Mag van e azine DE V n voor
#80
BRABLAAMSANDE R
Dossier: in beweging p.10 Duurzame mobiliteit
De wijnhellingen op p.20 Fietsen van Leuven naar de Hagelandse wijnstreek
Mind, Set, Grow! p.28 Inspiratiebox voor basisscholen
Warme momenten met Sofie Dumont
Bakovens, erfgoed om te koesteren
Beste Vlaams-Brabanders,
Wanneer u dit magazine in de bus krijgt, zal u ook de oproepingsbrief voor de lokale verkiezingen hebben gekregen. Ook om uw vertegenwoordigers in de provincieraad te kiezen, gaat u naar de stembus. Het provinciebestuur staat voor een dynamisch streekbeleid: voor programma’s en projecten die ieder gemeentebestuur alleen niet aankan en waarvoor de Vlaamse of federale regering te veraf staat. Wat het provinciebestuur wil realiseren, daarover vindt u geregeld informatie in dit magazine, maar ook op de website van Vlaams-Brabant. Dit nummer spitst zich toe op mobiliteit, één van onze grootste bekommernissen. Maar het provinciebestuur doet veel meer: lees het artikel daarover er op na. Belangrijker nog dan de verschillende beleidsdomeinen waarop het provinciebestuur actief is, is de samenhang ertussen, de brede en globale kijk op de uitdagingen van een streek. De woonproblematiek, de ruimtelijke ordening, de mobiliteit en het klimaat- of waterbeleid: dat hangt allemaal aan elkaar vast. Bij de ministeries is er een steeds sterkere neiging om te centraliseren en te specialiseren, waardoor ieder slechts zijn eigen vak ziet. Terwijl op het terrein en in het werkelijke leven alles in elkaar haakt en vloeit. Daarvoor heb je sterke lokale besturen nodig, steden en gemeenten, en een bovenlokaal bestuur: een streekbestuur. Je kan er natuurlijk over discussiëren hoe een streekbestuur er best uitziet. Maar historisch en tot vandaag zijn de provincies de streekbesturen bij uitstek. En dus bent u zich best bewust van het belang om te kiezen voor een goed en sterk provinciebestuur.
20 DE WIJN
10
Vlaams-Brabant gaat voor duurzame mobiliteit
HELLINGEN OP
IN BEWEGING
12 EERSTE SCHOOLDAG
14
MET DE FIETS NAAR HET ZIEKENHUIS
16
VEILIG OVERKOP
Lodewijk De Witte Provinciegouverneur
Vlms-Brbnt kort p.4 Kalender p.9
22
26 In het bakhuis
met Sofie Dumont
Tie Roefs, Walter Zelderloo, Ann Schevenels, Lodewijk De Witte, Marc Collier, Tom Dehaene, Monique Swinnen, Marc Florquin
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
WARME MOMENTEN
28 INSPIRATIEBOX VOOR BASISSCHOLEN
GORDELFESTIVAL
30
PROPERE GLASBOLLEN
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
Vraag van de lezer p.19 Fotowedstrijd p.36 REALISATIE Absoluut | FOTOGRAFIE Anton Coene, Lander Loeckx, Marco Mertens, Sepp van Dun VU Provincie Vlaams-Brabant, Provincieplein 1, 3010 Leuven | REDACTIEADRES Provincie Vlaams-Brabant, communicatiedienst, Provincieplein 1, 3010 Leuven CONTACT 016 26 70 00 info@vlaamsbrabant.be www.vlaamsbrabant.be facebook.com/VlaamsBrabant @vlaams_brabant @vlaamsbrabant | De gegevens worden verwerkt conform de Europese Algemene Verordening Gegevensbescherming van 24 mei 2016 ter bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Voor vragen mail persoonsgegevens@vlaamsbrabant.be
VLMS-BRBNT KORT - 5
Tricolore quinoa voor de toekomst
“Vrijwilligers lezen kinderen thuis een verhaaltje voor.”
Hoe kunnen we de groeiende wereldbevolking op een duurzame en gezonde manier voeden? Een vraag waarop de provincie Vlaams-Brabant, Rikolto (Vredeseilanden), KU Leuven, hogeschool UCLL en Colruyt Group een antwoord zoeken met het project ‘Gezocht: Voedsel voor de Toekomst’. Samen onderzoeken ze de mogelijkheden van drie duurzame voedselketens: gewassen uit de Andes, zeewier en peulvruchten. Sinds juni vind je een eerste concreet product in de winkelrekken van Colruyt Group: een duurzame, eerlijke, lekkere en gezonde tricolore quinoa uit Peru. Meer weten? www.voedselvoordetoekomst.be De samenwerking won in 2017 de internationale Sustainable Partnership Award. ‘Gezocht: Voedel voor de Toekomst' maakt deel uit van het ‘10 YFP Sustainable Food Systems Programme’ waarmee de Verenigde Naties initiatieven rond duurzame voeding steunen.
Behaag je tuin
Voorlezen met de Boekenstoet Het provinciale project Boekenstoet krijgt een vervolg. Vorig schooljaar gingen er in Halle, Sint-Pieters-Leeuw, Wemmel, Merchtem, Zemst en Machelen vrijwilligers thuis voorlezen bij kinderen die wel wat taalprikkels konden gebruiken. Zowel kinderen die anders- of meertalig zijn als kinderen met Nederlands als moedertaal. De vrijwilligers brachten samen met de kinderen ook een bezoekje aan de bib en een vrijetijdsinitiatief in de gemeente. Dit schooljaar stappen ook Vilvoorde, Kampenhout, Ternat, Diest en Tienen mee in het project.
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
De Regionale Landschappen van Vlaams-Brabant organiseren een samenaankoop van inheemse gemengde hagen, heggen, houtkanten en hoogstam(fruit)bomen voor je tuin. Bestel je streekeigen plantgoed aan interessante prijzen tussen 1 september en 31 oktober op www.behaagjetuin.be. Op zaterdag 8 december kan je dan je bestelde plantgoed afhalen op het gemeentelijke verdeelpunt. Wil je weten welke boom in jouw tuin past? En hoe je die plant? Bestel of download de tuinfolder ‘Plant een boom’ op www.vlaamsbrabant.be/planteenboom Provinciaal Steunpunt Tuinen: www.vlaamsbrabant.be/steunpunt-tuinen
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
VLMS-BRBNT KORT - 7
Nieuws uit de provincieraad
SUPERKORT Provinciedomein Huizingen verwelkomt trekpaardveulen Darco
Zondag 7 oktober: Voka Open Bedrijvendag, BUDA als hotspot
15 bedrijven verkopen hoeve- en streekijs 2,9 miljoen euro voor 59 klimaatprojecten
Elke eerste zondag van oktober openen honderden bedrijven de deuren voor het grote publiek. Ook in Vlaams-Brabant is Voka Open Bedrijvendag een schot in de roos, met duizenden bezoekers in de meest diverse bedrijven.
Regionale Landschappen helpen Wilde Bijen Hollestraat in Veltem wint ‘Boom je buurt’ Provinciale ontleningen stijgen met 8%
“Bedrijvenzone BUDA is aan een comeback bezig.”
1,7 miljoen euro voor 145 duurzame biodiversiteitsprojecten Fietsnetwerken verbinden Vlaams- en Waals-Brabant 1.000ste woning via Vlabinvest
Opnieuw water door de oude Demermeanders Er zal weer water stromen door de oude Demermeanders tussen Werchter en Aarschot. Daar maken De Vlaamse Waterweg nv, het Agentschap voor Natuur en Bos, de provincie Vlaams-Brabant, de betrokken gemeenten en andere partners werk van, in het kader van het Sigmaplan. Door de meanders opnieuw te verbinden kan de Demer als vanouds door het landschap kronkelen en dat verkleint de kans op wateroverlast. En het is tof voor kajakkers en kanovaarders. Daarnaast investeren de partners in extra waterberging en veilige dijken en nemen ze maatregelen om de verdroogde ondergrond aan te pakken. Een prima zet voor het groengebied Vorsdonkbos-Turfputten in Gelrode en de valleibossen tussen Betekom en Werchter die een geschikt leefgebied vormen voor de bever.
