ECHT nr. 03 | 2018 // Zakelijk Magazine Achterhoek Toerisme

nr. 03 | 2018

//Magazine Achterhoek Toerisme

De Achterhoek in negen stillevens Achterhoekse kunstenares Louise te Poele brengt de regio in beeld

Vitaliteit Hoe is het met de vitaliteit in de sector verblijfsrecreatie?

En verder: Flexibel op de fiets | De succesvolle socialmediastrategie van Doesburg | Toegankelijk voor iedereen | MTB-sport zet tandje bij in de Achterhoek| Herzlich Willkommen | Gelderse streken

Karakteristiek

Achterhoek

Als er één ding is waar de Achterhoek in uitblinkt, is het wel het kleinschalige, authentieke karakter. Het coulisselandschap vol afwisseling vormt het perfecte decor voor vele sfeervolle overnachtingsadressen, intieme terrassen, prachtig aangelegde (thee)tuinen, romantische wijndomeinen en charmante landwinkeltjes vol verse streekproducten.

Met de campagne ‘Karakteristiek Achterhoek’ brengt Achterhoek Toerisme het karakteristieke en kleinschalige aanbod van de Achterhoek onder de aandacht van de consument. Met ruim 90 deelnemers is het de meest omvangrijke campagne die Achterhoek Toerisme voert. Deelnemers variëren van (thee)tuinen tot wijngaarden en bierbrouwers, en van kleine campings, B&B’s en vakantiewoningen tot streekproducenten en boerderijwinkels. Door middel van diverse brochures, online en offline uitingen en de website achterhoek.nl/karakteristiek worden de verschillende onderdelen van Karakteristiek Achterhoek landelijk op de kaart gezet.

Aanmelden?

Wilt u meer informatie over deelname aan de campagne? Neem dan contact op met Meike Prollius, m.prollius@achterhoek.nl of 0545-250380. Bij deelname aan Karakteristiek Achterhoek wordt u automatisch basispartner bij Achterhoek Toerisme en geniet u van extra voordelen.

ECHT WELKOM

Inhoud blz.

Interviews

04 | Jurgen Rutgers - Flexibel

op de fiets 11 | Niels Weijers - de succesvolle socialmedia-strategie van Doesburg 12 | Achterhoekse kunstenares Louise te Poele - De Achterhoek in negen stillevens 16 | Patrick Jansen - Mountainbikesport zet een tandje bij in de Achterhoek

DE WIND IN DE RUG Hoewel het fietsseizoen er wel op zit voor dit jaar, besteden we in deze editie van ECHT veel aandacht aan fietsen. Op pagina 4-5 leest u alles over het innovatieve reisconcept waar we samen met vijf ondernemers en vervoerder Arriva aan werken. Straks kunnen toeristen op diverse toeristische locaties en treinstations in de Achterhoek een ‘slimme’ fiets huren. Zo hopen we de afstanden in onze regio te verkleinen. In mei start een eerste pilot, die ik met hoge verwachtingen zal volgen.

Een ander project waar we momenteel mee bezig zijn, is het vernieuwen van mountainbikeroutes in de Achterhoek. Op pagina 16 legt ontwerper en bouwer Patrick uit dat dit niet alleen goed nieuws is voor mountainbikers, maar ook voor toeristische ondernemers. In andere regio’s is namelijk gebleken dat een goed mountainbikeroutenetwerk het toerisme een flinke impuls kan geven.

Dit zijn twee projecten die laten zien dat we altijd bezig zijn met vernieuwing en innovatie. Maar soms is het ook even goed om stil te staan bij al het moois wat er al is en waar we als Achterhoek trots op mogen zijn. Daarom laten we op pagina 12-13 kunstenares Louise te Poele aan het woord. In het kader van 350 jaar Achterhoek maakte zij een stilleven van elke Achterhoekse gemeente. Het zijn prachtige werken geworden waar je naar kunt blijven kijken. Telkens zie je weer een nieuw detail.

Campagnes &

samenwerkingen 08 | Marketingcampagnes - Samen sterker 20 | Gelderse Streken

Nieuws uit de regio

06 | Vitaliteitsonderzoek - Hoe vitaal is de sector verblijfsrecreatie?

10 | Zorg - Toegankelijk voor iedereen 14 | Nieuws uit de regio 18 | Groei Duitse gasten - Herzlich Willkommen 22 | In de media

//Colofon Redactie: Achterhoek Toerisme Frieda Zieleman - tekst & redactie

Ik hoop dat u deze editie van ECHT met veel plezier zult lezen!

Fotografie: Sven Scholten Photography, Annette Piek, Stan Bouman, e.a.

Directeur Achterhoek Toerisme

Creatie: Studio Nieuwe Weide

STICHTING

ECHT nr. 03

Druk: Drukkerij Tesink

3

SMAAS • INTERVIEW JURGEN RUTGERS

//EERSTE KENNISMAKING De leden van de Gedeputeerde Staten en de Provinciale Staten van de Provincie Gelderland hebben onlangs kennisgemaakt met het nieuwe vervoersconcept. De reacties waren enthousiast. Uniek is dat er is gekozen voor goede fietsen, mét versnellingen. Bovendien is het voor het eerst dat een dergelijk systeem regionaal wordt uitgerold.

Meer informatie is te vinden op www.achterhoek.nl/smaas

4

ECHT nr. 03

SMAAS • INTERVIEW JURGEN RUTGERS

“Flexibel op de fiets” De Achterhoek kent een groot aantal toeristische attracties, maar die liggen relatief ver uit elkaar. Daarom werkt Achterhoek Toerisme aan de ontwikkeling van een innovatief reisconcept, samen met vijf ondernemers en vervoerder Arriva. Met dit concept wordt het vervoer van, naar en door de Achterhoek een beleving.

Als toerist kun je straks vanaf diverse locaties een deelfiets huren. Je fietst naar het dichtstbijzijnde treinstation, parkeert daar je fiets en reist verder met het openbaar vervoer. Eenmaal aangekomen op een ander station, pak je weer een deelfiets en fiets je naar een toeristische locatie. Projectleider Jurgen Rutgers: “Dit geeft de toerist veel vrijheid en flexibiliteit. De fiets hoeft namelijk niet teruggebracht te worden naar de plek waar je hem hebt meegenomen.”

LAAGDREMPELIG “Het mooie is dat in dit project verschillende belangen samenkomen”, vertelt Jurgen. “Voor Achterhoek Toerisme is het een manier om de regio aantrekkelijker te maken voor de toerist en tegelijkertijd te laten zien hoe innovatief de regio is. Toeristische ondernemers vergroten hun bereikbaarheid en verwachten hiermee meer bezoekers te trekken. En voor Arriva biedt het een kans om het gebruik van het openbaar vervoer te stimuleren.” Het wordt een betaalde dienst, maar volgens Jurgen zullen de kosten voor de gebruiker laag zijn. “We denken aan een arrangement, waarbij je betaalt voor het gebruik van trein en fiets. Het zal gemakkelijk zijn om te betalen, bijvoorbeeld via een app.

Zo houden we het systeem zo laagdrempelig mogelijk.”

ECHT nr. 03

SLIMME SOFTWARE De fietsen worden uitgerust met slimme software. Jurgen: “Als gebruiker krijg je tips voor activiteiten in de buurt. Je kunt vanaf een toeristische locatie rechtstreeks naar het station fietsen, maar je kunt ook een klein stukje omfietsen over een mooi fietspad en nog even ergens koffiedrinken. Uiteindelijk willen we graag dat de tips aansluiten op het profiel van de toerist. Een jong stel krijgt dan dus andere tips dan een ouder echtpaar.” De fietsen zijn online te volgen, zodat de beheerder precies weet waar ze zich bevinden en of er op elke locatie nog voldoende beschikbaar zijn. Daarmee zijn ze ook meteen beveiligd tegen diefstal.

Het concept biedt de toerist veel vrijheid en flexibiliteit

PILOT De komende periode is de werkgroep bezig met voorbereidende werkzaamheden, zoals het vinden van een exploitant, het bestellen van de fietsen en het aansluiten op het routeplatform. Vanaf het voorjaar van 2019 kunnen toeristen gebruikmaken van het systeem.

Er wordt dan eerst een pilot gehouden met vier treinstations (Ruurlo, Lievelde, Winterswijk en Doetinchem) en vijf

toeristische locaties (De Heikamp, Marveld Recreatie, Villa Ruimzicht, De Twee Bruggen en De Vreehorst).

Jurgen: “De pilot loopt in principe van voorjaar 2019 tot medio 2020. Als het concept snel succesvol blijkt, breiden we wellicht tijdens die pilotperiode het aantal locaties al uit. Tijdens de pilot gaan we testen of het concept toeristen een meerwaarde biedt, wat de voorwaarden zijn en of het kansrijk is om het concept over de hele Achterhoek uit te rollen.”

ONTSLUITEN “Zo’n flexibel vervoerssysteem biedt natuurlijk ongekende mogelijkheden”, aldus Jurgen. “Behalve andere locaties, willen we in de toekomst ook andere manieren van vervoer aansluiten, zoals regiotaxi’s of deelauto’s. Zo ontstaat een hybride vervoersnetwerk waarmee we de hele Achterhoek beter kunnen ontsluiten. En dat is niet alleen voor toeristen interessant, maar ook voor andere doelgroepen. Denk bijvoorbeeld aan jongeren die stage lopen bij een bedrijf in de Achterhoek.”

Er ontstaat een hybride vervoersnetwerk dat de hele Achterhoek beter ontsluit

5

VITALITEITSONDERZOEK

Hoe vitaal is de sector verblijfsrecreatie?

In de sector verblijfsrecreatie speelt momenteel veel.

In opdracht van Achterhoek Toerisme wordt er binnenkort een vitaliteitsonderzoek uitgevoerd. Hoe houden we de sector gezond? Hoe voorkomen we problemen in de toekomst?

De verblijfsrecreatie staat in Nederland volop in de aandacht. Enerzijds door alle positieve aspecten, zoals het toenemend inkomend toerisme en de ontwikkeling van bijzondere, nieuwe concepten. Anderzijds staat de verblijfsrecreatie in een minder positief daglicht. Problemen als oneigenlijk gebruik, armoede en sociale opgaven op sommige parken zijn veelal complex en krijgen de laatste jaren veel aandacht.

Het landelijk meest bekende exces is Fort Oranje in West Brabant, maar ook in

6

de Achterhoek speelt deze problematiek in meer of mindere mate.

IN DE LIFT De Achterhoek zit in de lift. De economische betekenis van verblijfsrecreatie groeide de afgelopen jaren sterk. Het totaal aantal toeristische overnachtingen groeide in 2017 ten opzichte van 2013 met ruim 6 procent, tot meer dan 3 miljoen. Met name de overnachtingen in bungalowparken en hotels zijn sterk toegenomen. De

traditionele kampeersector staat echter enigszins onder druk in de Achterhoek.

Het aantal overnachtingen is licht gedaald, op zowel reguliere campings als minicampings. De vraag naar verhuuraccommodaties (bijvoorbeeld glamping, safaritenten of stacaravans) ontwikkelt zich wel positief (bron: ZKA Monitor Achterhoek, 2018).

STERKE AFHANKELIJKHEID De Achterhoek wordt gekenmerkt door een deels kleinschalig en karakteristiek

ECHT nr. 03

VITALITEITSONDERZOEK aantrekkelijkheid van de Achterhoek als toeristische bestemming onder druk zetten.

Ruimte & Vrije Tijd gevraagd dit onderzoek voor ons uit te voeren.

VERNIEUWING

Zonder u kunnen wij dit onderzoek niet uitvoeren. Bovendien zijn wij ervan overtuigd dat het onderzoek ook voor u en uw collega’s waardevolle informatie gaat opleveren. Wij gaan u eind dit jaar benaderen met de vraag of u een doelgroepen- en/of vitaliteitsscan wilt invullen. Daarnaast zal het Bureau voor Ruimte & Vrije Tijd deze winterperiode een bezoek brengen aan een aantal bedrijven in de Achterhoek voor een diepte-interview. Wij zouden het waarderen als u uw medewerking wilt verlenen.

In de Vrijetijdsagenda Achterhoek 2016-2019 wordt onder andere de ambitie uitgesproken om toerisme in de Achterhoek te versterken door betere kwaliteit. Doel daarbij is om meer overnachtingen te genereren. Overheid en ondernemers hebben gezamenlijk geconstateerd dat het voor de komende jaren van belang is om een vernieuwingsslag te maken binnen de verblijfsrecreatiesector, om de ontwikkelingen in de markt te volgen en te beïnvloeden.

Om de ontwikkelingen in de markt te volgen en beïnvloeden, moet er de komende jaren een vernieuwingsslag gemaakt worden

WAT VRAGEN WIJ VAN U?

Dit onderzoek wordt samen met Achterhoek Toerisme, RECRON, Koninklijke Horeca Nederland, de provincie Gelderland en gemeenten in de Achterhoek opgepakt.

DUURZAAM VITAAL

verblijfsrecreatie-aanbod, met daarnaast enkele grote spelers. Vooral de kampeersector is sterk vertegenwoordigd. Vanwege de sterke afhankelijkheid van de kampeersector is het essentieel om de kwaliteit en vitaliteit van bedrijven te bewaken en ruimte te bieden aan onderscheidende concepten. Doorgaans kunnen een sterke afhankelijkheid van jaarplaatsen, opvolgingsproblemen en gebrek aan innovatie de vitaliteit van de sector belemmeren. Op termijn kan dit de

ECHT nr. 03

Kortom, de sector is in beweging en de diversiteit van de successen en risico’s laat zien hoe complex de materie is. Dat roept bij iedereen vragen op. Hoe houden we de sector gezond? Hoe gaan we om met parken waar oneigenlijk gebruik plaatsvindt of op de loer ligt?

