Jaarboek 2015 provincie Vlaams-Brabant

VLAAMS-BRABANT 2015

RUIMTE | WATERLOPEN

2

VLAAMS-BRABANT 2015

gedeputeerde Tie Roefs

gedeputeerde Marc Florquin

provinciegouverneur Lodewijk De Witte

gedeputeerde Ann Schevenels gedeputeerde Walter Zelderloo

provinciegriffier Marc Collier

gedeputeerde Tom Dehaene gedeputeerde Monique Swinnen

‘AH, DEED DE PROVINCIE DAT?’

2015 was een boeiend jaar voor de provincie Vlaams-Brabant, die net twintig jaar geleden ontstond uit de splitsing van het unitaire Brabant. Een tentoonstelling over de hoogtepunten van dat twintigjarige bestaan toonde slechts een fractie van wat de provincie voor ons allemaal heeft betekend. Dat merk je ook in dit jaarboek waarin we terugblikken op onze belangrijkste verwezenlijkingen van 2015. Van heel praktische dingen zoals het beheer van onze waterlopen en erosiebestrijding zodat we onze voeten droog houden bij noodweer, tot investeringen in onze jeugd, ons milieu, ons welzijn, onze vrije tijd. We stimuleerden onze kenniseconomie, zetten in op betaalbaar wonen en ruimtelijke ordening.

En we realiseerden nog veel meer dingen die het leven in Vlaams-Brabant aangenamer en beter maken. Blader door dit boek en je zal vaak denken: ‘Ah, deed de provincie dat?’

Het is dan ook jammer dat de provincie als instelling onder druk staat. Een streekbestuur is nodig om over de gemeentegrenzen heen dingen in gang te trekken en samenwerking te stimuleren.

Kijk naar de projecten die we in 2015 nog gerealiseerd hebben, en we hebben er in 2016 nog in petto.

5

2015 6

P.8 20 JAAR VLAAMS-BRABANT

P.14 RUIMTE 16. WATER 20. MOBILITEIT 26. LEEFMILIEU 32. RUIMTELIJKE ORDENING

P.38 KENNIS ALS MOTOR 40. ECONOMIE 44. EUROPA 48. LANDBOUW 54. ONDERWIJS

7

P.58 GENIETEN 60. TOERISME 68. ERFGOED 74. SPORT 78. PROVINCIEDOMEINEN 84. UITLEEN 86. JEUGD 90. CULTUUR

P.94 LEVENSKWALITEIT 96. WONEN 102. PIVO 106. WELZIJN 112. KANSENBELEID

RUIMTE | WATERLOPEN

8

20 jaar Vlaams-Brabant 2015 was een feestjaar voor Vlaams-Brabant: de jongste provincie van het land bestond net 20 jaar. Een tentoonstelling in het provinciehuis in Leuven - van 20 januari tot 20 februari 2015 - leidde de bezoekers via een tijdlijn door de hoogtepunten van het twintigjarige bestaan. Een gratis brochure gaf meer tekst en uitleg bij de realisaties. De provincie kreeg ook een nieuwe huisstijl, een nieuw logo en een make-over voor het magazine De Vlaamse Brabander dat al sinds 2000 in alle Vlaams-Brabantse brievenbussen wordt bedeeld. Het magazine kreeg de naam MAG. Vlaams-Brabant.

KRUISPUNT VAN VELE WERELDEN Aan het nieuwe logo ging een intern profileringstraject vooraf waarin het provinciebestuur op zoek ging naar wat haar echt typeert: Vlaams-Brabant is een dynamische regio, gelegen in het hart van Vlaanderen, BelgiĂŤ en Europa. Het is een kruispunt van vele werelden waar mensen en ideeĂŤn elkaar ontmoeten, waar veel beweegt en nieuwe initiatieven ontstaan. Wetenschap en technologie gaan er samen met sociale bekommernis en zorg. De inwoners komen uit alle hoeken van ons land en de wereld en wonen er in bruisende steden of groen platteland. Er zijn toptechnologische bedrijven en sterk onderwijs.

>>

PROVINCIEHUIS VLAAMS-BRABANT

9

VLAAMS-BRABANT | 20 JAAR

GEBOREN UIT BRABANT Een vleugje geschiedenis. De provincie VlaamsBrabant is de jongste provincie in het Vlaams Gewest. Ze ontstond op 1 januari 1995 als gevolg van de splitsing van de unitaire provincie Brabant in Vlaams-Brabant, Waals-Brabant en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, met de taalgrens als nieuwe provinciegrens tussen Vlaams- en Waals-Brabant.

Deze splitsing was het gevolg van het Sint-Michielsakkoord van 1992 waarbij de Belgische staat formeel werd omgevormd tot een federale staat.

De provinciehoofdstad werd Leuven. Lodewijk De Witte werd in 1995 de eerste provinciegouverneur van de pas opgerichte provincie. Hij bleef al die jaren op post.

10

Nieuw logo en huisstijl In januari 2015 stelde de provincie haar nieuwe logo en huisstijl voor. Vlaams-Brabant profileert zich als ‘kruispunt van vele werelden’.

Deze positionering komt tot uiting in de vorm van het logo, een asterisk, letterlijk een kruispunt van wegen. De vormgeving is sober, en doeltreffend, naar het evenbeeld van het streekbestuur. Het is een ontwerp van Tom Andries van het Leuvense bureau Today. Hij ontwierp ook onder meer het logo van de stad Antwerpen en B-Post.

Het nieuwe logo prijkt sinds begin 2015 aan de gevel van het provinciehuis in Leuven en op de website, briefwisseling en andere communicatiekanalen van het bestuur.

Het laatste werkjaar van gedeputeerde Julien Dekeyser Voor Julien Dekeyser (Open VLD) was 2015 zijn laatste jaar als gedeputeerde. Hij werd in 1991 verkozen als raadslid van het unitaire Brabant. in 2000 werd hij gedeputeerde van Vlaams-Brabant. Dekeyser verdiende vooral zijn sporen bij het uittekenen van ruimtelijke planningsprocessen en mobiliteitsinitiatieven in de regio.

Op 2 februari 2016 legde zijn partijgenote en voormalig burgemeester van Keerbergen Ann Schevenels de eed af als nieuwe gedeputeerde.

WAT NOG...

Op 26 februari 2015 bezochten koning Filip en koningin Mathilde het communicatiebedrijf Artoos in Kampenhout en de school Campus Don Bosco Haacht. Aanleiding van het bezoek was de 20ste verjaardag van de provincie Vlaams-Brabant.

Prominenten en publiek genoten op vrijdag 30 januari van het feestconcert van DE MENS in Het Depot in Leuven ter gelegenheid van 20 jaar Vlaams-Brabant.

Bijna 30% van de bezoekers van de website van de provincie gebruikt daarvoor zijn of haar smartphone of tablet. Daarom maakte de provincie Vlaams-Brabant haar website ‘responsive’, dat wil zeggen: aangepast voor gebruik via mobiele toestellen.

11

VLAAMS-BRABANT | 20 JAAR

Sinds 1 januari 2015 is Chris Taes (CD&V) de nieuwe voorzitter van de provincieraad. De burgemeester van Kortenberg verving An Hermans die raadsvoorzitter was sinds 2012. Zij nam haar mandaat van raadslid opnieuw op. Taes is de vierde raadsvoorzitter in het twintigjarige bestaan van Vlaams-Brabant en provincieraadslid sinds 2000.

De provincieraadsvoorzitter heeft de taak om de zittingen van de raad voor te zitten en te leiden.

WAT NOG...

12

Op maandag 6 juli trok de Tour de France door Vlaams-Brabant. Ook door Meensel-Kiezegem, het geboortedorp van Eddy Merckx, waar de wielerlegende zijn standbeeld onthulde.

Op 4 oktober is CD&V-provincieraadslid Lieve Vanlinthout overleden. De oud-burgemeester van Sint-Pieters-Leeuw werd 65 jaar. Op 24 november 2015 legde Rik De Baerdemaeker als haar opvolger de eed af in de provincieraad.

Het provinciehuis in Leuven en de Engelenburcht in Tildonk kleurden op zaterdag 24 oktober, van 19 tot 24 uur, blauw. Daarmee herdacht de provincie de 70ste verjaardag van de Verenigde Naties.

Open Bedrijvendag Duizend bezoekers ontdekten wat de provincie allemaal doet tijdens een bezoek aan het provinciehuis in Leuven tijdens de Open Bedrijvendag op 4 oktober.

13

14

ONZE RUIMTE ONZE TOEKOMST Waar we graag wonen.

Ons veilig verplaatsen.

Ons milieu koesteren.

Ons goed voelen.

15

RUIMTE | WATERLOPEN

16

WATER

De provincie beheert 1.425 km waterlopen In december 2014 werd het beheer van 425 gemeentelijke waterlopen overgedragen aan de provincie. Sindsdien beheert Vlaams-Brabant 1.425 km onbevaarbare waterlopen, dat is de afstand tussen Leuven en Barcelona. In 2015 besteedde de provincie 5 miljoen euro aan het onderhoud ervan.

GROTE SCHOONMAAK Dat onderhoud behelst het ruimen van de waterlopen maar ook het maaien van de kanten. Het maaien gebeurde in de periode tussen 15 juni en 15 juli en tussen 15 september en 31 oktober.

De grote schoonmaak werd uitgevoerd tussen 1 december en 31 maart. Daarbij werden alle ongewenste materialen en voorwerpen uit de waterlopen weggenomen: zwerfvuil, afval, afbraakmaterialen of grove plantenresten die opstoppingen in de waterloop of in overwelvingen veroorzaken. Om de goede afvoer van de waterloop te verzekeren of het ecologisch herstel te bevorderen, werd hier en daar ook het slib geruimd.

CONTROLE OP DE WERKEN De provincie stelde een strikt onderhoudsprogramma op. Vier ingenieurs, acht deskundigen en vijf technisch medewerkers waakten erover dat de aangestelde aannemers alle waterlopen tijdens de winter onder handen namen.

www.vlaamsbrabant.be/water

JAARLIJKS ONDERHOUD VAN WATERLOPEN

17

RUIMTE | WATERLOPEN

Maatregelen tegen erosie Erosie veroorzaakt niet langer water- en modderoverlast aan de Potaarde in Grimbergen. In 2015 werden hier drie bufferbekkens, grachten, dwarsroosters en een grasbufferstrook aangelegd. De provincie steunde de aanleg met een subsidie van 15.000 euro. Het is een van elf erosiebestrijdingsprojecten die in 2015 werden gerealiseerd in het kader van het provinciale vijfjarenplan erosie. Het reliëf maakt de landbouwgronden in Vlaams-Brabant immers erg gevoelig voor erosie. Het gevolg is dat de grond – de meest vruchtbare van Vlaanderen – dreigt weg te spoelen en de omwonenden hinder hebben van modderstromen.

18

Overstromingen voorkomen Om komaf te maken met de wateroverlast in de vallei van de Stambeek in Opwijk, richtte de provincie in 2015 een overstromingsgebied in. Het eerste in een reeks van drie dat de hele buurt moet vrijwaren van waterellende. Het gaat om een slim gebruik van de gronden voor landbouw.

De provincie koopt de grond niet aan maar betaalt de landbouwer een vergoeding voor het oogstverlies als de gronden onder water gaan.

Sinds Vlaams-Brabant investeert in maatregelen tegen wateroverlast, heeft het veel minder vaak te maken met wateroverlast en de overlast wordt ook minder ernstig dan vroeger. De provincie blijft ruimte zoeken voor water. In november 2015 keurde de provincieraad een investering van 380.000 euro goed om in Merchtem een bestaand overstromingsgebied uit te breiden en een bijkomend overstromingsgebied aan te leggen.

De provincie investeerde ook in peilmeters voor haar waterlopen. Via de website www.waterinfo. be kan elke inwoner opvolgen hoe het waterpeil in zijn buurt evolueert.

Rattenbestrijding Het meldpunt ratten Vlaams-Brabant kreeg in 2015 164 meldingen: 78 per telefoon en 86 via mail. De meeste daarvan - 108 - ging over ratten langs een waterloop. De Vlaamse Milieumaatschappij plaatste op vraag van de provincie gifbuizen. Cijfers over het aantal gedode ratten zijn er niet. De dieren sterven immers pas een aantal dagen na het opnemen van het gif en worden vaak niet teruggevonden.

Brochure wonen langs een waterloop Goede afspraken maken goede buren. Daarom verspreidde de provincie in 2015 de vernieuwde brochure ‘Wonen langs een waterloop’. Daarin vinden de Vlaams-Brabanders die langs een waterloop wonen alles over het onderhoud, de waterbeheerders, de wetgeving, rattenbestrijding, vergunningen, de watertoets en meer nuttige informatie.

EROSIEBESTRIJDINGSWERKEN PROVINCIE VLAAMS-BRABANT STATUS 1/1/2016 gerealiseerd (27)

Diest Meise

in uitvoering (1)

Merchtem

afgewerkt ontwerp (18)

Asse

in ontwerpfase (18) in studiefase (±15)

Grimbergen

Wemmel

Gooik Pepingen Herne

Lubbeek

Bertem

Roosdaal Lennik

Galmaarden

Geetbets

Kortenberg

Liedekerke Ternat Dilbeek

toegekende provinciale subsidie via andere erosiecoördinator

Bekkevoort

Holsbeek

Tervuren SintPietersLinkebeek Leeuw Beersel

Overijse

Sint-Genesius-Rode

Oud-Heverlee

Tienen Hoegaarden Landen

19

RUIMTE | MOBILITEIT

20

MOBILITEIT

Investeren in fietssnelwegen Fietssnelwegen zijn een relatief nieuw fenomeen. Het zijn snelle, veilige en comfortabele fietsverbindingen tussen werk- en woonpolen. Een mooi alternatief voor de pendelfile. Tegen 2025 wil Vlaams-Brabant 330 kilometer fietssnelwegen realiseren en zo 20% van de pendelaars op de fiets helpen.

21

WEGWIJZERS In 2015 plaatste Vlaams-Brabant samen met Waterwegen en Zeekanaal en het Agentschap Wegen en Verkeer nieuwe fietsbewegwijzering langs de Kanaalroute tussen Halle en Brussel. De 180 nieuwe borden in Beersel, Sint-Pieters-Leeuw en Drogenbos geven de afstand tot Brussel aan. Volgens tellingen van de provincie maken er 450 fietsers per dag gebruik van de route, maar het fietspotentieel ligt nog veel hoger.

BRUGBERGPAD De provincie liet ook het Brugbergpad in Leuven - het populaire fietspad tussen de EĂŠnmeilaan en de Blauwputbrug - volledig vernieuwen.

Dat deed ze samen met de stad Leuven en de Lijn. Tijdens de schoolvakantie werd er hard gewerkt en op 1 september 2015 ging het fietspad open. Het maakt deel uit van de fietssnelweg tussen Leuven en Aarschot. De tellers die geplaatst werden telden 4.000 fietsers per dag.

>>

HST-FIETSROUTE TER HOOGTE VAN HERENT

RUIMTE | MOBILITEIT

HUISSTIJL De pioniersrol van Vlaams-Brabant zet ook andere provincies in beweging. In 2015 namen alle Vlaamse provincies samen het initiatief om de leesbaarheid en herkenbaarheid van fietssnelwegen te verbeteren.

Dat doen ze samen met experts in mobiliteit, marketing, landschapsarchitectuur en productontwikkeling.

