RUMUNIA
RAPORT AMBASADY RP W RUMUNII ZA 2012 R.
Informacje podstawowe Według spisu z 2002 r., liczebność mniejszości polskiej w Rumunii szacowana była na 3.559 osób. Język polski jako ojczysty zadeklarowało wówczas 2.690 osób, z czego 2.188 w województwie Suczawa. Natomiast Związek Polaków w Rumunii szacował, że Polaków jest co najmniej dwukrotnie więcej. Nieoficjalne rezultaty najnowszego spisu powszechnego (2011 r.) wskazują na 2.583 osoby polskiego pochodzenia, w tym 1.909 w województwie Suczawa. Oznacza to, że liczebność Polonii maleje. Głównym skupiskiem ludności pochodzenia polskiego jest okręg Suczawa (południe historycznej Bukowiny), m.in. miejscowości Nowy Sołoniec (Solonetu Nou), Plesza (Plesa) i Pojana Mikuli (Poiana Micului), gdzie Polacy – potomkowie migracji rolniczej i zarobkowej – są etniczną większością. Mimo życia od kilku pokoleń na ziemi rumuńskiej, zachowali odrębność językową, obyczajową i narodową. Środowiska wiejskie Bukowiny są stosunkowo niezamożne, dotykają je problemy gospodarcze i społeczne, charakterystyczne dla całego kraju. Podstawą utrzymania jest rolnictwo, hodowla i praca sezonowa przy wyrębie lasów oraz w budownictwie. Ograniczone perspektywy i bezrobocie są powodem narastającej migracji zarobkowej. Pozostałe większe ośrodki rumuńskiej Polonii to Bukareszt, Jassy i Konstanca, gdzie Polacy to głównie przedstawiciele inteligencji. Organizacje Jedyną organizacją jest Związek Polaków w Rumunii.
208
MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH
Zorganizowany w 1946 r. w Bukareszcie zjazd organizacji polonijnych powołał do życia nową organizację „Dom Polski”, która do maja 1947 r. w 19 oddziałach terenowych skupiała ponad 5 tys. członków. W latach 1950–1953 rozwiązano w Rumunii wszystkie organizacje mniejszości narodowych, w tym także „Dom Polski”, a jego budynek w Suczawie został skonfiskowany i upaństwowiony. W 1990 r. reaktywowano organizację polskiej mniejszości, z zachowaniem historycznej nazwy „Dom Polski”. Pierwszym prezesem został A. Rojowski. Na zjeździe w 1994 r. Związek Polaków wybrał na prezesa J. P. Babiasza, posła do parlamentu rumuńskiego z ramienia mniejszości polskiej. Po jego śmierci w 2000 r., posłem polskiej mniejszości, a potem i prezesem związku, został prezes stowarzyszenia w Nowym Sołońcu, Gerwazy Longher. Obecnie działa 14 oddziałów, najliczniejsze i najbardziej aktywne w rejonie Suczawy i w Bukareszcie. Pozostałe oddziały Związku (Jassy, Konstanca) mają niewielu członków.