауапты қызметтерде болды. Мәселен, аталған жерде Орталық Комитет хатшысының көмекшісінен әкімшілік және сауда, қаржы органдары бөлімінің меңгерушісіне дейін көтеріледі. Осында жүріп, өзінен бұрынғы аға буын өкілдерінен көп жайды үйренеді. Мемлекеттік қызметтің қандай екендігін көзбен

көріп, көңілге түйеді. Білікті кадр қашан да жоғарыдағылардың назарына ілінбей қоймайды. Шырақбек Қабылбаев 1954 жылы жоғарыда аталған Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің шешімі бойынша еліміздің ішкі министрі болып тағайындалады. Ол осы лауазымды қызметте жүрген кезінде жүктелген міндетіне барынша адалдық танытып, көптеген игі істерді жүзеге асырды.

БӘРІМІЗГЕ ДЕ МАҚТАНЫШ Шырақбек аға әмбебап жан болатын. Оның парасаттылығынан, жан-жақты білімдарлығынан қарамағында істеген әріптестері де әрдайым үлгі-өнеге алатын. Өйткені, ол әлгі лауазымды қызметте жүргенде олардың алаңсыз жұмыс істеуіне қолдан келген жағдайдың бәрін де жасады. Ол өзгелерге үлгі көрсетіп қана қойған жоқ. Республикамызда алпысқа жуық еңбекпен түзету колонияларында жазасын өтеп жатқандарды жұмыспен қамтып, тәрбиелеуге айрықша назар аударды. Өйткені мұның бәрі де олардың түзелуіне ықпал ететіндігін білді. Сол себептен де сотталғандардың түрмеде орта білім мен мамандық алуына септігін тигізді. Міне, осындай қызметіне барынша әділ, қамқор да адамгершілігі мол азамат жұртшылық алдында үлкен абыройға бөленді. Ол тек темірдей тәртіпті сүйіп, талапшыл басшы болып қана қойған жоқ, рухани жан-дүниесін байытуға да ерекше көңіл бөлді. Құқық қорғау саласында қызмет атқаратын әріптестерінің тек қана заңгерлік біліммен қанағаттанып қалмай, сан қырлы азаматтар болып қалыптасуына да назар аударды. Өзі қолы бос кездерінде қазақ және орыс тілдеріндегі классикалық әдебиеттерді жалықпай оқыды. Ақындар мен жазушылардың еңбегін жоғары бағалады. Олармен сол өткен жылдарда тығыз байланыста болды. Әрине, достық қарым-қатынастары да нығайды. Өзі ұлтымыздың ұлы ақыны Абай Құнанбаевтың даналыққа толы шығармаларын пір тұтты. Өзі де жазу-сызуға өте бейім-ді. Бұған сол кезеңдерде жарық көрген бірқатар әрі білгірлікпен жазылған мақалалары жарқын айғақ бола алады. Бұл да болса оның ғұмы-

рының мәнді де мағыналы өткендігін дәлелдесе керек. Қазіргі жас офицерлер одан ғибрат алса нұр үстіне нұр болар еді. Қайсар да нағыз тәлімгерге тән қасиеттердің бәрі де бір бойынан табылатын көрнекті тұлғаның сіңірген еңбегі де мемлекет тарапынан аталып өтілді. Бұл орайда оның кезінде Ленин, Еңбек Қызыл Ту, Қызыл Жұлдыз ордендері және бірқатар медальдармен марапатталғанын атап өткеніміз абзал. Сондай-ақ ол өзі секілді өмірде жарқын із қалдырған азаматтарға берілетін Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің Құрмет грамотасына ие болып, «КСРО ІІМ құрметті қызметкері» белгісін де кеудесіне таққан біртуар жан болатын. Бұл өмірде ешкім де мәңгілік емес екендігі белгілі. Осынау күллі еліміздегі құқық саласында жүрген ағаларымыз бен апаларымыз ардақ тұтатын кешегі ішкі істер министрі, кеудесі шежіреге толы ардақты азамат осыдан 39 жыл бұрын шілде айында дүниеден өтті. Марқұмның ішкі істер саласындағы және басқа да сіңірген еңбегін ерекше ескеріп, былтыр 9 желтоқсанда Қазақстан Республикасы Үкіметінің №1287 қаулысымен және оны мәңгі есте қалдыру мақсатында Ішкі істер министрлігіне қарайтын Қостанай Заң академиясына Шырақбек Қабылбаевтың есімі берілді. Бұл жүрегі қашан да елі мен халқы деп соққан ұлтымыздың адал ұлына көрсетілген үлкен құрмет. Қызметіне берілген әділ баға деп түсінгеніміз абзал.