Infomarkt op 18 oktober De Vlaamse Waterweg nv, het Agentschap voor Natuur en Bos en alle partners organiseren op 18 oktober een infomarkt voor bewoners en geïnteresseerden. Benieuwd van hoe de toekomst van de Demervallei eruitziet? Kom dan naar zaal Jack-Op in Werchter, tussen 16 en 20 uur. www.sigmaplan.be/demervallei
Dit jaar is bedrijvenzone BUDA in Vilvoorde een hotspot. De grauwe fabriekshallen zijn er de stille getuigen van het industriële verleden en de economische geschiedenis van deze oude industriezone onder het viaduct van Vilvoorde. Maar de kanaalzone is aan een comeback bezig. Daar zorgt het reconversieproject BUDA+ voor, waarin de provincie Vlaams-Brabant en andere betrokken partners initiatieven nemen om de buurt op te waarderen en nieuwe bedrijvigheid aan te trekken. De eerste tekenen daarvan zijn al te merken op het terrein.
Restauratie kasteel en roeisteigers in Provinciedomein Huizingen De provincie laat het kasteel en de roeisteigers in het Provinciedomein Huizingen restaureren. Dat heeft de provincieraad beslist. Uit de grondige historische en bouwkundige analyse blijkt dat de restauratie van het dak en de brug het meest dringend is. De ophaalbrug aan de achterzijde van het kasteel wordt elke dag gebruikt voor leveringen en vertoont stabiliteitsproblemen. Aan het dak wordt alles boven de kroonlijst gerestaureerd. De roeisteigers worden veiliger en op een natuurlijke manier beter ingebed in de omgeving. Met een nieuwe balustrade van hout en draad, een schuilhuisje voor het personeel en een natuurvriendelijke drasberm tussen de oever en de steiger. Een smal pad, poortjes en een ketting moeten de toegang tot de steiger stroomlijnen. De kosten voor de restauratie van het dak, de ophaalbrug en de roeisteigers in de kasteelvijver zijn geraamd op 954.374 euro.
Tijdens Voka Open Bedrijvendag wijzen verschillende fietsroutes je de weg van bedrijf naar bedrijf en kan je deelnemen aan toffe wedstrijden. Bewonder de maquettes van moderne ontwikkelingen en maak kennis met de toekomstplannen voor het gebied. Een uitgelezen kans voor de ondernemingen om zich te tonen aan de buurt, hun klanten en leveranciers. www.openbedrijvendag.be
Het kasteel van Huizingen
Steun voor arbeidszorg
Provincie blijft arbeidszorg steunen De provincie Vlaams-Brabant heeft 10 jaar arbeidszorg ondersteund. Het aantal arbeidszorgmedewerkers steeg in Vlaams-Brabant van 697 in 2010 tot 1.252 in 2016. Het nieuwe Vlaamse decreet over arbeidsmatige activiteiten neemt deze steun deels over. Maar de provincie blijft op haar manier arbeidszorg ondersteunen. De provincieraad keurde het nieuw subsidiereglement ‘arbeidsmatige activiteiten’ (AMA) goed. Begeleiders van arbeidsmatige activiteiten kunnen een provinciale subsidie ontvangen als ze zich aansluiten bij het Provinciaal AMA Samenwerkingsverband. AMAbegeleiders die zelf ook een werkpost hebben, kunnen bovendien een subsidie krijgen als economische compensatie voor de tijd die de begeleider investeert in de AMA-medewerkers.
VLMS-BRBNT KORT - 9
2018 (Sp)rankelend Hageland
‘Door de lens van de bezetter’ in Halle
6 september – 25 november Duitse kunsthistorici, fotografen en architecten maakten aan het einde van WOI 10.000 beeldopnames van Belgische kerken, kastelen, kunstwerken, interieurs en ander buitengewoon patrimonium. Een bevroren tijdsbeeld uit de oorlogsjaren. Bewonder een selectie van dit unieke fotomateriaal. Een openluchttentoonstelling in het centrum van Halle.
18 augustus – 2 september
Druivenfestival Hoeilaart
Drie weekends lang serveren de Hagelandse wijnbouwers hun lekkerste wijnen en gunnen ze je een kijkje achter de schermen van hun wijndomein. Met zonovergoten wijnterrassen, fietstochten en wandelingen tussen de wijnhellingen.
Een pittig festivalweekend met een grandioos openingsspektakel, een lichtstoet, Nerorock, barbecue, kaastaartenfestival, muziek, vuurwerk, animatie en veel meer.
14 - 17 september
www.druivenfestival.be
www.toerismevlaamsbrabant.be/wijn
www.vlaamsbrabant.be/duitsenegatieven
Hopduvelfeesten 7 - 9 september
Als het glas van de Hopduvel op de Markt van Asse wordt gevuld, barsten de tweejaarlijkse Hopduvelfeesten los. www.hopduvel.be
Hopdagen 8 en 16 september © KIK-IRPA, Brussel
Gratis tuinadvies ONTMOETING MET EEN EXPERT Heb jij plannen om je siertuin (opnieuw) aan te leggen? Twijfel je nog of je de juiste keuzes maakt? Kom dan naar één van de ontmoetingsmomenten met de experts van het Provinciaal Steunpunt Tuinen. Een gratis sessie met de tuinexpert duurt 45 minuten.
www.toerismevlaamsbrabant.be/hop
• Zaterdag 29 september, 14 tot 18 uur, na de cursus ‘Aanleg bloemenweide’ in gemeenschapscentrum Den Breughel in Haacht. • Zondag 7 oktober, 14 tot 18 uur, tijdens Feest in het Landschap in het kasteeldomein van notaris Halflants in Lubbeek. • Zondag 21 oktober, 14 tot 18 uur, tijdens de Fruitoogstfeesten in Zuid-Hageland, Heerlijckyt van Elsmeren in Geetbets. Schrijf je in: www.vlaamsbrabant.be/tuinadvies Meer info over de tuinencampagne: www.vlaamsbrabant.be/levedetuin
Mysterieuze bossen
6 oktober – 24 november Als de herfst valt, hullen de bossen van het Dijleland zich in een nevel van mysterie. Kom genieten van magisch spektakel, sfeervolle fakkeltochten, wandelingen, evenementen, proeverijen en meer.
• Vrijdag 14 september, 17 tot 21 uur, in de Pastorijtuin van Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei in Gaasbeek. • Zondag 23 september, 14 tot 18 uur, tijdens Feest in het Landschap, parochiezaal Oppem in Meise.
De Hopdag in Affligem op 8 september is een hoppig volksfeest met een gezellige streekproducten- en ambachtenmarkt, animatie, wandelingen, muziek en een hoppluk. Een week later, op 16 september, palmen de Hoppefeesten Kapelle-op-den-Bos in. Ook hier kan je kuieren over de markt vol streekspecialiteiten en zelfgemaakte producten, maar ook wandelen, genieten en plukken.
1 dag niet 26 oktober
www.toerismevlaamsbrabant.be/bos
16 september
Schuif aan bij de streektafel, kuier over de beleefmarkt en geniet van het straattheater, de muziek en de animatie. Tijdens deze dag vol activiteiten zetten de Merodegemeenten Aarschot, Diest, Geel, Herselt, Hulshout, Laakdal, Scherpenheuvel-Zichem, Tessenderlo en Westerlo hun troeven in de kijker. Trefpunt dit jaar is het centrum van Westmeerbeek.
