Warber Magazine

1e jaarg an g - j u ni 2 0 1 3

Een uitgave van Sakeklup Reduzum, Friens en Idaerd

In formatief mag azin e over h et war bere leven in Red u zu m, Frien s en Ida erd

2013 2014

Foto: Siep van Lingen

2

WARBER

Bedrijvig hart van Fryslân voorwoord

Voor de eerste en ook de laatste keer is aan mij de eer om een voorwoord te schrijven in deze nieuwe uitgave. Het blad dat voor u ligt is nieuw, vandaar de eerste keer. De gemeente Boarnsterhim bestaat per 1 januari 2014 niet meer, vandaar de laatste keer.

Alle dorpen uit Boarnsterhim zullen zich aansluiten bij een nieuwe gemeente. Voor de dorpen Friens, Reduzum en Idaerd betekent dit aansluiting bij Leeuwarden. Ongetwijfeld bent u bij uw nieuwe gemeente in goede ‘zakenhanden’. Er is vast al contact geweest tussen uw sakeklup met ambtenaren en ondernemers uit Leeuwarden. U zult zich bij hen spoedig thuis voelen.

Ik heb bewondering voor de initiatieven die ondernemers uit Friens, Reduzum en Idaerd ontplooien om het zakenleven in het midden van Fryslân onder de aandacht te brengen en te houden. De sakeklup is hierbij de verbindende schakel. Ruwweg geteld zijn er een 50-tal bedrijven lid van de Sakeklup.

Een groot ledenaantal. In de drie dorpen is dan ook veel bedrijvigheid. De dorpen kenmerken zich door hun onafhankelijke aard en eigenzinnigheid.

De mensen zijn gewend om zichzelf te redden; harde werkers die hun eigen boontjes liever doppen dan afhankelijk te zijn van wat voor instituut of instantie dan ook. Dat blijkt ook uit het grote aantal kleine bedrijven en de vele éénmans bedrijven die er in uw dorpen actief zijn.

Dat u elkaar opzoekt in de vorm van een sakeklup is in mijn ogen belangrijk. De Sakeklup behartigt uw belangen collectief naar buiten; richting gemeente of een andere instantie. Daar waar mogelijk moeten (kleine) ondernemers de krachten bundelen.

Fijn dat u zich gezamenlijk ook via dit blad presenteert. Veel informatie over bedrijven, diensten en verenigingen uit de drie deelnemende dorpen.

U kunt met deze uitgave voor de dag komen.

Dat u daarnaast ook informatie over sport, cultuur, de kerken en het boerenbedrijfsleven meeneemt, is een grote plus voor het blad. Het maakt de informatievoorziening compleet.

Ik wens de dorpen Friens, Reduzum en Idaerd heel veel succes voor de toekomst, zowel de inwoners als de ondernemers. U bent met zijn allen een ‘krigel’ volk dat ook in de nieuwe gemeente zijn weg weer zal vinden. Het dorpseigene gaat gelukkig niet verloren bij het overgaan naar uw nieuwe gemeente, want ‘onze’ dorpen zullen altijd zichzelf blijven.

Hartelijke groet,

Loco burgemeester van de gemeente Boarnsterhim

WARBER

3

Sakeklup Reduzum, Friens en Idaerd Bûnzjend hert fan Fryslân Doe de ‘Ronde van Mid-Fryslân’ op uw dooie gemak, nu lekker onderuit lezend, en binnenkort wellicht ook een keer op de fiets of lopend. Wij raden u alvast aan de dorpen en het groene hart ook eens van dichtbij te komen bekijken. Met deze ondernemende ‘kuier’ maakt u een rondje om het -Kadastraal aangewezen- ‘hert fan Fryslân’.

Onderweg vindt u de dorpen Reduzum, Friens, Idaerd en Grou. Tot het eind van 2013 is Grou de hoofdplaats van de gemeente Boarnsterhim. De ondernemersverengingen zijn tot dan aangesloten bij het Ondernemers Collectief Boarnsterhim. Vanaf 2014 gaan de dorpen Reduzum, Friens en Idaerd bij de gemeente Leeuwarden behoren. Zowel voor zakelijk Leeuwarden het V.B.L, als zakelijk Reduzum, Friens en Idaerd ontstaat daardoor een geheel nieuwe situatie. Ook zakelijk Jirnsum, Wergea, Wytgaerd, Wirdum en Swichum komen in 2014 ‘aanschuiven’ bij de grote zakenclub van Leeuwarden. In 2014 wordt het V.B.L. dus IDAERD

groter, krijgt meer diversiteit en krijgt met meer belangen op dorpsniveau te maken.

REDUZUM

Dit zal voor beide partijen even wennen zijn, maar met deze speciale uitgave zetten wij de eerste stap voor een nadere kennismaking.

Hiermee hopen wij dat de aansluiting soepel zal plaats vinden. U vindt in dit blad een impressie van wat er zoal bûnzed, aan ondernemingen en de diverse verenigingen en instanties in deze drie dorpen. Wij wensen u

FRIENS

nu veel leesgenoegen en graag tot spoedig!

Fetze Tigchelaar Voorzitter Sakeklup Reduzum, Friens en Idaerd

4

WARBER

Fiets- wandelroute ± 15 km.

Meer fiets- en wandelroutes vindt u op: www.route.nl/rondjeleeuwarden

Dorpsbelangen Reduzum heeft een rijk verenigingsleven voor jong en oud dat de leefbaarheid in het dorp ten goede komt.

DOARPSBELANG REDUZUM VROUWEN VAN NU REDUZUM E.O.

ZANGKOOR SJONGNOCHT

De Vrouwen van Nu van Reduzum e.o. viert in 2014 haar 95 jarig bestaan. Ondanks deze lange geschiedenis is het een springlevende, enthousiaste, sociale en maatschappelijk betrokken vereniging. De leden komen uit de dorpen Reduzum, Friens, Idaerd, Aegum, Wytgaard, Raerd, Grou en Weidum. Er worden maandelijks bijeenkomsten (afdelingsavond) met lezingen over onderwerpen van uiteenlopende zaken georganiseerd, zoals gezondheid, milieu, opvoeding, wonen, arbeid en zorg, filosofie, psychologie, socialmedia etc. Kortom een breed scala aan onderwerpen voor iedereen.

Sjongnocht, als gemengd koor opgericht in 1950, is nu een meerstemmig dameskoor in Reduzum, dat nog altijd zeer actief is. Het ledental schommelt nu tussen de vijftien en twintig leden, afkomstig uit Reduzum en Grou. De dames zingen samen met groot plezier. De koorrepetities vinden plaats op maandagavond van 19.45 tot 22.00 uur in het Lokaal achter de kerk. Dit gebeurt onder leiding van de ervaren en enthousiaste dirigent Jan van der Wal. Het repertoire van Sjongnocht bestaat uit Friestalige liederen, licht klassiek, pop en musical. De repetitieperiode van Sjongnocht loopt van september tot en met mei.

Het koor verzorgt optredens in de kerk van Reduzum, vaak met medewerking van een klein gelegenheidsorkest. De publieke belangstelling hiervoor is groot. Ook wordt er opgetreden bij andere activiteiten in het dorp en bij culturele evenementen.

Ook biedt de plaatselijke afdeling van De Vrouwen van Nu cursussen en workshops aan op creatief gebied. Deze vinden meestal plaats in Het Lokaal achter de kerk in Reduzum. Soms wordt er uitgeweken naar elders, bijvoorbeeld voor een culinaire workshop naar een restaurant.

Verder zijn er binnen de Vrouwen van Nu de vaste interessegroepen, waarbij ontplooiing centraal staat in een leerzame en betrokken omgeving. Ook bij deze activiteiten staat gezelligheid hoog in het vaandel.

Voorbeelden zijn aqua joggen, fietsen, Nordic Walking, verhalen schrijven, quilten en textiele werkvormen. Ook is er voor de handwerkliefhebsters breien, haken en borduren. Voor de leden, die van een gezamenlijk uitstapje houden, is er de Tuin club voor het bezichtigen van speciale tuinen in de provincie. De Reis club geeft een mogelijkheid tot bezoek aan musea, filmhuis, muziek- dans en theatervoorstellingen.

Er bestaan interessante kortingen voor onze leden voor theaterbezoek en workshops. De afdelingsavonden zijn gratis. Tevens komen de leden van onze vereniging groepsgewijs op bijzondere locaties waar men individueel soms geen toegang heeft.

Onze maatschappij is steeds meer individualistisch gericht, maar dat wil nog niet zeggen dat er geen behoefte is aan een verenigingsleven.

Integendeel! Juist in deze onzekere en hectische tijd is er behoefte anderen te leren kennen, met elkaar te delen waar mogelijk, te steunen en te helpen. Samen genieten schept een band en dat is een belangrijk motto van De Vrouwen van Nu Reduzum e.o.

De ANBO ANBO ( Algemene Nederlandse Bond Ouderen) hanteert de slogan: Jo foar de ANBO-ANBO foar Jo !!

ANBO is een organisatie voor belangen behartiging voor senioren. De afdeling Reduzum organiseert voor haar leden gezellige middagen met muziek, cultuur, kunst en lezingen. Ook wordt er altijd een gezellige boottocht georganiseerd en kan men deelnemen aan een speciaal georganiseerd Mid–Winterbuffet. De ANBO roept met enthousiasme de senioren van Reduzum op om ook lid te worden van de plaatselijke afdeling van deze nuttige en gezellige organisatie: JONGERENCENTRUM QLUBB Qlubb is een ontmoetingsplaats voor de jeugd van Reduzum, hier wordt de school- en werkweek op vrijdagavond afgesloten en een aftrap naar het weekend gegeven.

Vanaf de middelbare schoolleeftijd zijn er voor de jeugd iedere vrijdagavond soosavonden. Deze worden afgewisseld door verschillende activiteiten of thema-avonden. Dit varieert van livemuziek tot een goede DJ of een schuimparty.

WARBER

5

Afgelopen jaar is samen met de activiteitencommissie een soort mini-wampex georganiseerd. Een leuke nachtelijke puzzeltocht over afwisselend paden, weilanden en glibberige balken en over sloten.

Het Qlubbtijdperk begint voor de jeugd al in groep 7 en 8 van basisschool de TDS. Voor deze kinderen wordt voor iedere schoolvakantie een feest georganiseerd, waarbij deze groep zelf verantwoordelijk is voor de invulling van hun feest.

Qlubb is een stichting met enkele vrijwilligers. De motor achter Qlubb wordt gevormd door de jeugdvrijwilligers en het bestuur. De jeugdvrijwilligers zorgen voor de invulling en uitvoering van de activiteiten zoals bezetting achter de bar, licht- en geluidstechniek en alles wat meer nodig is voor een geslaagde avond. Het bestuur is er ter ondersteuning van de jeugd. Periodiek wordt er met de politie en de gemeente overleg gevoerd over zaken als handhaving, regelgeving en subsidies. Hoewel de werkzaamheden van het bestuur zich hoofdzakelijk achter de schermen van Qlubb afspelen, proberen de bestuursleden wel zoveel mogelijk aanwezig te zijn in Qlubb. Niet in de eerste plaats om een oogje in het zeil te houden, maar juist om zo dicht mogelijk bij de ideeën van de jeugd te staan en hier waar mogelijk op in te spelen.

Want hoe meer jeugd zich thuis voelt in Qlubb, hoe meer Qlubb voor de jeugd kan doen!

TONEELVERENIGING ROTO Toneelvereniging Roto is opgericht in 1937 en telt ongeveer 200 leden, waarvan er vele al eens in een uitvoering van Roto hebben meegespeeld. Het doel van de vereniging is om de inwoners van Reduzum en omstreken een gezellige avond te bezorgen tijdens de jaarlijkse uitvoering. ROTO heeft altijd als doel met een goed toneelstuk voor het voetlicht te treden. ROTO brengt haar uitvoeringen, op aanvraag, ook wel buiten Reduzum ten tonele.

ROTO is aangesloten bij het STAF ( Stichting Amateur Toaniel Fryslân) en speelt mee in wedstrijdverband. Bij de jaarlijkse uitvoering komt er een onafhankelijke jury langs om het te spelen toneelstuk en het spel te beoordelen. Hierbij worden punten toegekend die bepalend zijn voor de rangschikking en de klasse waarin Roto het volgende seizoen mag spelen.

De generale repetitie wordt gespeeld voor de jeugd van de basisschool op woensdagavond en de uitvoeringen zijn op vrijdagavond en zaterdagavond.

Verder is er in het dorp een: - Vogelwacht - Biljartvereniging - Uitvaartvereniging - Kinderopvang op twee locaties.

De SISA heeft, in Reduzum, ook een peuterspeelzaal waar onze kleinste inwonertjes lekker kunnen spelen Deze peuterspeelzaal is gelegen naast de Trije Doarpen Skoalle.

6

WARBER

Reduzum staat in de wijde omtrek bekend als een actief en vindingrijk dorp waar door de bevolking actief wordt meegewerkt om de leefbaarheid zo optimaal mogelijk te houden. Doarpsbelang Reduzum bewaakt en vertegenwoordigt de belangen van het dorp dan ook in de meest ruime zin van het woord, de leefomgeving staat centraal. Doarpsbelang levert niet alleen bijdragen aan de planologie, het groen en het grijs (straten en gebouwen), maar ook aan het sociaal en maatschappelijk leven in het dorp.

In het dorp bestaat sinds jaar en dag een wijdvertakte structuur van werkgroepen, gekenmerkt door een hoog democratisch gehalte en ondersteund door een groot draagvlak onder de bewoners. Deze werkgroepen, bestaande uit vier à vijf personen met kennis van zaken op een speciaal terrein, ondersteunen het bestuur in het nemen van beslissingen. Deze dorpsbewoners hebben een vooral ook adviserende functie, waar het bestuur dankbaar gebruik van maakt.

ACTIEVE WERKGROEPEN IN REDUZUM:

1. Dorpsbelangen voor de drie dorpen Reduzum, Friens en Idaerd

2. Herdenkingsgroep voor 4 en 5 mei.

3. Activiteiten commissie voor leuke activiteiten voor alle dorpsbewoners.

4. Oud papier commissie voor het inzamelen van oud papier ten gunste van school.

5. Speeltuincommissie voor het in stand houden en bewaken van de veiligheid van de speeltuinen.

6. Verkeerscommissie voor het bevorderen van de verkeersveiligheid in het dorp.

7. Groenadviesgroep voor het bewaken en het adviseren voor behoud van de groenvoorzieningen.

8. Haven Stichting voor het beheer en verhuur van havenligplaatsen.

9. Internetgroep voor het beheren en up to date houden van de internetsites van Reduzum en Friens.

10. Kerngroep voor het adviseren en sturen van overkoepelende zaken die het dorp en omgeving aangaan.

11. Licht en geluid commissie voor het verzorgen van licht en geluid bij dorpsactiviteiten.

12. Welzijnscommissie voor het adviseren bij maatschappelijke voorzieningen wat betreft de ouderenzorg en mensen die hulp behoeven.

13. Werkgroep die de activiteiten van het zakenleven in de drie dorpen ondersteunen en waar nodig de bedrijven stimuleert.

14. Slachtecommissie voor het mede organiseren van de Slachtemarathon in de vorm van verkeersmaatregelen etc.

15. SwinSwette voor het organiseren van culturele activiteiten in de breedste zin.

16. De Archiefgroep voor het vastleggen van de dorpsgeschiedenis in foto’s en publicaties.

Verder is het soms nodig om tijdelijk een ad-hoc commissie te benoemen om een voorziening tot stand te laten komen zoals b.v. een urnenmuur of een eventueel veranderende verkeerssituatie bij het nabijgelegen Tsienzerbuorren.

CONTACTPERSONEN Doarpsbelang heeft in iedere straat een contactpersoon die het wel en wee van zijn of haar straat bijhoudt, het bestuur inseint bij calamiteiten of als er iets georganiseerd wordt. Verder heeft het bestuur veel contact met basisschool De Trije Doarpen Skoalle i.v.m. vele schoolactiviteiten.

Ook omdat er een schoolbus in eigen beheer rijdt tussen de dorpen Idaerd, Friens en Reduzum voor het halen en brengen van leerlingen. Deze vorm van leerlingenvervoer bestaat al 75 jaar en is ontstaan doordat in Idaerd en Friens de scholen gingen sluiten en de leerlingen toen voor het onderwijs op Reduzum aangewezen waren.

DE UITDAGING De oude haven in Reduzum kreeg in twee dagen en nachten in oktober 1997 een geheel ander aanzien. Met behulp van het televisieprogramma De Uitdaging, onder de regie van Doarpsbelang, werden de bewoners gemobiliseerd om het personeel dat de werkzaamheden verrichtte, als het ware te adopteren voor de voedselvoorziening. Door deze saamhorigheid kon er in korte tijd veel werk worden verzet en werd de hele onderneming een groot succes. In twee dagen tijd was deze verwaarloosde dorpslocatie omgetoverd in een glooiende groenvoorziening en een comfortabele zitplaats rond de haven. De euforie na de gezamenlijke arbeid was groot.

ZORGWONINGEN

Er is onder de vlag van Doarpsbelang in 1993 een energiegroep opgericht, ter oriëntatie op een vorm van alternatieve energievoorziening.

Men kwam toen tot het realiseren van een windmolen bij Reduzum die door uitgifte van aandelen gefinancierd werd. Deze groep is nu overgegaan in een Windmolen Stichting en functioneert nu geheel zelfstandig.

In 2007 is eveneens een nieuwbouwplan op poten gezet, deze keer in samenwerking met de Friese Greiden Groep. Er zijn twaalf zorgwoningen en achttien koopwoningen gebouwd in de nieuwe woonwijk Swinlân.

Ook dit was een succes. Ten behoeve van deze woonwijk is openbare led verlichting gerealiseerd in samenwerking met de Molengroep. Zo heeft Doarpsbelang Reduzum er steeds voor gezorgd dat de bewoners bij een aantal projecten betrokken werden.

EIGEN INITIATIEF PLAN SÚD

DORPSVISIE

Verder werd er in 1992 geconstateerd dat de woningbouw in het dorp aan het afglijden was. Voor jonge mensen was er geen vooruitzicht op het plegen van nieuwbouw. De toenmalige gemeente zag het niet zitten qua financiering en verkoop van de woningen.

Om deze projecten te kunnen realiseren, is er een dorpsvisie ontwikkeld, aan de hand van zogenaamde keukentafelgesprekken waarbij bewoners hun wensen ten aanzien van het dorp groepsgewijs kenbaar konden maken. Dit mondde uit in een Masterplan, dat in 2010 op papier is gezet.