Designer Stefan Schรถning werkt een logo en huisstijl uit. De samenwerking moet resulteren in een bouwstenencatalogus waarmee de provincies de fietssnelwegen kunnen optimaliseren.

www.vlaamsbrabant.be/fietssnelwegen

22 ANTWERPEN LIER

HERENTALS

MECHELEN

LONDERZEEL

DENDERMONDE

DIEST AARSCHOT OPWIJK

ZEMST

MEISE

AALST

HASSELT

BOORTMEERBEEK TIELT-WINGE

VILVOORDE

WEMMEL ASSE

LIEDEKERKE LEUVEN DILBEEK ZOUTLEEUW BRUSSEL TERVUREN

TIENEN SINT-TRUIDEN

OVERIJSE HOEILAART SINTGENESIUSRODE

NAMEN

HALLE

WATERLOO

Gerealiseerde fietssnelwegen, soms lokaal nog verbeteringswerken bezig.

Nog niet (volledig) gerealiseerde fietssnelwegen, studie/aanleg is bezig Niet gerealiseerde fietssnelwegen, geen projecten opgestart.

Verbindingen in onderzoek naar wenselijkheid/haalbaarheid van een fietssnelweg

23

2,26 miljoen euro fietssubsidies De provincie Vlaams-Brabant wil iedereen de fiets op en moedigt met een reeks subsidies de gemeenten aan om nieuwe fietsinfrastructuur aan te leggen. In 2015 hebben 16 gemeenten voor 20 projecten subsidies gekregen, goed voor een totaalbedrag van 2.260.695 euro. Het grootste stuk daarvan, 1,96 miljoen euro, kwam uit het Fietsfonds. Daarmee steunt de provincie gemeenten die investeren in infrastructuur op het bovenlokaal functioneel fietsnetwerk. De subsidies bedragen 80% van de kostprijs van het project: 40% betaald door Vlaanderen, 40% door de provincie.

RUIMTE | MOBILITEIT

Veiligere schoolomgeving Nogal wat schoolomgevingen werden veiliger in 2015. De provincie kende aan zes scholen of gemeenten een subsidie toe om de schoolomgeving of belangrijke schoolroutes te verbeteren. Het gaat alleen om ingrepen die verplaatsingen met de fiets of te voet stimuleren.

• 49.090 euro voor Savio in Dilbeek • 26.784 euro voor De Kriekelaar in Zemst • 50.000 euro voor De Fonkel in Moorsel • 48.053 euro voor De Waaier in Bertem • 50.000 euro voor De Regenboog in Zemst • 50.000 euro voor De Negensprong in Everberg.

24

Veiliger over trage wegen In 2015 plaatste de provincie 580 naambordjes aan trage wegen, in 15 gemeenten. Voetgangers en fietsers weten dankzij de bordjes dat ze de weg mogen gebruiken. Bovendien trekken ze de aandacht zodat de inwoners nieuwe wegjes in eigen dorp ontdekken.

Londerzeel en Haacht kregen elk een provinciale subsidie van 6.000 euro voor de opmaak van hun tragewegenplan. Dat plan brengt alle buurt- en voetwegen in kaart en verbindt ze tot een verkeersveilig netwerk van trage wegen.

Tijdens de Dag van de Trage Wegen op 17 en 18 oktober plaatste de provincie de buurt- en voetwegen extra in de kijker. Een weekend vol originele wandelingen en tochten langs soms te weinig gekende voetwegen.

Slimme verplaatsingen met RouteCoach Op 23 januari 2015 stelden de provincie Vlaams-Brabant, de stad Leuven en Mobiel 21 vzw RouteCoach voor. Via een app worden duizenden inwoners van Leuven en omgeving gevolgd tijdens hun verplaatsingen naar het werk, school en vrije tijd, op de fiets, te voet, met de auto of het openbaar vervoer. Met de verzamelde gegevens kunnen de stad, de buurgemeenten en de provincie Vlaams-Brabant aan de slag om de mobiliteit rond Leuven te verbeteren.

WAT NOG...

De provincie coรถrdineert sinds 2015 de Mobiliteitscentrale Aangepast Vervoer (MAV).

Dat jaar hielp de dienst 1.500 inwoners voor wie vervoer niet voor de hand ligt.

Om het comfort op de Leirekensroute tussen Londerzeel en Aalst te verbeteren, organiseerde de provincie tellingen en een online bevraging.

455 fietsers gaven hun mening. Ze vonden vooral de kruispunten verwarrend. Er wordt gewerkt aan de verbetering ervan.

www.vlaamsbrabant.be/mobiliteit

25

RUIMTE | WATERLOPEN

26

LEEFMILIEU

Vlaams-Brabant klimaatneutraal Is een klimaatneutrale provincie haalbaar? En tegen wanneer? Om dit te weten liet de provincie in 2015 een studie uitvoeren door onderzoekers van Futureproofed, Point Consulting en HIVA-KU Leuven. Daaruit blijkt dat het een haalbare kaart is om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2040 met 80 tot 95% te verminderen op Vlaams-Brabants grondgebied. Genoeg om klimaatneutraal te zijn.

Uit de studie blijkt dat 44% van de CO2-uitstoot in Vlaams-Brabant afkomstig is van transport, hoofdzakelijk van personenwagens die op diesel rijden. Huishoudens zijn goed voor 30% van de uitstoot, de handel- en dienstensector voor 14%. Hier gaat het vooral om de uitstoot door verwarming van gebouwen. Mobiliteit en gebouwen zijn dus samen goed voor 88% van de uitstoot.

59 GEﾃ起GAGEERDE GEMEENTEN Een eerste belangrijke mijlpaal in dat streven naar klimaatneutraliteit is de ondertekening van het Europese burgemeestersconvenant. In 2015 stond de teller op 59 Vlaams-Brabantse gemeenten die zich engageerden om de CO2-uitstoot op hun grondgebied tegen 2020 met minstens 20% terug te dringen. Eind december 2015 hadden 39 een goedgekeurd klimaatplan. De provincie helpt de gemeenten. Met steun bij de opmaak van een gemeentelijk klimaatactieplan en bij hun participatieprojecten. Met subsidies voor klimaatprojecten. Met een draaiboek voor organisaties die klimaatacties willen ondernemen. Met de Klimaatkaart waar de duurzame projecten op worden gebundeld.

KLIMAAT NEUTRAAL

KLIMAATPIONIERS INSPIREREN OP DE KLIMAATTOP

>>

27

RUIMTE | LEEFMILIEU

KLIMAATTOP EN KLIMAATPIONIERS Op 27 en 28 november 2015 organiseerde de provincie de eerste Vlaams-Brabantse Klimaattop. In het provinciehuis verzamelden 260 professionelen van wetenschappelijke instellingen, bedrijven, gemeenten en organisaties uit het middenveld, maar ook 160 burgers en 11 scholen. Samen wisselden ze van ideeĂŤn, inspireerden ze elkaar en schaarden ze zich achter het klimaatmanifest. De voorzet werd gegeven door 15 klimaatpioniers, gewone Vlaams-Brabanders die hun klimaatidee met succes vorm hebben gegeven in de praktijk.

www.vlaamsbrabant.be/klimaatneutraal

28

Steenuiltjes als koesterburen Op 7 juni 2015 werd het eerste nest steenuiltjes in Lubbeek geringd. Een belangrijke stap in het steenuilenproject waarmee de gemeente, Natuurpunt en het Regionaal Landschap Noord-Hageland maatregelen nemen om het leefgebied van de steenuilen te bewaren en versterken. Dat doen ze door oude boomgaarden te herstellen en steenuilkasten op te hangen. Dit project past in de ambitieuze biodiversiteitscampagne van de provincie. De steenuil is immers een koesterbuur van de gemeente Lubbeek. Het steenuilenproject kon op een provinciale subsidie van 30.000 euro rekenen. Ook veel andere projecten die de leefgebieden van de 130 koesterburen in Vlaams-Brabant verbeterden, kregen steun van de provincie.

www.vlaamsbrabant.be/koesterburen

29

WAT NOG...

BEDREIGDE DIER- EN PLANTENSOORTEN IN VLAAMS-BRABANT

et Regionaal Landschap Dijleland legH de in oktober 2015 vijf broedhopen aan voor het vliegend hert. De populatie van Overijse is één van de belangrijkste en laatste bolwerken van deze bedreigde keversoort. De provincie zorgde voor een subsidie van 4.543 euro in het kader van de koesterburencampagne.

atuurpunt bouwde een vogelkijkplatN form, een insectenwand en infoborden in De Paddenpoel, een waardevol overstromingsgebied in het natuurgebied Middenloop Velpevallei in Glabbeek en Tienen. Er kwam ook een educatief wandelpad, speciaal om jongeren te bereiken. De provincie gaf het project een subsidie van 20.505 euro.

130

3

6

47

planten

3

vissen

amfibieën

73

koesterburen

37

reptielen

12

dieren

14

zoogdieren

hogere planten

10

insecten

zwammen

34

11 vogels

vlinders

RUIMTE | LEEFMILIEU

Energiebesparing met garantie

30

De provincie begeleidde in 2015 acht gemeenten (Beersel, Halle, Sint-Pieters-Leeuw, Bertem, Lubbeek, Londerzeel, Meise en Asse) bij het opstarten van energieprestatiecontracten (EPC) met een ‘energiedienstenleverancier’. Deze neemt energiebesparende maatregelen in de gemeentelijke gebouwen die zichzelf helemaal terugverdienen.

Zonder extra kosten voor de gemeente en met garantie. Als de overeengekomen besparingen niet worden bereikt, betaalt de energiedienstenleverancier het verschil terug. Een energieprestatiecontract wijkt dus af van de klassieke aanpak waarin het gemeentebestuur zelf verantwoordelijk is voor het uitwerken en uitbesteden van de energiebesparende investeringen en de gemeente deze werkzaamheden dan zelf moeten coördineren en financieren.

www.vlaamsbrabant.be/dubo

WAT NOG...

Het Steunpunt Duurzaam Bouwen van de provincie gaf in juni 2015 zijn duizendste bouwadvies aan een koppel uit Wilsele. Het steunpunt geeft bouwers of verbouwers onafhankelijk advies voor amper 25 euro, of 50 euro voor advies ter plaatse. Door extra steun van de gemeenten is dit zelfs helemaal gratis in 20 van de 65 Vlaams-Brabantse gemeenten.

Op 2 juli 2015 leende de provincie voor het eerst de Gamebike uit aan een speelstraat in Leuven. De Gamebike is een bakfiets boordevol educatief spelmateriaal en klimaatvriendelijke ideeën. Het was het winnende idee van de provinciale klimaatwedstrijd, gewonnen door Het College van Vilvoorde.

Het provinciaal Steunpunt Duurzaam Bouwen organiseerde samen met IGO een samenaankoop voor muurisolatie. Na een reeks infosessies in de provincie in de loop van januari en februari 2015 konden de inwoners intekenen en hun muren laten isoleren aan een voordelig tarief.

Wat kan je zelf doen om van je woning een energiezuinige en gezonde thuis te maken? Dat leerden de bezoekers van de eerste demowoning ‘energievriendelijk en gezond (t)huis’ in Kringwinkel Spit in Wespelaar, van 23 oktober tot 29 november 2015.

De provincie subsidieerde het project met 61.257 euro. De volgende twee jaren worden er nog tien demowoningen in Oost-Brabant ingericht.

De provincies Vlaams-Brabant en Oost-Vlaanderen, de gemeenten Affligem, Asse, Opwijk en Aalst sloegen de handen in elkaar met de Regionale Landschappen Schelde-Durme, Pajottenland & Zennevallei en Groene Corridor om het ‘Erembald tot Kravaalbos’ te verbeteren. Tijdens de Erembald-Kravaal Happening op 11 oktober 2015 konden inwoners de troeven van deze waardevolle natuur ontdekken.

De gemeente Dilbeek en Pro Natura richtten in 2015 een vrolijke, natuurlijke dementietuin in aan het Woonzorgcentrum Breugheldal in Itterbeek. De dementietuin is één van de natuurprojecten in 19 gemeenten die in 2015 in totaal 305.000 euro provinciale subsidies kregen.

31

Op 20 november 2015 plantte het Regionaal Landschap Zuid-Hageland (RLZH) in het woonzorgcentrum Huize Nazareth in Goetsenhoven een belevingsboomgaard aan. Een plaats van ontmoeting, ontspanning en bezinning, en een thuis voor veel dieren. Tegen de winter van 2016 wil het RLZH 100 boomgaarden tellen. Met de steun van de provincie.

Op dinsdag 27 oktober 2015 zaaide landbouwer Peter Coucke zijn akker in Asse in met een mengteelt van wintertarwe en vlasdotter. Deze mengteelt versterkt de biodiversiteit en kadert in het klimaatproject ‘Samen sterk op de akker’. De provincie subsidieert het project met 22.620 euro.

32

RUIMTELIJK ORDENING

Bewoners weekendverblijven krijgen rechtszekerheid In juli 2015 keurde de minister van ruimtelijke ordening de provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen (PRUP) ‘Weekendverblijven, campings en residentiële woonwagenterreinen – delen 2 & 3’ goed. Eerder dat jaar had de provincieraad de plannen vastgesteld. Daarmee zorgde de provincie voor rechtszekerheid voor alweer honderden gezinnen die in weekendhuisjes verbleven in Aarschot, Tielt-Winge en Rotselaar.

GEZINNEN KUNNEN BLIJVEN In Aarschot biedt het plan een oplossing voor de 65 gezinnen. Het residentieel woonwagenterrein aan de Boonzakstraat werd bevestigd.

Daarnaast kwam er aan de Diestsesteenweg en aan wijk Gijmelberg ruimte voor nieuwe woonprojecten.

E

In Rotselaar kunnen meer dan 120 gezinnen blijven wonen in hun weekendhuisjes aan de Vondelweg, Vossebergen, Leybos, Hinderenberg, Guldentop en Kwikstaartweg. De zone met weekendverblijven op de Wijngaardberg wordt omgevormd naar natuurgebied. Op de site Bergzicht in deelgemeente Wezemaal en 2 van de sites in Werchter komt extra plaats voor telkens 15 sociale huurwoningen, specifiek voor de permanente bewoners van weekendverblijven die niet op hun huidige locatie kunnen blijven wonen.

In Tielt-Winge kregen de 85 gezinnen van recreatiezones Kaaskorf 1 en Kaaskorf 2 zekerheid. De bestaande verkavelingen werden omgevormd naar zones voor kleinschalig wonen en verblijven. De delen die nog niet ontwikkeld werden, kregen een bestemming als open ruimte.

>>

BAARBEEK IN ZEMST

33

RUIMTE | RUIMTELIJKE ORDENING

VOOR 5000 INWONERS De provincie werkt al jaren aan oplossingen voor de bewoners van weekendhuisjes, caravans en woonwagens. Eerder werden al in Bertem, Bever, Halle, Holsbeek, Huldenberg, Kortenberg, Lennik, Leuven, Scherpenheuvel-Zichem, SintPieters-Leeuw, en Ternat provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen uitgewerkt. Met Aarschot, Tielt-Winge en Rotselaar komt er een einde aan dit proces. In heel Vlaams-Brabant stelde het provinciebestuur de toekomst van 1300 permanent bewoonde verblijven veilig, goed voor wel 5000 inwoners. Er werd 92 hectare extra woongebied gecreëerd om aan deze permanente bewoning een oplossing te bieden. Er werd ook 72 hectare recreatiegebied omgezet naar een open ruimte bestemming.

