De Sneker Pan
Historie
Het verhaal van ‘de Panne’ Interview
Douwe Visser Vragenvuur
Wie doet wat?
Jubileum uitgave van Stichting De Sneker Pan ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van De Sneker Pan
Sport-Restaurant De Stolp de unieke combinatie van in- en ontspanning!
Bowling, squash, klimwand, lunchcafÊ, originele pub, restaurant en meer‌ www.destolpsneek.nl Smidsstraat 6 - 8601 WB Sneek | T 0515 42 40 44 | E info@destolpsneek.nl facebook.com/destolpsneek
@destolpsneek
VOORWOORD VOORZITTER SKS
‘De Panne’ honderd jaar jong: van werkpaard naar raspaard Toen het ‘tjalkschip’ van Gjalt van der Schuit in 1913 ‘van stapel liep’ was het één van de honderden schepen die voornamelijk in Friesland en onder zeil vracht vervoerden. Al gauw deed de gemotoriseerde vrachtvaart zijn intrede waardoor de zeilschepen overbodig werden en veelal ten prooi vielen aan de slopershamer of werden getransformeerd tot woonschip. Dat lot was ook Van der Schuit’s skûtsje beschoren. Zo rond de oorlogsjaren is het schip omgebouwd tot woonschip waarna de ‘Sneker Kommisje’ het skûtsje in 1962 aankocht. Nu, honderd jaar na de bouw en inmiddels omgedoopt tot ‘De Sneker Pan’, behoort dat schip al vijftig jaar tot het elitekorps ‘de veertien van Friesland’ van de Sintrale Kommisje Skûtsjesilen. Dit korps geeft door middel van de veertiendaagse wedstrijden elk jaar weer uiting aan onze Friese cultuur en is ook van groot economisch belang in de wedstrijdplaatsen en voor watersportbedrijven. Dat De Sneker Pan al die tijd een prominente plek heeft ingenomen binnen onze vereniging moge duidelijk worden als de resultaten in ogenschouw worden genomen. Vele podiumplekken vielen de groene Piipster ten deel waarvan negen kampioenschappen. De resultaten zijn niet in het minst het gevolg van een duidelijke visie van zowel de eigenaren, de stichting De Sneker Pan en uiteraard de schipper en zijn bemanning. Tel daarbij op het brede draagvlak binnen Sneek bij vele donateurs en sponsoren. Deze laatste groep heeft zich twintig jaar geleden verenigd in Stichting Dicky van der Werffonds en was met de oprichting hiervan trendsetter
binnen onze vloot. De naamgever van die stichting was ruim 25 jaar geleden de veroorzaker van mijn intrede binnen de skûtsjesilerij. Waren de skûtsjes honderd jaar geleden niets meer en niets minder dan een werktuig dat nodig was om de kost te verdienen, nu worden ze beschouwd als prachtig snelle authentieke wedstrijdschepen. Door de goede conserverende maatregelen die onlangs zijn genomen ben ik ervan overtuigd dat dit erfgoed verzekerd is van een lange toekomst. Wij hopen dat De Sneker Pan nog jaren deel mag uitmaken van onze vloot en blijvend een plek inneemt in een wezenlijk element van onze Friese cultuur. De Waterpoort in het zeil, die dit jaar 400 jaar oud is geworden, kan daartoe als voorbeeld dienen. Ik feliciteer ‘De Panne’ en haar achterban met het 100 jarige jubileum in de overtuiging dat dit raspaard nog lang voor mooie dingen kan zorgen. Peter de Jong Voorzitter SKS
INHOUD
Foto: Martin de Jong
4 6 9 10 13 14 16 19
Historie van het Skûtsjesilen en De Sneker Pan Interview Douwe Visser Mededelingen bestuur Verslag Panteater Wist je dat / Quiz Interview Bauke de Jong Interview Marc Blees Social Media / Wie doet wat?
20 De bemanning van De Sneker Pan 23 Interview Cor Reijenga 24 Terugblik SKS 2012 / Fotocollage 29 Interview Henk Visser 30 Prestaties van De Sneker Pan 32 Interview Dinie Visser en Marije Faber 34 Dicky van der Werffonds 37 Aanmelden club van 100 of donateur 39 Kalender
COLOFON Uitgever Ying Media B.V. i.s.m. Stichting De Sneker Pan Eindredactie Esther de Groot Coördinator Richard de Jong
Acquisitie Ying Mellema, Marianne Bouwman
Teksten Esther de Groot, Richard de Jong
Vormgeving / opmaak Morekop Communicatie, Bente Vallinga
Foto’s Wiep Wierda
De Sneker Pan Magazine
3
De historie van het sk没tsjesilen
en De Sneker Pan
Sk没tsjes zijn van oorsprong vrachtschepen die vooral turf en mest vervoerden. De schepen brachten deze ladingen naar boerderijen en hiervoor moesten ze vaak door ondiepe vaarten. De vorm van het sk没tsje is hier dan ook op aangepast: ze zijn lang en plat. De ladingen leverden de schippers uiteraard geld op en dat betekende dat in perioden dat er weinig te vervoeren was, er vaak op een houtje gebeten moest worden. In die perioden grepen de schippers alles aan om geld in het laatje te brengen.
4
De Sneker Pan Magazine
De historie van het skûtsjesilen en De Sneker Pan
‘Het aantal skûtsjes dat meedeed aan de SKS was niet overweldigend: tot 1956 deden er maar 5 mee.’
Het varen van wedstrijden was één van de manieren om aan geld te komen. Deze wedstrijden werden destijds vooral georganiseerd ter gelegenheid van jubilea. Om de schippers te lokken, werd er vaak een prijzenpot aangeboden, waarbij de winnaar 40 gulden kreeg, nummer twee 30 gulden, nummer drie 20 gulden en nummer vier 10 gulden. Om mee te varen werd alle huisraad van boord gehaald, wat aardig wat werk inhield. Doordat de schippers dit geld zo goed konden gebruiken, was de sfeer tijdens de wedstrijden meestal venijnig. Schreeuwend probeerden de vrachtschippers elkaar te intimideren en de kleinere schepen werden zonder pardon aan de kant gevaren. Het wedstrijdveld werd meestal gekenmerkt door chaos waarbij ruim 70 schepen streden om de prijzenpot. Rond 1850 ontstonden watersportverenigingen en werd het skûtsjesilen formeler georganiseerd. Dit hield op den duur ook in dat de grote prijzenpotten verdwenen. Het aantal schippers dat deel wilde nemen aan de wedstrijden nam dan ook af en daarnaast verdwenen ook nog eens veel skûtsjes door de komst van de benzinemotor. Dat het skûtsjesilen toch nog bestaat is te danken aan een kleine groep mensen die beseften dat skûtsjes behoren tot de traditie van Friesland: zij zijn de wedstrijden blijven organiseren. In 1929 ontstond zo de eerste plaatselijke wedstrijdorganisatie: Kommisje Skûtsjesilen Grou. De uiteindelijke Sintrale Kommisje Skûtsjesilen (SKS) werd in 1945 opgericht. Skûtsjes deden voortaan niet meer zozeer mee om de prijzenpot, maar om de uitdaging het schip zo snel mogelijk te laten varen.
Het aantal skûtsjes dat meedeed aan de SKS was niet overweldigend: tot 1956 deden er maar 5 mee. Dicky van der Werf, een Sneker skûtsjefanaat, zag dit met lede ogen aan. Toen hij hoorde dat Jan van Akker een skûtsje te koop had, kwam Dicky direct in actie. Later vertelde hij over dit moment het volgende: “Ik gong in konklaaf met de andere bestuursleden en zei: ‘we hewwe nog geld in kas voor de aankoop van een nieuw seil’. Dat seil was bedoeld as priis foor het skutsje dat drie keer achterelkaar de wedstryd won. Nou, dat was al niet meer mogelijk. Cor Salverda had met het Suudwesthoekskutsju al twee keer wonn’n, maar dat skip was intussen ferkocht, dus dat wij die priis nog utrieke sûd’n, konden we foorlopich wel skudde. Ik sei: “Dat geld kenne we mooi bruke om het skûtsje van Jan van Akker te kopen. We binne per slot van rekening niet un spaarfereniging, maar een seilfereniging!” Toen ook nog bleek dat het tekort zonder rente geleend kon worden, ging de penningmeester overstag: het skûtsje werd gekocht en Klaas van der Meulen werd aangenomen als schipper. Wanneer het Sneker skûtsje in 1961 zeer teleurstellende resultaten behaalt, neemt Skûtsjecommissie Sneek een ingrijpend besluit: er wordt een ander schip aangeschaft. De commissie wil deze keer een echt Fries skûtsje, gebouwd op de beroemde skûtsjewerf ‘De Piip’ van Bauke Roorda
te Drachten. De uiteindelijke keuze valt op het Piipster skûtsje van Cees de Jong uit Assen. Op dat moment functioneert het schip als woonboot, maar het ziet er goed uit en voldoet aan alle eisen. De aankoopwaarde van het skûtsje is op dat moment f 7.715,-. Het skûts-
Dicky van der Werf
je heeft in de jaren daarna nog vele veranderingen ondergaan, zoals een verlenging en de vervanging van vele onderdelen, maar tot op de dag van vandaag is dit nog steeds het skûtsje waarmee Sneek vaart.
De Sneker Pan Magazine
5
Douwe: “Arrogantie is een vorm van domheid”
Het jaar 2013 wordt eigenlijk gekenmerkt door drie Sneker jubilea: 1) de Sneker Waterpoort is 400 jaar, 2) De Sneker Pan bestaat 100 jaar en 3) Douwe Visser is maar liefst 40 jaar aan boord van De Sneker Pan. Waar Douwe voorheen al regelmatig als opstapper meeging, werd hij in 1973 voor het eerst een vast bemanningslid.
