№100 (2697) by Газета "Наш Костанай"

По поводу: пенсии и соцвыплаты с 2015 года будут считать по-новому.

До Нового года осталось

9 дней

2 gazeta@top-news.kz

Основана в августе 1990 г.

Қоныс тойлар көбейді. Вторник, 23 декабря 2014 г. №100 (2697)

Распространяется в г. Костанае и Костанайской области. Выходит два раза в неделю: во вторник и четверг.

АКТУАЛЬНО

Салют, Новый год!

Жастардың рухы көтерілген күн.

Нұрхан шалдың нұры.

Полицейские и сотрудники УЧС г. Костаная проводят рейды по местам продаж бытовой пиротехнической продукции. В преддверии новогодних праздников спрос на салюты, фейерверки и петарды

возрастает в разы. Ценовые предложения - от двух до 30 тысяч тенге. - Совместные с управлением по ЧС рейды мы традиционно начинаем проводить с начала декабря, - говорит начальник отделения лицензирования и контроля за оборотом оружия УВД г.Костаная Елена Семиволова. - В этом году в связи

с мораторием на проверки малого и среднего бизнеса эти мероприятия носят чисто профилактический характер. Пока за время рейдов злостных нарушителей, которые бы не имели доверенности на реализацию, сертификата соответствия и накладной на пиротехнический товар, мы не выявили. А вот в прошлом году

в поле зрения попали три таких продавца, которые были привлечены к административной ответственности по ст.162 КоАП «Торговля запрещенным товаром». Санкция по этой статье подразумевает штраф в размере от 10 до 25 МРП. Вообще, в областном центре есть три основных поставщика пиротехники, которые заклю-

чают трудовые договоры с реализаторами. Продукция в основном китайская, но сертифицирована казахстанской фирмой - ТОО «СтиК». Инженер УЧС г. Костаная Асхат Баденов добавляет, что они в ходе рейдов в первую очередь выясняют наличие в торговой точке огнетушителей. (Окончание на 2-й стр.)

Жасындай жарқылдап өткен ғұмыр.

Вторник, 23 декабря 2014 г.

НАШ КОСТАНАЙ

СОБЫТИЯ. ФАКТЫ

ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ

СЕЛЬСКОЕ ХОЗЯЙСТВО

Прибавка к пенсии С января следующего года пенсии и соцпособия в Казахстане будут повышены на 9 и 7 процентов соответственно. Как сообщает ИА «Интерфакс-Казахстан», соответствующее постановление подписал премьер-министр Карим Масимов. С 1 января следующего года повышаются пенсионные и социальные выплаты, назначенные до 2015 года. В том числе за выслугу лет военнослужащим, сотрудникам специальных государственных и правоохранительных органов, государственной фельдъегерской службы, которым присвоены специальные звания, классные чины, а также лицам, права которых иметь спецзвания, классные чины и носить форменную одежду упразднены с 1 января 2012 года. Напомним, что в 2014 году минимальный размер пенсии в Казахстане составлял 20 782 тенге (с начала года), а с 1 апреля - 21 736 тенге. Государственная базовая пенсионная выплата - 9 983 тенге (с начала года) и с апреля - 10 450 тенге. С 1 января 2015 года минимальный размер пенсии составит 23 692 тенге, базовая выплата - 11 182 тенге. Другим постановлением правительство повышает с 1 января 2015 года назначенные социальные выплаты из Государственного фонда социального страхования на случаи утраты трудоспособности и потери кормильца лицам, являющимся получателями социальных выплат, на 7%.

ТАРИФЫ

Электричество станет дороже С первого января в связи с ростом тарифов на транспортировку электроэнергии по межрегиональным сетям АО «KEGOC» ТОО «Костанайский ЭнергоЦентр» повышает тарифы для потребителей. Для физических лиц среднеотпускная цена составит с учетом НДС 18,70 тенге за 1 кВт/час, а для юридических - 20,74 тенге. По словам директора ТОО «КЭЦ» Кайрата Биболова, новые тарифы не учитывают ежегодный рост стоимости покупки электрической энергии, так что в январе-феврале тарифы на энергоснабжение будут дополнительно скорректированы в сторону повышения. Александр КУЗЬМИЧЕВ

Переоценка ценностей В этом году в области собрано вдвое больше масличных культур, а посевы зерновых сократились на 3%. Как сообщил замакима области Базыл Жакупов, костанайские аграрии собрали 4,5 млн тонн зерна. При этом лишь 50% пшеницы относится к третьему классу. Половина собранного урожая - 4, 5 класса и неклассное зерно. Областные власти считают, что такие показатели обусловлены как объективными причинами, так и банальной халатностью сельхозпроизводителей. - Многие руководители хозяйств северных районов, заняв выжидательную позицию и надеясь на улучшение погоды, не приняли должных мер по раздельной уборке хлебов, использованию десикантов, что в конечном итоге привело к затягиванию сроков уборочной кампании и неоправданным потерям урожая, - пояснил Базыл Жакупов. Крестьянские хозяйства северных регионов не смогли засыпать потребное количество семян. Для пред-

стоящей посевной кампании не хватает 114 тыс. тонн семенного материала. Этот объем будет покрыт за счет внутренних резервов области. АО «Продкорпорация» выделяются кредитные средства по программе форвардного закупа семян из расчета 6 тыс. тенге на 1 га посевной площади. Кроме того, в текущем году возникла серьезная проблема с нехваткой сушильных агрегатов. Из-за высокой влажности зерна производительность сушилок снизилась почти в три раза. Глава области рекомендовал аграриям всерьез заняться обновлением машинно-тракторного парка и увеличением мощности сушильных агрегатов. - Последние годы обновление машинно-тракторного парка проводили за счет оборотных ресурсов. Это накладно и невыгодно, уточнил аким Костанайской области Нуралы Садуакасов. - Существуют государственные программы. По ним сегодня из 75 заявок одобрено 48. И эта работа будет продолжена. Сельхозтоваропроизводители могут

Продавцы краснели, ценники - менялись

За фиктивную прописку - штраф

ПРОГНОЗ

Зима - в конце декабря

На последней в этом году сельскохозяйственной ярмарке можно было купить не только продукты, но и маскарадные костюмы. К 8.30 ко многим прилав-

В Костанае в первой половине недели сохранится аномально теплая для декабря погода. По сообщению синоптиков, 23-24 декабря на территории области ожидаются осадки в виде мокрого снега, а также туман и гололед. - Днем столбик термометра покажет 0 - минус 5. Ночные температуры воздуха составят -5 -10 градусов, местами до -15, - сообщила начальник отдела прогнозов погоды областного филиала РГП «Казгидромет» Валентина Загребина. Во второй половине недели, с 25 по 28 декабря, ожидается усиление мороза и ветра до 20 м/с. Дневная температура воздуха составит минус 5-10 градусов, ночью же столбик термометра опустится до 15-20 градусов мороза. Как уверяют метеорологи, к концу декабря погода стабилизируется и будет соответствовать климатическим нормам. Валерия ВАХНЕНКО

лись почти на 60%. Валовой сбор масличных культур возрос вдвое и составил 280 тыс. тонн. Кроме того, в области увеличена площадь, засеянная картофелем, а также бахчевыми и кормовыми культурами. Работа по диверсификации будет продолжена. Опыт ряда хозяйств показывает, что будущее за теми, кто занимается не только растениеводством, но и животноводством. Валентина МЕЛЕХОВА Фото Никоса МАРМАЛИДИ

ГОРОДСКИЕ ПОДРОБНОСТИ

МЕРЫ

С января 2015 года в связи с вступлением в силу нового Кодекса РК «Об административных правонарушениях» казахстанцам запретят прописывать в своем жилье тех, кто по адресу фактически не проживает. Наказание предусмотрено как для хозяев жилплощади, так и для самих прописывающихся. Владельцев квартир будут штрафовать на 5 МРП (9910 тенге). Какое наказание ждет тех, кто получил фиктивную прописку, пока не озвучивается. Вычислить нарушителей поможет адресная база данных по республике, которую составят к началу 2015 года. В перечне укажут, сколько человек прописано в той или иной квартире. После того как регистр появится, полицейские смогут проверять владельцев жилья на предмет нарушений. Соб. инф.

рассчитывать в основном на государственные финансовые институты, поскольку надежды на банки нет. Они не выдают кредиты под различными предлогами даже тем, у кого безупречная кредитная история. Глава области также подчеркнул, что крестьянам необходимо пересмотреть структуры посевных площадей и в целом хозяйств, «провести переоценку ценностей». В текущем году посевы зерновых сократились на 3%, а масличных увеличи-

кам было уже не пробиться. Огромные очереди, в частности, выстраивались за куриными яйцами по цене 160 тенге за десяток. Мука 1 сорта стоила 50 тенге за килограмм, высшего – 90 тенге. Литр подсолнечного масла – 230 тенге. К ново-

годнему столу можно было купить гуся или индейку. Килограмм птицы стоил 1000 тенге. Популярно было и мясо. Этот продукт скупали буквально мешками. Цены распределились следующим образом: за конину просили 1100 тенге, за говядину – 900950, за свинину - 900. Спросом пользовались и овощи. Капуста и морковь - по 70 тенге, картошка и свекла – по 65 тенге за килограмм. Большие очереди собирались и за свежемороженой рыбой. Щука стоила 350, сазан - 450, окунь - 300 тенге за кило. На ярмарке, как и предполагалось, в продаже были елки. Цена одного деревца - от 500 тенге. Можно было купить и детские маскарадные костюмы. Платье принцессы, например, на девочку 8-9 лет стоило 5500 тенге. Предновогоднюю ярмарку посетил аким Костанайской области Нуралы Садуакасов. Главе региона сельчане рассказывали не только о своем подворье, но и о проблемах, связанных с его содержани-

ем. Например, о дороговизне кормов. А иные продавцы по замечанию акима меняли ценники. Так произошло на точке, торгующей мясом птицы. - 850 тенге - это дорогая цена для бройлера. Сделайте, пожалуйста, новогоднюю цену, - обратился Нуралы Садуакасов к продавцу. Девушка уменьшила стоимость до 650 тенге. - Нельзя допускать на ярмарку бизнесменов, которые закупают продукты на Складской и перепродают здесь, отметил аким области. - Еще раз убедился, что Ледовый дворец не приспособлен для проведения ярмарок. Не вызывает сомнения, что нам нужен специализированный коммунальный рынок в ближайший год, - резюмировал Нуралы Садуакасов. По словам чиновников, следующая сельскохозяйственная ярмарка ориентировочно пройдет 20-25 января. Марина КОСТРОВА Фото Олега ЯБЛОЧКИНА

АКТУАЛЬНО

Салют, Новый год! (Окончание. Начало на 1-й стр.) - Предупреждаем продавцов, что рядом с пиротехнической продукцией запрещается размещать электроприборы и нагреватели, - говорит Баденов. - Призываем всех граждан быть

бдительнее, осторожнее, внимательно читать инструкцию по применению во избежание несчастных случаев. К примеру, в прошлом году в ночь с 31 декабря на 1 января искра от петарды залетела на балкон пятого этажа, отчего произошло возгорание. При-

шлось в экстренном порядке эвакуировать жильцов данной квартиры. Ущерб незначительный, но могли быть и более серьезные последствия. В рейды мы выходим практически каждый день, также посещаем школы, детские сады, где проводятся

новогодние утренники. При этом костанайские медики констатируют, что этой зимой к врачам с травмами после использования пиротехники горожане пока не обращались. Зульфия НАБИЕВА Фото Никоса МАРМАЛИДИ

Вторник, 23 декабря 2014 г.

НАШ КОСТАНАЙ

СОБЫТИЯ. ФАКТЫ НАКАНУНЕ

ОФИЦИАЛЬНО

На нет и горячей воды нет ГКП «КТЭК» заканчивает год с многомиллионными убытками. По словам и.о. директора ГКП «КТЭК» Валерия Солодова, по состоянию на начало зимы убытки компании составляют 60 миллионов тенге. В основном в минус ушли из-за тарифа, действовавшего до 4 июля 2014 года: старые расценки не покрывали необходимых затрат. Не последнюю роль сыграл и рост цены на природный газ. На сегодняшний день долг населения за тепло составляет 503,4 миллиона. Бороться с недобросовестными плательщиками приходится в суде, но самая

действенная мера, отмечает Солодов, - это отключение горячего водоснабжения. По состоянию на 1декабря без горячей воды находятся 1844 городских квартиры. Также в начале года от системы теплоснабжения отключено 9 предприятий. Они задолжали 6,3 миллиона тенге. - В связи с ростом дебиторской задолженности с начала декабря проводятся усиленные рейды в субботние дни. Так, 6 декабря в рейд вышли 58 наших сотрудников. В итоге собрали 1,2 миллиона тенге долгов и отключили горячую воду в 180 квартирах, - пояснил Валерий Солодов.

При этом в текущем году на ремонт оборудования, тепловых сетей и зданий предприятия затрачено свыше 357 миллионов тенге. За счет бюджетного финансирования выполнена реконструкция тепломагистралей стоимостью более 33 миллионов тенге на улицах Чехова, Герцена, Алтынсарина. Общая протяженность отремонтированных сетей 2,5 км. В целях улучшения циркуляции и теплоснабжения жилых домов в этом году запущено несколько подкачивающих насосных станций – по улицам Тарана, Касымханова и на пересечении пр.Абая – ул. Баймагамбетова. До конца 2014 года

будет введена в эксплуатацию еще одна такая станция по ул. Карбышева. - Даже если вы в убытках, не забывайте поощрять сотрудников, которые усиленно работают по устранению аварий, - отметил аким города Ахмедбек Ахметжанов. В ближайшее время коммунальщики во главе со мной встретятся с акимом Костанайской области. Будем решать, что делать с такими убыточными предприятиями. Если отдать их в частные руки либо позволить заниматься коммерцией, как некоторые предлагают, то это неизменно приведет к росту тарифов. Марина КОСТРОВА

ФИНАНСЫ

Валютный бум Эксперты прогнозируют скорое повышение курса иностранной валюты. В обменниках Костаная вновь ажиотаж. Люди массово скупают иностранную валюту. В конце прошлой недели почти во всех пунктах кассиры разводили руками - нет ни долларов, ни евро, ни рублей. Дефицит валюты наблюдался и в некоторых банках. На этой неделе ситуация относительно стаби-

лизировалась. Иностранные деньги можно купить практически везде, но в небольших количествах. - У нас есть немного долларов и рублей, а вот евро сегодня уже закончились, - сообщила кассир одного из городских обменных пунктов. - Люди в ажиотаже скупают валюту. Спросом пользуются как доллары, так и евро. По данным КФ Нацбанка, в текущем году объемы продаж долларов и евро увели-

чились на 20%. Но, конечно, все рекорды побил рубль. - Если в 2013 году было продано 3 млрд рублей, то в этом году - порядка 6 млрд. То есть продажи рубля увеличились почти вдвое, - уточнил директор КФ Нацбанка Мираш Жумашев. - В связи с падением курса рубля люди скупают российские деньги и едут в ближнее зарубежье за покупками. Ажиотаж костанайцев с покупкой рублей вполне объясним. Председатель

Центрального банка РФ Эльвира Набиуллина официально заявила, что в ближайшее время ожидается интервенция рубля. - Практика показывает, что увеличение спроса на любую валюту сопровождается повышением обменного курса. Стало быть, в скором будущем нужно ожидать и подорожания доллара и евро, - считает доктор экономических наук Сансызбай Жиентаев. Мария БЕРЕЖНАЯ

Праздник для всех

Люди с ограниченными возможностями подняли бокалы с шампанским на новогоднем балу. Это мероприятие проводится уже восьмой год подряд. За праздничным столом собрались 120 человек - члены городского общества инвалидов, ОО «Умiт-Надежда» и «Тiрек», обществ глухих и слепых. Организатором ежегодного праздничного мероприятия выступил акимат Костаная. С наступающим Новым годом людей с ограниченными возможностями поздравил аким Костаная Ахмедбек Ахметжанов. - Новогодний бал стал для нас хорошей традицией, - отметила руководитель ОО «Умiт-Надежда» Аруна Жаксагулова. - Мы хотим поблагодарить власти за теплую, праздничную атмосферу. Поддержку государства мы чувствуем не только сегодня, а на протяжении всего года. В этом году, например, выиграли два государственных социальных заказа. Благодаря этому имеем возможность предоставлять людям с нарушениями опорно-двигательного аппарата дневной полустационар, а также адаптироваться инвалидам в социуме. Государство помогает инвалидам посмотреть на свои возможности по-новому и раскрыть свои таланты. В концертной программе приняли участие не только артисты города, но и люди с ограниченными возможностями. Помимо танцев на колясках, они исполняли и вокальные номера. Милана БЕРЕЗОВСКАЯ Фото Никоса МАРМАЛИДИ