Hoe voorkomen we problemen in de toekomst? Hoe zorgen we voor evenwicht in vraag en aanbod? Kortom, hoe houden wij de sector verblijfsrecreatie duurzaam vitaal?

ONDERZOEK Helaas ontbreekt het nog aan informatie over de kwantiteit, kwaliteit en toekomstbestendigheid van het verblijfsrecreatie-aanbod in de Achterhoek. Ook missen we inzicht in de vraag uit de markt. Daarom gaan we starten met een vitaliteitsonderzoek inclusief vraag- en aanbodanalyse onder de verblijfsrecreatie-ondernemers in de Achterhoek. Wij hebben het Bureau voor

Meer informatie?

Neem contact op met Heleen Faber, h.faber@achterhoek.nl of Annemiek Riefel, a.riefel@achterhoek.nl.

7

MARKETINGCAMPAGNES

Samen sterker Dit najaar is de Achterhoek onder andere op de kaart gezet als culturele hotspot, wildregio en ideale kampeerlocatie. De voorbereidingen voor het volgende seizoen zijn ook al in volle gang.

TV-COMMERCIAL MUSEA ACHTERHOEK

MET TACO DIBBITS OP CULTUURSAFARI NAAR DE ACHTERHOEK

In het najaar was op NPO1 en NPO2 de tv-commercial over Musea in de Achterhoek te zien. De tv-spot bestond uit twee hoofdcommercials. Deze werden ondersteund door zes verschillende tag-ons, waarin zes specifieke musea belicht werden. Met de spots kwam de campagne Musea in de Achterhoek onder de aandacht van circa

5,5 miljoen kijkers in de leeftijd 35+ en bij 11 miljoen kijkers uit de doelgroep 50+. De commercial heeft zowel voor de campagne als voor de individuele musea veel bezoek op de websites opgeleverd.

KAMPEEREXCURSIE

campagne ‘Kamperen in de Achterhoek’ richt zich erop toeristen in het voor- en naseizoen naar de Achterhoek te trekken. Met dit doel voor ogen hebben we in het najaar op de landelijke radio aandacht gegenereerd. Ook hebben we een online mediacampagne gehouden.

De voorbereidingen voor het nieuwe seizoen zijn alweer in volle gang om ook in het voorjaar van 2019 de Achterhoek als aantrekkelijke kampeerbestemming op de kaart te zetten. kamperenindeachterhoek.nl

Bekijk de commercials op youtube.com/achterhoektoerisme

In het kader van de campagne Musea in de Achterhoek hebben we twee stellen uit de Randstad gevraagd om het culturele aanbod van de Achterhoek te verkennen. Deze film is tot stand gekomen in samenwerking met Taco Dibbits, directeur van het Rijksmuseum.

In de film nodigt Taco de twee stellen uit op cultuursafari naar de Achterhoek te gaan. De stellen worden tijdens de cultuursafari blij verrast door het culturele aanbod van de Achterhoek.

De film is te bekijken op musea-achterhoek.nl

In september hebben we vanuit de campagne ‘Kamperen in de Achterhoek’ de jaarlijkse kampeerexcursie gehouden.

Dit jaar hebben we twee deelnemende campings bezocht: Camping De Vrolijk en Camping Tamaring. Daarnaast bezochten we Museum Staal, dat afgelopen zomer werd geopend. Tijdens een heerlijke lunch bij de Keuken van Hackfort zijn de deelnemers meegenomen in de wereld van de leefstijlen met de vernieuwde leefstijlvinder. De

8

ECHT nr. 03

MARKETINGCAMPAGNES KARAKTERISTIEK ACHTERHOEK Met de campagne ‘Karakteristiek Achterhoek’ brengen we het kleinschalige, authentieke karakter van de Achterhoek onder de aandacht van de consument.

Denk hierbij aan sfeervolle overnachtingsadressen, minicampings en theetuinen.

Deelnemersbijeenkomst Op dinsdag 13 november vond de deelnemersbijeenkomst Karakteristiek Achterhoek plaats bij het Roerdinkhof in Winterswijk. Een kleine veertig campagnedeelnemers uit het kleinschalige bedrijfsleven kwamen bijeen om zich te laten informeren over de stand van zaken rondom de campagne. Zij konden onder andere meedoen aan workshops en een gezellige afsluitende borrel.

Nieuwe gidsen Vanuit de campagne Karakteristiek hebben we een nieuwe wijnroutegids

uitgebracht. De routes zijn geactualiseerd en verbinden twaalf Achterhoekse wijngaarden met elkaar. Maar ook andere bezienswaardigheden zoals musea en bierbrouwerijen liggen aan de routes om deze zo voor een nog breder publiek interessant te maken. Dit jaar brengen we ook nog de brochure ‘Fietsen langs tuinen en theeterrassen’ uit. De routes in deze brochure verbinden verborgen thee-, bloem-, sier-, en kruidentuinen met elkaar.

Duitstalige brochures Achterhoek Toerisme gaat zich in 2019 nog meer focussen op de Duitse en Vlaamse gast. Binnen Karakteristiek Achterhoek wordt hier al op ingespeeld door alle uitgaves naar het Duits te vertalen.

Alle nieuwe brochures worden begin 2019 verspreid via partners, VVV’s, Toeristische Informatiepunten en (inter) nationale beurzen. achterhoek.nl/karakteristiek

EVEN VOORSTELLEN: NIEUWE PROJECTCOÖRDINATOR

HET WILDSEIZOEN IS GEOPEND! Op 15 oktober is traditioneel het ‘Wild eten in de Achterhoek’ geopend met een wildlunch, dit jaar bij Hampshire Hotel Avenarius. Samen met partners en sponsoren hebben we een voorproefje gegeven van de activiteiten die dit wildseizoen op stapel staan. Doordat de wildrestaurants al jaren de krachten bundelen in de campagne ‘Wild eten in de Achterhoek’ hebben we een sterk merk waarmee we ook deze wildperiode weer de nodige activiteiten inzetten. Zo

ECHT nr. 03

is er een tag-on bij de Gelderse Streken radiospot te horen op NPO1, NPO2, Sky Radio en de regionale omroepen, staan we met twee pagina’s in Foodies magazine, vier pagina’s in Seasons magazine, advertenties in Dagblad Trouw en De Volkskrant. Naast de offline activiteiten is de online mediacampagne van start gegaan. De culinaire video valt in de smaak bij de online kijkers. wildetenindeachterhoek.nl

Half augustus is Carina de Groot (32) gestart als projectcoördinator voor de projecten ‘Kamperen in de Achterhoek’, ‘Wild eten in de Achterhoek’ en ‘Proef het voorjaar’. Carina woont met haar vriend en drie dochters in Doetinchem.

Ze vertelt: “Na mijn toeristische opleiding heb ik gewerkt bij de marketingorganisatie van de regio Arnhem-Nijmegen. In deze functie heb ik veel ervaring opgedaan op het gebied van marketing en communicatie en het onderhouden van contacten met overheden en het bedrijfsleven. Als echte Achterhoekse ben ik blij dat ik onze mooie regio met diverse marketingactiviteiten onder de aandacht mag brengen bij het grote publiek. Ik werk graag mee aan de doelstelling om het toeristisch marktaandeel van de Achterhoek te vergroten.”

9

ZORG

Onbeperkt genieten voor iedereen Hoe maken we de Achterhoek toegankelijker en aantrekkelijker voor mensen met een beperking? Achterhoek Toerisme zet een project op om te zorgen dat ook deze doelgroep onbeperkt kan komen genieten.

Meer dan 12 procent van de Nederlanders heeft een matige of ernstige beperking. Dit kan lichamelijk zijn, verstandelijk, of beide. Net zoals ieder ander wil ook deze groep genieten van een zorgeloze vakantie of dag uit in eigen land. Zij willen daarbij niet anders behandeld worden, maar hebben wel behoefte aan speciale voorzieningen, zoals een hoog-laagbed, invalidetoilet, een prikkelarm uitje of medische hulp. Onderzoek wijst uit dat 30 procent er nu niet op uit gaat omdat ze extra toegankelijkheids- of zorgwensen hebben. Zij blijven liever in hun vertrouwde omgeving. De verwachting is dat deze groep door vergrijzing in de toekomst verder toeneemt.

PROJECT We kunnen als Achterhoek veel betekenen voor deze doelgroep, maar wat is er voor nodig om deze gasten hartelijk te ontvangen? Afgelopen voorjaar hebben wij hierover samen met u van gedachten gewisseld. In navolging op deze bijeenkomst zijn we bezig om een concreet project op te zetten. Met als doel de Achterhoek toegankelijker en aantrekkelijker te maken, zodat iedereen hier onbeperkt kan genieten.

NETWERK We werken samen met het Rijk van Nijmegen, waar dit thema ook speelt. In het project willen we de toegankelijkheid van de vrijetijdssector op dit moment in kaart brengen, advies op maat bieden, een trainingsprogramma ontwikkelen en een netwerk opzetten tussen zorgleveranciers en ondernemers uit de vrijetijdssector in de Achterhoek. Op dit moment zijn we de plannen aan het concretiseren.

Voor meer informatie: Neem contact op met Annemiek Riefel, Kennismakelaar a.riefel@achterhoek.nl.

Vrijetijdseconomie,

10

ECHT nr. 03

INTERVIEW • NIELS WEIJERS

Foto: Christina Kooiker

De succesvolle socialmedia-strategie van Doesburg Deze zomer fotografeerde influencer en fotografe Christina Kooiker een straatje in Doesburg in sprookjesachtig ochtendlicht. De foto kreeg ruim 12.000 likes op Instagram en de bezoekcijfers van de website van de Hanzestad schoten omhoog. Stadspromotor Niels Weijers vertelt meer over de socialmedia-strategie van Doesburg.

“Social media en influencers zijn niet leidend in de manier waarop wij Doesburg in de markt zetten”, vertelt Niels. “Het gaat eigenlijk spontaan: zodra mensen de stad binnenkomen, gaan ze mooie plekken fotograferen en delen met hashtags als #doesburg en #bezoekdoesburg. In onze eigen posts maken we ook gebruik van deze content, uiteraard in overleg met de maker. Je merkt dat een spontane foto van een vol terras op zaterdagmiddag toch beter aanslaat dan een professionele foto met modellen.”

SCHERP Volgens Niels is het voor steden een must om op social media actief te zijn.

“Al is het alleen maar om je bewust te zijn van hoe gasten je stad ervaren. Het houdt je scherp. Je ziet dan bijvoorbeeld opeens dat telkens hetzelfde pand of steegje wordt gefotografeerd. In het geval van Doesburg is dat de trapgevel van De Waag, de oudste horecagelegenheid van Nederland.”

ECHT nr. 03

DOELGROEP Bereik je hiermee nu ook een jongere doelgroep? Niels: “Op Facebook niet, daar vallen onze volgers grotendeels in de leeftijdscategorie van 45 tot 60 jaar.

Dat is ook precies de doelgroep die we willen bereiken, want voor hen heeft Doesburg nu eenmaal het meest te bieden. Overigens zijn het niet alleen toeristen die veel delen en liken, maar ook eigen inwoners die trots zijn op hun stad. Op Instagram weten we wel echt een jongere doelgroep aan te spreken.”

GELUKJE Fotografe Christina Kooiker is een professioneel influencer, zij heeft bijna 100.000 volgers op Instagram. Niels: “Dan heb je het dus over aantallen die we zelf nooit kunnen bereiken. Christina is vanuit het samenwerkingsverband van Hanzesteden waar Doesburg toe behoort gevraagd om een bezoek aan de Hanzesteden te brengen. Dat zij vervolgens net dat mooie straatje in Doesburg deelt met haar volgers, is een gelukje.”

//HANZESAMENWERKING OPNIEUW BELOOND MET AWARD De samenwerking tussen de Hanzesteden heeft de ‘Zet je regio op de kaart Award 2018’ gewonnen tijdens het gelijknamige congres voor de vrijetijdssector in Roermond. De jury roemde de samenwerking tussen de negen steden, die tegelijkertijd ook een eigen propositie binnen het Hanzeverhaal hebben. Dit krachtige concept gaf de doorslag, in combinatie met de groei in bereik en de toename van het aantal nationale en internationale bezoekers aan de Hanzesteden. Net als in de Hanzetijd werken de negen Hanzesteden Doesburg, Zutphen, Deventer, Hattem, Zwolle, Hasselt, Kampen, Elburg en Harderwijk nauw samen, ondersteund door marketingorganisaties, provincies en NBTC. In februari wonnen de Hanzesteden ook al de Netwerk Citymarketing Award.

11

“De Achterhoek in negen stillevens”

Om de aandacht te vestigen op 350 jaar Achterhoek, hadden Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek en Cultuurmij Oost een bijzondere opdracht voor kunstenares Louise te Poele: of ze van alle Achterhoekse gemeenten binnen het Cultuur- en Erfgoedpact een kunstwerk wilde maken. Het resulteerde in negen kleurrijke stillevens, gemaakt van objecten die vertellen over de rijke historie.

Louise kijkt met veel plezier terug op het project, dat behoorlijk intensief was.

“Voor het verzamelen van alle objecten ben ik de hele Achterhoek afgereisd langs burgers, burgermeesters, stadsarchieven en musea. Iedereen werkte zo fijn mee! Ik ben zelf opgegroeid in

12

Lievelde. Nu woon ik in Arnhem, maar ik kom nog altijd graag in de Achterhoek.

Ik vind de mensen er erg aardig en behulpzaam. Dat bleek bij dit project eens te meer.”