34

Afbakening van het kleinstedelijk gebied Op 13 oktober 2015 organiseerden de provincie en de stad Halle een infoavond over de afbakening van het kleinstedelijk gebied Halle. De aanleiding was de voorlopige vaststelling van het provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan (PRUP) ‘Afbakening kleinstedelijk gebied Halle’ door de provincieraad. Het openbaar onderzoek naar dat PRUP liep van 19 oktober tot en met 18 december 2015. De provincie heeft de expliciete bevoegdheid over het afbakenen van kleinstedelijk gebied voor de steden en kernen op haar grondgebied.

Het is een belangrijk ruimtelijk instrument: het trekt een grens tot waar een stad zich kan ontwikkelen. Zo blijft de ruimte buiten en tussen de steden beter bewaard.

Herziening van het ruimtelijk structuurplan Het provinciebestuur startte met de grondige herziening van het ruimtelijk structuurplan Vlaams-Brabant. De vorige versie is tien jaar ouder en intussen kregen nieuwe ideeĂŤn en inzichten vorm. De provincie doet dat niet alleen, in 2015 organiseerde ze verschillende workshops met lokale besturen en middenveldorganisaties. De toekomstvisie reikt creatieve oplossingen aan voor wonen, werken, natuur en open ruimte in de dichtst bebouwde provincie van het land.

De focus ligt op drie sporen: 1. Wonen dicht bij duurzaam vervoer: nieuwe woonprojecten en voorzieningen worden geconcentreerd in de buurt van bestaande of nieuwe busstations, treinstations en fietssnelwegen.

2. Ruimte voor economie en kennis: de provincie gaat bestaande bedrijventerreinen beter benutten en moderniseren, en nieuwe bedrijvenzones die al bestemd zijn, effectief realiseren.

3. Ruimte voor het klimaat: de provincie speelt een voortrekkersrol de omschakeling naar hernieuwbare energie werkt aan een klimaatbestendige inrichting van onze ruimte.

35

RUIMTE | RUIMTELIJKE ORDENING

Waar liggen kansen voor hernieuwbare energie?

In haar streven naar klimaatneutraliteit wil de provincie sterk inzetten op hernieuwbare energie.

Maar de ruimte voor windenergie is schaars in het drukke Vlaams-Brabant. Waar kan windenergie wel? En waar liggen kansen voor andere duurzame energiebronnen zoals zonne-energie, waterkracht, biomassa, geothermie, riothermie en mogelijkheden voor het gebruik van restwarmte?

VITO - de Vlaamse instelling voor technologisch onderzoek - voerde in 2015 een studie uit. Deze studie resulteerde in ‘energiekansenkaarten’ die voor elke hernieuwbare energievormen de mogelijkheden in beeld brengen en ze aftoetsten aan de ruimtelijke kwaliteit en maatschappelijke draagkracht.

36

522 bouwberoepen In 2015 tekenden 522 bouwers of verbouwers beroep aan bij de deputatie. Sinds 1962 is de provincie de eerste beroepsinstantie voor afgewezen bouwvergunningen. De procedure vind je op www.vlaamsbrabant.be/bouwberoep.

WAT NOG...

Groen licht voor de ontwikkeling van de historisch waardevolle citadel van Diest: op 22 september 2015 keurde de provincieraad het ruimtelijk uitvoeringsplan ‘Citadel Diest’ definitief goed.

Op 2 maart 2015 stelde de provincie het masterplan voor dat de toekomstige activiteiten op en rond de festivalweide van Werchter ruimtelijk regelt.

Het plan bepaalt de locatie en de voorwaarden van camping- en parkeervoorzieningen, standen, publiciteit, mobiliteit, buurtwegen en afval(water).

De provincieraad legde op 22 september 2015 het provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan (PRUP)

‘Bijzonder economisch knooppunt Kampenhout-Sas’ vast. Daarin is geen plaats voor een afval-

De deputatie keurde op 23 april 2015 het ruimtelijk uitvoeringsplan ‘Kruisveld’ in Halle goed.

Hierdoor kunnen de voetbal- en tennisterreinen in de wijk uitbreiden en werd er plaats gemaakt voor een nieuwe woonwijk.

Met de goedkeuring van het ruimtelijk uitvoeringsplan ‘Gemeentelijke Werkplaatsen’ in Zemst op 23 april 2015 kunnen de gemeentelijke werkplaatsen en het recyclagepark uitbreiden.

verbrandingsoven. De provincie verzet zich al jaren tegen die plannen.

De gemeente Rotselaar en de provincie startten in 2015 een haalbaarheidsstudie die de mogelijkheid van een treinstation aan de Danonesite onderzoekt. De studie moet in 2016 resulteren in drie mogelijke scenario’s.

Bij de uitwerking van een ruimtelijke visie voor het kleinstedelijk gebied Asse, bepaalde de provincie het voorkeurtracé voor de ringweg. Op 24 maart 2015 stelde ze het plan voor aan de inwoners op een druk bijgewoonde infoavond.

De Belgische Fruitveiling in Glabbeek mag uitbreiden, de deputatie keurde op 23 april 2015 het ruimtelijk uitvoeringsplan goed dat dit mogelijk maakt.

De provincieraad bracht in april 2015 een negatief advies uit over gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) dat de weg vrijmaakt voor het Uplace-project. Volgens de provincie brengt Uplace onder meer de sanering van de bodemverontreiniging in Vilvoorde in het gedrang en is de druk op het wegennet te groot.

37

Op 18 juni 2015 stelden de provincie Vlaams-Brabant, de stad Aarschot, de intercommunale Interleuven, VOKA en POM de moderniseringsplannen voor van het bedrijventerrein Nieuwland. Omdat ruimte schaars is in Vlaams-Brabant, trekt de provincie de volgende vijf jaar jaarlijks 300.000 euro uit voor de optimalisatie van bestaande bedrijventerreinen.

De politiezone Pajottenland mag een nieuw politiehuis bouwen aan de Edingsesteenweg in Kester. De deputatie van Vlaams-Brabant keurde op 9 juli 2015 het gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan goed.

www.vlaamsbrabant.be/ruimtelijkeordening

H2

38

KENNIS ALS MOTOR Een slimme provincie met een innovatieve economie, veelzijdig onderwijs en plaats voor landbouw.

39

RUIMTE | WATERLOPEN

40

ECONOMIE ©imec

Investeren in innovatie De provincie steunde in 2015 innovatie met een subsidie van 400.000 euro voor zes unieke projecten. Vlaams-Brabant is met haar universiteiten, hogescholen, kenniscentra en talloze innovatieve bedrijven de uitgesproken kennisregio in Vlaanderen. De kenniseconomie zorgt voor tewerkstelling en welvaart, en dat wil de provincie versterken.

41

DRONES EN LASERLICHT De zes projecten in een notendop. Sports.Tech is een samenwerkingsproject met en voor de topsport. Flanders Pharma Hub maakt van Brussels Airport de favoriete Iuchthaven voor het verschepen van farma-producten. Drone-Age is een project waarbij twee academies worden opgericht voor het bouwen en gebruiken van drones. Ingenieurs in het Woonzorgcentrum is zoals het klinkt: ingenieurs van de KU Leuven doorgronden de noden en zoeken technische oplossingen in het OCMW-rusthuis van Leuven. Topregio voor fotonica maakt kmo’s bewust van de troeven van laserlicht en lichttechnologie. MobiOne ontwikkelt het groene stadsvoertuig van de toekomst.

Sports.Tech en Flanders Pharma Hub zijn opgestart vanuit het samenwerkingsverband Flanders Smart Hub. Bedrijven en kennisinstellingen versterken daarin samen de kennisregio Vlaams-Brabant in de 5 speerpuntsectoren: lifetech, logistech, foodtech, cleantech en createch.

Flanders Smart Hub promoot Vlaams-Brabant bij (buitenlandse) investeerders.

>>

CLEANROOM imec

KENNIS | ECONOMIE

MET EUROPESE STEUN De Provincie engageerde zich voor drie Europese Interreg-projecten goed. In deze projecten werken Vlaanderen en Nederland samen op het vlak van innovatie en milieubescherming. Door de goedkeuring kunnen ze op flinke Europese subsidies rekenen.

Het project PV op maat wil zonnepanelen efficiÍnter en meer op maat integreren in woningen en gebouwen. Europa subsidieert met 3.150.000 euro. Het project 2B Connect zet in op de ontwikkeling van groene infrastructuur door bedrijven te laten samenwerken aan meer biodiversiteit. De terreinen van zo’n 70 bedrijven krijgen een biodiverse inrichting. Europese subsidie: 3.012.582 euro. Het project Meer natuur voor pittig fruit wordt getrokken door de Regionale Landschappen Zuid-en Noord-Hageland. Het spoort fruittelers aan om op een natuurlijke manier aan tuinbeheer te doen en zo bijen aan te trekken. Subsidie: 649.563 euro.

De provincie geeft via cofinanciering 717.750 euro steun aan 5 projecten (CrossRoads 2, CrossCare, PV Op Maat, Bio-Hart en 2B Connect).

42

Arbeidszorg is nuttig werk Arbeidszorg is onbetaald werk op maat voor mensen die niet op de gewone arbeidsmarkt terecht kunnen. Het helpt om regelmaat op te bouwen, vaardigheden en mensen te leren kennen, of gewoon om weer zin te geven in werk.

De provincie gaf in 2015 300.000 euro subsidies aan 22 arbeidszorginitiatieven in Aarschot, Buizingen, Diest, Grimbergen, Herent, Holsbeek, Kersbeek-Miskom, Lennik, Leuven, Lovenjoel, Scherpenheuvel, Tienen, Wezemaal. Hierdoor konden 90 medewerkers aan de slag op een arbeidszorgplaats. De provincie organiseert ook overleg, signaleert pijnpunten aan de Vlaamse overheid en fungeert als schakelniveau tussen beleidsdomeinen en overheden. Dat is nodig, want arbeidszorg is een complexe en versnipperde bevoegdheid.

Detailhandel onder de loep De detailhandel in Vlaams-Brabant is goed voor zo’n 44.000 jobs. Dat is belangrijk genoeg om deze economische sector onder de loep te nemen, vond de provincie. In 2015 rondde ze een analyse en studie af die twee jaar had geduurd.

Elke gemeente kreeg een feitenfiche met alle gegevens over de kleinhandel, zoals de koopstromen en de bezoekmotieven. De sterktes en zwaktes van elke gemeente werden geanalyseerd en de studie deed meteen een aantal beleidsaanbevelingen.

Enkele conclusies van de studie over de detailhandel in Vlaams-Brabant: • De detailhandel beslaat een oppervlakte van 1.512.748 m² (excl. leegstand).

• 23,7% van de detailhandel bevindt zich op bedrijventerreinen.

• 4,1% van de aankopen gebeurt via het internet.

• De leegstand is gestegen van 53.706m² (2008) naar 92.119m² (2014).

WAT NOG...

18 sociale-economieprojecten kregen in 2015 samen een provinciale subsidie van 329.940 euro. Goed voor 5.081 jobs.

De provincie gaf in 2015 voor in totaal 80.000 euro aan subsidies aan Unizo, UC Leuven-Limburg, KU Leuven, Voka en Innovatiesteunpunt voor vorming voor ondernemers en zelfstandigen. Zo stimuleert de provincie het ondernemerschap.

JODIMA KAMPENHOUT

www.vlaamsbrabant.be/economie

43

RUIMTE | WATERLOPEN

44

EUROPA

De provincie brengt Europa naar ons Europa investeerde in de periode 2007-2013 fors in Vlaams-Brabant.

Met de hulp van de dienst Europa van de provincie stroomde er meer dan 60 miljoen euro naar meer dan 350 heel concrete projecten. In 2015 werd het programma 2007-2013 helemaal afgerond en kwam het nieuwe Europese programma voor 2014-2020 stilaan op gang.

45

HULP AAN DE REGIO’S Met een budget van 352 miljard euro - een derde van het EU-budget - wil Europa de regio’s helpen om slim, duurzaam en inclusief te groeien. België ontvangt 2,28 miljard euro en investeert ook zelf mee.

De Europa 2020-doelstellingen bepalen in grote lijnen waar dat geld naar toe gaat: groei en banen scheppen, de klimaatverandering, de energieafhankelijkheid aanpakken en de armoede en sociale uitsluiting terugdringen. De ambitie van de provincie is om in deze periode 36 miljoen euro aan Europese subsidies naar Vlaams-Brabant te laten vloeien.

In 2015 bereidde de dienst Europa de nieuwe programma’s voor en maakte ze deze bekend bij haar partners. In Diest en Herne organiseerde ze infomomenten – roadshows – voor gemeentelijke ambtenaren en lokale politici. Hier werden de programma’s en de mogelijkheden voorgesteld en projectideeën besproken met de projectmanagers.

>>

WATERSITE VILVOORDE

KENNIS | EUROPA

EFRO In 2015 werden ook de eerste projectoproepen gelanceerd. Binnen het EFRO-programma (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling ) konden projecten ingediend worden rond onder meer verhoogde energie-efficiëntie bij kmo’s en ondernemende innovatieve partnerschappen/ecosystemen in studentensteden. Binnen het Leader-programma Hageland+ viel er 640.000 euro steun van de provincie, Vlaanderen en Europa te verdelen.

www.vlaamsbrabant.be/europa

Europa helpt energie besparen 46

De provincie Vlaams-Brabant nam in 2015 deel aan het Europese project ‘Beyond Energy Action Plans’ (BEAST). Dit project zette dat jaar 23 energieprojecten op de rails in de negen partnerlanden België, Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk, Zweden, Letland, Kroatië, Italië, Cyprus en Spanje. Met de Europese steun hielp de provincie haar gemeenten op weg naar Energy Performance Contracting, of energieprestatiecontracten (EPC). Dat is een alternatieve financieringsvorm om bestaande gebouwen energiezuinig te maken. Acht gemeenten stapte mee in het project: Beersel, Halle, St-Pieters-Leeuw, Bertem, Lubbeek, Londerzeel, Meise en Asse. De provincie begeleidde hen bij het zoeken en aanstellen van een energiedienstenleverancier of ESCO (Energy Service Company). Die neemt energiebesparende maatregelen in de gemeentelijke gebouwen die zichzelf helemaal terugverdienen, zonder extra kosten voor de gemeente. Het project ontving van Europa een subsidie van 85.680 euro, de provincie droeg 45.674,00 euro bij.

Hageland en Pajottenland zijn LEADER-gebieden Het Hageland en het Pajottenland werden erkend als LEADER-gebied 2014-2020. LEADER staat voor Liaison Entre Actions de Développement de l’Economie Rurale, het is een Europees programma dat de ontwikkeling van het platteland wil versterken. Projecten die dit doen, komen in aanmerking voor Europese, Vlaamse en provinciale subsidies. Het provinciale managementcomité van Vlaams-Brabant keurde in maart 2015 de ontwikkelingsstrategieën van beide regio’s goed.

Het Hageland zet in op leefbare dorpen, armoede en kwetsbaarheid in de landbouw en plattelandsgemeenschap, en profilering en promotie van de streekidentiteit. Het Pajottenland heeft naast leefbare dorpen en profilering en promotie van de streekidentiteit gekozen voor duurzame energie en klimaatadaptatie als prioriteit.

Herwaardering voor het Elisabethpark Op 8 juni 2015 opende de stad Halle het vernieuwde Elisabethpark. Het park werd kindvriendelijker gemaakt, de Zenne kreeg een herwaardering en er kwam meer natuur in de vorm van een grasveld, bloemenweide en een hoogstamboomgaard. Die boomgaard maakt deel uit van het plattelandsproject ‘5 sterren voor de hoogstamboomgaard’ van het Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei. Het park werd gerealiseerd met 60.000 euro steun van de provincie Vlaams-Brabant, Vlaanderen en Europa via het Europees Programma voor Plattelandsontwikkeling.