СОТ ЗАЛЫНАН

11 жылға сотталды Қо ст а н а й о бл ы с ы н ы ң қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соты қоғамда дүрбелең тудырған Рудный қаласының тұрғыны Г.Громоваға қатысты қылмыстық іс бойынша сот үкімін шығарды. Ол өзімен бірге тұрған С.Зайцевті өлтіруге адам жалдауда кінәлі деп танылды. Тергеу материалдары бойынша, азаматтық некеде тұрған сотталушы мен жәбірленушінің араларында ұлдары болған, одан Зайцев әкелік қамқорлығын аямаған көрінеді. Громова Зайцевпен қарым-қатынасы басталған кезде, 2008 жылы

өзінің жұбайымен ажырасқан, ал Зайцев болса өз отбасында қалып, екі жақты өмір сүруді әдетке айналдырған. Мұндай жағдай көңіліне қаяу салғандықтан әйел ішімдікке әуестене бастайды. Громованың өмір сүру салтын дұрыс санамаған жігіт 4 жасар ұлын өз қамқорлығына алу үшін сотқа жүгінеді. Баланың анасы да қарап қалмай, қарсы шағым жазған. Ағымдағы жылдың 1 шілдесінде Громова Зайцевқа ұлдарының тұрғылықты жерін анықтау арызынан бас тартатындығын, бірақ бірнеше шартының барлығын айтады. Яғни, әкесі баласымен күн сайын 1

сағат уақытқа кездеуге және 6000 АҚШ доллары көлемінде материалдық өтемақы төлеу шартын қояды. Бұған келіскен жігіт 2200 АҚШ долларын Громованың қолына ұстатады. Ал, әйел бұл ақшадан Зайцевтің өзін өлтіретін адамға тлеуді жоспарлап та қойған. Келесі күні Громова тапсырысты қабылдаушы Д.Орловпен кездесіп, Зайцевті өлтіруге тапсырыс беріп, алғашқы жарна ретінде 500 АҚШ долларын береді. Қалған ақшаны тапсырыс жүзеге асқан соң бермекке уәде еткен. Орлов әйелдің арам ойын құқық қорғау өкілдеріне жеткізеді.

Шілденің 2-нен 3-іне қараған түні құқық қорғау органы қызметкерлері Зайцевтің азапталып өлтірілгендігін сомдап, оны ұялы фотоаппаратына түсіріп алады. Ал, 3 шілдеде «кісі өлтіруші» әйелмен кездесіп, оған фотосуреттерді көрсетеді. Ал Громова оған қалған 500 АҚШ долларын берген. Сот Г.Громованы ҚР ҚК-нің 28 бабы 3 бөлімі, 24 бабының 3 бөлімі, 99 бабының 2 бөлімі 8 тармағы бойынша айыпты деп танып, оған жалпы тәртіптегі түзету колониясында 11 жыл 3 ай мерзімге жазасын өтеу үкімін шығарды. Сот үкімі заңды күшіне енген жоқ.


Вторник, 17 ноября 2015 г.