Het plan is bestemd voor een periode van tien jaar. Door deze visie is het mogelijk om per jaar de vastgelegde doelstellingen te toetsen. Wat is er gerealiseerd en waar moet het nog in gang gezet en bijgestuurd worden. Verder heeft Dorpsbelang Dorpsbeheer onder haar verantwoording voor de meer dringende zaken. Het dorp beschikt over een eigen meldpunt voor kleine zaken die direct met de gemeentelijke meldingenlijn kortgesloten kunnen worden, dit in verband met een snelle oplossing voor lopende problemen. Verder heeft Doarpsbelang geregeld contact met de wijkagent over eventuele overlast. Deze samenwerking resulteert in een lage criminaliteit in het dorp. Ongeveer 90% van de bewoners is lid van Doarpsbelang. Door de contactpersonen wordt aan nieuwe bewoners gevraagd om lid te worden. Bij die gelegenheid wordt een informatiemap verstrekt zodat men van het wel en wee van het dorp op de hoogte is. Deze map bevat alle nodige informatie over het dorp en het verenigingsleven en is bedoeld als warm welkom aan de nieuwe bewoners van deze levendige en betrokken gemeenschap.

Een aantal dorpsbewoners heeft toen de zelfstandige BV Súd opgericht.

Er werd door deze groep mensen zelf grond aangekocht en er werd een infrastructuur aangelegd voor bouwkavels. Deze kavels waren zeer snel verkocht en er konden toen maar liefst dertig nieuwe woningen worden gerealiseerd. Dit gerealiseerde woonplan draagt nu de naam Reduzum Súd . Tegelijkertijd is toen ook de vaarverbinding Swin-Swette gerealiseerd en werd het voor de kleine scheepvaart mogelijk om door het Swin in Reduzum naar de Swette te varen. Van de winst van dit project werd de ijsbaan verplaatst en kon er een passantenhaven in het dorp worden aangelegd. Ook de sportkantine en de plaatselijke speeltuin werden opgeknapt.

WARBER

7

DOARPSBELANG IDAERD De vereniging Plaatselijk Belang voor Idaerd, Eagum en het Hôflân is opgericht in 1918, met als doel het bevorderen van de dorps- en/of gemeenschapsbelangen. De leden van de vereniging zijn de inwoners van deze streek en bijna iedereen is lid. Naast het bestuur wordt er door diverse commissies gewerkt die vorm geven aan de uitvoering van het bovengenoemde doel.

Zo zorgt de beheerscommissie voor het optimaal benutten van “It Lokaal”, het dorpshuis waar in en rond het gebouw veel activiteiten van de dorpen plaats vinden.

De groencommissie draagt zorg voor de diverse groenprojecten in de streek. Zo zijn er bijvoorbeeld bloembakken bij de entree van het dorp Eagum. De groencommissie heeft goed werk gedaan. De rozen in de bakken zorgen voor een vrolijke en kleurige binnenkomst in de kleine gemeenschap.

De technische commissie heeft als belangrijkste taak het op orde houden van technische zaken in en rond “It Lokaal”. Deze commissie is onmisbaar bij het op peil houden van het voorzieningsniveau.

Ook op sociaal vlak zijn er commissies die voor binding en gemeenschapszin zorgen. De activiteitencommissie organiseert zo nu en dan leuke activiteiten die variëren van een spelletje Jeu de boules, fietstochten tot en met een samenzijn onder de kerstboom, compleet met Glühwein en vuurkorven.

Ook de jeugd heeft maandelijks een activiteit. De zogenaamde ``bernekommisje ‘’ organiseert regelmatig “nifelmiddeis” (knutselmiddagen), maar ook film- of discoavonden en leuke uitstapjes.

Onze streek leent zich uitstekend voor recreatie. Wat te denken van de fietsroutes door de omgeving. De bekende

8

WARBER

Rietland Route en de Acht Pontjes Route lopen via de rustige landwegen van Grou naar Leeuwarden. In de dorpen en langs de routes zijn mooie plekjes om even uit te rusten en van het uitzicht te genieten. In het authentieke hart van Idaerd kan op een speciaal aangelegde baan Jeu de boules worden gespeeld. Het dorp Eagum wordt wel het middelpunt van de wereld genoemd, een speciale plek om even bij stil te staan!

Naast fietsen kunt u ook met de boot via de Staandemastroute alle kanten op. De brug bij Eagum zal in 2014 worden verhoogd naar 1,5 m. Op die manier kan er een sloepenroute ontstaan tussen Leeuwarden en de Friese meren. Hier is al heel wat jaren over gesproken en gaat nu toch door.

Een groter project was het baggeren van de Idaerdersloot en de opvaart naar Eagum. Al jaren lag dit in de planning bij de gemeente maar door gebrek aan geld werd het steeds op de langebaan geschoven. Gelukkig, na jaren van protesteren en opnieuw aankloppen en overleggen, is er nu eindelijk gestart met baggeren. Dat betekent dat er weer boten met grotere diepgang in het centrum van Fryslân (Idaerd) en het centrum van de wereld (bij de toren in Eagum) kunnen komen. Iedereen die dit met eigen ogen wil zien, heten wij van harte welkom in de prachtige omgeving van hartje Fryslân.

Van Zuivelfabriek naar de huidige bestemming De zuivelfabriek ‘De Eendracht’ aan de Ayttawei in Reduzum is in 1890 opgericht. Het grootste pand van het dorp, met de bijbehorende directeurswoning is gebouwd in de Neoclassicistische bouwstijl. Het werd compleet ingericht met een eigen ketelhuis voor heet watervoorziening en een karakteristieke fabrieksschoorsteen. In het eerste jaar zorgden een 27-tal leden met in totaal aan 670 koeien voor 2.434.931 liter melk, waar ƒ 108.689 voor werd betaald met een gemiddelde melkprijs van ƒ 0,0446 per liter.

Ruim 70 jaar lang is er bij De Eendracht melk verwerkt totdat door de schaalvergroting de fabriek in 1962 is gestopt met de melkontvangst. In het laatste jaarverslag werd door 103 leden -met een totaal 2255 koeien9.043.774 liter melk aangevoerd voor ƒ 2.787.850, en ƒ 0,308 cent per liter.

Na de stopzetting fungeerde het pand tot 1965 voor kaasopslag voor de boter- en kaasfabriek de Frico. Vervolgens heeft winkelbedrijf de Spar het tot het in 1974 in gebruik gehad voor opslag van groente en fruit. Daarna werd het pand overgenomen door transportbedrijf Van der Werff uit Wijtgaard, aanvankelijk ook voor opslagruimte. In 1979 werd echter het gehele transportbedrijf overgeplaatst naar de zuivelfabriek in Reduzum. Na het gereedkomen van snelweg A 32 in 1995 verloor Reduzum de rechtstreekse verbinding met deze snelweg.

Het bedrijf van Van der Werff was toen genoodzaakt met de vrachtauto’s door het dorp te rijden. Uiteindelijk heeft dit in 1999 geleid naar een bedrijfsverhuizing waarmee Van der Werff in Heerenveen een strategisch gunstig gelegen plek heeft gekregen.

Jouke en Gjetsje van der Werff zijn in de directeurswoning bij de fabriek blijven wonen.

Een groot gedeelte van de fabriek is tegen-

woordig verhuurd aan Tigchelaar Tegelkachels voor de productie van houtkachels, de Tigchelkachels en de Finovens. (elders in dit blad hier meer informatie over).

Een ander deel is verhuurd aan timmerbedrijf Arie Broekstra. Ook is nog een deel van de fabriek privégebruik, voor de verzameling oldtimer vrachtauto’s van Jouke van der Werff.

Een aantal auto’s is geheel in oorspronkelijk staat gerestaureerd, precies zoals ze toen voor het bedrijf dienst hebben gedaan. Een ander privé deel is ingericht als bloemenatelier waar Gjetsje van der Werff bloemenworkshops geeft en rouw- en trouw bloemwerk verzorgd. Ook is er nog een ruimte die gemakkelijk kan worden omgebouwd tot theater en waar in al diverse mooie voorstellingen reeds zijn opgevoerd.

Alles goed beschouwend heeft de voormalige zuivelfabriek weer een fraaie, eigentijdse bestemming gekregen.

WARBER

9

Ale de Jager

binnenvisser aan het Swin Ale de Jager heeft een prachtig nieuw woon- en bedrijfspand dat aan it Swin in Reduzum is gevestigd. Dat hij beroepsbinnenvisser is geworden mag een klein wondertje heten, aangezien Ale zijn vader geen beroepsvisser was. Friesland telt op dit moment veertien beroepsbinnenvissers.

In de statuten van de Friese Bond van Binnenvissers staat dat je alleen maar beroepsvisser kan worden als er sprake is van de uitvoering van het beroep van vader op zoon.

“Vissen is een kunst die je je vooral door ervaring moet eigen maken.�

10

WARBER

Toen Ale vijf jaar was, zat hij al regelmatig met zijn hengeltje aan de waterkant aan het Swin in Reduzum, de plaats waar hij opgroeide. Als hij oud dorpsgenoot Hendrik de Jong met zijn vissersboot in de verte zag aankomen, was het alsof zijn droom hem tegemoet voer: visserman zoals Hendrik, dat was wat hij later het allerliefst zou willen worden. Vrij zijn, in weer en wind er op uit trekken, gevoed door de kinderlijke nieuwsgierigheid naar wat er onder het wateroppervlak leeft, het geduldige wachten, de spanning van wat je allemaal aan vis boven water zou kunnen halen.

Het liep allemaal anders dan gedacht en gehoopt. Ale de Jager werd timmerman. Maar de droom om visser te worden bleef een onvervuld verlangen in zijn bestaan. In een brief aan de bond had hij al veertien jaren geleden laten weten graag beroepsvisser te willen worden. Elf jaar hoorde hij niets. Tenslotte gebeurde het wonder.

Hem werd gevraagd te solliciteren naar een eigen visgebied omdat twee vissers waren gestopt die beiden zonen hadden die geen visser wilden worden. Na 23 jaar timmerman te zijn geweest, kon Ale eindelijk op zijn 42ste aan de slag op het water. Nu pacht hij al weer jarenlang zo’n 1000 hectare viswater tussen Reduzum en Drachten. De door weer en wind getekende visserman volgt zijn hart en doet wat hij mooi en belangrijk vindt in het leven, zo vertelt hij.

Ale de Jager: “Ik zeg na al die jaren nog steeds dat ik het mooiste beroep van de wereld heb. Het is wel een druk bestaan van gemiddeld ongeveer zeventig tot tachtig werkuren per week, maar ik leef in vrijheid.

Ik houd ervan om buiten te zijn, het liefst in ruig herfstweer. Ook al zit ik soms onder de modder, het maakt mij niet uit, ik ben in mijn werk één met de elementen en dat geeft me een geweldige voldoening.’’

DE KUNST VAN HET VISSEN Iedere binnenvisser is sinds twee jaar gebonden aan een quotum op palingvangst. Ale de Jager bevist

een groot gebied van, zeg maar, de Wijde Ee, het Pikmeer, de Oude Venen en de Drachtster Ee, het visgebied tussen Reduzum en Drachten. Ale: “De hoofdmoot bestaat uit paling en snoekbaars, schubvissen moet ik laten zwemmen. Vooral juli, augustus en september zijn topmaanden.

Het visseizoen loopt voor mij van april tot oktober, daarna verdwijnen de palingen weer in de modder.

Iedere binnenvisser is lid van DUPAN (Duurzame Paling Nederland) en daar is vastgelegd dat er voor iedere geconsumeerde paling door de binnenvissers een aantal glasalen in het water worden teruggezet, wat neerkomt op ongeveer vijf kilogram per jaar. Daar besteed ik elk jaar een bepaald bedrag aan om zo de aalstand in mijn visgebied op peil te houden. Als beroepsvisser wil ik daar van harte actief aan bijdragen.’’

Vissen is een kunst die je je vooral door ervaring moet eigen maken.

Er moet rekening gehouden worden met allerlei omstandigheden die de vangst kunnen beïnvloeden. Ale: “Het heeft bijvoorbeeld te maken met weersomstandigheden, stroming van het water, de wind en allerlei signalen in de natuur die je langzamerhand leert kennen en herkennen. Op die manier weet je steeds beter waar je je fuiken uit moet zetten voor een optimale vangst. Ik zet mijn fuiken groepsgewijs uit en ze worden na drie dagen weer gelicht. “ In de

drukke zomer maanden vaar ik ‘s ochtends rond vijf uur uit en ‘s avonds rond acht uur kom ik mijn eigen haventje weer binnen. Op de terugtocht spuit ik mijn fuiken schoon , dan worden ze gedroogd en repareer ik ze waar nodig. Zo ben ik hele dagen onderweg met mijn vissersboot. ‘’ LEVERANCIER RESTAURANTS Voordat Ale de Jager zijn paling verhandelt, laat hij ze eerst een week schoon zwemmen. De handel in vis doet hij zelf. De Redúster visserman

stroopt de paling en levert ze vervolgens vers aan. Acht restaurants in de regio maken gebruik van zijn diensten. Onderweg met de boot wordt de vis bij de restaurants bezorgd.

Ook komen, indien nodig, de mensen van de restaurants de verse vis bij hem thuis afhalen. De overige vangst gaat naar de groothandel. Ook wordt er op zijn bedrijf aan het Swin paling gerookt, deze paling wordt aan huis

WARBER

11

of op markten verkocht. Paling uit de vrije natuur is het allerlekkerst, het smaakt duidelijk anders dan gekweekte paling, zo vertelt Ale de Jager enthousiast.

Het gehele jaar wordt er verse vis aan huis verkocht. Zo verkoopt Ale de Jager ‘s winters naast gerookte paling en gerookte zalm ook gerookte ganzenborst. Mensen uit alle windstreken weten inmiddels de verse visleverancier in Reduzum te vinden.

RECREATIEF PRAAMVISSEN Wie een dagje een beroepsvisser op het water wil meemaken, kan met Ale de Jager in zijn praam Anggulla (Latijn voor paling) een unieke ervaring opdoen op de Friese wateren. Er wordt met een aantal passagiers een tocht gemaakt in zijn visgebied tussen Grou en Drachten. Deelnemers stappen ‘s ochtends op bij Restaurant de Vrijheid in Grou. De kapitein vaart de gasten richting Wijde Ee waar Ale hen opwacht om vervolgens samen de fuiken te gaan lichten. Afhankelijk van het weer worden bij die gelegenheid acht fuiken gelicht.

Ale de Jager: “Ik vertel de mensen bij die gelegenheid over mijn werk en laat hen de spanning beleven van de vangst van die dag. Dat maakt meestal veel indruk. Er zijn wel eens dagen geweest waarop we maar liefst vijftien verschillende soorten vis boven water haalden. Iedereen kan dan van alles over de visvangst vragen. Mensen

12

WARBER

zijn nieuwsgierig naar wat ze te zien krijgen en vaak ook erg verrast.’’

De gasten kunnen eventueel na afloop van de vistocht een workshop palingroken volgen onder leiding van Ale. Aan de rand van het meer staan vier rooktonnen klaar en daar kan in groepsverband paling worden gerookt. De groep die de mooiste paling heeft gerookt, wint een fles Beerenburg. De zelfgerookte paling kan men ter plaatse nuttigen onder het genot van een drankje, maar men mag vanzelfsprekend de lekkernij ook mee naar huis nemen. Voor velen is zo’n dag op het water een onvergetelijke belevenis, midden in de natuur van hartje Friesland. Op deze tocht leert men ook het werkzame leven kennen van een binnenvisser in Friesland en dat is altijd mooi meegenomen.

Ook kan Ale de Jager op locatie palingroken voor groepen van 10 tot 300 personen.

Deze activiteit is heel geschikt voor bedrijfsuitjes of andere feesten en partijen.

Op de website www.praamvissenadejager.nl kunt u alle informatie over bovengenoemde activiteiten vinden.

Fiskerij Ale de Jager Oan it Swin 9 9008 SE Reduzum Tel. 0566-602039 Mobiel 06-23690581 E-mail a.jager81@upcmail.nl

WARBER

13

Een impressie van de vernieuwde showroom

EÉN MANDJE HOUT VOOR EEN HELE DAG WARMTE

Een onuitputtelijke bron Nederland wordt steeds duurzamer, je ziet het om je heen: op steeds meer woningen worden zonnepanelen geplaatst en er worden windmolenparken gebouwd om ons te voorzien van groene stroom. Wanneer het gaat om het verwarmen van ons huis zijn we ook steeds vaker op zoek naar een alternatieve energiebron. Het grootste deel van onze energierekening bestaat nog steeds uit gasverbruik, en daar valt immers ook een hoop te winnen. Welke onuitputtelijk bron is daarvoor geschikt en geeft veel warmte?

Juist, brandhout.

14

WARBER

“Hout is een onuitputtelijke energiebron, het groeit gratis en spontaan en je kan het goed bewaren. In Nederland bijvoorbeeld, groeit er elk jaar 2 miljoen kubieke meter aan hout bij!” Alle houtsoorten,ook de lichtere en snel groeiende, bezitten veel opgeslagen zonnewarmte.

Bij Tigchelaar Tegelkachels leggen ze graag uit hoe we met hout zo rendabel en veilig mogelijk ons huis kunnen verwarmen.

Romantisch stoken is onveilig Veel huizen hebben tegenwoordig een houtkachel of een open haard in de woonkamer. Het is romantisch en gezellig en een metalen houtkachel geeft heel veel warmte.

Het grote nadeel is dat je dat warmteoverschot niet kan opslaan en je moet voortdurend hout aanvoeren om vuur brandend te houden. En het temperen van een houtkachel, dus volgooien en daarna de klep dicht, geeft veel rookontwikkeling en dat veroorzaakt maar al te vaak een schoorsteenbrand.

Hoe dan wel?

Met een zogenaamde massakachel, ook wel tegelkachel genoemd, kun je namelijk veel warmte ‘opslaan’. De stenen wanden zijn vuurbestendig, het hout kan goed heet worden gestookt en daarmee heb je een volledige verbranding (en minimale rookuitstoot). Het voordeel is dan dat je niet elke keer hout hoeft aan te voeren, één mandje hout en een uurtje stoken kan dan al volstaan. De rest van de dag geeft de kachelmassa een gelijkmatige warmte aan de ruimte, dus blijft het heel comfortabel.

Tigchelaar Tegelkachels Een Tigchelkachel is in diverse kleuren en capaciteiten leverbaar. De kachel geeft een heerlijke stralingswarmte en de buitenkant voelt lekker warm aan. “Als je deze warmte eenmaal gevoeld hebt, wil je nooit meer een andere!”, zeggen veel enthousiaste gebruikers. De aanschafprijs is ongeveer gelijk aan die van zonnepanelen, maar omdat het rendement zo hoog is kun je de kachel in een korte tijd terugverdienen.

Tigchelkachel 8D Blauw. Met diepe stookkamer en RVS deuren welke ook in zwart leverbaar zijn

Een sfeervol plaatje met de PreFiN 12. Uitgevoerd in grijs met donker accent en excentrisch geplaatste afvoer en bediening hiervan aan de voorzijde. Zoals u ziet zijn diverse opties mogelijk

Finoven met warme zitbank

HARTJE FRIESLAND WARBER

15

Finoven 18. Leemstuc.

Organisch vormgegeven.

Met warme zit/rugwand.