47

WAT NOG...

Van 22 februari tot en met 30 maart 2015 liep

SpEUrnEUs, een online wedstrijd over de Europese Unie voor leerlingen van de derde graad basisonderwijs. Klas L6A van de gemeentelijke basisschool Boortmeerbeek won de wedstrijd.

Voor secundaire scholen organiseerde het infopunt Europe Direct Vlaams-Brabant van 2 tot 5 februari een reeks workshops in het provinciehuis in Leuven.

De provincie gaf een subsidie van 23.000 euro aan Toerisme Vlaams-Brabant om de Hagelandse wijndruif te promoten. De Hagelandse wijn is een toeristische troef van de streek. Met het geld werden infopanelen aan de wijndomeinen geplaatst en verscheen er een brochure. De Hagelandse wijndruif als streekproduct kadert in het Europees Programma voor Plattelandsontwikkeling.

48

LANDBOUW

De landbouw van morgen Op proefvelden van de proefcentra Herent en Pamel bloeiden in 2015 niet alledaagse gewassen. Daar doet de provincie onderzoek naar bijzondere en innovatieve teelten zoals goudsbloem en quinoa en naar bio-gebaseerde grondstoffen zoals miscanthus. Voor telers is het belangrijk te weten welke gewassen en variĂŤteiten teelttechnisch haalbaar en rendabel zijn. Hoe verloopt de onkruidbeheersing? Welke ziekten en plagen vormen een risico? De proefcentra staan de telers bij in het zoeken naar een antwoord op al deze vragen. Naast teelttechnische kwesties wordt ook de economische rendabiliteit onder de loep genomen.

JAAR VAN DE BODEM 2015 was het internationale jaar van de bodem. Tijdens de afgelopen 20 jaar werden er in Vlaams-Brabant heel wat proefvelden aangelegd om onderzoek te voeren naar een goede bodemkwaliteit. Zo is er het compostproefveld in Boutersem en zijn er percelen waar ploegen met niet-kerende bodembewerking wordt vergeleken, zowel in regio Leuven als in het Pajottenland. Het gaat om projecten van lange termijn, want de gunstige invloed van bodemtechnieken kan vaak maar na verloop van jaren worden vastgesteld.

>>

BERTEM

49

KENNIS | LANDBOUW

LANDBOUWRAPPORT In december 2015 bracht de provincie het rapport ‘Duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw’ uit, met daarin een blik op het verleden, heden en toekomst van de landbouw. Ook met een momentopname van 2015. Enkele cijfers: In Vlaams-Brabant is 42% van de oppervlakte 89.424 ha - in gebruik door landbouw (in 2013).

Meer dan de helft daarvan wordt ingenomen door akkerbouw. We zijn ook een fruitprovincie want één vierde van de Vlaamse fruitboomgaarden ligt hier, voornamelijk in het Hageland. Ook voor verschillende ecologische factoren scoren we goed.

Het nitraatgehalte in de bodem werd in 12% van de MAP-meetpunten overschreden, in Vlaanderen ligt dat op 21%. In 2014 telde de provincie nog 2.882 landbouwbedrijven.

50

FRUITBEDRIJF VAN HELLEMONT

Gegoten in het landschap Op 27 januari 2015 maakte de provincie de acht winnaars bekend van de wedstrijd landschapsintegratie. Met deze wedstrijd wilde de provinciale landbouwkamer de land- en tuinbouwbedrijven belonen die hun bedrijf voorzien van beplanting om het beter in te passen in de omgeving. De winnaars kregen een geldprijs die maximaal 70% van de totale kostprijs van de beplanting bedroeg.

Het totale budget was 20.000 euro. Land- en tuinbouwbedrijven kunnen trouwens gratis en vrijblijvend beroep doen op de landschapsarchitect van de provincie Vlaams-Brabant. Die maakt dan een beplantingsplan om het bedrijf beter te integreren in het landschap.

D’HERTEFELT - D’HOLLANDER

www.vlaamsbrabant.be/landbouw

Gratis bloemenzaad voor de bijtjes Vlaams-Brabanders konden in het voorjaar 2015 een gratis zakje met bloemenzaad bestellen bij de provincie. Het stuifmeelrijke mengsel van klaprozen, korenbloemen, boekweit, dille, koriander en andere bloemen helpt de bijen te overleven. De bijenpopulatie doet het niet goed, het aantal bijtjes neemt af en dat is een verlies voor de land- en tuinbouw en voor de biodiversiteit. Het diertje is immers een belangrijke natuurlijke helper bij de bestuiving van veel waardevolle land- en tuinbouwgewassen en wilde planten. In het Hageland gebruikten een dertigtal fruittelers het provinciale bloemenzaad om perceelranden en verloren plekjes aan de fruitplantages in te zaaien.

Aan inwoners van Vlaams-Brabant werden 6000 zakjes verdeeld.

51

KENNIS | LANDBOUW

Groene zorg op de boerderij Het Steunpunt Groene Zorg kreeg een provinciale subsidie van 33.000 euro voor zorgboerderijen.

Op een zorgboerderij helpen mensen uit kwetsbare groepen met dagelijkse klusjes. Soms draaien ze zelfs mee in het gezinsleven. Het gaat vooral om jongeren met problemen thuis, op school of in de instelling, maar ook om mensen met een beperking, een psychiatrisch probleem, ouderen of mensen in kansarmoede. Vlaams-Brabant telt 93 zorgboerderijen. Het Steunpunt Groene Zorg staat in voor de doorstroming en opvolging tussen de welzijnsvoorzieningen en landbouwbedrijven.

STEUNPUNT GROENE ZORG

52

WAT NOG...

De jaarlijkse Dag van de Aardbei telde op zondag 10 mei 2015 weer duizenden bezoekers.

Tijdens deze dag vol proeverijen, culinaire demonstraties, wandelingen en animatie in Proefcentrum Pamel in Roosdaal stellen de aardbeientelers hun mooiste fruit voor.

De provincie verdeelde in november 2015 een duizendtal witloofboxen in de scholen. Met de teeltkit konden 20.000 leerlingen hun eigen witloof telen, oogsten en proeven. Zo leerden ze deze bittere groente uit eigen streek waarderen. Aanvullend kunnen de leerlingen in Proefcentrum Herent, onderzoekscentrum voor witloof en andere teelten, terecht voor een boeiende rondleiding achter de schermen.

Vanaf 8 juni 2015 konden druiventelers uit de Druivenstreek het eerste streekeigen druivenplantgoed kopen van 3WPlus Sociale Werkplaats. Met het kweekprogramma wilden de Nationale Proeftuin voor Witloof, 3WPlus en hun partners de toekomst verzekeren van de erkende Vlaams-Brabantse tafeldruif. Een initiatief van het intergemeentelijke druivenplatform, waar ook de provincie zich in heeft geĂŤngageerd.

ECOLOGIE

ECONOMIE

89.424 ha

OVERSCHRIJDINGEN VAN NITRAAT IN MAP-MEETPUNTEN

12%

VLAAMS-BRABANT

1.903 ha

21%

grond in landbouwgebruik

VLAANDEREN

vrijwillige maatregelen erosiebestrijding door landbouwers (50% tov totaal Vlaanderen) Alle zeer sterk en sterk erosiegevoelige gemeenten hebben een erosiebestrijdingsplan of een plan in opmaak

LANDBOUWREGIO’S: Hageland en Pajottenland IN MINDERE MATE: Brabantse kouters en Dijleland

LANDBOUWOPPERVLAKTE FOSFAAT in oppervlaktewater en kwaliteit grondwater nog te verbeteren in het kader van doelstellingen

42

% Landbouw Andere gebruiken

58%

BRABANTSE KOUTERS

DIJLELAND

IHD – PAS – SBZ vergunningen

4,2%

GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN: belang flankerend beleid

emissies in Vlaams-Brabant door landbouw en natuur

WELZIJN

93

zorgboerderijen

79

bedrijven in het netwerk Boeren met Klasse, jaarlijks meer dan 20.000 bezoekers

LEUVEN

HAGELAND

BRUSSEL PAJOTTENLAND & ZENNEVALLEI

52% > 55 jaar

2.882

SCHAALVERGROTING GEMIDDELDE GROOTTE:

25,7 HA

land- en tuinbouwbedrijven

HET AANDEEL VAN VLAAMS-BRABANT TOV VLAANDEREN: Veel fruiteelt: Veel witloof:

25,7 % >50%

Weinig intensieve veeteelt:

2,4%

3,7%

53

RUIMTE | WATERLOPEN

54

ONDERWIJS

Brug tussen onderwijs en arbeidsmarkt De kennisregio Vlaams-Brabant heeft niet alleen nood aan hoog opgeleide bollebozen, ook technisch geschoold personeel is onmisbaar. De provincie investeerde in 2015 in onderwijs flankerende projecten om het onderwijs beter op de arbeidsmarkt af te stellen.

TECHNIEK IN DE KLAS Op 8 mei 2015 organiseerden de provincie en RVO-Society een demodag in het provinciehuis in Leuven. Hier konden directies en leerkrachten van alle basisscholen proeven van het traject ‘Techniek? Ook in mijn klas’. Tijdens dat traject wordt de school een jaar lang op sleeptouw genomen om techniek een structureel plaatsje te geven in de lessen. De provincie en RVO-Society helpen ook bij het opstellen van een schoolwerkplan ‘Techniek’ zodat de school gemakkelijker de eindtermen halen.

DOE-BEURS Van 10 tot en met 12 februari 2015 organiseerde de provincie een doebeurs in de Brabanthal in Leuven. 5.025 leerlingen van 10 tot 14 jaar uit 110 Vlaams-Brabantse scholen konden er kiezen uit 92 workshops rond jobs als matroos, ondernemer, verpleegkundige, wetenschapper, kok, tuinaannemer en veel meer. Met de beurs wil de provincie kinderen stimuleren om hun studiekeuze te baseren op hun eigen talenten en interesses. Zo vergroten ze hun slaagkans.

www.vlaamsbrabant.be/onderwijs

DOEBEURS BRABANTHAL LEUVEN

55

KENNIS | ONDERWIJS

Nieuwbouw voor De Sterretjes In het voorjaar van 2015 zijn de grondwerken voor de nieuwbouw van de provinciale school De Sterretjes in Tienen gestart. De nieuwe school aan de Alexianenweg wordt een veilige cocon voor een honderdtal kinderen van het buitengewoon onderwijs. Een deel van het multifunctionele gebouw kan na de schooluren verhuurd worden aan organisaties. De provincie koos voor een duurzame en eenvoudige inrichting. De opening is voorzien op 1 september 2016. De kostprijs bedraagt 3,7 miljoen euro.

56

WAT NOG...

De scholen D’Hek Landen en De VeSt uit Vilvoorde en het Centrum Leren en Werken Castor uit Vilvoorde doen inspanningen om de kloof tussen onderwijs en de arbeidsmarkt te dichten. De provincie steunt met telkens 1.000 euro.

Het provinciebestuur steunde in 2015 innovatieve projecten in het onderwijs. KTA1 in Diest ontwierp gepersonaliseerde werkkoffers met beschermingsmiddelen voor de leerlingen en kreeg een provinciale subsidie van 5.000 euro. De provincie organiseerde een interactieve workshop over gezonde voeding voor de leerlingen van BuSo de Bremberg uit Molenstede. En in het najaar van 2015 bestelden meer dan 100 Vlaams-Brabantse scholen een fruitbox met twee kilo appels en peren. De drie scholen met de gezondste fruitrecepten, kregen een waardebon van 300 euro.

De provinciale school PISO Tienen naam deel aan het SODA-project. SODA staat voor Stiptheid, Orde, Discipline en Attitude, competenties die de leerlingen nodig hebben op de arbeidsmarkt. De leerlingen die hun SODA-attest haalden, werden op 28 mei 2015 verrast met een toffe SODA-dag met een fuif als afsluiter.

57

Met CLIL (Content en Language Integrated Learning) kunnen er niet-taalvakken in een andere taal onderwezen worden. De Wijnpers is één van de 50 pilootscholen in Vlaanderen.

Sinds schooljaar 2015-2016 organiseert De Wijnpers ‘Artistieke opleiding’ in de derde graad KSO, een bijkomende keuze naast Toegepaste Beeldende Kunst. Dit vult een regionale leemte in, vermijdt een ongekwalificeerde uitstroom èn zorgt voor een vlotte doorstroom naar het Hoger Kunstonderwijs.

In lijn met het M-decreet biedt De Wijnpers 2 nieuwe klassen ‘OV4 type 9’ voor normaalbegaafde kinderen met autisme.

58

GENIETEN IN VLAAMSBRABANT Met cultuur, natuur, erfgoed en jong talent om te koesteren.

Heerlijk om te fietsen, te wandelen, te proeven.

59

60

TOERISME

Het beste wandelland Vlaams-Brabant is de beste wandelprovincie van het land. Zonder twijfel, want al twee jaren op rij viel de provincie in de prijzen. In 2015 werd het Wandelnetwerk Pajottenland uitgeroepen tot beste Belgische wandelroute van het jaar op de Fiets- en Wandelbeurs in Antwerp Expo. De jury prees de kwaliteit van de routes en de kaart, het heldere overzicht, het bijhorende boekje en de info op de website.

WANDELNETWERK GETEVALLEI Op 12 september 2015 stelde Toerisme Vlaams-Brabant het nieuwe wandelnetwerk Getevallei voor. Ze werkte daarvoor samen met het Regionaal Landschap Zuid-Hageland en de gemeenten Geetbets, Linter, Tienen en Zoutleeuw. Het netwerk van 250 kilometer rijgt de knooppunten aaneen in een landschap van akkers en weiden, fruitgaarden en prachtig monumentaal erfgoed, natuurgebieden en charmante dorpjes. Een schoonheid die ook de jury tijdens de Fiets- en Wandelbeurs 2016 niet was ontgaan: na het Pajottenland werd het wandelnetwerk Getevallei bekroond tot de beste Belgische wandelroute van het jaar.

De realisatie van het nieuwe wandelnetwerk kostte 216.000 euro.

Daarvan betaalde Toerisme Vlaams-Brabant 61.000 euro en de provincie 22.000. Europa, Toerisme Vlaanderen, de gemeenten en het Regionaal Landschap Zuid-Hageland betaalden ook hun deel.

www.toerismevlaamsbrabant.be

SAMENVLOEIING KLEINE EN GROTE GETE (ZOUTLEEUW)

61

VRIJE TIJD | TOERISME

Meer dan 2 miljoen overnachtingen Het toerisme in Vlaams-Brabant is in 2015 sterk gegroeid. Het aantal logiesuitbatingen steeg van 310 in 2010 naar 411 in 2015. Ook de vraagzijde volgde de tendens: sinds 2009 steeg het aantal overnachtingen elk jaar gemiddeld met 7,3%.

Daarmee was Vlaams-Brabant in 2015 de sterkst stijgende provincie van Vlaanderen. 2015 was ook het beste jaar ooit voor het toerisme in de provincie. Het aantal overnachtingen haalde voor het eerst de kaap van 2 miljoen.

Equitrail rond Brussel 62

Op zondag 14 juli 2015 reden paardenliefhebbers de ‘Equitrail rond Brussel’ in. Deze nieuwe bewegwijzerde ruitertrail gaat in een lus van 230 kilometer rond Brussel. Zeven aansluitende dagtochten snijden dieper de Groene Gordel in. Samen vormen ze een netwerk van 430 kilometer van de mooiste ruiterpaden. Toerisme Vlaams-Brabant maakte een kaart en een viertalige infogids met daarin alle praktische en toeristische informatie.