Van opstapper naar schipper Net als de meeste andere kinderen van SKS families, is Douwe
ambysje.” Toen Douwe op 16-jarige leeftijd bemanningslid mocht
opgegroeid met het skûtsjesilen en werden de veertien dagen SKS
worden op De Sneker Pan, ging dan ook een droom in vervulling.
gezien als een middel van vakantie vieren. Zoals bij alles wat met de paplepel wordt ingegoten, werd het skûtsjesilen als iets heel
“Ik hie der op dat stuit fansels gjin idee fan dat ik dêr 40 jier op
gewoons gezien. Pas toen pake Douwe op 67-jarige leeftijd stopte
bliuwe soe. Ik wie krekt as alle oare jonkjes op die leeftiid mear
met schipperen op de Súdwesthoeke, besefte Douwe dat hij ook
bezig mei froulju en drank.” Toen 16 jaar later schipper Jan van Akker
schipper wilde worden. “En ien kear kampioen wurde, dat wie myn
echter stopte, nam Douwe het roer van De Sneker Pan over.
6
De De Sneker Sneker PanPan Magazine Magazine
INTERVIEW DOUWE VISSER
De manier van sturen toont je karakter Waar Douwe zich in onderscheidt ten opzichte van de andere 13
Ook is het belangrijk dat hij in die periode zijn ideeën en zijn beeld
SKS schippers: “Ik hjit oars en ik kom út in oare famylje.”
verder ontwikkelt: er moet een beleid komen met korte- en langeter-
Een nuchter antwoord. Alle schippers verschillen immers op hun
mijnplannen. Het belangrijkste hierbij is dat je echt moet zijn; jezelf
eigen manier van de ander. “Wol kinst oan de manear fan stjoeren
moet blijven.
sjen wat it karakter fan de persoan efter it helmhout is.” Mensen die bijvoorbeeld gewend zijn om direct te reageren in persoonlijke
Wedstrijdvoorbereiding
relaties, zie je dat op het water ook doen. Wat Douwe’s manier van
Een vaste wedstrijdvoorbereiding kent Douwe niet. “Lekker koese, in
sturen over hem zegt? “Dat ik beskôgjend bin. ‘Beskôgjend’ is it
pear dagen fan tefoaren gjin maatskiplike dingen mear yn’e kop hel-
oersjen fan de situaasje en dermei oersicht hâlde.”
je, de touwen goed fêstknoopje, op it folgskip stappe en gean mar.” Vanaf de start van de SKS bevindt iedereen zich in een voortdurende
Schipper ben je 52 weken per jaar
flow, waardoor het geen moeite meer kost om op de dagelijkse wed-
Het leukste van schipper zijn, vindt Douwe het hebben van de
strijden voor te bereiden. Voor echte rust is tijdens de SKS überhaupt
eindverantwoordelijkheid. Op die manier kun je veel invloed uit-
geen tijd, want buiten de wedstrijden heb je de prijsuitreikingen en
oefenen op de ontwikkelingen die het schip als geheel doormaakt
moet je alweer verplaatsen naar de volgende wedstrijdplek.
en kun je daaraan richting geven; je hebt invloed op de prestaties van zowel schip als bemanning. Daarvoor heb je echter wel van alle
Winnen bevestigt dat je op de goede weg zit
fronten medewerking nodig: van de partners tot het bestuur en de
Douwe is heel eerlijk dat je op 55-jarige leeftijd minder wildenthou-
sponsoren. Daarnaast kost het veel tijd. “Geastlik bin je der eltse dei
siast van winnen wordt dan wanneer je net een startende twintiger
mei dwaande, it hiele jier troch.” Er moet veel geregeld worden, van
bent. De prijs ziet Douwe als een bijkomstigheid die bevestigt dat
beleids- en visiebepalingen tot de aanschaf van nieuwe materialen.
je op de goede weg zit, maar het gaat hem meer om de weg er
De omgeving is hierin een bepalende factor: de mate waarin de
naartoe. “As ik in wedstriid won ha, mar ik ha grutte flaters makke
partners er achter staan, bepaalt hoeveel tijd in het skûtsjesilen
wêrtroch ús posysje kwetsber wurden wie, dan baal ik der gigantysk
gestoken kan worden en is bovendien sfeerbepalend. “De sfear
fan. Of ik no kampioen wurden bin of net. Dat moat ik dan earst in
bepaalt hoefolle wille we allegear ha en prestaasjes falle en steane
pear minuten ferwurkje foardat ik frolyk wêze kin.”
mei die wille.” Wat een skûtsje sowieso moet hebben om een kanshebber te zijn?
Intens genieten
“In goed bestjoer, in goede skipper en goede bemanningsleden.”
Het mooiste moment van het jaar vindt Douwe wanneer hij met
Met de nieuwe zeilformule moet de rompvorm niets meer uitmaken,
De Sneker Pan en haar bemanning in het voorjaar voor het eerst
want daar wordt het zeilformaat op afgestemd. In principe zijn alle
weer het Sneekermeer opvaart. “Dan is it reid noch giel, de wrâld
SKS schepen dan ook aan elkaar gewaagd en hebben ze de potentie
noch ferstild en bist hielendal allinnich op ‘e mar.” De winters duren
van kampioenschap in zich. “Wol is de ervaring ûnderfining noch in
voor het gevoel veel te lang en de bemanning begint ieder jaar dan
bepalende faktor.”
ook al vroeg met trainen: vanaf februari of maart één keer per twee weken en vanaf de Lemmer Ahoy iedere week. Op die manier wordt opgebouwd naar de SKS. Na de SKS wordt niet meer getraind en
“Lekker koese, in pear dagen fan tefoaren gjin maatskiplike dingen mear yn’e kop helje, de touwen goed fêstknoopje, op it folgskip stappe en gean mar.”
vaart de bemanning alleen tijdens evenementen. De criteria waarop
“Sile is sa complex!”
Douwe zijn bemanning uitkiest, zijn heel simpel: hij en de rest van
Douwe is nu 7 keer kampioen geworden, maar toch blijft er nog uit-
het team moeten kunnen vertrouwen op de inzet van die persoon.
daging in zitten: “Ik wol noch folle better wurde. Sile is sa kompleks!
Het moet een teammens zijn met genoeg kilo’s en spiermassa.
It hâldt noait op.” Nu het De Sneker Pan zo voor de wind gaat, let het
Zeilvaardigheden zijn slechts een mooie bijkomstigheid.
team er goed op dat er geen arrogantie in sluipt. Dat zou in Douwe’s ogen het einde van het succes betekenen. Door het risico op arro-
Opvolging
gantie te benoemen en zich er bewust van te zijn, probeert het team
Met zijn opvolging is Douwe nog niet echt bezig. Mocht het zover zijn,
dit gezamenlijk te bestrijden. “Arrogantie is in foarm fan domheid
dan kennen de schipperfamilies hierin geen vast protocol in. Er wordt
dy’st net etaleare moast, want dat siert in minsk net. Op de trap nei
op zo’n moment langzaam naar de nieuwe situatie toegewerkt, waarbij
boppe moast noait om dy hinne skoppe, want do moast ek wer fia
de schipper-in-spé kan laten zien wat hij allemaal in huis heeft.
die trap nei beneden en dan hast help nedich.”
De Sneker Pan Magazine
7
dw est- F
eleven!
Zes van de elf Friese steden: Bolsward, Hindeloopen, IJlst, Sneek, Stavoren en Workum. Je wandelt hier langs vele monumenten en bewondert beschermde stads- of dorpsgezichten. Op en langs het water geniet je van de watersport op de Friese Meren en langs de IJsselmeerkust. Je hoort de Friese taal. Je proeft van traditionele sporten als skûtsjesilen, kaatsen of fierljeppen. Je voelt de historie. In Súdwest-Fryslân word je één met de Friezen, hun prachtige steden/dorpen, natuur, landschap en water. Kom dit beleven.
Welkom in de unieke gemeente Súdwest-Fryslân! www.gemeentesudwestfryslan.nl
Voo
eb
lân
lân
e Zo v
Zo veel te beleven!
r ys
Sú
r
de
r w a t wi l s
Súd
dw est- F
ys
Sú
MEDEDELINGEN BESTUUR STICHTING DE SNEKER PAN
Mededelingen bestuur Bemanningsleden 2013 Douwe Visser Jzn (schipper) Wesley de Boer Marije Faber Marc Jan Koopmans Marco van der Meulen Rimmer van Netten Olphert van der Pol Sven Tuinstra Dinie Visser Jan Visser Jappie Visser Hendrik Visser Hessel Visser Henjo Zwering PR Commissie Toine Dinkelberg Ale Bok Jacob Wagenaar Journalist/Columnist Esther de Groot Ereleden per 2011 Erevoorzitter D. van der Werf (†) Ereleden Sjoerd Fokke Dijkstra Peter de Jong Piet Boelsma Joop Doevendans Bauke de Jong Cor Reijenga Douwe Visser
Mededeling van de Penningmeester Begin juli ontvangen alle donateurs en leden van de Club van 100 weer het jaarlijkse verzoek om uw donatie over te maken aan De Sneker Pan. Wanneer u toestemming heeft gegeven voor een automatische incasso, dan wordt uw donatie op 10 juli 2013 geïncasseerd. Allemaal alvast heel hartelijk bedankt.