ДОБРОЕ ДЕЛО

Время помогать

ДАТА

По завету Ибрая Эта школа не первый год подряд удерживает пальму первенства в области по показателям ЕНТ и входит в десятку передовых учебных заведений Казахстана. Речь идет о школе-интернате им. И.Алтынсарина, которая в этом году отмечает свое 130-летие. - Мы свято чтим память о нашем прославленном земляке, который завещал потомкам тянуться к светочу знаний. Гордимся нашими выпускниками, которые добиваются больших высот в жизни, - говорит заместитель директора по воспитательной работе Нургуль Садвакасова. - Кстати, имя Ибрая Алтынсарина школа носит с 1952 года, а уже в 1960-м ей был присвоен статус интерната. Сейчас здесь учатся 470 ребят со всех районов Костанайской области. На юбилейный концерт были приглашены ветераны образования, внесшие вклад в развитие школы, выпускники разных лет. Известная в области певица,

экс-солистка областной филармонии им. Е.Умурзакова, полуфиналистка популярного казахстанского вокального конкурса «Х-Фактор» Самал Жакупова (на снимке) окончила школу-интернат им. И.Алтынсарина в 2008 году. На торжественном мероприятии она исполнила для любимой альма-матер песню на казахском языке «Алтын бесiгiм» («Золотая колыбель»). - Учиться здесь было не только престижно, но и трудно, - рассказывает Самал. – К нам предъявлялись очень высокие требования. Равняясь друг на друга, мы, ученики, старались поднимать свою образовательную планку, и я признательна своим учителям за их нелегкий, но благородный труд! За профессиональные успехи и вклад в развитие образования области восемь человек из педагогического коллектива школы-интерната были награждены грамотами областного управления образования. Мадина РАМАЗАНОВА Фото Олега ЯБЛОЧКИНА

В Костанае прошла благотворительная акция «От чистого сердца». Нуротановцы собрали теплые вещи для воспитанников детских домов. Головные уборы для малышей, варежки, верхняя одежда и обувь - самое необходимое для зимы. Акция проводилась при поддержке активистов молодежного крыла партии «Нур Отан». Как говорит исполнительный секретарь КОФ МК «Жас Отан» Ерлан Тулетаев, идея организовать благотворительное мероприятие пришла к партийцам месяц назад. Одним из первых участников акции стал студент второго курса Костанайского политехнического колледжа Батырхан Досов. - У меня есть младший брат. Вещи, из которых он вырос, отдавать некому, поэтому, как только узнал об акции, решил не оставаться в стороне. Принес теплую одежду брата в филиал партии «Нур Отан». Собранные в ходе месячной акции вещи передали в Костанайский приют для детей и подростков. Валерия ВАХНЕНКО Фото автора

Вторник, 23 декабря 2014 г.

НАШ КОСТАНАЙ

МОЙ АДРЕС - КАЗАХСТАН

Адвенткранц, чыршы и Шахта-баба В областном Доме Дружбы началась череда новогодних праздников и утренников.

Бараш и Коза-Дереза Корреспонденты «НК» побывали на мероприятиях и узнали особенности встречи Нового года в трех этнокультурных центрах. Дало старт своеобразной новогодней эстафете немецкое этнокультурное объединение (ЭКО) «Возрождение». 19 декабря оно провело концертную программу, посвященную Рождеству. - Это самый важный и любимый праздник для каждой немецкой семьи, поэтому нашим ежегодным декабрьским встречам мы стараемся придать нотки домашнего уюта и гармонии, - рассказывает заместитель председателя немецкого ЭКО Елена Шик. – Непременно делаем композицию, изображающую хлев с яслями, где родился младенец Иисус. Готовим такой обязательный и яркий атрибут, как адвенткранц – украшенный рождественский венок из еловых веток с четырьмя свечами (адвентами), которые по одной зажигаются каждое воскресенье перед Сочельником. В ночь с 24 на 25 декабря горят уже все четыре свечи, знаменуя наступление долгожданного Рождества. Рядом расставля-

ются тарелки с печеньем разных видов, с разными начинками, которые пекут наши мамы, бабушки и приносят с собой к нам на праздник. После концерта мы угощаем друг друга сладостями и пробуем рождественский глювайн (горячее красное вино со специями). На рождественских ярмарках это один из популярнейших напитков наравне с пуншем. А вот роль немецкого рождественского деда отведена Вайнахстману, который одаривает каждого ребенка подарком. Своим творчеством на рождественском концерте костанайского зрителя порадовали малыши из Центра дошкольного образования «Вундеркинд». В качестве пилотного проекта он был открыт год назад в г.Рудном при поддержке правительства Германии. Сюда приходят дети от 3 до 6 лет преимущественно из немецких семей, так как обучение ведется на немецком языке. - Ребятня исполняла танцы гномов, пела песни, - продолжает Шик. - Наравне с детьми и активистами немецкого молодежного клуба «Максимум» участие в кон-

церте принимали и взрослые. Нашему хору трудармейцев уже 15 лет. Вы не поверите, но самой возрастной участнице Елене Цыбульской в этом году исполнилось 100 лет! Правда, на нынешнее Рождество она приехать не смогла, а вообще принимает деятельное участие в жизни нашего ЭКО и заряжает своей бодростью и энергией всех вокруг. Вторым красочный детский утренник провело азербайджанское этнокультурное объединение «Бирлик». Каждый год активисты молодежного крыла разыгрывают настоящее сказочное представление. И всегда это новые герои, новые сюжетные линии. На нынешнем утреннике главными были такие персонажи, как КозаДереза и Бараш. Оба пытались доказать друг другу, кто станет главным символом наступающего года. Шуточное противостояние завершилось дружбой между рогатыми. По традиции, юных зрителей пришел поздравить азербайджанский Дед Мороз - Шахтабаба, который с удовольствием слушал стихотворения о зиме, елке и Новом годе

сразу на трех языках - казахском, азербайджанском и русском, а потом пустился в пляс в ритме зажигательной лезгинки. - По сути, мы отмечаем два раза Новый год, - рассказывает председатель азербайджанского этнокультурного объединения «Бирлик» Видади Юсубов. - На европейский лад - 1 января и по сложившимся испокон веков традициям наших прадедов - 22 марта. Этот праздник называется Новруз-байрамы, аналог Наурыза. Здесь у нас совсем другие сказочные персонажи - это Бахар гызы (дочь Весны), Кечал (Плешивый) и Кеса (Безбородый). И если в декабре мы наряжаем елку, то в марте проращиваем зерна пшеницы, которые после дополняем крашеными яйцами, свечками, нашими национальными сладостями – пахлавой и шекербурой. Вся эта композиция, символизирующая пробуждение природы и всего живого после зимнего сна, называется сямяни. В то же время самых маленьких представителей татаро-башкирского ЭКО «Дуслык» поздравил с Новым годом Кыш Баба. - У нас тоже есть свои традиционные сказочные герои – Шурале (лесной дух), Убырлы (Баба-Яга) и снежный Барс, который является национальным символом

Татарстана и изображен на гербе страны, - рассказывает лидер молодежного крыла татаро-башкирского ЭКО Светлана Морданова. - Шурале и Убырлы, как отрицательные персонажи, решили напакостить и сорвать Новый год, но на помощь ребятам пришел Барс, который одолел и победил нечистую силу. В сказке ведь всегда добро побеждает зло. Кстати, елка по-татарски звучит как чыршы. Мы стараемся,

чтобы на наших мероприятиях ребята общались на татарском и башкирском языках, приобщались к своей культуре. Каждое ЭКО старается придать новогоднему утреннику, празднику национальный колорит, чтобы младшее и подрастающее поколение помнило свои традиции и обычаи! Фото Куралай ШАЙКЕМЕЛОВОЙ и Никоса МАРМАЛИДИ

Шурале и Убырлы

Рождественская композиция

СемьЯ - начало всех начал Любовь к Родине начинается с любви к семейному очагу. Эти слова не раз звучали на областном фестивале, посвященном Международному году семьи. Организатор - региональный научно-методический центр ТиПО управления образования - решил через систему различных мероприятий пропагандировать идеи толерантности, укрепления института семьи в молодежной среде. Выбор пал на учебные заведения технического и профессионального образования Костанайской области. В течение двух месяцев студенты были задействованы в круглых столах, дебатных турнирах, где поднимались темы бра-

ков по расчету, усыновления брошенных детей иностранцами. Лучших спикеров в казахской и русской лигах отметили грамотами. Наряду с ораторским искусством можно было проявить себя в различных викторинах, показать свое мастерство в конкурсе плакатов и видеороликов. Кульминацией месячника стал семейно-художественный смотр, участниками которого были сами студенты вместе со своими талантливыми родителями, братьями и сестрами. Кстати, семейные коллективы не только танцевали, пели и играли на национальных инструментах. К примеру,

студентка Костанайского медколледжа Анна Овцынова со своим отцом обыграли трогательный диалог об их теплых взаимоотношениях. Выступили просто до мурашек, до слез. Ярким примером еще одной такой крепкой ячейки общества стала семья Тулегеновых из п.Альжанка Костанайского района. Гульжаухар Тулегенова - мама девятерых детей, восемь из которых приемные. Она выступила с призывом к молодежи быть ответственными за судьбу создаваемых ими семей. - Мы должны поддержать нашего Президента и его

идею о Казахстане без сирот, - призывала со сцены Городской школы детского творчества Гульжаухар. Помните слова из детской песни: «Ведь так не должно быть на свете, чтоб были потеряны дети!». К слову, в этом году управление образования и обком профсоюза работников образования области дали старт благотворительной акции по сбору средств на строительство семейного детского дома Тулегеновых, который станет первым в Казахстане. Победителем смотра стало семейное трио Жумабаевых из Денисовского района.

«НК» недавно писал об их искрометном выступлении на региональном фестивале «Дорожная карта мира и согласия», и вот новая награда в копилке этого уникального ансамбля, которым уже 12-й год руководит мама - Кадиша Жумабаева. - У нас большая, дружная семья, и мы все - творческие личности. Все это благодаря нашим родителям,

которые с детства приобщали нас к прекрасному и учили жить в гармонии, дарить друг другу душевное тепло, - говорит студентка третьего курса Житикаринского политехнического колледжа Акерке Жумабаева. Вместе с ней на сцене выступил ее брат, второкурсник Туленды. Пели о любви к Родине, что начинается с любви к семейному очагу.

Ведущая полосы Зульфия НАБИЕВА Тел. 54-05-75

Бүгінгі нөмірде: * Мемлекеттің қаржысы желге ұшпасын * Жұлдыздар із тастап ағады * Судья жауапкершілігі әділ сот кепілі * Бас имам өнеге көрсетті

Сейсенбі, 23 желтоқсан 2014 жыл ҚОЛЖЕТІМДІ БАСПАНА - 2020

МӘДЕНИЕТ

Қоныс тойлар көбейеді

Дарынды суретшінің көрмесі Л.Толстой атындағы облыс тық әмбебап ғылыми кітапха насында Ілияс Омаров атын дағы Қостанай облыстық қазақ драма театрының бас суретшісі, республикалық театрлар фе стивалінің жүлдегері Маралбек Нұрмахановтың «Өнерімжақ сылыққа» атты жеке көрмесі өтті. Талантты қылқалам ше бері 2002 жылдан бері аталған өнер ұйымында бас суретші қызметін абыроймен атқарып келеді. Өткен мерзім ішін де 60тан астам спектакльді безендіріп, көрермендердің ыстық ықыласына бөленді. 2011 жылы Қарағандыда ұй ымдастырылған суретшілерінің алғашқы республикалық көр месі мен конференциясына қатысты. Осы көрменің қорытынды сы бойынша қазақстандық су ретшілердің үздік жұмыстары ның каталогы шығарылды. Оған Маралбек Кәментайұлының да жұмыстары енгізілді. Облыстық кітапханадағы көрмеге мәде ниет саласында еңбек етіп келе жатқан тұлғаның ұжымы, әріптестері қатысып, суретші жайлы жылы лебіздерін біл дірді.

«Домбыра думан» жүректерді тебірентті

немесе шаһарымыздағы салынып жатқан тұрғын үйлер хақында Міне, елімізде «Қолжетімді баспана2020» бағдарламасы жүзеге асып келе жатқанына бірнеше жылдың жүзі болды. Барлық жұмыстар жоспарлы түрде жүргізілуде. Шаһарымыз да бағдарламаның аясында бар лығы801 пәтер пайдалануға берілді. Тұрғын үй құрылысы ның қарқыны жоғары. Ағымдағы жыл аяқталғанша оның 502сі пайдалануға берілмек. 1328 пәтер иелері қоныс тойын той

лады. Бұл көрсеткіш өткен жыл дан 16,7 пайызға артық. «Барлық санаттағы тұрғын дарға баспана» бойынша 504 пәтер пайдалануға берілсе, 2014 жылдың аяғына дейін тағы 288і тапсырылады. Ал жас отба сыларға бөлінген 204 пәтерден 60ы ағымдағы жылдың соңына дейін қолданысқа берілу жос парланған. Ағымдағы жылдың шілде айында «Жас отбасыларға бас

пана» бағыты бойынша тоғыз қабатты 72 пәтерлі тұрғын үй әуежай шағын ауданынан пайдалануға берілді. Ал жылдың соңына дейін аумағы 6928,32 шаршы метр болатын екі бас пананың кілті халыққа тапсы рылады. Әуежай шағын ауданынан 31,9 гектар жер бөлінген бола тын. Болашақта қаланың кей бір жаңа шағын аудандарында тұрғызылатын үйлердің жос

пары белгіленгенді. Сондайақ жеті мың адамға 48 тұрғын үй, 900 орындық мектеп, 280 балаға арналған балабақша, спорт, ойын алаңдары, шағын дүкендер салу жоспарланған. Соңғы үш жылда қалада 40 көп қабатты тұрғын үй жөн деуден өтті. Оған 706,5 млн. тенге қаржы жұмсалды. Биыл да кесілімшарт бойынша 11 тұрғын үйде жөндеу жұмыста ры жүргізілді. Оған 173 миллион

тенге көлемінде қаржы жұмсал ды. Төбедегі шатырларды, үйдің алды мен кіре берістерді уақыт талабына сай қалыпқа келтіру қолға алынды. Ал 20152017 жылдарға арналған тұрғын үйкоммунал дық шаруашылығын жаңғырту бағдарламасы бойынша 48 көпқабатты үйлерге 114,5 млн. теңге шамасында қаржы бөлініп отыр. Әйгерім Есмағанбетова

Жуырда шаһарымыздағы Март ойынсауық орталығын да облыстық «Қостанай таңы» газетінің ұжымы «Домбыра думан» атты ісшара ұйымдас тырды. Оны Қостанай облысы әкімдігінің Ішкі саясат басқар масы мен «Нұр Отан» партия сы Қостанай облыстық филиа лы қолдады. «Домбыра думанға» негізінен өңіріміздегі мектеп оқушылары, жоғары оқу орын дарының студенттері, колледж шәкірттері, ұстаздар, Ілияс Омаров атындағы облыс тық қазақ драма театрының, Елубай Өмірзақов атындағы облыстық филармонияның өнерпаз жастары, журналис тер қатысты. Бұл шараны ұйымдасты рудағы басты мақсатымызең алдымен ұлттық өнерімізді на сихаттап, қалың жұртшылыққа жеткізу. «Домбыра думан» алдағы уақыт та жалғасын таба береді, дейді «Қостанай таңы» газетінің Бас редакторы Жанұзақ Аязбеков өз сөзінде. Жиын соңында «Домбыра думан» жобасына ат салысқан белсенді жастарға құрмет көр сетіліп, сыйсияпат тапсырылды.

БІЗДІҢ ҚОСТАНАЙ

Сейсенбі, 23 желтоқсан 2014 ж.