НАШ КОСТАНАЙ

ИНФОРМАЦИОННЫЙ ОТДЕЛ

«Қостанай облысы әкімдігінің жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар Басқармасының «Қостанай психоневрологиялық интернат-үйі» КММ 110005, Қостанай қ., Волынов көш., 1, анықтама үшін телефон (87142) 26-13-26, 2614-91 азаматтық қызметкерлердің мына бос жұмыс орындарына конкурс жариялайды: Невропатолог - дәрігер (1 бірлік), Қойылатын талаптар: Жоғары білім, науқастарды медицина ғылымының заманауи жетістіктеріне сәйкес деңгейде бақылауды, емдеуді қамтамасыз ету. Медициналық бөлімнің меңгерушісі (1 бірлік). Қойылатын талаптар: жоғары медициналық білім, мамандығы бойынша бірінші немесе жоғары біліктілік санаты бар, басшы қызметтерінде жұмыс өтілі 5 жылдан кем емес. Мед.бике (0,5 бірлік), массаж бойынша мед.бике (1 бірлік), Қойылатын талаптар: орта-арнайы орта білім, біліктілік деңгейі санатсыз, маман сертификаты, біліктілікті көтеру, жұмыс өтілі 1 жылдан кем емес. Еңбек терапиясы бойынша нұсқаушы (0,5 бірлік), Қойылатын талаптар: орта техникалық кәсіби білім, жұмыс өтілі 1 жылдан кем емес. Шаштаразшы (1 бірлік). Қойылатын талаптар: шаштаразшы дипломы, жұмыс өтілі 1 жылдан кем емес. Құжаттар хабарландыру жарияланған күннен бастап күнтізбелік 15 күн ішінде тапсырылуы тиіс. КГУ «Костанайский психоневрологический доминтернат» Управления координации занятости и социальных программ акимата Костанайской области, 110005, г. Костанай, ул. Волынова, 1, телефоны для справок: (87142) 26-13-26, 26-14-91, объявляет конкурс на занятие вакантных должностей гражданских служащих: врач - невропатолог (1 ед.), требования: высшее образование, обеспечение надлежащего уровня обследования и лечения больных в соответствии с современными достижениями медицинской науки. Заведующий медицинским отделением (1 ед.), требования: высшее медицинское образование, первая или высшая квалификационная категория по специальности, стаж на руководящих должностях не менее 5 лет. Медсестра (0,5 ед.), медсестра по массажу (1 ед.), требования: средне-специальное образование, уровень квалификации без категории, сертификат специалиста, повышение квалификации, стаж работы не менее года. Инструктор по трудотерапии (0,5 ед.), требования: среднее техническое профессиональное образование, стаж не менее года. Парикмахер (1 ед.), требования: диплом парикмахера, стаж работы не менее года. Документы предоставляются в течение 15 календарных дней с момента публикации объявления.

ГАЗЕТА КУПОН БЕСПЛАТНОГО ЧАСТНОГО ОБЪЯВЛЕНИЯ

РАЗДЕЛЫ: ПРОДАЮ

КУПЛЮ

МЕНЯЮ

(нужное подчеркнуть) Текст объявления (до 25 слов) писать печатными буквами

Ф.И.О.

Адрес редакции: пр. Аль-Фараби, 90 Городской Совет ветеранов выражает искреннее соболезнование семье, родным и близким по поводу кончины участника ВОВ ДРАГАНА Анатолия Максимовича

14 НОЯБРЯ – ВСЕМИРНЫЙ ДЕНЬ БОРЬБЫ С ДИАБЕТОМ

Лучше предупредить, чем лечить Сахарный диабет - это наиболее распространенное хроническое заболевание, развивающееся в тех случаях, когда поджелудочная железа не вырабатывает достаточно инсулина или организм не может эффективно использовать вырабатываемый им инсулин. Инсулин - это гормон, регулирующий уровень содержания сахара в крови. Общим результатом является повышение уровня содержания сахара в крови или гипергликемия, что со временем приводит к серьезному повреждению многих систем организма, особенно нервов и кровеносных сосудов. Во всем мире стремительно увеличивается количество больных сахарным диабетом, поэтому ее еще называют неинфекционной эпидемией 21 века. По данным ВОЗ, на сегодня в мире более 360 млн человек, в Казахстане эта цифра приблизилась к 261 тыс. человек, в