Cor Reijenga, voorzitter
Ook dit jaar is er weer een Skûtsjejournaal. Vindt u het leuk om deze toegestuurd te krijgen? Dan kunt u onder vermelding van uw naam en donateurnummer € 2.50 overmaken op rekeningnummer 35.95.03.047 t.n.v. Stichting De Sneker Pan. Het Skûtsjejournaal wordt u dan toegestuurd. Ook kunnen donateurs een Skûtsjejournaal afhalen bij familie S.E. Dijkstra op de hoek van het Grootzand en de Suupmarkt in Sneek.
Hetty Groninger, secretaris
Heeft u nog vragen of opmerkingen? Neem dan gerust contact met ons op: penningmeester@desnekerpan.nl Bestuursleden Stichting De Sneker Pan Cor Reijenga, voorzitter Hetty Groninger, secretaris Richard de Jong, penningmeester Willem Covers, technische zaken Pier Damstra, algemene zaken
Pier Damstra, Algemene zaken
Richard de Jong, penningmeester
Willem Covers, technische zaken
De Sneker Pan Magazine
9
Het Panteater: wat een spektakel… Foto’s: Saskia Bruinsma
Ter ere van het 100-jarige jubileum van De Sneker Pan, is er in samenwerking Teater Snits een Iepenloftspul opgezet. Tijdens deze voorstelling lopen drie verhaallijnen door elkaar:
Ten eerste het verhaal in 1913 waarbij een jong gezin met een skûtsje als vrachtschip hun brood moet verdienen. De inkomsten van de vrachten lopen echter terug en het gezin kan zichzelf niet langer onderhouden.
10
De Sneker Pan Magazine
Ten tweede het verhaal van Dicky van der Werf, die door te schooien en door veilingen op te zetten geld binnenhaalt om een eigen Sneker skûtsje aan te schaffen en te onderhouden. Hiermee kan Sneek meedoen aan het skûtsjesilen.
Ten derde het verhaal van Douwe Visser, die aangesteld wordt als nieuwe schipper van De Sneker Pan en die direct besluit dat alles omgegooid moet worden. Er moeten nieuwe zwaarden komen, een andere mast, nieuwe zeilen, de bemanning moet professioneler en… het schip moet worden verlengd! Na vele jaren van optimaliseren, werpt dit zijn vruchten af en wordt Sneek sinds lange tijd weer eens kampioen.
COLUMN PANTEATER
Een stevige wind doet iedereen op de tribune rillen. Al vanaf 20u was het gros hier aanwezig, maar de voorstelling begint pas drie kwartier later. Het uitzicht vanaf de tribune is prachtig: je kijkt zo over het hele Sneekermeer heen. Daarnaast is op het podium al van alles te zien. Kinderen hoepelen, vrouwen doen de was, mannen klussen aan hun schip en jongens zijn druk aan het vissen. De klederdracht is afgestemd op begin 20e eeuw. Terwijl iedereen het tafereel in zich op neemt, varen op de achtergrond vrachtschepen voorbij. Het verhaal en de omgeving passen precies bij elkaar en het is dan ook geen straf om te moeten wachten. Nieuwsgierig kijk ik om mij heen. Iedereen zit weggedoken in dikke winterjassen, sjaals en de uitgedeelde fleecedekens, maar toch kijkt iedereen opgewekt en verwachtingsvol. Onder mij wordt een fles wijn open getrokken, waarop ik een ander stel hoor verzuchten: “Hadden wij dat ook maar gedaan!”. Een ander grapt:
miniatuurskûtsjes die tussen twee boeien de strijd met elkaar aangaan. Het beeld is overweldigend: de hele tribune lacht en klapt, terwijl op de achtergrond het lied ‘I am sailing’ klinkt. Diep in mij wordt een snaar geraakt. Naarmate de avond vordert, wordt het steeds donkerder. Achter de acteurs kleurt het Sneekermeer zwart. De rode en groene lichten van de vaargeultonnen knipperen in de verte aan en uit. Twee eenden wagen zich op de scène. “Prachtige locatie,” hoor ik iemand verzuchten en wanneer het speciaal geschreven lied ‘De
“Het was wel mooi geweest als ze wat dolfijnen hadden ingehuurd om wat heen en weer te zwemmen”. De sfeer is opperbêst: we hebben er zin in!
Winner’ wordt opgedragen, is het doodstil. Tegen het einde van de avond volgt de cliffhanger. Het jonge gezin wordt van hun skûtsje gezet omdat ze het niet meer kunnen betalen en Dicky van der Werf ontvangt het bericht dat zijn dochter met haar gezin is omgekomen bij het vliegtuigongeluk te Tenerife. Vooral dit laatste laat de tribune niet ongeroerd. Van een aantal van hen weet ik dat zij Dicky goed kenden en dat ze zich deze tragische gebeurtenis nog als de dag van gisteren kunnen herinneren. Een enkeling pinkt een traantje weg.
Wanneer het stuk begint, wordt het doodstil. Een acteur die Douwe Visser naspeelt spreekt ons aan alsof we zijn bemanningsleden zijn. Hij blijkt Douwe goed bestudeerd te hebben: zijn manier van staan en leunen is treffend. Wanneer hij exclameert: “De mensen die wat moeten doen zijn JULLIE!”, roept iemand uit het publiek terug: “Nou, verwacht er maar niet teveel van.” Ook de rest van de avond wordt er nog veel gelachen. Het stuk is knap opgezet en veel delen zijn zeer herkenbaar. Een palaver waarbij alle schippers zich verzamelen, terwijl de informatie iedere ochtend weer hetzelfde is. ‘Douwe’ die de puntjes op de i wil zetten en de Friese taal propagandeert. De invloed die Dicky van der Werf op het skûtsjesilen heeft gehad. Zelfs de SKS wedstrijden zijn nagemaakt middels 14
De afsluiting van het toneelstuk is prachtig. Geruisloos en onzichtbaar is de échte Sneker Pan aan komen varen, met de échte Douwe Visser aan het roer. Wanneer ze vlakbij zijn, wordt het schip prachtig verlicht, waarbij de contouren van het zeil en de Waterpoort onmiskenbaar zijn. Trots en ontroering voeren de boventoon wanneer de afsluitende woorden klinken: “Alles giet oer. Dat is it ferfelende fan it feest en it moaie fan de ellinde.”
De Sneker Pan Magazine
11
Vaar op zeker U kunt pas ĂŠcht zorgeloos van uw schip genieten als
u
daarvoor
een
goede
verzekering
heeft.
Door onze ruim 65 jaar ervaring in het verzekeren van pleziervaartuigen zijn wij specialisten op dit vakgebied. Wilt u een passende offerte? Bel ons, of bezoek onze website www.kuiperverzekeringen.nl.
Postbus 116 8440 AC Heerenveen
Tel. (0513) 61 44 44 Fax (0513 ) 62 37 42
Wist je dat?... •
Tijdens de SKS iedere ochtend om 10.00 een palaver plaatsvindt waarin de route wordt
besproken met de schippers en Piet Paulusma persoonlijk het weer voorspelt?
•
Er een persboot in het wedstrijdveld vaart, waarop journalisten van onder andere De Telegraaf
en De Leeuwarder Courant zitten?
•
Tijdens de SKS vrijwel alle bemanningsleden met hun gezinnen op een eigen of gehuurde boot
in de vloot verblijven? En de vloot dus al snel uit ruim tien schepen bestaat, waaronder
vrachtschip ‘Orion’.
•
De Orion sindskort een kip aan dek heeft rondlopen?
•
De Sneker Pan vloot maar liefst 3 Douwes en 2 Hetty’s heeft?
•
De vrouwen tijdens de wedstrijd druk bezig zijn om het eten klaar te maken voor de bemannings-
leden die straks hongerig terugkeren? En de wedstrijd dus vaak live via de televisie volgen?
•
De schipper en bemanningsleden voor de wedstrijd bijna geen hap door de keel krijgen?
•
Per dit jaar een verschuiving plaatsvindt in de wedstrijdreeks?
De rustdag is verschoven van de eerste vrijdag naar de tweede dinsdag.
De wedstrijd te Elahuizen wordt nu op de eerste vrijdag gevaren.
•
Ieder skûtsje voor het uiteindelijke klassement de punten van de slechtst gevaren wedstrijd
mag aftrekken?
Goed of fout? Tijdens de wedstrijd mag de baan niet meer worden verlegd. Bij een te vroege start wordt een rode bal gehesen en worden er twee schoten gelost. Stichting De Sneker Pan is van oorsprong een damesvereniging. Het huidige skûtsje is paars geverfd geweest. De Sneker Pan heeft twee verschillende zeiltekens gehad: de Waterpoort en de letters ‘Sn’.
Antwoorden FOUT! Dit mag, maar moet wel gebeuren voordat de koploper in de rak naar het betreffende merkteken komt. DEELS! Dit klopt wel bij een massale valse start, maar wanneer slechts drie of minder skûtsjes te vroeg starten, dan worden er individuele terugroepnummers getoond (Sneek = 12) en volgen er doordringende geluidseinen. GOED! In 1882 werd dameszeilvereniging Sneeker Pan opgericht. Vanaf 1954 werd de Orde van de Sneker Pan ingesteld om personen te onderscheiden die zich verdienstelijk hadden gemaakt voor de zeilsport. In 1956 doopte skûtsjecommissie Sneek in 1956 het Sneker wedstrijdskûtsje ‘De Sneker Pan’. FOUT! Wel crême, grijs, zwart, geel en wit met een frambozentintje. Na kritiek op deze laatste kleur is besloten om De Sneker Pan weer de traditionele bronsgroene kleur te geven. FOUT! De Sneker Pan heeft drie verschillende zeiltekens gehad: 1) in 1958 plaatste commissie Sneek de letters ‘Sn’ in het zeil, 2) in 1962 plaatste zeilmaker Gaastra de Waterpoort in het zeil, 3) in 1968 plaatste zeilmaker De Groot een pompeblêd in het zeil.
