De Wetenschapsraad: door Frans van der Horst

De Wetenschapsraad

Door: Frans van der Horst

In Januari 2021 is de Wetenschapsraad gestart als ziekenhuiscommissie van het reinier de Graaf Gasthuis. De Wetenschapsraad behartigt de belangen van alle medewerkers van het rdGG die in de breedste zin onderzoek doen of willen gaan doen.

Binnen het Reinier wordt veel onderzoek gedaan door voornamelijk artsen maar de laatste tijd ook steeds meer door verpleegkundigen, paramedici en physician assistants. Dat onderzoek steeds breder wordt gedaan binnen het Reinier de Graaf Gasthuis is een goede ontwikkeling. De wetenschappelijke publicaties die voortvloeien uit deze onderzoeken staan hoog aangeschreven binnen de STZziekenhuizen, waarbinnen toegepast wetenschappelijk onderzoek één van de pijlers is.

Om naast de dagelijkse werkzaamheden dit onderzoek binnen het Reinier efficiënt uit te voeren, moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Een belangrijke voorwaarde is dat de onderzoekers worden ondersteund bij alle facetten van het opzetten en uitvoeren van een onderzoek. Dat gaat niet vanzelf en vergt expertise op veel verschillende gebieden. Al snel wordt de onderzoeker geconfronteerd met vragen over hoe een degelijk onderzoek opgezet moet worden, hoe een subsidieaanvraag moet worden geschreven, hoe je een toetsing van het onderzoek bij de Medisch Ethische Commissie moet aanvragen en hoe je de resultaten op een verantwoorde wijze moet verwerken. Als je dat niet zo vaak doet, dan is het een hele kluif om dit zonder hulp uit te voeren.

Daarnaast moet de onderzoeker zonder al te veel moeite aan de benodigde gegevens kunnen komen die bijvoorbeeld in HIX zijn opgeslagen, want lang wachten op onderzoeksgegevens is een bron van frustratie. Doordat de onderzoekers zich in de praktijk voor te veel uitdagingen gesteld voelen, zien zij vaak uiteindelijk af van het doen van onderzoek. Het is zonde als om die reden groot onderzoekspotentieel, dat in Reinier aanwezig is, niet benut zou worden. Vooral omdat we in de praktijk veel voordeel kunnen hebben aan de uitkomsten van deze praktijkgerichte onderzoeken.

Samenwerking externe partners Ook andere STZ-ziekenhuizen worstelen met dezelfde uitdagingen en we kijken graag in elkaars keuken om te zien hoe zaken succesvol kunnen worden aangepakt. Tegenwoordig kan geen hoogwaardig onderzoek meer worden gedaan zonder samenwerking met andere instellingen. Door in een onderzoek samen te werken met andere instellingen, zoals UMC’s en TU Delft maak je veel meer kans op een subsidie. Door op deze manier consortia te vormen, kun je als STZ-ziekenhuis een belangrijke positie innemen want binnen ons ziekenhuis hebben we korte lijntjes, beschikken we over de benodigde expertise maar vooral ook beschikken we vaak over de juiste patiëntengroepen. Dat dit in de praktijk goed werkt, zie je aan onze cardiologie en orthopedie, die samen met universitaire partners, grootschalige wetenschappelijke projecten doen. Een ander voorbeeld is de samenwerking met UMC’s, TNO en startups van TU Delft bij een aantal (promotie)onderzoeken op het gebied van klinisch chemische diagnostiek bij leefstijlgeneeskunde, zoals suikerziekte. Die samenwerking werpt inmiddels zijn eerste wetenschappelijke vruchten af.

Brede vertegenwoordiging Samenwerking en onderlinge afstemming op het gebied van wetenschappelijk onderzoek binnen het Reinier is net zo belangrijk als het werken in consortia. Vandaar dat verschillende groeperingen binnen de Wetenschapsraad zijn vertegenwoordigd, zoals de medische staf, de verpleging, de researchbureaus, arts-assistenten, het Innovatieplatform en RHMDC. Deze brede vertegenwoordiging is belangrijk en de Wetenschapsraad kun je daarom het beste omschrijven als ‘het medische hart van de wetenschap binnen het Reinier’ . De voltallige Wetenschapsraad komt eens per kwartaal samen, terwijl het kernteam dit maandelijks doet.

Opzetten infrastructuur Momenteel zijn de speerpunten van de Wetenschapsraad het opzetten van een goede infrastructuur ter ondersteuning van de onderzoekers binnen het Reinier.

Wetenschap is niet een op zich zelf staand iets maar een integraal onderdeel van wat we als zorgprofessionals in de dagelijkse praktijk van een STZ-ziekenhuis doen. Wat voor de wetenschap nodig is, is ook voor anderen nodig, die zich bezig houden met het verbeteren van de zorg, zoals het Innovatieplatform, het Veranderteam maar ook de afdeling Planning & Control.

Vandaar dat de Wetenschapsraad de verbinding zoekt met alle andere partijen die binnen het Reinier de Graaf Gasthuis

belangrijk zijn voor het wetenschappelijk onderzoek. Gelukkig zien we in de strategie van het Reinier dit gemeenschappelijke belang terug en daar zullen de onderzoekers dankbaar gebruik van kunnen maken.

Stipendium Wetenschappelijk onderzoek hoeft niet alleen grootschalig te worden uitgevoerd, maar kan ook beginnen met nieuwsgierigheid, die eigenlijk in elke zorgverlener zit. De eenvoudige vraag hoe een behandeling kan worden verbeterd, kan voor een verpleegkundige, arts of welke zorgverlener dan ook aanleiding zijn dit te willen onderzoeken.

Om de uitvoering van dit soort onderzoeken een handje te helpen kunnen Reinier-onderzoekers een stipendium van enkele duizenden euro’s aanvragen bij de Wetenschapsraad. Dit kan in de vorm van een pitchsessie, die regelmatig wordt gehouden of gewoon in de vorm van een aanvraag. Dit blijkt een succesvolle aanpak te zijn en veel aanvragen hebben geleid tot een mooie publicatie en bijbehorende presentatie op de Wetenschapsdag van het Reinier de Gasthuis, maar ook tot een stap naar grootschaliger onderzoek. rol Wetenschapsbureau Het Wetenschapsbureau van het RdGG heeft een belangrijke rol bij de ondersteuning van de onderzoekers. Deze rol zal verder worden uitgebreid door bijvoorbeeld praktijkdocumenten beschikbaar te stellen, die de onderzoeker handig kan gebruiken bij het opzetten van het onderzoek. Deze informatie komt binnenkort beschikbaar op de website van het Wetenschapsbureau op Reiniernet. Ook wordt een expert aangetrokken die onderzoekers gaat ondersteunen bij het verwerven van subsidiegelden, want het doen van onderzoek met een beetje omvang kost gewoon geld.

Iedereen in het Reinier wordt dan ook uitgenodigd om bij zichzelf na te gaan of men een vraag beantwoord zou willen krijgen maar nog niet weet hoe dit moet worden aangepakt. De weg naar het Wetenschapsbureau (wetenschapsbureau@rdgg.nl) en de Wetenschapsraad (wetenschapsraad@rdgg.nl) om te helpen bij het opzetten van een wetenschappelijk verantwoord onderzoek ligt dan voor de hand.

Frans van der Horst is klinisch chemicus en voorzitter van de Wetenschapsraad.