МАҢЫЗДЫ МӘСЕЛЕ

Мемлекеттің қаржысы желге ұшпасын Бүгінгі таңда сыб а й л а с же м қо рл ы қ еліміздегі өзекті әрі көп болып күресетін мәселелердің бірі. Оның алдын алу баршаның міндеті деп түсінемін. Әрине, бұл жөнінде айтылып та, жазылып та жатыр. Елбасы өзінің Жолдауында «Жемқорлық – жай құқық бұзушылық емес. Ол мемлекеттің тиімділігіне деген сенімді сетінетеді және ұлт тық қауіпсіздікке төнген тікелей қатер болып саналады» деп оның зияндылығына ерекше тоқталды. Сыбайлас жемқорлық – экономикалық өсу мен дамуға да кері әсерін тигізеді. Сондықтан, мен мақаламда осынау кеселдің алдын алу жөнінде өз ойыммен бөліскім келеді. Қазір әрбір қызметкер елі үшін адал еңбек етіп, оның өркендеуіне ерекше үлес қосулары керек. Мемлекеттік қызметкерлерге жүктелер міндет те жоғары. Біз оны жақсы түсінеміз. Әділет департаменті оның жолын кесу, көп болып күресу жайлы да үнемі кездесулер мен жүздесулерде айтып келеді. Заң талаптары бәріне бірдей. Негізінде пара алушы мен пара беруші де жауапқа тартылады. Жалпы қай салада болсын мемлекеттен бөлінетін қаржы орнымен жұмсалып, желге ұшпауы тиіс. Ерболат ЕРІМБЕТ, Қостанай облысы Әділет департаменті басшысының орынбасары

Білімді мыңды жығар немесе шаһарымыздағы қазақ-түрік лицейіндегі тың ізденістер жайында Қазіргі заманғы білім беру жүйесі мен оқытудың алдыңғы қатарлы инновациялық даму бағдарламалары бойынша болашаққа деген сенімі мол, білімпаз, патриот ұрпақ тәрбиелеудегі облысымыздың алдыңғы қатарлы білім ошақтарының бірі-қазақ-түрік лицейі болып табылады. Осы тұрғыдан алғанда, лицей шәкірттері мен мұғалімдері алдында тұрған жауапкершілік жүгі де жоғары. Мұнда балалардың интеллектуалдық деңгейін өсіруде олардың шығармашылық мүмкіндіктерін іске асыруда, өмірге деген көзқарастарын қалыптастыруда және адамгершілігі мол, тілін, ділін, мәдениетін, тарихын, салт-дәстүрін қадірлейтін тұлғаны тәрбиелеу мақсатында лицейде түрлі іс-шаралар ұйымдастырылады. Атап айтар болсақ, оқушыларды ғылыми- зерттеу жұмыстары мен пәндік білім олимпиадаларға дайындық, жас ұрпақты кітап оқуға бейімдеу жөнінде лицейішілік қазақ, орыс, ағылшын, түрік тілдерінде кітап оқу сайыстарын

өткізу дәстүрге айналды. Облыс әкімі Нұралы Сәдуақасовтың қолдауымен биылғы оқу жылындағы «Отбасы мен мектептің өзара іс-қимыл жылы» жоспарын жүзеге асыру мақсатында ата-аналар арасындағы спорт тық сайыстар, «Бала бойында салауатты өмір салтын тәрбиелеудегі ата-ананың рөлі» тақырыбындағы коучинг-тренингтер өткізілді. Лицей шәкірттерінің бойына отаншыл рух пен патриоттық тәрбиені сіңіруге байланысты Кеңес одағының батыры атағын екі рет алған Талғат Бигелдиновты еске алуға арналған жасөспірімдер арасындағы шахмат турнирінің тағылымы ерекше. Тұңғыш Президент күні қарсаңында «Бір ел! Бір тағдыр! Бір Елбасы!» тақырыбындағы оқушылардың төрт тілде жазылған шығармалар жинағы баспадан шықты. «Білімді жұрттарда білім жарысы деген болады. Ол

жарыста бәйгеге түсе алатындар-білімділер, зейінділер» деп Ахмет Байтұрсынов бабамыз айтқандай, лицей оқушылары облыстық, республикалық, халықаралық білім сайыстарында жеңімпаз атанып келеді. Мысалы, «MOSTRATEC» халықаралық жарысында Н.Маратов, Т.Ахметжанов сынды шәкірттер жүлделі І,ІІ орынды иеленсе, өзін-өзі тану пәні бойынша республикалық олимпиадада А.Демисенов ІІІ

орынға көтерілді. Таяуда ғана облыстық олимпиадада лицей 2 алтын, 7 күміс, 8 қола медальді иеленді. Елбасы әрқашан жастарға үлкен сенім артады. Бүгінгі күн әлемдік бәсекеге қабілетті, кәсіби даярлығы жоғары ұстаз бен білім, ғылымға құштар, зерек оқушының ғасыры. Ендеше бүгінгі күннің талабына жауап беретіндей зерделі ойдың иесі сауатты ұрпақ тәрбиелеу аса қажет. Олар еліміздің келешегі, тәуелсіздігіміздің тірегі.

ДИПЛОММЕН - АУЫЛҒА

ТАҒЫЛЫМ

Жас келсе-іске

Жастардың рухы көтерілген күн

«Дипломмен ауылға» бағдарламасы бойынша қызмет атқарып жатқан Ерлан Бүркітбай жөнінде

Университеттегі тағылымдық кештің ғибраты

Елімізде жас мамандарды аудан-ауылдардың гүлденуіне үлестерін қоссын деген мақсатпен «Дипломмен ауылға» бағдарламасы жүзеге асырыла бастады. Қазір бұл жұмыс қарқынды жүріп жатыр. Жоғары оқу орнын тәмамдаған жастар таңдаған аудандар мен ауылдарға барып, өз мамандықтары бойынша қызмет атқаруда. Оларға пәтер беріліп, қаржылай көмек көрсетіледі. Аталмыш бағдарламамен еңбек етіп жүрген азаматтың бірі- Ерлан Түсіпқалиұлы. Ол мектепті аяқтаған соң, Арқалық қаласындағы Нәзипа Құлжанова атындағы Торғай гуманитарлық колледжіне түсіп, дене тәрбиесі және спорт мамандығын алып шықты. Міне, осы кезден ол өз мамандығының қыр-сырымен таныса бастады. Сол шақта мұғалімдерге тән көптеген қасиеттерді ұстаздарынан үйреніп, шыңдалады. Уақыт өте дипломын алады. «Дипломмен-ауылға» бағдарламасы бойынша еңбек жолын облысымыздағы Амангелді ауданының Байғауыл ауылындағы Ақан Нұрманов атындағы орта мектебінде бастады. Әріптестерінің арасында беделді. Жұмыстан қол үзбей Қостанай қаласындағы академик Зұлқарнай Алдамжар атындағы Қостанай әлеуметтік-техникалық университетінің сырттай бөлімінде оқиды. - Өзім қалаған мамандық бойынша аталмыш мектепте ұстаздық қызметті атқарып келемін. Күнделікті жұмысымнан ләззат аламын. Мұндағы ұжым ұйымшыл. Өзіміздің біліктілігімізді көрсету үшін -барлық жағдай жасалған. Болашақта да ауылдағы шәкірттеріме бойымдағы барымды сіңіре бермекпін», - дейді Ерлан өз сөзінде. Оның салауатты өмір салтын ұстануда жеткен жетістіктері де аз емес. Аудан, ауылда өтіп тұратын түрлі спорттық жарыстар мен іс-шараларға қатысып, марапаттарға да ие болды. - Мектебімізде жас мамандар жеткілікті. Олар Байғабыл ауылының өркендеуіне үлестерін қосып жүр. Өздерімен бірге жаңа леп алып келді. Ал Ерланның жөні бөлек. Ол оқушыларының сыйлы ұстазына айналды. Сабақтарын тартымды етіп өткізеді, дейді Ақан Нұрманов атындағы орта мектеп директорының оқу ісі жөніндегі орынбасары Нұрбану Сапарқызы. Биыл шаңырақ көтеріп, жас отбасының тірегі атанған Ерланның мақсаты –шәкірттеріне тиянақты білім беру. Ең бастысы өздеріне жүктелген сенімді ақтау. Әйгерім Рашитқызы

Тәуелсіздік мерекесі қазақ үшін ерекше. Өйткені, ғасырлар бойы ата-бабаларымыз армандаған бақытты күндерге қол жеткіздік. Егеменді ел атанған соң барлық алпауыт мемлекеттердің өзі бізді мойындады. Тіпті, бізден үлгі-өнеге алатын дәрежеге жеттік. Міне, осындай халқымыздың өмірінде айрықша орын алатын мерекеге орай Қостанай облыстық Марал ишан мешітінің бастамасымен облыстық қажылар қауымдастығының, «Зекет» қоры өкілдігінің және Міржақып Дулатов атындағы Қостанай инженерлік-экономикалық университетінің қолдауымен үлкен кеш өткізді. Алдымен осы шараны ұйымдастыруға мұрындық болған КМДБ-ның Қостанай облысындағы өкілі және облыстық

Марал ишан мешітінің Бас имамы Асылхан қажы Мұханбетжанұлы барша жиналған қауымды осынау айтулы мерекемен шын жүректен құттықтады. Сондай-ақ жастарға дін мен дәстүр және дін және имандылық деген тақырыптарда өзіне тән шеберлікпен уағыз-насихат айтты. Оны осында бас қосқан зиялы қауым мен студент жастар зейін қоя тыңдады. Осы мейрамға арналған бейнематериалды КМДБ-ның жанындағы «Зекет» қорының Қостанай облысындағы өкілі Жақсылық қажы Ғайсин жанжақты таныстырып, тәуелсіздіктің біз үшін маңыздылығы мен мәніне тоқталды. Қостанай жұртшылығына аса танымал қаламгер, талай республикалық жыр мүшәйралардың жеңімпазы, Ахмет Байтұрсынов атындағы Қоста-

ЕЛБАСЫНЫҢ ЖОЛДАУЫ -

БОЛАШАҒЫМЫЗДЫҢ БАҒДАРЫ

Ұйымшылдық танытайық Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың «Нұрлы жол-болашаққа бастар жол» атты кезекті Жолдауы барлығымызға үлкен ой салды. Бұл құжаттың көздегені халықтың әл-ауқатын жақсартып, оларға қолайлы жағдай жасау. Оны жүзеге асыру үшін алда тұрған асқаралы міндеттер нақтыланды. Мемлекет басшысы-халықтар арасындағы тұрақтылығы екеніне тоқталды. Сонымен қатар, Жолдауда жол инфрақұрылымын дамытуға да ерекше көңіл бөлінді. Басқа да өзекті мәселелер қозғалды. Жолдау халқымыздан үлкен қолдау тапты. Енді ондағы айқындалған міндеттерді орындауға бәріміз де атсалысайық. Гүлзат Есенжолова, қала тұрғыны

най мемлекеттік университетінің профессоры Ақылбек Шаяхметтің тебірене сөйлеген сөздері де жүректерді қозғады. Қостанай инженерлік-экономикалық университетінің жастар арасындағы жұмыс бөлімінің бастығы Анатолий Пермяков тәуелсіздік күніне байланысты жұртшылыққа шынайы лебізін білдірді. Жастарға еліміздің тірегі де өздері екендігін жеткізді. Көптеген айтыс ақындарын дайындап, өзі де айтыс өнерінде ерекше қолтаңбасын қалдырған Қазақстан Республикасының мәдениет қайраткері Әлфия Орманшинаның сөзі мен тәуелсіздік күніне арналған жыр толғауы да жиналғандардың есінде қалды. Денсаулық саласының білікті маманы, облыс орталығындағы неврологиялық интернатының

директоры Назима Асанова да өзінің іскерлігімен көзге түскен бауырларымыздың бірі. Оның тебіреніске толы пікірлері де қатысушыларға ой салды. Мереке тарту-таралғысыз болмайды. Талай қайырымдылық жасап, өзінің биік азаматтығын көрсеткен облыстық мешіттің бас имамы Асылхан қажы Түсіпбектің қолдауымен 19 балаға ақшалай көмек берілді. Сондай-ақ тәрбие мекемесіне 2 кілем тапсырылды. Осы тағылымдық кешті өткізуге демеушілік жасаған университет ректоры Сәбит Есмұратов мырза мен университет ұжымына алғысымыз шексіз. Осынау игі әрі ғибраты мол шараның соңында абыз ақсақалымыз Сайлаубай қажы Молдаш жиналған қауымға ақ батасын берді. Басқосу мемлекеттік Әнұранымызбен аяқталды.

Мұражайдағы әсерлі кеш Жуырда Ыбырай Алтынсарин атындағы облыстық мемориалдық мұражайында «Бұғаудан алып шыққан ызғарлы желтоқсан» деген тақырыпта желтоқсан құрбандарын еске алуға арналған басқосу өтті. Бұл іс-шараға Қостанай мемлекеттік педагогикалық институтының Қазақстан тарихы кафедрасының доценті Өтеген Ихсанұлы қатысты. Ол студенттер мен оқушыларға тәуелсіздік, 1986 жылғы желтоқсан оқиғасына қатысушы Қайрат Рысқұлбеков, Ербол Сыпатаев, Ләззат Асанова жайында әңгімеледі. Сондай-ақ мұражайдың ғылыми қызметкері Шынар Сұлтанқызы ата-бабамыздың тәуелсіздік асыл армандары жөнінде тебірене сөйлеп, жалпы егемендіктің халқымыздың өмірінде алатын орнына тоқталды.

БІЗДІҢ ҚОСТАНАЙ

Сейсенбі, 23 желтоқсан 2014 ж.

ЕР ЕСІМІ - ЕЛ ЕСІНДЕ

Жұлдыздар із тастап ағады КСРО-ның тоғыз дүркін чемпионы, Қазақстанның еңбек сіңірген жаттықтырушысы Оразқожа Сейдахметовтың ғұмыры кейінгі жастарға тағылым (Жалғасы. Басы өткен санда) Мұнда да жұлдызы жанып, Бас жүлдені жеңіп алды. Кейін білсе, өзі сол жарысқа қатысқан тоғыз баланың ішіндегі ең бойы да қысқа, денесі де шағыны екен. Соған қарамастан бәрін де шаң қаптырып тігілген Бас жүлдені қанжығасына байлады. Осы жарыстан кейін шын мәнінде Оразқожа Сейдахметовтың аты күллі елімізге шарықтап кетті. Бұған сырттай қызығып, өздеріне қызметке шақырушылар да көбейді. Бірақ ол кезде «Түбі Қостанайға барамын, ондағы бауырларыммен қауышып, ұлттық ат спортын көтеремін» деп ешқашан да ойламаған-ды. Тағдыр не істетпейді. Әлгі жарыстан кейін ол баяғы Асанбай Асқаров тұрғызып кеткен ипподромның бапкері болып бекітілді. Бұған қаладан екі бөлмелі пәтер берілді. Сондағы Қайтпас шағын ауданындағы сол алғашқы алған пәтері бұларға құтты болды. Осы шаңырақта өсті, өркендеді. Бапкерлік кәсіптің нағыз шыңына көтерілді.