De Finoven: een warmtecentrale voor het hele huis Een Finoven is qua grootte vergelijkbaar met een open haard, en om een nóg groter overbruggend vermogen en nog langer een warmte-invulling aan de woning te geven kunnen mensen ook kiezen voor een Finoven. Dit is een centraal opgestelde kachel die als warmtecentrale voor het hele huis kan dienen. De Finoven kan worden geïntegreerd in elk interieur en is in diverse opstellingen mogelijk.

De showroom is gevestigd in een historisch pand uit 1743!

Stookdagen en workshop kachelbouwen “Al onze klanten krijgen A tot Z advies: vanaf het hout tot en met de schoorsteen, wij zijn voor de gebruikers een soort stookcoach”. Regelmatig worden er stookavonden georganiseerd en er staat deze zomer een workshop zelf bouwen van een Finoven gepland. De workshop Finovenbouw is van maandag 22 juli tot en met vrijdag 26 juli en is bijzonder leerzaam en gezellig. Er is een beperkt aantal plaatsen beschikbaar. Voor meer informatie en/of aanmelding neemt u contact op met Tigchelaar Tegelkachels via telefoonnummer 0566-602171

Tigchelaar Tegelkachels Headstrjitte 24-26 9008 SR Reduzum Tel.: 0566-602171 info@tigchelkachels.nl www.tigchelkachels.nl

16

WARBERFRIESLAND HARTJE

Het eten in De Blauwe Tent is net als thuis Je ziet het al van veraf liggen, koffiehuis De Blauwe Tent ligt midden in de landerijen aan de N354 net voor de A32. Het is een gewilde pleisterplaats voor vertegenwoordigers, vrachtwagenchauffeurs, zzp’ers, fietsers, Reduzumers en allerlei andere passanten.

De Blauwe Tent bestaat al 102 jaar en is al 102 jaar een (alcoholvrij) begrip.

Hollandse kost Van maandag tot en met vrijdag is De Blauwe Tent geopend van 7 uur ’s ochtends tot 7 uur ’s avonds. Aan het roer staan Bea en Egge Huistra, al bijna 38 jaar de eigenaren.

“We moesten destijds trouwen om de Tent, we waren minderjarig en anders konden we geen ondernemer worden”.

Het eten is er goed, Egge en Bea serveren Hollandse kost zoals het hoort: stamppot andijvie of een witlofschotel met een lekkere gehaktbal. Maar ook voor een uitsmijter, plate of snack kun je hier goed aanschuiven. Op eet.nu scoort De Blauwe Tent bijna alleen maar tienen.

Elfstedenroute Omdat De Blauwe Tent aan de elfstedenroute ligt komen er ook veel toeristen, tegenwoordig is het op de elektrische fiets nog maar een peulenschilletje. Bea en Egge hebben gezorgd voor een oplaadpunt, “dan kunnen de mensen tijdens het opladen even een kop koffie drinken of een broodje eten en genieten van het mooie uitzicht!”

(In verband met onze vakantie is De Blauwe Tent gesloten van 29 juli tot en met 4 augustus) Koffiehuis De Blauwe Tent Overijsselsestraatweg 6 9008 TS Reduzum Tel.: 0566-601461

WARBER

17

APK KEURSTATION BLEIJINGA DOET ALLES ZELF Barry Bleijinga van Autoservice Bleijinga uit Idaerd heeft al meer dan twintig jaar ervaring als automonteur en is sinds drie jaar erkend apk-keurmeester. De klanten van Bleijinga komen voor negentig procent uit de regio en laten door Barry hun personenauto of bedrijfswagen keuren en repareren.

ALTIJD EERLIJK ADVIES

ALLE REPARATIES ZELF

Een apk kost bij Bleijinga vanaf 35

Of een auto nu twee of twintig jaar

euro, mocht er een reparatie uit voort-

oud is, Barry Bleijinga doet alle repa-

komen dan probeert Barry de kosten

raties zelf, ook kleine schades kan hij

zo laag mogelijk te houden. “Ik ver-

herstellen. Voor de grotere schades

vang geen dingen die niet nodig zijn

werkt hij samen met een schadeher-

en ik geef een eerlijk advies aan de

steller. Autoservice Bleijinga is een

mensen”. Zo zal hij bijvoorbeeld geen

eenmansbedrijf en dat wil Barry graag

winterbanden adviseren aan klanten

zo houden, hij wil graag alles zelf

die weinig kilometers maken en de

blijven doen.

auto in de winter thuis laten wanneer het glad is of heeft gesneeuwd.

“Alles wat afgekeurd wordt repareer ik zelf”. Dit zijn de trotse woorden van een man met hart voor zijn vak.

Autoservice Bleijinga Buorren 13 9007 SC Idaerd Tel.: 06-23323427 autoservicebarry@gmail.com

18

WARBER

Bernefertier Kleinschalige opvang voor kinderen van 0 tot 13 jaar

BERNEFERTIER Rianne Rodenburg Haven 15 9008 SX Reduzum Tel.: 0566-842237 57

info@bernefertier.nl

www.bernefertier.nl

Het eten in De Blauwe Tent is net als thuis!

Koffiehuis De Blauwe Tent Overijsselsestraatweg 6 9008 TS Reduzum Tel.: 0566-601461

WARBER

19

Een zorg minder!

Betrouwbaar, nauwkeurig, snel en flexibel. Ze werken keihard om zó bekend te staan. Vanuit Reduzum en sinds 2011 ook vanuit Heerenveen neemt Anema Salaris & Advies haar klanten veel zorgen uit handen. Alles, maar dan ook álles op het gebied van salarisadministratie regelen ze. Op de nuchtere Friese manier. En tegen tarieven waar menig klant zich over verbaast.

“Passie voor ons werk? Ja, die is er. Maar je kunt beter zeggen dat we passie hebben voor onze klanten!”, zegt Alle Jan. Net als zijn vader heeft hij inmiddels alle opleidingen achter de rug die je maar kunt hebben op het gebied van salarisadministratie. Maar die kennis is niet voldoende, zo vinden ze. Ze willen vooral dicht bij hun klanten staan. “Voor ons is het een kick om klanten snel te helpen. En ons werk zo te doen dat de klant er geen omkijken meer naar heeft. Door ons in te schakelen heeft men een flinke zorg minder!”

‘Belachelijk wat bedrijven soms moeten betalen!’

Eerlijk duurt het langst. Daar zijn ze bij Anema Salaris & Advies van overtuigd. Dus geen tarieven waarmee bespottelijke marges worden gehaald. “Het is soms echt belachelijk wat bedrijven moeten betalen”, zegt Ane Jan. “Wij nodigen iedereen van harte uit een korte scan te laten maken van zijn of haar kosten voor salarisadministratie. Dat kost tien minuten tijd, maar daar kun je jarenlang financieel voordeel van hebben!”

Toe aan een forse besparing op uw salarisadministratie?

Vraag de quick scan aan. In tien minuten tijd kunnen wij u telefonisch of per mail vertellen welke besparingen u op jaarbasis kunt bereiken!

Bel: 0566-602101 of mail: info@anemasalaris.nl 20

WARBER

KULTUUR YN IT HERT FAN FRYSLÂN, WAARMTE YN IT HERT

SWIN.SWETTE

DIT IS SWINSWETTE: een enthousiast groepje mensen, de culturele commissie van Reduzum. Gemiddeld acht keer per jaar organiseren ze in de Trije Doarpen, Reduzum, Idaerd en Friens een culturele activiteit. En dit met veel variëteit, immers: zoveel hoofden zoveel zinnen. In den beginne programmeerde de commissie activiteiten in de drie dorpskerken, ieder met zijn eigen sfeer en mogelijkheden. Door afnemend kerkbezoek staan deze prachtig gerestaureerde gebouwen vaker leeg en dat is erg jammer.

Peter Wilkens, het Grouster Mingd Koar, De Kast, Die Twa, Gurbe en Freonen, de Feetwarmers, Geppie Haagsma en vele anderen zongen en speelden in de kerken Maar eenmaal op dreef ontstond bij de

commissie de behoefte ook andere locaties te gebruiken. En dat blijkt een sterke zet. Zo speelde Tryater het toneelstuk Stampot Smyt in een boerenschuur in Friens en later de kindervoorstelling Tomke siket om ‘e kluts in een spiksplinternieuwe stal in Eagum, Mindert Wijnstra vertelde zijn volksverhalen naast de houtkachel in de showroom van Tigchelaar Tegelkachels. Om de naam Swinswette echt concreet te maken voer een praam vol publiek, met zanger Doede Veeman onder het roefje, van het Swin naar de Swette en terug met een hapje en een slokje. In de oude zagerij aan de Haven werd flamenco gedanst en in een feesttent in Friens werd het een Soele Simmerjûn. In het café traden Jan Arendz en Marijke Geertsma

Foto’s: Siep van Lingen

op met verhalen rond de bar, net als Achmea Culpa uit Lioessens dit tweemaal deed met caféverhalen van Gerit Breteler. Theun Plantinga speelde zijn show in Idaerd voor een uitverkocht dorpshuis. En … niet te vergeten de Ald Molkfabryk van Reduzum, een prachtige ruime locatie waar o.a. Klaasje Postma, Rients Gratama en Freark Smink te zien waren. En zo kijkt jong en oud, klein en groot, op allerlei plaatsen, buiten en binnen, soms of vaak naar toneel, cabaret, muziek en film. En zo is en blijft het ook spannend om elk jaar nieuwe activiteiten te organiseren. Het programma staat op hun website: www.swinswette.nl Ga eens kijken, het is nooit ver weg.

Reduzum ligt niet voor niks ‘yn it hert fan Fryslân’.

WARBER HARTJE FRIESLAND

21

De argyfgroep Sinds een jaar of twintig opereert binnen onze gemeente de Dokumintaasjestifting Boarnsterhim.

Die stichting brengt geakundeverzamelaars met elkaar in contact, heeft er voor gezorgd dat er met hulp van de Bibliotheek Mid Fryslân in al deze dorpen op een uniforme (Tresoar) wijze geïnventariseerd en geregistreerd wordt van wat er aan notulenboeken, koop- en verkoopakten, jaarverslagen en andere documenten in de verschillende dorpen aanwezig is.

Vanaf het begin doen we daar middels een bestuursfunctie aan mee. Na enige presentaties voor de Feriening Lytse Doarpen is het ‘’Redúster model” voor verschillende dorpen in Friesland hét voorbeeld geworden. Het bewaren van krantenknipsels en foto’s werd al veel langer gedaan, maar het belangrijkste, het verzamelen en het behoud van de verenigingsnotulen, bouwtekeningen, kasboeken, reclamefolders en rekeningen (logo’s) van bedrijven, ledenlijsten, aanplakbiljetten is hier sterk opgepakt door de Argyfgroep. In vier grote, brandvertragende kasten in de Trije Doarpenskoalle staan een groot aantal zuurvrije dozen vol historische gegevens uit de dorpen Reduzum, Friens, Idaerd en Eagum. Alle trefwoorden staan op internet, maar de duizenden foto’s moeten nog gedigitaliseerd worden.

Al in 1992 is er een boek uitgekomen over de oude en de nieuwe geschiedenis van de dorpen, heel veel mensen hebben daarvoor verhalen en foto’s aangeleverd. Dat boek “Ferlinepraat” is nog te koop voor € 12,50, evenals de dvd

( € 6), die is samengesteld uit opnamen van sportieve en feestelijke activiteiten in 1955, 1968 en 1975.

Reduzum, Doarp yn it Grien: te lyts om yn stikken út inoar te fallen, grut genôch foar eigen inisjativen!

Friens Yn it beamte, smûk beskûle, leit it tsjerkje, heech en dreech It wiist mei it skerpe tuorke jimmer noegjend nei omheech Nee, dit is gjin tsjerkhôf mar in paradyske foar langsliepers en ivichheidsminsken dy’t útrêste yn’e memmeskurte as wurge bern.

22

WARBER

Friens Friens is vandaag de dag één van de kleinste kernen van Mid Fryslân. Een dorp van nog geen honderd inwoners, maar misschien juist daardoor met een grote gemeenschapszin. Stond er lang geleden een handwijzer aan de Overijsselse Straatweg met daarop: “Alleen naar Friens”, tegenwoordig wordt er veel gebruik gemaakt van het ‘ommetje Friens’ : al wandelend of fietsend ademt de oude Middelzeeweg, met in het verlengde daarvan een goed onderhouden schelpenpad naar Jirnsum een zee van rust uit. Zeer bezienswaardig is het interieur van de kerk met de 13 rouwborden uit de tijd van de families Van Sytzama en Beslinga. De kerk heeft een samenwerkingsverband met Reduzum en Idaerd, maar wordt ook veel gebruikt voor culturele doeleinden. Naast de voormalige school staat het dorpshuis, It Lokaaltsje, hét centrum van het dorp: de laatste verbouwing is bijna volledig met eigen mensen gedaan, evenals de realisatie van de speeltuin. Voor de kinderen rijdt de schoolbus vier maal per dag van en naar Reduzum en kunnen de melktankwagens alle boerderijen via goede toegangswegen bereiken : van isolement is, ondanks alle rust, geen sprake meer!

Reduzum De dorpen Eagum, Friens, Idaerd en Reduzum vormen samen een groepje dorpen , dat eigenlijk eeuwenlang op zichzelf heeft gestaan. Meer met het gezicht naar Leeuwarden en Sneek, dan naar Grou. Deze dorpen waren van Wergea afgescheiden door de Wargaastermeer, van Grou door het Leechlân en het Hôflân. Pas in 1867 werden voor het eerst plannen gemaakt om te komen tot een weg van Wergea, dwars door de Mar, om via Eagum aan te sluiten op de weg van Idaerd naar Reduzum. En pas in 1950 was het mogelijk om over de Hôflânswei en J.W. de Visserweg van Idaerd naar Grou te rijden. De slappe, veenachtige grond was er debet aan dat het zo lang duurde. Maar van die slappe grond hadden we in de vier dorpen geen last: er ligt hier een stevige kleilaag op het veen en juist daardoor kon al in 1648 de weg van Idaerd naar Reduzum aangelegd worden en was het voor Grytman Carel van Roorda mooglik om by Idaerd een slot te bouwen.

De aansluiting van Reduzum op de Hegedyk liep via de nog steeds aanwezige Legedyk. Deze latere Overijsselse Straatweg was al honderden jaren een veel gebruikte postkoetsweg, die in 1827 werd omgebouwd tot straatweg. Het in 1968 afgebroken hotel de ‘Grutte Trije Romers’ was een bekende pleisterplaats en wisselplaats voor de paarden van de koets. Daar werd ook het Fries Rundvee Stamboek ( FRS) opgericht, alsmede het Fries Paarden Stamboek en het weekblad Frysk en Frij. Maar ook het besluit tot afbraak van de prachtige Beslingastate van Friens met zijn geweldige tuinen viel daar...

Reduzum Op Trije Romers , sneintejûns kaam al it jongfolk foar in dûns it leit no plat mar mannich ien hat dêr syn earste walske dien.

Ik bin it hoantsje op’e toer en sjoch hjir heech de fjilden oer we wolle it âld Reduzum sparje en sa de siel fan’t doarp bewarje

WARBER

23

Idaerd Ik woe wol dat ik Grytman wie, sa’n amt stiet my wol oan dat baantsje is ek gâns net swier en it fertsjinnet skoan Mar komt ‘er soms wat jild te koart hy skriuwt in omslach út en oft de boargerij al moart beteljen is’t beslút

Idaerd Midden in het groene hart van Fryslân ligt Idaerd. Een streekdorp, met op organisatorisch en cultureel gebied veel contacten met het naburige Eagum. Handel in boter en kaas, leerlooierijen, visserij en scheepstimmerwerven : van dat verleden is in Idaerd weinig meer terug te vinden, maar dat het vele jaren geleden een zeer voornaam dorp was, is nog terug te vinden in de oude gemeentenaam Idaarderadeel. Tot 1882 stond hier Friesmastate, enige honderden jaren lang de residentie van de Grietman. De prachtige gebrandschilderde ramen van de oude kerk met zadeldaktoren, opgebouwd uit Duits vulkanisch gesteente, alsmede het authentieke interieur zijn kortgeleden nog volledig gerestaureerd. En waar een klein dorp groot in kan zijn: nog geen honderd inwoners, maar wel een prachtig vernieuwd ‘Lokaal’ waar veel activiteiten door de diverse verenigingen worden uitgevoerd. De kinderen uit Idaerd worden met de schoolbus ’s ochtends van huis gehaald, eten tussen de middag thuis en worden ’s middags ook heen en weer gebracht. De tunnel onder het spoor en de A32 door, zorgt voor de uitstekende verbinding met Reduzum.

Idaerd : nea fan de kaart !

Eagum Op de zuidoever van de voormalige Wargaastermeer ligt Eagum, een dorp van nog geen dertig inwoners, maar wel het dorp met één van de bekendste torens van Fryslân.

Volgens overlevering staat de oude zadeldaktoren precies in het midden van de wereld( op trije trêden nei…). Deze toren is zeer kort geleden nog gerestaureerd en stamt uit de dertiende eeuw, terwijl de naastgelegen kerk in 1856 is afgebroken. Eagum is door geschiedschrijvers ooit aangeduid als één van de visrijkste oorden van Fryslân.

Toen evenwel de Wargaastermeer in 1634 werd drooggelegd door Paulus J. Kleij was het natuurlijk gebeurd met de visserij en werd de landbouw de belangrijkste bron van inkomen. Eén van de zes boerderijen is kortgeleden

24

WARBER

afgebroken om plaats te maken voor drie woningen.

De vaarverbinding ( het Eagumerdiep )met de Wargaastervaart is pas weer op diepte gebracht, het kerkhof heeft een beste opknapbeurt gehad, de brug over de ringvaart richting Wergea zal worden aangepakt en moderne ligboxstallen hebben ook hier hun intrede gedaan: Eagum libbet ek sûnder bakker, smid, dûmny en master!

Eagum Gjin bakker dy’t ús brea bakt gjin smid om ark te smeijen gjin master foar ús berntsjes gjin dûmny foar it goede wurd gjin tsjerke om te preekjen, inkeld noch in âlde toer en de klok út trettjenhûndert klinkt deis fier de fjilden oer

Tuinaanleg & kraanbedrijf

DURK VISSER Verhuur van:

• Minikraan • Autokraan personeel

Aannemen van: • Riolering • Walbeschoeiing • Tuinaanleg • Graafwerk

Ook voor uw klussen in en om het huis!

A.J. Smedingstrjitte 12 9008 SE Reduzum Tel: 0566-601548 Mob: 06-51816558

‘t Bloemen Ateljee

ERFVERHARDINGEN VULZAND - RIVIERZAND MANEGEZAND - SPEELZAND TUINGROND DIVERSE SOORTEN GRIND AANLEG BUITENMANEGES

Overijsselsestraatweg 18 - 9008 TS Reduzum T 0566 - 602 340 - F 0566 - 602 630 M 06 - 53 433 933 - E info@deruitertransport.nl

WWW.DERUITERTRANSPORT.NL

www.blomme-ateljee.nl WARBER

25

Van tuinbank tot een compleet interieur naar Krekt op Maat Net buiten Reduzum, aan de provinciale weg richting Sneek op Tsienzerbuorren, is de meubelmakerij van Jan en Hinke Richtsje Miedema-Reitsma gevestigd.