Wist je dat elke dag meer dan 150 Belgen het slachtoffer zijn van een inbraak? En dat je heel veel zelf kan doen om een inbraak te voorkomen? Tijdens de actiedag ‘1 dag niet’ op vrijdag 26 oktober slaan inwoners samen met politie en overheid de handen in elkaar om hun buurt veiliger te maken. Heb jij een origineel idee om je buurt inbraakvrij te houden? Post je tip op de website www.1dagniet.be of struin door de ideeën en tips van andere initiatiefnemers. www.1dagniet.be
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
Merodehappening 2018
www.demerodeonline.be
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
10 - DOSSIER
DOSSIER - 11
Mobiliteit Wist je dat we in Vlaams-Brabant vaker voor de auto kiezen om naar het werk te pendelen dan het Vlaamse gemiddelde? Het drukke verkeer nodigt dan ook niet uit om de fiets te nemen. De provincie wil deze vicieuze cirkel doorbreken met een ‘modal shift’: minder auto en meer bus, trein en fiets. Met het openbaar vervoer als aanlokkelijk alternatief, met vlotte verbindingen en een goede frequentie. Met goede en veilige fietspaden waarover onze kinderen naar de school en wij naar het werk pendelen. Daarom pleit de provincie voor hoogwaardig openbaar vervoer langs mobiliteitsassen en investeert ze in duurzame mobiliteit op allerhande manieren. Fietssnelwegen en veilige schoolomgevingen, gemeentelijke tragewegenplannen, steun voor bedrijven die duurzaam pendelen promoten … Allemaal deeltjes van de mobiliteitspuzzel.
IN BEWEGING Vlaams-Brabant gaat voor duurzame mobiliteit
FIGUUR #1
17,3%
Fietspendelaars
loontrekkenden werkt in eigen gemeente
Slechts 8,6% van de pendelaars in Vlaams-Brabant kiest voor de fiets. De auto blijft het populairst.
17,73%
14,92%
65,56%
9,46% 8,6%
9,23%
68,47%
FIGUUR #2
FIGUUR #3
Pendelende leerlingen in het basisonderwijs & het secundair onderwijs:
Gemiddelde woon-werkafstanden: We wonen gemiddeld 16,9 kilometer van ons werk. Hoger dan het Belgische en Vlaamse gemiddelde, maar ook wel met de fiets te overbruggen.
74,7%
10,7%
België Vlaams Gewest Vlaams-Brabant
82,7% pendelt naar een andere gemeente, binnen of buiten de provincie
13 km
104.778 111.667
in 2011 in 2016
65.999 66.474
in 2011 in 2016
Bronnen: federale diagnostiek woon-werkverkeer 2014, Steunpunt Werk & databank provincies in cijfers
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
16,9 km
15,5 km
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
12 - DOSSIER
DOSSIER - 13
Mobiliteit “Enkele relatief kleine ingrepen maken het verschil.” Eerste schooldag
Maak plaats voor stappers en trappers Een nieuw schooljaar, een nieuwe drukte voor de schoolpoort. In Everberg is de gemeentelijke basisschool De Negensprong er klaar voor. Niet alleen werd de schoolomgeving veiliger, ook de fietsroutes ernaartoe werden dat. Net voor de schoolbel gaat, is het het drukst voor de poort van De Negensprong. De ouderraad deed enkele voorstellen over hoe het veiliger kon. De gemeente ging er graag op in. ‘Enkele relatief kleine ingrepen maken het verschil’, zegt mobiliteitsambtenaar An De Blaes, zelf ook mama van twee jonge kinderen. ‘Zoals fietssuggestiestroken voor meer duidelijkheid en zichtbaarheid. Een verkeersbord licht op met een smiley telkens er een auto langs rijdt die zich aan de juiste snelheid van 30 km/u houdt. En de Kus & Rij-zone kwam wat verder in de straat zodat die niet langer voor opstopping zorgt aan het zebrapad.’
Autovrije schoolroutes Een hele verbetering, maar wat heb je eraan als je niet met de fiets of te voet naar school komt omdat de weg ernaartoe afschrikt? Het sluipverkeer in Everberg – tussen Leuven en Brussel – maakt het de kinderen niet altijd gemakkelijk. Met
een subsidie van de provincie Vlaams-Brabant richtte de gemeente Kortenberg enkele buurtwegen in als autovrije fietspaden. ‘Met de Atlas der Buurtwegen als leidraad hebben we een aantal verdwenen trajecten weer tot leven gewekt’, vertelt mobiliteitsambtenaar An. ‘Andere delen waar je een mountainbike nodig had om door te geraken, kan je nu ook veilig met een kinderfietsje door. De school is daardoor veel beter te bereiken vanuit de wijken Vrebos en Armendaal.’
Twee sporen Met de financiële steun zet de provincie in op twee sporen: ze subsidieert gemeenten en scholen niet alleen om de infrastructuur in de schoolomgeving te verbeteren, maar ook om de belangrijke schoolroutes veiliger te maken. Zo moedigt ze duurzame woon-schoolverplaatsingen aan.
Meer weten? Wil je als gemeente of school ook investeren in een veilige schoolomgeving of veiligere schoolroutes? De provinciale subsidie bedraagt tot 80% van de kosten. Info en voorwaarden op www.vlaamsbrabant.be/ subsidies-schoolomgeving
Beleidsverantwoordelijke Tom Dehaene
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
14 - DOSSIER
DOSSIER - 15
Mobiliteit Investeren in duurzaam woonwerkverkeer? Vraag de hulp van het Pendelfonds. Wil jouw bedrijf ook investeren in een duurzamer woon-werkverkeer? Met minder autoverplaatsingen en meer verplaatsingen met de fiets of het openbaar vervoer? Doe dan een beroep op het Pendelfonds. Per project kan je een subsidie tot 200.000 euro krijgen.
“Over de nieuwe fietsersbrug en ook over de file heen.”
Laat je begeleiden door het Provinciaal MobiliteitsPunt Vlaams-Brabant: 016-26 70 91 of hans.flore@vlaamsbrabant.be.
Duurzame ontsluiting campus Gasthuisberg
MET DE FIETS NAAR HET ZIEKENHUIS
Terwijl het op de E314 maar langzaam gaat, krijgt de fietspendelaar alle ruimte op de fietsersbrug enkele meters hoger. Een nieuwe schakel in de duurzame ontsluiting van campus Gasthuisberg.
Campus Gasthuisberg van UZ Leuven groeit. Het masterplan deelt de campus op in vier delen die volop in ontwikkeling zijn: het ambulante ziekenhuis, het hospitalisatiedeel, het onderzoekskwadrant en de onderwijscampus. Ook het aantal mensen dat elke dag op de campus moet zijn, groeit mee. Tegen 2020 telt de site 8.800 man ziekenhuispersoneel, 2.250 universiteitsmedewerkers, 1.600 patiëntenbedden, 10.000 bezoekers en ambulante patiënten en bijna 16.000 studenten van KU Leuven en UCLL. Hoe geraken die daar allemaal? Met de auto?
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
Regionet Leuven Geen goed idee want de Leuvense regio heeft al af te rekenen met een groeiend mobiliteitsprobleem. De provincie VlaamsBrabant, de stad Leuven en andere partners zoals De Lijn, NMBS, Interleuven en het Agentschap Wegen en Verkeer werken aan een antwoord met het project Regionet Leuven. De oplossing? De uitbouw van hoogwaardige netwerken voor fiets en openbaar vervoer langs de bestaande mobiliteitsassen. Meer mensen op de fiets en het openbaar vervoer? UZ Leuven werkt daar volop aan mee. ‘Op de ringweg van campus Gasthuisberg zijn bijna overal
gescheiden dubbelrichtingsfietspaden’, vertelt Gunter Gonnissen, diensthoofd logistiek en mobiliteit. ‘We hebben beveiligde fietsstallingen en veilige oversteekplaatsen, en we bouwen nog een nieuwe fietsenstalling met 2.500 plaatsen voor de studenten.’