Биікке самғаған қыран Жоғарыда біз Оразқожа Асанұлының қазақтың ежелден келе жатқан ұлттық ат спортындағы алғашқы талпыныстары жөнінде айттық. Шынында да ол әу баста шырайлы Шымкентте бастау алғанмен, бүгін баяндалғандай Алматыда одан әрі жалғасқан болатын. Осы арада бір тоқтала кетер жай, Орекең тек қана шабандоз болып қана қойған жоқ, команданың капитаны әрі дүниеден өткенше Бас бапкерлік қызметпен шұғылданды. Сөзіміз жалаң болмас үшін енді нақты дерек және дәйектерге сүйенгеніміз де абзал. Алматы демекші, сол сапардан оралған соң ол 1981 жылы Шымкент ипподромында ұлттық ойын жөнінен бапкер болып жұмыс істеп, маңына ат құлағында ойнайтын, жігітке тән барлық қасиеттер бір бойынан табылатын, жалындап тұрған қазақ жігіттерін жинады. Көкпарда ептілер, өздеріне тән әдіс-айланы жетік меңгерген нағыз сайыпқырандар ғана жеңіске жетеді. Бас бапкер алғашқы күннен бастап шәкірттеріне соны ескертті. Жігерсіздік, өз жұмысына жүрдім-бардым қарайтындарға араларында орын жоқ екендігін де жасырмады. Жалпы, шабандоздар қауымына оның есімі «Қожа» деген атпен белгілі. Оның атақ-даңқы оңтүстік өңір мен Қостанайға ғана белгілі емес еді. «Оразқожа келе жатыр» десе, республикамыздың түкпір-түкпіріндегі көкпаршы жігіттер орындары-

нан тік тұрып қарсы алатын. Оның былайғы жұрт біле бермейтін ерекше бір қасиеті – жылқы затына аса құрметпен қарайтын. Бұл жануарларға да адамға істеген секілді ерекше күтім, бап керек дейтін. Сондықтан да кез келген жылқыны алыстан танитын, небір тізгін бермес асау тұлпарлардың өзі оны көргенде орнында тырп етпей, айтқанына тез көне кететін. Әрине, ол өткен жылдарда талай асуларды бағындырды. Ол 1980 жылдан бастап шын мәніндегі көкпардағы еңбек жолын бастаған-ды. Осы дүниеміздің басында айтылып кеткендей, Алматыдағы үлкен жеңіс оны қанаттандырды. Содан кейін өзі «Көкжал» деп аталатын команда құрды. Осы командаға басшылық ете жүріп, кешегі Кеңес Одағының тоғыз дүркін жеңімпазы атанып, кеудесіне алтын медаль тақты. Осылайша шабандоз қазақ елінің абырой-беделін сол кездің өзінде асқақтатқан-ды. Сонау 1982 жылы Ресейдің Краснодар қаласындағы ұлттық спорт ойынынан өткен жарыста бұл құрамында бар Оңтүстік Қазақстан облысының командасы барша жанкүйерлерді таң қалдырып, алтыннан алқа таққанды. Содан кейін олардың жеңіс жолындағы баспалдақтары Грузияның Тбилиси, Украинаның Киев, Ресейдің Краснодар, Пятигорск деп аталатын қалаларында одан әрі жалғасты. Сол алып Одақ дүркіреп тұрған кезде мұндай атаққа иелену де оңай емес-ті. Әрине, қандай жарыс болмасын оған жан-жақты дайындық керек. Орекең әрбір команда құрамындағы жігіттермен жеке-жеке сөйлесіп, оларды қанатты сөздерімен барынша қайраттандырып, рухтарын көтеретін. Сол кездері оларға бір сәт жүзін бұрып: «Айналайын бауырларым, ешқашан да осалдық танытпаңдар. Бұл ата-бабамыздан келе жатқан ұлттық өнер. Босансуға жол беруге болмайды» дейтін. Сондай жігіттермен арадағы адами қарым-қатынас, түсіністік бұларды қашан да биіктерге жетеледі. Осындай Бүкілодақтық додаларда дараланған Орекеңді билік басындағы ағаларымыз да дер кезінде көрді. Оның болашағы жарқын екендігін сезді. Сондықтан олардың алаңсыз ұлттық ат спортымен айналысуларына қолдан келген жағдайдың бәрін де жасады. Атақты шабандозға үлкен сенім артылып, лауазымды қызметке тағайындалды. Сөйтіп, ол күтпеген жерден Шымкент қаласындағы ипподром директорының орынбасары болып шыға келді. Бұл шақта Ораз Асанұлы КСРО-ның спорт шебері және еңбек сіңірген жаттықтырушысы атанып та үлгерген еді. Осы жауапты қызметтер-

мен қатар, ол Қазақстан құрама командасының аға бапкерлігін де қоса алып жүрді. Әрине, көкпар өнеріне құштар жастар еліміздің қай түкпірінен де табылатын-ды. Сондықтан жол шалғайлығына қарамастан республикамыздың бірқатар өңірлерінен болашақ көкпаршылар оның алдына келіп, ақыл-кеңес сұрайтын. Мұның ақ батасын алып жататын. Аға бапкердің бойындағы қазіргі арамызда жүрген көптеген көкпаршыларға ғибрат болар қасиет - айрықша қарапайымдылығы еді. Атағы жер жарған шабандоз әрі ат құлағында ойнайтын азамат болса да ешкімге де артық мінез көрсетіп, орынсыз сөйлеген емес. Бұл бәлкім, оның тектілігінен, ата-анасынан жұққан ерекше дегдарлығы және адамгершілігінің молдығынан да шығар. Жас-кәрі демей өзінен тағылым алғысы келген қауымды үйінің төріне шығарып, кәдімгі ақжарқын мінезімен оларды бірден баурап алатын. Сондықтан да болар, Қазақстандағы барша әріптестері Орекең десе ішкен астарын жерге қойып, оның тәжірибесінен үйреніп қалуға тырысатын. Осыдан үш жыл бұрын дүниеден өткен кезде мұның қадір-қасиетінің қаншалықты жоғары екендігін, онымен аралас-құралас жүрген кісілер әбден сезді. Оның мәйіті өзінің туған жері Ордабасы ауданындағы Қарааспан деп аталатын елді-мекенге қойылды. Онда өзін дүниеге әкеліп, азамат болып қалыптасуына көп еңбек сіңірген ардақты әкесі жатыр. Осы арада мұны сыйлаған, кезінде өзінен тәлім алған ағайын-туыс бауырларына айтар алғысымыз шексіз. Асыл азаматтың денесін Қостанай ауданындағы мұсылмандар зиратына қоюға да болатын еді. Мұнда да оның атын қастерлейтін, бапкерлік қабілетін жоғары қоятын, отбасымен тонның ішкі бауындай араласып кеткен жергілікті бауырларымыз да аз емес-ті. Бірақ жақын ағайындары және отбасының мүшелері марқұмды кіндік қаны тамған ауылдағы зиратқа жерлегенді дұрыс деп есептеді. Суық хабар жерде жата ма? Оның кенеттен жүрек талмасынан қайтыс болғанын естіген қазақ жұрты сол Қарааспанға да көп жиналды. Қостанайдан да қаншама кезінде ниеттес, тілектес, дастарқандас болған азаматтар оны соңғы сапарға шығарып салуға қатысты. Сонымен бауырлары бүкіл ғұмырын ат спортына арнаған ағамызды ақ жуып, арулап қойды. Содан бері де арада біраз уақыт өтті. Оның орны үңірейіп көрініп қалды. Біздің қазақ «Тас түскен жеріне ауыр» дейді. Әсіресе, отбасына көп

жылдардан бері онымен мынау жалған тіршіліктің ыстығына күйіп, суығына тоңған келіншегі Жаңыл мен ұл-қыздары оны айқын сезінді. Жаңыл азаматы дүниеден өткен соң қанша қайғырып, көз жасын көлдеткенмен, оның орнын жоқтатпауға тырысты. Әйел заты болса да белді бекем буып, ұл мен қыздарын ақылға шақырды. Оңашада: «Ботақандарым, әкелерің біртуар азамат еді. Қазақтың ұлттық ат спортын өркендетуге қосқан үлесін жақсы білесіңдер. Енді сендерден өтінерім, оның атына кір келтірмеңдер» деді. Әрине, олар да мұны түсінді. Өздерінің Заречный кентінде тұратын жеке үйлерінде ғұмырларын одан әрі жалғастырды. Бірақ әкесіз шаңырақ жетімсіреп қалды. Әйтеуір ағайын-бауырдың барлығына да шүкір. Олар жиі хабар алып, Жаңылдың ауырын жеңілдетіп, шама-шарықтары келгенше қол ұшын беріп келеді. Орекең Қостанайға да тез сіңісіп кетті. Сонау 2001 жылы «Қазақ тұлпары» жылқы зауытының Бас директоры Набидолла Ақанұлы Кикебаев осы ұжымға басшы болып тағайындалды. Сөйтіп, жанына қолынан іс келетін, жылқы шаруашылығын өркендетуге ықпалын тигізе алатын азаматтарды жинағаны ешкімнен де жасырын емес. Көрнекті ғалым, қазақтың көкпар және басқа да ұлттық ат спортын жандандыруды мақсат етіп қойды. Ол үшін нағыз сегіз қырлы, бір сырлы, талай додаларда шыңдалып, соңынан мықты жігіттерді ерте білетін сайып қыран кісіні бапкерлікке тағайындағысы келді. Әрине, көп ойланып, толғанды. Жанындағы директордың орынбасары, әйгілі ғалым Сейілхан Рахманов және басқа да жанашыр мамандармен кеңесіп, жер шалғайлығына қарамастан сонау Шымкенттен есімі Одаққа белгілі Оразқожа Асанұлы Сейдахметовті аға бапкерлік жұмысқа шақырды. Бұл ұсынысты әрине, кейіпкеріміз күтпеген-ді. Сондықтан оған да қабырғасымен кеңесуге тура келді. Облыс орталығында үйі-жайы бар адамға қысы ұзақ, көктемі мен күзі жаңбырлы келетін солтүстік өңірге қоныс аудару да айтуға жеңіл-ді. Дегенмен де оны ұлттық намыс жігерлендірді. Жан жары Жаңылмен ақылдасты. Келіншегі не деуші еді? Ол күйеуінің бір сөзді екендігін бұрыннан білетін. Сондықтан: «Ореке, өзің біл. Мен сенімен жер түбіне баруға да қашан да дайын екенім өзіңе аян ғой» деп азаматын қайраттандырып қойды. Одан әрі уақытты да көп созуға болмайтын-ды. Қостанайда да атақты бапкерді қаншама ағайындар күтіп отырған болатын. Соны сезініп, ол да Қостанай өңіріне уәде берген

мезгілде жетті. Оны көпті көрген басшы, дарынына сырттай тәнті Набидолла құрдасымыз шын мәнінде құшақ жая қарсы алды. Бұл Қостанай облысындағы ұлттық ат спортын дамытудың алғашқы ұмытылмас күндерінің бірі болатын. Ол алдымен жылқы зауытының аға бапкері болып тағайындалды. Содан жұмысты одан әрі жандандыру үшін жан жақтан көмекшілері мен шәкірттерін алдырды. Өз ісінің нағыз шебері алғашқы үш жылдың ішінде «Тобыл» деп аталатын команда құрды. 2003 жылы республикалық «Ақ бидай» деп аталатын ауыл спортшыларының жарысында жүлделі үшінші орынды жеңіп алды. Сөйтіп, Қостанай өңірінде көкпар өнері жарқ етіп, елімізге танылды. Осы құрама команданың капитандығына Орекеңнің тікелей шәкірті, талай додаларда топ жарған намысты да батыл жігіт Рыскелді Байтасов бекітілді. Ол әлгі олимпиадада еліміздегі ең таңдаулы шабандоз атанды. Осы арада бір айта кетер жай, есімі аталған Рыскелді Орекең дүниеден өткен соң оның жұмысын жалғастырып, бас бапкерлік қызметке тағайындалды. Қазір ұстазының сенімін ақтап, жігіттерді ортақ мүддеге жігерлендіріп келеді. Жоғарыда айтылған жеңіс бұларға оңайлықпен келген жоқ. Оған бармас бұрын жылқыларды әбден баптап, жарысқа тиянақты дайындады. Сонымен қатар, командадағы барлық азаматтарды психологиялық жағынан әзірлеп, қалай да алғашқы жүлделі орындарды алулары қажеттігін нықтады. Айта берсек, Орекең туралы әңгіме де, аңыз да көп. Соның басты-бастыларына ғана тоқталғаным жөн шығар. Әлгі республикалық байқауларда дараланып, Қостанайдың атын шығарған команда бапкері мен жігіттерді жергілікті биліктегілер мен әріптестері қуана қарсы алды. Дәл сол жылы Оразқожа ердің жасы елуге толған-ды. Бұл кез келген азаматтың алды-артын байыптайтын, өткен өмір жолдарына есеп беретін, «Халқым үшін не істедім, не қойдым? Әлі қандай биіктерді бағындырамын?» дейтін кезең. Мұны ескерген жылқы зауытының ұжымы, яғни Набидолла Ақанұлының өзі бас болып, азаматтың мәртебесін көтеруге ұйғарым жасады. Заречный кентіндегі Мәдениет үйіне еліміздің барлық өңірлерінен көкпар өнері мен Орекеңнің азаматтығын сыйлайтын кісілер бас қосты. Әрине, кезінде өзінен тәлім алып, кейін шабандоздық өнердің қыр-сырын әбден жетік меңгерген шәкірттері де болды. Оразқожа: «Менің спорттағы атақ-дәрежем аз

емес. Алайда, өзім үшін ең басты марапат – шәкірттерімнің жетістіктері. Олар осы ұлттық өнерді өркендетіп, қазақ халқы мен ұлтының атын әлемге танытса, маған одан артық бақыт жоқ» дейтін. Жайшылықта кім болсын күнделікті күйбең тіршілікпен жүріп, елі үшін атқарған қызметтерін бағалай бермейді. Сол жарты ғасырлық тойында бұл бәрін де жүрекпен сезінді. Мәртебесі өсіп, мерейленді. Оның атына биік мінбеден қаншама көңіл толқытар, жан тебірентер жылы сөздер айтылды. Марапаттар жасалды. Осы Орекең әдетте бос сөзден гөрі, нақты істі жақсы көретін. Сондықтан мерейтойы халықтың есінде қалсын деген ниетпен ат спортынан жарыс ұйымдастырды. Оған Бас жүлде ретінде «Хонда» жеңіл көлігін тікті. Алайда, оған қатысушылар да мұның абыройын көтеруді мақсат тұтты. Тігілген жеңіл көлікті жарты ғасырға толған азаматқа табыс етті. Біздің қазақ елінің тарихында «Азияда-2011» алауын көтерген кез де мәңгілік қалды. Соған сай біздің облыс орталығында да салтанатты шеру ұйымдастырылған болатын. Оған қатысқан әрі өңірдің атын шығарған даңқты азаматтардың қатарында Оразқожа Сейдахметов те болды. Сонда ол Алауды өзінің сүйікті ұлы Бақдәулетке тапсырған болатын. Оның сол кездегі ұлы үшін кеудесін мақтаныш кернеп, сөйлеген жалынды сөздері де барша қандастарымыздың жадында. Сол эстафетада асыл азамат өзінің енді арманы жоқ екендігін, оның жолын перзенті жалғастыратындығын жасырмай жоғары көтеріңкі рухпен айтқан-ды. Оразқожа Сейдахметов тек қана шабандоз, Бас бапкер болып қана қойған жоқ. 2002 жылы дүниеге келген ұлттық ат спортындағы қыз қуудың ережесінің авторы. Осы ережені әлі күнге дейін оның жолын қуған шәкірттері мен әріптестері жарыс барысында басшылыққа алады. Осы ол туралы жазылған дүниелерді дайындау барысында Оразқожаның кезінде өзінен тәлім-тәрбие алған шәкірттерімен де дидарласып, олардың пікірлерін қойын дәптерімен түртіп алған едім. Енді солардың да кейбіреулеріне тоқталып өткенім орынды шығар. Марқұм ағамыз көзі тірі кезінде шәкірттерін өзінің перзенттерінен кем көрген жоқ. Тіпті олардың көпшілігі кезінде республикамыздың жан-жақтағы облыстарынан келгендіктен қашан үйлі-баранды болып кеткенше, мұның шаңырағында тұрды.

(Соңы келесі санда) Оразалы ЖАҚСАНОВ

БІЗДІҢ ҚОСТАНАЙ

Сейсенбі, 23 желтоқсан 2014 ж.