RELEVANT THEMA “Ik dacht dat ik de Achterhoek al goed kende, maar ik heb toch nieuwe dingen geleerd”, vertelt Louise. “Zo wist ik niet dat Aalten zo’n imposant verzetsverleden heeft. Er waren veel geestelijken met een groot netwerk, die ervoor

ECHT nr. 03

INTERVIEW • LOUISE TE POELE een gratis maaltijd voor de armen, vond ik erg interessant. En zo kwam ik nog veel meer dingen tegen die ik nooit heb geweten.”

SCHILDERACHTIG Als je de kunstwerken nu bekijkt, lijkt het misschien of het na het verzamelen een kwestie was van neerzetten en fotograferen. Maar dat is zeker niet het geval. Louise: “Het was een hele puzzel om tot de juiste composities te komen.

Er was zoveel te vertellen, dat ik echt keuzes moest maken. Dan haalde ik weer wat weg, verschoof ik iets, voegde ik toch weer iets toe. Sommige stillevens bestaan eigenlijk uit heel veel kleine foto’s, want ik mocht niet alle archiefstukken zomaar meenemen. Na het fotograferen kostte de beeldbewerking nog veel tijd. Ik teken over de foto heen, zodat er een schilderachtig effect ontstaat. De principes van schilderkunst, zoals clair-obscur, pas ik toe in fotografie.”

BETROKKENHEID Bij elk stilleven hoort een beschrijving van wat er op te zien is. “Dat is iets wat ik normaal gesproken niet doe”, vertelt Louise. “Maar bij dit project geeft het echt een meerwaarde. Mensen gaan op zoek naar alle elementen en bekijken de werken nog beter. Ik merk dat de betrokkenheid heel groot is. Sommige gemeenten hebben hun inwoners op Facebook gevraagd welke elementen niet mochten ontbreken op hun stilleven. Het is leuk om te merken dat mensen die op zo’n oproepje gereageerd hebben, nu naar het eindresultaat komen kijken. Ze zijn er echt trots op.

Het doel van het Cultuur- en Erfgoedpact was om de samenhang van de Achterhoek te verbeelden. Ik denk dat dat goed gelukt is. Bij de provincie zeiden ze: ‘Dit is wat kunst kan doen, hoe kunst verbindt.’ Een mooi compliment.”

REIZENDE EXPOSITIE Van de stillevens zijn grote panelen gemaakt, die te zien waren in het Provinciehuis in Arnhem. Tijdens het Prinsjesfestival (in de week voor Prinsjesdag) waren ze bovendien, als ‘visitekaartje’ van Gelderland, te bewonderen in Den Haag. Louise: “Ik heb alleen maar positieve reacties gehad. De gemeenten waren zelfs zo enthousiast, dat ze hun stilleven graag in hun eigen gemeente wilden tentoonstellen. Daarom is besloten er een reizende expositie van te maken. Zelf ben ik ook erg tevreden met het eindresultaat. Ik vind het heel tof dat de opdrachtgevers het aandurfden om me helemaal de vrije hand te geven. Daardoor stond ik als kunstenaar volledig in mijn kracht.”

hebben gezorgd dat er een groot aantal onderduikers in Aalten werden ondergebracht. Dat wilde ik zeker verwerken in het stilleven, want het helpen van iemand op de vlucht is ook in deze tijd een relevant thema. Ook de Doesburgse traditie van de Sint Maartensmaaltijd,

ECHT nr. 03

//OVER LOUISE Louise te Poele (Winterswijk, 1984) studeerde Fine Arts aan ArtEZ. Haar oog voor uiterst nauwkeurige compositie en belichting zorgen voor prachtige foto’s die net zo goed zeventiende-eeuwse schilderijen zouden kunnen zijn. louisetepoele.nl

//OVER HET CULTUUR- EN ERFGOEDPACT ACHTERHOEK Het Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek zet zich in voor het versterken en zichtbaar maken van de culturele identiteit en leefbaarheid van de Achterhoek, met als dragers cultuur, erfgoed en amateurkunst.

13

DIVERSE GEMEENTEN

Nieuws uit de regio Vanuit Achterhoek Toerisme werken regiocoördinatoren om lokale activiteiten te ondersteunen, samenwerkingen te versterken en de zichtbaarheid van de gemeente te vergroten. Een update vanuit de diverse gemeenten.

IVN TERUGKOMDAG GEMEENTE AALTEN In de gemeente Aalten hebben 25 enthousiaste ondernemers deelgenomen aan het IVN-programma ‘Gastheer van het Landschap’. De deelnemers, onder wie horeca- en recreatieondernemers, VVV-medewerkers en ambtenaren, leerden over het landschap, de natuur en de cultuurhistorische elementen van de gemeente Aalten. Dankzij de opgedane kennis zijn de deelnemers in staat het verblijf van hun gasten in de gemeente Aalten te verrijken. Zij weten nu hoe ze hun omgeving en haar

kernkwaliteiten beter zichtbaar kunnen maken. Op de terugkomdag op 10 oktober kregen de ondernemers de door henzelf geïnitieerde bundel ‘Verborgen parels in de gemeente Aalten’ uitgereikt door wethouder Martin Veldhuizen. Het middagprogramma bestond verder uit een excursie waarbij we de Smokkeltocht in grensdorp Dinxperlo liepen en een aantal ondernemers bezochten: Boerderijcamping de Blökke, Vakantiewoning ‘t Koetshuis, Camping Goorzicht en Theetuin Rensink.

// RELATIEDAG TOERISME & RECREATIE BRONCKHORST In oktober vond in Vorden de jaarlijkse relatiedag Toerisme & Recreatie Bronckhorst plaats. Na het openingswoord van Grieto Zeeman en burgemeester Marianne Besselink, hebben de ruim tachtig aanwezigen de nodige inspiratie opgedaan bij de presentatie van Bas Hoogland over Hospitality en Gastvrijheid. Deze middag kondigde Heleen Faber haar vertrek als regiocoördinator van Bronckhorst aan.

Heleen blijft wel werkzaam binnen Achterhoek Toerisme, maar nu als coördinator Kennis en Ontwikkeling.

Ze wordt opgevolgd door Renate Rikkers, over wie hiernaast meer. De tweede helft van de middag hebben we genoten van een bezoek aan Kasteel Vorden, de Tuinen van de Wiersse en het Heiligenbeeldenmuseum. Ook zetten we de eerste stappen op de Bildersroute. Al met al een geslaagde en inspirerende dag!

14

Groepsfoto IVN terugkomdag

//NIEUWE REGIOCOÖRDINATOR BRONCKHORST Op 1 oktober is Renate Rikkers begonnen als regiocoördinator voor de gemeente Bronckhorst en projectcoördinator voor de campagne Kidsgeluk. Zij stelt zich even voor: “Mijn naam is Renate Rikkers. Ik ben een geboren en getogen Achterhoekse en ben trots op onze prachtige streek. Na mijn studie Toerisme en Recreatie ben ik gaan werken voor een hotel in de regio, hier was ik verantwoordelijk voor de sales en marketing. De afgelopen jaren heb ik gewerkt als adviseur binnen de Rabobank. De toeristische branche bleef toch trekken, ik ben daarom blij om weer terug te zijn en ga met frisse energie deze mooie uitdaging aan.”

ECHT nr. 03

DIVERSE GEMEENTEN

Foto boven: Wethouder Marieke Frank plaatst onder toeziend oog van bedenker Peter Konings de laatste munt uit de eerste serie.

Foto links: Bernou Wagenaar met Peter Konings bij de eerste munt op de Markt in Groenlo.

EIGEN MUNTENROUTE VOOR GROENLO Eerder dit jaar is de Muntenroute Groenlo geopend. Na de Grolse Tassies en de 61 historische foto’s in de etalages, is dit de derde actie van het GOV (Groenlo’s Ondernemers Verbond), dat dit jaar zijn honderdjarig bestaan viert.

Grolleapedia Het idee is ontstaan in de werkgroep ‘GOV 100 jaar’ en wordt uitgevoerd door IdeeMedia. “Op verschillende plekken in Groenlo zijn bronzen munten in de straat geplaatst. Hierop staan afbeeldingen die kort iets vertellen over de plek. De rest van het verhaal is online op muntenroute.nl te lezen. Het mooie is dat het verhaal eigenlijk nooit af is. Iedereen kan zijn of haar aanvullingen vertellen op de site, waardoor een eigen ‘grolleapedia’ zal ontstaan”, vertelt ontwerper Peter Konings.

Elk jaar nieuwe munten

Van grote toeristische waarde

Er is gestart met 24 munten op aansprekende plekken in de stad, zoals bij het stadhuis, de stadsboerderij en de basiliek. Peter: “Het is de bedoeling dat we volgend jaar nog eens tien munten gaan plaatsen. Er is over zoveel plekken iets te vertellen. We willen de route elk jaar verder uitbreiden met nieuwe munten.” De munten liggen niet in een bepaalde volgorde, zodat ook mensen die toevallig langslopen een kijkje kunnen nemen op de site. Uiteraard kunnen liefhebbers de route wel helemaal lopen. Op je smartphone kun je zien waar de volgende munt ligt. Voor kinderen komt er een speciale speurtocht langs de munten.

De ideeën en schetsen zijn door IdeeMedia gemaakt, met een bijdrage van Willem te Molder en Noël Versteegen-Ebbers. De uiteindelijke tekeningen op de munten zijn gemaakt door de Amsterdamse kunstenares Doris de Jong, een oud-Grolse. De route is mede mogelijk gemaakt door de gemeente Oost Gelre en de VVV. Toeristisch coördinator Bernou Wagenaar van Oost Gelre is blij met de komst van deze bijzondere toeristische trekpleister. “Het is een prachtig idee en heeft ook nog eens een educatief karakter. Het is mooi dat het GOV dit geïnitieerd heeft en dat we als gemeente hier verdere uitbreiding aan kunnen geven. Weer een mooi en goed uitgevoerd initiatief in Groenlo; het zal de toeristen én de Grollenaren zelf bijzonder aanspreken.”

//KENNIS- EN NETWERKDAG GEMEENTE AALTEN Op 29 oktober vond in de gemeente Aalten de tweejaarlijkse Netwerkdag plaats. Een kleine 70 ondernemers, raadsleden en ambtenaren uit de gemeente kwamen bijeen bij Partycentrum ’t Noorden. De Netwerkdag had als thema kennis en innovatie.

In dat kader werden presentaties gegeven over innovatie ontwikkelingen in de Achterhoek, de Leeftstijlfinder en Social Media en werden er filmopnames gemaakt met o.a. een drone. ‘s Middags werden een aantal toeristische attracties in de gemeente bezocht om deze (beter) te leren kennen waaronder de sinds vorig jaar geopende Escaperoom voor de Vrijheid.

ECHT nr. 03

15

Mountainbikesport zet een tandje bij in de Achterhoek Met de ontwikkeling van nieuwe mountainbikeroutes moet het mountainbiken in de Achterhoek een flinke impuls krijgen. Dat betekent: volop kansen voor toeristische ondernemers om deze aantrekkelijke doelgroep aan te boren.

De Achterhoek is in potentie een aantrekkelijke regio voor mountainbikers. Er is immers veel bos, zodat je weinig over verharde wegen hoeft te rijden. Toch worden de huidige mountainbikeroutes niet hoog gewaardeerd.

Patrick Jansen van Tracks & Trails ontwerpt en bouwt duurzame mountainbikeroutes. Hij weet wel waar die lage waardering aan ligt. “De huidige routes voldoen niet meer aan de eisen van deze tijd. Mountainbikers rijden graag

16

over smalle paden die technisch uitdagend zijn, zogenaamde singletracks. Die zijn er in de Achterhoek bijna niet. Een van de parels van de regio is de Lochemse Berg. Daar loopt nu een route onderlangs. Maar mountainbikers willen natuurlijk liever de berg óp en dus wijken ze van de route af. Tot ergernis van andere recreanten.”

NIEUWE PADEN In opdracht van Achterhoek Toerisme

werkt Patrick aan een upgrade van het routenetwerk Graafschap. Dit netwerk bestaat uit routes die de gemeenten Bronckhorst, Lochem, Zutphen en Berkelland doorkruisen. De nieuwe routes zullen veel singletracks bevatten.

Patrick: “Af en toe gebruiken we nog een stukje van de oude route, maar we leggen vooral nieuwe paden aan.

Daarvoor moeten we afspraken maken met grondeigenaren. Het akkoord van de grote terreineigenaren is rond, we

ECHT nr. 03

INTERVIEW MTB • PATRICK JANSEN

‘Voor mountainbikers hangt locatie voor een weekendje weg of vakantie mede af van de aanwezigheid van aantrekkelijke routes’

sector. Patrick noemt een paar cijfers: “Er zijn in Nederland 320.000 mensen die minstens eens per maand op de mountainbike stappen. Samen met wielrenners geven ze een half miljard per jaar uit aan consumpties. Ze nemen echt geen zakje boterhammen mee, maar pauzeren het liefst bij horeca.

Verder laten ze de locatiekeuze voor een vakantie of weekendje weg mede afhangen van de aanwezigheid van aantrekkelijke mountainbikeroutes.”

Daarnaast zijn sommige mensen van mening dat de natuur eronder lijdt. Ook dat is niet waar. Bij de aanleg van routes houden we juist heel veel rekening met de natuur. Daarbij komt mijn achtergrond als bosbeheerder goed van pas. Ik herken zeldzame planten en habitats van dieren. Om een voorbeeld te noemen: als we een mierenhoop tegenkomen, zorgen we dat het pad daar niet overheen gaat. Maar mieren eten luizen die in een boom zitten, dus tussen de mierenhoop en de boom loopt een soort mierensnelweg. We letten op dat we die ook niet doorkruisen. En ook cultuurhistorische elementen als grafheuvels, greppels en winningskuilen laten we intact.”