26

WARBERFRIESLAND HARTJE

Al vijf jaar weet Krekt op Maat zich te onderscheiden door de unieke ontwerpen en de verfijnde afwerking. De privéwoning doet dienst als showroom en potentiële klanten kunnen zich aan de hand van de her en der opgestelde meubels in de diverse leefruimtes laten inspireren.

‘Klanten komen hier regelmatig met een grote stapel woonbladen of catalogi. Samen komen we dan tot een ontwerp dat meestal een combi is van meubelen die het allemaal nét niet zijn’ aldus Hinke Richtsje. De klant wordt in het hele proces van ontwerp tot aflevering betrokken. De keuze van de houtsoort, verfkleur, handgreepjes, afwerking... als het nodig is gaat Jan zelfs mee naar de verfspecialist.

Tijdens het proces kan de klant de werkplaats bezoeken en bijsturen als het tóch net even anders moet.

Krekt op Maat produceert op ambachtelijke wijze meubels uit houtsoorten als bijvoorbeeld eiken en wengé, steiger- en sloophout. Deze houtsoorten kunnen gecombineerd worden met natuursteen, Betonciré, of RVS en behandeld met white- of greywash.

“Door veel vak- en woonbladen te lezen weten we wat de trend is of wordt en welke producten in trek

zijn bij de consument. Zo is er steeds meer vraag naar de werkbladen van Betonciré. Een prachtig product waar we hele mooie interieurs mee hebben verzorgd.”

Het mag duidelijk zijn dat het aanbod van Jan groot is. U kunt terrecht voor een loungeset tot een renovatie van een complete keuken en van een

“Mensen waarderen onze informele aanpak”, vertelt Hinke Richtsje.

“Ideeën worden aan de keukentafel besproken en uitgewerkt.

Aangevuld met een uitgebreid portfolio van recent vervaardigd meubilair, kunnen we elk meubel van iedere houtsoort Krekt op Maat realiseren.”

WARBER

27

binnentrap voor een particuliere woning tot kasten en bureau’s voor een kantoor of een verkoopbalie voor een winkel. Voor het buitenmeubilair kunt u ook direct kussens op maat bestellen. Van een hoogwaardige outdoorstof in diverse kleuren maakt u het helemaal compleet.

Vaak treft u Jan niet alleen aan in de werkplaats. Als erkend leerbedrijf geeft Jan stagiaires van de vakopleiding de kans om vanuit zijn professioneel ingerichte werkplaats het vak te leren. “Bij ons komen alle facetten van het meubelmaken aan bod, van ontwerp, tekenen, calcuren tot produceren. We proberen de leerlingen hier zoveel mogelijk bij te betrekken”.

Bent u nieuwsgierig geworden en wilt u graag langskomen?

Onze openingstijden zijn ook Krekt op Maat. Een telefoontje of mailtje en een afspraak is zo gemaakt!

06-38935445 of www.krektopmaat.nl voor meer informatie

28

WARBER

Scan deze QR code en u komt direct op onze website terecht!

WARBER

29

Welzijn patiënt staat centraal bij dierenartsen Reduzum-Grou Al bijna een eeuw praktiseren er dierenartsen in Reduzum. Van oudsher waren het voornamelijk koeiendokters, tegenwoordig is men van alle markten thuis. Van hamsters op het spreekuur tot paarden op de boerderij. En ook al staat het praktijkcentrum sinds vijf jaar in Grou, Reduzum blijft voorop staan in de naamvoering van de huidige viermansmaatschap: Dierenartsenpraktijk Reduzum-Grou.

In principe behandelen alle vier dierenartsen alle diersoorten, maar de laatste twee decennia is er specialisatie doorgevoerd. Dat moet ook wel; je kunt immers niet van alle dieren evenveel weten. De behandelingen proberen de dierenartsen zoveel mogelijk zelf uit te voeren. Zeker bij het rundvee. Er werd vroeger nog wel eens een koe naar de faculteit in Utrecht doorgestuurd voor een operatie, maar dat is verleden tijd.

Bij paarden en bij de gezelschapsdieren ligt dat iets anders. Voor specialistische ingrepen zijn er verschillende klinieken in het noorden waarop teruggevallen kan worden.

Neemt niet weg dat er behoorlijk is geïnvesteerd om dieren zoveel mogelijk binnen de eigen gelederen te helpen. Er wordt echo- en röntgenapparatuur gehanteerd om de kwaliteit van de diagnostiek te optimaliseren.

En bij de gezelschapsdieren wordt er gasanesthesie gebruikt, waardoor operaties die wat langer duren goed

30

WARBER

en veilig kunnen worden uitgevoerd.

“We kunnen niet alles zelf, maar wel heel veel”, volgens Eric Havik.

“Bovendien zijn we in de nevenwerkzaamheden behoorlijk selfsupporting, alleen het grootste deel van de laboratoriumdiagnostiek besteden we uit.” Alle vier de echtgenotes werken namelijk ook nog eens mee in de eigen praktijk. Waarschijnlijk is dat een unicum in Nederland. Telefoondienst, baliewerkzaamheden, administratie en apotheekbeheer worden onderling door de vrouwen verdeeld.

spraak met het baasje.” Niet voor niets staat er op gevel van het praktijkpand in Grou ‘Met hart voor dieren, in het hart van Fryslân’ geschreven. Het logo verbeeldt die dubbele betekenis ook nog eens.

De dierenartsen trachten zich te onderscheiden door vooral tijd en aandacht aan de individuele patiënt en diens eigenaar te besteden. Menno Wiersma: “We proberen vooral het welzijn van de dieren centraal te stellen, waardoor deze een langer en gezonder leven kunnen leiden. Uiteraard altijd in samen-

Meer info is te vinden op: www.dierenartsgrou.nl en www.bistedokter.nl

Heeft de maatschap dan helemaal geen personeel? Jawel, per april 2013 is Kees Uil als assistent werkzaam in de praktijk. En daardoor wonen er tegenwoordig maar weer liefst drie dierenartsen in Reduzum!

Volleybalvereniging

Stanfries

Volleybalvereniging Stanfries bestaat ongeveer 40 jaar en is ontstaan vanuit gymnastiekvereniging Stanfries. Een aantal enthousiaste leden wilden naast gymnastiek graag gaan volleyballen en zo geschiede. In de jaren 90 speelde er een damesteam op Nevobo niveau, maar dat was op een gegeven moment niet meer op te brengen naast werk en gezin.

Sindsdien spelen we met 2 damesteams en een herenteam in de dorpencompetitie. Er wordt getraind op 2 avonden: op maandagavond en woensdagavond. Heren en dames trainen gezamenlijk. De dames van de woensdagavond ploeg zijn 11 jaar op rij al kampioen van de dorpencompetitie.

Sinds 2011 is er ook de mogelijkheid voor de jeugd van Reduzum om te volleyballen. We zien dat dit jaar het enthousiasme en het aantal jeugdleden hard groeit. We hebben een jeugdtrainer die op donderdagavond de trainingen voor zijn rekening neemt. Ook voor deze jeugdleden zal er

een dorpencompetitie worden opgezet met omliggende dorpen als Wytgaard en Wirdum.

Ouders worden gevraagd een actieve bijdrage te leveren aan de jeugd in de vorm van rijden bij wedstrijden, organiseren van de dorpencompetitie en een feestelijke afsluiting van het seizoen.

Het ledenaantal van onze vereniging is nu ongeveer 40 senioren en 20 jeugdleden.

Het volleybalseizoen start altijd in september, meteen na de merke en duurt tot mids april. Zo sluiten we mooi aan bij onder andere het kaatsseizoen.

Wilt u ook graag eens komen volleyballen? Dan bent u van harte welkom op de maandagavond. U kunt contact opnemen met een van de bestuursleden.

Voor de actuele bestuursleden raadpleegt u de website van Reduzum: www.reduzum.com (voorzieningen, sport, volleybal)

WARBER

31

32

WARBER

K.V. Mid-Fryslân In 2005 is korfbalvereniging Mid Fryslân opgericht als overkoepelende vereniging van Stânfries uit Reduzum en Marfûgels uit Grou. Het doel van deze samenwerking is het bevorderen van topkorfbal in de regio Midden Friesland. Beide verenigingen delen de visie dat topkorfbal een van de middelen is om de sport aantrekkelijk te maken en te houden voor leden, supporters, sponsors en donateurs.

Naast de mogelijkheid om topkorfbal te spelen, biedt de samenwerking ook de mogelijkheid om in beide dorpen wedstrijdkorfbal, breedtekorfbal en midweek te spelen, zoveel mogelijk passend bij de gewenste sportbeleving van elk lid.

Meer informatie is te vinden op:

www.kvmidfryslan.nl Hier staan de laatste nieuwtjes op korfbalgebied van Mid-Fryslân, maar ook achtergrondinformatie zoals: teamindelingen, spelersinformatie, organisatie, adressen, wedstrijden en standen.

Bent u geïnteresseerd?

Neem gerust contact met ons op of kom eens een kijkje nemen op het korfbalveld.

Graag tot ziens!

Korfbalclub Mid Fryslân

Melkveehouderij door de eeuwen heen

Reduzum ligt in een zee van groen. Het landschap wordt gedomineerd door de melkveehouders, die soms al generaties lang op het bedrijf wonen en werken. Veel is in de loop der jaren veranderd, zowel op de bedrijven als daar buiten, maar de geschiedenis wordt niet verloochend. Reduzum, toen nog Roordahuizum, speelt een belangrijke rol in de geschiedenis van de Friese veefokkerij. Op 1 mei 1879 werd in de herberg ‘De Drie Romers’ van hengstenhouder H. J. Seekles het Friesch Rundvee Stamboek (FRS) opgericht. Tijdens deze vergadering werd ook de basis voor het Fries Paardenstamboek gelegd. In 1998 ging het FRS op in het landelijke CR Delta. Het afscheid was in stijl: de laatste keuring werd gehouden op de plaats waar het allemaal begon, in Reduzum.

De stamboeken waren nodig om meer grip te krijgen op de fokkerij en het vastleggen van gegevens.

De Friese koe was en is nog steeds wereldwijd geliefd als melkproducent.

De melkverwerking werd aan het eind van de negentiende eeuw steeds meer verlegd van het boerenerf naar de zuivelfabriek. Overal in Nederland staken boeren de koppen bij elkaar en werden zuivelcoöperaties opgericht.

In 1890 was dat ook het geval in Roordahuizum met de oprichting van de de Coöperatieve Stoom-Zuivelfabriek ‘De Eendracht’. Deze fabriek werd in 1965 gesloten, toen de melk centraal werd verwerkt in de zuivelfabriek van Warga. Deze fabriek was weer één van de grondleggers van het huidige Friesland Campina, dat behoort tot de vijf grootste zuivelondernemingen ter wereld.

Mechanisatie, fokkerij, ruilverkaveling en andere ontwikkelingen zorgden voor een grote omwenteling op de bedrijven. Europese subsidies stimuleerden om de productie verder te verhogen. Aan de andere kant noodzaakten ook de stijgende kosten tot een groeispurt van de melkveebedrijven. Niet alle boeren konden of wilden met deze ontwikkeling meegaan en veel melkveehouders zetten een punt achter hun bedrijf.

In de jaren tachtig werd duidelijk dat er grenzen aan de groei zitten. De Europese ‘boterberg’ groeide, net als de hoeveelheid mest die tot milieuproblemen leidde. De Europese Commissie stelde de melkquotering in en vanuit Den Haag kwamen er maatregelen die de mestproductie en de uitstoot van ammoniak uit mest moesten beperken.

Na de Tweede Wereldoorlog stond de landbouw in het teken van wederopbouw en groei. Er moest eten komen voor de sterk groeiende bevolking.

De ontwikkeling van de melkveehouderij ging en gaat echter door.

Melkveehouders investeren in hun bedrijf om mee te gaan met de tijd.

34

WARBER

De regelgeving en de stijgende kosten voor voer en energie noodzaken tot schaalvergroting en efficiëntie. Er zijn ook ondernemers die verbreding zoeken in een neventak, zoals een boerencamping of landschapsbeheer.

Feit is dat iedere melkveehouder op zijn eigen wijze bezig is met de toekomst van zijn bedrijf. Vanaf 2015 is er geen melkquotering meer en de wereldwijde vraag naar melk is groot.

Die melk wordt echter niet geproduceerd zonder rekening te houden met de omgeving en het milieu.

De ontwikkelingen in de melkveehouderij zijn ook in het landschap rond Reduzum te zien. De afgelopen tijd is er bij voorbeeld veel geïnvesteerd in stallenbouw. Tussen deze moderne stallen sieren echter nog steeds de karakteristieke boerderijen die als stille getuigen laten zien dat de melkveehouderij niet alleen nu, maar ook in het verleden bij de tijd was. En het gras is nog steeds groen.

Melkveebedrijf Roorda ‘Ondernemen is de uitdaging van nieuwe ontwikkelingen’ Wie het melkveebedrijf van Joop en Elske Roorda zoekt, moet niet te snel opgeven. Het bedrijf ligt aan het eind van de Ienswei, geheel aan het zicht onttrokken door het talud van de N354. Hier streek de familie Roorda in 1985 neer, vanwege een bedrijfsverplaatsing als onderdeel van de ruilverkaveling.

Bij Roorda waren destijds drie zonen waar het boerenbloed door de aderen stroomde en dat is nog steeds terug te vinden in de huidige bedrijfsvoering. Het ouderlijk bedrijf is ondertussen gesplitst in drie afzonderlijke bedrijven, maar de broers werken nog veel samen en delen het machinepark. ‘We doen alle werkzaamheden zelf’, vertelt Joop. ‘Daar hebben we de machines ook voor. Omdat we met z’n drieën zijn, staan de machines niet stil en kun je profiteren van de voordelen van schaalgrootte.’

Joop en Elske Roorda houden ruim 210 melkkoeien en zo’n 100 stuks jongvee op 90 hectare land. Als het even kan, gaan de koeien in de zomer naar buiten. ‘Dat vind ik mooi en het is goed voor de koeien, maar met zo’n grote koppel valt het niet altijd mee’, zegt hij.

Roorda houdt van nieuwe ontwikkelingen. ‘Ik lees alle vakbladen en pro-

beer zo goed mogelijk bij te blijven.

Bepaalde zaken pas ik dan zelf toe op mijn bedrijf. Bijvoorbeeld op het gebied van koecomfort. De koeien liggen nu in diepstrooiselboxen die zijn gevuld met de vaste fractie uit de mestscheider. Je ziet dat dat veel prettiger is voor de koeien en daar geniet ik dan ook van.’

De melkveehouder is constant bezig met nieuwe toepassingen op zijn bedrijf. Efficiëntie vormt daarbij de rode draad. Constant is hij bezig met aanpassingen die het werk gemakkelijker maken. Zelf dingen uitvinden geeft voldoening en is zijn hobby. Hij wijst op de klauwbehandelingsbox die hij zelf heeft ontworpen en gebouwd.

Zijn grote trots is de eigengemaakte draaimelkstal. ‘Daar geniet ik iedere dag van als ik sta te melken.’

tie en regelgeving. Dat moet je niet als belemmering zien, maar als een uitdaging. Ik word er niet chagrijnig van, al frustreert het natuurlijk wel eens.’ Regels zijn nodig, realiseert hij zich. ‘Als melkveehouderij moet je rekening houden met de omgeving en ervoor zorgen dat je je zaken goed voor elkaar hebt. Het is belangrijk dat de sector de mogelijkheid houdt om te groeien en daar mag dan best wat tegenover staan. Bijvoorbeeld door rekening te houden met een goede inpassing van de stal in het landschap.’

Of zijn eigen bedrijf nog groter wordt, moet de tijd uitwijzen. ‘Groei is niet zaligmakend, maar je denkt wel na over de toekomst. Ik ben trots op mijn bedrijf en ik ben trots op mijn vader die het mogelijk heeft gemaakt dat wij hier nu op deze manier boer zijn.’

‘Ondernemen is de uitdaging van nieuwe ontwikkelingen’, vervolgt hij.

‘Ook op het gebied van bureaucra-

WARBER

35

Melkveebedrijf Hofstra ‘Samen wonen en werken op de boerderij’ Klaas en Hinke Hofstra runnen hun melkveebedrijf het liefst zelf, zonder vreemde arbeid of loonwerker. ´Het is gezellig om samen te werken en je kunt je dingen doen wanneer je dat het beste uitkomt´, zeggen ze.

En met de huidige omvang van bijna 70 melkkoeien op 43 hectare kunnen ze dat prima behappen.

Klaas stapte al vroeg bij zijn vader in het bedrijf. Omdat deze als vergaderboer veel op pad was, runde hij het al snel alleen. Hinke was slagersdochter en had niets met koeien, maar dat veranderde toen ze op de boerderij kwam wonen. ´Ik had eerst nog een baan buitenshuis, maar er was thuis ook genoeg te doen. Zo ben ik er als het ware in gerold. Het is leuk werk en ook leuk om samen te werken.’

Ze beginnen ´s ochtends om half 7 met melken. Ook ´s avonds melken ze met z’n tweeën, nadat ze eerst met het gezin de warme maaltijd hebben genuttigd. Klaas houdt zich vooral bezig met de koeien, Hinke verzorgt het jongvee. Ook het landwerk doen ze zelf. ´We maaien niet te veel tegelijk, zodat we het zelf kunnen inkuilen.

Daarbij krijgen we hulp van mijn neef´, vertelt Klaas. ´Doordat je niet afhankelijk bent van een loonbedrijf, kun je gewoon los wanneer je wilt’, vult

36

WARBER

Hinke aan. ´We zijn vrij om te gaan en te staan en hoeven aan niemand verantwoording af te leggen, dat maakt voor ons deze manier van boeren mooi.´ Natuurlijk moeten ze voldoen aan de wetten en regels waaraan iedere melkveehouder moet voldoen.

En natuurlijk denken ook zij na over de toekomst, over hoe het verder moet met het bedrijf. Of een van de drie dochters het bedrijf wil overnemen, is nu nog ongewis. ‘Het bedrijf is vanaf mijn grootouders in de vrouwelijke lijn voortgezet, dus die traditie ligt er wel.’

Ook een grotere stal is een optie.

‘Ondernemen is voor mij niet grootschalig denken. Ik haal voldoening uit de omgang met de koeien en dat we de zaak goed voor elkaar hebben’, zegt Klaas. ‘Maar je moet wel vooruit blijven denken. We hebben te weinig mestopslag en als je toch een mestput moet bouwen, kun je er gelijk ook een stal opzetten. Met wellicht een

melkrobot.’ De ligboxenstal staat los van de traditionele stelpboerderij. Ook deze vraagt het nodige onderhoud.

‘We voelen ons bevoorrecht om op zo’n mooie boerderij te mogen wonen en proberen de boerderij zoveel mogelijk in de oude staat te houden.

