Interview Victor Goemaere

“Heel veel mensen hebben de neiging heel luid hun eigen verhaal te verkondigen. We verliezen het luisteren naar elkaar.”

Victor

Goemaere

“Lezen is heel individueel, het is gij en het boek. Het zit in uw hoofd als je het leest. Daarom vind ik het ook belangrijk om het met mensen in mijn omgeving te bespreken. Omdat zij er ook weer hun perspectief op hebben of ook weer andere boeken kunnen aanraden. Zo blijf je elkaar stimuleren meer te lezen.”

In het dagelijkse leven muzikant en barman

Woonachtig te Sint-Jans-Molenbeek

Met Belgische nationaliteit

muntpunt.be/victor

Tipt ‘Barracoon’ / Zora Neale Hurston

Barracoon • Zora Neale Hurston Vertaling: Robert Dorsman de Geus, 2019 272 pagina’s

~In 1860 wordt de negentienjarige Oluale Kossola vanuit West-Afrika naar de Verenigde Staten verscheept, op het laatste – dan al illegale – Amerikaanse slavenschip de Clotilda. De beroemde schrijfster en antropologe Zora Neale Hurston tekende zijn verhaal op in 1931, maar vond geen uitgever voor dit werk. Toen het in 2017 alsnog verscheen, werd het herkend als een uniek historisch document. Barman en muzikant Victor Goemaere is “altijd wel iets aan het lezen”. Vooral non-fictie en vaak met een historische context, al hecht hij ook veel waarde aan de menselijke kant van het verhaal. In ‘Barracoon’ van Zora Neale Hurston vallen al zijn interesses samen. Het boek moest bijna 90 jaar op een uitgever wachten. “Het is spijtig dat ze het destijds niet gepubliceerd kreeg en des te belangrijker dat het nu eindelijk wel is gebeurd.”

Nog voordat Victor Goemaere (25) wist wát hij wilde studeren, wist hij al dat hij in Brussel wilde studeren. De liefde voor de stad kreeg hij van thuis uit mee. “Mijn vader is wel fan van Brussel. Dus gingen we vroeger op zondag soms op uitstap naar de stad.”

Als student begon hij als barman in een café, waar hij nog altijd werkt. Daarnaast is hij vooral bezig met muziek. Hij leerde zichzelf gitaar spelen en zat in verschillende bands. Wat begon met klassieke rockmuziek, evolueerde al snel in experimenteren met verschillende klanken. Momenteel speelt hij in een band die moeilijk onder een genre te plaatsen valt.

Dat zijn muziek niet in hokjes past, strookt ook met zijn kijk op de wereld. “Ik zie mensen als een oneindige variatie van kleuren en schakeringen. Mensen in hokjes duwen vind ik heel eng. Als individu wil ik mijn verantwoordelijkheid nemen in een maatschappij die steeds diverser wordt. Ik vind het belangrijk om me bewust te zijn van maatschappelijke kwesties als institutioneel racisme en de privileges die je hebt.”

Laatste slavenschip

Ook zijn boekkeuze sluit daarbij aan. Barracoon is het relaas van Oluale Kossola, overlevende van het laatste slavenschip, opgetekend door schrijfster en antropologe Zora Neale Hurston (1891-1960). In 1927 had ze verschillende gesprekken met de toen 86-jarige Kossola. Ze schreef zijn indrukwekkende levensverhaal fonetisch op in het persoonlijke Engels-Afrikaanse dialect van Kossola. Ze kreeg het boek oorspronkelijk onder meer niet gepubliceerd omdat niemand het in die taal wilde afdrukken. In 2017, ver na haar dood, gebeurde dat uiteindelijk wel.

“Dat ze consequent niet heeft toegegeven aan de druk het in standaardtaal op te schrijven of uit te geven, toont aan hoe sterk ze moet zijn geweest”, meent Victor. “Het is spijtig dat ze het destijds niet gepubliceerd kreeg en des te belangrijker dat het nu eindelijk wel is gebeurd.” Ook in de Nederlandse vertaling van het boek staat de originele tekst afgedrukt. Op de linkerpagina de woorden van Kossola, op de rechterpagina de vertaling. “Ik heb bepaalde passages in het Engels gelezen om te ervaren hoe hij werkelijk sprak.”