области более 19 тыс. человек. Более 94% составляет диабет 2 типа (или «диабет взрослых»). Каждые 12-15 лет это количество удваивается! При этом нельзя сбрасывать со счетов, что на одного больного с сахарным диабетом приходится дватри человека, у которых это заболевание не выявлено. Каждые 10 секунд в мире становится на 2 человека больше с сахарным диабетом и каждые 10 секунд кто-то умирает от связанного с диабетом заболевания. Почти половина больных находится в возрастной категории 40-59 лет, из них более 70% - это жители развивающихся стран. У больных сахарным диабетом смертность от болезней сердца (чаще инфаркта) и инсульта в 2-3 раза чаще, слепота 10 раз, почечная недостаточность в 12-15 раз, гангрена нижних конечностей в 20 раз, чем среди населения в целом.

Часто эта болезнь протекает в скрытой форме или люди просто не обращают внимания на признаки, или не ходят в поликлиники, где надо проверить анализ крови на содержание глюкозы натощак, или если даже нормальный сахар крови натощак – это не более 5,5 ммоль\л, то обязательно провести тест с глюкозой на выявление скрытого диабета, если имеются факторы риска, такие как: - возраст 45 лет и старше - случаи диабета в семье (наследственность) - неправильное питание - малоподвижный образ жизни - избыточная масса тела. Основные симптомы сахарного диабета: чрезмерное мочеотделение, жажда, постоянное чувство голода, потеря веса, нарушение зрения, общая усталость, но часто этих признаков может и не быть. Как предупредить развитие диабета?

- поддерживать оптимальный вес тела; - выполнять физические упражнения в течение 30 минут ежедневно; - ограничить потребление сахара, животных жиров; - употреблять овощи и фрукты до 5 таких продуктов в сутки; - воздерживаться от употребления табака и алкоголя. И своевременно проходить обследования (скрининги) на раннее выявление диабета, ведь в 80% случаев, по данным Международной федерации диабета, развитие 2 типа диабета можно предотвратить за счет изменения структуры питания, увеличения физической активности, повышения уровня знаний о диабете. Г.МОЛДАХМЕТОВА, главный внештатный эндокринолог УЗАКО, Р.НАУКЕНОВА, координатор программы «Профилактика сахарного диабета»

Болезнь XXI века Всемирный день борьбы с сахарным диабетом отмечается ежегодно 14 ноября. С 2007 года этот день проходит под эгидой ООН. В рамках плана мероприятий реализации Государственной программы «Саламатты Казахстан» на 2011-2015 годы НЦПФЗОЖ в городе Костанае провел семинар-совещание на тему

«Основные вопросы профилактики сахарного диабета», приуроченный Всемирному дню борьбы с диабетом. Главная цель мероприятия - это повышение уровня информированности координаторов Школ здоровья и медицинских работников. - Высокая распространенность сахарного диабета чаще всего вызвана избыточной массой тела и снижением физической активности.

Как правило, большинство людей даже не подозревает наличия у себя такого диагноза, поэтому сегодня мы проводим такие профилактические семинары, - говорит Гульнар Молдахметова, внештатный специалист УЗАКО. В Костанайской области на сегодняшний день функционируют 24 школы сахарного диабета. Такие школы помогают формировать у пациентов

навыки и умения в борьбе с поведенческими факторами риска (управление стрессом, отказ от вредных привычек, питание и т.д.). По словам экспертов, в борьбе с сахарным диабетом большую роль играет осознание пациента всей важности контроля содержания сахара в крови, а также контроля массы тела, соблюдение диеты и своевременный прием лекарств. Анель ЖУМАГУЛОВА

Костанайский медицинский колледж - первый! 26-28 октября 2015 года в ГККП «Костанайский медицинский колледж управления здравоохранения акимата Костанайской области» прошла институциональная аккредитация колледжа и специализированная аккредитация специальности 0302000 «Сестринское дело», квалификация 0302033 «Медицинская сестра общей практики». Организатор проведения - некоммерческое учреждение «Независимое агентство аккредитации и рейтинга» г.Астаны. Костанайский медицинский колледж первый и