Over de file heen Er wordt ook gewerkt aan de toegangswegen voor fietsers. Sinds kort ligt er een nieuwe fietsersbrug over de autoweg E314, een belangrijke schakel voor een veilige en vlotte fietsverbinding naar de campus. De brug wordt gretig gebruikt
door het ziekenhuispersoneel en studenten. Heidi Claes pendelt elke werkdag met de fiets van Erps-Kwerps naar campus Gasthuisberg. ‘Eerst een stukje langs de Fietssnelweg F3 en dan via Winksele en de autovrije Terbankstraat richting Leuven’, vertelt ze. ‘Gemakkelijker en sneller dan met de wagen, want die staat onder de brug in de file. Bovendien krijg ik er een fietsvergoeding bovenop.’
Minder autopendelaars De investeringen en nog andere mobiliteitsmaatregelen – zoals een kosteloos openbaarvervoerabonnement – missen
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
hun effect niet. In 2005 koos 83% van het ziekenhuispersoneel voor de auto, nu is dat 65%. Het aandeel patiënten dat voor de auto kiest daalde van 83% naar 78%. Dat is niet zo veel, maar een patiënt verkeert natuurlijk doorgaans niet in goede gezondheid en kiest voor het meest comfortabele vervoer voor zijn situatie. www.regionetleuven.be Beleidsverantwoordelijke Ann Schevenels
16 - DOSSIER
DOSSIER - 17
Mobiliteit “ Leren rijden onder de moeilijkste omstandigheden maar zonder enig gevaar.�
PIVO opent nieuw expertisecentrum voor rijopleidingen
Veilig overkop
In de rijsimulator
Overkop met de vrachtwagen? In het nieuwe expertisecentrum voor rijopleidingen op de PIVO-site in Asse gebeurt het elke dag zonder erg. Dankzij de vier hoogtechnologische rijsimulatoren.
Het Provinciaal Instituut voor Vorming en Opleiding (PIVO) in Asse en de VDAB werken nauw samen aan gespecialiseerde rijopleidingen. Niet alleen voor vrachtwagenchauffeurs in opleiding, maar ook voor cursisten van de politie- en brandweerschool, bestuursschool en de school voor dringende geneeskundige hulpverlening. Loods 106 op de PIVO-site werd omgebouwd tot een expertisecentrum met onder meer een uitkijkpost met zicht op het oefenterrein en leslokalen die uitgerust zijn met didactisch demo- en oefenmateriaal.
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
De blikvangers zijn de vier rijsimulatoren met de controletoren. State of the art, hoogtechnologische snufjes waarmee de cursisten kunnen leren rijden in moeilijke omstandigheden zonder mensen in gevaar te brengen. Zoals rijden met een overladen vrachtwagen, dat oefen je maar beter niet in het verkeer. En als het verkeerd afloopt, kan dat in een simulator geen kwaad.
Evenwicht vinden op het rijparcours
Hoogtechnologie in de controletoren
Beleidsverantwoordelijke Tom Dehaene
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
18 - DOSSIER
LEZERSVRAAG - 19
Mobiliteit “Met een telefoontje of e-mail informeert de Mobiliteitscentrale je over de mogelijkheden van het vervoer op maat.”
VRAAG VAN DE LEZER Stel jouw vraag aan de provincie Heb jij ook een prangende vraag waarbij de provincie je kan helpen? Contacteer ons dan via: info@vlaamsbrabant.be Provincie Vlaams-Brabant, Communicatiedienst Provincieplein 1, 3010 Leuven
Een moestuin op school
De Mobiliteitscentrale
Iedereen mobiel Zit je in een rolstoel en kan je niet zomaar op de bus of de trein? Wil je op familiebezoek en maakt je hoge leeftijd het moeilijk om de fiets of de auto te nemen? Ligt je been in het gips en moet je naar het werk, de winkel of de dokter? De Mobiliteitscentrale van VlaamsBrabant helpt je dan op weg.
Met een eenvoudig telefoontje of e-mail informeert de Mobiliteitscentrale je over de mogelijkheden van het vervoer op maat. Het aanbod van vervoer op maat is immers groot, denk maar aan alle private vervoerders, de diensten aangepast vervoer en diensten als de Minder Mobielen Centrale (MMC), de belbus, vrijwilligersorganisaties, het aanbod van de mutualiteiten en de OCMW’s, het ziekenvervoer en zo meer. De Mobiliteitscentrale bundelt voor jou alle informatie, geeft je deskundig advies en regelt je ritten met de aanbieders van aangepast vervoer. Of je nu naar je werk moet of met de seniorenclub op uitstap gaat,
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
bijna elke vraag naar aangepast vervoer wordt opgelost. De dienst is gratis, de ritten zelf moeten wel betaald worden. Voor rolstoelgebruikers komt de Mobiliteitscentrale financieel tussen om de prijs van je vervoer betaalbaar te houden.
De speelplaats van de lagere school in ons dorp is een grijs tapijt van tegels. Enkele bomen, hagen en nestgelegenheid voor diertjes zouden de speeltijd veel leuker en uitdagender maken voor de kinderen. En waarom geen speelheuvel, een wilgenhut of zelfs een kleine moestuin? Maar hoe beginnen we daar als ouderraad aan? Kan de provincie ons daarbij helpen?
Meer weten hierover? 0800 26 990 (gratis nummer) mobiliteitscentrale@vlaamsbrabant.be www.vlaamsbrabant.be/ mobiliteitscentrale Beleidsverantwoordelijke Tom Dehaene
Ingrid, 44 jaar, Neerlinter
ANTWOORD Een heel goed idee! Een groene speelplaats is goed voor de leerlingen, leerkrachten, de biodiversiteit en het klimaat. Leerlingen zitten acht uur per dag op school. Geef hen de kans om tijdens de pauze in contact te komen met het groen, om in de schaduw van een boom te zitten, kampen te bouwen, te wroeten in de aarde. Je hoeft als leerkracht in de klas geen bladeren, wortels of dieren te bestuderen op papier als je levend didactisch materiaal hebt op de speelplaats. Ervaringsgericht leren is niet het enige voordeel. Groen zorgt voor uitdaging en afleiding. Dat vermindert het pestgedrag. Op een grijze speelplaats slaat de verveling immers snel toe. Hoe begin je daaraan? De MOS-begeleider van de provincie Vlaams-Brabant helpt je graag op weg. En samen met de (natuur) ouders, Regionaal Landschap, verenigingen in de buurt, het gemeentebestuur, sociale tewerkstellingsprojecten en andere partners wordt alles mogelijk.
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
Vergeet je subsidie niet Vlaams-Brabantse scholen kunnen een subsidie aanvragen bij de provincie voor natuurprojecten op school. De subsidie geldt voor zowel kleuter-, lager, secundair als hoger onderwijs. De toegekende subsidie bedraagt maximaal 10.000 euro per project, per vestigingsplaats en per jaar, en dit voor 80% van de kosten. Sinds 2008 kregen 188 scholen, waarvan 156 basisscholen, 33 secundaire scholen en 1 hogeschool dergelijke subsidie. Inspiratie nodig? Bij de start van het nieuwe schooljaar krijgt elke school een brochure met geslaagde, inspirerende projecten in Vlaams-Brabant. Vol tips en nuttige informatie. Je kan deze brochure downloaden via www.vlaamsbrabant.be/ natuuropschool Beleidsverantwoordelijke Tie Roefs
20 20 - DOSSIER - TOERISME
TOERISME - 21 1
“Hellingen vol wijnranken, een stoere waterburcht en een tof bezoekerscentrum.”