Niet alleen het stalgedeelte, maar ook de woning. Dat vinden we mooi.

En als je ervoor zorgt dat je ieder jaar wat doet aan onderhoud, blijft het te overzien.’

De traditionele boerderij is multifunctioneel. Kerstfeest, schoolreisjes en voorleessessies, alles vindt er plaats.

Ook menig kinderfeestje is op de boerderij gevierd. ‘Het was hier altijd actie met kinderen op het erf. Dat wordt nu wat rustiger, omdat onze eigen kinderen ouder worden. Maar het dorp weet ons nog steeds te vinden.’

Electra Reduzum

INSTALLATIEWERK VAN TOP TOT TEEN!

Harke van der Wal onderwijsontwikkeling Het maken van lesmateriaal voor het beroepsonderwijs is de hoofdactiviteit van Harke van der Wal. Het accent ligt daarbij op nieuwe onderwijsvormen zoals praktijksimulaties en serious games. De computer speelt hierbij steeds een grote rol. Grote kracht van Harke van der Wal is het analyseren van de werkplek en de werkzaamheden van beroepsbeoefenaren en het vertalen daarvan naar een leersituatie.

In samenwerking met docenten van ROC’s en organisaties zoals stichting BIT-simulaties en Stichting Praktijkleren heeft dit in de afgelopen 20 jaar geleid tot een groot aantal nieuwe leermiddelen voor opleidingen in de sectoren administratie en handel van het mbo. Alle ROC’s in Nederland werken met dergelijke simulaties en aanverwante producten.

Legedyk 31 9008 TK REDUZUM T (0566) 602872 M (06) 51368389 harkevanderwal@xs4all.nl www.harkevanderwal.nl

ELECTRA REDUZUM Jan en Trudy Rodenburg Haedstrjitte 46 | 9008 SR Reduzum Tel.: 0566-601554 | Fax: 0566-602365 E-mail: electra@upcmail.nl

Alles voor het comfort van de koe Wij zijn dealer van:

• •

•

MELKMACHINES, OOK TWEEDEHANDS HET DOOR LATEN METEN VAN UW MELKMACHINE DOOR ERKENDE “KOM” MONTEURS STALINRICHTING, ERRI COMFORT KOEMATRAS, DODA MEST SCHEIDER, MESTSCHUIVEN, DRINKBAKKEN, VERLICHTING, VIJZELS, SILO’S, MINIMELKERS (OLIE GESMEERD),

KALVEREN MELKTAXI’S E.O.

Arjen van Balen Beslingadyk 4 9009 XC FRIENS Privé/fax: 0566 600 039 Mobiel: 06 54 34 10 80

WEBSITE: WWW.AT WAGRI.NL • E-MAIL: INFO@AT WFRIENS.NL

WARBER

37

Melkveebedrijf de Groot ‘Ondernemen is eigen keuzes maken’ Johannes de Groot woont en werkt op de boerderij waar hij is geboren en getogen. Hij nam het bedrijf over van zijn ouders, die in 1954 naar de boerderij aan de Ienswei kwamen. Toen was het nog een traditionele stelpboerderij, nu worden er ruim honderd koeien gemolken.

De familie De Groot heeft een melkveebedrijf met circa 115 melkkoeien, iets minder jongvee en een quotum van 1 miljoen kilo melk. Bij het bedrijf zit 62 hectare land, waarvan 45 hectare in eigendom en de rest pacht. De traditionele stelpboerderij is in de loop der jaren uitgebreid met een ligboxenstal, bijgebouwen en voerplaten.

Een bedrijf met meer dan honderd melkkoeien vraagt om een gedegen management. De Groot heeft een parttime medewerker in dienst die zes keer per week ’s avonds melkt.

Daarnaast besteedt hij ook andere werkzaamheden uit, zoals het voeren.

Iedere dag wordt een rantsoen van kuil, snijmaïs, bostel en andere producten in de voermengwagen van de ‘loonvoerder’ geprepareerd tot een homogeen product voor de melkkoeien. ‘Gemengd voeren is gezond

38

WARBER

voor de koeien en door het uit te besteden, hoef ik zelf niet te investeren in een voermengwagen’, legt De Groot uit.

Dat geldt ook voor de werkzaamheden op het land. ‘Ik ben meer een koeienboer dan een trekkerboer’, zegt de melkveehouder. Veel werkzaamheden, zoals het bemesten en inkuilen, worden door de loonwerker gedaan; het maaien doet buurman Joop Roorda. ‘Die heeft grotere machines en kan daardoor veel efficiënter werken.’

Voor De Groot is er nog genoeg werk te doen. Iedere ochtend om kwart over 4 staat hij op om de koeien te melken. Dat is vroeg, maar een bewuste keuze, want zo kan hij ’s ochtends met zijn vrouw Els Koopmans ontbijten voordat zij naar haar werk op de basisschool gaat. Die vrijheid is voor hem een belangrijke drijfveer voor het ondernemerschap.

Zelf kunnen bepalen wat je doet en wanneer je dat doet, al gaat het werk wel zeven dagen per week door. ‘Dat weet je en daar ben je aan gewend.’

Natuurlijk is de vrijheid niet onbeperkt; er zijn talloze wetten en regels waaraan hij zich moet houden. ‘Als je de zaak goed voor elkaar hebt, lukt dat wel’, relativeert hij. ‘Je moet met je tijd meegaan, want ook daar ben je ondernemer voor.’

De toekomst van het bedrijf ligt nog open. De drie kinderen studeren en het is nog niet duidelijk of een van hen het bedrijf zullen voortzetten.

‘Het kan nog alle kanten uit gaan. Op dit moment hoef ik niet perse met het bedrijf te groeien, maar je weet niet wat er in de toekomst nog gaat gebeuren. Dat is mede aan de volgende generatie.’

Melkveebedrijf Boonstra ‘Wij hebben gekozen voor grootschaligheid’ ‘Ondernemen is je eigen keuzes maken’. Dat geldt voor een boer, maar net zo goed voor de bakker of fietsenmaker. Wij hebben gekozen voor grootschaligheid’, zegt Wiebe Boonstra. Samen met zijn broer Hendrik heeft hij een bedrijf met circa 430 melkkoeien.

Het bedrijf aan de rand van het dorp valt op door de grote stal en voeropslag. De koeien lopen niet buiten, ‘maar we verstoppen ze niet’, zegt Boonstra. Door de open zijwanden hebben de koeien ruim zicht naar buiten en andersom. Ook door zand als ligbed te gebruiken en ventilatie in de stal proberen de broers het de koeien zo comfortabel mogelijk te maken. ‘Koeien in de wei is een mooi gezicht, maar het past niet in ons bedrijfssysteem.’

Op het bedrijf aan de Overijsselsestraat worden alleen het melkvee en de jongste kalveren gehuisvest. Het jongvee gaat vanaf een leeftijd van 14 dagen naar een opfokbedrijf en komt een maand voor afkalven weer op het bedrijf terug. Hierdoor ontstaat er meer ruimte voor het melkvee, ook met het oog op de mestafzet. Het bedrijf heeft 165 hectare in eigendom en 20 hectare pacht. Het grootste deel, 90 hectare, ligt in Drenthe. ‘Hier verbouwen we hoofdzakelijk snijmaïs. Ook wordt een deel van dit land verhuurd aan akkerbouwers.’

De koeien, met een gemiddelde melkproductie van bijna 11.000 liter per jaar, worden drie keer daags gemolken. De broers doen dat niet zelf, maar hebben hiervoor drie Poolse medewerkers in dienst. Het landwerk wordt grotendeels uitbesteed aan de loonwerker. De veeverzorging, onderhoud, voeren en andere werkzaamheden doen de broers zelf. ‘We proberen de bedrijfsvoering zo strak mogelijk te houden, zodat er weinig arbeidspieken zijn. Op een bedrijf met deze

omvang zit je daar niet op te wachten.’ Ook het voeren gebeurt strak: de koeien krijgen het hele jaar door een rantsoen van gemengd ruwvoer en krachtvoer.

Binnen deze strakke organisatie valt echter nog genoeg te variëren.

‘Je bent als boer afhankelijk van de economie en de natuur. Sommige dingen kun je proberen op in te spelen, sommige dingen kun je niets aan doen. Veel staat vast.

Je bent gebonden aan de locatie en de gebouwen en hebt te maken met de regelgeving, maar daar binnen heb je de vrijheid om je eigen keuzes te maken. Dat is ondernemen: proberen een goed inkomen te krijgen uit je bedrijf en er dagelijks plezier in hebben. Het voordeel van grootschaligheid en meerdere mensen die er werken is dat het werk ook doorgaat als je er niet bent. Dat geeft ook een stukje vrijheid.’

Grootschaligheid was een keuze die ze al eerder maakten. ‘In 1986 hadden we al een quotum van een miljoen liter melk.’ Nu is dat 4,7 miljoen en met het verdwijnen van de melkquotering in 2015 zijn er geen beperkingen meer

wat betreft de melkproductie. ‘Er is hier nog groei mogelijk; we hebben plaats voor 500 melkkoeien. Maar ik denk niet dat we nog explosief gaan groeien. Je moet wel realistisch blijven en rekening houden met je omgeving en met jezelf.’

WARBER

39

ATW: Alles voor het comfort van de koe

Tekst: Joke van Balen

No nonsens, praktisch en deskundig FRIENS – Arjen van Balen heeft in 1997 het bedrijf ATW opgericht.

Een groothandel voor de veehouder met een uitgebreid assortiment van nieuw en gebruikte onderdelen voor de melkmachine en stalinrichting.

Arjen (41), zelf boerenzoon. ‘Ik heb voor ieder probleem een oplossing en ben voor de boer dag en nacht bereikbaar. Ik sta achter mijn product.’

www.atwagri.nl 40

WARBER

ATW, DENKT IN OPLOSSINGEN, NIET IN PROBLEMEN ATW is een afkorting van Arjen Techniek Wytgaard. Arjen van Balen komt oorspronkelijk uit Wytgaard en is vanuit zijn geboortedorp het bedrijf ATW begonnen. ‘Ik werkte bij een bedrijf dat zich bezig hield met

‘Ik denk in oplossingen, niet in problemen.’ zegt Arjen nadrukkelijk. ‘Als een boer belt over een probleem met de melkmachine dan moet dat zo snel mogelijk worden opgelost. Ik ben zelf boerenzoon dus weet dat de koeien moeten worden gemolken, dat kan niet wachten. Ik probeer eerst samen met de boer tot een oplossing te komen en dat lukt in een aantal gevallen ook telefonisch. Goed luisteren, de juiste vragen stellen en zaken uitsluiten. Ik houd er niet van om mensen onnodig op kosten te jagen. Als dan blijkt dat er meer aan de hand is dan een kapotte zekering, dan stap ik in de auto en ga pas weer naar huis als het is opgelost.’

GOEDE PRODUCTEN Van Balen is continue bezig met het zoeken naar nieuwe, goede producten die draaien om het comfort van de koe. Naast de in- en export van melkmachineonderdelen en stalinrichting handelt ATW ook in Erri-koematrassen, mestschuivers, mestscheider, stalverlichting, vijzels en silo’s. ‘Ik vind het een uitdaging om mijn assortiment uit te breiden met producten waar de klant en dus de koe echt wat aan heeft en wat betaalbaar is.

het verkopen en installeren van melkmachines en stalinrichting en ik had het gevoel dat ik dat beter kon, dus toen heb ik ontslag genomen en ben voor mezelf begonnen,’ vertelt Van Balen. Inmiddels zit ATW niet meer in Wytgaard, maar in Friens. De naam ATW typeert ‘t bedrijf. No Nonsens, praktisch, deskundig en kleinschalig.

Al jaren levert ATW tweedehands melkmachines, maar sinds 2012 is van Balen dealer geworden van Dairymaster melkmachines. En dealer van Cow House stalinrichting.

Hoe ik mijn toekomst zie? Ik wil graag een nieuwe loods bouwen en in kleine stapjes groeien en verder zien we wel hoe het komt.’

KRACHT - BOEREN ZIJN ALTIJD IN BEWEGING ‘Last van de economische crisis heb ik niet gehad. Boeren blijven altijd in beweging. Als een boer een nieuwe stal bouwt en ik lever de melkmachine, dan koop ik de oude melkstal vaak op en verkoop deze weer door aan een andere boer die wil uitbreiden of vernieuwen, maar geen nieuw materiaal wil. Dit is iets wat altijd doorgaat.’

Daarnaast is Van Balen ook erkend KOM-Monteur. Een KOM-monteur verricht de jaarlijkse, verplichte controle en doormetingen van melkmachines. ‘Wat mijn kracht is?

Ik lever kwaliteit voor een zo laag mogelijke prijs en sta altijd klaar voor de klant.’

WARBER

41

DORPSMOLEN / DOARPSMÛNE REDUZUM Mar as men dochs it doarp útrint, Sa ’n tûzen meter, dêromtrint, En dan de eagen iependocht, Dan leaut men faaks net wat men sjocht, Want dêr stiet by de Blauwe Tint’ In ding dat elkenien ferwûndert, dat is de Micon M – ús eigen Micon M

Als je het dorp uitloopt, zo ’n duizend meter ongeveer, en dan om je heen kijkt, dan geloof je je ogen niet, want daar staat bij de Blauwe Tent, iets dat eenieder verwondert, Onze eigen Micon M.

Dat was het refrein fan het lied, dat we in 2004 bij het 10-jarige jubileum van onze “ Doarsmûne” ( dorpsmolen) zongen. Een Micon M windturbine bedoelt voor het opwekken van energie voor de Dorpen Reduzum, Friens, Idaerd en Eagum.

Aan de zuidelijke ingang van Reduzum, tegenover het chauffeurscafé “ de Blauwe Tent” ,werd in 1994 aan de rand van de vroeger Middelzee de Micon M gebouwd. “Ús Doarpsmûne” En reken maar dat we er trots op waren en zijn.

Aan de inwerkingstelling van deze molen door de windgod Aeolus in eigen persoon, was wel het een en ander vooraf gegaan.

De opbrengst van deze molen moet worden aangewend voor milieumaatregels in de genoemde dorpen. ( statuten stichting.) Al voor de leningen en de hypotheek waren afgelost is daarmee begonnen.

In de werkgroep “Duurzame Energie” van Doarpsbelang Reduzum ( dorpsvereniging) borrelde het idee op om te voorzien in de eigen elektriciteitsbehoefte van de genoemde dorpen. Dat zou kunnen door het bouwen van een windturbine. Er werd gekozen voor een Micon M, die met een opbrengst van zo ‘n 500.000 kw/h per jaar zou kunnen voorzien in ongeveer een derde van de stroombehoefte van de dorpen.

De werkgroep werd omgezet in een stichting. De leden van het stichtingsbestuur gingen deur aan deur in de 4 dorpen en haalden daarbij ƒ 200.000. op aan “burgerleningen” ( op 500 huishoudingen! ) Met een subsidie van ƒ 200.000 en een hypotheek van ƒ 145.000 bij de plaatselijke bank was de financiering rond.

42

WARBER

Zo werden op de school, die in 1999 werd geopend, zonnepanelen gelegd door de Molenstichting. Op een display in de school kunnen de leerlingen elke dag aflezen hoeveel stroom er in de school wordt gebruikt en hoeveel de school daarvan “zelf” maakt.

Ook op de sportkantine en het gymlokaal werden panelen gelegd, terwijl er door gezamenlijke inkoop in het begin van deze eeuw veel HR-ketels, zonnecollectoren ( warm water) en zonnepanelen konden worden aangeschaft.

Samen met een recentere actie voor zonnepanelen zorgde dat ervoor dat erop dit moment een 1100 zonnepanelen op de daken in de dorpen liggen. En dat aantal zal zeker nog toenemen.

Foto: Siep van Lingen

DUURZAME ENERGIE

Daarnaast werden energiemaatregels in de sportkantine van Reduzum en in de dorpshuizen van Idaerd en Friens door de stichting ondersteund.

In 2008 werd in de nieuwste woonwijk van Reduzum – it Swinlân – LED-straatverlichting aangebracht. De eerste LED-wijkverlichting in Fryslân. Ook werd de aanschaf van warmtepompen in deze wijk ( financieel) gestimuleerd.

Kortgeleden werd er door de stichting een nieuwe schoolbus gekocht. Sind 1935 worden de kinderen van Friens en Idaerd met een busje naar de school in Reduzum gebracht. Dat busje rijdt in beheer van de ouders van de leerlingen, die daartoe een buscom –missie hebben opgericht. De molenstichting wilde graag een “schone’ diesel en besloot mee te doen aan de gezamenlijke financiering van een nieuwe bus.

Na twintig jaar wordt het tijd de molen te vervangen door een nieuw exemplaar. Uitgangspunt bij de aanschaf daarvan is een vier maal hogere opbrengst zodat de doelstelling van zelfvoorziend zijn kan worden gerealiseerd.

Probleem daarbij is dat het provinciale beleid geen “losse” molens toestaat. Samen met een 50-tal andere dorpen probeert de molenstichting dit beleid om te buigen.

Dat zal zeker slagen. De molen is en blijft van groot belang voor de energievoorziening in de 4 dorpen.

Nu en in de toekomst.

WARBER

43

Hotel Duhoux: gastvrij In het prachtige dorpje Wirdum, op fietsafstand van Leeuwarden, ligt het charmante driesterrenhotel/eetcafé Hotel Duhoux.

Gastvrij en gemoedelijk Tjitske en Bonno Duhoux zijn al de vierde generatie in dit familiebedrijf dat sinds 1916 bestaat. De horeca zit hen als het ware in het bloed. Al bij binnenkomst is het duidelijk: de sfeer is gemoedelijk en persoonlijk, je voelt je hier echt welkom. Aan de voorzijde, onder de lindebomen is een gezellig terras dat uitnodigt om een heerlijke lunch te nuttigen of een lekker kopje koffie te drinken (met huisgemaakte apfelstrudel). Binnen is er duidelijk veel

44

WARBER

zorg en liefde besteed aan de inrichting en het meubilair, er hangt een gemoedelijke Frans-Engelse sfeer. Het hotel telt 18 kamers en er zijn 4 vergaderzalen, waarvan de grootste een capaciteit heeft van 250 personen.

lijk met verse (streek)producten en houden we rekening met diëten. Onze keuken is de hele dag geopend, je kan hier bij wijze van spreken ’s middags om twee uur à la carte dineren!”

Wisselende menukaart

De ligging van Wirdum, in de landerijen tussen Leeuwarden en Grou, leent zich bij uitstek voor het maken van mooie fietstochten. Zo is er de pontjesroute, een prachtige fietsroute die via verschillende pontjes in de omgeving

Bonno Duhoux vertelt: “We hebben een uitgebreide lunchkaart en de menukaart van het restaurant proberen we elke twee maanden te veranderen.