De provincie Vlaams-Brabant financierde het project met 30.000 euro, Toerisme Vlaams-Brabant investeerde 60.000 euro.

Aan de andere kant van de provincie riep het Nederlandse ruitermagazine Bit Averbode en de Merodebossen uit tot beste buitenrijgebied voor ruiters.

Fietstoerisme in het Hageland goed voor 5,8 miljoen euro Toerisme Vlaams-Brabant maakte in februari 2015 de cijfers bekend van de tellingen die ze deed op het Fietsnetwerk in het Hageland. Daaruit bleek dat in 2014 542.637 recreatieve fietsers gebruik maakten van het fietsnetwerk. Ze spendeerden gemiddeld 10,69 euro per persoon en per fietstrip in de lokale horeca, aan streekproducten of bezienswaardigheden. Voor 2014 waren ze dus goed voor een omzet van 5.800.997 euro. Een flinke bijdrage in de Hagelandse economie.

63

VRIJE TIJD | TOERISME

Biermaand Vlaams-Brabant Van 24 april tot 25 mei 2015 was Vlaams-Brabant meer dan ooit het hart van Bierland België. Tijdens deze Biermaand zetten acht brouwerijen hun deuren open en pakten gemeenten uit met originele bierformules zoals bierverhalen, bierproeverijen en begeleide bierfietstochten. De Biermaand startte met het Zythos Bierfestival op 25 en 26 april in de Brabanthal in Leuven, waar meer dan 100 Belgische brouwers wel 500 verschillende bieren vertegenwoordigden. Het grootste festival van Belgische bieren ter wereld. In Leuven gonsde het dat weekend van activiteiten, proeverijen en workshops. De Biermaand eindigde met het Leuven Innovation Beer Festival in De Hoorn in Leuven.

Hoe belangrijk is en was de biercultuur van Vlaams-Brabant? Dat lees je in het boek ‘Vlaams-Brabant drinkt. Bier- en jenevercultuur sinds 1800’ van auteur Annelies Tollet, in opdracht van de provincie. Het boek werd voorgesteld op 24 oktober 2015.

64

BROUWERIJ DE KROON

WAT NOG...

De provincie Vlaams-Brabant, Toerisme VlaamsBrabant, Bloso en vzw ‘de Rand’ werkten ook in 2015 samen aan de organisatie van het Gordelfestival. Dat hield veel meer in dan een enkele festivaldag: de hele zomer lang stond de Groene Gordel in de kijker en werden er activiteiten georganiseerd onder de noemer Gordelfestival. De topdag op 6 september lokte 20.000 bezoekers.

Op weekend in de mooiste decors van Vlaanderen.

Mooiste advertentie van 2015 Toerisme Vlaams-Brabant haalde nog een mooie prijs binnen met de ‘mooiste advertentie van 2015’, met een likeability score van 8,2. Deze werd uitgereikt door de persgroep Advertising.

!

NDIG HA d met teen op pa lare Me ant-en-k . deze 5 k outes wandelr

KOM WANDELEN EN LOGEREN IN VLAAMS-BRABANT

WAT NOG...

W W W.V E R L I E F D O P V L A A M S B R A B A N T. B E

Met ‘Iedereen Toerist’ lanceerde de provincie een toeristisch aanbod dat voor iedereen toegankelijk is. Tijdens de ‘Iedereen Vinne’-dag op 12 september 2015 in Provinciedomein Het Vinne kon iedereen kennismaken met het toegankelijke, toeristische aanbod van Vlaams-Brabant.

IEDEREEN TOERIST

Van 24 tot 26 april 2015 organiseerde Toerisme Vlaams-Brabant een Hagelands Bloesemweekend vol smakelijke wandelingen, fiets-, paarden- en ezeltochten. Dat gebeurde samen met de gemeenten Glabbeek, Hoegaarden, Kortenaken, Landen, Tienen en Zoutleeuw.

Toerisme Vlaams-Brabant wil Brusselaars en

expats bewust maken van het toeristische potentieel van de Groene Gordel als aantrekkelijke, pittoreske en groene regio. Brussel ligt immers vlakbij, met haar hoge concentratie Europese en internationale instellingen en organisaties. Sinds oktober 2015 wordt hier actief op ingezet.

65

VRIJE TIJD | TOERISME

Toerisme Vlaams-Brabant en het ComitĂŠ Vollezele Leeft organiseerden op zondag 18 oktober 2015 de vijfde editie van de Dag van het Brabants Trekpaard. Terwijl het aantal trekpaarden elders daalt, blijft het bestand in Vlaams-Brabant status quo. Dat is te danken aan de veulenpremie, waarbij fokkers per paard een provinciale premie van 200 euro krijgen. In 2015 kwamen er vijf nieuwe fokkers bij in de provincie.

66

Op de Balenberg in Baal opent in juni 2016 het Sven Nys Cycling Center. De oude woning op de heuvel ruimt plaats voor een gloednieuw belevingscentrum waar elke liefhebber van offroad fietsen zijn hart kan ophalen. Rond het centrum komt een natuur- en fietslandschapspark.

Toerisme Vlaams-Brabant coĂśrdineert de publiek-private samenwerking (PPS) die dit project mogelijk maakt. Het project werd in juni 2015 onder grote mediabelangstelling aan het publiek voorgesteld.

De ruwbouwwerken gingen van start en de inhoud werd uitgetekend. Opening voorzien juni 2016.

Belevingscentrum ‘14-’18 Op 11 juni 2015 bestond het Belevingscentrum ’14-’18 in Tildonk net een jaar. Dat werd gevierd van 14 tot 21 juni met een feestweek. Op 9 juli sloot het Belevingscentrum aan bij een wereldwijd herdenkingsinitiatief ter gelegenheid van de 30.000ste Last Post in Ieper. Die dag klonk de Last Post ook in Tildonk. In 2015 telde Toerisme Vlaams-Brabant ook nog drie nieuwe projecten over de Eerste Wereldoorlog voor: de ontsluiting van de Lipsewandeling langs het Belevingscentrum ’14-’18, de toeristische autoroutes langs Dijle- en Getelinie en een tentoonstelling met fietsen over de Groote Oorlog in het Belevingscentrum van Tildonk.

67

WEGWIJS | PROVINCIERAAD

68

ERFGOED

Crematorium Hofheide wint architectuurprijs Het crematorium Hofheide in Holsbeek won de tweejaarlijkse provinciale architectuurprijs ‘Patrimonium voor de toekomst’. De editie 2015 richtte zich op openbare, publieksgerichte en bedrijfsgebouwen.

De jury boog zich over dertig heel verschillende inzendingen. Crematorium Hofheide - een plan van architecten Coussée & Goris - sprong eruit. Het oordeel: ‘ Wars van christelijke symboliek staat het gebouw als een sarcofaag in een verloren hoek van het glooiende Hageland.

De architecten hebben de natuurlijke schoonheid van de site ten volle benut en waar nodig versterkt. De architectuur van het crematorium is verstrengeld met het landschap.’ De architect en de bouwheer van het winnende project kregen elk een geldprijs van 3.500 euro.

Architectuurcriticus Koen Van Synghel goot het winnende ontwerp en zeven andere door de jury geselecteerde projecten in een rijk geïllustreerde brochure.

www.vlaamsbrabant.be/erfgoed

CREMATORIUM HOFHEIDE HOLSBEEK G-TEAM VAN BASKETBALCLUB ASSE-TERNAT

69

VRIJE TIJD | ERFGOED

Steun voor het Vlaams- Brabantse erfgoed De provincie investeerde 16.197,25 euro in vier erfgoeddepots. De kerkfabriek Sint-Jan de Doper van Averbode, het Cultureel Erfgoed Annuntiaten Heverlee, Museum voor Oudere Technieken (MOT) in Grimbergen en de stad Vilvoorde kregen de steun om hun erfgoed in optimale omstandigheden te bewaren. Daarnaast kregen 19 erfgoedprojecten een provinciale subsidie voor ontsluiting van erfgoed of voor archeologische projecten voor een totaalbedrag van 134.000 euro.

ANNUNTIATEN

70

Erkenning bovenlokale musea Musea met een Vlaams kwaliteitslabel kunnen van de provincie een indeling het ‘regionale niveau’ krijgen vanwege hun bovenlokale werking.

Erfgoedsite Tienen, Museum voor Oudere Technieken (MOT) in Grimbergen, FeliXart Museum in Drogenbos, Museum Parkabdij in Leuven en Kasteel van Gaasbeek viel deze eer te beurt.

Erfgoedsite Tienen, MOT, FeliXart en Parkabdij kregen daar bovenop elk een structurele subsidie van 125.000 euro voor de uitdieping van hun regionale erfgoedwerking.

WAT NOG...

Voor de realisatie van projecten rond ‘landschapszorg’ en ter bevordering van de landschapsbeleving ontvingen de vijf Regionale Landschappen in 2015 in totaal 405.600 euro.

MOT

Vlaams-Brabant drinkt Op 24 oktober stelde de provincie het boek ‘Vlaams-Brabant drinkt’. Bier- en jenevercultuur sinds 1800’ voor. Auteur Annelies Tollet belicht daarin de rol van brouwers en stokers in het sociale, politieke en culturele leven, de maatschappelijke inbedding van consumptiepraktijken en de beeldvorming van alcohol in reclame, liederen, wetgeving, toerisme en heemkunde. Het boek vloeit voort uit een historisch onderzoeksproject uitgevoerd door KADOC-KU Leuven, Amsab-ISG, ADVN en Liberaal Archief, in opdracht van de provincie.

WAT NOG...

De provincieraad keurde op 24 maart 2015 het definitieve ontwerp voor de restauratie van het oude Wijnpersgebouw in Leuven goed. Dat historische gebouw uit de 16de eeuw is geïntegreerd in het domein van de provinciale school De Wijnpers maar staat al een tiental jaar leeg.

Met deze restauratie en beperkte nieuwbouw krijgt het monument een nieuwe kans.

De provincie Vlaams-Brabant wil met de nieuwe ‘360° erfgoedprojecten’ het niet-beschermde klein historisch erfgoed én het omringende landschap dat er onlosmakelijk mee verbonden is herwaarderen. In 2015 kregen de vijf Regionale Landschappen elk 10.140 euro voor terreinrealisaties in Aarschot, Beersel, Glabbeek, Oud-Heverlee en Zemst.

71

VRIJE TIJD | ERFGOED

Klimmen tijdens Open Monumentendag

72

Tijdens Open Monumentendag van 13 september 2015 zette de provincie de deuren open van de oude papierfabriek van Huizingen, het laatst bewaarde voorbeeld van een industriĂŤle papierfabriek in de regio ten zuiden van Brussel. In 2009 kocht de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Vlaams-Brabant de verwaarloosde en leegstaande site.

Een reconversieproject moet de voormalige fabriek nieuw economisch leven in te blazen. Monumentenwacht Vlaams-Brabant zorgde tijdens Open Monumentendag voor klimdemonstraties en hielp kinderen bij hun eerste klimsessie.

WAT NOG...

Naar aanleiding van de jaarlijkse provinciale

archeologiedag voor archeologen, vrijetijdsar-

cheologen en geïnteresseerden verscheen de brochure ‘Archeologie 2015. Recent archeologisch onderzoek in Vlaams-Brabant’.

In juli 2015 kreeg het Onroerend Erfgoeddepot Vlaams-Brabant een erkenning als onroerenderfgoeddepot van de Vlaamse overheid.

Deze erkenning is een kwaliteitslabel dat de professionele bewaring van erfgoed garandeert.

Gemeenten, OCMW’s, kerkfabrieken en -raden kunnen provinciale premies krijgen voor het

onderhoud van waardevolle, maar niet als monument beschermde gebouwen. In 2015

verdeelde de provincie 100.000 euro over 25 aanvragen. Daarnaast plaatste ze voor een bedrag van 60.000 euro opdrachten bij 3Wplus - sociale tewerkstelling vzw en IGO-W vzw voor het uitvoeren van preventieve en dringende werken aan voornamelijk kerkgebouwen en van onderhoudswerken aan kapellen en graftekens.

KOETSHUIS KESSEL-LO

De monumentenwachters maakten inspectierapporten en adviseerden de eigenaars van 256 beschermde of waardevolle gebouwen.

Einde 2015 zijn er 671 leden aangesloten bij Monumentenwacht met 1649 erfgoedobjecten.

73

RUIMTE | WATERLOPEN

74

SPORT

Steun voor G-sporters De provincie Vlaams-Brabant gaf in 2015 35.005 euro aan negentien sportinitiatieven voor mensen met een beperking, zoals G-tennis, rolstoelbasket en gemeentelijke G-sportkampen in Kapelle-op-den-Bos, Tienen en Grimbergen. Met de steun wil de provincie drempels wegwerken en iedereen de mogelijkheid bieden om van sport te genieten.

EĂŠn van de projecten die de provincie steunt, is het adviescentrum voor driewielfietsen en handbikes van het Universitair Ziekenhuis Leuven, campus Pellenberg waar revaliderende patiĂŤnten aangepaste fietsen kunnen uitproberen. In 2015 maakte Vlaanderen kennis met deze revalidatieafdeling toen het Canvasprogramma Radio Gaga zijn caravan op de campus opstelde.

SPORTKAMPEN Vlaams-Brabant organiseerde via haar sportregiowerking in de lente en zomer ook zelf sportkampen voor kinderen en jongeren met een lichte tot matige mentale beperking in Boutersem, Hoeilaart en Boortmeerbeek. Daar maakten ze kennis met sporten als hockey, badminton, new games, balspelen, zwemmen, dans en veel meer. In totaal namen 65 jongeren deel aan de G-sportkampen in Vlaams-Brabant.

>>

G-TEAM VAN BASKETBALCLUB ASSE-TERNAT G-TEAM VAN BASKETBALCLUB ASSE-TERNAT

75

VRIJE TIJD | SPORT

SPORTDAGEN Op 10 september organiseerde de sportregio’s VITA-MIN, een regionale sportdag voor personen met een mentale handicap. Hier maakten 280 mensen kennis met schermen, zumba, aqua-gym, beachnetbal en -voetbal en spinning.

Ook elders in de provincie organiseerde of ondersteunde Vlaams-Brabant dergelijke sportdagen, lessenreeksen of initiatielessen. Daarmee bereikte de provincie in 2015 1.649 sporters met een beperking.

Sportfiguur Dennis Praet

76

Tijdens de provinciale sportavond in Diest op 3 maart werd voetballer Dennis Praet uit Pellenberg verkozen tot Vlaams-Brabantse sportfiguur van het jaar. De publieksprijs ging naar atlete Marieke Vervoort uit Diest en Skydive Team Hayabusa uit Schaffen. 2015 was het jaar van de grote doorbraak voor Dennis Praet, die ook al de Gouden Schoen won.

Fietsschool voor volwassenen Met het project ‘Fietsschool Vlaams-Brabant’ organiseerde de provincie in 2015 een reeks fietslessen voor volwassenen in Affligem, Asse, Beersel, Meise, Opwijk, Scherpenheuvel-Zichem, Sint-Pieters-Leeuw en Vilvoorde. Niet elke volwassene kreeg de kans om als kind te leren fietsen. De fiets is een goedkope en flexibele oplossing om mobieler door het leven te gaan. Met de lessen wil de provincie dan ook de vervoersarmoede terugdringen.

www.vlaamsbrabant.be/sport

WAT NOG...