EERDER OPEN

zijn nu nog met de laatste particuliere eigenaren in gesprek. Als alle goedkeuringen binnen zijn, kunnen we met de aanleg beginnen. Het zou mooi zijn als we vóór de start van het broedseizoen op 15 maart één of twee routes helemaal af hebben. Het totale netwerk zou eind volgend jaar klaar kunnen zijn.”

GEEN BOTERHAMMEN MEE Mountainbiken is een populaire sport met veel potentie voor de toeristische

ECHT nr. 03

“Langzaam begint dit besef te groeien bij toeristische ondernemers. Ook omdat er inmiddels veel positieve verhalen zijn”, vertelt Patrick. “Op de Utrechtse Heuvelrug hebben we bijvoorbeeld een pannenkoekenhuis benaderd als startlocatie van een route.

De eigenaar stond er in eerste instantie wat weifelend tegenover. Hij was bang dat zijn parkeerplaats in het weekend helemaal vol zou staan, zonder dat het hem extra omzet zou opleveren. Hij besloot het toch te doen en heeft nu zijn zaak vol zitten met mountainbikers.

Omdat mountainbikers vroege vogels zijn, gaat hij nu zelfs om 10 uur open in plaats van om 12 uur.”

RESPECT VOOR NATUUR Mountainbiken kampt soms met een negatief imago, maar volgens Patrick is dat niet terecht. “Sommige wandelaars klagen dat mountainbiken in het bos gevaarlijk is. Maar dit is juist een van de redenen dat we nieuwe routes aanleggen, zodat mountainbikers en wandelaars geen last meer van elkaar hebben.

//OVER PATRICK Patrick Jansen studeerde bosbouw en is sinds 1993 werkzaam in de bossector.

Hij was onder andere directeur van een kennis- en innovatiecentrum voor duurzaam bosbeheer. Sinds 2009 legt hij zich met zijn bedrijf Tracks & Trails toe op het ontwerp en de bouw van duurzame mountainbikeroutes en skill parks. In zijn werk combineert hij zijn achtergrond als bosbouwer met zijn ervaring als mountainbiker.

17

GROEI DUITSE GASTEN

Herzlich willkommen!

In heel Nederland groeit het aantal Duitse en Belgische gasten sterk. Vooral in de Achterhoek!

Daar is het aandeel Belgische en Duitse verblijfgasten in de periode tussen 2015 en 2017 maar liefst verdubbeld. Hoe beweegt Achterhoek Toerisme gasten uit de buurlanden om naar onze regio te komen?

Dit najaar publiceerde ZKA Leisure een artikel over dit onderwerp.* Volgens ZKA spelen regionale marketingorganisaties een belangrijke rol in het trekken van gasten uit onze buurlanden. Maar, zo wordt Manuel Hezeman, directeur van Achterhoek Toerisme, geciteerd: er is meer nodig dan alleen marketing.

“De Belg of Vlaming is bourgondisch ingesteld en goed eten en drinken komen op de eerste plaats”. Het stelt dus wel eisen aan de horeca. Zo kan het van belang zijn om je menukaart ook in het Duits beschikbaar te stellen.

18

THEMA’S Hoe worden onze ‘buren’ naar de oostelijke regio’s getrokken, zo vraagt ZKA zich af in het artikel. Ze schrijven: “Achterhoek Toerisme geeft aan dat thema’s de Duitse gast aanspreken. Het NBTC speelt hier een belangrijke rol in met de verhaallijnen van Holland City.

De Hanzesteden van onder andere Zutphen, Doesburg, Hasselt, Kampen en Zwolle worden hier met elkaar verbonden. Voor Belgen zijn de Hanzesteden herkenbaar. Ook de verhaallijn Kastelen en Buitenplaatsen speelt een belangrijke rol in de Achterhoek.”

PERSREIZEN Samen optrekken lijkt dus het devies.

Dat doet Achterhoek Toerisme ook in de campagne ‘Das Andere Holland’. Hierin werken we samen met andere regionale bureaus voor toerisme in Gelderland en Overijssel. De campagne richt zich vooral op de deelstaten Nordrhein-Westfalen en Niedersachsen. We proberen de inwoners van deze deelstaten aan te sporen om een korte vakantie of dagbezoek te plannen in onze regio’s.

De afgelopen periode hebben we verschillende persreizen georganiseerd voor vooraanstaande journalisten. Ook hebben we ingezet op diverse online en offline kanalen.

CURSUSSEN Een andere manier waarop we meer Duitse gasten proberen te trekken, is de regio ‘klaar te stomen’ voor de ontvangst van onze oosterburen.

* ‘Zoek het niet te ver – het belang van Belgen en Duisters voor het toerisme’ is te lezen op pretwerk.nl

ECHT nr. 03

KAMPEERDER - MOBIEL REIZEN BESTEDINGEN DUITSERS ZIJN 'ONLINE', MAAR MINDERDuitsland Geregistreerde caravans 1,1 telt DAN BESTEDINGEN KAMPEERDER - MOBIEL REIZEN in Duitsland miljoen campers en NEDERLANDERS

'ONLINE', MAAR MINDER DAN S

442

SMARTPHONE

75%

: 70%)

GROEI DUITSE GASTEN Jonge Duitsers zijn 38%

INTERREG V A Project "Grenzeloze Toeristische Duitse Innovatie" (GTI) Bestedingen

(NL: 88%)

opvallend vaker FACTSHEET CAMPING

78,50

geinteresseerd in het 75% ➜ 620.000 Bestedingen huren van caravans of Duitse campers.

(NL: 88%)

dagbezoekers:

G TEMIIE

RAG: NATUURLIJK ONLINE?

ACAD ➜

➜ 520.000

+14% t.o.v. 2010 Van alle buitenlandse gasten in...

DUITSLAND IS Van alle buitenlandse gasten in...

DUITSLAND ISDUITSLAND OVERIJSSEL BELANGRIJKSTE HERKOMSTLAND V GELDERLAND NUMMER 1 OVERIJSSEL GELDERLAND NUMMER 1 komt komt komt komt CAMPINGGASTEN ACCOMMODATIEVORM BOEKINGSGEDRAG: NATUURLIJK ONLINE? Top 3 Herkomst IE

p.p. per dag

BRON: GOOGLE, 2017

3

TI GDUITSLAND BELANGRIJKSTE HERKOMSTLAND VAN BUITENLANDSE EM

3

D

BRON: GOOGLE, 2017

57% 57%

44% 44%

Duitsland is het belangrijkste Nederlandse campings herkomstland voor inkomend ACA ACCOMMODATIEVORM ➜ herkomstland voor inkomend CAMPINGGASTEN 4,9 miljoen ... uit Duitsland toerisme in Nederland. telden in 2017 ...Top uit Duitsland 3 Herkomstlanden

INTERREG V A Project INTERREG V A Project "Grenzeloze Toeristische Innovatie" (GTI) "Grenzeloze Toeristische Innovatie" (GTI)

Duitsland is het belangrijkste

42%

52%

(+16% Gelderland en Overijssel (x1000)

overnachtingen van Duitsers in Nederland

84% T II GT G

50%

42%

31%

➜ BRON: CBS, 2017 DE DUITSE TOERIST e vakantiebestemming? Wat kunnen we daar 1 Duidelijke DE DUITSE TOERIST GEBRUIK VAN prijzen SOCIALCAMPING MEDIA voldoen, bij het zoeken van een BRON: NETZVITAMINE, 2017 voorkeur boven teksten en video's.

BESTEDINGEN VAN 2 Geschreven in foutloos Duits! vakantie?

68% van alle internetgebruikers in Duitsland gebruik van social media.

DUITSERS ZIJN 'ONLINE', MAAR MINDER DANmaakt BESTEDINGEN DUITSERS ZIJN 'ONLINE', MAAR MINDER DAN BESTEDINGEN Tips en suggesties over wat er het te Caravan1 Duidelijke prijzen 38% 3 hiervan gebruikt social media voor thema “vakanties” NEDERLANDERS KAMPEERDER - MOBIEL REIZEN Duitse Bestedingen NEDERLANDERS doen is in de omgeving kampeerders BESTEDINGEN VAN DUITSE KAMPEERDERS

ENKELE TIPS UIT DE FACTSHEETS

2 3

15%

In vergelijking met Nederland hebben de Duitsers minder Geschreven in foutloos Duits!

1,1 telt In vergelijking met Nederland hebben Duitsland de Duitsers minder tablets en smartphones miljoen campers en tablets en smartphones Tips en suggesties over wat er te Caravan32% laat zich beïnvloeden door ➜ - Duitsers zullen niet zo snel naar caravans TABLET SMARTPHONE doensocial is in de omgeving kampeerders GROEPSVERBLIJF TABLET SMARTPHONE kortingen/aanbiedingen etgebruikers in Duitsland maakt gebruik van media.

SOCIAL MEDIA

Duitsland: HOTEL

Bestedingen Duitse

verblijfsgasten: caravans Geregistreerde verblijfsgasten: gemiddeld € 112,- p.p.p.d. in Duitsland gemiddeld € 112,- p.p.p.d.

52%

4.000.00

toerisme in Nederland. ... uit Duitsland ... uit Duitsland FACTSHEET 11 overnachtingen van FACTSHEET Duitsland: NederlandseHOTEL campings MARKTINFORMATIE buitenlandse gasten.

MARKTINFORMATIE telden in 2017 4,9 miljoen van Overnachtingen Overnachtingen van Duitsers in 4.000.000 nachtenBelgië: HOE BOEKT DE DUITSE DUITSLAND Overnachtingen van Overnachtingen van Duitsers in IS 'ONLINE' ORIENTEERT BOEKTGAST? ONLINE Duitsers in Nederland GelderlandONLINE en Overijssel (x1000) DUITSLAND

RuimMAAR 80%BOEKT van deBIJ nemen fors toe nemen fors 18 toemiljoen buitenlandse gasten.

2017: bijna buitenlandse gasten 2015op 2016 2017: bijna 18 miljoen REISBUREAU ➜Duitse campinggasten boeken overnachtingen van DuitseBelgië: HOE BOEKT DE DUITSE GAST? 2015 2016 overnachtingen van Duitse kampeerterreinen is 528 meestal online, soms telefonisch.

ORIENTEERT ONLINE BOEKT ONLINE gasten in Nederland.

Gelderland 500 Ruim 80% van de 469.000 nachten gasten in Nederland.

Gelderland 500 528 Datzijn betekent eente groei van De Duitse toerist gebruikt het BUNGALOW internet om reis voor bereiden: afkomstig uit Duitsland.

Overijssel 355 449 IEde vakantiebestemming?

MAAR BIJ Dat een groei van gasten op t.o.v.Overijssel 2015) Mbuitenlandse 19%betekent ten opzichte van(+7% 2015.

EM DuitseBOEKT campinggasten boeken "Hoe ziet het op Wat kunnen we daar Deruit 355 449 IEeen ➜ AD C 19% ten opzichte van 2015.

E A Waar moet website aan Gelderland kent een BRON: CBS, 2017 BRON: NETZVITAMINE, 2017 doen?". voorkeur boven teksten en video's. ➜ AFoto's REISBUREAU CA hebben kampeerterreinen is meestal online, soms telefonisch.

Gelderland kent een toename 41% en voldoen, bij het zoeken van een van 41% toename en afkomstig uit Duitsland.

Overijsselvan zelfs 68%.

Overijssel zelfs 68%. vakantie? ikt het internet om zijn reis voor te bereiden: Waar moet een website aan

50%

➜

78,50

dagbezoekers: +36% t.o.v. 2010 gemiddeld € 78,50 EURO p.p. per dag p.p. per dag

➜ 620.000 gemiddeldCAMPING € 78,50 //MARKTINFORMATIE DUITSLAND FACTSHEET +36% t.o.v. 2010 (NL: 70%) geinteresseerd in het huren van caravans of EURO campers. p.p. per dag

DATAVERZAMELING: BUREAU VOOR RUIMTE EN VRIJE TIJD | OPMAAK: BURO 28 | STAND: JULI 2018 | CONTACT: TOERISME@EUREGIO.NL

8%

442

Bestedingen Duitse Bestedingen Duitse caravans caravans In vergelijking met Nederland minder Geregistreerde Geregistreerde campers 1,1 de Duitsers Duitsland telthebben verblijfsgasten: verblijfsgasten: tablets en smartphones in Duitslandgemiddeld € 112,- in Duitsland miljoen campers en p.p.p.d. gemiddeld € 112,- p.p.p.d.

INTERREG V EURO A Project Jonge Duitsers zijn EURO € 442,- p.p per verblijf caravans € 442,- p.p per verblijf TABLET SMARTPHONE p.p. per verblijf opvallend vaker "Grenzeloze Toeristische p.p. perInnovatie" verblijf (GTI)

Nederland hebben de Duitsers minder ones

ABLET

Ger

t.o.v. 2015)

BUNGALO

469.000 nachten

31%

Groei t.o.v. 2015) 2017 (+7% Groei 2017 2015-2017 2015-2017 703 +41% 703 +41% 598 +68% 598 Verenigd +68%

CAMPIN

15%

Koninkrijk:

145.000 nachten

(+16% t.o.v. 2015)

DUITSE KAMPEERDERS

442 442

GROEPSVER Camperaars

1%

Geregistreerde campers EURO Camperaars in Duitsland De meeste Duitse gasten verblijven i € 442,- p.p per verblijf p.p. EURO per verblijf € 442,- p.p per verblijf Nederland in een hotel. Gemiddelde p.p. per verblijf duur: bungalows en campings 5 nach Bestedingen Duitse hotels 2 nachten.