ӨМІР - ӨЗЕН

Нұрхан шалдың нұры Адал жар, мейірімді әке, аяулы ата, танымал спорт шебері, марқұм Серікбай Ахметов туралы сөз Нағашыбай Мұқатов, Қазақстан Жазушылар Одағының мүшесі, ақын Жалған дүниеде екі мәрте ғұмыр кешкен еш пенде жоқ. Ең құпиясы сонда, бүгін, ертең, одан кейін не тосып тұрғанынан адамдар хабардар емес. Мұндайда қайран қазақтың қанатты сөзі бірден ойға оралады. Кәрі өле ме, жас өле ме, ауру өле ме, сау өле ме бір құдайдың өзі біледі ғой дейді егде кісілер. Қазір теледидарды ашып, баспасөзді парақтап, адамдар аузынан өрбіген сөздерге құлақ түрсеңіз, жан түршігеді. Апаттан көз жұмған жандар өте көп. Дені қыршын қыз-жігіттер. Шындығын айту керек кешегі Кеңес дәуірі тұсында, яғни «Волга», «Жигули», «Запорожец», «Уаз» және басқа машиналар қолданыста жүрген жылдары да жанға жағымсыз жаман хабарлар естіліп қалатын. Бірақ күнде емес. Жангелдин ауданының Шилі кеңшарында тұратын туысқан ініміз Серікбай Нұрқанұлы Ахметов 1982 жылдың қыркүйек айының 5-нші жұлдызында бар болғаны 32-ге қараған шағында автокөлік апатынан тосыннан қаза тапты. Ғұмыры енді басталып, ел ішінде елгезек азамат ретінде көзге түскен кезде жарық дүниемен қош айтысып жүре берді. Сол күні бүкіл ауыл аҺ ұрды. Әсіресе артында қалып бара жатқан жары, ұстаз Әлия ежелгі қазақ дәстүріне сәйкес Шилідегі әжелер әзірлеп берген бас аяғы елу ауыздай жырды ешқандай дем алмастан жатқа соғып, қазаға жиналған жұртшылықты еріксіз еңіретті. Қазақ қызық халық. Жер басып жүргенінде жылы сөзді пәлендей қия бермеуі мүмкін. Ал опат болған жандарды жарыса, таласа мақтауға әбден дағдыландық ғой. Серікбай шын мәнінде өте ерте дүниеден озды. Солай десек те оның өмірбаяндық деректері жетерліктей мөлшерде. Торғай қазақ орта мектебінде 1966-1968 жылдары оқып жүргенінде күнделікті сабақты жақсы оқумен қатар, спортқа бейім болды. Волейбол ойнайтын. Белдесе кетіп күрескенді тәуір көретін. Қоғамдық жұмысқа белсенділігі күшті еді. Семей қаласында 1970-нші жылдары әскер қатарында жүргенінде ерекше көзге түсті. Зор сенімді иеленіп, бөлімше командирлігіне жоғарылатылды. Азаматтық борышын өтеген соң Шилі кеңшарында ауыл шаруашылығы жұмыстарына аянбай араласты. Ауыл, аудан намысын қорғап, волейболдан, қазақша күрестен болған облыстық жарыстарда жеңімпаз атан-

ды. Оқып- тоқымай ғұмыр кешу қиын екенін әр уақытта сезінді. Байырғы Торғай облысындағы Гастелла атындағы Державин совхоз техникумының зоотехника бөлімін бітірді. Оқу орнында дәріс ала жүріп, волейбол және қазақша күрестен бірнеше мәрте жеңімпаз болды. Мақтау қағаздарының бірнешеуін иеленді. Торғайдағы ең жақын досы, атақты спортшы Ербатыр Рахатов бұл жөнінде шешіле сөйлеп, мақтанып, марқаяды. Серікбайдың негізгі ауылы Шилі. Ол қайда жүрсе де осы елді мекенге ұдайы алаңдады. 1977-1979 жылдар аралығында кеңшардағы орта мектепте дене шынықтыру және алғашқы әскери дайындықтан дәріс берді. 1979 жылы Душанбе қаласында офицерлердің білімін жетілдіретін курста екі ай оқыды. Шилі кеңшары директорының орынбасары қызметін абыройлы атқарды. Құрылыс бригадасын да басқарды. Былайша айтқанда алуан түрлі салада өзінің маңдай терін төге білді. Адамдарды ең бастысы кісілік қасиетіне, парасатына қарап бағалау қажет деп есептейтін болсақ, Серікбай бұл жағынан ешқашан төмендеп көрмепті. Ол дүниені пенделердің бір-біріне ізгілік көрсетіп, жақсылық жасауы деп түсінетін. Және өзі соған сай ғұмыр кешті. Ерекше бір дағдысы туысқа, дос-жаранға қайырым жасауға ынтасы зор еді-ау. Сонау Кеңес Одағы кезінде, түрлі тауарларды ақшаңа сатып алудың өзі аса қиын кезде өзінің Алматыда тұратын аралас-құралас досына кие тұр деп, құндыз құлақшынын, қымбат тонын беріп жіберіп, артынан ұмытып кеткенін, мүлде сұрамай қойғанын ауылдастары үнемі айтып отырады. Абзал азаматтың әуелден-ақ қанында қозғалған қазақы, адамдық қасиетіне өзім де бірнеше рет куә болғанымды несіне жасырайын. 1979 жылы осы Шилі кеңшарына жарым Рәзияны, бес жастағы ұлым Қанатты және үш жарым айдағы қызым Қаламқасты ертіп қонаққа бардым. Ол кезде көзі тірі Нұрекең, Нұрқан қарт, Ағайша әжей аңқылдаған пейіл танытып, бәйек болды. Қазақы бір көрініс көз алдымнан әлі кетпейді. Нұрқан ақсақал қолымнан жетелеп, қора жаққа апарды. - Өзім енді қанша жүремін, белгісіз ғой.Біз өмірден өткен соң бала шаға араласа ма, жоқ па білмеймін. Бар кезімде балаларыңа тай атағым келіп тұр. Құлағын кесіп, енші салайын, - деді қария. Ішім кәдімгідей жылып қоя берді. Шексіз алғысымды айтып үлгіріп, отбасы мүшелерін де тез арада қуанттым. Ертесіне ұшақпен Торғай селосына сапар шегуге жи-

налдық. Қызықтың көкесі сонда болды. Аэропортқа бізді шығарып салуға келген Серікбай інім қимастық көңіл танытып, АН-2 ұшағымен бізбен бірге аудан орталығына ұшты да кетті. Тіпті отыратын орындық та жоқ. Түрегеп тұрды. Ол уақытта шағын ұшақтарға жолаушыларды сығыстырып мінгізе беретін. Бала мейірімді әкеге, ақ сүт берген анаға тартпай тұра ма? Нұрқан шал жаратылысынан шағын, бірақ пейілі паң даладай кең жан болды. Жұбайы Ағайша туралы көп айта аламын. Ол Шилідегі жергілікті наубайханада жұмыс істеп жүріп,осы ұжымнан зейнеткерлікке шықты. Әуелден пысық, сөйлеп тұрған адам. Қазір бар. Алла бұйыртса алдағы жазда тоқсан алтыға толмақшы. Газет, журналдарды көзілдіріксіз оқиды. Ана жолы Қостанай қаласындағы Серікбайдың шаңырағына, келіні Әлия тұратын үйге келіп, біздің дастарқаннан да дәм татты. Қоштасар сәтте өзімнің соңғы жылдары жарық көрген «Ой отауда оңаша» деп аталатын кітабымды сыйға тарттым. Ағайша әжей әлгі жинақты әрлі-берлі парақтады да: - Бұл өзі дұрыс дүние ме, әлде жоқ па. Мен кез келген кітапты оқымаймын. Тағылымы барларына ғана көзімді жүгіртемін, - деді. Тәңір өзіне ұзақ ғұмыр сыйлаған әжейге қайта-қайта қарап қоямын. Әлі тың, ширақ. Жеңіл көлікпен облыстың алыс аймағына сапар шегеді. Біресе Қостанайға, біресе Әулиекөлде тұратын қызы Айманға барады. Балаларды бауырына басып, немерелерді беттерінен құшырлана сүйгеніне мәз. Дастарқан басында отырғанда кез келген тақырыпқа араласа алады. Қазақшасына күмән жоқ. Жасында Ресей жерінде тәрбие көргендіктен орысша сөйлеп кеткен кезді ор қояндай орғиды. Әсіресе, жасы егде адам ретінде қазіргі заманның ұлдарына, қыздарына, келіндеріне айтатын ақыл кеңестері арналы әрі ұнамды. Қазір ауылдағылар қалаға қарай үдере, қопарыла қозғалған заман. Серікбайдың жұбайы Әлия Ғайыпова Қостанай қаласында тұрады. Алматы қаласындағы мемлекеттік педагогикалық университтетің химия-биология факультетін тәмамдаған. Ұлағатты ұстаз. Қазақстан Республикасы білім беру ісінің үздігі. Ең қуанарлығы Әлия ерте кеткен жары Серікбайдың шаңырағын шайқалтпады. Үлкен қыздары Гүлмира Арқалық мемлекеттік педагогикалық институтының түлегі. Мамандығы бойынша тарихшы. Жезқазғанда тұрады. Ері Төлеу заманға сай бейімделген азамат. Жеке шаруашылығын дөңгелентіп отыр. Егін егіп,

мал өсіреді. Ұлдары Бауыржан Алматы қаласындағы теміржол академиясын бітірген. Атбасар қаласында теміржол саласында қызмет істеп жүр. Ал, Нариман жөнінде айтар кезде, баяғы апат ойға орала береді. Серікбай автокөлік ішінде қаза тапқанда осы он бір айлық бала тірі қалған. Қазір отыз үште. Екі мамандығы бар. Мұғалімдік және экономика саласы бойынша. Облыстық ішкі істер басқармасында қызмет атқарады. Жұбайы Ақмарал Қостанай қаласында № 10-ншы қазақ орта мектебі директорының ғылыми жұмыстар жөніндегі орынбасары. Оқушы талапкерлердің қабілет, қарымдарын байқап, қиял, армандарын жүзеге асыруға жетекші болып жүрген тәрізді. Нұрқан шалдың кенжесі, Серікбайдың інісі Бөкен болса шалғайдағы Шилі жерінің ежелгі тұрғыны. Ақылшы, кеңесші әже Ағайшамен бірге тұрады. Өз шаруасымен айналысады. Техникасы гүрілдеп тұр. Қорасы малға толы. Келін Роза ауылдағы Шилі орта мектебі директорының орынбасары. Бұлардың екі сүйкімді, қызғалдақтай қыздары Назгүл мен Гүлсая облыс орталығындағы А.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университетін үздік бітірген жастар. Назгүл халыққа қызмет көрсету орталығында жұмыс істейді. Гүлсая психолог. Заман, адам жан дүниесі жағынан өзгеріске ұшыраған кезеңде аса қажетті мамандық. Қазақтың әдеті, ғұрпы бөлек. Ешкімге ұқсамайды деуге әбден болады. Адамды жерлеп, соңғы сапарға шығарғалы жатқанда балалары бар ма екен? Ұлы үйленіп, қызы тұрмысқа шығып па деп сұрайтындары бар. Өте орынды. Мәселен, Серікбай отыз екі жасқа қараған шағында опат болғанымен артында екі ұлы және қызы қалды. Турасын айтсақ Әлия кейбіреулердей адам іздеп, екінші рет тұрмысқа шықпады. Қалған ғұмырын бауырындағы балаларына арнады. Құлыншақтарын қанаттыға қақтырмай, тұмсықтыға шоқыттырмай өсірді. Әлияның өзі жиі айтатындай, балалары да ақыл ауылынан алысқа ұзамады. Жалпы кейде тіршіліктің аязын, суығын көбірек сезініп, жетімдіктің жетегінде жүргендер өмірді басқаша бағалап, тереңірек түсіне ме? деген қалың ойға батасың. Қазір құдай қолдады, Нұрқанұлы отбасынан бұйра бұлттар сейіліп, ыдырап, күміс күн сәулесін төге бастады. Әлия немерелері Айдана және Арланды көргенде бұл өмірдің тәттілігін тез түсінеді. Олардың әрбір қылықтары, сөйлеген сөздері жұбаныш. Баладан

немерелер әлдеқайда ыстық болады деген сөзге толығынан сенген. Әлия Нұрқан келіні қазір қатардағы зейнеткер. Мамандығы мұғалім болған соң қаладағы және ауылдағы әріптестері мен жас буын өкілдерімен кездеспей тұрмайды. Ондайда баяғы КСРО кезіндегі халық ағарту саласы қызметін естеріне түсіреді. Білімдегі сапа мәселесіне мән береді. Әлияның үйде отырғанда айналысатын негізгі кәсібі үйіліп қалған, әр жылдардағы фотосуреттер топтастырылған альбомдарды қарау. Әсіре-

се ері Серікбайдың егер тірі болса 64 жасқа толатынын ойлайды. Екеуі бірге жүрген жемісті жылдарды еріксіз елестетеді. Серікбайдың суретіне ұзақ қарап отырып күйзелетін, сүйінетін кездері көп. Күйзелгені отағасыдан ерте айырылып, жесірліктің күйін кешкені. Сүйінетіні Серікбайдың артында қалған құлындары аман-есен ғұмыр кешіп жатқандары. Баянды бақыт, шалқар шаттық, дәулет, байлық дегенінің өзі осы емес пе? Сонымен асыл азамат хақындағы ой-толғамымды жыр жолдарымен аяқтамақшымын:

Қиналып,қыршын қиылып ақ арманың, Қиын,қиын қабірге қамалғаның, Жан-дүниесі жамандар көбейгенде Жанымнан сені іздедім,таба алмадым Көлдетіп көз жасымды жылап алдым, Кісілігің болған соң жұмақ алдың, Шилінің күніндей боп күліп жүріп Шилінің түніндей боп тұра қалдың Белдескен көк кілемді тағы ойладым, Байқағам балғын жүзде арай барын, Қазақша күрестен жарысқа кетті ме деп Қазір-ақ қауышардай қарайладым Үкілі үмітпенен қарап алға, Үлкен сөзді тізейін сана барға, Қалайша ұзақ ғұмыр жасамасын Ағайша ақ тілекші балаларға Тас-тағдыр талқандалса таңданасың, Тірілер термен ғана бал жаласын, Кешегі күні-түні күңіренген келін Әлия әлдилейді бар баласын Тірлікте толастама,тоқтама ағын, Тұтанып,лапылдаған от па жаным, Нар жігіт Нариманға бұрылғанда Көргендей Серікбайды боп қаламын Туыстың жел-тербеген байрағы кім, Тәнің жерде,рухың айда бүгін, Нұрхан шалдың нұры боп келдің,кеттің Қабырғаны қақ айырған қайран інім

БІЗДІҢ ҚОСТАНАЙ

Сейсенбі, 23 желтоқсан 2014 ж.

РУХАНИЯТ

ИМАНДЫЛЫҚ ИІРІМДЕРІ

Шарайна

Алла Елшісін тану әдебінің әдістемесі Алланың елшісі Мұхаммад (с.а.у)-нің ахуалы мен сипаттары «Сиярун-Нәби» яғни, өмірбаяны жайлы кітаптарда жазылған. Дегенмен ол кітаптардағы сипаттары мен хал-ахуалының көпшілігі адами жағына көп назар аудартады. Алайда, пайғамбарымыздың рухани жағына, оның тап-таза жан дүниесімен асқақ та нұрлы рухына ерекше назар аударған жөн. Ориенталист ғалымдардың (батыстық шығыстанушы ғалымдар) жазған өмірбаяны мен тарих кітаптары оның жоғары дәрежелі асқақ абыройын суреттеп, лайық бейнесін бере алмайды. Өйткені, ойлап қарасақ «бір іске себеп болған адам ол істі атқарғанмен тең»,- дегендей, пайғамбарымыздың амал дәптеріне әр сәтте барлық үмметінің ғибадаттарының мөлшеріндей ғибадат, сауап жазылуда. Алланың шексіз мейіріміне ауқымды түрде бөленуде. Сонымен қатар, күн

сайын сансыз үмметінің сансыз дұға-тілектерін алуда.Сондықтан Әлемнің көркем нәтижесі, ең әдемі жемісі, Жаратушы Алланың аудармашысы, тілмашы мен сүйіктісі болған осы мүбарак Кісінің бүтіндей болмысы мен кемелдігінің дәрежесін тек өмірбаянын ғана оқып, адами ахуалына қарап лайық бағасын беру мүмкін емес. Мысалға айталық, Бәдір соғысында екі жағында екі періште хз. Жәбрайл мен Микайл оққағар қызметін атқарған мүбарак пайғамбарымыз бірде базарда бәдәуй бір араппен ат саудасында айтысып қалуы, сөйтіп, куәгер іздеп, жалғыз Хузайфаны табуы сырт көзге әлгіндей ұлықтығымен үйлеспейді. Сондықтан, осындай қате көзқарас болмау үшін әрқашан адами болмысы туралы естігенде қарапайым сипаттарынан назарды жоғары ұстап, нағыз болмысын, яғни пайғамбарлық мәртебесіндегі нұрлы да, рухани кемел болмысын қаперімізден

шығармауымыз керек. Әйтпесе, құрметіне сызат түседі немесе күдік пайда болады. Хазреті Пайғамбарымыздың (с.а.у) әрбір ісі, әрбір жүріс-тұрысы пайғамбарлығына куәлік ете алады. Бірақ, әрбір іс-қимылы жаппай таңғажайып болуы шарт емес. Өйткені, Алла тағала оны адамзатқа тұрмыс пен тіршілік жағдайын үйретсін, дүниелік және ақыреттік бақыттың жолын көрсетсін, адамзатқа жол басшы, имам болсын және мына әлем атты таңғажайып өнердің сырын ашсын деп жіберген. Егер оның барлық ісі таңғажайып болып, мүлдем ерекше болатын болса, іс- әрекетімен, мінез-құлқымен тұрмыс пен тіршілік қамында толыққанды имам бола алмас еді. Ол (с.а.у)-тек қасарысқан кәпірлерге пайғамбарлығын дәлелдеу үшін және қажет болған жағдай ғана кейде ғажайып муғжизалар көрсететін. Әрине, мұғжизалар дүниедегі

сынақ пен емтиханға сай болатын. Ап-анық әрі еріксіз мойындауға мәжбүрлейтін түрде болмайтын. Өйткені емтиханның сыры мен сынақтың талабы, ақылға жөн сілтеп, ерікті қолдан алмауды керек етеді. Егер ашықтан ашық болатын болса, ақылдың қалау еркі болмас еді. Ол кезде Әбу жәһілде Әбу Бәкір секілді хақты еріксіз мойындап, емтиханның сыры мен сынақтың мәнісі жоғалар еді. Бұл дегеніңіз көмір мен алмас бір деңгейде қалды деген сөз. Қорыта айтсақ, неше түрлі адамдар Алла елшісінің бір ғана мұғжизасынан немесе бір ғана сөзінен әсерленіп тәубеге келді. Тіпті кейбір жандар Оның(с.а.у)дидарын бір көргеннен-ақ иманға келіп жатты. Ал енді, небір даңқты ойшылдарды иманға келтірген осынау Иләһи мұғжизалар мен мыңдаған дәлелдерді естіп, анық біле тұра кейбір кісілердің әлі күнге дейін адасып жүргендігі еріксіз таңқалдырады.