De Sneker Pan Magazine
1. 2. 3. 4. 5.
1 2 3 4 5
13
INTERVIEW BAUKE DE JONG
Bauke de Jong:
“Ik heb niets met zeilen. Zet mij niet op een skûtsje!”
Er was eens een man die met de pet ging ‘skooien’. Ieder jaar trok hij door de straten en klopte aan bij winkels en bedrijven. Maar liefst 40 jaar lang haalde hij op deze manier geld en goederen binnen. Waar dit aan werd besteed? Aan het onderhoud van skûtsje De Sneker Pan. Jaarlijks herhaalde dit tafereel zich, totdat de man hier te oud voor werd. Een opvolger met het talent van ‘succesvol skooien’ bleek moeilijk te vinden. Even zag de toekomst voor De Sneker Pan er duister uit, maar een aantal zakenlieden kreeg sympathie voor hem. Gezamenlijk besloten zij een fonds op te richten om de man te verlichten van zijn taken. Het fonds werd naar hem vernoemd: het Dicky van der Werffonds. Toen Dicky uiteindelijk kwam te overlijden, liet hij een groot deel van zijn vermogen na aan het fonds. Ome Dicky Het Dicky van der Werffonds werd in 1993 opgericht met als doel een financiële ondersteuning voor De Sneker Pan te
14
De Sneker Pan Magazine
waarborgen. “Jaarlijks storten de sponsoren een vast bedrag op de rekening of schenken materiaal,” licht Bauke de Jong toe. Sinds 2010 is hij secretaris van het Dicky van der Werffonds en hij blijkt een warm hart voor “Ome Dicky” te hebben. Beide heren kenden elkaar goed en Bauke hoefde dan ook niet lang na te denken voordat zijn toenmalige bedrijf sponsor werd van het fonds. Een vast bedrag Met het fonds werd een speciaal beleid nagestreefd: alle sponsoren moeten een gelijk bedrag storten, zodat iedereen aan elkaar gelijk is. Van het geld dat deze sponsoren inbrengen, wordt 80% besteed aan materiële zaken voor De Sneker Pan. “Douwe Visser kan ieder jaar aangeven welke onderdelen vervangen moeten worden, zoals het tuig en houten onderdelen. Wij overleggen vervolgens met het bestuur van Stichting De Sneker Pan welk bedrag hiervoor beschikbaar is.” De overige 20% wordt besteed aan activiteiten voor de
sponsoren, zoals het bezoeken van de Sneker Waterpoortrace, de SKS-wedstrijden op Terherne en de slotwedstrijd op het Sneekermeer. De 250.000 euro die Dicky aan het fonds naliet, is in 2007 voor een deel gebruikt voor het optimaliseren van het skûtsje. Het overige bedrag blijft voor uiterste noodgevallen op de rekening staan. Zeilen Zelf heeft Bauke niet zoveel met zeilen. “Mij hoef je niet op een skûtsje te zetten. Al helemaal niet met windkracht 5 of meer. Wat mij trekt is de sfeer die er hangt.” Al van jongs af aan werd Bauke door het skûtsjesilen geboeid. Toen buurman Peter de Jong (huidig SKS voorzitter) hem tijdens een VOSje (Vergadering Over de Schutting) vroeg om secretaris bij De Sneker Pan te worden, zei Bauke dit dan ook direct toe. Ondanks het feit dat hij op dat moment nog geen flauw benul heeft wat de functie inhoudt en wat er allemaal bij het zeilen komt kijken. Tijdens de volgende tien jaren blijkt Bauke
van grote toegevoegde waarde te zijn: met zijn ondernemersmentaliteit voert hij verbeteringen door waardoor Stichting De Sneker Pan een professionaliseringsslag doormaakt. Wanneer hij vertrekt, wordt hij dan ook bekroond tot erelid van Stichting De Sneker Pan. Drie sponsorvarianten Dat De Sneker Pan verwarrender wijs drie sponsorvarianten kent, kan Bauke goed uitleggen. “Je hebt de donateurs die van oudsher een variabel bedrag betalen. Daarnaast het Dicky van der Werffonds; een stabiele club van pakweg 50 sponsoren waarbij onderlinge aandacht en binding centraal staat. Tot slot de Club van 100; opgericht door het bestuur van De Sneker Pan met als doel om extra inkomsten te genereren.” Alle opbrengsten worden vanzelfsprekend in het schip gestoken. “Mede dankzij alle geldschieters bevindt De Sneker Pan zich waar ze nu is.”
De Sneker Pan Magazine
15
2 Waterpoorten met een vruchtbare kruisbestuiving
Marc Blees Foto: Laura Keizer Fotografie Tekst: Wim Walda
16
De Sneker Pan Magazine
INTERVIEW MARC BLEES
De Waterpoort in Sneek bestaat precies 400 jaar en geniet niet alleen landelijk, maar ook buiten onze landsgrenzen grote bekendheid. Dat is niet in de laatste plaats te danken aan het beroemde Waterpoort-logo van Gaastra dat je op vrijwel elk nationaal en internationaal zeilevenement tegenkomt.
Het verhaal van de twee Waterpoorten begint in het jaar 1897 toen de nog maar 22-jarige Douwe Gaastra onder de rook van de Sneker Waterpoort zijn zeilmakerij begon, Gaastra Zeilen. Vanuit zijn zeilmakerij had hij zicht op de Waterpoort, dus was het niet verwonderlijk dat zijn zeilen een Waterpoortje als logo meekregen. De eerste zeilen die hij maakte, waren voornamelijk bestemd voor skûtsjes en andere zeilende vrachtschepen, maar zijn hart ging uit naar het snellere werk, de plezierjachtjes op de meren maar vooral op zee. Met name in de jaren ‘60 en ‘70 van de volgende eeuw, hand in hand met de opkomst van de surfplank, sloeg het merk Gaastra zijn vleugels naar het internationale surffront uit. Aanvankelijk nog vanuit Sneek, maar later toen de surfsport de kinderfase was ontgroeid en de vraag explosief toenam, vanuit Hong-Kong waar veel goedkoper geproduceerd kon worden. In Sneek werden in eerste instantie nog zeilen voor eenheidsklassen gemaakt, maar ook die tak verhuisde uiteindelijk naar China. Het was de voormalige directeur van het merk Mistral, Ado Huisman, die het merk Gaastra weer naar Nederland haalde en een succesvolle kledinglijn opzette, voor zowel de recreatieve als de professionele zeiler. Het eigendom van Gaastra Sails bleef in China zodat het in Heeg gevestigde Gaastra Sails Nederland onder licentie van China werkt. Het credo van Ado Huisman om een sterk merk neer te zetten was en is dat nog steeds: “Je moet je afkomst, je ‘heritage’ niet verloochenen, wil je een sterk merk op de markt neerzetten.” En dat gedachtengoed is door de huidige grootaandeelhouder-directeur Marc Blees gekoesterd en verder uitgebouwd sinds Gaastra in 1999 onderdeel werd van de multinational MacGregor. Marc Blees Blees werd lang heen en weer geslingerd tussen zijn liefde voor hockey (zijn ploeg THC Hurley uit Amstelveen miste op een haar de Europacup) en het zeilen. Hij bemande toentertijd bij de befaamde Boris Bayer in de Regenboog en heeft daar een goede leerschool gehad. Hij maakte een overstap naar de internationale Finnklasse, zeilde talloze nationale, Europese en wereldkampioenschappen mee, en was in 2000 onderdeel van de Nederlandse Olympische Zeilploeg tijdens de Olympische Spelen in Sydney. In hetzelfde jaar nog
maakte hij de overstap naar de Starklasse en zeilde daarmee drie WK’s. In 2007 kocht hij de Regenboog 114, die in 1979 in opdracht van Sneker Jacky de Wilde voor dochter Eva de Wilde werd gebouwd door Jachtwerf Dirk Potma in Sneek. De boot kreeg de naam Durk Duvel mee, naar de opa van Potma. Na een volledige refit in 2008 zeilt Blees steevast in de voorhoede mee van het qua zeilen gepokt en gemazelde veld Regenboogzeilers. De 114 overigens onderging een naamsverandering naar ‘dubbel D’, een creatieve verbastering van Durk Duvel. Daarnaast zeilt hij veel offshore wedstrijden en internationale regatta’s mee als lid van het profteam van de Jethou, de 60 ft. Mini-Maxi van Sir Peter Ogden. Twee Waterpoorten De directeur is hartstochtelijk met het zeilen en het hele circuit daar omheen bezig. Hij maakt zich sterk voor het merk Gaastra op het nationale en internationale vlak door het sponsoren van een aantal aansprekende evenementen zoals, sponsoring van de Nederlandse Olympische Kernploeg, de
Barcelona regatta bij Triest, de Copa del Rey bij Palerma, de New York Yacht Club. En daarnaast de Koninklijke Watersportvereniging Sneek en het skûtsje De Sneker Pan. Blees draagt het motto: ‘je afkomst niet vergeten’ bij elke mogelijke gelegenheid uit. “Ik vind het dus machtig mooi dat het merk Gaastra teruggehaald is naar Nederland en daarnaast heb ik een hele sterke band met Sneek. Mijn merk komt er vandaan, mijn Regenboog is door een Sneker gebouwd en vernoemd naar een Sneker icoon uit de zeilsport. En natuurlijk mis ik, als het even kan, geen Sneekweek. Ik durf gerust te zeggen dat Sneek ten opzichte van de andere Nederlandse watersportplaatsen door Gaastra wordt voorgetrokken.” Hij besluit: “De Sneker Waterpoort is het handelsmerk van Sneek en daar heeft Gaastra veel profijt van. Aan de andere kant zetten wij wereldwijd de Sneker Waterpoort op de kaart, want je kunt geen watersportevenement bezoeken of het wordt je blauw voor de ogen van de Gaastra logo’s. Een mooiere vorm van kruisbestuiving kun je je toch haast niet voorstellen?”