Natuurlijk werken we zo veel moge-

Fietstochten en sloepvaren

Het hotel telt 18 kamers en er zijn 4 vergaderzalen, waarvan de grootste een capaciteit heeft van 250 personen.

en gezellig!

loopt. Het centrum van Leeuwarden ligt op slecht 20 minuten fietsen van Hotel Duhoux, en in hetzelfde tijdsbestek ben je in natuurgebied De Alde Feanen. “Je kan hier zelfs met een sloep komen, de Wirdumer Vaart loopt door het dorp. We hebben deze zomer een leuk arrangement voor onze gasten: wanneer men twee overnachtingen boekt in ons hotel bieden we daar twee uur gratis varen in een elektrosloep door Leeuwarden bij aan,” aldus Bonno Duhoux.

Informatie Naast het hotel en het eetcafé bieden Tjitske en Bonno Duhoux ook catering aan in de vorm van warme/koude buffetten en maaltijdbezorging (Meals on Wheels) voor zowel particulieren als bedrijven. Hotel Duhoux is in het toeristenseizoen zeven dagen per week geopend, men kan gratis parkeren en wilt u fietsen huren dan kunnen die voor u worden gereserveerd .

Hotel Duhoux www.hotel-duhoux.nl Greate Buorren 6 info@hotel-duhoux.nl 9088 AE Wirdum Tel.: 058-2551513 Fax: 058-2551035

WARBER

45

Hotel Duhoux E e n b e gr i p i n Fr ie slan d sind s 1916

Gastvrij en gezellig!

Hotel Duhoux

Greate Buorren 6

9088 AE Wirdum www.hotel-duhoux.nl

info@hotel-duhoux.nl Tel. 058-2551513

Fax 058-2551035

Kapsalon Papillot Iedereen is uniek! Daarom adviseren wij qua gezichtsvorm, uw kleur en dagelijkse gemak datgene wat het beste bij u past.

Woensdag ‘s middags: kinderen knippen

Vrijdag ‘s middags zonder afspraak!

Telefoon: 0566 602196

www.kapsalonpapillotreduzum.nl 46

WARBER

(t/m groep 8)

€10,-

Buorren 19 9008 SV Reduzum Tel: 0566-840367 / 06 51897846 Fax: 0566-840365 www.asbestrenovatie.nl info@asbestrenovatie.nl

Wie zijn wij?

Sjoerd de boer

Sjoerd de Boer asbestrenovatie is een gespecialiseerd bedrijf die asbestdaken verwijderd en nieuwe dakbedekking weer monteerd.

Onze voordelen Scherpe prijzen Gebruik kwaliteitsproducten met garantie Snelle oplevering – dak snel weer dicht Gecertificeerde en ervaren medewerkers Alles wordt opgeruimd achtergelaten Één aanspreekpunt, hierdoor korte lijnen Afspraak = afspraak mentaliteit

Vrijblijvende offerte op maat Bel: 0566-840367 / 06-51897846

www.asbestrenovatie.nl

Uw dak is ons vak

WARBER

47

DE CREATIEVE AANPAK VAN KAPSALON PAPILLOT “Iedereen is uniek en daarom adviseren wij u graag qua vorm, kleur en gemak welk kapsel het beste bij u past’’. Dat is zo ongeveer het motto van Klaske Fennema die aan de Dominee Boersstrjitte 16 in Reduzum met plezier in haar Kapsalon Papillot werkt, geassisteerd door topstylistes Sjoerdtje de Boer en Tiny van der Heide.

Klaske Fennema startte haar bedrijf in 2009. Zij werkte een aantal jaren in verschillende kapsalons in de regio.

Tijdens deze werkzaamheden groeide bij haar steeds meer het besef dat ze graag als zelfstandig ondernemer aan de slag zou willen gaan. Toen zij door omstandigheden de zaak in Reduzum vrij plotseling kon overnemen, kwam haar kappersopleiding haar goed van pas, een nieuwe start was snel gemaakt.

Creativiteit staat bij Kapsalon Papillot hoog in het vaandel. Wie er binnenstapt, voelt zich meteen thuis in een

48

WARBER

prettige lichte sfeer die de sobere maar stijlvol ingerichte kapsalon uitstraalt. Er wordt hard gewerkt en ondertussen op ontspannen wijze een praatje gemaakt met de klanten. Voor wie even moet wachten is er genoeg lees- en kijkplezier bij de ruime tafel te vinden en een kopje koffie of thee is altijd voorhanden.

“Een kapsalon is ook een ontmoetingscentrum’’, zo vertelt Klaske Fennema. “Het bevordert de sociale contacten en draagt bij aan de leefbaarheid van het dorp.

Onze klantenkring breidt zich nog

steeds uit. Mensen komen niet alleen uit het dorp zelf, maar ook uit Leeuwarden en de omringende omgeving.’’ Lachend: “Zelfs enkele klanten uit Egmond aan Zee weten onze zaak te vinden.’’

Kapsalon Papillot streeft ernaar zo breed mogelijk inzetbaar te zijn: “We knippen dames, heren en kinderen en zijn ook gespecialiseerd in het kleuren van het haar. We verzorgen o.a. bruidskapsels (ook op locatie) en kinderfeestjes, kinderen worden dan omgetoverd tot glamoursterren. Eveneens geven wij in onze salon work-

“Een kapsalon is ook een ontmoetingscentrum”

shops vlechten/föhnen, ook worden er bij ons haren gekruld voor feestjes.

Elke woensdagmiddag kunnen de kinderen t/m groep 8 van de basisschool voor € 10 bij ons komen voor een knipbeurt. Van die mogelijkheid wordt veelvuldig gebruik gemaakt.

Elke vrijdagmiddag is er vrije inloop, dwz knippen of behandelen zonder afspraak, de klant kan dan rekenen op een gegarandeerde plek!”

Om de nieuwe trends in hun vakgebied goed bij te houden, volgen de kapsters van Papillot zo’n zes à zeven keer per jaar trainingen en bezoeken shows in steden als Amsterdam, Groningen of Leeuwarden. “We willen onze klanten zo goed mogelijk van dienst zijn”, zo vertelt Klaske Fennema. “ We geven graag een advies, waar-

door iedereen na een behandeling met een perfecte coupe onze zaak verlaat. Uiteindelijk is de klant natuurlijk zelf baas, maar een deskundig advies wordt meestal met plezier opgevolgd.’’

Klaske Fennema, streeft er naar om haar Kapsalon Papillot in Reduzum up to date te houden. Dat het dorp deze creatieve aanpak waardeert, is te zien op foto’s waarop dorpsgenoten poseren die in de kapsalon hebben meegedaan aan de zogenaamde METAMORFOSE, waarbij een nieuw kapsel en een fris aangepaste make-up de dames omtovert tot ongekende lokale

schoonheden. Dus wie een vriendin of een buurvrouw in het zonnetje wil zetten, kan die verrassing in Kapsalon Papillot waarmaken. Klaske Fennema, Sjoerdtje de Boer en Tiny van der Heide staan garant voor kwaliteit!

Kapsalon Papillot Dominee Boersstrjitte 16 9008 SC Reduzum 0566-602196

HARTJE FRIESLAND WARBER

49

Kerk Friens

Geloof op ooghoogte Het ogenschijnlijke platte landschap in het midden van Friesland kent voor de oplettende kijker toch heel wat hoogteverschillen. Aan de horizon zien we dan de bomen en hier en daar de kerken. De torens zijn vaak de bakens in het landschap waarmee je je eigen plek kunt bepalen en je koers kunt uitzetten in het weidse landschap.

De terpen, opgeworpen in het eerste millennium, waren voor de bewoners van levensbelang om de stormvloeden te trotseren. Met de komst van het christendom werden op de terpen van Reduzum, Idaerd, Eagum en Friens in de 13e eeuw eenvoudige kerken gebouwd. Sindsdien heeft de geloofsgemeenschap zich ontwikkeld tot wat het nu wil zijn.

Een geloofsgemeenschap die deel wil uitmaken van de dorpsgemeenschap.

Een markant voorbeeld daarvan was de legendarische ds. Boers die na zijn benoeming in 1900 zich inzette voor het socialisme en de drankbestrijding.

Nog altijd vindt men de uitgesproken ’rode’ en ’blauwe’ principes in de dorpen.

De sociale rol die de Hervormde PKN

50

WARBER

gemeente van Reduzum/Idaerd, Friens en Eagum tegenwoordig op zich wil nemen is hieruit ontstaan.

Niet alleen ‘omhoog’ kijken, maar ook op ooghoogte naar de medemens omzien. Vanuit een Tsjerkefûns ondersteunt de kerk elk jaar activiteiten of projecten in de dorpen.

Naast de kerkdiensten zijn er twee gespreksgroepen, de vertoning van een ’Film van betekenis’ en laten we sprekers aan het woord over hedendaagse thema’s die ons raken. Voorstellingen, muziekoptredens of exposities krijgen hun podia in de sfeervolle kerken.

We doen ook mee met Tsjerkepaad.

U wordt zomers op de zaterdagmiddag gastvrij onthaald door onze vrijwilligers in de drie kerken van Reduzum, Idaerd, Friens en de toren

van Eagum. Zij vertellen u graag wat zich afspeelt in en rond de kerk.

Voor actuele informatie: www.reduzum.com/ voorzieningen1/kerk.html www.tsjerkepaad.nl www.ruimgeloven.nl www.monumentenstichting.nl REDUZUM De Vincentiuskerk van Reduzum is in eerste aanleg in het begin van de 14e eeuw gebouwd in romaans-gotische stijl. Restanten zijn nog te zien aan de noordkant waar een deel van een klein romaans-gotisch raam en een dichtgemetseld portaal zit. Deze noordkant van de kerk is gebouwd van kloostermoppen.

De huidige vorm ontstond toen in 1726 de kerk opnieuw werd opgebouwd. Boven de toegangspoort in de zuidgevel zien we de familiewapens: van Camstra, die toen grietman van Idaarderadeel was en als zodanig ook kerkvoogd van Reduzum, van G. Riemersma, schoolmeester en van Albert Everts, boer in Reduzum. De toren met zadeldak werd afgebroken en in1878 vervangen door een spitse toren met veel siermetselwerk wat 9000 gulden kostte.

In de kerk valt bij binnenkomst de preekstoel op die in 1670 door een timmerman uit Wirdum is gemaakt.

Op de vloer liggen 15 grafzerken die ons herinneren aan de families die hier gewoond hebben.

Achteromkijkend maakt het kerkorgel grote indruk. Hoewel hij Rooms was, kreeg orgelbouwer Albertus van Gruisen de kans om voor het eerst in een Hervormde kerk een orgel te bouwen.

Gebouwd in 1785, is dit het oudste nog bestaande Van Gruisen-orgel. In 1860 hebben orgelbouwer L. van Dam en Zonen het instrument “verbeterd en verfraaid”. Bij die gelegenheid verving hij ook de sesquialter door de viool de gambe. In 1883 kortten Bakker & Timmenga de onderkast in,

Kerk Reduzum omdat toen het stucgewelf in de kerk werd aangebracht. Het orgel gebruikt men elke veertien dagen in de dienst en van tijd tot tijd vinden orgelconcerten plaats.

IDAERD Van de Gertrudiskerk in Idaerd is de toren het oudst. In de 15e eeuw werd ze gebouwd met kloostermoppen.

De windwijzer bevat het wapen van de oude grietenij Idaarderadeel en de klok dat van de familie Van Scheltinga, de grietmannen. Van hun afgebroken state is een bouwfragment in de toren aangebracht met de woorden “Hic Murus Aheneus Esto” (deze muur zij

sterk en duurzaam als koper).

De kerk zelf is van 1774 en in dat jaar zijn ook de zes kostbare gebrandschilderde ramen aangebracht door glazenmaker Ype Staak en geschonken door de rekenmeesters, hofraden, gedeputeerden en volmachten van Friesland, alsmede door de grietman, de dominee en de schoolmeester van Idaerd. Indrukwekkend zijn ook de rouwborden en de grafzerken die in de kerkvloer en gangpad liggen.

Het orgel is in 1806 gebouwd en is het eerste werkstuk van Luitje Jacob van Dam. In 1886 werd het verbouwd en in 1982 gerestaureerd. Toen is ook de verzakte kerktoren op ingenieuze wij-

Kerk Idaerd

WARBER

51

Kerk Friens

ze gefundeerd tijdens een uitgebreide restauratie van de gehele kerk. Het torenuurwerk uit 1573 is een van de oudste, nog werkende in Nederland.

FRIENS Het eerste kerkje werd in de 13e eeuw met tufstenen op de terp gebouwd.

Dit kwam in 1988 aan het licht tijdens de restauratie van de kerk die in 1795

Orgel Idaerd

52

WARBER

was gebouwd. Bijzonder is het dat de grafzerken in die tijd ongeschonden bleven en de familiewapens behouden bleven, ondanks de denkbeelden in de Franse tijd.

Aan de rouwborden en de zerken in de kerk is te zien, dat de familie Van Sytzama een belangrijke rol heeft gespeeld in het dorp. In 1850 werd hun state afgebroken, maar tot op de dag van vandaag onderhoudt de familie nog een nauwe band met het dorp.

Voor speciale gebeurtenissen als doop en huwelijk gebruikt men de kerk.

Op het kerkhof hebben de van Sytzama’s hun eigen familiegraven.

Toen begraven in de kerk officieel verboden werd (1829), week men uit naar het kerkhof en liet men een deel daarvan afscheiden met een gietijzeren hekwerk. De rijk uitgedoste rouwborden voor de familieleden van de Van Sytzama’s overvleugelen de soberheid van de kerk. Ook in deze kerk liggen de grafzerken met hun uitbundig zerkhouwkunst. In 1886 was het tijd om de kerk aan de eisen van die tijd aan te passen. De grote grafstenen werden rechtop gezet en de banken (ook die van de Van Sytzama’s) werden afgebroken en als brandhout verkocht.

En toen konden J. Riemersma uit Friens en zijn mannen beginnen een nieuw interieur te maken. De kuipvormige kansel kreeg daarbij een kathedervorm, die bij de kerkrestauratie van 1989 gehandhaafd is.

Twee eeuwen lang heeft er geen toren tegen de kerk gestaan en hingen de klokken in een klokkenstoel. Pas in 1906 is de huidige kerktoren en westgevel gebouwd naar een ontwerp van architect Hendrik Kramer.

De laatste aanwinst is een kabinetorgel in 1819 gemaakt door Albertus van Gruisen die 34 jaar eerder het orgel van Reduzum had gebouwd. Na enige omzwervingen is het in 2000 geplaatst als enige kabinetorgel van Van Gruisen in Friesland.

EAGUM Eagum kwam voor het eerst voor in de geschiedenis in 1450, als Aghem, destijds vaak geschreven als Ægum.

In 1511 waren in het Register van Aanbring voor het dorpje 6 adressen geregistreerd. Eagum lag aan het Wargaastermeer en de visserij was naast het boeren dan ook een belangrijke bron van inkomsten.

Reduzum

Idaerd

Eagum

Met zijn 30 inwoners, zes boerderijen en een kerktoren is Eagum een van de kleinste dorpjes van Friesland. Gezien de bouwstijl van de oude kerktoren werd die in de 13e eeuw gebouwd.

In het begin van de 16e eeuw kreeg de toren een zaal. De kerk zelf was in 1777 zo slecht geworden, dat deze

geknapt en later in eigendom overgegaan naar de Monumentenstichting Boarnsterhim. Onlangs in 2012, is de witte toren nogmaals gerestaureerd.

De zadeldaktoren van twee geledingen staat op een omgracht kerkhof.

Op de gevelsteen boven de ingang staat het jaar 1777 en het wapen van de familie Van Scheltinga. In de toren hangt een klok (mogelijk 13e eeuw).

Waar ooit de kerkzaal stond, is nu een

Jane Fonda zijn afkomstig uit dit dorp.

In 1651 emigreerde Julles Douwes Fonda met zijn vrouw in kinderen naar de Verenigde Staten.

afgebroken werd en vervangen door een nieuwe die in 1778 gereed was.

Die kerk werd vervolgens in 1838 verkocht en pas in 1856 afgebroken waarbij de toren is wel blijven staan.

In 1983 is de gemeentelijke toren op-

fraai aangelegde begraafplaats die omzoomd is met elzen. De voorouders van de filmsterren Henry, Peter en

Aan de westkant ligt een gedenksteen met het opschrift dat het centrum van de wereld op zeven hanenstappen van de toren verwijderd is. De gedenksteen is aangebracht door de Groninger studentenvereniging Bernlef (voorheen Frisia) die alleen in Friesland geboren mannelijke leden kent en hier ieder jaar een rituele bijeenkomst houdt.

Kerk Eagum

WARBER

53

In het hartje van Friesland, midden tussen de landerijen, is de Noorderzon Muziekstudio gevestigd. De studio is van Sytse Broersma, voornamelijk bekend als bassist en componist van de bekende Friese band “De Kast”

Noorderzon Muziek Produkties Liedjesschrijver/Componist Voor De Kast schreef Sytse de meeste Friestalige nummers zoals: “Eltse Grins Foarby”, “Wa`t Ik Bin”, “De Hel Foarby” en de tekst van hun grootste hit “In Nije dei”.

Laatstgenoemde 3 liedjes zijn de titeltracks van speelfilms van regisseur Steven de Jong: “De Fûke”, “De Hel van `63” en De Gouden Swipe”.

Eén van de hoogtepunten was Simmertime, een muziektheatervoorstelling in het kader van Simmer 2000, samen met Rients Gratama, Piter Wilkens en Maaike Schuurmans.

Ook hierbij was Sytse verantwoordelijk voor een groot deel van de muziek

54

WARBER

en teksten. Naast liedjes voor De Kast schreef hij voor andere artiesten zoals: Theun Plantinga, Rients Gratama en Agnes Sambrink (de titelsong van de Friese soapserie Baas Boppe Baas), maar hij maakte ook muziek en teksten voor muziektheaterproducties “Bonifatius de musical”, “Mouww” en “Rake Klappen”.

Studio Momenteel zijn Sytse’s activiteiten vooral gericht op de studio.

Naast Friese artiesten en bands als singer/songwriter Adri de Boer, Ljoubir en Deroels, kwam begin dit jaar de Zeeuwse band Mamilla in de studio opnemen. Ook deed Sytse de productie van de Drentse band “Asman”

Het nieuwste project in de Noorderzon Muziekstudio is “Janice”.

Een veelbelovende band gevormd rond zangeres Janneke Brakels en gitarist Raoul Bakker.

De EP “Little Clouds of Trust” is begin dit jaar uitgekomen en enthousiast ontvangen.

Momenteel wordt door Janice samen met Sytse in de studio hard gewerkt aan het schrijven en opnemen van nieuw materiaal. Waarschijnlijk zal nog dit jaar het debuutalbum uitkomen.

Andere activiteiten Sytse geeft enthousiast gitaar- en basgitaarlessen op maat, dat wil zeggen naar ieders interesse.

In samenwerking met Zangles Friesland geeft hij bovendien groepsles “begeleiden op gitaar”.

Samen met Janneke Brakels schreef hij kortgeleden de muziek en teksten voor de “Canon fan de Fryske Skiednis”, een project van De Afûk.