50,50 49,80 49,8055% 21% 19% 50,50 69% 61% 10%249,00 252,50 249,00

KAMPEERDER - MOBIEL REIZEN

Nederland bellen, omdat de meeste INTERREG V A Project Jonge 75% Duitsers zijn 38% kt social media voor het thema “vakanties” 38% 75% 32% laat zich beïnvloeden door opvallend vaker Bestedingen Duitse "Grenzeloze Toeristische Innovatie" (GTI) EURO dagbezoekers: 78,50campers Duitsers de taal niet➜spreken. Bied EURO Geregistreerde caravans Geregistreerde Uit een ander onderzoek -(NL: 88%)in het 1,1 Duitsland telt(NL: ➜ 70%) geinteresseerd dagbezoekers: 78,50 kortingen/aanbiedingen gemiddeld € 78,50 EURO➜ 520.000 (NL: 70%) (NL: 88%) p.p. per dag ➜ 620.000 p.p. per dag gemiddeld € 78,50 huren van caravans of in Duitsland in Duitsland specifi ek onder Duitse kampeer miljoen campers en EURO p.p. per dag p.p. per dag BRON • ONLINE REISEMARKT daarom de mogelijkheid om direct FACTSHEET CAMPING p.p.+36% per dagt.o.v. 2010p.p. per dag • CONSUMER DEUTSCHLAND 2017 campers.in +14% t.o.v.

2010BAROMETER 2017, EURO De meeste Duitse gasten verblijven ders van 2010 - is gebleken dat de caravans GOOGLE NETZVITAMINE EURO EURO Uit een ander onderzoek gebruikt gebruikt gebruikt gebruikt gebruikt gebruikt online te boeken of ➜ geef aan dat je 3 Gemiddelde verblijfs• MARKETSCAN DUITSLAND 2017, • STATISTIEK LOGIESAC Nederland in een hotel. campinggast overwegend boekt Youtube Facebook Instagram Twitter p.p.Snapchat Whatsapp NBTC 2017, CBS per p.p. dag per verblijf* p.p. per dag specifiek onder Duitse kampeer • WEARESOCIAL & HOO Van alle buitenlandse gasten in... duur: bungalows campings 5 nachten, DUITSLAND IS ACCOMMODATIEVORM medewerkersINTERREG Duits spreken.

V A Project bij de camping zelf (destijds 91%).

Jonge Duitsers zijnen BOEKINGSGEDRAG: NATUURLIJK ONLINE? EURO EURO DUITSLAND BELANGRIJKSTE HERKOMSTLAND VAN BUITENLANDSE ders van 2010 - is gebleken BOEKINGSGEDRAG: dat de 2 nachten. hotels ACCOMMODATIEVORM NATUURLIJK ONLINE? Van alle buitenlandse gasten in...

OVERIJSSEL IS GELDERLAND NUMMER 1 boeking is bij kampeer opvallend vaker DUITSLAND p.p. per verblijf* Toeristische Innovatie" (GTI) - Extra"Grenzeloze service wordt door de Duitsers p.p. per verblijf* HOTEL CAMPINGGASTEN campinggast overwegend boektDe online komt ge Top 3 Herkomstlanden komt ➜➜ In vergelijking HOTEL met toeristische caravan-kampeerders OVERIJSSEL IE inminder toeristen populair dan bij GELDERLAND geinteresseerd het NUMMER 1 M ➜ E D bij de camping zelf (destijds 91%). erg gewaardeerd.

Duitsland: Nederlandse campings komt der uit aan verblijfskosten en meer aan horeca, boodscha ACAvan komt BRON • ONLINE REISEMARKT overige toeristen in hotel, vakanhuren caravans of KAMPEER telden in 2017 4,9 miljoen 4.000.000 nachten • CONSUMER BAROMETER 2017, DEUTSCHLAND 2017 EN 2018, De online boeking is bij kampeer FACTSHEET CAMPING Duitsland is het belangrijkste INTERREG VA Project - Vertrouwen en prijs/ prestatieverhou(+16% t.o.v.

2015) GOOGLEtiewoning NETZVITAMINE overnachtingen van 2010 of anderszins. campers. +36% t.o.v. +14% t.o.v.

2010 *Bij een gemiddelde verblijfsduur van 5 nachten.

In vergelijking met toeristische caravan-kampeerders geven camperaars minebruikt gebruikt gebruikt gebruiktpopulair •dan gebruikt ➜ IS 'ONLINE' ORIENTEERT ONLINE ONLINE toeristen minder bij Duitsland t MARKETSCAN DUITSLANDToeristische 2017, BOEKT STATISTIEK LOGIESACCOMMODATIES herkomstland voor inkomend is• het belangrijkste Innovatie" (GTI) gasten. buitenlandse BUNGALOW INTERREG A Project NBTC IS"Grenzeloze 'ONLINE' Duitsland ORIENTEERT ONLINE BOEKT ONLINE acebook Instagram TwitterargumenSnapchat Whatsapp 2017, CBS ding zijn doorslaggevende der uit aan verblijfskosten en meer en activiteiten.

MAAR BOEKT BIJaan horeca, boodschappen 3 inV hotel, HOE BOEKT DE DUITSE GAST? cam overige toeristen vakantoerisme in Nederland. ... uit BUNGALOW Duitsland ... uitmiljoen Duitsland herkomstland voor inkomend MAAR BOEKT BIJBelgië: •50% WEARESOCIAL & HOOTSUITE, 2017 84% "Grenzeloze Toeristische Innovatie" (GTI) REISBUREAU Ruim 80% van de 469.000 nachten 1 verblijfsduur FACTSHEET 84% toerisme 50% caravans REISBUREAU ten voor Duitse gasten.tiewoning of anderszins. *Bij een gemiddelde nachten. in Nederland. ...van uit 5Duitsland ... uit Duitsland buitenlandse gasten op (+7% t.o.v.

2015) Duitse campinggasten boeken ➜ Verenigd De 1 Duitse toerist gebruikt het internet om zijn reis voor te bereiden: 42% FACTSHEET MARKTINFORMATIE meestal online, soms telefonisch.

De Duitse toerist gebruikt het internet om zijnkampeerterreinen reis voor te bereiden:is Koninkrijk: DATAVERZAMELING: BUREAU VOOR RUIMTE EN VRIJE TIJD | OPMAAK: BURO 28 | STAND: JULI 2018 | CONTACT: TOERISME@EUREGIO.NL

GTI

BRON: GOOGLE, 2017 BRON: GOOGLE, 2017

GTI

DATAVERZAMELING: BUREAU VOOR RUIMTE VRIJE TIJD | OPMAAK: 28 |28 STAND: JULI 2018 | CONTACT: TOERISME@EUREGIO.NL DATAVERZAMELING: BUREAU VOOR RUIMTE EN VRIJE TIJD | OPMAAK: BURO | STAND: JULI 2018 | CONTACT: TOERISME@EUREGIO.NL DATAVERZAMELING: BUREAU VOOR RUIMTE EN VRIJE TIJD | OPMAAK: BURO 28 | EN STAND: JULI 2018BURO | CONTACT: TOERISME@EUREGIO.NL

1% 55% 21% 19% 10%

1%

➜ 620.000

44%

52% ➜ 520.000 52%

44% 57%

31% 31%

57%

42% VAN BUITENLANDSE DUITSLAND BELANGRIJKSTE HERKOMSTLAND ONTWIKKELING AANTAL OVERNACHTINGEN TOP INSPIRATIEBRONNEN V INTERREG VA3 Project afkomstig uit Duitsland.

CAMPING Overnachtingen van Overnachtingen van Duitsers in Jonge Duits

- Duitsers focussen op kwaliteit.

"Hoe ziet het eruit op de vakantiebestemming? Wat kunnen we daar "Hoe zietFoto's het eruit op de vakantiebestemming?

Wat kunnen we daar doen?". hebben voorkeur boven teksten en video's.

145.000 nachten MARKTINFORMATIE doen?". hebben voorkeur teksten en video's.

CAMPING DUITSLAND moet een website aan boven (+16% t.o.v.

2015)(GTI) (x1000)opvallend v Verzamel goede Duitse reviews en ➜ Waar CAMPINGGASTEN Duitsers in Nederland Gelderland en Overijssel "Grenzeloze Toeristische Innovatie" OPFoto's CAMPINGS IN NEDERLAND KAMPEERDERS Overnachtingen van Overnachtingen van Duitsers in Top 3 Herkomstlanden voldoen, bij het zoeken van een E DUITSLAND I nemen forsentoe geinteresse M Duitsers in Nederland Gelderland Overijssel (x1000) E laat ze zien op jeA Duitse website.

AANTAL TOP2017: 3 INSPIRATIEBRONNEN VAN DUITSE vakantie?OVERNACHTINGEN DONTWIKKELING Groei bijna 18 miljoen Duitsland: Nederlandse campings GEBRUIK VAN SOCIAL MEDIA

//CAMPING

15% 15%

BRON: NETZVITAMINE, 2017 BRON: NETZVITAMINE, 2017

BRON: CBS, 2017

toe KAMPEERDER - CAMPING MOBIEL2015 REIZEN 20000 2016 2017 huren van c AC OP CAMPINGS IN NEDERLAND 1 Duidelijke prijzen GEBRUIK VAN nemen SOCIALfors MEDIA FACTSHEET 2015-2017 overnachtingen van Duitse telden 4,9 miljoen GroeiGROEPSVERBLIJF 2017: bijna miljoen campers.

68% vanin alle internetgebruikers Duitsland maakt KAMPEERDERS gebruik van social media.

17.377 17.389 BESTEDINGEN VAN DUITSE KAMPEERDERS 4.000.000 nachten 2 Geschreven in2017 foutloos Duits!

2015 2016 2017 telt 1,1 GROEPSVERBLIJF I18inin Duitsland Geregistreerde caravans Gereg Duitsland 16.720 68% van alle internetgebruikers maakt gebruik van social media. gasten in Nederland.

GT

G T IIE HOE BOEKT DE DUITSE GAST?

1% 1%

16.388 Gelderland 500 528 703 +41% 2015-2017 38% hiervan gebruikt social media voor het thema “vakanties” overnachtingen van Duitse (+16%campers t.o.v.

2015) overnachtingen van 3 Tips enhiervan suggesties over wat er te Camperaars 3 in Duitsland 38% gebruikt social media voorCaravanhet thema “vakanties” miljoen en Dat betekent van 14.901 een groei gasten in Nederland.

E Overijssel 355 449 598 +68% Gelderland 500 528 703 +41% I doen is 15000 in de omgeving kampeerders caravans buitenlandse gasten.

M DE een groei vanBelgië: 19% ten opzichte van 2015.

17.377 17.389 CAbetekent gasten verblijven in ADat Overijssel 355 een449 De meeste 598 Duitse+68% 16.720 Gelderland kent 32% laat zich beïnvloeden door 16.388 M ➜ De meeste Duitse gasten verblijven in 19% ten opzichte van 2015.

E Nederland in een hotel.

Gemiddelde verblijfsINTERREG V Atoename Project van 41% en Jonge DUITSLAN Duitsers zijn Ruim 80% van de kortingen/aanbiedingen Nederland in een en hotel.

Gemiddelde verblijfsHiervoor is een cursusprogramma ACAD duur: bungalows campings 5 nachten, 14.901 469.000 nachten Gelderland kent een 50,50 vaker en campings 5 nachten, duur: "Grenzeloze Toeristische Innovatie"zelfs (GTI)68%. opvallend 49,80 hotelsbungalows 2 nachten.

15000 Overijssel CAMPING buitenlandse gasten op (+7% t.o.v. 2015) 10000 toename van 41% en campinggasten boeken hotels 2 nachten.in het geinteresseerd EURO ➜Duitse Verenigd ontwikkeld voor toeristische onderneEURO ➜ Uit een ander onderzoek IE INTERNET & VRIENDEN Overijssel 252,50 M p.p. per dag kampeerterreinen is zelfs 68%.p.p. per dag huren van caravans of 249,00 E meestal online, soms telefonisch. specifi ek onder Duitse kampeer D Koninkrijk: FACTSHEET CAMPING DE DUITSE TOERIST Nederlands CA ONLINEEURO mers, met onder andere een taalcursus REVIEWS A campers. +36% t.o.v.KENNISSEN, 2010 + EURO FAM ders van 2010 - isuit gebleken dat de afkomstig Duitsland. gebruikt gebruikt gebruikt gebruikt gebruikt gebruikt p.p. per verblijf* 145.000 nachten telden in 20 10000 p.p. per verblijf* DE op DUITSE TOERIST campinggast overwegend boekt Whatsapp 3.976 Youtube Facebook Instagram Twitter Snapchat 3 gebruikt gebruikt gebruikt 3.622 gebruikt gebruikt gebruikt 5000 en een cursus online de 3.202 moetmarketing een website aan Youtube zelf (destijds Facebook 91%).

Instagram Twitter Snapchat Whatsapp 3.421 INTERNET & (+16% t.o.v. 2015) BROCHURES, overnachtin VRIENDEN, ➜ Waar bijBRON: de camping 2.824 CBS, 2017 DUITSERS ZIJN 'ONLINE', MAAR MINDER DAN BESTEDINGEN De online boeking is bij kampeer voldoen, bij het zoeken van een ONLINE REVIEWS FOLDERS buitenland KENNISSEN, FAMILIE Duitse markt. vergelijking met toeristische caravan-kampeerders geven camperaars min- HERKOMSTLAND VAN DUITSLAND BELANGRIJKSTE NEDERLANDERS DUITSERS ZIJN 'ONLINE', MINDER DAN ➜ InBESTEDINGEN toeristenMAAR minder populair dan bij HOE BOEKT DE DUITSE GAST? 3.976 vakantie?

Bestedingen Duitse 5000 3.622 der uit aan verblijfskosten en meer aan horeca, boodschappen en activiteiten.

3.421 toeristen overige in hotel, vakan0 3.202 CAMPINGGASTEN In vergelijking met Nederland hebben de Duitsers minder 80% 2.824 Top 3Ruim Herkomstlan verblijfsgasten: Ook inspirerend: de herinnering aan 2013 2014 *Bij een 2015 IE 2017 tiewoning oftablets anderszins.