Met de fiets van Leuven naar de Hagelandse wijnstreek
DE WIJNHELLINGEN OP Hertog Godfried I plantte in de 12de eeuw zijn wijngaard in Leuven. Kloosters en abdijen volgden zijn voorbeeld en stilaan veroverde de wijnbouw het Hageland. Vandaag staan de druivelaars in slagorde op de zuidelijke hellingen en is de pluk volop bezig. Met een gezellige drukte en een zuiderse sfeer tussen de wijnranken. Vertrek in Leuven en volg de knooppunten van het Fietsnetwerk Vlaams-Brabant de wijnstreek in.
1
4
2
63
66
44 64 3
41 1
3
Bezoekerscentrum van de Hagelandse wijn
Wat is het geheim van de ijzerzandsteen in de bodem van het Hageland? Waarom gedijen de druivelaars hier zo goed? De wijnboeren vertellen je er zelf alles over in dit interactieve bezoekerscentrum in wijndorp Wezemaal. En natuurlijk kan je hier je favoriete wijn proeven en kopen.
43 65
98
www.rotselaar.be/bezoekerscentrum 2
Wijndomein Ten Bunder
99
De wijngaarden van wijnbouwer Bruno Cools palmen de zuiderflanken van de wijnheuvels in Nieuwrode in. Van het sap maakt hij in zijn wijnkelder in Aarschot witte, rode, rosé en mousserende wijn.
29
5
40
4
www.tenbunder.be 3
Kasteel van Horst
81
Een machtige waterburcht als een baken in het Hagelandse landschap. Waar de markiezin vroeger haar koetsen bewaarde, kan je nu op het terras genieten van een fris Hagelands wijntje.
Knooppunten:
04
Aanlooproute vanuit Leuven: 10, 11, 33 Route: 80, 4, 81, 40, 41, 66, 64, 63, 44, 43, 65, 98, 99, 29, 83, 5, 80
05 80
Wijndomein Uylenbergher
Dit volwassen wijndomein van 1,2 ha groot palmt de flank van de Uilenberg in SintPieters-Rode in. Snuif de sfeer op van de wijnkelder en proef daarna een wijntje in de degustatiekamer met uitzicht over de allereerste wijngaard van het domein in de voormalige moestuin.
83
Wijnhellingenroute 30,9 km
www.kasteelvanhorst.be 4
2
33 11 10
6
5
Wijndomein Chartreuzenberg
De hobby van Herman Van Goidsenhoven liep uit de hand toen hij samen met zijn vrouw Gerda en zoon Pieter meer dan duizend wijnstokken plantte op de Chartreuzenberg in Holsbeek. De wijnboer leidt je graag rond op zijn domein. www.chartreuzenberg.be
6
Provinciedomein Kessel-Lo
Er valt altijd iets te beleven in dit prachtige familiedomein aan de rand van Leuven. Bootje varen, plonsen in het openluchtzwembad, ravotten in de speeltuinen, geocaching, minigolf … Altijd de moeite waard om even te stoppen. www.provinciedomeinkessello.be Beleidsverantwoordelijke Monique Swinnen
www.uylenbergher.be
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
6
22 - GORDELFESTIVAL
GORDELFESTIVAL - 23
“Kinderen zijn baas op het Gordelfestival. En de ouders mogen ook mee!” AND B T E N T E K E D FOCUSGEMEENTE TERVUREN Het Speelpark van Tervuren Het wondermooie Park van Tervuren wordt één grote speeltuin. Test je ninjaskills op het hindernissenparcours, waag je op het opblaasbaar speelveld met trampolines voor een spelletje bossaball, hinkel het park door, probeer de bizarre fietsen uit en doe nog veel meer gekke dingen. Avontuur op kindermaat is er in het kidsdorp, met een speeltuin en springkastelen, mini-labyrint en kinderboerderij en een avonturenparcours waar ze zelf aan meebouwen.
ZONDAG 2 SEPTEMBER HUIZINGEN/TERVUREN
DE HELDEN
100 km
De eerste schooldag? Die lijkt op zondag 2 september nog ver weg want die dag zijn kinderen baas op het Gordelfestival. Ga fietsen, wandelen, proeven, ontdekken, luid meezingen en je vooral amuseren in de Groene Gordel.
TREFPUNT PROVINCIEDOMEIN HUIZINGEN Elk kind is VIK! Elk kind is een VIK in het VIK-dorp: een Very Important Kid. Het dorp is een bont speelparadijs met ballonnenclowns en grimeurs, toffe en gezonde kookworkshops, springkastelen, een lekkere Vik-nick, een labyrint, een hindernissenparcours en een heuse wereldrecordpoging. Op het podium zorgt Kaatje voor ambiance en brengen Helden Sieg, Dempsey, Nico en
Maureen een onvergetelijke show vol durf en acrobatie. De Ketnetband krijgt jong en oud aan het meezingen.
Proevertjestocht Spring je fiets op en volg de Proef-deStreekroute (20, 40 of 60 km). Deze fietslus brengt je langs zes brouwerijen: Oud Beersel, 3 Fonteinen, Den Herberg, Vrijstaat Vanmol, Angerik en Timmermans.
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
Kuier over de gezellige streekproductenmarkt en zing luidkeels mee op het festival Hee Tervuren, met onder meer Boembox for kids, Kaatje, Slagerij Vanderstukken en De Kreuners.
De Gordelklassieker, helemaal rond Brussel, is er ook! Kies je snelheid en vertrek in een van de acht pelotons. Liever op eigen tempo? De Druivenroute - 20, 40 of 60 km – toont je de mooiste plekken van de Druivenstreek.
KAATJE
Urban Run Dit jaar kan je ook al joggend de streek beleven. De Tourist Run door Tervuren toont je het Afrikamuseum, het Koloniënpaleis, de klaprozenkunst van Het Maaiveld en andere bijzondere plaatsen. De route is 6 of 10 kilometer lang, en ook geschikt voor wandelaars.
Met gratis proevertjes! Als dat maar goed komt. Mountainbikers kunnen kiezen uit twee routes – 35 of 50 km – met bevoorrading onderweg. Mooie wandellussen brengen je dieper de Groene Gordel in, richting Herisemmolen en het Lambiekcentrum. In het Provinciedomein zelf kan je op pad door de vernieuwde rotstuin, een monumentale erfenis van Expo ’58.
Het volledige programma vind je op www.gordelfestival.be Beleidsverantwoordelijken Tom Dehaene, Walter Zelderloo
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
24 - OPEN MONUMENTENDAG
OPEN MONUMENTENDAG - 25
OPEN MONUMENTENDAG IN DIEST
Open Monumentendag: bij molenaar Willem in de Lindenmolen van Diest
DE NEUT, DE BONKELAAR EN DE VANG Monumentenwachters Sofie en Chris klimmen voorzichtig op de 11 meter hoge wieken van de Lindenmolen van Provinciedomein Halve Maan in Diest. Een laatste inspectie voor de restauratie begint. Molenaar Willem kijkt ernaar uit om opnieuw te malen.
Willem Huyskens is in z’n element in de Lindenmolen. Je vindt de molenaar hier elke eerste en derde zondagvoormiddag van de maand als hij bezoekers in zijn molen rondleidt. ‘De molen is een speciaal geval’, vertelt Willem. ‘Ze dateert van 1742 maar toen stond ze op de Doodsberg in Schaffen. In 1887 verhuisde ze naar de Mierenberg in Assent en in 1960 kreeg ze deze plaats in Diest. Een molen verhuizen? Niet zo moeilijk als je denkt. De Lindenmolen is een staakmolen: ik draai helemaal alleen het hele gebouw op zijn as – de staak – naar de wind.’