De Sneker Pan Magazine
17
adviseurs & accountants Sneek | Hegedyk 1 | (0515) 43 57 00 | www.flynth.nl
De beste bemanning!
De Wieren feliciteert! De Wieren draagt Sneek en de Sneker Pan een warm hart toe.
Samen met onze huurders hebben we mogen genieten van een prachtige avond bij het Panteater. Een historisch verhaal met een ode aan Dicky van der Werf en de Sneker Pan.
Volg de Weduwe Joustra op Twitter: www.twitter.com/weduwejoustra
Op naar nogmaals 100 jaar, proficiat! www.dewieren.nl
www.weduwejoustra.nl De Wieren kiest voor Sneek
Volg ons ook tijdens de SKS van 2013!
Ook dit jaar zijn de SKS wedstrijden op de voet te volgen: - Twitter (@desnekerpan): Tijdens de SKS twitteren
@desnekerpan
we iedere dag live wat er allemaal gebeurt.
- Website (www.desnekerpan.nl): Binnen een uur na
afloop van de wedstrijd hebben we het verslag met
foto’s online.
- Facebook (www.facebook.com/de.snekerpan):
Dit jaar willen we Facebook vaker gaan gebruiken,
nog even zien hoe dit uitpakt!
- Of kom gezellig zelf met een boot of vanaf de wal
de wedstrijden bekijken! ☺
Wie doet wat? Bij het skûtsjesilen is sprake van een groot aantal betrokkenen. Alleen al De Sneker Pan kent een grote groep vrijwilligers, waaronder de volgende: Schipper Douwe Visser denkt het hele jaar na over zeilen, verbeteringen, beleid en de organisatie van alles en geeft hieraan uitvoering door leiding te geven en te evalueren met de bemanning. De bemanning klust in de winter, traint en vaart wedstrijden van maart tot en met oktober en ontmoet elkaar wekelijks in ‘het hok’. De aanhang van alle bemanningsleden is de bepalende factor voor de tijd die de bemanningsleden in het skûtsje kunnen steken. Zij volgen alle wedstrijden op de voet en verzorgen tijdens de SKS dagelijks de broodmaaltijd. Schippersvrouw Hetty Visser is de gastvrouw en de grote organiserende kracht van onze vloot. Het bestuur van De Sneker Pan draagt er verantwoordelijkheid voor dat het schip mee kan doen aan de zeilwedstrijden, dat de schipper goed functioneert en organiseert de wedstrijden op het Sneekermeer. De PR-commissie zorgt ervoor dat De Sneker Pan zichtbaar is. Journalist/columnist Esther de Groot zorgt voor (live) verslaglegging van de SKS-wedstrijden en schrijft columns over de wedstrijden in het voor- en naseizoen. Pieter Boelsma en Lieuwe van der Pol zijn van grote betekenis in het adviseren en klussen. Het Dicky van der Werffonds zorgt voor financiering van het onderhoud van De Sneker Pan. De Club van 100 en de donateurs dragen hier ook flink aan bij.
Bij de SKS zijn bovendien betrokken: Het SKS bestuur: is verantwoordelijk voor het goede verloop en het plaatsvinden van de SKS. Kommisje Amels: toetst skûtsjes op het originaliteitsreglement. Minwaarrie: besluit bij slecht weer of er gevaren wordt. Jury: doet de uitspraak wanneer skûtsjes protest aantekenen. Zeilraad: toetst bij hoger beroep de uitspraak van de jury. Wedstrijdcommissies: organiseren de wedstrijd die op hun water plaatsvindt. Startschip: huist de wedstrijdcommissie en legt op hun aanwijzingen de wedstrijdbaan uit. Contraschip: assisteert het startschip. Persboot: huist de schrijvende journalisten (o.a. Telegraaf, Leeuwarder Courant en onze eigen journaliste). Fotografenboot: huist de fotograferende journalisten. Piet Paulusma: komt ’s ochtends het weer voorspellen. Gjalt de Jong: vervangt Klaas Jansma als verslaggever bij Omrop Fryslân.
De Sneker Pan Magazine
19
Bemanning Hendrik Visser
Olphert van der Pol
Positie op De Sneker Pan: Alleskunner
Positie op De Sneker Pan: Voordek
Sven Tuinstra Positie op De Sneker Pan: Eerste voorhouder fok
Jappie Visser Positie op De Sneker Pan: Fokkenist
Marco van der Meulen Positie op De Sneker Pan: Lieren en Trim
20
Dinie Visser
Wesley de Boer
Positie op De Sneker Pan: Peilster
Positie op De Sneker Pan: Bakboord zwaardenman
De Sneker Pan Magazine
De Sneker Pan Henjo Zwering
Marc Jan Koopmans
Positie op De Sneker Pan: Bediening Hals, Fokkeloet, Middendek
Positie op De Sneker Pan: Grootschoot
Hessel Visser Positie op De Sneker Pan: Stuurboord zwaardenman
Jan Visser Positie op De Sneker Pan: Grootschoot
Douwe Visser Positie op De Sneker Pan: Schipper
Rimmer van Netten
Marije Faber
Positie op De Sneker Pan: Grootschoot
Positie op De Sneker Pan: Adviseur
De Sneker Pan Magazine
21
Foar it lapke nei Jan Sikkes! •
Passe nd ma atwerk K w a li t e it • Ee r li jk e p r ij s • Gu n s t ig e le v e r t ij d •
Jan Sikkes Scheepsstoffering Zadelmakersstraat 10, Sneek Telefoon (0515) 41 81 90
INTERVIEW COR REIJENGA
Cor Reijenga: “Ons doel is innovatief zijn en trendsetter blijven” Cor Reijenga is alweer twaalf jaar voorzitter van Stichting De Sneker Pan. Sinds 1989 is hij als bestuurslid bij de stichting betrokken: “Ik ben in 1983 in Sneek komen wonen en daar leerde ik toenmalige bestuursleden van De Sneker Pan kennen. Zelf kom ik ook uit een skûtsjefamilie en toen ik gevraagd werd voor een bestuursfunctie hoefde ik dan ook niet lang na te denken.” Cor was jarenlang algemeen bestuurslid en werd in 2001 benoemd tot voorzitter. Spin in het web “Als voorzitter ben je de spin in het bestuurlijke web. Intern zorg je ervoor dat de gemaakte afspraken nagekomen worden en ontwikkel je beleid. Extern ben je het gezicht van het stichtingsbestuur en treed je op als spreekbuis.” Naast de maandelijkse bestuursvergaderingen, bezoekt Cor de vergaderingen van de SKS en het Dicky van der Werffonds en onderhoudt hij contacten met de sponsoren. Ook is hij nauw betrokken bij schipper en bemanning: “Ik bemoei me niet met speltechnische zaken, maar kijk hoe de ploeg functioneert en naar wat ze uitstralen. In het naseizoen evalueren we dit.” Als voorzitter is Cor namelijk ook verantwoordelijk voor het imago van De Sneker Pan. Skûtsjesilen: een erfgoed met een rijke historie Als voorzitter is Cor er vooral op gebrand om een toekomstbestendige, financieel gezonde organisatie neer te zetten die De Sneker Pan optimaal laat functioneren. “Het is belangrijk om innovatief te zijn en alles eruit te halen wat er in het schip en in het bestuur zit. Het is een erfgoed met een rijke historie die je wilt behouden voor het nageslacht.” Kampioen worden is een kunst, maar kampioen blijven is een nog grotere kunst Voor de komende jaren streeft het bestuur ernaar om het behaalde niveau zowel bestuurlijk als zeilend vast te houden.
“Kampioen worden is een kunst, maar het blijven is een nog grotere kunst.” Ook is het belangrijk om vooruit te kijken: “wat doen we wanneer Douwe Visser stopt?” Als hoogtepunt van de periode als voorzitter, noemt Cor de regelmaat van het presteren. “We zijn niet één keer kampioen geweest, maar meerdere keren. En de laatste jaren varen we voortdurend bij de eerste drie.” Er is sprake van een goed schip, een goede schipper en bemanning en een goed functionerende organisatie rondom De Sneker Pan. “Dat betekent niet dat je altijd kampioen wordt, maar wel dat je altijd meedoet om een prijs.” We willen het skûtsje dichter bij de fans brengen Cor ziet De Sneker Pan zowel bestuurlijk als zeilend als trendsetter: “We hebben een gezonde financiële basis die toekomstbestendig is en ons ruimte biedt om bijvoorbeeld dit jaar met een eigen theaterstuk uitgebreid ons 100-jarig jubileum te vieren. Onder andere op deze manier willen we het skûtsje dichter bij de fans brengen.” Cor hoopt dat De Sneker Pan de trots blijft van de fans en dat het skûtsje de verwachtingen waar kan blijven maken. “Daarin is de waarde van onze vele sponsoren echt cruciaal. Zeilen kost nu eenmaal geld en dankzij hun bijdragen, enthousiasme en betrokkenheid kunnen we hierin optimaal investeren. Daar zijn we hen heel dankbaar voor.” Betrokken en gedreven bemanning De Sneker Pan heeft een bemanning die veel voor het zeilen over heeft: “Ze tonen grote betrokkenheid en willen presteren. Niet alleen tijdens de SKS, maar ook in het voor- en naseizoen om zich als ploeg te verbeteren. Zo ontmoeten ze elkaar wekelijks in ‘het hok’.” Cor is trots op zowel schipper als bemanning en wil ze voor het komende seizoen graag dit meegeven: “Blijf op de weg die jullie zijn ingeslagen en houd vast aan jullie enthousiasme, plezier en de professionele manier waarop jullie het zeilen benaderen. Geniet van het zeilen!”