ЗАҢ ЖӘНЕ ЗАМАН

Судья жауапкершілігі – әділ сот кепілі Сот тар халыктың, арожданы, онын құқықтары мен бостандықтарының әділ түрде қорғалуының, кепілі болғандыктан, олардың шығаратын шешімдерінің, зандылықтарға сай болуы және мүлтіксіз орындалуы кез келген мемлекеттің демократиялық нeгізi болып есептеледі. Қазақстанда биліктің үшінші тармағы болып саналатын сот-құқық, жүйесі тәуелсіз болып табылады. Елімізде сот жүйесінің әділдігі мен ашықтығын қамтамасыз ету мақсатында көптеген халыққа қолжетімді жобалар жасалып, жұмыстар жүргізілуде. Бізде құқықтық мемлекет кұрылып жатыр. Оның кағидасы - заңға бағыну, заңның шеңберінде жұмыс iстey. Азаматтар мен заңды тұлғалар, мемлекет

пен жеке адамдар арасындагы дауды сот шешеді. Сол себепті, сот арқылы халық билікке сенім білдіреді. Мысалы, сот дұрыс шешім шығармаса, халық билікке наразы болады. Өркениетті елдерде азаматтар тек қана заңға бағынады, заңның шеңберінде қызмет атқарады. Ондай жағдайда қызмет атқарған адам ештеңеден ұтылмайтынын өмірдің өзі көрсетіп отыр. Билікке сенім деген сол емес пе?! Қазіргі таңда «Қазақстан-2050» және «Нұрлы жол-болашаққа бастар жол» атты Елбасының Қазақстан халқына Жолдаулары бойынша нақты тапсырмалар жүзеге асырылуда. Соның нәтижесінде бүгінде тәуелсіз сот билігі біршама қалыптасты деп айтуымызға толық негіз бар.

Сот төрелігін icкe асыру процесінде жедел ақпараттық-құқықтық қамтамасыз ету, істерді қарау мерзімдерін қысқарту меселелері орындалды. Осындай атқарылған жұмыстардың нәтижесінде барлық ашық сот отырыстары ашық түрде өткізілуде. Алайда, мына мәселені ескерген жөн. Мәселен, сот тараптарының бірі сот мәжілісінің бұқаралық ақпарат құралдарының қатысуымен өтуіне қарсы болуы мүмкін. Айталық сотталушы жақ өзінің бейнетаспаға түсіріліп, халыққа жария етуіне қарсы болса, судья БАҚ өкілдеріне ол кісіні нақты жағдайда бейнетаспаға түcipyre рұқсат етпейтінін айтады немесе журналистерді мүлдем қатыстырмауға құқығы бар. Ceбебi, сот мәжілісінде

азаматтардың құқығы бұзылмау міндеті судьяға жүктелген. Соттың шығарған үкімдері мен қаулыларын сот отырысының қатысушыларына қолжетімді. Ол үшін ҚР Жоғарғы Сотының ресми сайтында «Сот кабинеті», «Сот құжаттарымен танысу», «Электронды бақылау өндірісі» сияқты сервистер қызмет етеді. Сонымен бірге біздің сот әр тоқсан сайын «Ашық есік» күндерін өткізеді. Бұл іс-шаралардың негізгі мақсаты – азаматтарды қабылдау арқылы сот жұмысын ұйымдастыруда орын алған кемшіліктерді анықтау және сот әділдігін жоғары деңгейде әрі сапалы іске асыру. А. Жұмағұлов, Қостанай облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданарлық сотының төрағасы

Электронды сотқа шақырту қағазын қалай алуға болады Сотқа тараптарды жедел түрде хабарлау мақсатында, ұялы телефонның абоненттік нөміріне азамат немесе заңды тұлға сотқа шақыртылатыны жөнінде қысқа мәтінде хабарлама жолданады. Көп жағдайларда, жеке тұлғалар соттан сотқа шақырту қағазын талап ету орнына беру үшін, (мысалы: жұмыс орнына, оқу мекемелеріне) талап етіп жатады. Азаматтар өз уақыттарын үнемдеу үшін, сотқа шақырту қағазын электронды

түрде тез арада ала алады. ҚР Жоғарғы Сотының ресми сайтында «Сотқа шақырту қағазы» атты жаңа сервис қызметі іске қосылды. Электронды сотқа шақырту қағазын басып шығару үшін, ҚР Жоғарғы сотының ресми сайтына (www.sud.gov.kz) кіріп, «сотқа шақырту қағазы» сервисін таңдау қажет. Осы сотқа шақырту қағазын қарап, басып шығару үшін, SMS хабарлама келген ұялы телефон нөмірі мен хабарлама мәтініндегі алтысан-

Аз ғана күту керек

Жас бала Қожаны етікшіге оқушылыққа береді. Екі жыл өткен соң, әкесі: - Балам, сен етік тігуді үйреніп қалған боларсың. Өзің жеке шеберхана ашпаймысың? – деп сұрайды. Мырс етіп күлген Қожанасыр: - Енді аз ғана күту керек, әке! Мен қазір Қожайынның баласына қарап жүрмін, үй ша-

ды кондтты теру қажет. Компьютерге PDF түрінде электронды сотқа шақырту қағазы жүктеледі, кейін оны сақтап, басып шығаруға болады. Басып шығарылған электронды сотқа шақырту қағазында сотқа шақырту мәтіні, шақырылған жеке тұлғаның тегі мен аты-жөні немесе мекеменің атауы, ұялы байланыс абонентінің нөмірі, хабарлама жолданған күні, сот отырысының өту күні мен уақыты көрсетілген.

руасына қолғабыс тигіземін. Бұл жұмысқа жарамай қалған кезде ғана маған етік тігуді үйрете бастайды, - депті.

Ыстық түшпәралар

Бірде, Қожаның бала кезінде шешесі ыстық түшпәра жасап берген екен. Түшпәраның ыстықтығы сонша Қожа әр түшпәраны аузына салған сайын көзінен жас шығып кете береді.

Электронды сотқа шақырту қағазы - ҚР «Электронды құжат және электронды цифрлік қол туралы» 2003 жылғы 7 қаңтардағы №370 заңына сәйкес, ресми құжат болып табылады және қағаз түріндегі құжатпен тең болып саналады. Нұргүл Нұрғалиева, Қостанай облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының кеңсе меңгерушісі

iPhone қазақша «сөйлейтін» болады

арань қаласының бизнесмені Бауыржан Мұқатов таяуда шыққан Apple iOS 8 операциялық жүйесі үшін қазақша клавиатура жасап шығаруға бел буды, деп хабарлады «Новый Вестник» газеті. Ол өз сөзінде Apple құралдарының иелерінде қазақ тілін пайдаланып ақпаратпен алмасу мүмкіндігі жоқ екенін айтып, оның ұсынатын қосымшасы жұртшылыққа дәл сондай мүмкіндік беретінін алға тартқан. Оны ресми Apple ғаламтор-дүкені арқылы сатуға ниет білдіріп отыр. Өз ойын жүзеге асыру үшін ол мемлекеттен миллион теңге грант сұраған. - Бұл жоба қосымша болып табылады. Мен оны онлайн-дүкенге шығарамын, ол AppStore деп аталады. Оған кез келген адам тіркеле алады, сіз онда өзіңіздің қосымшаңызды шығара аласыз. Мұнда заңсыз ештеңе жоқ. Менің жобамның мәнісі келесідей. iPhone-да басынан бастап қазақ тілі жоқ, яғни, сіз қазақ тілінде жаза алмайсыз. Менің қосымшам, соны жасауға мүмкіндік береді. Клавиатура операциялық жүйе деңгейіне жұмыс істейтін болады, - дейді Бауыржан Мұқатаев.

Шоқанның ескерткіш монетасы айналысқа шықты

азақстан Республикасының Ұлттық Банкі құны 500 теңгелік, «proof» сапалы күмістен және номиналдық құны 50 теңгелік нейзильбер қоспасынан «Банкноталардағы портреттер» монеталар сериясынан «Шоқан» ескерткіш монетасын айналысқа шығарды, деп хабарлады банктің баспасөз қызметі. Баспасөз қызметінің хабарлауынша, монетаның сырт жағында (реверсінде) орталық бөлігінде қазақтың ағартушысы Шоқан Уәлихановтың портреті орналасқан 10 теңгелік банкноттың бет жағының бір бөлігі бейнеленген. Айналдыра мемлекеттік тілде «ШОҚАН» деген жазу, соғылған жылын білдіретін «2014» деген сан және банкноттан алынған графикалық элементтер орын тапқан. Жоғарғы бөлігінде монета дайындалған металды, оның сынамын және массасын білдіретін жазу (алтын монетада «Au 999 7.78 g.», күміс монетада «Ag 925 31.1 g.») бар. Айналдыра шығыңқы жиек.

Қарындасын бәссаудаға шығарды

лыбритания тұрғыны Кайл Маалем кейеу тауып беру үшін еВау бәссаудасына өзінің қарындасын шығарды, деп жазады шетелдік БАҚ: Ағасы қарындасын 50 фунтқа бағалап, хабарландырудың салмақты оймен жасалғанын айтқан. Өйткені, мұнда сатып алушыларға маңызды талаптар қойылатын көрінеді. Сэмми Маалем Лондонда дүниеге келген. Бүгінде Кардиффте тұрады және сондағы отбасылық зергерлік фирмада жұмыс істейді. Жігіт іздеуде жолы болмапты. Сондықтан, ағасы қарындасына жар іздеуге өзі кіріскен. Хабарламада күйеу жігіттің адал, тұрақты жұмысы бар, 27-35 жасаралығында болу керектігі көрсетілген. Сондай-ақ, ол отбасымен демалғанды ұнатуы, шетелдік азамат болмауы қажет. Сауда 27 қазан күні аяқталады. Алайда, оның нәтижесі туралы әлі ештеңе белгісіз. Бір анығы, жеңімпаздың үйіне қыз орамада, тегін жеткізіліп беріледі.

(Өзге басылымдардан алынды) Қос тілді «Наш Костанай» газеті редакциясының ұжымы су шаруашылығының ардагері, Қостанай қаласының құрметті азаматы Бекқұл Садықовтың мезгілсіз қайтыс болуына байланысты оның отбасына, туған-туысқандарына қатты қайғырып, көңіл айтады

- Балам-ау, байқасаң қайтеді! Түшпәралар сенен қашып кетпейді ғой. Суығанша күте тұр, асықпа, - дейді әкесі. - Онда мен аш қаламын ғой, әке, - депті сонда Қожа.

Тамақты қалай әкелу керек?

Әкесі Қожаға: «Ең әуелі үлкен тамақты әкел, сосын есікті жап» дейді.

Сонда Қожа: «Ең әуелі есікті жауып, сосын тамақты әкелсем қайтеді?» депті.

Құрдастар

- Қайсың үлкенсіңдер? – деп сұрапты Әпендіден, - сен бе, әлде бауырың ба? - Өткен жылы анам бауырымның менен бір жас үлкендігін айтқан болатын, енді міне, бір жыл өтті ғой, біз құрдаспыз, - депті Әпенді.

БІЗДІҢ ҚОСТАНАЙ

Сейсенбі, 23 желтоқсан 2014 ж.

СОҢҒЫ БЕТ

ЖАҒЫМДЫ ЖАҢАЛЫҚТАР

АҚҚАН ЖҰЛДЫЗ

Сот төрағасы - газет жанашыры

Жасындай жарқылдап өткен ғұмыр

Қайсы азаматтың болсын тілге жанашырлығы ана тіліміздегі басылымдарға жазылудан да айқын көрінеді. Мұндай зиялы да рухани жоғары бауырымыз Қостанай өңірінде де жеткілікті. Солардың бірегейі облыстық сот төрағасы Ғалымжан Мырзаке. Ол өз атынан Қостанай өңіріндегі мұсылман ағайындарға 2015 жылға 50 дана республикалық «Ислам және өркениет» газетін жаздырып берді. - Ғалым Мырзаке имандылық пен адамгершілікті пір тұтқан жан. Ол бірқатар әріптестерімен бірге өткен Ораза айы кезінде облыс орталығындағы 9-шы шағын ауданындағы жаңа мешітте 250 адамға ауыз ашар берді. Оған Алланың нұры жауа берсін, - дейді аталмыш мешіттің бас имамы Шоқан қажы Әмірханов.

Университеттегі кездесу Қазақстан мұсылмандары діни басқарамасы еліміздегі барша дін қайраткерлерінің алдына отбасы және ондағы ауызбірлік ынтымақ жайлы жастар арасында жүздесулер өткізуді тапсырған болатын. Міне осы тапсырманы басшылыққа алған облыстық «Марал ишан» мешітінің найб имамы Асқар Мейрамбекұлы Қостанай шахарындағы іргелі оқу орындарының бірі Қостанай мемлекеттік университетінің студенттерінің арасында есте қаларлықтай кездесу өткізді. Онда «Отбасы ажырасуының себептері» тақырыбы арқау болды. Жүздесу жастар тарапынан қызығушылық тудырды. Найб имам студенттердің көптеген сауалдарына нақты жауап берді.

Тағылымды басқосу Қостанай қаласындағы 9-шы шағын ауданында орналасқан жаңа мешіттің бас имамы Шоқан қажы Әмірханов Ислам дінін насихаттап, студент жастардың бойына имандылық қасиеттерді молынан сіңіруге айрықша назар аударуда. Осы сөзіміздің жарқын мысалы ретінде мешіт қызметкерлері облыс орталығындағы Ахмет Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті, Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты және Қазақстан Республикасы ішкі істер министрлігіне қарасты Қостанай Академияларында оқытушылар, студенттер, тыңдаушылармен «Ислам әлеуметтік дін», «Діндер достығы», «Ислам және қазіргі қоғам», «Дінім менің діңгегім» тақырыптарында кездесулер өткізді.