пока единственный среди организаций технического и профессионального образования области и третий среди медицинских колледжей Республики Казахстан прошел аккредитацию. В состав комиссии вошли представители Республиканского центра развития здравоохранения МЗСР РК, (г.Астана), зарубежный эксперт (РФ г.Челябинск), работодатель (г.Костанай, городская больница), наблюдатели от Агентства г.Астаны студент (г.Костанай, КПК) и председатель комиссии (г.Петропавловск). В течение трех дней члены ВЭК

ПОДПИСКА

НААР провели встречу с руководством колледжа, директором КМК Катпеновой С.А., интервью и анкетирование с руководителями структурных подразделений, студентами, преподавателями, а также провели визуальный осмотр материальной базы колледжа. Для детальной оценки деятельности колледжа в области сотрудничества с социальными партнерами была организована встреча с руководством медицинских организаций, выпускниками прошлых лет и их наставниками в Костанайской областной больнице,

Директор: Дастан Жумабаев. Редакторы: Зульфия Набиева. Тел. 54-62-46. Оразалы Жаксанов. Тел. 53-39-13. Корреспонденты: Сергей Биркле (54-6485), Валерия Вахненко (54-05-75), Александр Кузьмичев (39-26-82), Валентина Мелехова (54-05-75), Ольга Горай (54-05-75).

городской больнице, перинатальном центре, поликлинике №4. На заключительной встрече с коллективом колледжа члены ВЭК дали высокую оценку организации деятельности колледжа. В итоге Костанайский медицинский колледж был аккредитован на 5 лет и получил сертификат институциональной аккредитации №АА0033 от 30.10.2015 г., а также сертификат специализированной аккредитации №АВ0661 от 30.10.2015 г. К.ГАДЖИЕВА, заместитель директора по УМР

Тел. 8 (7142) 53-39-13

Адрес редакции: 110000 г. Костанай, пр. Аль-Фараби, 90. Телефон/факс приемной директора 8 (7142) 54-27-53 ТОО «Газета «Наш Костанай» Регистрационное свидетельство №12842-Г выдано 18.06.2012 г. Министерством культуры и информации Республики Казахстан. Собственник: ТОО «Газета «Наш Костанай». Издается с августа 1990 г. при поддержке акима города. Территория распространения: г. Костанай и Костанайская область.

11

Фотокорреспонденты: Олег Яблочкин, Александр Откин. Тел. 54-64-85. Рекламный отдел: тел. 54-03-01. Газета набрана и сверстана в компьютерном центре «НК»: Валентина Михальцова, Индира Казиханова. Корректоры: Куляш Турубаева, Ирина Востротина. Тел. 54-37-58. Печать офсетная. Газета отпечатана в ТОО «Костанайский Дом печати», г. Костанай, ул. Майлина, 2/3. Объем - 3 печатных листа.

gazeta@top-news.kz Тираж номера - 3091. Подписной индекс: К-315. Заказ №1749. При перепечатке ссылка на «НК» обязательна. Мнение авторов публикаций может не совпадать с точкой зрения редакции. ® - материал публикуется на правах рекламы. Ответственность за содержание рекламы и объявлений несет рекламодатель.


12

Вторник, 17 ноября 2015 г.

НАШ КОСТАНАЙ

НОВОЕ ПОКОЛЕНИЕ

Герой его романа Костанаец Нияз Шайсултанов снимается в самом масштабном кинопроекте Казахстана – сериале «Казахское ханство».