Volgens Victor zijn stemmen als die van Kossola en Hurston extra belangrijk om te horen. “De witte, heteroman zoals mezelf krijgt in de wereld al meer dan genoeg kansen en platformen”, zegt hij. “We hebben ook al genoeg witte mensen gehad die spreken over zwarte mensen. Het is nogal dubbel als de mensen over wie gesproken

De witte heteroman zoals mezelf krijgt in de wereld al meer dan genoeg kansen en platformen. We hebben ook al genoeg witte mensen gehad die spreken over zwarte mensen. Het is nogal dubbel als de mensen over wie gesproken wordt, daarbij niet zelf aan het woord komen.

wordt, daarbij niet zelf aan het woord komen.”

Mensenleven

Barracoon herinnert de lezer er ook aan dat geschiedenis meer is dan feiten, jaartallen en cijfers. Boeken en discussies over historie kunnen vaak “nogal abstract en afstandelijk” zijn, met soms weinig oog voor de menselijke impact. “Een boek over het feit ‘slavernij’ is nog iets anders dan een verhaal over slavernij dat zich afspeelt in een persoonlijke context. We mogen niet vergeten dat het altijd om mensen en mensenlevens gaat.”

“Ik kies vaak voor non-fi ctie omdat ik heel

graag lees om te leren”, vervolgt Victor. “Al is het ook juist dat menselijke verhaal waar ik veel waarde aan hecht. Levensverhalen kunnen je inspireren, zeker verhalen van mensen die in andere of onfortuinlijkere omstandigheden opgroeien dan jijzelf. We zijn allemaal mensen, maar hebben of krijgen niet allemaal dezelfde kansen. De erkenning van die grote ongelijkheid is al een begin. Ook daardoor raak je je meer bewust van je eigen privileges en de verantwoordelijkheden die je daarvoor kan nemen.”

We zijn allemaal mensen, maar hebben of krijgen niet allemaal dezelfde kansen. De erkenning van die grote ongelijkheid is al een begin.

Luisteren

Ook in zijn werk als barman ontmoet hij veel verschillende mensen met ieder hun eigen verhaal. Luisteren is “een groot deel” van zijn job. Binnen de sector voelt hij dan ook de frustratie dat tijdens de coronacrises de horeca “louter als economische activiteit” wordt gezien. “Want het is ook een onoffi ciële vorm van mantelzorg. Er komen vaak mensen langs die eenzaam zijn en nergens terecht kunnen met hun verhaal.”

De nood aan een luisterend oor is wellicht ook een teken van de tijd. “Op zich is het een simpele handeling om naar iemand te luisteren, maar ik heb het gevoel dat de kwaliteit van het luisteren steeds meer naar de achtergrond verdwijnt. Heel veel mensen hebben de neiging heel luid hun eigen verhaal te verkondigen. We verliezen het luisteren naar elkaar.”

Zelf probeert hij zijn steentje bij te dragen door al luisterend en al lezend open te staan voor nieuwe inzichten en de verhalen van anderen. Waarbij ieder gelezen boek vaak ook weer aanleiding is voor een (goed) gesprek en nog meer luisteren. “Lezen is heel individueel, het is gij en het boek. Het zit in úw hoofd als je het leest. Daarom vind ik het ook belangrijk om het met mensen in mijn omgeving te bespreken. Omdat zij er ook weer hun perspectief op hebben of ook weer andere boeken kunnen aanraden. Zo blijf je elkaar stimuleren meer te lezen.”

Babs Verblackt

Nicole

De Ridder

“Ik hou van boeken, gans de familie trouwens, mijn drie kinderen lezen, mijn oudste kleinkind ook, zoveel boeken thuis bij ons, bij hun ook, geen van ons vijven kan een boekenwinkel overslaan en we zijn ook allen ingeschreven in een bibliotheek maar houden van papieren boeken thuis in het boekenrek om nog eens te lezen.”

In het dagelijkse leven gepensioneerd en vrijwilligster

Woonachtig te Sint-LambrechtsWoluwe

Met Belgische nationaliteit

muntpunt.be/nicole

Tipt ‘Het mysterie van kamer 622’ / Joël Dicker

L’enigme de la chambre 622 • Joël Dicker Vertaler: Manik Sarkar De Bezige Bij, 2020 576 pagina’s

~Aan het begin van de zomer van 2018 verblijft een schrijver in het luxueuze Paleishotel in het Zwitserse Alpendorp Verbier. Hij verblijft in kamer 623 en verbaast zich erover dat de kamer naast hem het nummer 621-bis heeft. Langzamerhand wordt duidelijk dat jaren eerder een moord is gepleegd in kamer 622, waarvan het politieonderzoek nooit is afgerond. De schrijver besluit zich volledig op de onopgeloste moord te storten: wat gebeurde er twintig jaar eerder in kamer 622?

1 STAD, 19 BOEKEN 35