Na Aarschot en Keerbergen heeft nu ook Halle een eigen BMX-parcours. Op zaterdag 10 oktober werden de heuvels van het parcours feestelijk ingereden. De provincie subsidieerde dit project met 30.000 euro.

Samen met het OCMW en de sportdienst van Scherpenheuvel-Zichem organiseerde de provincie in het voorjaar van 2015 een reeks laagdrempelige bewegingsactiviteiten, zoals fietsen en samen wandelen. Een proefproject om kansengroepen uit Scherpenheuvel-Zichem meer aan het bewegen te krijgen 77

RUIMTE | WATERLOPEN

78

PROVINCIE DOMEINEN

Populaire provinciedomeinen De provinciedomeinen waren heel populair tijdens de zomermaanden van 2015: liefst 543.610 recreanten vonden hun weg naar de Provinciedomeinen Huizingen in Beersel, Kessel-Lo in Leuven, Halve Maan in Diest en Het Vinne in Zoutleeuw. Dat is 25% meer dan het jaar voordien, dankzij het warme weer.

79

PROVINCIEDOMEIN HALVE MAAN 143.679 geregistreerde bezoekers trokken naar Provinciedomein Halve Maan in Diest, een stijging met 42%. De populairste attracties waren het zwembad en de roeiboten. Op de dagen dat het weer het liet afweten, waren dat de nieuwe avonturenzone, de minigolf en de autocars. De trekkershutten telden 164 overnachtingen, het kampeerautoterrein 150.

PROVINCIEDOMEIN HUIZINGEN Het Provinciedomein Huizingen lokte 243.171 bezoekers, 15% meer dan in 2014. Het openluchtzwembad trok 48.648 recreanten, 13.048 meer dan het jaar voordien. Ook de minicars, de trein en de roeivijver waren in trek. De trekkershutten telden 135 overnachtingen.

>>

PROVINCIEDOMEIN HALVE MAAN

VRIJE TIJD | PROVINCIEDOMEINEN

PROVINCIEDOMEIN KESSEL-LO

PROVINCIEDOMEIN HET VINNE

Een bezoek aan Provinciedomein Kessel-Lo is gratis, dus precieze bezoekersaantallen zijn niet te tellen. Maar het openlucht ploeterbad registreerde 42.000 bezoekers, 14.000 meer dan in 2014. Dit ploeterbad en de roeiboten/pedalo’s zijn de belangrijkste attracties van dit domein dat zich profileert op maat van gezinnen met jonge kinderen.

In de zomermaanden van 2015 bezochten 66.112 mensen Provinciedomein Het Vinne in Zoutleeuw.

Dat waren er 26.000 meer dan het vorige seizoen.

Er werden 237 fietsen verhuurd en er waren 294 paalkampeerders.

www.vlaamsbrabant.be/provinciedomeinen

De warme sfeer van Putteke Winter

80

Het evenement Putteke Winter bracht warmte en sfeer naar de vier provinciedomeinen van Vlaams-Brabant tijdens de koude maanden van het jaar. Vuurspektakel en animatie, sprookjesachtige winterwandelingen en adembenemende verhalen, muziek en warme dranken. Putteke Winter was te gast in het Provinciedomein Kessel-Lo op 9 oktober, in Het Vinne op 21 november, in Halve Maan op 5 december, en in Huizingen op 16 januari.

Nieuwe avonturenzone in Provinciedomein Halve Maan Op 1 mei 2015 ging het recreatieseizoen van start in Provinciedomein Halve Maan. Bezoekers konden meteen kennismaken met de nieuwe avonturenzone tussen de kinderboerderij en het bezoekerscentrum Webbekoms Broek. Een plek voor avontuurlijk spelen, waar recreatie, sport en natuur elkaar vinden. Ideaal voor groepsactiviteiten en teambuilding. Er kwam ook een klein horecapunt bij. In 2017 wordt de tweede fase van de avonturenzone uitgevoerd.

Brabantse trekpaarden in Provinciedomein Huizingen Bij de start van het nieuwe recreatieseizoen 2015 kreeg Provinciedomein Huizingen twee nieuwe bewoners: de Brabantse trekpaarden Jérôme en Christa Van de Geer. Het waren niet de enige nieuwigheden: de tweede fase van de wegenwerken werd afgerond zodat de toeristentrein nog vlotter door het domein kan rijden. Er kwamen nieuwe sticks voor de minigolf en een ticketautomaat aan de roeivijver. De minicars werden extra opgeblonken. In september 2015 stelde de provincie de nieuwe speeltuigen voor van de kleuterspeeltuin. De nieuwe toestellen uit duurzaam robiniahout vervingen enkele versleten speeltuigen. Er kwamen extra zandschepjes, een winkeltje en klimnetjes voor de allerkleinsten.

81

WAT NOG...

De NME-medewerkers van het Bezoekerscentrum Webbekoms Broek - aan Provinciedomein Halve Maan in Diest - begeleidden in 2015 651 groepen tijdens een kennismaking met de natuur. Goed voor 12.830 bezoekers, 1.262 meer dan in 2014.

Op 26 oktober 2016 startten de herinrichtingswerken aan de inkomzone Beemdenstraat in het provinciedomein Kessel-Lo. Tijdens deze derde faze wordt de dierenweide heraangelegd, komt er een nieuwe boomgaard met zitbanken en –tafels en komen er nieuwe doorsteken, zodat het domein nog meer een geheel wordt.

VRIJE TIJD | PROVINCIEDOMEINEN

WAT NOG...

De jaarlijkse Griekendag in Provinciedomein Huizingen op Pinkstermaandag lokte 15.000 bezoekers. De Griekendag bestaat al sinds 1959 en is een verbroederingsfeest van de Griekse gemeenschap in BelgiĂŤ..

Tijdens de vleermuizenwandeling op 22 augustus 2015 konden kinderen voor het eerst een bezoek brengen aan de nieuwe gang van de ijskelder van Provinciedomein Huizingen. De provincie liet die verbeteren zodat er voortaan vleermuizen kunnen overwinteren.

82

Op 3 december 2015 werd de eerste steen gelegd van de heraanleg van de Vinnehoeve in Zoutleeuw.

De hoeve wordt omgebouwd tot een toegankelijke toeristische onthaalzone met multifunctionele zaal.

Kostprijs: 448.750 euro.

Het provinciedomein Kessel-Lo heeft prijs!

Het project ‘Inkomzone Holsbeeksesteenweg’ van het Provinciedomein Kessel-Lo won de wedstrijd ‘waterrobuust groen’ van de Groene Lente 2015, een actie van de Vereniging voor Openbaar Groen. Het terrein had problemen met waterafvoer. Nieuwe wadi’s zorgen voor buffering en trage insijpeling van regenwater. Er kwam ook een nieuwe voetgangersen fietsersbrug, een ontmoetingsplein en waterminnend groen als zwarte els , moerascypres en wilg.

83

RUIMTE | WATERLOPEN

1999

2005

2010

2015

714 1507 2811 4697

84

UITLEEN

Nog nooit zoveel uitleningen Nog nooit maakten zo veel verenigingen, organisaties en instellingen gebruik van de uitleendienst van de provincie Vlaams-Brabant: 2015 was goed voor 4.697 uitleningen, 421 meer dan het vorige recordjaar 2013. De uitleendienst stelt de verenigingen gratis materiaal ter beschikking voor het organiseren van een fuif, een toneelstuk, jongerenkampen, tentoonstellingen en zo meer. Dat kan aan drie uitleenposten: in Leuven, Asse en Bekkevoort.

www.vlaamsbrabant.be/uitleendienst

WAT NOG...

De uitleendienst schakelde in 2015 over naar ledverlichting voor theaterspots, blacklights, fuifbelichting en veel andere soorten verlichting.

De voordelen? Het elektriciteitsverbruik ligt veel lager en led-technologie heeft geen opstarttijd nodig zoals sommige andere types lampen.

Veiligheid van events wordt steeds belangrijker. Daarom investeerde de uitleendienst in 2015 in veiligheidsmateriaal zoals kabelgoten, walkie talkies, professionele zaklampen en zo meer. Ook extra grote kabelgoten kunnen geleend worden. Die zijn nuttig om brandweerslangen en zeer dikke kabels te beschermen op evenementen. Ze zijn beschikbaar op de uitleenposten in Asse en Bekkevoort.

85

86

JEUGD

Rockvonk Met het feestconcert ‘Rockvonk Exclusive’ op 3 oktober 2015 in Het Depot in Leuven vierde de provincie Vlaams-Brabant haar 20-jarige bestaan.

Meteen zette ze ook de inspanningen in de kijker waarmee de provincie de afgelopen twintig jaar jong muziektalent heeft gesteund, zoals met het provinciale rockconcours Rockvonk en de DJ-contest 45 Toeren. Op het podium stonden enkele opmerkelijke laureaten van Rockvonk, zoals Willow, Five Days, Esther & Fatou en Kristof Uittebroek van Customs.

ABUDHABI VZW Op 5 december volgde de ontknoping van Rockvonk 2015. Uit de 170 inzendingen selecteerde de jury 24 kandidaten. Dat jong rocktalent gaf eerder dat jaar het beste van zichzelf tijdens vier voorrondes en twee halve finales in de jeugdhuizen van Vlaams-Brabant. De zes finalisten werden tijdens een intensieve tweedaagse klaargestoomd voor de grote finale in Het Depot in Leuven. De winnaar werd Abudhabi vzw uit Steenhuffel. Voor de finalisten is de finale nog maar het beginpunt.

Ze worden met de steun van de provincie allemaal gecoacht door een professionele artiest die hun wegwijs maakt, helpt op creatief vlak, contacten legt of hen op een andere manier bijstaat.

www.vlaamsbrabant.be/jeugd

ABUDHABI ABUDHABIVZW VZW

87

VRIJE TIJD | JEUGD

Steun voor jeugdverblijven De provincie Vlaams-Brabant gaf in een laatste subsidieronde in totaal 34.700 euro aan drie jeugdverenigingen voor werken aan hun verblijfinfrastructuur. De Scouts van Kortenberg kregen 4.700 euro voor de inrichting van een sanitair blok en de verbetering van de brandveiligheid.

De Scoutsgroep van Londerzeel heeft 15.000 euro gekregen voor de modernisering van hun lokalen en voor brandveiligheidswerken. En de Chiro Sint-Anna van Baal heeft 15.000 euro gekregen voor een nieuwbouw ter vervanging van de huidige lokalen. Door deze steun voldoen de gebouwen nu aan de eisen van Toerisme Vlaanderen om erkend te worden als jeugdverblijf.

88

WAT NOG...

Van 11 tot 22 februari 2015 organiseerde het Leuvense STUK samen met de provincie Vlaams-Brabant het innovatieve kunstenfestival Artefact. Het thema van het festival was ‘You must change your life’, over de manier waarop de mens zich voortdurend moet aanpassen aan zijn omgeving om te (over)leven.

Op 21 maart 2015 zette het provinciale jeugdverblijfcentrum Hanenbos in Beersel de koesterburen in de kijker tijdens een lenteactiviteit vol workshops en spelen. Het aantal overnachtingen in Hanenbos zit in de lift: in 2015 waren er dat 13.654.

Upcycling voor animatoren De provinciale jeugddienst organiseerde in het najaar van 2015 vormingen upcycling voor animatoren uit het jeugdwerk. De idee achter upcycling is eenvoudig. Gebruikte materialen krijgen een tweede leven door er iets nieuws van te maken. Een oude broek wordt zo een pennenzak of een theepot wordt plots een lamp. Dit kost minder energie dan verwerking als afval en is dus ook duurzamer. De vormingen kaderen in de klimaatambities van de provincie.

89

90

CULTUUR

Bibliotheken, één netwerk In alle Vlaams-Brabantse bibliotheken kan je boeken en ander materiaal lenen uit de collectie van een andere bibliotheek. Dit verloopt via het interbibliothecair leenverkeer. De provincie ondersteunde deze uitleen tussen de bibliotheken met een subsidie van 70.000 euro. Dankzij dit leenverkeer tussen de bibliotheken wordt de collectie waaruit de bibliotheekbezoeker kan kiezen veel groter. 54 bibliotheken kregen een subsidie .

6 gemeenten werden aangesloten op het provinciaal bibliotheeksysteem: Galmaarden, Kapelle-op-den-Bos, Keerbergen, Kortenberg, Sint-Genesius-Rode en Zemst. Hierdoor stond de teller op 40 gemeenten. Deze 40 bibliotheken hanteren een gemeenschappelijke provinciale lidkaart. Daarmee kan een gebruiker met éénzelfde kaart in alle 40 bibliotheken terecht.

ZELFUITLEEN Tien bibliotheken kregen van de provincie in 2015 elk een subsidie van 18.600 euro voor de invoering van het RFID-systeem voor zelfuitleen: Aarschot, Gooik, Halle, Keerbergen, Lubbeek, Meise, Scherpenheuvel-Zichem, Sint-Pieters-Leeuw, Wemmel en Zaventem. Het Radio Frequency Identification (RFID)-systeem op basis van radiogolven maakt het bibliotheekbezoekers mogelijk om zelf materialen in te leveren en uit te lenen. In totaal zijn 35 Vlaams-Brabantse bibliotheken uitgerust met een RFID-systeem.

www.vlaamsbrabant.be/cultuur

91

VRIJE TIJD | CULTUUR

Open M

Ma COllèGUe = MIJN COlleGa

Van 25 juni tot en met 31 augustus zette M Museum Leuven de deuren open voor beeldende kunstenaars uit de regio. Een gezamenlijk initiatief van M - Museum Leuven en de provincie Vlaams-Brabant. Er dienden 271 kunstenaars een dossier in, daarvan werden tien deelnemers geselecteerd. Hun werken kregen tijdens de zomermaanden een plaatsje in het museum.

De kunstenaars: Line Boogaerts, Ane Vester, Polien Boons, Roel Heremans, Johan Gelper, Sofie Haesaerts, Astrid Mingels, Kristien Daem, Niels Poiz en Denitsa Todorova. Ane Vester en Polien Boons werden door een professionele jury en een publieksjury uitgekozen voor een extra solotentoonstelling in het FeliXart Museum van 27 september tot en met 8 november 2015.

92 NederlaNds lereN, sIMPle COMMe BONJOUr

GRATUIT 0800 123 00 GRATIS FREE www.infonl.be - info@infonl.be

Cursussen Nederlands voor anderstaligen

nederlands leren-affiche A3_liggend_2015.indd 1

1/06/2015 10:58:51

WAT NOG...

De provincie Vlaams-Brabant zet sterk in op het Vlaams karakter van de Rand. Ze lanceert een nieuwe campagne om via diverse kanalen anderstaligen aan te zetten Nederlands te leren.

Tijdens de Digitale Week van 20 tot en met 30 april 2015 organiseerde de provincie gratis lezingen in 21 bibliotheken over digitale toepassingen.

Gedurende 5 zondagen in het najaar werden

orkesttornooien georganiseerd met 48 vereni-

gingen. In het voorjaar vond een festivaleditie van het koortornooi plaats waarbij 5 nieuwe verenigingen hun afdeling toegewezen kregen.

Het talentenfeest ‘Hoewele leeft’ van KVLV Hoeleden won in november 2015 de provinciale wedstrijd ‘Knijp eens in mijn arm’. Met deze wedstrijd ondersteunde de provincie vernieuwende projecten van Vlaams-Brabantse verenigingen. De hoofdprijs was een reischeque ter waarde van 2.000 euro.