Бас имам өнеге көрсетті Асылхан қажы Түсіпбек облыстың бас имамы ретінде аудан және қала мешіттеріндегі әріптестерінен жауапкершілікті талап етумен қатар өзі де талай игі бастамалардың ұйытқысы болып келеді. Осы арада пікіріміз нақты болу үшін бірнеше мысал келтіре кетейік. Жуырда оның өнеге көрсетуімен өзі басқаратын мешітінің найб имамы Асқар Мейрамбекұлы кешкілік ақшам, құптан намазының аралығында тасбих намазы оқылды. Мұндай тың ізденіс жаңалыққа намазхан жамағаттар дән риза болысты. Олар әр аптаның бейсенбі күндері осындай тағылымды тасбих намазын оқуға өтініш білдірді. Бас имамның тағы бір басқа имамдарға ғибрат болар қыры – жалаң сөзден гөрі нақтылықты жаны сүйеді. Әрбір өтікізілетін шараның өмірмен байланысты болып, оның тәрбиелік мәні жоғары болуын үнемі қадағалайды.

Жетім балалар үйінде болды ҚМДБ-ның Қостанай облысындағы өкіл имамы Асылхан қажы Түсіпбек жастай тағдыр тауқыметіне ұшырағандарға қайырымдылық көрсетуге ерекше көңіл бөлуде. Мысалы 1 желтоқсан – Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президент күні «Марал ишан» мешітінің азаншысы Ғұмар Жұмағұлов пен Затобол кенті «Маңдай батыр» мешітінің бас имамы Азамат Мырзақанов облыстық балалар үйінде болды. Сондай-ақ осы мерекелік басқосуға кәсіпкерлер, мемлекеттік қызметкерлер, шіркеу өкілі қатысты. Арнайы келген қонақтар мен ұстаздарға дастархан жайылды. «Маңдай батыр» мешітінің бас имамы балаларға 3 доп және 2 кітап сыйға тартты. Балалар үйінде тәрбиеленіп жатқан балалардың тұрмыс жағдайларымен танысты. Мұнда негізінен 6-18 жас аралығындағы балалар қамқорлыққа алынған. Олар өздеріне деген ерекше ықыласты сезініп, қуаныштан жүздері бал-бұл жанды.

Жастарға терең ой салды ҚМДБ-ның төрағасы, Бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлы еліміздегі дін қайраткерлерінің алдында үлкен міндеттер қойы отыр. Мәселен, жуырда облыстық Марал ишан мешітінің найб имамы Асқар Мейрамбекұлы мен облыстық дін істер басқармасының өкілі Қостанай мемлекеттік педагогикалық институтында болды. Олар бұл студенттермен «Дін және ғылым тақырыбына өткен басқосуда қазіргі таңдағы өзекті мәселелерді қозғады. Онда найб имам жастардың қойған көптеген сұрақтарына жауап берді. Кездесу ғибратты жақтарымен жиналғандарға үлкен әсер қалдырды.

немесе марқұм, талантты әнші қызымыз Гүлжайна Ғұмарова жайлы Өткен шақпен сөйлеу қашан да қиын. Шынымды айтсам, айдай сұлу, әсем қарындасымыз Гүлжайна Ғұмарова күтпеген жерден бақилық болады деп ешқашан ойламаппын. Бірақ оның қазасы бәріміздің де төбемізден жай түсіргендей болды. Ол 25-тен енді ғана асқан еді. Оның арманы да асқақ болатын. Соған жете алмағаны бәріміздің де жүрегімізді ауыртып, жанымызға қатты батады. Өз басым филармонияға бара жатқанда қарсы алдымнан күлімдеп әнші бауырым алдымнан шыға келетіндей көрінеді. Менің білуімше, оның әріптестері, бірге жүрген сырлас құрбы-құрдастары әлі күнге дейін ол дүниеден өтпегендей, бейне бір алыс сапарға жол жүріп кеткендей сезінеді. Бірақ тағдырдың жазуына не істерсің? Оның қайтып арамызға оралмайтындығы белгілі. Міне, оның қайтыс болғанына да қырық күн болып қалды. Сол себептен, кешегі ағалы-қарындастай сыйласқан қаламгер ретінде ол туралы аз-кем баяндағанды жөн көрдім. Гүлжайна Батыс Қазақстан облысы Қаратөбе ауданына қарасты Аққозы деп аталатын елді-мекенде дүниеге келді. Көзі қарақты оқырман осынау қасиетті жерге халқымыздың біртуар перзенті Мұхит бабамыз, талантын ел мойындаған сахна саңлақтары Ғарифолла Құрманғалиев, Ескендір Хасанғалиев және айтыс өнерінде өзіндік ерекше орны бар Қатимолла Бердіғалиевтердің де кіндік қаны тамғанын білсе керек. Ол отбасындағы үш перзенттің кенжесі-тін. Сондықтан әкесі Сәрсенбай мен анасы Айман Гүлжайнаны ерекше жақсы көріп, еркелетті. Оның зеректігін, адам баласына жақындығын, жалпы өнерге деген шексіз құштарлығын ерте байқады. Сол себептен де, қыздарының сахнада ән салсам деген тілегіне қарсылық білдірмеді. Гүлжайнаның ән салу қабілеті сонау сағымдай бұлдырап артта қалған, яғни мектепте оқып жүрген кезінде көрінді. Тіпті бес жасынан бастап ән шырқап, туған-туысқандарын қуантқан-

дары да есінде. Болашағы жарқын ұл мен қыздың таудай талабы мектеп қабырғасында жүрген кезінде де айқын көрінетіні ешкімнен де жасырын емес. Сүп-сүйкімді қыз бала білім ордасының 5-ші сыныбында оқып жүрген шақта ең алғаш «Үкілім ай» деп аталатын әнді орындап, барша ұстаздарының назарын аударды. Міне, осы кезден бастап ауылдағы және аудандағы түрлі мәдени шараларға қатысып, өзінің қабілетін барынша шыңдай түсті. Қолына кәмелеттік аттестат алар кезде оның әншілік кәсіпті таңдайтыны баршаға мәлім болды. Осы өңірдегі айтулы оқу орындарының бірі - Махамбет Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті болып табылады. 2006 жылы осы жоғары оқу орнына студент болып қабылданды. Гүлжайна көп студенттің бірі болған жоқ. Мұнда да аз уақыттың ішінде өзінің табиғи дарынымен ерекшеленді. Университет тегі вокал мамандығы бойынша білікті ұстаздардан дәріс алды. Орал шаһарындағы барлық мерекелік концерттік бағдарламаларда жұлдыздай жарқырап көрінді. Оның ән айту мәнері, ж ү р і с-т ұ р ы с ы , с а х н а л ы қ киімдері бірден жұрттың назарын аударатын. Қазақы тәрбие алған және ұлттық дәстүрімізге ерекше ден қойған бойжеткен облыс орталығындағы «Қыз сыны» байқауына қатысып, жерлестерінің ыстық ілтипатына бөленді. Осы байқау оны халыққа тез танытты. Сондай-ақ осы аймақтағы қандастарымыз айрықша жақсы көретін «Қазақстан-Орал» телеарнасында оның диктор болып жұмыс істегенін арамыздағы бауырларымыздың біреуі білсе, біреуі білмейді. Оның жалпы сөз өнеріне, оның ішінде журналистикаға деген ынтызарлығы сол кездің өзінде айқын сезілді. Жылдар өте оның ата-анасы өзіміздің Қостанай облысына қарасты Жітіқара қаласына көшіп келді. Онда да болса үйдің тұңғыш ұлдары Қуандықтың әскери қызметіне байланысты қоныс аударған еді. Мұндағы қандастарымыз оларды құшақ

жая қарсы алды. Әншілік өнердің қыр-сырын бір кісідей меңгеріп қалған Гүлжайна Жітіқара шаһарындағы аудандық мәдениет сарайына қызметке тұрды. Ол жаңа ортаға да тез сіңісіп кетті. Өзінің бай репертуары, орындау шеберлігімен осындағы өнерсүйер қауымның көңілінен шықты. Әнші болған соң, байқауға қатыспай тұра ма? Облыс орталығы Қостанай қаласындағы аудандар мен қалалардың шығармашылық додасында Гүлжайна Ғұмарова облыстық мәдениет басқармасындағы білікті мамандардың назарына ілінді. Содан кейін көп ұзамай ол Елубай Өмірзақов атындағы облыстық филармонияның жеке дауысты әншісі болып қызметке қабылданды. Жібектей биязы мінезімен, мол адамгершілігімен ол осындағы әріптестерімен тез тіл табысып кетті. Филармонияның бұлбұлы, Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері Гүлбану Абдулина талантты қызды өз қамқорлығына алды. Білікті

тәлімгер атанды. Шәкірті де оның сенімін ақтады. Екеуі дуэт құрып, небір құлақтан кіріп бойды алар әсем әндерді орындады. Қостанайлық зиялы қауым дарынды бойжеткеннің ән салу қабілетін мойындады. Ол түрлі танымдық-тағылымдық кештерді жүргізіп, өзінің жан-жақтылығын да көрсетті. Гүлбану Абдулина бастаған үш қарындасымыз үстіміздегі жылы маған редакцияға арнайы келіп, өздері классикалық әндерді орындайтын трио құрғалы отырғандарын айтып еді. Сондағы Гүлжайнаның үні мен айтқан сөздері менің жадымда мәңгілік жатталып қалды. Көп өтпей олар шығармашылық ізденістерін жұртшылыққа танытты. Қайран, өмір-ай десеңізші. Осы аяулы қарындасымыздан күтпеген жерден айырылып қалдық. Ол болашақ қазақ өнерінің жарық жұлдызы атанарына нық сенімді едік. Маңдайымызға сыймады. Оған тек жатқан жерің жарық, иманың серік болсын, айналайын, - дегім келеді.

БІЛГЕНГЕ - МАРЖАН

Қазақтың салт-дәстүрлері Арқан керу Ауыл өмірінде ертеден келе жатқан ежелгі дәстүр. Оның екі түрі бар: 1) Құда келгенде немесе келін түскенде олардың алдынан арқан керіп, әйелдер кәдесін алады. Кәденің түп төркіні, жаңа құралдар мен жас келіннің жолы ашық әрі пәле-жаладан, түрлі кедергілерден аман болсын деген таза көңіл, ақ ниеттен шыққан.

Қазақта «арқан ат тама», «арқан ұрлама», «есіліп жатқан арқан астынан өтпе» деген тыйымдар әдептілік пен тәлім-тәрбиенің тәртіптік жолын білдіреді. 2) Малды ауылдың мал қотанының сыртынан арқан керіп қоятын ырымы болған. Халық ұғымында қыл арқанның киесі бар, оны ит-құс аттап өте алмайды деп сенген. Сапарда далаға қонған адамдар да жатар жерін қыл арқан неме-

се шылбырмен қоршап жатса қоршаудан жылан, шаян, бүйі, қарақұрт өтіп келмейді деген ұғым бар.

Бармағын жалау Құрметті адамды біреу қонаққа шақырғанда оның жанына 1-2 жігіт шақырылмаса да ере барады да, үй иесіне «бармақ жалауға» келгенін айтады. Мұның қазақ ғұрпында еш ерсілігі жоқ, керісінше шақы-

рылған қонақтың құрметін көтере түсу болады. Мұндайда келген жігіттерге үй иесі риза болып қалады. Кейде үй иесі ауылдас інілерін дастарқанынан көргісі келгенде «біздің үйге пәленшеге еріп, «бармақ жаларға» келіңдер» дейді. Бұл арнаулы шақыру болмаса да өзінен кішілермен сыйласудың, құрметтеудің белгісі. Ұлт дәстүрінде адаммен сыйласудың, қатынастың мұндай жолдары көп.

Вторник, 23 декабря 2014 г.

НАШ КОСТАНАЙ

ОФИЦИАЛЬНЫЙ ОТДЕЛ

ТОО «Ком-Сервис» сообщает о проведении общественного обсуждения плана мероприятий по охране окружающей среды для оформления разрешения на эмиссии в окружающую среду. Слушания проводятся 24.12.2014 г. в 10.00 по адресу: г. Костанай, ул. Гоголя, 75, каб. 116. На государственную экологическую экспертизу в управление природных ресурсов и регулирования природопользования поступил рабочий проект «Интеллектуальная система контроля за дорожным движением в г. Костанае, перекресток проспект Абая - улица Тарана, перекресток проспект Абая - улица Хакимжановой, перекресток ул. Баймагамбетова - ул. Тарана » с разделом «Охрана окружающей среды». Тел-50-37-90.

Ашық есік күні 2014 жылдың 29 желтоқсанында Қостанай облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотында сағат 10:00 ден 17:00 ге дейін Ашық есік күні өткізіледі. Мекен-жайы Қостанай қаласы, Зеленая көшесі, 23. Байланыс телефоны: 27-33-25, 27-39-00.

День открытых дверей 29 декабря 2014 года в Специализированном межрайонном суде по уголовным делам Костанайской области состоится день открытых дверей с 10.00 до 17.00. Адрес: г.Костанай, улица Зеленая, 23. Контактные телефоны: 27-33-25, 27-39-00.

К сведению налогоплательщиков! Управление государственных доходов по г.Костанаю сообщает, что плательщики НДС, приостановившие представление налоговой отчетности по состоянию на 1 января 2015 года, перестают быть плательщиками НДС с 1 января 2015 года. Свидетельства о постановке на учет по НДС плательщиков НДС, приостановивших представление налоговой отчетности по состоянию на 1 января 2015 года, признаются недействительными с 1 января 2015 г. Согласно представленному списку вышеуказанные налогоплательщики без истребования налогового заявления будут сняты с учета по НДС. Список опубликован на сайте департамента по Костанайской области. Адрес сайта http://www.taxkostanay.kz. УГД по г.Костанаю

Акимат города Костаная выражает искреннее соболезнование родным и близким по поводу безвременной кончины почетного гражданина города САДЫКОВА Беккула Садыковича

Редакция газеты «Наш Костанай» выражает искреннее соболезнование семье, родным и близким по поводу безвременной кончины почетного гражданина города САДЫКОВА Беккула Садыковича

Костанайский городской Совет ветеранов выражает искреннее соболезнование члену ревизионной комиссии совета Утинову Арсальду Кадыровичу по поводу кончины матери - труженицы тыла военных лет Куснижамал Малдыбайқызы

Городской Совет ветеранов выражает искреннее соболезнование семье, родным и близким по поводу кончины участника ВОВ МАСЛОВА Василия Федоровича

К СВЕДЕНИЮ

Какое имущество подлежит легализации управлением государственных доходов? Легализация имущества и капитала в нашей стране началась с 1 сентября текущего года и заканчивается 31 декабря 2015 года. Сегодня мы ответим, для чего необходимо проведение этой акции, легализация какого имущества проводится налоговыми органами. Предпосылкой проведения новой акции является значительная доля теневого оборота в экономике Казахстана. Отличие от предыдущих - в 2001 году проведена легализация денег, в 2006 и 2007 годах, помимо денег, легализовалось уже движимое и недвижимое имущество. В данной акции легализации подлежат деньги, ценные бумаги, доля участия в уставном капитале юридического лица, недвижимое имущество как казахстанского, так и иностранного происхождения. Согласно закону «Об амнистии граждан Республики Казахстан, оралманов и лиц, имеющих вид на жительство в Республике Казахстан, в связи с легализацией ими имущества» от 30 июня 2014 года № 213-V ЗРК (далее закон об амнистии) налоговыми органами проводится легализация имущества, находящегося за пределами территории Республики Казахстан. - Какие документы необходимо представить для легализации имущества, находящегося за пределами территории Республики Казахстан? - Необходимо предоставить следующие документы: заявление на проведение легализации имущества по установленной форме в двух экземплярах; - копии документа, удостоверяющего личность, с предъявлением оригинала при подаче заявления; - по недвижимому имуществу, находящемуся за пределами территории Республики Казахстан, и доле участия в юридических лицах, зарегистрированных в иностранном государстве, нотариально засвидетельствованную копию правоустанавливающего документа на такое имущество; - по ценным бумагам, эмитенты которых зареги-

стрированы в иностранном государстве, выписку с лицевого счета в соответствующей системе учета прав по ценным бумагам либо иной документ, подтверждающий право собственности на данные ценные бумаги, установленный законодательством государства, резидентом которого является эмитент ценных бумаг; - документ, подтверждающий стоимость приобретения или оценочную стоимость имущества. При этом если стоимость имущества указана в иностранной валюте, то такая стоимость пересчитывается в национальную валюту Республики Казахстан - тенге по официальному курсу, установленному Национальным Банком Республики Казахстан, на дату подачи заявления; - документ, подтверждающий уплату сбора. Документы, оформленные на иностранном языке, должны быть представлены с нотариально засвидетельствованным переводом на казахский или русский язык. - С какого момента имущество будет считаться легализованным и что может послужить причиной отказа в приеме документов? Вправе ли субъект повторно подать заявление в комиссию после устранения причин, послуживших основанием для возврата документов? - В органах управления государственных доходов созданы комиссии по рассмотрению заявлений на легализацию имущества, которые в течение тридцати календарных дней со дня подачи заявления выносят решения. И с момента вынесения решения руководителем налогового органа имущество считается легализованным. В случае представления неполного пакета документов, наличия подчисток и исправлений, несоответствия требованиям законодательства Республики Казахстан - документы подлежат возврату. При устранении причин лицо вправе повторно подать заявление на проведение легализации имущества в течение установленного

РАЗМЕЩЕНИЕ

РЕКЛАМЫ

Адрес: пр. Аль-Фараби, 90 (1 этаж, левое крыло - рекламный отдел).