De Sneker Pan Magazine
23
Terugblik op SKS 2012 De Sneker Pan werd in 2012 voor de tweede keer op een rij kampioen. Het was het negende kampioenschap sinds 1945, waarvan zeven met Douwe Visser als schipper. Hieronder wordt de SKS van 2012 nog eens kort en bondig van wedstrijd tot wedstrijd beschreven.
27 juli: loting Sneek loot 5e startplek op De Veenhoop en dus 10e op Eernewoude. Dit laatste is niet ideaal: Eernewoude is te smal om flinke inhaalslagen te maken.
28 juli: Grou Nadat de sk没tsjes naar het Pikmeer zijn gesleept, maakt Sneek een niet al te beste start. Opkruisend naar de boventon weet De Sneker Pan echter helemaal naar voren te schuiven en de leiding te nemen. Het is een wedstrijd met veel wisselingen en strijd tussen de koplopers Sneek, Grou en Lemmer. Er staat weinig wind. Drijvend finisht Grou als eerste, Lemmer als tweede en Sneek als derde.
30 juli: De Veenhoop In verband met een stevige Zuidwestenwind vervallen de startnummers en wordt er op tijd gevaren. Eernewoude mag als eerste starten en vaart ook de beste tijd, Sneek start als vijfde en wordt uiteindelijk vierde.
24
De Sneker Pan Magazine
TERUGBLIK SKS 2012
31 juli: Eernewoude Er wordt gestart op volgorde van de loting. Door de krapte en een inkakkende wind, dobberen de sk没tsjes tegen elkaar aan waardoor er een groot aantal rode protestvlaggen verschijnt. De meesten zijn voor het einde van de wedstrijd weer verdwenen. Sneek weet inderdaad niet goed naar voren te komen en finisht als negende. Bolsward wordt eerste.
1 augustus: Terherne Een dag waarop van alles misgaat. Er is onduidelijkheid of er sprake is van een massale of individuele valse start; meerdere sk没tsjes raken op dat moment in een benarde situatie; Sneek kan niet meer uitwijken en batst er vol in; in verband met het afbreken van de opsteker moet Sneek het veld verlaten; maarliefst zeven rode protestvlaggen worden gehesen. Sneek wint het protest tegen Heerenveen, waardoor deze 14 punten krijgt. Dagwinnaar is Eernewoude.
2 augustus: Langweer Opnieuw begint de dag met een massale valse start, waarna twee sk没tsjes ook nog eens bijna op het startschip varen. Het waait behoorlijk: er wordt veelal gevaren met een rif of stormfok. Langweer slaat om. Sneek weet de koppositie te pakken en als eerste te finishen, gevolgd door Drachten en Bolward.
De Sneker Pan Magazine
25
4 augustus: Stavoren Een dag met spoelende regen, dreigende wolken, onweer en een schiftende wind. Er wordt een korte wedstrijd gevaren die Sneek met grote voorsprong wint. Grou wordt tweede, Heerenveen derde.
6 augustus: Woudsend Na een massale valse start, verzeilt De Sneker Pan al vrij snel in een lang duel met d’Halve Maen. Pas tijdens de één na laatste ronde weet Sneek de koppositie te pakken en een grote voorsprong op te bouwen. Voor de derde keer op een rij finisht Sneek als eerste.
7 augustus: Elahuizen Er staat een harde wind: alle skûtsjes varen met een rif en een verkleinde fok. Leeuwarden pakt direct de koppositie en Sneek ligt tweede. Twee kruisrakken later pakt Sneek Leeuwarden en ook drie andere skûtsjes weten op Leeuwarden voor te komen. Sneek behaalt een kwartetoverwinning en finisht met 7 minuten voorsprong op Grou, die tweede wordt.
8 augustus: Lemmer Een dag met flinke windschiftingen en licht weer. Na een massale valse start, weet Sneek tijdens het opkruisen de koppositie te pakken. Wanneer er een windschifting volgt, de baan er niet meer goed inligt en de wind wegvalt, weet Joure uiteindelijk als eerste te finishen met Sneek direct achter zich.
26
De Sneker Pan Magazine
9 augustus: Lemmer Opnieuw weinig wind en veel windschiftingen. Lemmer pakt al vrij snel de koppositie en laat deze niet meer los. Bolsward en Sneek duelleren om de tweede plek. Na een aanval van Bolsward weet Sneek deze plek te pakken en komt Grou als derde te liggen. Dat is ook de volgorde waarop de skûtsjes finishen. Deze wedstrijd heeft bepaald dat Sneek niet meer in te halen is: ze is de kampioen van de SKS 2012.
10 augustus: Sneek In verband met het ontbreken van enige wind, wordt de wedstrijd uitgesteld. Wanneer er uiteindelijk toch gestart wordt, pakt Grou de koppositie. Sneek maakt een slechte start. Gedurende de wedstrijd blijft de wind continu draaien en wordt de baan telkens verlegd. Dit geeft Sneek de kans om in één kruisrak van de 11e naar de 2e plek te varen. Na een loefduel met Joure en een aanval van Grou, weet Sneek de koppositie te pakken en een voorsprong op te bouwen. Met Joure in de nek wint Sneek ook deze wedstrijd.
11 augustus: inhuldiging De Sneker Pan wordt ingehuldigd middels een rondvaart door de grachten en toespraken in de stadstuin.
Voor u i t gebrei dere verha len , zie webs i t e : w w w.des neke r pa n . n l De Sneker Pan Magazine
27
AUTHENTIEK IN WEER EN WIND VERKOOPPUNTEN: WWW.ROOSENSTEINWOLKE.NL / 0515 43 28 28
In het nieuwe Uitvaartcentrum & Crematorium Sneek bieden wij u alle
tijd en ruimte voor een waardig afscheid
Harinxmalaan 1, Sneek Tel. 0515 - 428 700 www.crematoriumsneek.nl
INTERVIEW HENDRIK VISSER
Ooit zelf SKS schipper willen worden?
Henk: “Nee, beslist net!” Als broer van Albert (schipper Drachten) en Douwe Visser (schipper De Sneker Pan), is Henk nauw betrokken bij het skûtsjesilen. Al sinds 1989 is hij als bemanningslid aan boord van De Sneker Pan. “Doe’t Douwe begûn as skipper, hat hy my frege.” Twee jaar heeft Henk De Sneker Pan verruild voor Drachten: “Albert in bytsje meihelpe sis mar”, maar sinds Douwe vroeg of hij terug wilde komen naar het Sneker skûtsje, is hij hier niet meer af geweest. Of Henk niet zelf ooit de ambitie heeft gehad om schipper te worden? “Nee, beslist net! Ik kin myn eigen spultsje aardich regelje, mar sa’n grutte ploeg, dat falt foar my ôf. Dat fyn ik moeilik.”
Ontwikkelingen Henk is als bemanningslid het langste aan boord van De Sneker Pan en heeft sinds 1989 veel ontwikkelingen meegemaakt. Zo is alles een stuk professioneler geworden. “De minsken binne doelfêster en dat merke je oan it risseltaat mar ek yn de belibbing. Se bin er vaker en probearje better om op ien lijn te kommen.” Het teamwork is beter en doordat er tegenwoordig geoefend wordt voordat de SKS van start gaat, is iedereen handiger in zijn taken. “Vroeger seagen je mekoar foar it earst op Grou.” Douwe en Albert De wedstrijdstijl van Douwe en Albert liggen volgens Henk erg dicht bij elkaar. “Albert mist allinne noch wat ervaring en as je mear ervaring ha dan twifelje je oer bepaalde dingen minder. Douwe hat syn twifels ek wol, mar die doart dan wol konkrete beslissingen te nimmen. Is dan daadkrachtiger. Mar Albert docht it ek hartstikke goed.” Beiden zeilen agressief maar voorzichtig en willen alleen winnen omdat ze sneller kunnen. Nooit ten koste van de regels, van een ander of van de veiligheid.
Zeildroom Inmiddels is Henk al zeven keer kampioen geweest met De Sneker Pan en nog iedere keer is hij trots dat ze voorin mee mogen zeilen. “Der bin we hiel bliid om. Dat tankje we oan de kombinaasje fan hiele goeie minsken, in goed skip en dat we hieltyd moai materiaal krije fan de kommisje.” Een echte zeildroom heeft Henk niet meer. “Dat je fan elke wedstriid moai genietsje kinne. Dat is it foarnaamste.” Waar hij zelf het meest van geniet is om te observeren hoe het team functioneert en dat na afloop met Douwe te bespreken. De fokbediening is de favoriete taak van Henk. “Gefoelsmatich it skip foarút krije. Dingen dy’st net ûnder wurden krije kinst. Sa’n soart ferhaal is dat.” Als all-rounder springt hij echter overal in waar dat nodig is en als er in zijn plaats een jongere mee kan, dan geeft Henk daar voorrang aan. “Dat ha we nedich om de SKS troch gean te litten. As se allegear 50+ wurde, dan hâldt it in kear op straks.” Henk vindt fanatieke jongeren die zich graag inzetten om op een sportieve manier te winnen het mooiste wat er is.