Klopkever ‘Maar dat draaien is nu onveilig geworden’, zegt monumentenwachter Sofie Buggenhout. De monumentenwachters van de provincie Vlaams-Brabant inspecteren nauwgezet de bouwfysische toestand van onze waardevolle gebouwen en voeren kleine, dringende onderhoudswerken uit om erger te voorkomen. Dat doen ze voor onze kerkfabrieken en gemeentebesturen, maar ook voor privépersonen.
‘De klopkever heeft het hout van de molen aangetast. En de ‘zetel’ waar de staak doorheen gaat, heeft zijn jaren gehad.’ Dit najaar start de restauratie.
20 koekoeksklokken Willem kijkt ernaar uit. ‘Het is te lang geleden dat ik nog heb kunnen malen’, vertelt hij. De Diestenaar schoolde zich om tot molenaar en bekommert zich als vrijwilliger over de Lindenmolen. ‘Ik heb een fascinatie voor tandwielen’, lacht hij. ‘Thuis heb ik wel 20 koekoeksklokken en 52 wekkers. Als kind kwam mijn vinger klem te zitten tussen de tandwielen van een grote koffiemolen. Misschien wakkerde dat mijn nieuwsgierigheid aan? Geen idee.’
Molenaarsjargon De molenaar beklimt het smalle trapje naar het grote molenrad. Dat is verbonden met de 11 meter hoge wieken. Van top tot punt is de molen dus 22 meter hoog. ‘Een molen zet je niet zomaar even in
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
Niemand kent de monumenten van Diest zo goed als de monumentenwachters. Tijdens Open Monumentendag op 9 september treed je in hun voetsporen. Trek mee op inspectie in de Lindenmolen en neem deel aan toffe doe-activiteiten. Dwaal door de zolder van de gotische Sint-Sulpitiuskerk en wie weet word je uitgeloot voor een spectaculaire afdaling van de kerktoren. En er staat nog veel meer op het programma. Benieuwd? www.vlaamsbrabant.be/ openmonumentendag
beweging. Eerst moet je de windrichting bepalen en de molen kruien. Kruien? Dat is draaien naar de wind. Dan hang ik de zeilen aan de wieken. Hoe minder wind, hoe meer zeil. Pas na een uurtje voorbereiden kan de ‘vang’ – de rem zeg maar – van het grote tandwiel en kan het malen beginnen. Maar eerst moet ik de neut nog plaatsen of de bonkelaar draait niet mee.’ Speciaal vakjargon hebben die molenaars.
1.400 kilo Als alles goed gaat, draait de molen 15 omwentelingen per minuut. Krakend en piepend, net als eeuwen geleden. Twee uit de kluiten gewassen molenstenen malen het graan. Eén steen – de ‘ligger’ - beweegt niet, de ‘loper’ draait en maalt. 1.400 kilo zwaar. Kom een kijkje nemen in de Lindenmolen tijdens Open Monumentendag. Willem vertelt je dan graag meer in dat bijzondere molenaarsjargon. Beleidsverantwoordelijke Tom Dehaene
Vraag raad aan Monumentenwacht Vlaams-Brabant Ben je beheerder of eigenaar van een waardevol pand of historisch erfgoed? Benieuwd naar hoe de Monumenten wacht jou kan helpen? Neem een kijkje op www.vlaamsbrabant.be/monumentenwacht
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
26 - OPEN MONUMENTENDAG
OPEN MONUMENTENDAG - 27
In het bakhuis met Sofie Dumont
WARME MOMENTEN
Sofie Dumont schuift de ovenpaal het vuur in en al snel stijgt de heerlijke geur van gebakken pizzadeeg op uit de oude bakoven van de Oyenbrugmolen in Grimbergen. Een gezellige warmte en de rode gloed van het knetterende vuur vult het bakhuis als Sofie de ovendeur opent. De chef-kok houdt van deze pure momenten. ‘Je bent aangewezen op de natuurlijke warmte van het vuur, zonder knopje om aan te draaien om de temperatuur te regelen’, vertelt ze. ‘Terug naar hoe het ooit was, naar toen mensen de tijd namen om samen te bakken.’
Genotsmomenten
BOUWEN OM TE BAKKEN Je eigen bakoven bouwen of restaureren? Een goed idee! Met het boek ‘Bouwen om te bakken’ kan je meteen aan de slag. Het is een handleiding met 250 rijk geïllustreerde pagina’s vol bouw- en baktips, getuigenissen, en lekkere recepten van Sofie Dumont. Nog inspiratie nodig? Kom dan naar de bakevenementen in het najaar. Het boek ‘Bouwen om te bakken’ kost 15 euro. Bestel het boek vanaf 15 oktober. www.vlaamsbrabant.be/bakovens
STEUN VOOR ERFGOEDPROJECTEN De restauratie van de bakoven van de Oyenbrugmolen kon rekenen op een provinciale subsidie in het kader van de 360°-erfgoedprojecten. Met deze subsidie wil de provincie Vlaams-Brabant de restauratie van niet-beschermd klein bouwkundig erfgoed en het omliggende landschap dat er onlosmakelijk mee verbonden is, een duwtje in de rug geven. www.vlaamsbrabant.be/landschapszorg
Vroeger waren er in elke straat wel enkele bakovens te vinden, voor de komst van de bakkerijen. De kennis rond het gebruik en de bouw ervan ging wat verloren. Toch zijn de bakovens een stukje erfgoed om te koesteren, vindt Sofie. ‘Niets zo heerlijk als op een zomeravond met vrienden en familie te verzamelen rond de bakoven. Een moment om jezelf los te koppelen van het jachtige leven van elke dag en tijd te maken om te genieten. Het sprokkelen van het hout, het geknetter van het vuur, het deeg dat wacht om gebakken te worden, de geur van de rook. Een bakoven is een genotstoestel.’
Laat je creativiteit gaan Eentje waar Sofie haar creativiteit in kwijt kan. Pizza, gebraad, taart, brood, paté, focaccia …
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
het kan allemaal. ‘Drukte en tijdsgebrek gaan ten koste van je creativiteit. Maar als je tijd maakt en de geur en de warmte krijgen je in hun ban, dan beginnen de creatieve ideeën te borrelen.’ En elk recept vergt een andere aanpak. Een pizza wordt gebakken terwijl het vuur in de oven nog knettert, terwijl je brood, taart en stoofpotjes bakt zonder rechtstreekse vlammen. En de smaak? Die zit altijd goed. ‘Er gebeurt daar iets in die oven dat in een gewone keukenoven niet gebeurt’, zegt Sofie. ‘Daar zorgen het vuur, de rook en de stenen die de warmte vasthouden voor.’
Pure chemie Dat het allemaal langer duurt dan in de keukenoven, hoort ook bij de charme van het traditioneel bakken. Neem je tijd om de oven warm te stoken. Een bakoven geeft je trouwens zelf aan wanneer hij op temperatuur is door in enkele tellen van zwart naar wit te kleuren. Pure chemie: bij ongeveer 250 graden verbrandt roet en kleurt het wit. De juiste warmte om te beginnen bakken. Meer recepten? www.sofiedumont.be
PIZZA MET KRUIDENOLIE, KAAS EN GEMENDE SLA Ingrediënten (8p) • Deeg: 400g 00-bloem, 250g water, tl zout, tl honing, kl olijfolie, blokje verse gist (zo groot als een half suikerklontje) • Kruidenolie: 200ml koolzaadolie, ½ bot basilicum, 4 teentjes look, tl gedroogde oregano, peper & zout
• Beleg: 2 fijne uienringen, 2 handvol geraspte mozzarella, 1 blok parmezaan • Afwerking: kervel, waterkers, ijsbergsalade, pijnboompitjes, 1 avocado • Tip: ook heerlijk met bresaola of pikante chorizo
Bereiding 1. Kneed alle ingrediënten voor het deeg in een kom of keukenmachine. Kleeft het deeg te veel? Voeg dan een beetje extra bloem toe.