1 Duidelijke prijzen NEDERLANDERS Bestedingen gemiddelde2016 van 5 nachten.

MDuitse en smartphones DEverblijfsduur buitenland gemiddeld €campings 112,- p.p.p.d.

In vergelijking met Nederland hebben de Duitsers minder campinggasten boeken Nederlandse Duitsland: ➜Duitse verblijfsgasten: ACAKAMPEERDERS BESTEDINGEN VAN DUITSE Nederland!

90% van de Duitse vakan EURO 2 Geschreven in foutloos Duits! € 442,p.p per verblijf telden in 2017 4,9 miljoen tablets en smartphones kampeerte 4.000.000 n meestal online, soms telefonisch.

Nederlanders (x 1000) gemiddeld SMARTPHONE € 112,- p.p.p.d.

0 gemaakt TABLET p.p. per verblijf Nederland geweest, 67% zelfs in de af Daarnaast zijn drieenfactsheets EUROaan overnachtingen vaneen eerder 3 Tips suggesties over wat er te Ook inspirerend: de herinnering bezoek aanafkomstig (u 2016 2013 2014 2015 € 442,- p.p per verblijf Caravan-Duitsers Camperaars (x2017 1000) ONTWIKKELING AANTAL OVERNACHTINGEN TOP 3 INSPIRATIEBRONNEN VAN DUITSE TABLET SMARTPHONE buitenlandse gasten. p.p. per verblijf is in de omgeving kampeerders moetvakantiegangers een website aan isBelgië: met algemenedoen marktinformatie over de Nederland!

90% van de Duitse eerder in BRON: CBS, 2017 ➜ Waar HOE BOEKT DE DUITSE GAST? BestedingenDuitsers Duitse KAMPEERDERS eerder zijn geweest, vind Nederlanders (x 1000) OP CAMPINGS IN NEDERLAND Ruim 80% van de voldoen, bij het zoekendie van een jaar.

469.000 nachten Nederland geweest, 67% zelfs in de afgelopen drie dagbezoekers: Duitse bezoekers.

We updaten deze Bestedingen Duitse buitenlandse gasten op (+7% t.o.v.

2015) en kindvri pings vaak schoner, netter 32% laat zich beïnvloeden door (NL: 70%) (NL: 88%) Duitse campinggasten boeken Duitsers (x 1000) BRONNEN 20000 ➜ ➜ vakantie? gemiddeld € 78,50 EURO dagbezoekers: DUITSE MARKT, RIGHT • BEZOEKERSONDERZOEK • PANELONDERZOEK IOTO, NBTC-NIPO 2013 17.377 17.389 kampeerterreinen is meestal online, soms telefonisch.

Duitsland of andere 16.720 kortingen/aanbiedingen factsheets regelmatig met actuele (NL: 70%) MARKTONDERZOEK 2013(NL: 88%)16.388 p.p. per dag p.p. per dag landen.

• STATISTIEK LOGIESACCOMMODATIES 2017, CBS 1 Duidelijke Duitsers geweest, vinden cam€ 78,50die eerder afkomstig uitprijzen Duitsland.Nederlandse EUROzijn 14.901gemiddeld • DER CAMPINGPLATZ- UND REISEMOBIL-TOURISMUS • TOURISTIK & SOZIODEMOGRAFISCHE BRON: GOOGLE, 2017DATEN, CIVD.DE BESTEDI 15000 2 Geschreven in foutloos Duits! p.p. per dag p.p. per dag ALS WIRTSCHAFTSFACTOR 2016/17, DWIF • STATISTIEK INKOMEND TOERISME, NBTC 2014 cijfers. Zo maken we BRONNEN het voor ondernewebsite aan pings vaak schoner, netter ➜ Waar moet een BRON: CBS,en 2017 kindvriendelijker dan die in EURO BRON: GOOGLE, 2017 EUROIOTO, NBTC-NIPO Uit een ander onderzoekDUITSE - MARKT, RIGHT voldoen, bij het zoeken van een • BEZOEKERSONDERZOEK • PANELONDERZOEK 2013 ➜ 3 Tips en suggesties over wat er te CaravanDuitsland of andere landen. mers gemakkelijker om te bepalen MARKTONDERZOEK 2013 wie • STATISTIEK LOGIESACCOMMODATIES 2017, CBS p.p. per dag

MARKTINFORMATIE

DATAVERZAMELING: BUREAU VOOR RUIMTE EN VRIJE TIJD | OPMAAK: BURO 28 | STAND: JULI 2018 | CONTACT: TOERISME@EUREGIO.NL

20000

38%

GTI

69% 61% 61% 55% 21% 19% 19% 10% 10% 55% 21% 69%

BRON • CONSUMER BAROMETER 2017, BRON GOOGLE • CONSUMER BAROMETER 2017, • GOOGLE MARKETSCAN DUITSLAND 2017, NBTC • MARKETSCAN DUITSLAND 2017, NBTC

44%

49,80

442

75%

78,50

78,50

249,00

50,50

➜

44% 40% 18% 442 40%

GTI

38% 75%

➜ 620.000

• ONLINE REISEMARKT DEUTSCHLAND 2017 EN 2018, • ONLINE REISEMARKT NETZVITAMINE 2017 EN 2018, DEUTSCHLAND • NETZVITAMINE STATISTIEK LOGIESACCOMMODATIES 2017, CBS LOGIESACCOMMODATIES • STATISTIEK • 2017, WEARESOCIAL & HOOTSUITE, 2017 CBS • WEARESOCIAL & HOOTSUITE, 2017

252,50

84%

TE EN VRIJE TIJD | OPMAAK: BURO 28 | STAND: JULI 2018 | CONTACT: TOERISME@EUREGIO.NL

VRIJE TIJD | OPMAAK: BURO 28 | STAND: JULI 2018 | CONTACT: TOERISME@EUREGIO.NL

➜

84%

44% ➜ 40%

52%

50%

18%

249,00 p.p. pervinden dag Nederlandse ek onder Duitse kampeer Duitsers die eerder zijn geweest, camREISBUREAU Neem dan contact op MAAR metspecifi Liesbeth BOEKT BIJ Schepers bij deencamping zelf (destijds pings vaak netter kindvriendelijker danEURO die in91%). ders van 2010 - is gebleken dat schoner, de REISBUREAU p.p. per verblijf* l.schepers@achterhoek.nl of andere De landen. campinggast overwegend boekt De Duitse toerist gebruikt het internet om zijn reis voorDuitsland te bereiden: online boeking is bij kampeer

50%

BRONNEN • BEZOEKERSONDERZOEK DUITSE MARKT, RIGHT MARKTONDERZOEK 2013 • DER CAMPINGPLATZ- UND REISEMOBIL-TOURISMUS ALS WIRTSCHAFTSFACTOR 2016/17, DWIF

42%

• PANELONDERZOEK IOTO, NBTC-NIPO 2013 • STATISTIEK LOGIESACCOMMODATIES 2017, CBS • TOURISTIK & SOZIODEMOGRAFISCHE DATEN, CIVD.DE • STATISTIEK INKOMEND TOERISME, NBTC 2014

"Hoe ziet het eruit op de vakantiebestemming? we91%). daar bij de campingWat zelfkunnen (destijds De Duitse toerist gebruikt het internet omdoen?". zijn reisFoto's voor te bereiden: hebben voorkeur boven teksten en video's.

42% 31%

toeristen minder populair dan bij BRON: NETZVITAMINE, 2017

49,8 52%

31%

➜ In verge CAMPING

online boeking is bij kampeer der uit a "Hoe ziet het eruit op de vakantiebestemming? Wat kunnen we daar overige toeristenmet in hotel, vakanONTWIKKELING AANTAL OVERNACHTINGEN TOP 3De INSPIRATIEBRONNEN VAN vergelijking ➜ InDUITSE toeristen minder populair dan bij doen?". Foto's hebben voorkeur boven teksten en video's.

CAMPING toeristische caravan-kampeerders geven der uit aan verblijfskosten en meer aan horeca, boodschapp 15% tiewoning of anderszins. *Bij een gem overige toeristen in hotel, vakanOP CAMPINGS IN NEDERLAND KAMPEERDERS tiewoning of anderszins. *Bij een gemiddelde verblijfsduur van 5 nachten.

15000

17.377

NTACT: TOERISME@EUREGIO.NL

ECHT nr. 0320000

BRON: NETZVITAMINE, 2017

15%

GEBRUIK VAN SOCIAL MEDIA GEBRUIK VAN SOCIAL MEDIA 68% van alle internetgebruikers in Duitsland maakt gebruik van social media.

NTACT: TOERISME@EUREGIO.NL

STAND: JULI 2018 | CONTACT: TOERISME@EUREGIO.NL

vakantie? p.p. per dag specifiek onder Duitse kampeer • DER CAMPINGPLATZ- UND REISEMOBIL-TOURISMUS10000• TOURISTIK & SOZIODEMOGRAFISCHE DATEN, CIVD.DE doen is in de omgeving kampeerde INTERNET & ACCOMMODATIEVORM NATUURLIJK ONLINE? VRIENDEN, 1 Duidelijke prijzen EURO BROCHURES, ALS WIRTSCHAFTSFACTOR 2016/17, • STATISTIEKBOEKINGSGEDRAG: INKOMEND TOERISME, NBTC 2014 EURO precies hun ders doelgroep is, hoe ze deze van 2010 - is gebleken datDWIF de ONLINE REVIEWS BESTEDINGEN VANFOLDERS DUITSE KAMPEERDERS KENNISSEN, FAMILIE 2 Geschreven in foutloos Duits! p.p. per verblijf* ACCOMMODATIEVORM BOEKINGSGEDRAG: NATUURLIJK ONLINE? 32% laat zich beïnvloeden door p.p. per3.976 verblijf* ➜ campinggast overwegend HOTEL 5000 3.622 3.421 het best kunnen bereiken en waarinboekt de 3 Tips en suggesties over wat er te 3.202 CaravanCamperaars 2.824 kortingen/aanbiedingen bij de camping zelf (destijds 91%).

HOTEL doen is in de omgeving kampeerders Meer weten?

Duitse toerist van deis NederDeverschilt online boeking bij kampeer 0 32% laat zich beïnvloeden door ➜ EURO ander onderzoek - aan Ook inspirerend: de Uit aan een eerder bezoek ➜ 2017 2013 2014 2015 met 2016 toeristische camperaars min-op Wilt uvergelijking meer informatie over decaravan-kampeerders mogelijkheden voorgeven uherinnering alseen ondernemer landse. ➜ In toeristen minder populair dan bij kortingen/aanbiedingen Nederland! 90% vanspecifi de Duitse eerder in p.p. per ekvakantiegangers onder Duitseiskampeer 50,50 IS 'ONLINE' ORIENTEERT ONLINE BOEKT ONLINE Nederlanders (x 1000) der uit aan verblijfskosten en meer aan horeca, boodschappen en activiteiten.

49,80 Nederland 67% zelfs in de afgelopen drie jaar. overige toeristen in hotel, vakanBUNGALOW de Duitse of over hetgeweest, samenwerkingsprogramma? ders van 2010 - is gebleken dat de Duitsers (x 1000) markt, over de factsheets EURO MAAR BOEKT BIJ EURO Uit eenONLINE ander onderzoek ➜van ORIENTEERT BOEKT tiewoning of anderszins.IS 'ONLINE' *Bij eenONLINE gemiddelde verblijfsduur 5 nachten. p.p. per dag BUNGALOW campinggast overwegend boekt

19 GROEPSVERBLIJ

1%

17.389 hiervan gebruikt social media het thema “vakanties” GROEPSVERBLIJF ONTWIKKELING AANTAL OVERNACHTINGE 16.388 68% 16.720 van alle internetgebruikers in 38% Duitsland maakt gebruik van socialvoor media.

ONTWIKKELING AANTAL OVERNACHTINGEN TOP 3 INSPIRATIEBRONNEN VA 14.901 38% hiervan gebruikt social media voor het thema “vakanties” OP CAMPINGS IN NEDERLAND

OP CAMPINGS IN NEDERLAND

1%

KAMPEERDERS

GELDERSE STREKEN

Gelderse Streken in het najaar Het najaar is dé periode om de Gelderse streken al wandelend te leren kennen. De bladeren aan de bomen kleuren van frisgroen naar goudgeel. Via verschillende kanalen hebben we de bezoekers aangezet om te komen genieten van dit prachtige, Gelderse herfstgoud.

Dit najaar lanceerden we de crossmediale campagne ‘Ontdek het Gelderse goud…’ kom wandelen in de Gelderse streken’, waarmee wij de (potentiële) bezoeker van de Gelderse streken wilden inspireren om te komen wandelen in onze prachtige regio’s. Deze campagne was onderdeel van de multimediale campagne van Gelderse streken. Gedurende de campagne hebben we de volgende communicatiemiddelen ingezet:

WANDELROUTES OP GELDERSESTREKEN.NL Op geldersestreken.nl was een online omgeving ingericht waar we zestien

20

natuur en bezienswaardigheden zelf te komen ontdekken.

ANWB

INSPIRERENDE VIDEO’S

Gedurende de campagne werkten we nauw samen met de ANWB. De ANWB is een grote speler in de Nederlandse vrijetijdsmarkt. Sinds 1927 weten duizenden wandelaars de ANWB te vinden voor de mooiste wandelroutes, handige tips en betrouwbare tests over wandelen. De Gelderse streken hadden een eigen pagina binnen de online omgeving van de ANWB. Hier werd wandelen in de Gelderse streken breed uitgelicht, in combinatie met bestaande content van de ANWB.