De Sneker Pan Magazine
29
www.bentacera.nl
Alle hens aan dek!
Vandaag vraagt om ’n betrokken accountant die niet van gisteren is. Bentacera Gaat de Sneker Pan er in dit jubileumjaar opnieuw met de kampioenstitel vandoor? We kijken uit naar ‘n spannend seizoen waarin het voor Douwe en z’n mannen weer álle hens aan dek is. Net zoals bij Bentacera, accountants nieuwe stijl. Ook wij zijn gewend om dagelijks alle zeilen bij te zetten. Zodat onze cliënten kansen effectief kunnen benutten en zelfs vooruitgang boeken als ze de wind even tegen hebben. BENTACERA IS GEVESTIGD IN, BOLSWARD, DOKKUM, DRACHTEN, FRANEKER, HEERENVEEN, LEEUWARDEN EN SNEEK.
30
De Sneker Pan Magazine
www.meermast.nl * info@meermast.nl
De Sneker Pan presteerde nooit eerder zo stabiel Deze grafiek laat de prestaties van De Sneker Pan zien
zijn dalende resultaten te zien, wat opnieuw komt doordat het
vanaf 1956. Opvallend is dat vier jaar nadat Douwe
aantal deelnemende sk没tsjes stijgt. In 1969 krijgt De Sneker
schipper werd, De Sneker Pan sindsdien vrijwel ieder
Pan een langere mast en een groter zeil. Na een paar jaar
jaar consequent bij de top 3 eindigt. Een resultaat
wennen leidt dit ertoe dat De Sneker Pan in 1973 zelfs sinds
waar schipper en bemanning trots op mag zijn.
lange tijd kampioen wordt en jarenlang meezeilt in de top drie. Wanneer de resultaten van 1978 t/m 1982 verslechte-
Hieronder worden in het kort de verschillende perioden en
ren, krijgt De Sneker Pan in 1983 opnieuw een andere mast
opvallende pieken toegelicht: Van 1956 t/m 1961 zijn da-
en een groter zeil met als gevolg dat het sk没tsje in 1984 weer
lende resultaten te zien. Dit komt doordat het aantal deelne-
kampioen wordt. Hierna gaan de resultaten echter snel ach-
mende sk没tsjes stijgt. Hier kan De Sneker Pan niet tegenop
teruit en wanneer het sk没tsje in 1988 zelfs op de 13e plek
zeilen. In 1962 wordt dan ook een nieuw schip aangeschaft,
eindigt, besluit Jan van den Akker ermee te stoppen.
met als gevolg dat de prestaties verbeteren. Dat De Sneker
Per 1989 neemt Douwe Visser het roer van hem over.
Pan in 1964 terugvalt naar een 9e plek komt doordat Jan van den Akker dat jaar vervangen moet worden in verband
De resultaten verbeteren zienderogen en na vier jaar wennen
met rugklachten. Wanneer hij het jaar erna terugkomt, zijn de
zeilt De Sneker Pan nu al bijna 20 jaar vrijwel consequent
prestaties beter, maar dit duurt niet lang. Van 1966 t/m 1968
mee in de top drie.
Resultaten De Sneker Pan 1956 - 2012
De Sneker Pan Magazine
31
Als enige dames aan boord en toch ‘one of the guys’ Marije Faber (adviseur) en Dinie Visser (peilster) zijn de enige dames aan boord van De Sneker Pan. Zelf merken ze het nergens aan en hebben ze niet het gevoel dat ze hun plek hebben moeten veroveren of zich extra waar hoeven te maken. “It giet leuk, giet hartstikke moai. We binne one of the guys.”
32
De De Sneker Sneker PanPan Magazine Magazine
INTERVIEW MARIJE EN DINIE
Mannencultuur De skûtsjewereld wordt getypeerd door een mannencultuur en het aantal dames aan boord van de schepen is dan ook beperkt. Dinie: “Ik tink dat de bûtenwrâld er mear ideeën by hat dan de minsken op de skûtsjes sels.” De skûtsjezeilers zijn altijd personen die al heel lang zelf zeilen of al heel lang bij de skûtsjezeilerij zitten en ermee opgroeien. “We binne gewoan oan it silen en of’t we dan in jonge of in famke binne, dat makket doch eins net út,” is Dinie van mening en Marije is het daar grondig mee eens. “Sa is it krekt. Wy binne mei it silen bezich en it giet erom dat jo jo taak gewoan goed útfiere.” Het belangrijkste is hoe je jezelf aanpast in de groep en in het team past. Als dat klopt, dan maakt het niet uit of je nu man bent of vrouw. Spierkracht Meer vrouwen aan boord zou volgens Dinie en Marije niet haalbaar zijn. “Wy froulju ha de kracht net om oan die skoaten te lûken en om dêr it maksimale út te heljen. Mei dikke wyn kinne wy noch sa hurd traine, mar dat rêd je net op.” Alleen peilen en adviseren zijn haalbare taken. Of de zwaarden door vrouwen gedaan kunnen worden, hangt af van het gewicht. Dinie: “Die fan ús bin nochal zwier.” Marije: “En deryn wolst ek it maksimale en op Earnewâld en de Veenhoop moatte die swurden sa vaak op en del, no dat hâldst net fol de Hiele wedstriid.” Dat wil overigens niet zeggen dat peilen heel licht is. Dinie: “Ik ha foarich jier ûntstekkingen oan myn polsen krigen.” Bij peilen komt het meer op souplesse en snelheid aan. Met behulp van fysiotherapie heeft Dinie de peilhandelingen enigszins aangepast in de hoop dit jaar blessurevrij te kunnen varen. “It fielt goed, dus ik tink dat it wol goed komt.” De ploeg Marije en Dinie merken dat het team steeds sterker wordt en dat iedereen graag wil leren. Of de eerste scheurtjes misschien zichtbaar worden? De dames zijn heel stellig: scheurtjes zouden logisch zijn, maar daar is het team zich bewust van en dat proberen ze eruit
te halen door steeds nieuwe doelen te stellen en andere dingen te proberen. Zo blijf je nieuwsgierig en open. Marije: “Dat koest ferliene jier goed sjen: fan begjin oant it ein bleau er groei ynsitte.” Er wordt op een ontspannen manier hard gewerkt en geleerd. De ploeg is geen vriendenploeg die de hele winter bij elkaar zit, “mar as we oan it silen binne, dan falt it allegear hielendal te plak, ja, sadree as wy fut binne is it klear”. Wanneer het schip van wal steekt, gaat er een zucht over boord. Het mooiste aan boord Aan boord heerst rust en openheid. “D’r is romte om fragen te stellen en fouten te meitsjen. Alles kinst beprate.” Hierin is Douwe de leider: hij straalt deze principes uit en blijft het team stimuleren. Marije: “Douwe tinkt altyd oan ûntwikkelen. Op elk flak. En dat makket it meiïnoar oparbeidzjen eltse dei wer leuk en útdagend.” Het is heerlijk als je in een team kunt werken waar je gewoon kunt zeggen wat je ziet of voelt en dit ook serieus genomen wordt. “Dat fyn ik machtich. Dat is dochs super?” Dinie: “Heit is de skipper en bepaalt úteinlik wol de lijn, mar derneist is der gjin hiërarchie.” “Grou: wat in ellInde” Waar Dinie het meest naar uit kijkt is Grou. “Dat is sa’n moai moment, want dan begjint it!” Grou is een hele bepalende wedstrijd en dat is héél spannend, maar wel een moment waar je lang naartoe hebt geleefd. Marije: “No, ik net. Ik stik dan fan ‘e zenuwen.” Bij Grou liggen alle skûtsjes bij de Houtstek te wachten op de sleep. “Normaliter giest in oere fan tefoaren it wetter op om foar te bereiden, mar by Grou moast wachtsje. Wat in ellinde. En do sjochst it mar net, dus do kinst net nei de wyn sjen ofsa. Dan besefst fan we sitte hjir noch wylst we oer 20 minuten starte moatte. It is freeslik. Oan de iene kant is it machtig mooi, mar oan de oare kant is it stapelidioot.” In ieder geval vinden de dames Grou heel spectaculair: heel Friesland komt er naartoe. Dus… op naar 20 juli!
