OCHRONA PRZECIWSŁONECZNA /
Z wiedzą
Filtry UV w kosmetykach dla dzieci stanowisko Polskiego Związku Przemysłu Kosmetycznego
Filtry UV są to substancje, które pochłaniają lub odbijają promieniowanie UV. Celem ich stosowania jest ochrona skóry i włosów przed szkodliwym działaniem promieniowania UV. W zależności od mechanizmu działania filtry UV dzielimy na fizyczne oraz chemiczne: • Filtry fizyczne, nazywane czasem substancjami ekranującymi, odbijają promieniowanie UV. Filtry fizyczne odbijają głównie promieniowanie UVB w zakresie 280–320 nm; • Filtry chemiczne absorbują promieniowanie UV. Ich cząsteczki przechodzą w stan o wyższej energii, tzw. stan wzbudzony, a następnie wypromieniowują nadmiar energii w postaci promieniowania cieplnego i/lub zmieniają swoją strukturę na strukturę o wyższej energii. Filtry chemiczne pochłaniają promieniowanie w zakresie UVA, jak i UVB. W mediach, zwłaszcza parentingowych, można znaleźć wiele nierzetelnych informacji na temat bezpieczeństwa filtrów chemicznych. Między innymi sugerowany jest szkodliwy wpływ filtrów chemicznych na rozrodczość, a także właściwości drażniące i uczulające. Wiele nierzetelnych źródeł rekomenduje stosowanie produktów kosmetycznych dla dzieci zawierających wyłącznie filtry fizyczne. Są to informacje nieprawdziwe, niepotwierdzone dowodami naukowymi, które swoją powszechność zawdzięczają jedynie szerokiemu rozgłosowi. BEZ FILTRÓW ANI RUSZ Skóra dziecka jest szczególnie wrażliwa na promieniowanie UV. Problemy, takie jak fotostarzenie czy występowanie niektórych rodzajów nowotworów, są zależne od całkowitej dawki promieniowania pochłoniętej przez skórę w ciągu życia. Według szacunków Międzynarodowej Agencji ds. Badań nad Rakiem blisko 25 proc. czasu spędzonego na słońcu przypada na okres przed 18. rokiem życia. Ochrona przeciwsłoneczna dzieci ma kluczowe znaczenie dla kondycji i zdrowia skóry przez resztę życia. Stosowanie substancji promieniochronnych w produktach kosmetycznych jest ściśle regulowane przepisami prawa. Dozwolone do stosowania jako filtry UV w kosmetykach są wyłącznie te substancje, które zostały pozytywnie ocenione pod względem bezpieczeństwa przez Komitet Naukowy ds. Bezpieczeństwa Konsumentów (SCCS)1 i umieszczone na liście substancji promieniochronnych dozwolonych do stosowania w produktach kosmetycznych. Lista ta znajduje się w załączniku VI do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczącego produktów kosmetycznych2. Bezpieczeństwo poszczególnych substancji promieniochronnych zostało potwierdzone również przez amerykański zespół ekspertów – toksykologów Cosmetics Ingredient Review (CIR) Expert Panel. Eksperci dokonali szczegółowego
przeglądu i analizy wszystkich dostępnych danych dotyczących bezpieczeństwa większości składników promieniochronnych stosowanych w produktach kosmetycznych. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) potwierdziła bezpieczeństwo i skuteczność poszczególnych substancji promieniochronnych dozwolonych do stosowania w produktach ochrony przeciwsłonecznej w Stanach Zjednoczonych3. FILTRY A GOSPODARKA HORMONALNA Istnieją doniesienia naukowe, że filtry chemiczne, jak wiele innych substancji naturalnych i syntetycznych, mogą wykazywać słabe działanie proestrogenne. Publikacje te zostały oparte na badaniach przeprowadzonych w warunkach in vitro lub na zwierzętach z doustnym stosowaniem substancji promieniochronnych. Nie odzwierciedlają one rzeczywistych warunków ich stosowania. Nie istnieją żadne rzetelne badania naukowe, które wykazywałyby szkodliwy wpływ na organizm człowieka substancji promieniochronnych zarówno chemicznych, jak i fizycznych dozwolonych do stosowania w produktach kosmetycznych. Działanie proestrogenne filtrów UV i możliwy wpływ na gospodarkę hormonalną jest uwzględniany w ocenie bezpieczeństwa tych substancji prowadzonej przez SCCS i CIR. Filtry chemiczne mają bardziej uniwersalne właściwości niż filtry fizyczne, gdyż mogą chronić skórę przed UVA i UVB. Filtry fizyczne zaś chronią przede wszystkim przed promieniowaniem UVB. Dlatego dla pełnej ochrony skóry dziecka rekomendowane jest wybieranie produktów kosmetycznych zawierających filtry fizyczne oraz filtry chemiczne. 1. 2. 3.
http://ec.europa.eu/health/scientific_committees/consumer_safety/opinions/index_en.htm#4 http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2009:342:0059:0209:pl:PDF http://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/CFRSearch.cfm?CFRPart=352
17