Voor iedere regio maakten we een inspirerende video die de recreatieve wandelaar prikkelde om te gaan wandelen in de Gelderse streken. De video’s speelden in op de zintuigen en lieten de kijker opgaan in de natuur. We lichtten geen specifieke routes uit, maar inspireerden de kijker om de prachtige

Om de partnerpagina aan te jagen, participeerden we met een advertorial in de Nieuwsbrief ANWB Wandelen en Fietsen. Maandelijks ontvangen tienduizenden wandel- en fietsfans deze nieuwsbrief met leuke nieuwtjes, relevante informatie en mooie aanbiedin-

mooie wandelroutes uitlichtten. Deze routes liepen verspreid over de Gelderse streken en lieten de potentiële bezoeker kennismaken met de schoonheid en veelzijdigheid van onze regio’s. Van prachtige bossen en kastelen tot kronkelende rivieren en dijken.

ECHT nr. 03

GENIETEN VAN GELDERS HERFSTGOUD

//GELDERSE STREKEN IN BELGIË Ook in België hebben verschillende activiteiten plaatsgevonden om de Gelderse streken onder de aandacht te brengen van de doelgroep. Binnen de campagne Tijd van Nederland hebben de Gelderse streken zich met de thema’s culinair, cultuur, steden en shoppen gepresenteerd. Zo besteedde de Libelle special (oplage: 234.000 exemplaren) met vier pagina’s aandacht aan de vier regio’s en is er een dedicated special in het Gazet van Antwerpen gerealiseerd (oplage: 107.500 exemplaren). Deze special werd aangejaagd met een online marketingcampagne. Op de website holland.com is een pagina over de vier regio’s geplaatst die in verschillende uitingen onder de aandacht is gebracht.

Daarnaast zijn er verschillende persreizen geweest, waaronder voor Papillio magazine en Walking magazine.

STREEKGIDS ROOTS

gen. Tien keer per jaar valt ledenmagazine Kampioen bij ruim drie miljoen ANWB-leden op de deurmat. Met een totaal bereik van 4,8 miljoen, is het blad niet weg te denken uit het printmedialandschap. Bij Kampioen editie 10/11 werd het ANWB UITmagazine als bijlage verspreid. Het ANWB UITmagazine inspireert en activeert en heeft een bewaarfunctie. Het geeft informatie over leuke dagjes en avondjes uit voor de 40+ doelgroep. De Gelderse streken presenteerden zich hierin met een advertorial van twee pagina’s.

ECHT nr. 03

Natuurglossy Roots brengt iedere maand een mix van ontspanning, natuurreportages en bijzondere natuurwandelingen. Roots toont adembenemende natuurfotografie en geeft tips om zelf de mooiste foto’s te maken. In samenwerking met Roots ontwikkelden wij een uitneembare streekgids, volledig in de ‘look & feel’ van Roots, op A5-formaat. Hierin werden de Gelderse streken breed uitgelicht als wandelgebied. In de streekgids stonden vier wandelroutes en tips voor bezienswaardigheden, uitjes en locaties in de omgeving. De gids werd meegezonden als insert in Roots, in een oplage van 23.400 exemplaren.

NS DIGITAL OUT-OF-HOME

de vele passanten per dag en de mix van verschillende doelgroepen, is een NS-station de perfecte plek om onze campagne onder de aandacht te brengen. De drukke stations vormen ook een mooi contrast met de rust die de Gelderse streken bieden.

RADIO Radio en buitenreclame zijn een sterke combinatie. Dankzij de hoge contactfrequentie realiseer je sneller merkherkenning dan met de inzet van één medium.

In aanvulling op de NS buitenreclame zetten wij ook radiocommercials en tag-ons in op nationale en regionale zenders, afgestemd op de doelgroep: NPO1, NPO2, Sky Radio en alle dertien regionale zenders.

Voor de campagne zetten we een uiting in op de digitale schermen van negen grote NS-stations in Nederland. De digitale schermen staan op hét centrale punt waar reizigers zich bevinden. Met

21

IN DE MEDIA Museum Visie

De Achterhoek in de media KEN ♥ FOODIES GELDERSE STRE

Wild eten in de Achterhoek

Op deze pagina’s een selectie van onlangs verschenen publicaties.

culinaire traditie Menig liefhebber rijdt als rhoek voor een in het najaar naar de Achte peper. Dé Achterheerlijke reerug of hazen en dan smaakserver nts staura wildre e hoeks met wild uit de volle wildgerechten, veelal n een plezier, kijk regio. Doe je smaakpapille terhoek.nl op www.wildetenindeach ementen. Thuis voor de heerlijkste arrang een exemplaar aan de slag met wild? Win van Het wildkookboek.

dgoed Culinaire kerstroute Lan Heerlijkheid Mariënwaerdt Landgoed HeerlijkOp 14 en 15 december staat teken van Kerst en is heid Mariënwaerdt in het al het publiek. voor esteld openg het landgoed uitgestippeld. Op Er zijn verschillende routes op de mooiste plekjes de culinaire route krijg je

Foodies

tje. Lichtjes wijzen van het landgoed een gerech 1 december, win twee je de weg. Reageer voor op deze culinaire mee d ieman neem en kaartjes kerstroute!

Advertorial Museumtijdschrift

rdvuur Win een wilddiner bij haa

Musea

de grootste vuur op de Veluwe aan Heerlijk wild eten bij haard t Planken Dat doe je bij Bosrestauran wildbaan van Neder land. van Manfred leiding onder nbrigade Wambuis in Ede. De keuke Kijk voor het menu mooiste wildgerechten. de teert presen r Majoo twee s.nl. Win jij een menu voor op www.plankenwambui personen?

Proef de herfs in de Achterh t oek

In het najaar, wann dagen korter wo eer de bladeren van de bom rden en binnen en vallen, de menig wildlie fhebber zich we de openhaard aan gaat, wr ijft er is geopend! En waar kun je dat in de handen. Het wildseizo en die op dat geb beter ervaren ied dan in de streek één van dé wil een rijke traditie kent? Met een dre papillen een gro staurants in de Achterhoek bezoek aan doe je je smaak ot plezier. Maar moet je in de Achterhoek zijn niet alleen voor de gastronom , de aangevende mu ie sea en beschikt regio is ook rijk aan toonlandschap dat over een bijzond gesierd wordt er afwisselen met kastelen historische sta en landgoederen d djes. en

Wil je één van deze leuke prijzen winnen? Kijk snel op: foodiesmagazine.nl/win/ gelderse-streken

Wild eten

WILD GIDS

ir

tijdens het

wildseizo

en

& kunst r erende inspir dige cultuu leven

kunstwerken, luister naar boeiende verhalen en leer meer over de cultuur en de geschiedenis van de regio. Kom een

René Lalique, de Da Vinci van de juwelen en glaskunst Het Lalique Museum in Doesburg heeft een internationale collectie kunst uit de periode van de art nouveau. Ontdek ‘geheime’ details in de juwelen en de glaskunst van René Lalique.

Hij werd in 1900 internationaal gezien als dé ontwerper van het moderne sieraad. Tot 3 juni 2018 is de tentoonstelling “Jan Toorop & het animisme” te bewonderen. www.musee-lalique.nl

dagje cultuursnuiven en sfeer proeven!

Zet je zintuigen open voor het brede scala aan musea dat de Achterhoek je te bieden heeft.

Kunstliefhebbers kunnen hun hart ophalen bij een bezoek aan één van de prachtige musea vol toonaangevende schilder-, glasen beeldhouwkunst van internationale grootmeesters. Maar ook voor de cultuurfanaat zijn er verschillende interessante musea over historische gebeurtenissen, of oude gewoonten en vervlogen gebruiken uit de streek. Bekijk het aanbod op www.musea-achterhoek.nl

2018

culina

Achterhoek

inspireert jong en oud. Geniet van prachtige

in de

genieten

in de

Een bezoek aan de Achterhoekse musea

Wild eten in de Achterhoek – Een rijke tra ditie

Vanaf half okt ober heeft de Achterh tot eind januari oekse gastron omie weer talloze sm ake dere wildgerech lijke en bijzonten op het me nu.

Ruim twintig restaurants ser veren dan smaakvol le wildgerech ten. De koks werken vee lal met wild uit eigen regio. Zij hun weten precies hoe ze dit vlees het beste tot hun recht kunnen laten komen. Niet voo r niets rijdt me nig liefhebber in het najaar naar de Ach heerlijke reerug terhoek voor een of hazenpepe r.

De Wildgids 2018

is verkrijgbaar bij o.a. dé Achterhoekse wildrestaurants

Wild eten

Bij dé wild

Genieten

Onvergetelijke kerst in hartje Arnhem

Er op uit

Met fiets

in de Acht

erhoek

erho rdaagse arra ek ngemente

n

Nieuwsgierig

- en wand

achterhoek

.nl

nodigt uit tot een bezoek aan het Geelvinck Muziek Museum. Hier zijn belangrijke instrumenten uit de

mooiachterho

up tentoonstelling voor jong en oud maak je kennis

van het dagelijks leven van burgers in de bezettingsjaren 1940-1945. Ervaar hier interactief ‘de oorlog onder één dak’ met de verhalen van de bewoners tijdens WOII: een gezin met twee kindertjes, de Duitse Ortskommandant en onderduikers. www.nationaalonderduikmuseum.nl

historie, architectuur en natuur samenkomen.

Het rijksmonument is één van de mooiste kastelen van de omgeving en wordt omringd door een prachtige en levendige Engelse 30-10-18 15:27 landschapstuin. www.museummore-kasteelruurlo.nl

ek

Wildetenindeac

hterhoek.nl

Combineer je bezoek aan een van de prachtige musea met wat de Achterhoek nog meer te bieden heeft. Of je nu houdt van een wandeling door het prachtige coulisselandschap, snuffelen in knusse boetiekjes of rondstruinen in eeuwenoude kastelen: de Achterhoek is de uitgelezen plek om er een paar dagen tussenuit te gaan.

Piet Mondriaan (1872-1944) verwierf wereldfaam in Parijs en New York, maar begon zijn schilderscarrière in Winterswijk. Hier ontdekte hij zijn passie voor schilderen en tekenen. Sinds 2013 is in het voormalige woonhuis van de familie Mondriaan museum Villa Mondriaan gevestigd. www.villamondriaan.nl

n).

Sweelinck Collectie te zien én te horen. In de poppersonen (exclusief dranke

ildeten

Een weekendje weg

gerechten je met Kerst van overheerlijke Bij restaurant Perron 5 geniet in de avond verrassen en luxe brunch. Of laat je n tijdens een uitgebreide de brunch als het diner worde Zowel uffet. dinerb lijke door het feeste Piano’s met karakter, muziek met een verhaal e. Meer weten? Kijk op dessertparad een Het achttiende-eeuwse herenhuis ‘De Wildeman’, 2 feestelijk afgesloten met gelegen voor uffet in de sfeervolle binnenstad van Zutphen, Begin van Piets carrière dinerb l/kerst. Win een kerst www.perron5arnhem.n

geworden?

Laat je dan ver rassen en reserveer één of meerdaagse wildarrangeme nten op wildeteninde achterhoek.n l

elroutes facebook.com/w

met dit bijzondere muziekinstrument, de piano.van Nijme gen en www.geelvinck.nl e, regio Arnhem, Rijk enland, Veluw even is. een culinair kijkje in Rivier waar het uitstekend verto bars (Over)leven in gewone en ongewone tijden de Gelderse streken je olle restaurants en hippe sfeerv tot Het afgelopen jaar gaven ’s In Nationaal Onderduikmuseum te Aalten, Monumentaal thuis voor Carel Willink bistro lige t van gezel 95grootmeester genieNederlandse s van en reken.nl Tweehonderd topwerken gevestigd in drie met elkaar verbonden rijks Ontdek hetfoodie leven en werk jezelf rsest n gelde Verwe . op tips rhoek Achte Museum MORE in GorsselKijk is het grootste monumentale panden wordt een beeld gegeven Carel Willink in Kasteel Ruurlo waar kunst, voor meer leuke museum voor Modern Realisme. In het adembenemende gebouw zijn ruim 200 Nederlandse topwerken uit de afgelopen eeuw te zien, van grootmeesters als Carel Willink, Pyke Koch, Jan Mankes en Charley Toorop. www.museummore.nl

in de Acht

Eén- en mee

Zutphense schatten en moderne kunst Geschiedenis, cultuurhistorie, beeldende kunst en actualiteit komen samen in de vernieuwde Musea Zutphen, het Stedelijk Museum Zutphen en Museum Henriette Polak. Gehuisvest in het stadspaleis Hof van Heeckeren in de historische binnenstad van Zutphen. www.museazutphen.nl Terug naar de middeleeuwen Huis Bergh in ’s-Heerenberg is één van de grootste kastelen van Nederland. Met zijn prachtige uitstraling en laatmiddeleeuwse kunstcollectie is het een echte toeristische trekpleister. Je ziet er onder andere vroegItaliaanse schilderijen, middeleeuwse handschriften en belangrijke werken uit de Duitse kunst van de zestiende eeuw. www.huisbergh.nl

restaurants

Naober

Ook je smaakpapillen doe je met een bezoekje aan de Achterhoek een groot plezier. Vanaf half oktober tot eind januari sieren wildgerechten de Achterhoekse menukaarten. Het is dan genieten van uitgebreide wildarrangementen.

Kijk op www.wildetenindeachterhoek.nl Na veel moois te hebben gezien is het fijn om je dag af te sluiten met een overnachting in een van de uitnodigende hotels in de Achterhoek.