4. Rol het deeg uit (2 tot 3mm dik) op een bebloemd oppervlak, strijk er de kruidenolie over en beleg met de uien ringen en de kazen.
2. Maak een bolletje en laat het deeg rijzen onder een plasticfolie. Verdeel het in porties, maak opnieuw bolletjes, doe er plasticfolie over en laat het rijzen in een warme ruimte.
5. Bak 3-4 min in de bakoven, of 10 min op 220°C in de keukenoven.
3. Mix alle ingrediënten van de kruidenolie met een staafmixer in een hoge maatbeker.
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
6. Verdeel als afwerking de salades, de in stukjes gesneden avocado en pijnboompitjes over de pizza’s.
28 - OPEN MINDSET
OPEN LEZERSVRAAG MINDSET - 29
Meer weten? De provincie organiseert studie dagen en workshops rond het thema ‘Mind, Set, Grow!’. Meer weten? www.vlaamsbrabant.be/openmindset
“Je leert het meest van je fouten.”
Inspiratiebox voor basisscholen
MIND, SET, GROW! Hoe hou je kinderen gemotiveerd om dingen bij te leren? Niet alleen op school maar hun hele leven? En hoe helpen de maffe avonturen van de jongen Theo daarbij? Jeugdauteur Stefan Boonen weet het wel.
In de graphic novel Kamp Bravo beleeft hoofdpersonage Theo de meest grappige en verbeeldingsrijke avonturen. Illustrator Melvin verzorgde het tekenwerk, jeugdauteur Stefan Boonen pende het verhaal vol humor en verbeelding neer. Maar de boodschap is ernstig. Kinderen zijn van nature nieuwsgierig en gemotiveerd om dingen bij te leren. Maar hoe hou je die motivatie vast? Waarom zijn ze soms bang om fouten te maken en waarom geven ze dan maar op? Het heeft te maken met de juiste ‘mindset’, de juiste manier van denken.
Soepel brein ‘Vroeger dacht men: je hersens zijn je hersens, die verander je
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
niet’, vertelt Stefan Boonen. ‘Maar dat klopt niet. Je brein is soepel en je leert het meest van je fouten. Want dan maken hersenen net de meeste nieuwe verbindingen aan. Als je denkt: ‘ik kan dat niet’, en het dan maar niet probeert, vel je een verkeerd oordeel over jezelf. De juiste ingesteldheid is: ‘ik kan dat nog niet’. Wees
“Hoe hou je kinderen gemotiveerd om te leren? Met de juiste mindset.” niet bang om te proberen en te leren. Je hersenen zijn trouwens nog niet volgroeid tot je 25 jaar oud bent. Waarom
zou je dan bijvoorbeeld op je twaalfde al besluiten dat wiskunde niks voor jou is, terwijl je brein nog dertien jaar moet groeien? Leren door te oefenen en fouten te maken kan trouwens je leven lang.’
De theorie Stefan vindt dat niet zomaar uit. De mindsettheorie van befaamde professor Carol Dweck van de Stanforduniversiteit toont aan dat de leerhouding bepaald wordt door dieperliggende opvattingen waarvan we ons vaak niet bewust zijn. Wie ervan uitgaat dat onze hersens soepel zijn en nog kunnen ontwikkelen, is meer gemotiveerd om uitdagingen aan te gaan en niet op te geven na een fout.
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
Scholenpakket Deze theorie zet Theo en zijn bivakgenoten in Kamp Bravo om in de praktijk. Een heel tof en leerrijk boek om mee aan de slag te gaan in de basisschool. Daarom ontwikkelde de hogeschool UCLL en uitgeverij Eenhoorn op vraag van de provincie het cultuureducatief pakket ‘Mind, Set, Grow!’ rond het boek Kamp Bravo. De inspiratiebox wordt tijdens het schooljaar 2018-2019 verdeeld onder alle VlaamsBrabantse basisscholen. Het boek Kamp Bravo is ook te koop in de boekhandel. Beleidsverantwoordelijke Marc Florquin
30 - SLUIKSTORTEN
SLUIKSTORTEN - 31
“ Met mobiele camera’s betrappen we sluikstorters.”
GAS-boetes voor sluikstorters aan glasbolsites
PROPERE GLASBOLLEN
Jos Artois
Meer weten? Meer weten over de gemeentelijke administratieve sancties? En hoe de provincie jouw gemeente kan helpen bij de organisatie ervan? Dan kan je aankloppen bij de juridische dienst van de provincie Vlaams-Brabant: gas@vlaamsbrabant.be
Even je glas naar de glasbol doen? Niet leuk als je eerst moet manoeuvreren tussen allerlei sluikafval dat zich rond de bollen opstapelt. Maar de vervuiler zal het voelen in zijn portemonnee: intergemeentelijk milieubedrijf EcoWerf zet voortaan mobiele camera’s in. Sluikstorters mogen zich aan een GAS-boete verwachten.
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
Lijken de glasbollen in jouw gemeente soms ook wel een sluikstort? Heel hinderlijk, en het komt wel vaker voor. Milieubedrijf Ecowerf beheert 306 glasbolsites in 27 Vlaams-Brabantse gemeenten, goed voor 881 glasbollen. Vorig jaar waren de inzamelingen goed voor 10.925 ton glas maar jammer genoeg ook 172 ton sluikstortafval. Ook gemeenteen stadsbesturen zorgen daarnaast nog voor extra opruimacties. Zo ruimde de reinigingsdienst van Leuven vorig jaar nog eens 62 ton afval op.
Matrassen en televisietoestellen ‘Uit onze controles is gebleken dat in 2017 11% van de glasbolsites vervuild was’, vertelt Jos Artois, communicatieverantwoordelijke van EcoWerf. ‘We spreken over een vervuilde site als we meer dan 40 stuks
afval per vierkante meter aantreffen, of afval met een totaal volume van meer dan 50 liter. Matrassen, televisietoestellen, zakken vol huisvuil, keramiek, we treffen van alles aan.’ Dit jaar daalde het aantal vervuilde glasbolsites licht, maar ze blijven een bron van ergernis. Hoe pak je de overlast aan? Sensibilisatie blijkt niet genoeg. De vervuiler moet het jammer genoeg eerst voelen in de portemonnee voor hij zijn gedrag aanpast. Tijd voor actie dus: EcoWerf zet voortaan onopvallende, mobiele camera’s in om sluikstorters te betrappen. Dat kan ze dankzij de hulp van de provincie Vlaams-Brabant want camera’s inzetten doe je niet zomaar eventjes. Twee werknemers van Ecowerf volgden in het PIVO in Asse een opleiding tot GAS-vaststeller. Zij mogen nu officieel in
het kader van de gemeentelijke administratieve sancties camerabeelden bekijken en inbreuken registreren tegen het politiereglement op het sluikstorten. Op basis van het verslag dat de politie maakt, kan de bevoegde sanctionerend ambtenaar dan een GAS-boete opleggen: 175 euro voor minderjarigen (16+) en 350 euro voor volwassenen. Plus 120 euro onkosten voor het ruimen.
GAS-boetes. De meeste gemeenten zijn te kleinschalig om dit zelf te organiseren. Daarom stelde de provincie twee sanctionerende ambtenaren aan die de GAS-dossiers in opdracht van deze gemeenten afhandelen. Daar wordt gretig gebruik van gemaakt: 51 van de 65 VlaamsBrabantse gemeenten doen hiervoor beroep op de provincie.
Begijnendijk, Bekkevoort, Boortmeerbeek, Holsbeek, Leuven, Scherpenheuvel-Zichem en Tienen stapten alvast mee in het project. Tienen werkt met een belasting op sluikstorten, ook dat bedrag kan hoog oplopen.
