museumbulletin > van palmzondag tot pinksteren, passieprenten van johannes stradanus
van palmzondag tot pinksteren passieprenten van johannes stradanus (brugge 1523 - firenze 1605) ‘Passie’ is verbonden met ‘grote inzet’, ‘overgave’ en ‘hartstocht’. Niet iedereen zal dit woord nog associëren met religie. Evenwel is de passie of het lijden van Jezus een belangrijk element in het christelijk geloof en is dit thema geregeld afgebeeld in religieuze kunst. In 2012 verwierf het Groeningemuseum 36 bladen van de 41-delige prentenreeks PASSIO, MORS ET RESURRECTIO DN. NOSTRI IESU CHRISTI oftewel Passie, dood en wederopstanding van onze heer Jezus Christus ontworpen door de Bruggeling Jan van der Straet, beter bekend als Stradanus (1523-1605). Deze nieuwe aanwinst vormde de aanleiding tot de tentoonstelling Van Palmzondag tot Pinksteren. Passieprenten van Johannes Stradanus (1 maart – 15 juni 2014) waarin de meester, zijn Passie en de feest- en gedenkdagen rond Pasen centraal staan. Door EVELIEN DE WILDE
1 Johannes Stradanus (inv.), Het ver-
raad door Judas uit reeks: PASSIO, MORS ET RESURRECTIO DN. NOSTRI IESU CHRISTI, gravure, 1581/4 2 Johannes Stradanus (inv.), De
zweetdoek van Veronica uit reeks: PASSIO, MORS ET RESURRECTIO DN. NOSTRI IESU CHRISTI, gravure, 1581/4
8
stradanus en de prentkunst Wanneer Stradanus zijn artistieke opleiding in de Zuidelijke Nederlanden heeft voltooid, vertrekt hij naar Italië. Daar werkt hij vooral aan het hof van de Florentijnse hertog Cosimo de’ Medici (1590-1574), waar hij zich ontwikkelt tot een veelzijdig kunstenaar. Stradanus ontwerpt tapijten, werkt mee aan fresco’s en maakt schilderijen. Rond 1570 legt hij zich ook toe op ontwerpen voor prenten. Hoewel Stradanus het grootste deel van zijn carrière in
Italië doorbrengt, werkt hij voor de uitvoering van deze prentontwerpen nauw samen met prentmakers uit zijn thuisland. In de Nederlanden zijn op dat moment veel prentuitgevers actief. Door toedoen van de vermaarde Antwerpse uitgever Hiëronymus Cock (1518-1570) is een tapijtenreeks met jachtscènes naar ontwerp van Stradanus die Cosimo de’ Medici speciaal voor zijn Italiaanse villa laat weven al vlug in druk verkrijgbaar op de internationale markt. Na de verschijning van deze reeks neemt de prentproductie van Stradanus een grote vlucht.