21 toneelverenigingen namen deel aan het

provinciale toneeltornooi. 8 hiervan behaalde de graad van uitmuntendheid op basis van een beoordeling door een professionele jury.

Tijdens de gedichtendag op 28 januari 2015 eerde de provincie de 95-jarige Vlaams-Brabantse dichter Hubert van Herreweghen met een spandoek op het Provincieplein.

Street art voor Rock Werchter De provincie Vlaams-Brabant en Street Art Belgium lanceerden in het voorjaar van 2015 een wedstrijd voor street art-kunstenaars. Tot 15 april konden deelnemers hun portfolio indienen. Er reageerden 68 artiesten, dertien daarvan werden geselecteerd voor een workshoptraject met street art- iconen Smates en Dawn. Arne Quinze, curator van het beeldend project North West Walls op de weide van Rock Werchter, koos Kim Weynants uit Grimbergen als laureaat van de wedstrijd. Haar werk was te zien tijdens Rock Werchter 2015.

93

94

LEVENSKWALITEIT Een provincie waar we allemaal kansen krijgen en wie achterblijft niet uit het oog verdwijnt.

95

RUIMTE | WATERLOPEN

96

WONEN

Wonen betaalbaar maken voor iedereen Wonen is duur in Vlaams-Brabant. Daarom helpt de provincie om huren of kopen voor iedereen betaalbaarder te maken. Daarvoor heeft de provincie een aantal instrumenten.

In 2014 kreeg de provincie er met Vlabinvest een extra middel bij om betaalbaar wonen te voorzien in de rand rond Brussel. Vlabinvest biedt betaalbare kavels, huur- en koopwoningen aan in de Vlaamse rand rond Brussel zodat mensen met een klein tot middelgroot inkomen in hun buurt kunnen blijven wonen.

Vlabinvest is eigenaar van 18ha 63a 98ca grond. Tegen eind 2015 werd in samenwerking met de sociale huisvestingsmaatschappijen 730 huurwoningen gerealiseerd (317 Vlabinvest-woningen en 413 sociale woningen) en 126 koopwoningen (96 Vlabinvest-woningen en 30 sociale woningen). In 2015 werden 38 Vlabinvest-woningen, 121 sociale woningen en een commerciĂŤle ruimte (met financiering van Vlabinvest) opgeleverd. Een voorbeeldproject is dat in Wemmel aan de Limburg Stirumlaan. Een nieuwbouw met 12 sociale huurappartementen en 6 Vlabinvest-appartementen voor starters, alleenstaanden en grote gezinnen.

In 2015 ontwikkelde Vlabinvest voor het eerst zelf koopkavels. Met succes, de 14 kavels waren binnen het jaar verkocht aan kopers van de streek. Ze werden verkocht aan 65.000 euro en waren bedoeld voor mensen met een klein tot middelgroot inkomen.

www.vlabinvest.be

>>

97

MENS | WONEN

PREMIES VOOR SOCIALE WONINGEN In oktober paste de provincie haar reglement voor de stimulering van sociale woningen via sociale huisvestingsmaatschappijen aan. Ook gemeenten en OCMW’s kunnen hierop beroep doen. Sinds de aanpassing kunnen ook herbestemmingsprojecten, kleinere projecten van maximum 6 woningen en meer types van woningen rekenen op een provinciale tegemoetkoming.

De provincie geeft ook renteloze leningen voor sociale renovatieprojecten.

SOCIALE VERHUURKANTOREN Svk’s huren woningen op de private huurmarkt en verhuren ze verder aan kwetsbare groepen tegen een betaalbare prijs, met voldoende oog voor kwaliteit.

98

VLABINVEST (LIMBURG STIRUMLAAN IN WEMMEL.)

7 SVK’s

6 SVK’s

verhuren samen

1000 woningen

ontvangen

ontvangen

570.000 euro

500.000 euro

voor renovaties en onderhoud

renteloze renovatieleningen

Kleinschalig en betaalbaar wonen De provincie Vlaams-Brabant lanceerde tijdens een studienamiddag op 30 november 2015 de catalogus ‘Kleinschalig Wonen’. Daarin staan 25 ontwerpen van kleine woningen: energiezuinige huizen met een oppervlakte tot 80m² en met een basisprijs minder dan 90.000 euro. De ontwerpen zijn een resultaat van een open oproep die de provincie deed naar architecten. De catalogus werd op een grote schaal verspreid. Het biedt oplossingen voor iedereen die op zoek is naar een kleine, betaalbare woning, zeker voor bewoners van voormalige weekendverblijven en campings voor wie verbouwen of renoveren niet altijd de investering waard is.

SKILPOD INTERIEUR

Stimulansen voor woningdelen Om de juridische en technische knelpunten rond woningdelen helpen weg te werken en om oplossingen aan te reiken gaf de provincie voor het tweede jaar op rij in 2015 een subsidie aan projecten van woningdelen. Twaalf projecten in Heverlee, Bekkevoort, Laar, Holsbeek, Alsemberg, Leefdaal, Gooik, Kortenaken, Leuven, Kessel-Lo, Wijgmaal en Kampenhout kregen samen 100.000 euro. Ze werden beoordeeld op basis van vernieuwende elementen, haalbaarheid, duurzaamheid en oplossingsgerichtheid. De provincie organiseerde hierover op 7 december een informatiedag in het provinciehuis in Leuven.

DE OKELAAR

99

MENS | WONEN

WAT NOG...

Op 6 juni 2015 opende de provincie en de sociale huisvestingsmaatschappij Providentia het sociaal woonproject op de PIVO-site in Asse met een buurtfeest. Er verrezen 86 woningen. De nieuwe inwoners maakten er kennis met elkaar en de bewoners van de aanpalende wijken.

In 2015 gaf de provincie in totaal 2.691.297,87 euro aan 3.821 premies voor particulieren.

- Premies voor aanpassingen aan woningen van ouderen en personen met een handicap: Aantal premies: 1.155 Totaalbedrag: 2.053.165,58 euro 100

- Premies voor plaatsen van superisolerende beglazing: Aantal premies: 2.434 Totaalbedrag: 511.777,70 euro - Premies voor het plaatsen van dakisolatie voor kwetsbare doelgroepen: Aantal premies: 232 Totaalbedrag: 126.354,59 euro De provincie geeft al 20 jaar lang premies aan ouderen en personen met een handicap om hun woning aan te passen aan hun behoeften.

Op 1 juli 2015 wijzigde de provincie het reglement: de leeftijdsgrens werd opgetrokken van 60 naar 65 jaar. Voor de plaatsing van automatische rolluiken en garagepoorten komt sindsdien enkel nog de kostprijs voor de motor in aanmerking.

www.vlaamsbrabant.be/wonen

WAT NOG...

In de provincie Vlaams-Brabant zijn 11 intergemeentelijke projecten erkend die het lokaal woonbeleid ondersteunen.

Naast het ondersteunen van de gemeenten bij de ontwikkeling en uitvoering van het gemeentelijk woonbeleid hebben zij ook als taak basisinformatie aan te bieden aan de inwoners van de deelnemende gemeenten.

Burgers kunnen er terecht voor informatie over premies, huisvestingstussenkomsten van de verschillende overheden, huuraangelegenheden, rationeel energieverbruik, duurzaam (ver)bouwen, sociaal huren, sociaal kopen en sociaal lenen.

101 PROJECT LOKAAL WOONBELEID

Londerzeel Opwijk

Liedekerke

Meise

Asse

Affligem

Ternat

Kapelleop-denbos

Dilbeek

Zemst

Haacht

Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Herent Machelen Kortenberg Zaventem Bertem

Roosdaal

Gooik

SintPietersLeeuw

Tervuren

ScherpenheuvelZichem Diest Aarschot Rotselaar Bekkevoort Tielt-Winge

Boutersem Bierbeek

Oud-Heverlee

Overijse

Galmaarden Pepingen Bever

Herne

Kortenaken

Glabbeek Zoutleeuw Tienen

Linter

Hoegaarden Landen

Halle

Woonwinkel Pajottenland

Regionaal woonbeleid Vilvoorde Machelen

Wonen aan de Demer

Regonaal woonbeleid Noord-Pajottenland

Wonen tussen Dijle en Velp

Woonwijzer Midden-Brabant

Lokaal woonbeleid Noord-west Brabant

Hartje Hageland

Woonbeleid Zennevallei

Woonbeleid regio Noord

Beter wonen aan de Gete

Aangenaam wonen tussen grote en kleine Gete

RUIMTE | WATERLOPEN

102

PIVO ©

Het PIVO redt levens Het Provinciaal Instituut voor Vorming en Opleiding - kortweg PIVO - in Asse organiseert opleidingen voor het personeel van gemeenten en OCMW’s, politie-, brandweer- en andere veiligheidsdiensten, en diensten voor dringende geneeskundige hulpverlening. Het vooropgestelde aantal opleidingsuren voor 2015 was 300.000. Dat aantal werd vlot gehaald met de opleiding van honderden politieagenten, hulpverleners en brandweermannen.

103

POLITIESCHOOL Eind 2015 ging een nieuwe opleiding voor aspirant-hoofdinspecteurs en aspirant-inspecteurs van start. De politieschool van het PIVO telde in 2015 128 cursisten, 11 aspirant-agenten en 11 aspirant-hoofdinspecteurs. 2.897 agenten volgden een voortgezette opleiding, 77 volgden een functionele opleiding zoals specialist geweldbeheersing, hondengeleider, wijkinspecteur of mentor. Daarnaast volgden 9.689 cursisten die niet tot de politie behoren een opleiding. Het gaat om personeel van De Lijn, de Vlaamse Belastingsdienst, operatoren van noodoproepcentrales, taxicontroleurs en zo meer.

BRANDWEERSCHOOL De brandweerschool sloot het jaar af met 730 opleidingen, waarin 9.272 cursisten uit brandweerdiensten en bedrijven gedurende in totaal 76.323 uur opleiding kregen. Er was een specifieke opleidingsweek voor officieren tijdens de zomer. Verder nam de aandacht voor de gezondheidsveiligheid binnen brandopleidingen verder toe, door het verfijnen van de praktijkregels daarrond. Binnen de bedrijfsopleidingen was er een duidelijke toename van het aantal maatgerichte opleidingen.

>>

MENS | PIVO

OPLEIDINGSCENTRUM VOOR DRINGENDE GENEESKUNDIGE HULPVERLENING (DGH) In het opleidingscentrum voor DGH volgden 63 kandidaten de cursus hulpverlener/ambulancier.

Daarvan rondden er 58 hun cursus met succes af.

In 2015 volgden 750 hulpverlener ambulanciers verplicht 24 uur vorming op het PIVO om zich bij te scholen. Daarnaast volgden de basisklassen brandweerman/vrouw, politieagenten en politieinspecteurs cursussen levensreddend handelen.

Bedrijven, leerkrachten, kinderverzorgers en onthaalouders volgden lessen EHBO voor hun respectievelijke doelgroepen.

BESTUURSKRACHT VERSTERKEN

104

De bestuursschool realiseerde in 2015 19% meer opleidingsuren dan in 2014. 1404 ambtenaren volgden een of meer opleidingen. Een wettelijk vereist getuigschrift werd uitgereikt aan 38 gemeenschapswachters, 40 GAS-vaststellers, 30 sanctionerende ambtenaren en 16 lokaal toezichthouders milieu.

De bestuursschool breidde haar aanbod sterk uit en ontwikkelde met haar partners verschillende nieuwe vormingsinitiatieven, bijvoorbeeld over de omgevingsvergunning en organisatiebeheersing.

In de collegagroepen komen deelnemers regelmatig samen om over een bepaald thema expertise te verwerven en ervaring uit te wisselen.

Een twintigtal lokale besturen werkten in 2015 samen met de informaticaschool om hun personeelsleden inhouse pc opleidingen aan te bieden.

Zo deden de gemeente Herent en de stad Vilvoorde een beroep op docenten en de mobiele laptopklas van de informaticaschool bij hun overstap naar de nieuwe software MS 2013.

www.pivo.be

Energiezuinige en duurzame sporthal

PIVO geeft rijles aan Antwerpse politie

In de zomer van 2015 startte de bouw van een gloednieuwe sporthal op de PIVO-site in Asse. De sporthal zal maximaal worden gebruikt: overdag voor de lessen en trainingen van de politieschool en het opleidingscentrum van de brandweer, ‘s avonds en in het weekend kunnen de sportclubs van Asse het nieuwe gebouw gebruiken. Naast de sporthal komen er ook kleedkamers, douches, technische lokalen, bergruimte en vier leslokalen.

Het wordt een bijzonder energiezuinig gebouw.

Onder meer door zo compact mogelijk te bouwen, doorgedreven te isoleren, een verluchtingssysteem met warmterecuperatie en zonnepanelen voldoet het aan de BEN-normen. BEN staat voor Bijna Energie Neutraal. De kostprijs is geraamd op circa 4 miljoen euro.

Op vrijdag 13 november 2015 ondertekenden de Vlaams-Brabantse politieschool PIVO, het Nederlands rijopleidingscentrum PROCentrum en het Antwerpse politiekorps een samenwerkingsovereenkomst. Die houdt in dat PIVO en PROCentrum de volgende vier jaar de opleiding ‘prioritair rijden’ voor de lokale politie van de stad Antwerpen zal organiseren. PIVO biedt al bijna 10 jaar kwaliteitsvolle rijopleidingen aan voor hulpdiensten. Sinds 2007 werkt de politieschool daarvoor samen met PROCentrum.

WAT NOG...

In 2015 veranderde de procedure voor kandidaat-brandweermannen. Het provinciaal opleidingscentrum voor de brandweer in Asse organiseert nu de selectie. Ruim 450 kandidaat-brandweermannen en 86 kandidaat brandweer-officieren deden mee aan deze nieuwe testen.

Tijdens de ‘Dag van de gemeenschapswacht’ op 25 september verzamelden de gemeenschapswachters van Vlaams-Brabant in het PIVO voor een opleidingsdag met workshops. Minister van Binnenlandse zaken Jan Jambon nam een kijkje.

De Vlaams-Brabantse politieschool PIVO organiseerde op 14 november 2015 een infodag voor kandidaat politie-inspecteurs. De bedoeling van deze dag was om het tekort aan politiemensen uit eigen streek te verhelpen.

105

RUIMTE | WATERLOPEN

106

WELZIJN

Objectieve cijfers kaarten welzijns- achterstand aan Vlaams-Brabant - en vooral Halle-Vilvoorde - heeft af te rekenen met een achterstand als het op welzijnsvoorzieningen aankomt. Een structurele en historisch gegroeide achterstand. De provincie investeert en subsidieert waar mogelijk, maar houdt ook de druk op de ketel bij de hogere overheid met lobbywerk en objectieve cijfers.

In september 2015 publiceerde de provincie haar nieuwe welzijnsrapport ‘Wel op weg? Een analyse van het welzijnsaanbod’. Daarin vergelijkt ze voor de vierde keer al het welzijnsaanbod in Vlaams-Brabant met de andere provincies en de verschillen binnen de arrondissementen Leuven en Halle-Vilvoorde.

DE BELANGRIJKSTE CIJFERS Vlaams-Brabant kreeg er sinds 2012 acht plaatsen bij voor de bijzondere jeugdbijstand. De vier andere provincies samen kregen er 429 extra. CAW Halle-Vilvoorde kreeg 7,4 euro subsidies per inwoner in het werkingsgebied. In Vlaanderen was dat gemiddeld 12,34 euro per inwoner. 90% van de toegekende uren gezinszorg werden in het arrondissement Leuven ingevuld. In het arrondissement Halle-Vilvoorde was dat net geen 50%. 150 euro subsidie per inwoner van Vlaams-Brabant gaf het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) elk jaar aan de ondersteuning van personen met een handicap. In Vlaanderen was dit gemiddeld bijna 200 euro per inwoner.

