Jan Lampo Het omvangrijke en cultuurhistorisch waardevolle archief van de Antwerpse drukkerij annex uitgeverij J.E. Buschmann (1842-1978) berust al enkele decennia in het Letterenhuis. Naast het bedrijfsarchief bevat het opmerkelijke documenten uit het familiearchief. Zoals de doos met het mysterieuze etiket ‘Attentat’, vol brieven en krantenknipsels en gewijd aan een bijna-moord.
De zaak-Buschmann. Archief van een vergeven misdaad Antwerpen, 1923. Jazz, cocaïne en dada? De moderniteit weegt niet op tegen de mentaliteit en het stadsbeeld uit de Belle Epoque. Toch maakt de pers zich zorgen. Op 7 april schrijft de Franstalige liberale krant Le Matin: Antwerpen is houdster van een sinister record: dat van de criminaliteit. Geen dag gaat voorbij of wij zijn verplicht over een misdaad te berichten. Onlangs meldden wij de weerzinwekkende aanslag waarvan een vrouw in Hoboken het slachtoffer werd; dan was er de huiveringwekkende misdaad in de Blauwbroekstraat, gevolgd door de dood van een vrouw van lichte zeden in de Jezusstraat; enkele dagen later vond in de Lange Nieuwstraat een dubbele misdaad plaats. Het jongste criminele feit dat de journalist aanzet tot deze sombere overwegingen is dan ook van dien aard dat het zijn burgerlijk lezerspubliek de stuipen op het lijf te jaagt. De 41-jarige drukker en uitgever G. Jos. Buschmann, jongste telg uit een gerespecteerde familie, is in zijn eigen werkplaats met een hamer bewerkt door een arbeider. Het kleurrijkste relaas verschijnt in De Schelde (4 april): Zooals de lezer reeds weet, werd de heer Buschmann, bij zijn thuiskomst, in den gang der drukkerij, die uitgeeft op de Rijnpoortvest, door een zijner werklieden aangevallen. Dat gebeurde in de volgende omstandigheden. Rond 7 u. 15 bevonden zich de heer vader Buschman en zijn zoon in het bureel. De zoon ging naar de brievenbus zien of er nog brieven waren toegekomen. Toen hij in de werkhuizen kwam, draaide hij eene elektrische lamp aan. Bijna op hetzelfde oogenblik werd hij in den rug aangerand. De aanvaller sprong op den rug van zijn slachtoffer. Hij hield met de
archief
56