In tien vrolijke, aanstekelijke liedjes over bekende Friezen als Grutte Pier, Mata Hari en Abe Lenstra wordt voor kinderen worden speerpunten uit de Friese geschiedenis nog eens extra onder de aandacht gebracht.

Hier is een CD van gemaakt, opgenomen in de Noorderzon Muziekstudio.

Er zijn plannen om dit ook op scholen te presenteren.

Sytse

Je eigen opname Lijkt het je wat om een professionele opname te maken in een relaxte sfeer, bel dan of kom eens langs voor een praatje en een kop koffie bij Sytse Broersma in de Noorderzon Muziekstudio in Reduzum.

Tuin

www.noorderzonmuziekprodukties.nl Tel: 06 51 59 11 41 Janneke WARBER

55

Noorderzon Muziekprodukties Sytse Broersma T 06 51 59 11 41 Reduzum Friesland sysystudio@planet.nl info@noorderzonmuziekprodukties.nl www. noorderzonmuziekprodukties.nl

56

WARBER

Sign Store is een reclamebedrijf, gespecialiseerd in belettering.

Ons streven is om een ontwerp te maken waar u zichzelf in kunt herkennen en dat past bij uw huisstijl en budget.

Wij beschikken over een modern machinepark met o.a. een snijplotter, laminator en een fc printer (breedte 160 cm) en een Gerber Edge.

Sign Store

Reclame met de puntjes op de ...

U kunt bij ons terecht voor alles wat met reclame te maken heeft, van ontwerp tot uitvoering. Of het nu gaat om het beletteren van een reclamebord of een auto, het printen van een spandoek het verzorgen en leveren van uw drukwerk, of wellicht uw vlaggen en vlaggenmasten.

Naast deze werkzaamheden zijn wij werkzaam in de watersportsector onder de naam Yachtwrapping.nl en zijn wij distributeur voor Nederland van Thorn-D antifouling folie.

Yachtwrapping, niet spuiten maar plakken Tegenwoordig is er een duurzaam alternatief voor schilderen.

Namelijk het volledig inpakken in folie, ook wel ‘wrappen’ genoemd.

Wellicht denkt u ‘plakken’ daar heb ik nog nooit van gehoord.

Kan dat dan? Is zo’n sticker wel sterk genoeg?

Het antwoord hier op is, ja.

De afgelopen jaren hebben fabrikanten als 3M en Avery speciale folies en lijmen ontwikkeld om auto’s volledig in te pakken. Deze folies hebben zich in de praktijk reeds bewezen. Belasting van de folie op een scheepsromp die met 8 knopen door het water klieft, is vele malen minder dan wanneer diezelfde folie zit geplakt op de motorkap of grill van een auto, die met 120 km per uur door een hagelbui voortraast.

Ervaring in de praktijk

In de autobelettering is het wrappen een techniek die al vele jaren met succes wordt toegepast. In Denemarken worden bijvoorbeeld alle taxi’s volledig ingepakt in folie. Wanneer een voertuig aan vervanging toe is, wordt met een föhn of behangstomer de folie weer verwijderd.

Dankzij de folie is de lak van de auto niet aangetast door de uvstraling en zijn beschadigingen van de lak door steenslag etc. nihil.

Onder de folie zit een nieuwe auto in de originele kleur en glans.

Voor schepen geldt hetzelfde. Bij een polyester jacht is de gelcoat constant onderhevig aan schadelijke invloeden, zoals uv-straling, luchtverontreiniging, vogelpoep etc. Hierdoor zal het polyester met de loop de jaren verkleuren, verbleken en dof worden. Door de weerkaatsing van het zonlicht op het water is het effect van het uvlicht zelfs nog groter dan bij een auto. Wanneer de gelcoat van een polyester schip er verweerd begint uit te zien zal de waarde dalen.

Naast het wrappen van de romp in een unikleur is het ook mogelijk om het onderwaterschip te voorzien van een milieuvriendelijke antifouling folie. Deze antifouling genaamd Thorn-D, bestaat uit micro-vezels waarop mosselen, zeepokken, algen en andere organismes zich niet vestigen. Thorn-D antifouling wordt inmiddels al 5 jaar in de beroepsvaart toegepast en zit ondermeer onder schepen van het loodswezen en havenbedrijf Rotterdam.

WARBER

57

Timmerbedrijf H. de Jager

Grote verbouwingen

en KLEINE

Timmerbedrijf H. de Jager uit Reduzum bestaat nu zo’n drie jaar. De jonge ondernemer Hendrik de Jager wist al vroeg dat hij timmerman wilde worden.

“Als kleuter liep ik al rond met een hamer. Mijn vader had ook een eigen timmerbedrijf en ik hielp hem altijd graag.” Na zijn opleiding werkte Hendrik bij twee bouwbedrijven en is toen voor zichzelf begonnen. En vanaf het allereerste begin heeft Hendrik nooit een dag zonder werk gezeten.

58

WARBER

Voor

Na

HOUTROT

DAKRENOVATIE

MOND-TOT-MONDRECLAME

Timmerbedrijf H. de Jager is gespecia-

Ook complete daken worden door De

De meest opdrachten krijgt Hendrik

liseerd in het behandelen van houtrot.

Jager gerenoveerd. Bijvoorbeeld het

door mond-tot-mondreclame, ieder-

Als een van de weinigen in de regio

dak van een ligboxstal of een woon-

een in Reduzum kent hem inmiddels

werkt hij met het ‘window care-sys-

huis. Het vernieuwde dak wordt dan

wel. Men weet hem altijd goed te vin-

teem’. De slechte plekken worden

voorzien van isolerende platen wat

den, of het nu om een nieuwe badka-

verwijderd uit het houten kozijn en

een flinke energiebesparing oplevert.

mer gaat, het vervangen van kozijnen

vervolgens wordt het gerepareerd

of het aanbrengen van lambrisering,

met een 2-componenten epoxy.

Hendrik is een echte vakman!

Zo blijft het kozijn nog jaren goed.

En omdat Hendrik ook glaszetter is kan, indien gewenst, het hele kozijn inclusief glas worden vervangen.

Timmerbedrijf H. de Jager Oan it Swin 9 9008 RE Reduzum Telefoon: 06-51995693 E-mail: hendrik.dejager@hotmail.nl

WARBER

59

Bernefertier Kleinschalige opvang voor kinderen van 0 tot 13 jaar Bernefertier in Reduzum is van gastouder Rianne Rodenburg, het biedt plaats aan maximaal zes kinderen. Ouders/verzorgers kunnen hun kind(eren) maandag tot en met vrijdag vanaf 7.00 uur ’s ochtends brengen en er is opvang tot 18.00 ’s avonds.

LEUK WERK “Het werken met kinderen is ontzettend leuk, elke dag is weer anders. Je ziet het kind zich ontwikkelen, je bouwt een sterke band met ze op. Ik vind het belangrijk om een veilige plek voor ze te creëren en ik ga zoveel mogelijk uit van de regels en gewoontes die de kinderen thuis ook hebben. Eigenlijk zorg ik voor alles behalve fles- of borstvoeding!”

De opvang is in een woonhuis aan een doodlopende weg, heeft een ruime omheinde tuin en er is een speeltuin vlak tegenover de woning waardoor er goed zicht is op de kinderen.

60

WARBER

ALLE AANDACHT VOOR HET KIND Bernefertier is een zogenaamde Sisa Franch & Free-kinderopvang, dit houdt in dat Rianne zelfstandig ondernemer is; Sisa verzorgt de contracten en de facturering aan de ouders. Zo kan ze zich volledig op haar vak richten en alle aandacht aan de kinderen geven. Ouders die opvang zoeken kunnen haar rechtstreeks benaderen.

BERNEFERTIER Rianne Rodenburg Haven 15 9008 SX Reduzum Tel.: 0566-842237 info@bernefertier.nl www.bernefertier.nl

INSTALLATIEWERK VAN TOP TOT TEEN Electra Reduzum verzorgt en onderhoudt al sinds mensenheugenis alle soorten technische installaties in woningen en bedrijven. Het team van Electra Reduzum bestaat uit de eigenaren Jan en Trudy Rodenburg en twee vaste medewerkers; een elektricien en een loodgieter.

Allround installatiebedrijf Het werkgebied bevindt zich pakweg in een straal van tien kilometer om Reduzum. Veel van het werk bestaat uit het plaatsen van nieuwe cv-installaties of het vervangen van oude leidingen.

Electra Reduzum wordt ook ingeschakeld bij renovaties, verbouwingen, nieuwbouw, het vervangen van stalinrichtingen etcetera. Het bedrijf heeft een storingsdienst die (bijna) 24 uur per dag bereikbaar is.

Samenwerking Jan Rodenberg werkt regelmatig samen met andere installateurs uit de omgeving, bijvoorbeeld om elkaar kunnen ondersteunen in tijden van drukte. Ton Breuker Installatie uit Sibrandabuorren en JHG uit Grou zijn twee voorbeelden hiervan.

Momenteel verzorgt Electra Reduzum het installatiewerk van een aantal nieuwe appartementen in een grote woning in Jirnsum die tot bĂŞd en brochje wordt verbouwd.

Algemeen Electra Reduzum is officieel installateur en servicebedrijf van Nefit en Electra Reduzum in de zeventiger jaren Remeha cv-ketels.

In de winkel aan de Haedstrjitte worden kleine huishoudelijke ELECTRA REDUZUM artikelen verkocht en kan de doe-hetJan en Trudy Rodenburg zelver terecht voor technisch advies.

Haedstrjitte 46 De winkel is geopend van maandag 9008 SR Reduzum tot en met vrijdag van 7.30 - 8.30 uur, Tel.: 0566-601554 van 13.00 - 13.30 uur en aan het eind Fax: 0566-602365 electra@upcmail.nl van de middag van 17.00 - 18.00 uur.

WARBER

61

As Bêste

VOOR INVENTARISATIE & ADVIES OVER ASBEST Het bedrijf As Bêste uit Wirdum is gespecialiseerd in asbestinventarisatie, risicobeoordelingen, het indienen van sloopmeldingen en calculatie van asbest- en sloopwerken , begeleiding en directievoering van asbest-, en sloopwerken.

Volledig gecertificeerd voor alle asbest inventarisatie werkzaamheden As Bêste inventarisatie & advies is opgericht door specialisten met een brede ervaring in de asbestsanerings- en sloopbranche. Een nieuwe uitdaging waarin eigen ideeën tot uiting gebracht kunnen worden en de opgebouwde vakkennis optimaal benut kan worden, dat is voor directeur Jan Marco van Gunst destijds de reden geweest om zelf een bedrijf te starten.

Het werkgebied is de laatste jaren flink gegroeid en omvat geheel Nederland.

Totaalpakket voor asbestsanering en sloop As Bêste inventarisatie & advies kan voor bedrijven, overheden en particulieren het gehele asbestsanerings- en/ of sloopproject organiseren. Groot voordeel is dat de opdrachtgever één aanspreekpunt heeft voor alle werkzaamheden.

Vooraf wordt met de klant besproken welke werkzaamheden door As Bêste uitgevoerd gaan worden. Hiervoor wordt vervolgens een duidelijk overzicht met alle kosten opgesteld.

Dat opdrachtgevers deze aanpak waarderen blijkt uit het grote aantal vaste opdrachtgevers.

Voor de specialistische asbestinventarisatie werkzaamheden is het bedrijf volledig gecertificeerd conform de normen van de SC 540 bij SGS intron certificate. As Bêste staat daarnaast bij de Stichting Certificatie Asbest (SCA) geregistreerd.

Sloopmeldingen bij asbestsanering Het indien van sloopmeldingen ten bate van het slopen van gebouwen, of asbestsanering in gebouwen is vaak een lastige klus. As Bêste is gespecialiseerd in het aanvragen van de vergunningen en weet precies welke documenten een gemeente nodig heeft voor het afhandelen van de sloopmelding. De opdrachtgever bespaart zo veel tijd en is verzekerd van een soepele afhandeling bij de betreffende gemeente.

Voor zowel bedrijven, overheid en particulier voert As Bêste alle voorkomende inventarisaties uit. Door de brede ervaring van haar medewerkers, de juiste vakkennis en grote vakbekwaamheid mag As Bêste deze specialistische inventarisaties uitvoeren in alle soorten gebouwen en objecten.

Voor de inventarisatie van een woning, maar ook voor grote complexe (fabrieks) gebouwen bent u bij As Bêste aan het juiste adres. Door gebruik te maken van de nieuwste technieken op het gebied van automatisering is de opdrachtgever verzekerd van een duidelijke rapportage.

Vanzelfsprekend worden alle inventarisaties uitgevoerd conform de SC 540 norm.

62

WARBER

Calamiteitenservice asbest Op As Bêste kan gerekend worden. Ook in geval van brand of andere calamiteiten waarbij asbest vrijkomt. Medewerkers zijn na een oproep snel ter plaatse om mogelijke risico’s in kaart te brengen en gevaren voor de volksgezondheid tot een minimum te beperken. Hierdoor kunnen belanghebbenden snel op de hoogte worden gesteld en gaat er geen tijd verloren. Het servicecentrum is telefonisch 24/7 bereikbaar.

Projectbegeleiding en directievoering As Bêste voert voor bedrijven en overheden met grote regelmaat de begeleiding en directievoering uit op sloop- en asbestwerken.

As Bêste treedt dan op namens de opdrachtgever tijdens het gehele traject. Er wordt gestart met het opstellen van een bestek en een selectie van de aannemers. Ook het gehele aanbestedingstraject kan door worden As Bêste verzorgd.

Wanneer de uiteindelijke aannemer de werkzaamheden uit gaat voeren wordt door As Bêste toezicht op de uitvoering gehouden, tevens worden alle afspraken vastgelegd en met opdrachtgever besproken. In de praktijk wordt keer op keer bewezen dat de aanpak van As Bêste zorgt voor een vlot lopend project zonder vervelende verassingen achteraf.

Mocht u vragen hebben of meer informatie over onze diensten willen ontvangen, neemt u dan gerust contact met ons op.

As Bêste Werpsterdyk 8a 9088 AH Wirdum Tel. 058 - 255 06 01 www.asbeste.nl info@asbeste.nl

Stoere sloepen en snelle motoren bij Strada 32 Zijn motorfietsen importeert hij rechtstreeks uit ItaliĂŤ want daar zijn de prijzen goed en de motoren verkeren in een kwalitatief goede conditie, dat komt door het mooie weer.

Zijn reddingssloepen vindt ie overal en nergens en hij tovert ze om tot luxe en stoere boten. Erwin Sytema ziet overal kansen en is voortdurend bezig met het verversen van zijn aanbod.

WARBER

63

Van hobby tot werk Erwin Sytema is motorman in hart en nieren en heeft van zijn hobby z’n werk gemaakt. Vier jaar geleden begon hij vanuit huis, onder zijn eigen naam, met het in- en verkopen van motoren. Hij had al wat voorraad opgebouwd vanuit zijn werk bij Motoport. “Daar begon het op een gegeven moment wat minder te gaan en ik dacht: dat kan ik zelf ook. De basis had ik immers al.” In 2011 is hij met z’n bedrijf verhuisd van Reduzum naar een loods aan de Biensma in Grou. Naast in- en verkoop kan men bij hem terecht voor onderdelen, onderhoud en reparaties en nieuwe banden.

Scherpe prijzen en wisselend aanbod “Als je kijkt naar de gemiddelde verkoopprijs voor een gebruikte motor dan ligt die stukken lager dan bijvoorbeeld tien jaar geleden. Het draait tegenwoordig echt om de prijs, er is ontzettend veel keus.” Erwin kan zijn prijzen scherp houden door rechtstreeks, zonder tussenhandel, in te kopen in Italië. De overheadkosten houdt hij bewust laag, het aanbod wisselt regelmatig en zijn klanten komen uit heel Nederland. Erwin verkoopt een kleine honderd motoren per jaar.

64

WARBER

Reddingssloepen en klassiekers Een andere activiteit van Strada 32 is het opknappen van oude reddingssloepen tot bijvoorbeeld luxe loungesloep. Veel van de gerestaureerde sloepen varen al in de Randstad, maar ook in Friesland vinden de sloepen steeds gretiger aftrek. De sloepen zijn tussen de 7 en 10 meter lang, je kan er met gemak met 15 mensen in. Al naar gelang de wensen worden er een zonnedek, loungebanken en een toilet ingebouwd. Het kan luxe en simpel, alles is mogelijk. De gemiddelde verkoopprijs van een gerestaureerde reddingssloep ligt tussen de 6 en 10 duizend euro. Naast reddingssloepen worden er ook andere (klassieke) motorboten in- en verkocht.

Je motor inruilen op een boot, of andersom Omdat Erwin zowel boten als motoren in- en verkoopt is het bij hem mogelijk om je motor in te ruilen op een boot en andersom. Het aanbod van motoren is zeer divers en in alle prijsklassen: van een Honda ST 1100 Pan European tot een Suzuki Intruder VS 600 of een Kawasaki ZX9-R. Voor elke type motor is wel een koper te vinden. Omdat Strada 32 aan een drukke weg zit is er altijd veel aanloop, en dus bedrijvigheid. De motoren staan buiten opgesteld naast de boten, er is van alles te bewonderen.

Strada 32 is geopend van dinsdag tot en met zaterdag.

Strada 32 Erwin Sytema Biensma 20 9001 ZZ Grou Tel.: 0566-622132 Mob. 06-53416003 E-mail: info@strada32.nl Internet: www.strada32.nl

WARBER

65

66

WARBER

Skûtsje Jonge Rein Op een idyllische plek in Terherne ligt het IFKS wedstrijdskûtsje de Jonge Rein van schipper Erik Jonker uit Reduzum. De Jonge Rein is vernoemd naar zijn vader, Rein Jonker, de bekende marathon schaatser uit de jaren tachtig (tweede in de Elfstedentocht van 1986). Vroeger kwam de naam Jonge Rein ook al voor in de vloot.

Greelt Zijlstra uit Drachten behaalde van 1849 tot 1862 34 prijzen en premies met eerst de Jonge Greelt en later de Jonge Rein.

Wytgaard is de thuishaven van De Jonge Rein. Vroeger waren de wateren rond Terherne vanuit Wytgaard en Reduzum nog bereikbaar voor de beurtvaart. Schipper Floris Abes Jorna onderhield rond 1900 een beurtdienst vanuit Wytgaard naar o.a. Sneek.

In 2006 is het skûtsje aangekocht als motortjalk en ondergebracht in een stichting. De Stichting Skûtsje ‘Jonge Rein’ had de ambitie om het skûtsje weer zo origineel mogelijk onder zeil te krijgen en deel te gaan nemen in de IFKS van 2007.

Het was de bedoeling om in 5 jaar in de hoogste klasse te komen, de A-klasse.

De Jonge Rein is in 1907 in Leeuwarden gebouwd op de werf ‘De Roos & Van der Meijden’ aan de Dokkumer Ee en kreeg een laadvermogen van 37,592 ton. De Jonge Rein is in de beginjaren als vrachtschip gebruikt .

