GASTSCHRIJVER 42
Gôh, meneer Brouwers
Jeroen Brouwers \ In het atelier van de
Bossche fotograaf hing een achterdoek met een strand- en zeegezicht. Daar zette hij zijn clientèle voor als wandelaars die in het mulle zand een ogenblik zijn blijven staan om te genieten van waar ze zich bevinden, terwijl de stad ’s-Hertogenbosch honderd kilometer van duin en branding verwijderd ligt. Zo kwam die pronte vrouw met haar strikken en zware japonnen voor aanrollende golven te poseren naast een scharrig meubeltje, ogenschijnlijk vervaardigd van aangespoeld wrakhout. Wie was zij? Ze heette Theodora Hoefnagels, geboren in 1842, en overleden ‘na voorzien te zijn van de laatste HH Sacramenten’ in 1928. Dit schrijf ik over van haar doodsprentje. En dat ze gehuwd was met Jacobus Brouwers, geboren in 1839 en ‘na voorzien te zijn van de HH Sacramenten der stervenden’ ontslapen in 1913. Dit neem ik over van zijn doodsprentje, met aan het slot: ‘Bemind zij overal het H. Hart van Jezus (100 dagen aflaat)’. Onderaan Theodora’s prentje staat ‘O.L.V. van den Bosch Zoete Moeder bid voor mij’. Oppassende katholieke mensen, die op bestelling van de pastoor een stoet van nazaten hebben voortgebracht, die op hun beurt ook weer voor kolonies nieuwe Brouwersen hebben gezorgd. Een van Jacobus’ en Theodora’s zeven kinderen heette Waltherus (1880–1957), in dagelijks gebruik Walter, ook wel Wout. Over hem zou ik een roman kunnen schrijven, maar waarom zou ik. Ook hij zette kinderen op aarde, vier jongens, een meisje, allemaal in ’s-Hertogenbosch, waar hij op zekere dag de huisdeur achter zich sloot voor even een boodschapje in de buurt, naar hij zei, om vervolgens spoorloos te verdwijnen en pas tientallen jaren later weer van zich te laten horen vanuit ergens in Amerika, waar hij intussen na tal van merkwaardige levenskronkels Browers was gaan heten. Van het door hem in de steek gelaten gezin werd de oudste, een zoon, vernoemd naar grootvader Jacobus, hij zou door het leven gaan als Jacques. Dat is het ventje op de foto naast Theodora, op dat gammele stoeltje. Hoe oud zou het kereltje zijn, zowat vier jaar? Dan zou de foto dateren van 1907, daar de kleine Jacques, aan43