Тел. 8 (7142) 54-03-01

срока легализации. Ответственность за полноту и достоверность представляемых сведений по легализуемому имуществу несут субъекты легализации. Обращаю внимание граждан, что решения налогового органа, а также иные действия (бездействие) при проведении легализации имущества могут быть обжалованы в суде. - Обязан ли каждый гражданин, будь то физическое или юридическое лицо, легализовать свои доходы? - Лицами, имеющими право участия в данной акции, являются граждане Республики Казахстан, оралманы и лица, имеющие вид на жительство в Республике Казахстан, легализующие имущество в порядке, установленном законом. При этом, в отличие от легализации 2006 года, юридические лица не являются субъектами предстоящей легализации имущества. Следует отметить, что легализации подлежат доходы, полученные с нарушением требований законодательства Республики Казахстан. В связи с чем легализация дает возможность легализовать и ввести в законный оборот имеющиеся доходы без боязни в последующем быть привлеченным к ответственности. - Какое имущество не подлежит легализации? - Не подлежит легализации имущество, полученное в результате: - совершения преступлений против личности, семьи и несовершеннолетних, конституционных и иных прав и свобод человека и гражданина, мира и безопасности человечества, основ конституционного строя и безопасности государства, собственности, безопасности информационных технологий, интересов службы в коммерческих и иных организациях, общественной безопасности и общественного порядка, здоровья населения и нравственности, порядка управления, правосудия и порядка исполнения наказаний; - совершения экологических, транспортных, воинских преступлений, коррупционных правонарушений

Директор - гл. редактор: Елена НИКИТЕНКО. Заместитель главного редактора: Оразалы Жаксанов. Тел. (54-62-46). Шеф-редактор: Айжан Утевова. Тел. (54-3758). Ответсекретарь: Ирина Востротина. Тел. (54-37-58). Корреспонденты: Сергей Биркле (54-64-85), Валерия Вахненко (54-05-75), Марина Кострова (54-05-75), Александр Кузьмичев (54-62-46), Ва-

и преступлений, а также иных преступлений против интересов государственной службы и государственного управления, преступлений в сфере экономической деятельности, в том числе экономической контрабанды; - изготовления и сбыта поддельных денег и ценных бумаг, подделки, изготовления или сбыта поддельных документов, штампов, печатей, бланков, государственных наград; - незаконного использования инсайдерской информации и манипулирования на рынке ценных бумаг. Не подлежит легализации также имущество: - права на которое оспариваются в судебном порядке; - предоставление прав на которое не допускается законами Республики Казахстан; - деньги, полученные в качестве кредитов; - имущество, подлежащее передаче в пользу государства; - жилые и нежилые помещения в объектах недвижимости, завершенных строительством за счет бюджетных средств в рамках реализации антикризисных мер в целях обеспечения стабильности социальноэкономического развития Республики Казахстан. - Гарантируется ли конфиденциальность при проведении легализации, и что будет грозить тем гражданам, кто не легализовал имущество в положенное время? - Государственные органы, организации и их должностные лица и работники обязаны обеспечить конфиденциальность информации, полученной в процессе проведения легализации имущества, в том числе не допускать распространения информации без согласия субъекта легализации или его законного представителя. В случае установления сокрытия доходов к таким лицам будут приняты все меры, предусмотренные законодательными актами Республики Казахстан, в том числе уголовной, административной и дисциплинарной ответственности. С.Т. ДОНЕНБАЕВ, руководитель управления государственных доходов

Тел. 8 (7142) 53-39-13

Адрес редакции: 110000 г. Костанай, пр. Аль-Фараби, 90. Телефон приемной редактора 54-27-53, факс 54-27-53 ТОО «Газета «Наш Костанай» Регистрационное свидетельство № 12842-Г выдано 18.06.2012 г. Министерством культуры и информации Республики Казахстан. Собственник: ТОО «Газета «Наш Костанай». Издается с августа 1990 г. при поддержке акима города. Территория распространения: г. Костанай и Костанайская область.

лентина Мелехова (54-05-75), Зульфия Набиева (54-05-75), Надежда Чистякова (54-05-75). Фотокорреспондент: Олег Яблочкин, Никос Мармалиди (54-64-85). Рекламный отдел: тел. 54-03-01. Дежурный редактор: Валерия Вахненко. Газета набрана и сверстана в компьютерном центре «НК»: Валентина Михальцова, Индира Казиханова. Корректоры: Виктория Богдан, Куляш Турубаева. Тел. 54-69-71.

gazeta@top-news.kz Печать офсетная. Газета отпечатана в ТОО «Костанайский Дом печати», г. Костанай, ул. Майлина, 2/3. Объем - 1,5 печатных листа. Тираж номера - 2988. Подписной индекс: К-315. Заказ № 2040. При перепечатке ссылка на «НК» обязательна. Мнение авторов публикаций может не совпадать с точкой зрения редакции. ® - материал публикуется на правах рекламы. Ответственность за содержание рекламы и объявлений несет рекламодатель.

Вторник, 23 декабря 2014 г.

НАШ КОСТАНАЙ

ЛИТЕРАТУРНЫЙ ЭКСПРЕСС ПОЭТИЧЕСКИЕ НОВИНКИ

Владимир ГОСТЕВ

«Увидел мир свежий, слепящий…»

ПРЕДЗИМЬЕ

Рецензия на поэтический сборник Владимира Гостева «Судьбы мгновенья»

Судьбы мгновенья Сколько угодно можно спорить о том, у кого больше поклонников в читательской среде – у поэтов, представителей «сложной» школы поэзии, или, наоборот, «простой». Вообще-то эти понятия как таковые весьма условны. В частности, мне доводи-

лось встречать немало любителей метапоэзии, которые не просекали зашифрованный двойной-тройной подтекст в стихах Баратынского или Тютчева, да что уж там, рубцовскую лирическую ноту не понимали. Считали стихи третьесортными, если

в них встречались слова: «судьба», «душа», «сердце», «родина» и т.п. Не в вину им будет сказано (что поделать, - «дети асфальта»): не понимаешь природу (Бога) – не понимаешь жизнь. И удивляли полной противоположностью те, кто, в общем-то, писали «простые» сюжетные стихи, однако великолепно понимали (и принимали!) неоднозначность в «сложных» произведениях этих самых «детей асфальта». Не понаслышке будет сказано, что написать звучащее, простое, искреннее стихотворение не менее сложно, чем по полной выложиться в стихотворении с большим пластом смыслового подтекста. Какую душевную энергетику необходимо вложить, сколько вдохнуть жизни надо, чтобы цветочки – березки, рассветы – закаты, вьюги – ветра обозначали в стихах не просто обыденные явления природы ли, погоды, а перешли из лубка в полноценное состояние художественного произведения!

«В снах бегу через поле в леса, \ Где в лазурь окунулись березы, \ Там, как прежде, на травах роса, \ Только очень похожа на слезы.» Это четверостишие из первого сборника Владимира Гостева «Судьбы мгновенья» звучит как открытая, искренняя, непосредственная исповедь лирического героя перед читателем. Здесь он чист и беззащитен, как перед солнечными лучами внезапно выпавший в марте снег. Просматривая сборник, я заметил одну характерную деталь: любое четверостишие в стихотворении тянет за собой другое, поэтому если приводить некие выдержки из него, цитировать, то необходимо это делать сразу всем стихотворением. Да, может быть, о чем-то можно написать насыщенней, применив более выразительные художественные средства, над чем-то еще работать и работать, но налицо то, что у Владимира Гостева, исходя из тех стихов, что представлены в сборнике,

обозначено свое творческое дыхание, свой неповторимый речитатив, строй речи. Свое понимание жизни, наконец. И, конечно, есть куда стремиться! От стихов остается какое-то светлое, чудесное чувство родства с прекрасным, и оттого появляется готовность простить миру его обыкновенную несправедливость. Пример? Пожалуйста. «… И улыбнулся новый день иначе, \ Я с недругом почувствовал родство…\ Душой – еще вчера была незрячей – \ Увидел новой жизни торжество!» Когда-то поэт Николай Рубцов говорил, что если стихотворение не лирическое, то это не поэзия. В небольшом по объему сборнике В. Гостева – торжество этой самой что ни на есть лирики, а значит, и торжество поэзии, идущей от самых добрых душевных порывов, искренне объясняющих любовь автора ко всему непреложно происходящему в этой жизни. А что такое поэзия без любви? Владимир РАСТЁГИН

В РУДНОМ Еще ласкает луч листву осины, Пылает зноем горизонт долин, И взгляд спокоен от небесной сини, Но шьет узоры журавлиный клин. Притихший тополь сыпет позолотой, Остуженный Тобол слегка грустит, Незримою меняется заботой Уже чужой песчаных пляжей вид. Исчез июль. Уехал безбилетным, Оставив листьев шумный диалог. Предзимье входит шагом незаметным, Переступив невидимый порог. А город, зацелованный прохладой, Живет неповторимой суетой Ложится с медью наземь гром армадой Лихих составов с рудненской рудой. *** Шальным упало небо зноем, Швыряя луч, жующий тень. Июль с поникшим травостоем Ступил на тронную ступень. Усыпан грустью лес, а кроны В измятой жаждою листве Пылают знойно-желтым тоном С мольбой тонущих в синеве. Но ночь затмит дыханье света, Навалятся на душу сны На гребне середины лета Мне долго в снах снега видны.

Алексей ОЛЕКСЮК

Продается дом с привидением

Посвящается Нине

Нежарким летним вечером к старинному, выложенному красным и белым кирпичом особняку на одной из центральных улиц, - особняку, справедливо считающемуся одним из красивейших и заметнейших зданий города, подкатила дорогая чистенькая иномарка, из которой вышел человек в черном добротном костюме. Человек поднялся на невысокое крыльцо, поискал взглядом кнопку звонка и, не найдя, постучал. На стук никто не отозвался. Постучав еще разок, уже настойчивее, и вновь не получив ответа, он наклонился к освещенному оконцу полуподвала и коротко, но требовательно ударил согнутым пальцем в стекло. На сей раз в здании послышался какой-то неопределенный звук, затем звякнул замок, и дверь наконец отперли. На пороге стоял сухощавый, высокий мужчина лет сорока. - Я по объявлению, - сказал тот, что стучал. - Вы хозяин? - Нет. Я охранник. Хозяева вернутся завтра к обеду. - Жаль… Меня зовут Иван Сергеевич - вот визитка. Если вы не возражаете, я хотел бы осмотреть здание. Сухощавый мужичок, небрежно повертев в руках визитку, посторонился: - Проходите. Иван Сергеевич вошел в темную прихожую. Охранник добросовестно проводил его по всему

дому, обстоятельно, но несколько флегматично (мол, мое дело десятое) отвечая на возникавшие по ходу вопросы. Нужно откровенно признать, помещения Ивану Сергеевичу понравились чрезвычайно, было видно, что хозяева на ремонт не поскупились, превратив столетней постройки особняк в современное, со всеми необходимыми удобствами здание. Когда, закончив осмотр, вышли обратно на улицу, уже стемнело: горели золотистым светом электрические фонари, а в небе всплыла яркая, как начищенный медный таз, луна. - И не жаль им за такую цену отдавать-то? - спросил Иван Сергеевич сухощавого охранника. - Жалко, конечно. Только житья все одно нет. - Как это? - насторожился Иван Сергеевич. - Днем еще ничего, терпимо. Так, постучат немного, или крупу какую на кухне рассыплют, или еще что по мелочи… А ночью до того распоясываются, что спать невозможно. - Кто? - У вас закурить не найдется? - А? Ах, да, конечно, - Иван Сергеевич поспешно вынул пачку и протянул собеседнику. Тот взял сигарету, закурил и продолжил все тем же слегка флегматичным тоном: - Помнится, недельки через две после ремонта… Да, где-то недельки через две это и началось. Сначала мебель стала пошали-

вать. Поставишь стул в одном месте, отвернешься на минуту, глядь - а он уж в другой комнате. Станешь спрашивать: никто не трогал. Потом то же самое началось и с другими предметами: то будильник обнаружится вдруг в холодильнике, то хрустальный сервиз на полке в ванной комнате, то пульт от телевизора в кастрюле с борщом. Дальше больше. Ни с того ни с сего вдруг треснуло зеркало в спальне; в гостиной средь ночи рухнула на пол люстра… Короче, мистика полная… Отправив детей от греха подальше на дачу, хозяева кинулись ко всяким там экстрасенсам, шаманам, медиумам, магистрам космоэнергетики и так далее. Но это, если честно, мало что изменило. Вернее, изменило только в худшую сторону: возникли какие-то странные не то скрипы, не то стоны, не то шепоты. Ночью явственно слышались чьито шаги. Позвали священника, чтобы он окропил весь дом святой водой. Но едва только поп начал брызгать стены в прихожей, как из гостиной вышла невесть откуда взявшаяся женщина в белом подвенечном платье и молча поднялась по лестнице на второй этаж. А вслед за этим (секунд через пятнадцать) раздался пистолетный выстрел и чей-то столь истошный вопль, что у всех присутствующих волосы зашевелились на головах. Прибывшая на место полиция, понятное дело, ничего не

обнаружила: ни трупа, ни вообще каких-либо следов стрельбы. Бледный, как смерть, поп, мелко крестясь трясущейся от страха рукой, наотрез отказался еще раз переступать порог «бесовского» дома. Вот бедным хозяевам и пришлось поместить в газете объявление о продаже. Только покупатели вряд ли найдутся: слухи-то уже поползли по городу… Иван Сергеевич, молча слушавший весь этот рассказ, и сам начал припоминать: кто-то где-то когда-то что-то подобное ему говорил… Однако дом был, действительно, хорош, а если прибавить к этому местоположение в самом центре города и ту невысокую цену, которую за него просили… «Насчет привидений — это, конечно, полная чушь, бабкины сказки. Но дельце определенно нечисто. Может быть, кто-то уже положил глаз на столь ценную недвижимость, заплатив охраннику, чтобы тот своими страшилками конкурентов отпугивал?» - подумал про себя Иван Сергеевич, а вслух спросил: - И часто оно… это самое… пошаливает? - Да, почитай, все время. - Сам-то не боишься? Всю ночь ведь один. - А я не верю в привидений, ответил долговязый охранник, загасив ногой окурок сигареты, и медленно растворился в вечернем воздухе.

ПРОЧИТАЙТЕ ДЕТЯМ

Сергей ОНЧА *** Завела котенка Нюра, Как назвать? Пусть будет Юра. А котенку все равно, Назови хоть Домино. Вслед за крохой носится, К ней на руки просится, Как добился своего, Сразу сон сразил его. Глядя нежно на котенка, Задремала и девчонка. Спят и Нюрины игрушки: Гайка, болт и дно от кружки. *** Желтый стол с одной ногой, В блюде плов лежит горой, Тонкой струйкой пар от плова, На него и дует Вова. Много, мало ли он дул, Не заметил, как уснул. И, представьте, это «чудо» Завалилось прямо в блюдо. Так визжал потом мальчишка, Что проснулся в чаще мишка, Дятел вниз с сосны упал, А бизон заикой стал. ВОРОБЕЙ В школе к Асе прямо в классе Сел на парту воробей, И, пронзительно чирикнув, Поздоровался так с ней. Загудел класс, словно улей, Воробей встал на крыло. И про этот с Асей случай Говорит теперь село.