In 1951 toen de motorschepen de overhand kregen en de skûtsjes onder zeil hun afzetgebied verloren werd het skûtsje een woonschip in Amsterdam aan het Prinseneiland.

In 1975 werd de houten opbouw vervangen door een stalen kajuit en werd het schip voor de pleziervaart gebruikt met als vaste ligplaats Nieuwegein.

Bij de verbouw zijn veel originele elementen aangebracht. Zo is de roef betimmerd en geschilderd in de kleuren van toen. In 2007 en 2012 is de Jonge Rein verkozen als orgineelste skûtsje van de IFKS Hier is een prijs aan verbonden die beschikbaar gesteld wordt door de provincie Fryslân. Nu in 2013, na zes seizoenen , wordt er voor het tweede achtereenvolgende jaar in de A-klasse gezeild. Hiermee zijn de in 2006 gestelde doelen gehaald.. In de komende jaren zal handhaving en doorgroeien in de middenmoot van de A-klasse eerste prioriteit zijn.

Om het skûtsje te onderhouden en in de top mee te kunnen zeilen is de Stichting skûtsje Jonge Rein’ altijd bezig met het verwerven van voldoende financiële middelen. Door de kracht van de wind en intensief gebruik zijn met name de zeilen na 4 jaar aan vervanging toe. De Jonge Rein heeft een aantal sponsoren en donateurs en het schip wordt verhuurd voor het zeilen met gezelschappen.

De Jonge Rein is ingericht voor het zeilen met groepen van maximaal 12 personen.

Wanneer er sprake is van een groter gezelschap, kan er een beroep worden gedaan op collega-schippers. Uiteraard ook met skûtsjes of gaan we in combinatie met een praam zeilen. De Jonge Rein kan al met een klein briesje uit de voeten. Als de wind het volledig laat afweten, wordt er dankzij de buitenboordmotor toch gevaren. Ook voor de meer “onstuimige” dagen hoeft niemand bang te zijn: er zijn altijd zwemvesten aan boord.

voor allerlei soorten tochten en arrangementen. Via het Sneekermeer kan bijvoorbeeld naar Sneek worden gezeild voor een tussenstop bij het Fries Scheepvaartmuseum of een bedrijfsbezoek aan Weduwe Joustra Beerenburg met een proeverij.

De gasten aan boord kunnen genieten van het zeilen met een skûtsje. Voor de kijkers valt er buiten veel te genieten van de prachtige natuur of is het binnen goed toeven in roef en ruim. Wie zin heeft mag meehelpen aan de grootschoot, fok of zwaarden.

Voor boekingen sponsoring of dona teur kan kontact opgenomen worden met de schipper Erik Jonker via info@skutsjejongerein.nl of via telefoonnummer 06 21288187.

De volledige historie en gegevens van de Jonge Rein zijn te vinden op de website www.skutsjejongerein.nl Volg de Jonge Rein op twitter @Jonge_Rein

Er zijn genoeg redenen om aan boord te gaan: personeelsuitje, vriendendag, relatiebeheer, bedrijfstraining, workshop teambuilding, jubileum, familiedag. Het skûtsje is in te zetten

WARBER

67

Kies voor de

BĂŞste!

As BĂŞste is een gespecialiseerd bedrijf dat is gevestigd in het Friese Wirdum met als werkgebied heel Nederland.

Wij zijn sterk in asbestinventarisatie, begeleiding en directievoering van asbest-, sloop,- en bodemsaneringswerken.

4

Werpsterdyk 8a 9088 AH Wirdum

T 058 - 255 06 01 M 06 - 212 75 251

I www.asbeste.nl E info@asbeste.nl

Voor boekingen sponsoring of donateur kan kontact opgenomen worden met de schipper Erik Jonker via: info@skutsjejongerein.nl of via telefoonnummer 06 21288187.

Volg de Jonge Rein op twitter: @Jonge_Rein De volledige historie en gegevens van de Jonge Rein zijn te vinden op de website:

www.skutsjejongerein.nl 68

WARBER

de

Café de “Welp” in Reduzum Midden in het dorpshart ligt ’t mooie authentieke dorpscafé uit 1855 aan de Hoofdstraat vlakbij de Prinsentún.

WARBER

69

Het volgende wordt structureel elke week georganiseerd: Dit echte oude dorpscafé heeft al menig eigenaar gehad. De laatste jaren wordt het café gerund door een gepassioneerd ondernemersechtpaar. Zij ondernemen van alles. Dit komt zeker ten goede aan het dorp, maar ook daarbuiten.

Café bar de “Welp”heeft intussen wel een naam opgebouwd, men weet het café aardig te vinden.

Het café is op allerlei manieren prima te bereiken zowel op de fiets, de auto, of met de boot. Nog geen 150 meter van het café ligt een haven waar u uw boot rustig even aan kunt leggen.

Voor een praatje is deze kroegbaas altijd wel te vinden en hij zal er alles aan doen om het u naar de zin te maken.

Voor Friens, Idaerd en Eagum is dit ook hun dorpscafé. Het café heeft een (ver) bindende werking zowel in het dorp als daar buiten. Cafe/bar de Welp ligt midden in het mooie dorp Reduzum, de inwoners zeggen dat het café een hart geeft aan het dorp. Het “ klopt” aan alle kanten!!

Er wordt van alles georganiseerd, men probeert op deze manier elke leeftijd, elke doelgroep te bereiken.

De kraker van het jaar is het grote dorpsfeest, “de Merke”

70

WARBER

• Biljarten zowel voor mannen als vrouwen.

De club telt 57 spelende leden. In april

wordt aan het eind de Pier Riemersma

partij gespeeld. Een prachtige traditie.

• In de wintermaanden wordt er live muziek

georganiseerd voor jong en oud.

• Zumba dansen wordt er gegeven door

een ervaren instructeur.

• Filmavonden, borrelpraat, ei gooien etc.

etc. Teveel om het allemaal op te noemen.

Op www.reduzum.com wordt elke maand

alle info gegeven.

De warmte van een echt dorpscafé, dat maak je zeker in Reduzum mee!

Verder is het te huren voor vergaderingen en bruiloften!

De kroegbaas zal er alles aan doen om er een geslaagde bijeenkomst of een ultieme bruiloft van te maken.

Zijn er andere ideeën, dan wordt er enthousiast meegedacht om er weer wat moois uit te laten groeien. Het gaat tenslotte om u.

Wij zetten u/jullie graag centraal!!

Café bar de Welp Haedstrjitte 14 9008 SP Reduzum Tel. 0566 601 541

WARBER

71

CafĂŠ Bar de Welp Voor al uw feesten en partijen, kom gezellig langs bij fam. van Dijk Haedstrjitte 14 9008 SP Reduzum cafebardewelp@hetnet.nl www.cafebardewelp.nl

72

WARBER

WeidumerHout, de groene Friese Verrassing Een eigenzinnig charme hotel en een kampeerterrein met zeer ruime plaatsen: WeidumerHout.

Met de Elfstedentocht-route naast de deur en Heerenveen , Sneek en Franeker op nog geen twintig minuten afstand, ligt WeidumerHout met recht in het hart van Friesland: het groene hart , met uitgestrekte weilanden en bijzondere, eeuwenoude terpdorpjes.

WeidumerHout: logeren WeidumerHout is een bijzonder driesterren hotel met een uitgesproken landelijke en daarmee zeer rustige ligging . Onze tien smaakvol ingerichte ruime en comfortabele kamers zijn alle ingericht met prachtig design meubilair en Fair-trade linnengoed Buiten in de boomgaard kunt u genieten van een weids uitzicht met mooie zonsondergangen .

Binnen kunt u voor uw ontspanning terecht in de lobby , lounge of bibliotheek. Tevens bestaat de mogelijkheid privé gebruik te maken van onze Finse sauna of solarium.

WeidumerHout: eten Dagelijks verzorgt onze Chef een verrassingsmenu met een keuze tussen

een vis- en een vleeshoofdgerecht en op verzoek vegetarisch. In onze keuken wordt gewerkt met verse producten, liefst uit eigen streek.

In onze lounge kunt u terecht voor een huisgemaakt apéritief , een regionaal bier van de Friese Bierbrouwerij of voor een keuze uit onze gevarieerde wijnkaart.

WeidumerHout: kamperen Onze uitsluitend toeristische camping (48 plaatsen) is in 2008 verkozen tot ANWB-camping-van-het-jaar , WeidumerHout maakt deel uit van de ANWB-Charme-Campings en “Karaktervolle-Groene-Campings” (KGC) en biedt haar kamperende gasten gratis afwasservice met Easy-Be vaatwas-machines aan.

WeidumerHout: zakelijk WeidumerHout beschikt over een sfeervolle vergaderruimte , ingericht voor uw zakelijke bijeenkomsten tot ongeveer vijftien personen.

Vanwege het uitgebreide voorzieningenniveau is ons bedrijf de bestemming bij uitstek voor meerdaagse trainingen. Het representatieve WeidumerHout is de natuurlijke keuze voor uw volledig verzorgde WEI-dag(en) .

Wat ooit een zee van golven was, Tot land gemaakt, al eeuwen oud, Is nu een zee van golvend gras, Van tijd, die nog de winden zout, en ruimte, met bomen van glas, een hoeve op de zon gebouwd, vaarten, draaiend om deze as van Friesland, Het WeidumerHout.

WeidumerHout Dekemawei 9 9024 BE Weidum (Friesland) Tel: 0031 (0)58 251 9888 Fax: 0031 (0)58 2519826 E-mail: welkom@weidumerhout.nl

WARBER

73

Zie je een geel met rode auto, dan is het er één van Bakker Transportbedrijf Bakker uit Reduzum bestaat al meer dan dertig jaar en is vooral actief als toeleverancier voor aannemers in de wegenbouw. Alles wat in de wegenbouw wordt gebruikt vervoert Transportbedrijf Bakker: zand, grind, klei, asfaltgranulaat, split en alle andere wegenbouwmaterialen.

Van planner tot ondernemer

Wilfred Janssen en zijn vrouw Maaike Heegsma zijn sinds 2006 de nieuwe eigenaren van Transportbedrijf Bakker uit Reduzum. De vorige eigenaar vroeg een aantal jaren geleden aan Wilfred of hij het bedrijf wilde overnemen. Wilfred had al veel ervaring

74

WARBER

opgedaan als planner bij andere transportbedrijven en was al een tijdje in dienst bij Transportbedrijf Bakker. “Zo ben ik er eigenlijk een beetje ingerold”, zegt Wilfred. “Ik ben van huis uit geen ondernemer.” Dat Wilfred zeer ondernemend is wordt al gauw duidelijk. Inmiddels staat er

een nieuw bedrijfspand, wordt er druk geëgaliseerd om het buitenterrein te vergroten en is er een bloeiende webshop waar ook particulieren hun zand en grind kunnen bestellen en laten bezorgen.

Wegenbouw en gladheidbestrijding

De meeste klanten bij Bakker zijn aannemers uit de wegenbouw, hoveniers, gemeenten en andere overheden. Het wagenpark bestaat uit zeven vrachtauto’s (kippers), een dieplader en een shovel. Allerlei soorten zand, tuinaarde, grind, schelpen worden in elke gewenste hoeveelheid geleverd, zowel los gestort als in zogenaamde big bags. De auto’s van Bakker rijden door heel Nederland, overal waar aan de

weg of het spoor wordt gewerkt kan Transportbedrijf Bakker voor aanvoer van de bouwmaterialen zorgen. In de winter wordt het materieel ingezet bij de gladheidbestrijding op de rijks- en provinciale wegen in Friesland.

Webshop voor particulieren: duidelijk en eenvoudig

Ook particulieren kunnen sinds begin vorig jaar hun zand, grind, aarde en vele andere materialen voor in de tuin bestellen bij Transportbedrijf Bakker.

De advertenties staan op Marktplaats en via de website kan worden besteld.

Het bestellen gaat heel eenvoudig: kies het product en de gewenste hoeveelheid, los gestort of in big bags, vul de naw-gegevens in, betaal via een bankoverschrijving of iDEAL en binnen een paar dagen wordt de bestelling geleverd op elk gewenst adres in Nederland. Natuurlijk kunt u ook snoei-, bouw- en sloopafval af laten voeren, zo geregeld bij Transportbedrijf Bakker!

Transportbedrijf Bakker Overijsselsestraatweg 6a 9008 TS Reduzum Tel.: 0566-601165 Fax: 0566-601747 info@transportbedrijfbakker.nl www.transportbedrijfbakker.nl

WARBER

75

Meer informatie over Reduzum, Friens en Idaerd?

76

WARBER

www.reduzum.com

WARBER

77

Klasse F route Varend via deze kleine, alternatieve vaarroute It Swin kan men optimaal genieten van de rust en de weidse vergezichten in het Friese middengebied.

Na Reduzum komt de watersporter uit in de Syltsje sleat, deels nog een slenk van de Middelsee, een overblijfsel uit de tijd voor 1200.

Eenmaal in de Zwette kan men doorvaren in de richting van Leeuwarden, of het merengebied bij Sneek.

78

WARBER

Richting Leeuwarden

IDAERD REDUZUM

Richting Sneek

FRIENS

Richting Grou

WARBER

79

Tribulet Goud & Hout Atelier Een tribulet is een stuk gereedschap van een goudsmid. Het is een ronde metalen staak om een ring op maat te maken of rond te kloppen wanneer deze zijn oorspronkelijke vorm is verloren.

Achter elk sieraad zit een persoonlijk verhaal Het is al weer twintig jaar geleden dat Dirk van der Goot voor het eerst als goudsmid, reparateur van sieraden en klokken bij een juweliersbedrijf ging werken. Dirk zijn vader was vroeger meubelmaker en repareerde oude klokken, Dirk hielp hem vaak en zo is zijn interesse voor het vak ontstaan. Het edelsmeden heeft hij geleerd toen hij in Sneek werkte bij een legendarische goudsmederij waar toentertijd wel vijftien goudsmeden werkten. Daarna werkte hij in Joure bij een trouwringenfabriek waar hij ook veel leerde.

80

WARBER

Een eigen goudsmederij Van het een kwam al snel het ander; steeds meer mensen vroegen hem om een sieraad te maken of een oud meubelstuk te restaureren. Een inschrijving bij de Kamer van Koophandel (maatwerk in goud en hout) was vlot geregeld, er kwam steeds meer gereedschap bij en via mond-tot-mondreclame wisten velen hem al snel te vinden.

Unieke ontwerpen Elk sieraad is uniek en achter elk ontwerp zit een persoonlijk verhaal. Vaak zitten Dirk en zijn vrouw Josje met een klant aan de keukentafel; al pratend en met het schetsblok erbij ontstaat er een mooi ontwerp, bijvoorbeeld van een geboortelepel waarin de naam van het kind symbolisch is verwerkt. Ook komen er mensen die de trouwring van hun overleden dierbare tot een mooie ring laten vermaken of die de as van een overledene in een gouden sieraad willen laten verwerken.

Restauratie van oude meubels Het restaureren van oude meubels en het maken van sieraden is voor Dirk gelijk: “Het hout bewerken en goudsmeden is eigenlijk hetzelfde: ik ben aan het zagen, schuren en vijlen in het groot en in het klein”. Dirk restaureert van alles: van oude paneeldeuren, tafelbladen, stoelen en secretaires tot klokken. Dirk wil zijn wil zijn kwaliteiten als ambachtsman namelijk niet verloren laten gaan!

Voor Marrit Bouwmeester, Olympisch zeilster, heeft Dirk vorig jaar nog een prachtige zilveren armband gemaakt, “precies zoals ze het in haar hoofd had”.

“Het is een mooi vak, vaak brengt het een het ander. Mensen laten oude gouden sieraden hier omsmelten tot iets moderners, iets wat ze zelf heel mooi en bijzonder vinden”.

Tribulet Goud & Hout Atelier Haedstrjitte 28 9008 SR Reduzum Tel.: 0566-602670 of 06-46320583 E-mail: atelier.tribulet@gmail.com

WARBER

81

AUTOSERVICE BLEIJINGA

BLEIJINGA

Autoservice Bleijinga Buorren 13 9007 SC Idaerd Tel. 06 23 32 34 27 autoservicebarry@gmail.com

82

WARBER

Evenementen 1 juli Fytsklup NBvP Út te fytsen 6 t/m 31 juli Tjerkepaad Tsjerkepaad 7 juli

Keatsen

Eelke en Anne

senioaren ledepartij 11 juli

Tunklup NBvP Ut te fytsen 14 aug

Fytsklup NBvP 16 aug

Tennis 17 aug Keatsen

25 aug

Keatsen 27 aug

Túnklup NBvP 30 aug / 2 sept Reduster Merke 1 sept Keatsen

Út te fytsen Thúsbliuwerstoernooi KNKB welpen en pupillefamkes A en B partij Doarppartij De Hemelsleutel Merkeprogramma KNKB senioaren ff partij

1 t/m 14 Tjerkepaad

4 t/m 22 sept Tennis

4 sept

Volleybal

5 sept

Volleybal

9 sept

Fytsklup NBvP 9 sept

Volleybal

15 sept Keatsen

Tsjerkepaad Dubbelkampioenschappen Start woensdagavondploeg Start jeugdploegen Út te fytsen Start maandagavondploeg Electra ‘Pearkekeatsen’

13 dec

Ôfskiedsfeestjûn Boarnsterhim

Gemeente

Meer informatie over evenementen, aanvangtijden en data vindt u op: www.reduzum.com; dorpsagenda.

OFFICE Bente Vallinga

DRUKWERK Senefelder Misset Doetinchem

NAAR EEN IDEE VAN Bestuur Sakeklup Reduzum, Friens, Idaerd

FOTOGRAFIE Laura Keizer / Siep van Lingen

OPLAGE 5.000 stuks

VORMGEVING EN OPMAAK Morekop Communicatie www.morekop.com

ADVERTENTIES Fetze Tigchelaar Bente Vallinga

© Morekop Communicatie / Sakeklup Reduzum, Friens, Idaerd 2013

COLOFON

UITGEVER Sakeklup Reduzum, Friens, Idaerd

Niets uit deze uitgave mag gekopieerd of vermenigvuldigt worden zonder toestemming van de uitgever.

WARBER

83

Met 2 uur houtstook krijgt u 24 uur warmtegenieten terug!

Tigchelaar Tegelkachels in Reduzum ontwerpt en bouwt in eigen bedrijf, al meer dan 20 jaar de vermaarde Tigchelkachels.

Gebaseerd op het principe van de Finse Tegelkachel, maar met eigentijds stookvernuft ĂŠn vorm & kleur uitgevoerd.

Op ditzelfde geavanceerde stookprincipe, worden ook de Finovens en PreFins door ons vervaardigd.

Meer informatie vindt u in de showroom of op onze website.

w w w. tigchelkache ls.nl WARBER 84 info@tigchelkachels.nl

TIGCHELKACHELS FINOVENS PREFINS

TIGCHELAAR TEGELKACHELS

Haedstrjitte 24-26 9008 SR Reduzum Tel: 0566 602171