Beleidsverantwoordelijke Marc Florquin
Provinciale sanctionerend ambtenaren Niet elke gemeente heeft een eigen bevoegde sanctionerend ambtenaar voor
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
www.ecowerf.be
32 32 - DOSSIER - VERKIEZINGEN
VERKIEZINGEN - 33
Kies jouw provinciebestuur op 14 oktober
NAAR DE STEMBUS Op 14 oktober kiezen we een nieuwe gemeente- en provincieraad. Waarvoor kiezen we juist? Wat betekenen de verkiezingen voor jouw provinciebestuur?
HOE GOED KEN JIJ JOUW PROVINCIE?
2 kiesdistricten
4 gedeputeerden
Maak bovendien kans op een Logeren in Vlaanderen vakantiecheque t.w.v. € 250
Onze provincie heeft twee kiesdistricten - of kieskringen - die netjes samenvallen met de twee arrondissementen: Leuven en HalleVilvoorde. De zetelverdeling tussen beide kieskringen gebeurt evenredig met het aantal inwoners: 16 zetels voor kieskring Leuven, 20 voor kieskring Halle-Vilvoorde.
De provincieraad kiest vier gedeputeerden onder de eigen provincieraadsleden. Deze vier gedeputeerden vormen de deputatie, het dagelijks bestuur van de provincie.
HALLE-VILVOORDE
Hoe sterk is jouw gevoel voor oriëntatie? Zijn de beste plaatsen om te vliegeren, varen of fietsen geen onbekend terrein meer voor jou? Weet jij als geen ander dat onze provincie bol staat van sterke ondernemers, maar dat we evenwel beseffen dat de boog niet altijd gespannen moet staan? Doe mee aan onze quiz en ontdek wat voor een Vlaams-Brabander je bent. Ben je bijvoorbeeld eerder een doener of een denker? Schuilt er een deugniet in jou of ben je net heel nobel? Ga je op zoek naar avontuur of liever naar je luie zetel? www.vlaamsbrabant.be/quiz
DE PROVINCIE, JOUW STREEKMOTOR
LEUVEN
14 oktober
36 provincieraadsleden
De provincieraadsverkiezingen vinden om de zes jaar plaats op de tweede zondag van oktober. Ze vallen samen met de gemeenteraadsverkiezingen.
Provincies met meer dan een miljoen inwoners tellen 36 verkozen raadsleden. De provincieraad is het wetgevende orgaan van het provinciebestuur en komt in principe minstens één keer per maand bijeen.
3 december De installatievergadering: de verkozen raadsleden leggen de eed af en zetelen voortaan in de nieuwe provincieraad.
3
14
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
34 - WONINGDELEN
WONINGDELEN ARBEIDSZORG - 35
“ Cor en Leen blijven dichtbij familie, vrienden en buren.”
HIER ZORGEN WE VOOR ELKAAR In de zorgwoning van Rien, Nele, Eva, Stien, Cor en Leen Een moderne gevel, één voordeur maar twee bellen. Het jonge gezin van Rien en Nele deelt zijn huis met Riens vader Cor en zus Leen, die het syndroom van Down heeft. Een warme zorgwoning.
Rien Van den Bosch en Nele Matthys bouwden een moderne halfopen woning in Kessel-Lo, in dezelfde straat als het ouderlijke huis van Rien. In 2008 trokken ze erin. ‘Maar toen werd mijn moeder ziek’, vertelt Rien. ‘Kanker. We besloten om onze nieuwbouw om te vormen tot een zorgwoning. Het oude huis waar mijn vader en moeder woonden, was niet aangepast aan hun noden. De trappen waren te steil, de deuren te smal.’ Een architect tekende de plannen uit en in 2014 begonnen de verbouwingswerken. Riens moeder overleed nog voor de werkzaamheden klaar waren. ‘Maar toch zetten we onze plannen voort. Voor mijn
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
vader en mijn zus Leen die hier nu in het weekend ook woont.’
Slimme uitbreiding Een mooi voorbeeld van de vermaatschappelijking van de zorg. Rien leidt ons rond in het huis. De gelijkvloerse verdieping werd helemaal ingericht als klein maar heel toegankelijk appartement. ‘Hier waren aanvankelijk alleen de garages, een bergruimte en een bureau’, vertelt Rien. ‘Maar we hebben die verdieping uitgebreid waardoor de woning 17 meter diep werd. De bureau en berging werden badkamer en keuken. Er kwam ook een zitruimte en twee slaapkamers. Heel toegankelijk allemaal, met bredere deuren en een beweegbaar toilet en wastafel.’
Het woongedeelte op de eerste verdieping werd uitgebreid met ruimte voor een bureau, en nog een verdieping hoger zijn de slaapkamers en een badkamer.
In de vertrouwde buurt Dochters Eva en Stien vinden het helemaal ok dat ze het huis delen met hun opa en tante.
Ze zijn altijd in de buurt, maar toch wonen ze ook apart. En Cor vindt het super dat zijn kleinkinderen nooit veraf zijn. Hij schuift ook geregeld mee bij aan tafel. ‘Cor is nog volop actief in de parochie en voelt zich thuis in de buurt. Toch beter een vertrouwde plek om je oude dag door te brengen?’, vindt Rien.
Meer weten? Zorgwonen, cohousing, co-wonen, woongroepen, hospita wonen … Nieuwe woonvormen spelen in op maatschappelijke trends. Ze kunnen een antwoord bieden op vereenzaming, vergrijzing, gezinsverdunning, het mobiliteitsvraagstuk, de vraag naar betaalbaar of solidair wonen. Heb je ook plannen? En hoe kan de provincie helpen? Neem een kijkje op
‘Mijn vader is nu nog vrij goed ter been. Er komt een moment dat dat niet meer zo zal zijn. Dan is dit een warmer alternatief dan een woon- en zorgcentrum, dichtbij familie, vrienden en buren. Vroeger deed hij veel voor zijn kinderen, nu zijn de rollen omgekeerd. Daarom investeerden we graag in de verbouwing. Een zorgcentrum is trouwens ook kostelijk. We weten niet wat er morgen op ons afkomt, maar we zullen wel zo veel mogelijk voor hem en mijn zus zorgen. Met de steun en hulp van familie en vrienden lukt ons dat wel.’ Beleidsverantwoordelijke Tom Dehaene
www.vlaamsbrabant.be/woningdelen
Mag. Vlaams-Brabant Herfst 2018
1
2
3
4
5
6
7
8
9
ZOMER IN #VLAAMSBRABANT Filter of niet, de zomer in Vlaams-Brabant was prachtig! Jouw herfstbeeld volgende keer hier? Even op Instagram zetten met #vlaamsbrabant.
salad_spinner, #flandersfields #poppies #worldwar #remembrance 1 @ funmomlife, #waterfun #oudemarkt #leuven #momblogger 2 @ lukasdegroodt, #hometown #opwijk #nature #zonsopgang 3 @
4 @ juliadaneels, #summer #harvest #berries #taste 5 @ coasterboy76, #varen #demer, #watersport #aarschot đ&#x;‡§đ&#x;‡Ş 6 @ missvee_h, #travelbelgium #provinciedomeinhuizingen 7 @ juliadaneels, #naturelovers #trees #sunsetđ&#x;Œ… #Eppegem #walk 8 @ stehqq, #dwarsdoorhethageland #cycling #gravel #ridelikeabelgian 9 @carolehbt, #ladeuzeplein #leuvenboert #leuven #paille
WWW.VLAAMSBRABANT.BE
INFO@VLAAMSBRABANT.BE
@VLAAMS_BRABANT
f
FACEBOOK.COM/VLAAMSBRABANT
@VLAAMSBRABANT