Он создается по мотивам романа «Заговоренный меч» трилогии «Кочевники» Ильяса Есенберлина. В фильме занято огромное количество именитых артистов, а одну из главных ролей - внучку Тамерлана планировалось играть младшей дочери Президента РК Алие Назарбаевой. А наш земляк уже вовсю познал реалии казахстанского кинематографа и сложности актерской жизни. Съемочный день Нияза начинается в семь утра в гримерке, где актеру накладывают грим и одевают в костюм. Только один подготовительный процесс занимает почти четыре часа, после чего артист выходит

на площадку и до самого вечера находится в кадре. Хоть от профессии актера и веет романтикой, но назвать ее легкой язык не поворачивается. - Мой персонаж многое пережил в жизни: гибель отца и матери, предательство друзей и близких, рассказывает актер. - Все эти события повлияли на его характер, сердце ожесточилось, поэтому он становится безжалостным убийцей. Трюки в фильме я выполняю сам, без помощи каскадеров. Конечно, к этому мне пришлось готовиться почти три месяца. Я обучался верховой езде, фехтованию, стрельбе из лука. Очень много съемок

проходит на природе: в степи и горах. Порой становится довольно прохладно, но это терпимо, ведь легкой работы не бывает. В кино я попал осознанно. Начинал с рабочего по площадке, при этом мечтая стать актером. С детства был активным, выступая на различных мероприятиях. Выпускник команды КВН сборной Костанайской области должен был стать учителем английского и французского языков. Но судьба и врожденный талант распорядились по-другому. Хотя, имея в родственниках самого Толепбергена Байсакалова (костанайский актер, сыгравший роль Тунгуса в одноименном фильме – Прим.авт.), иначе и быть не могло. - В Алматы я приехал в 19 лет с одной сумкой, огромными амбициями и желанием играть, - рассказывает Нияз. – И, несмотря на то, что в «Казахфильм» я попал по протекции, меня сразу предупредили – легко не будет. За это время успел поработать осветителем, звукорежиссером, ассистентом по актерам, помощником режиссера, ассистентом продюсера. А потом понял, что пора прекращать гнаться за деньгами, и решил заняться тем, для чего я изначально приехал. Стал ходить на актерские кастинги. Многие знавшие меня лично режиссеры и кастинг-директора стали предлагать различные роли.

Этой весной Нияз снялся в мелодраме «Несломленный» по мотивам романа Александра Дюма «Граф Монте-Кристо». Режиссер картины Виржиниа Восгимурукиан сама пригласила актера на роль Марата – молодого, красивого и безответственного повесы. На вопрос, легко ли было сыграть не совсем положительного героя, Нияз ответил с присущим ему юмором: - Как говорил Азиз Бишеналиев, сыгравший одну из главных ролей в этом фильме, «нелегко играть персонажа французского писателя, имея далеко не французское происхождение». Но из-за того, что вся съемочная группа состояла из профессионалов, было очень легко и весело. А с режиссером Виржинией мы в первую очередь друзья. Удалось Ниязу сняться и в короткометражном фильме «Монах». Картина режиссера Нурали Кадырова стала лауреатом международного кинофестиваля «Край света», который ежегодно проходит в Южно-Сахалинске. - Этот фильм о человеческой жадности, - рассказывает Нияз. – Главный герой – монах, который исполняет желания, а взамен забирает части тела. Так вот, у моего персонажа оторвало почку. По задумке режиссера мне нужно было лежать на снегу, а снимали в крещенские морозы, было очень холодно. В этом, конечно, был некий дискомфорт.

Еще Нияз снимается в клипах известных казахских исполнителей. Например, певицы Динары Кемелхан. К тому же молодой человек и сам пишет музыку в стиле рок, инди, поп-рок. Планирует записать альбом, правда, только для личного пользования. В завершение беседы мы попросили Нияза дать совет тем, кто мечтает стать актером, и получили совсем неожиданный ответ. - Совет такой: нужно отбросить желание стать актером, - говорит молодой человек. - Это нелегкая профессия. Тем более в Ка-