Sprekende cijfers, die de provincie alleen maar meer stimuleren om te blijven ijveren voor meer middelen voor het welzijnsaanbod op haar grondgebied.

www.vlaamsbrabant.be/welzijn

107

MENS | WELZIJN

Een helpende hand bij de opvoeding Sinds november 2014 erkende Kind en Gezin 118 Huizen van het Kind in Vlaanderen. Deze huizen van het Kind groeperen het versnipperde aanbod - zoals consultatiebureaus van Kind en Gezin, inloopteams, opvoedingswinkels, expertisecentra kraamzorg - in een laagdrempelig aanspreekpunt.

Op 19 januari 2015 organiseerde de provincie een eerste netwerknamiddag voor de 22 Huizen van het Kind in Vlaams-Brabant om de initiatieven te helpen bij het invullen van hun werking. Een provinciale subsidie van 52.500 euro hielp daarbij.

108

Tijdens de Week van de Opvoeding van 16 tot 23 mei 2015 organiseerden 53 van de 65 Vlaams-Brabantse gemeenten onder impuls van de provincie activiteiten voor ouders met kinderen. Elke deelnemende gemeente kreeg 1.000 euro provinciale steun.

Een nieuwe Sociale Kaart Meer dan 5.000 organisaties en diensten zijn actief in de welzijns -en gezondheidssector in Vlaams-Brabant. Zowel voor burgers als professionelen is het soms moeilijk om wegwijs te geraken in het aanbod. Daarom vernieuwde de provincie Vlaams-Brabant samen met de vier andere provincies en Brussel in 2015 de ‘Sociale Kaart’, een unieke online databank die alle welzijnsinitiatieven in Vlaanderen bundelt, zoals ouderenzorg, zorg voor personen met een handicap, geestelijke gezondheidszorg, opvoedingsondersteuning, kinderopvang, sociale huisvesting …

www.desocialekaart.be

WAT NOG...

In maart 2015 vroeg de provincie aandacht voor vrijwilligers met haar nieuwe campagne ‘Van harte vrijwilliger!’. Tien organisaties verdienden een prijs van 300 euro.

Op zondag 15 maart 2015 vond de Dag van de Zorg plaats. Op die dag zetten 27 Vlaams-Brabantse zorginitiatieven hun deuren open. Daaronder ook drie kleinschalige dagopvanginitiatieven voor ouderen die steun kregen van de provincie.

Op zondag 21 juni 2015 zetten de dagopvangcentra de deuren open tijdens de Dag van de Mantelzorg. De provincie startte een campagne - met een promotiefilmpje, een brochure en placemats - om dagverzorgingscentra meer bekend te maken bij de mantelzorgers zelf. Dergelijke centra nemen tijdelijk de opvang en zorg over van de mantelzorgers en verlichten zo de druk.

WOONZORGCENTRUM DIJLEHOF LEUVEN

Minderjarigen die een misdrijf gepleegd hebben en bereid zijn om het slachtoffer te vergoeden, kunnen een beroep doen op het provinciaal Vereffeningsfonds Vlaams-Brabant. Maar de provincie steunde in 2015 ook het project Generation 3000 van het Vormingscentrum Arktos met een premie van 10.000 euro. Dat project geeft jongeren die het moeilijk hebben een positieve invulling aan hun leven.

Op vrijdag 28 augustus 2015 opende vzw Huis in de Stad een bezigheidstehuis in Tienen voor mensen met een handicap. De provincie steunde het project met 81.000 euro.

109

MENS | WELZIJN

Investeren in welzijnsinfrastructuur De provincie investeerde in 2015 in nieuwe infrastructuur voor de bijzondere jeugdbijstand en in zorg- en woonvoorzieningen voor mensen met een handicap.

110

18 projecten voor personen met een handicap uit Aarschot, Asse, Bierbeek, Diest, Haacht, Huldenberg, Leuven, Roosdaal, Rotselaar, Tielt-Winge en Tienen kregen samen 714.532 euro steun voor infrastructuurwerken of uitrustingskosten. De vzw Martine Van Camp kreeg 30.000 euro om een huis in Zichem om te bouwen tot zeven studio’s en 54.000 euro voor de renovatie van het hoofdgebouw in Molenstede. En 575.368 euro subsidies ging naar de bouw of renovatie van voorzieningen uit de bijzondere jeugdbijstand.

WAI-NOT

Steun voor vernieuwende welzijnsinitiatieven Vernieuwende projecten in de welzijnssector konden in 2015 rekenen op flink wat steun. Het gaat om experimentele initiatieven die met een duwtje in de rug kunnen doorgroeien naar een grotere schaal. In februari 2015 kregen 16 van dergelijke projecten in totaal 280.250 euro provinciale subsidies.

Ook andere initiatieven konden rekenen op steun.

In november hielp de provincie vijf time-outprojecten uit de bijzondere jeugdzorg met 150.000 euro. Diezelfde maand kregen vier voorzieningen uit de jeugdhulpverlening 135.000 euro om intersectoraal samen te werken. En in december investeerde de provincie 50.000 euro in zorgcentrum Het Balanske om inclusieve kinderopvang te organiseren en de snoezelruimtes te vernieuwen.

SNOEZELEN IN HET BALANSKE

Sociale campus in Halle opent de deuren Op 11 mei 2015 opende de sociale campus in Halle de deuren. Het gebrek aan geschikte en betaalbare huisvesting is één van de oorzaken van de structurele tekorten aan welzijnsvoorzieningen. De provincie bouwt campussen in Tildonk, Vilvoorde, Dilbeek/Asse en dus ook in Halle waar ze 759.000 euro investeerde. De eerste partners die in de sociale campus van Halle onderdak vinden, zijn de stad Halle, het Wit-Gele Kruis en het CAW.

111

WAT NOG...

De provincie organiseerde samen met het departement Sociale School Heverlee (UCLL) in 2015 een onderzoek naar de tevredenheid van OCMW-klanten. De tevredenheid bleek zeer hoog. Vooral de maatschappelijke werkers kregen een goed rapport.

In oktober 2015 lanceerde de provincie het zorgteamformulier. Dat formulier zorgt ervoor dat het ziekenhuis bij een opname meteen een goed overzicht krijgt van het hele zorgteam van een patiënt zodat de nazorg thuis goed kan geregeld worden.

De vzw Transkript kreeg een provinciale subsidie van 46.500 euro om een opnamestudio in te richten in Leuven. De vzw leest boeken en informatie in voor blinden en slechtzienden.

De provincie Vlaams-Brabant, VDAB en RESOC organiseerden op 26 mei in Diest een zorgbeurs om leerlingen uit het secundair onderwijs warm te maken voor een zorgberoep, een knelpuntberoep. De provincie Vlaams-Brabant investeerde 100.000 euro in zorgberoepen.

In december 2015 stelde de provincie de studie ‘Minderheden in Vlaams-Brabant’ voor. De 175 verschillende nationaliteiten in de provincie zijn overwegend jonger dan de Belgische en hun socio-economische positie is minder gunstig.

112

KANSENBEL

Noord-Zuidprojecten die het verschil maken Op 2 juni 2015 keurde de provincieraad van Vlaams-Brabant het nieuwe reglement voor de promotie van uitwisseling tussen Noord en Zuid goed. Met het nieuwe reglement wil de provincie Vlaams-Brabantse scholen, verenigingen en organisaties uit het middenveld de kans bieden om kleinschalige uitwisselingsprojecten met parallelle partners in het Zuiden op te zetten. Ze kunnen daarvoor een subsidie krijgen van maximum 12.500 euro en niet meer dan 80% van de totale projectkost.

Naast dit nieuwe reglement, kunnen ngo’s en 4de pijlerinitiatieven een subsidie aanvragen voor Noord-Zuidprojecten die het wereldburgerschap versterken, innovatief zijn en samenwerkingsverbanden stimuleren. Het subsidiebedrag is begrensd tot 20.000 euro per jaar en per aanvrager. In september 2015 maakte de provincie 25 projecten bekend die een subsidie krijgen, samen goed voor 434.930 euro. Het waren voornamelijk relatief kleinschalige, concrete projecten.

ZONNE-ENERGIE VOOR SENEGAL

EID

Zo kreeg het project Sénérgie van Academics for Development uit Leuven een subsidie van 18.000 euro. De initiatiefnemers voorzien de landelijke, afgelegen bevolking van Senegal van elektriciteit via zonne-energie. De Lennikse organisatie Rainbow4Kids kreeg 18.575,30 euro voor het project Rainbow Talent Academy in Kenia. Met de steun kunnen kinderen in het dorpje Diana Beach na hun lagere school een erkende polytechnische opleiding volgen. Zonder onderwijs belanden ze al te vaak in de prostitutie of de drugswereld.

www.vlaamsbrabant.be/kansenbeleid

113

MENS | KANSENBELEID

Gender in de Blender Met het project Gender in de Blender wil de provincie het holebi- en transgenderthema bespreekbaar maken bij jongeren.

Van 2 tot 9 september 2015 namen een twintigtal Vlaamse en Letse jongeren deel aan een internationale uitwisselingsweek over seksuele geaardheid en genderdiversiteit. Hun ervaringen deelden ze via sociale media en een blog. Met professionele begeleiding maakten ze een kortfilm die in première ging tijdens het Vlaams-Brabants holebifilmfestival op 28 november in Aarschot. De kortfilm maakt deel uit van een educatief pakket en is te bekijken op

www.genderindeblender.be 114

WAT NOG...

Tijdens de Internationale dag tegen Homofobie op 17 mei 2015 wapperde de regenboogvlag aan 59 Vlaams-Brabantse gemeentehuizen.

De oproep kwam van de provincie, samen met het Holebihuis Vlaams-Brabant.

Van 10 tot 28 november 2015 vond het 15de Vlaams-Brabantse Holebifilmfestival plaats, met films en culturele activiteiten in elf gemeenten.

Met de steun aan het festival wil de provincie het holebithema nog meer bespreekbaar maken.

Uitkanteling naar Vlaanderen Op 1 januari 2015 kantelden een 60-tal medewerkers van het Vlaams-Brabantse Onthaalbureau Inburgering, het Provinciaal Integratiecentrum en PASTA, de dienst voor Sociaal tolken en vertalen uit naar het Vlaamse Agentschap Integratie en Inburgering.

Het Agentschap voert in heel Vlaanderen en in het Brussels Hoofdstedelijke Gewest het Vlaamse inburgerings- en integratiebeleid uit en heeft hiervoor de bestaande integratiecentra, onthaalbureaus inburgering, sociaal tolk- en vertaaldiensten, het Kruispunt Migratie-Integratie en de Huizen van het Nederlands ingekanteld. De diensten in de steden Gent en Antwerpen, het Huis van het Nederlands Brussel en de sociaal tolk- en vertaaldienst Brussel Onthaal maken geen deel uit van het Agentschap.

WAT NOG...

Eldar Shafir, psycholoog en auteur van het boek ‘Schaarste’ was de gastspreker op een studiedag rond armoede in het provinciehuis in Leuven op 16 maart 2015. Een organisatie van vzw De Link en het Vlaams Armoedesteunpunt, met de steun van de provincie Vlaams-Brabant.

Op 25 november 2015 lanceerde de provincie een preventiecampagne rond huiselijk geweld. Die dag was immers de Internationale dag van de uitbanning van huiselijk geweld. De provincie verdeelde affiches, flyers, relatietesten en zonnebrillen met de boodschap: ‘Aanvaard geen geweld in je relatie’.

Op 25 april 2015 werd Nepal getroffen door een aardbeving met een kracht van 7.9 op de schaal van Richter. De provincie trok 30.000 euro uit voor noodhulp aan het Rode Kruis.

Dertig jongeren gingen tijdens de Zuiddag op 22 oktober 2015 aan de slag bij de provinciediensten. Het loon dat ze ermee verdienden, ging via een project van Vredeseilanden naar hun leeftijdsgenoten in Nicaragua.

Van 29 september tot en met 10 oktober 2015 opende de coöperatieve onderneming Sociale Kruidenier een pop-up filiaal in de Parijsstraat in Leuven. Mensen uit kansengroepen konden er duurzame en gezonde voeding kopen aan een sociaal tarief. De provincie is aandeelhouder van de onderneming en steunt het project met een subsidie van 90.000 euro gespreid over drie jaar.

De provincie voerde tijdens de zomer de campagne ‘Kijk uit voor je huid’ om de inwoners verstandig te leren zonnen. Iedereen kon een gratis zonnewijzer bestellen.

Kinderen van 4 tot 12 jaar die deelnamen aan zomeractiviteiten en sportkampen kregen gratis petjes en hoedjes.

Van 20 maart tot 4 april 2015 vond de 20ste editie van het Afrika Filmfestival plaats. De provincie is met 40.000 euro hoofdsponsor van het festival, dat honderd films had geprogrammeerd op verschillende locaties. Ze wil een dialoog tussen onze en de Afrikaanse cultuur bewerkstelligen en zo voorkomen dat culturele diversiteit leidt tot conflict.

115

116

117

COLOFON Jaarboek Vlaams-Brabant 2015 werd uitgegeven in april 2016 door de provincie Vlaams-Brabant in opdracht van de deputatie.

Realisatie en grafische vormgeving: communicatiedienst Copywriting: www.wartaal.be Druk: drukkkerij Steylaerts Fotografie: ©Lander Loeckx: pag. 4,13, 16, 20, 22, 23, 24, 25, 26, 28, 30, 34 (Halle), 35, 36 (Citadel),

47 (wijndomeinen), 50, 57, 52 (logies), 60, 67, 68, 71 (Wijnpersgebouw), 76 (sportprijs/fietsschool), 77, 82 (Vinnehoeve), 88 (Hanenbos), 104 | ©Filip Claessens: pag.109, 110 (Wia-Not), 111 (zorgbeurs) ©Marco Mertens: pag. 11 (Julien Dekeyser), 43 (jodima), 64 (Brouwerij de kroon), 99 (De Okelaar) ©Carl Vandervoort: pag. 8, 10 | ©imec: pag. 40 | ©Yves Adams: pag.19 (ratten), pag. 29 (steenuil) ©André Thys: pag. 44 | | ©buiten_beeld: pag.29 (koestersoorten) | ©Studio Wauters: pag. 52 (druif) ©groene zorg: pag. 52 | ©Yvan Deleus: pag. 62 (equitrail) | ©Sylvie Fabré: pag. 80 (avonturenzone) ©Meteoron: pag.66 (trekpaard) | Denis Decaluwe for North West Walls: pag.93 | ©Mot: pag. 70 | ©Steven Andries: pag. 112 | ©Diederik Craps: pag. 86 | © Golazo: pag.66 (Balenberg) Voor de samenstelling van dit boek werden de rechten op de fotografie met zorg nagekeken. Meent u dat uw foto(‘s) ten onrechte werden gebruikt, neem dan contact op met Communicatiedienst Vlaams-Brabant – 016 26 70 00 – info@vlaamsbrabant.be Wettelijk depot: D/2016/8495/06

118

119

BEN JIJ AL FAN VAN VLAAMS-BRABANT? Communicatiedienst Provincieplein 1 – 3010 Leuven 016 26 70 00 info@vlaamsbrabant.be

www.vlaamsbrabant.be

@vlaams_brabant

f

FACEBOOK.COM/VLAAMSBRABANT