Op www.hotelsindeachterhoek.nl boek je gemakkelijk een nachtje, weekendje of weekje weg.

achterhoek.nl

dd 95

ialGelderseStreken_ok.in

fd1812_095000_Advertor

Gelderland levert je mooie streken… Gelderland bestaat uit de volgende regio’s: Veluwe, Regio Arnhem, Rijk van Nijmegen, Rivierenland en Achterhoek. Het stempel ‘wandel- en fietsprovincie nr. 1’ zegt veel over het Gelderse aanbod, maar de provincie biedt meer! Aantrekkelijke winkelsteden, culinaire en culturele hoogstandjes en moderne accommodaties. Voor een dagje weg of korte vakantie, ben je in de Gelderse streken aan het juiste adres. geldersestreken.nl

nl musea-achterhoek.

ATO1754_MuseaAchterhoek_advertorial_Museumtijdschrift_460x290mm_FC.indd Alle pagina's

23-10-17 13:25

SEASONS & DE ACHTERHOEK

10

ONTDEK DE WILDE

Achterhoek

2

22

SEASONS & DE ACHTERHOEK

Kijk op www.wildetenindeachterhoek.nl waar deze en nog veel meer lekkere arrangementen te boeken zijn

11

3

18

16 13

4

5

9

8

12

De Gouden Karper

21 6

7

20 19

17 1

15

De Tuinkamer 14

Restaurants met wild op de kaart

Wildwijn 2018

Elk jaar selecteren de restaurants die deelnemen aan ‘Wild eten in de Achterhoek’ gezamenlijk hun favoriete wijn. Dit jaar zal El Castilla Syrah 2017 door alle restaurants geschonken worden, naast de eigen wijnkaart. Deze Spaanse wijn is vol en kruidig van smaak en gaat uitstekend samen met wildgerechten.

Op de site www.wildetenindeachterhoek.nl vind je dé restaurants die elk hun eigen, bijzondere arrangement aanbieden. Dus kijk, kies en reserveer een van de restaurants uit onderstaande lijst!

Een warm onthaal

Als de blaadjes vallen maakt de Achterhoek zich weer op voor het wildseizoen: tot eind januari staan bij dé wildrestaurants van de Achterhoek de lekkerste wildgerechten op de menukaart. Dus kom naar de Achterhoek, geniet van al het goede dat deze streek te bieden heeft en blijf overnachten in een van de sfeervolle B&B’s of hotels, vaak midden in de natuur.

Zodra je de IJssel over bent, merk je het al: het landschap is ineens anders. Met slingerende wegen langs oude boerderijen, boomgroepen en houtwallen, hier een bos, daar een vergezicht… Een prachtig coulisselandschap en een perfect decor voor de vele gastvrije B&B’s en hotels, statige kastelen, romantische wijndomeinen en charmante landwinkeltjes vol verse streekproducten. De sfeer in de streek is gemoedelijk en de mensen zijn vriendelijk. Het ‘naoberschap’ staat hier nog altijd hoog in het vaandel en dat merk je.

Want waar je ook komt, het onthaal is altijd warm en verwelkomend. De herfst en de winter zijn bij uitstek de seizoenen om de Achterhoek te ontdekken, te genieten van de natuur en je eens culinair te laten verwennen. Want dit is dé tijd voor wild. Al 35 jaar staat in deze periode volop culinair wild op de menukaart.

En of je nu al jaren fervent wildliefhebber bent of juist eens iets nieuws wilt proeven; er is voor elk wat wils.

Van à-la-cartemenu tot wildproeverij en van zesgangendiner tot meerdaagse wild- en wandelarrangementen. Kijk op www.wildetenindeachterhoek.nl en laat je verrassen!

1. Herbergh d’Olde Marckt 2. Landhotel de Hoofdige Boer 3. Boetiek Hotel BonAparte & Restaurant Le Défi 4. Herberg de Gouden Leeuw 5. Stadshotel Doesburg en Restaurant de Kade 6. LEV Foodbar 7. Hotel Villa Ruimzicht 8. De Greune Weide 9. De Gouden Karper 10. ’t Raedthuys 11. Restaurant Kawop 12. Avenarius 13. De Tuinkamer 14. Het Schaftlokaal 15. Carpe Diem 16. Hotel Restaurant Bakker 17. Hotel Café Restaurant De Ploeg 18. De Gravin van Vorden 19. Strandlodge 20. De Woord 21. Ellens 22. Brasserie 6

De Tuinkamer doet zijn naam eer aan: het is een kleinschalig hotel met stijlvol fijnproeversrestaurant, gevestigd in een verbouwde boerderij met rondom een grote tuin. De ligging, net buiten Ruurlo, maakt het helemaal landelijk. Het restaurant-hotel kreeg in 2005 een Bib Gourmand van Michelin en staat vermeld in verschillende toonaangevende culinaire gidsen. Reden genoeg om je er eens uitgebreid in de watten te laten leggen door chef-eigenaar Jos Weel. Vanaf begin herfst staan alle gerechten hier in het teken van wild. Zoals een wildarrangement met twee overnachtingen inclusief tweemaal viergangen-wildmenu, bijpassend wijnarrangement en koffie met friandises. Ook is er op zondag regelmatig een wildbuffet.

Hengeloseweg 1, Ruurlo.

Havezathe Carpe Diem

Havezathe Carpe Diem ligt op een geweldige locatie: tussen Zeddam en Doetinchem, met zicht op Montferland. Het à-la-carterestaurant bevindt zich op de voormalige deel van de herenboerderij uit 1200 en is een gerenommeerd aanbieder van wild uit de streek. Je kunt bij Carpe Diem terecht voor klassieke wildgerechten maar ook voor eigentijdse combinaties van het creatieve keukenteam. Tip: combineer een drie- vier- of vijfgangendiner met bijpassende wijnen. Of kies voor een twee- of driedaags wildarrangement, waarbij je één- of tweemaal een viergangen-wilddiner geserveerd krijgt met bijpassend wijnarrangement, plus een uitgebreid ontbijtbuffet na de overnachting(en). Buitengewoon genieten dus!

Langeboomsestraat 5, Vethuizen.

Om je op weg te helpen – want het aanbod is divers en allemaal even verleidelijk – lichten wij op de volgende pagina 4 restaurants uit.

De Gouden Karper, zoals het restaurant voluit heet, is een van de oudste horecabedrijven van de Achterhoek. Het bestaat sinds 1642 en ligt tegenover het dorpskerkje in Hummelo. Het is zo’n adres waar je je meteen thuis voelt: de service van nu, met de sfeer van toen.

In het wildseizoen staan er diverse klassiekers op het menu zoals hazenpeper, gebakken duivenborst met bloedworst en wilde eend met sinaasappelsaus. Ook zijn er één- en tweedaagse wildarrangementen, waarbij je één- of tweemaal een driegangenwildmenu geserveerd krijgt, daarna gezellig blijft overnachten en ’s morgens geniet van een Achterhoeks ontbijt.

Dorpstraat 9, Hummelo.

Het Wildkookboek

Genoten van heerlijke wildge­ rechten en geïnspireerd geraakt om zelf aan de slag te gaan?

Dan is Het Wildkookboek van Seasons columnist én culinair journalist Jacques Hermus een aanrader. Hij schreef een boek over zijn culinaire reis door de Achterhoek, waar hij jagers, wildslagers, chefs en wijn­ makers bezocht. Zo verzamelde hij niet alleen inspirerende verhalen maar ook de beste wildrecepten van 20 chef­koks uit de regio.

Het Wildkookboek, Jacques Hermus, € 24,95, ISBN 978 90 5956 804 4, www.fontaineuitgevers.nl

Hotel Restaurant Bakker

Hotel Restaurant Bakker in Vorden is al 70 jaar een van de bekendste horecaadressen in de Achterhoek. Je kunt er lekker slapen, gemoedelijk iets drinken en heerlijk eten. Bijzonder is dat het restaurant al drie generaties lang door de familie zelf gejaagd wild serveert. Het wild dat je er eet – van fazant Metternich en hazenrugfilet tot reebiefstuk – is afkomstig uit de bossen rond Vorden.

Verrassend is de wildproeverij waarbij je kennismaakt met een uitgebreid wildassortiment: wild konijn, fazant, wilde eend, haas, hazenrug en reebiefstukjes.

Aanbevolen: het wild- en wandelarrangement, met tweemaal een viergangen-wildmenu, twee overnachtingen inclusief uitgebreid Achterhoeks ontbijtbuffet én een wandelroute door het mooie couilisselandschap. Dorpsstraat 24, Vorden.

TEKST RENATE WILMS E.A. FOTOGRAFIE ACHTERHOEK TOERISME ILLUSTRATIES CÉCILE VRINTEN 116 SEASONS

22

SEASONS 117

118 SEASONS

SEASONS 119

IN DE MEDIA Landleven

Papillio Herfst 2018

GELDERSE STREKEN ❤ FOODIES

Proef de herfst in de Achterhoek In het najaar, wanneer de bladeren van de bomen vallen, de dagen korter worden en binnen de openhaard aan gaat, wrijft menig wildliefhebber zich weer in de handen. Het wildseizoen is geopend! En waar kun je dat beter ervaren dan in de streek die op dat gebied een rijke traditie kent? Met een bezoekje aan de Achterhoek doe je je smaakpapillen een groot plezier. Maar niet alleen voor de gastronomie reis je naar de Achterhoek, de regio is bijvoorbeeld rijk aan toonaangevende musea en beschikt over een bijzonder afwisselend landschap dat gesierd wordt met kastelen en landgoederen en historische stadjes.

Een dagje Achterhoek is eigenlijk niet genoeg, maak er gelijk een heerlijk weekendje weg van!

Wild eten in de Achterhoek – Een rijke traditie

Nieuwsgierig geworden?

Vanaf half oktober tot eind januari heeft de Achterhoekse gastronomie weer talloze smakelijke en bijzondere wildgerechten op het menu. Ruim twintig restaurants serveren dan smaakvolle wildgerechten. De koks werken veelal met wild uit hun eigen regio. Zij weten precies hoe ze dit vlees het beste tot hun recht kunnen laten komen.

Niet voor niets rijdt menig liefhebber in het najaar naar de Achterhoek voor een heerlijke reerug of hazenpeper.

reser veer verrassen en bij Laat je dan ement een wildarrang urants op resta l. één van de deachterhoek.n wildetenin

Culinaire Wildarrangementen De Achterhoekse wildrestaurants bieden aantrekkelijke een- of meerdaagse arrangementen aan, variërend van een avond culinair genieten tot meerdere dagen volledig verzorgd overnachten in één van de Achterhoekse hotels of B&B’s. Kijk op wildetenindeachterhoek.nl

62 foodies

fd1810_058059_AdvGelderseStreken_mna.indd 62

Foodies

30-08-18 13:02

SEASONS & DE ACHTERHOEK

Ervaar de echte Achterhoekse gastvrijheid met karakteristieke slaapadressen en heerlijke streekproducten Van boerderij tot landgoed

De Achterhoek heeft zo veel te bieden dat één dagje veel te weinig is! Blijf dus fijn overnachten in een van de vele sfeervolle B&B’s of hotels, vaak midden in de bossen. Hier beleef je die échte Achterhoekse gastvrijheid; een hartelijk onthaal, een comfortabel bed en een gul ontbijt met verse streekproducten.

Er is keus uit een enorm aanbod charmante B&B’s, bijvoorbeeld op een boerderij, in een theetuin, in een wijngaard of zelfs op een historisch landgoed.

Luxe of liever klein en knus?

Liever een vakantiewoning? Ook die zijn er in overvloed. Van luxe woning met een grote tuin, waar je geniet van je rust en privacy tot een klein, knus huisje waar je nog de sfeer van vroeger proeft. In de Achterhoek heb je de keuze uit verschillende comfortabele vakantiehuizen: van groot tot klein, van basic tot luxe en van authentiek tot modern.

Met familie of vrienden Wat is er nu gezelliger dan met de hele familie of vriendengroep een weekend in één huis te logeren? Samen ontbijten, wandelen en ’s avonds met een wijntje bij de houtkachel.

In de Achterhoek vind je veel groepsaccommodaties voor gezelschappen van verschillende groottes. Vaak zijn er uitgebreide voorzieningen, zoals extra badkamers, een sauna of overdekt zwembad. Kijk voor het volledige aanbod karakteristieke overnachtingsadressen – van minicamping tot groepsaccommodatie – op www.achterhoek.nl/karakteristiek

3.000 km wandelroutes

Nergens is het wandeldecor zo veelzijdig als in de Achterhoek. Je wandelt door bossen en natuurgebieden, door open velden, over boerenerven, door pittoreske dorpjes en langs statige herenhuizen en kastelen. Er is keus genoeg: wandel naar de Lochemse berg en geniet op 35 meter hoogte van de schitterende vergezichten of kies voor het klompenpad dat langs houtwallen en beken voert. Interesse in historie? Maak een stadswandeling door hanzestad Zutphen. Wat je ook wilt, met ruim 3.000 kilometer aan bewegwijzerde wandelpaden en 150 startlocaties zijn de mogelijkheden groot. Handig: dankzij een keuzepuntensysteem stippel je gemakkelijk een afwisselende wandelroute uit. Kijk op www.achterhoek.nl/wandelen en www.achterhoekseroutes.nl

Streekgerechten proeven

Met een bezoekje aan de Achterhoek doe je ook je smaakpapillen een groot plezier. De streek barst namelijk van de (h)eerlijke streekproducten, fantastische restaurants en mooie wijn uit eigen wijngaarden. Maar ook als je houdt van een ambachtelijk gebrouwen biertje, een stukje boerenkaas of ‘naegelholt’(gedroogd rundvlees) moet je in de Achterhoek zijn!

Musea ontdekken

Wist je dat er in de Achterhoek een grote diversiteit aan musea en galeries is? Of je nu kunstliefhebber bent of geïnteresseerd in historische gebeurtenissen, in elk dorpje of stadje vind je wel een bijzonder adres dat een bezoek waard is. Meer weten? Kijk op www.musea-achterhoek.nl

Seasons

Telegraaf - Vrij Nederland

120 SEASONS

23