«Индиго», танцы и мечты Говорят, что талантливый человек талантлив во всем. Яркий тому пример - Константин Чеботарь. Танцор, хореограф, руководитель танцевальной студии, постановщик, сценарист, организатор массовых мероприятий… В его голове столько идей и задумок, что хватит на 100 лет работы. А началось все именно с танцев. Точнее, с танцев его мамы. Во время беременности она постоянно танцевала. Видимо, этот факт все-таки сказался на судьбе Константина. - В 6 лет я сам пришел в танцевальный кружок в ДК «Романтик», - рассказывает наш герой. – Занимался под началом талантливого и замечательного педагога Елены Анатольевны Шишкиной. Потом у клуба наступили тяжелые времена, и кружок перевели в школу №4, где я протанцевал целых 11 лет под руководством Ксении Хариной. Ксения на тот момент уже была солисткой ансамбля танца «Костанайские зори». Константин признается, что никогда не думал преподавать. И снова все получилось благодаря случаю. Его попросили поставить танец педагогам на городской смотр художественной самодеятельности. После поступило предложение открыть кружок

для детей ООШ №25. Так родилась хореографическая студия «Индиго», которую на данный момент посещают более 100 человек, а в 2016 году она отметит свое пятилетие. - Два года мы были школьным коллективом, - рассказывает Константин. – Нас заметили, оценили уровень наших номеров. Через какоето время я со своей студией пришел работать в городскую школу детского творчества. Позже по инициативе директора ГШДТ Ляззат Баймусиной набрали группу классического балета. Затем в нашем коллективе появилась Алия Сулейменова - моя партнерша по «Костанайским зорям». Хореографическая студия «Индиго» не просто танцевальный кружок, а обладатель множества наград. В конце октября коллектив вернулся с международного фестиваля-конкурса детского и юношеского творчества «Музыкальный фейерверк», который проходил в Астане. Теперь в копилке «Индиго» еще два первых места. - Моим режиссерским дебютом был конкурс «Жігіт Сұлтаны» - единственный городской конкурс среди юношей, - вспоминает Кон-

стантин. - Я еще тогда работал вожатым в 25-й школе. Это было мое первое открытое мероприятие городского масштаба. Тогда, наверное, я и проявил себя еще как сценарист и организатор. Огромный опыт дала мне работа в филармонии. Для своих мероприятий пытаюсь с каждым разом ставить планку все выше. Требую полной отдачи от себя, подчиненных и педагогов-коллег. Хочу этому научить вожатых школы, школьников - главную нашу аудиторию. Константин является организатором и многих других мероприятий: конкурса красоты «Краса Костаная» для учениц 9-10 классов, вокального городского конкурса «Талант! Музыка! Дети!», городского конкурса детского творчества «Жулдыз», областного фестиваля хореографического искусства «MEGA DANCE FESTIVAL», областных соревнований по танцам на колясках с ОО «Умiт – Надежда», многочисленных флеш-мобов и театрализованных представлений. В конце октября прошел еще один конкурс, автором которого является Константин – «Мисс Старшеклассница».

- В последнее время в своих мероприятиях я делаю акцент на патриотизме, освещении моральных, человеческих ценностей, - говорит Константин. - Потому что у современной молодежи отсутствуют правильные жизненные ориентиры. Мои проекты призваны показать школьникам, что, помимо общения в Интернете, есть общение живое, есть возможность заниматься творчеством и это действительно интересно. «Мисс Старшеклассница» - это конкурс для учениц 11-х классов. Он проходит один раз в два года. Благодаря нашим спонсорам победительницы получают образовательные гранты на обучение в одном из вузов Костаная. Это ведь огромный стимул заботиться не только о своей красоте, но и об интеллектуальном и творческом наполнении своей души. Сейчас Константин, будучи программистом по профессии, заканчивает обучение по специальности руководитель хореографического коллектива, а в будущем планирует поступить на режиссуру массовых мероприятий. Дарья ПОПОВА Фото Александра ОТКИНА

захстане. Здесь все решают связи, но это нормально для нашей страны. Хотя, конечно, если это мечта, то люди меня не послушают и мои советы им не помогут. Я считаю, что нужно просто жить и радоваться жизни. Пытаться как можно больше чувствовать, ощущать, собирать интересные моменты. И чем больше у тебя таких моментов, тем лучше ты становишься и тем четче видишь поставленную перед собой цель! Дарья ЩЕРБАКОВА Фото из архива Нияза ШАЙСУЛТАНОВА


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.