De Sneker Pan Magazine
33
Om mee te kunnen blijven strijden om de hoogste plaatsen in het SKS klassement werkt de bemanning voortdurend aan verbeteringen. Voor het onderhoud en materiaal zoals zeilen, giek, gaffel en mast is geld nodig. Op 8 mei 1993 is het Dicky van der Werffonds opgericht. Een uniek fonds die een financiële ondersteuning van De Sneker Pan waarborgt. Deze bedrijven/instellingen doneren jaarlijks € 750,- aan het Dicky van der Werffonds. Als sponsor van het Dicky van der Werffonds bieden wij u ondermeer: • Gratis het Gaastra-shirt en Gaastra-cap van De Sneker Pan t.w.v. € 65,-; • Een canvasfoto van De Sneker Pan met in het grootzeil uw bedrijfslogo verwerkt; • naamsvermelding met logo van uw bedrijf op de site van het Dicky van der Werffonds met link naar uw eigen website; • bijwonen SKS-wedstrijd Terherne vanaf een rondvaart boot met aansluitend bezoek aan volgschip van De Sneker Pan; • als V.I.P. de SKS-finalewedstrijd op het Sneekermeer bijwonen vanaf het wedstrijdcentrum;
• samen met de sponsorgroepen van de skûtsjes van Joure en Heerenveen meezeilen tijdens de jaarlijkse strijd om de A7-bokaal met aansluitend een captain’s dinner; • bijwonen van de jaarlijkse Waterpoortrace om de Dicky van der Werfbokaal; • deelname aan winteractiviteiten. Informatie Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Tjalling Tjalsma, tel. (06) 51589580 of mailen naar: info@dickyvanderwerffonds.nl U ontvangt vervolgens vrijblijvend onze informatiemap. Bestuur Dicky van der Werffonds: Karst Doevendans Voorzitter Jan Anno van der Laan Alg. bestuurslid Bauke de Jong Secretaris Jaitje Dijkstra Bestuurslid namens VSZ Jacob Boonstra Penningmeester Cor Reijenga Namens bestuur De Sneker Pan Tjalling Tjalsma PR Wij verwijzen graag naar onze website: www.dickyvanderwerffonds.nl
Het Dicky van der Werffonds wordt thans gevoed door een bijdrage van onderstaande bedrijven/instellingen: Aqua Solar V.O.F. Irish Pub “Die Porte von Cleve” Piet Paulusma BDO Accountants & Adviseurs Jaarsma & Silvius Poiesz Supermarkten Bedrijfsmakelaardij Jan S. Groninger Jan Sikkes Stoffen en Gordijnen Rabobank Sneek-Zuidwest Friesland Bentacera Accountants & Adviseurs Kantoorvakhandel Nooitgedagt BV Restaurant De Kajuit Bouwbedrijf Koster Kat Architecten Restaurant It Foarunder Daaldersplaats / H&M Kraan & Partners Esthetische Mondzorg Restaurant Onder de Linden
34
De Sneker Pan Magazine
De Walrus eten, drinken enzo…. Kuiper Verzekeringen Roosenstein-Wolke B.V. Decorette Sneek Lampe Textiles BV Rooth Multiservice B.V. Derustit Holland B.V. Langhout & Wiarda Juristen en Rentmeesters Sneker Kapsalons Diba International Concerts B.V. Lankhorst Ropes Speedbooks Software BV Dijkstra Kleiwaren VOF Lankhorst-Taselaar Strikwerda & Smit Promotions B.V. Flynth Adviseurs-Accountants Lunch & Dinner ‘t Vaticaan V.O.F.
Uitvaart Centrum Sneek Friesland Bank M. Cnossen Infra B.V. V.O.F. Muller Makelaardij Garage en autoverhuur Betten Machinefabriek S.G.Ruiter & Zoon B.V. Van der Meulen Metaal BV Gemeente Súdwest Fryslân Morekop Communicatie Vereniging van Sneeker Zakenlieden Habéé Kantoormeubelen Nauta Evenementencommunicatie Wed. S. Joustra & Zn. B.V ING Bank Notariskantoor Dijkstra & de Wit Woningstichting De Wieren
Adv.MetalFinish.RVSOF
03-09-2004
16:13
Pagina 1
S T E R K E S T A A LT J E S u i t
F r i e s l a n d
Hendrik Bulthuisweg 19-21 8606 KB Sneek 0515 - 41 17 71 info@polboten.nl
De Sk ûts jes kip pe r
“Foar de wyn is elts i n hurdsiler” “VOOR DE WIND IS IEDEREEN EEN TOPZEILER” Weer zo’n Friese wijsheid die natuurlijk niet alleen op gaat voor Friezen. Als het mee zit, dan gaat het iedereen voor de wind. Het wordt moeilijker als je wind tegen hebt. De echte schippers komen dàn boven drijven. Mannen met lef, tact en gezonde koppigheid. Die aan het helmhout risico durven nemen en hun eígen koers varen. En de slimste wint.
verhuur van zeiljachten, open zeilboten en sloepen
www.polboten.nl
Friesland staat bekend om het vele water, de eigen taal, de nuchtere volksaard en de oude tradities. Het skûtsjesilen is daar één van. Elf heroïsche zeilwedstrijden op de mooiste Friese meren. Veertien authentieke vrachtschepen met aan dek: mannen van staal. Vechtend tegen wind, water en zichzelf. Dat alleen is weggelegd voor ijzervreters met een nuchtere kijk op de wereld. Ooit is het zo begonnen: tussen het turf- en strontvaren door, even ’hardzeilen’. Hoezo prestatie? Zo nuchter denken wij ook over ons werk. Wat anderen topkwaliteit noemen is voor ons de norm. En áls wij iets aanpakken dan doen wij het ook goed. Vooral op die momenten als de wind even tegen zit. En lukt het niet over bakboord, dan wel over stuurboord. Wilt u ook met alle winden mee kunnen varen? Vertrouw dan op Topfinish uit Friesland. Dan bent u zeker van uw zaak.
To p f i n i s h u i t F r i e s l a n d
Meer informatie over De Sneker Pan vindt u op:
www.desnekerpan.nl
De Sneker Pan Magazine
35
De Sneker Pan
Ying Media, uitgever van Sneek Magazine, SWF Sport, Triathlonsport, ProSkating, Terschelling Magazine en VolleyMAGAZINE.nl En nu ook in samenwerking met Stichting De Sneker Pan en Morekop Communicatie van De Sneker Pan Magazine!
Historie
Het verhaal van ‘de Panne’ Interview
Douwe Visser Vragenv uur
Wie doet wat?
De Sneker Pan ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van Jubileum uitgave van Stichting De Sneker Pan
Zwarteweg 3, 8603 AA Sneek Postbus 4016, 8600 GA Sneek Tel. 0515 745 005 - E-mail info@yingmedia.nl
morekop.com
Donateur De Sneker Pan JA, graag word ik donateur van Stichting De Sneker Pan. Stichting De Sneker Pan heeft tot taak het skûtsje De Sneker Pan in de vaart te houden. Om mee te kunnen blijven strijden om de hoogste plaatsen in het SKS klassement, werken we samen met schipper en bemanning continu aan verbeteringen. Voor dit onderhoud en materialen zoals zeilen, gaffel, verf en mast is geld nodig. Als donateur betaal ik mee om er voor te zorgen dat De Sneker Pan in staat is om met het beste materiaal aan de start te verschijnen. De bijdrage van een donateur is minimaal € 20,00 per jaar. Na betaling ontvangt u de speciale en unieke Gaastra Sneker Pan cap gratis, ter waarde van € 24,95.
Voor- en achternaam: Adres: Postcode: Plaats: Telefoonnummer: E-mail: Bankrekening: Hierbij geef ik Stichting De Sneker Pan toestemming om jaarlijks __________ (minimaal € 20,00) van mijn bankrekening te incasseren. Na ontvangst van het bedrag ontvangt u de cap op het bovenstaande adres. Naam: Voor akkoord:
Stuur dit formulier naar: Stichting De Sneker Pan, Postbus 456, 8600 AL Sneek Of e-mail bovenstaande gegevens naar: info@desnekerpan.nl
Lid club van 100 JA, graag word ik lid van de Club van 100 van Stichting De Sneker Pan. Stichting De Sneker Pan heeft tot taak het skûtsje De Sneker Pan in de vaart te houden. Om mee te kunnen blijven strijden om de hoogste plaatsen in het SKS klassement, werken we samen met schipper en bemanning continu aan verbeteringen. Voor dit onderhoud en materialen zoals zeilen, gaffel, verf en mast is geld nodig. Als lid van de Club van 100 betaal ik graag mee om er voor te zorgen dat De Sneker Pan in staat is om met het beste materiaal aan de start te verschijnen. De bijdrage voor de Club van 100 is jaarlijks € 100,00. Het eerste jaar krijgt u na betaling het speciale Gaastra Sneker Pan T-shirt ter waarde van € 39,95 gratis. T-shirt: 0 Small Kleur: 0 Wit
0 Medium 0 Large 0 Navy blauw
0 XL
0 XXL
0 XXXL
Bedrijfsnaam: Naam: Adres: Postcode: Plaats: Telefoonnummer: E-mail: Bankrekening: Hierbij geef ik Stichting De Sneker Pan toestemming om € 100,00 jaarlijks van mijn bankrekening te incasseren. Na ontvangst van het bedrag ontvangt u het T-shirt op het bovenstaande adres. Naam: Voor akkoord:
Stuur dit formulier naar: Stichting De Sneker Pan, Postbus 456, 8600 AL Sneek Of e-mail bovenstaande gegevens naar: info@desnekerpan.nl
Wedstrijdkalender De S.K.S. skûtsjesilen van 2013 vinden als volgt plaats: Zaterdag Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Maandag
20 juli 22 juli 23 juli 24 juli 25 juli 26 juli 27 juli 29 juli
Grou Veenhoop Earnewâld Terherne Langweer Elahuizen Stavoren Woudsend
Dinsdag
30 juli
Vrije dag
Entree wedstrijd Sneek: € 3,75 Inclusief kosten pont. Entree overige wedstrijden: € 2,-.
Woensdag Donderdag Vrijdag
31 juli 1 augustus 2 augustus
Lemmer Lemmer Sneek
Of kom gerust kijken vanaf uw eigen boot. Let hierbij wel op dat u achter de rode balletjes plaatsneemt, anders begeeft u zich in het wedstrijdwater en dat is gevaarlijk!
Alle wedstrijden starten om 14.00 uur.
De Sneker Pan Magazine
39