ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΑΔΕΝΑ
ΜΗΝΑΣ Ν. ΑΡΤΟΠΟΥΛΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΤΡΑΧΗΛΟΥ - ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ www.artopoulos.com.gr
ΜΗΤΕΡΑ
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ • • • • •
•
Συνιστά μόλις το 1% του συνόλου των καρκίνων Αποτελεί τη συχνότερη μορφή καρκίνου του ενδοκρινικού συστήματος Η μέση ηλικία εμφάνισης είναι τα 40-50 έτη Προσβάλλεται συχνότερα το γυναικείο φύλο σε σχέση με το αντρικό Οι όζοι του θυρεοειδούς στους ενήλικες ανευρίσκονται με την ψηλάφηση στο 5%, με το υπερηχογράφημα στο 35% και σε νεκροτομικό υλικό στο 45% Οι περισσότεροι από τους καρκίνους του θυροειδούς παρατηρούνται σε όζους <10mm, που σε αντίθεση με τους μεγαλύτερους διαφεύγουν κατά την ψηλάφηση
www.artopoulos.com.gr
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ
www.artopoulos.com.gr
ΜΟΡΦΕΣ ΠΡΩΤΟΠΑΘΩΝ ΚΑΡΚΙΝΩΝ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΗ ΑΔΕΝΑ Α. Προερχόμενα από θυλακιώδη κύτταρα Θηλώδες (papillary thyroid carcinoma PTC) Θυλακιώδες (follicular thyroid carcinoma FTC) Οξύφιλο ή Ογκοκυτταρικό ή Hurthle cell Αναπλαστικό – αδιαφοροποίητο Β. Προερχόμενα από παραθυλακιώδη κύτταρα (κύτταρα C) Μυελοειδές (medullary)
Άλλα καρκινώματα Κακόηθες λέμφωμα Σάρκωμα Αιμαγγειοενδοθηλίωμα Άλλα σπάνια – παραγαγγλίωμα, τεράτωμα, ιστιοκύτωση Χ.
www.artopoulos.com.gr
ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΠΡΩΤΟΠΑΘΩΝ ΚΑΡΚΙΝΩΝ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΗ ΑΔΕΝΑ
www.artopoulos.com.gr
ΓΡΑΦΗΜΑ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΠΡΩΤΟΠΑΘΩΝ ΚΑΡΚΙΝΩΝ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΗ ΑΔΕΝΑ
ΚΑΛΩΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ 87%
ΑΜΕΤΑΠΛΑΣΤΟΣ 2% ΜΥΕΛΟΕΙΔΗΣ ΣΑΡΚΩΜΑΤΑ 7% ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ & ΑΛΛΑ 3% 1%
www.artopoulos.com.gr
ΔΕΥΤΕΡΟΠΑΘΗ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Διαυγοκυτταρικό Ca Νεφρού Αδενοκαρκίνωμα παχέος ετέρου Κακόηθες Μελάνωμα Καρκινοειδής όγκος του Πνεύμονα Λοβιδιακό καρκίνωμα Μαστού Άλλα σπάνια
www.artopoulos.com.gr
ΔΙΑΓΝΩΣΗ • Ιστορικό • Κλινική εξέταση (επισκόπηση και ψηλάφηση τραχήλου, ενδοσκόπηση στοματοφάρυγγος και λάρυγγος) • Υπερηχογράφημα θυρεοειδούς • Σπινθηρογράφημα • FNA
www.artopoulos.com.gr
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΗΓΟΡΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ • • • • • • • • • •
Θετικό οικογενειακό ιστορικό Ηλικία < 20 ή > 60 ετών Ιστορικό ακτινοβολίας στον τράχηλο Γρήγορη ανάπτυξη του όζου ή αύξηση αυτού υπό αγωγή με θυροξίνη Πόνος ή πιεστικά φαινόμενα (δυσφαγία, βράγχος φωνής, δύσπνοια) Κλινικά ευθυρεοειδισμός ή TSH φυσιολογική Μονήρης όζος > πολλαπλοί όζοι Σκληρός, μεγάλος και με ασαφή όρια όζος Παρουσία τραχηλικών λεμφαδένων Υποτροπή κυστικού όζου
www.artopoulos.com.gr
The Bethesda System
www.artopoulos.com.gr
The Bethesda System
www.artopoulos.com.gr
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΝΜ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΑΔΕΝΑ • • • • •
•
Tx : Η πρωτοπαθής εστία δεν μπορεί να εκτιμηθεί. T0 : Δεν ανευρίσκεται πρωτοπαθής εστία T1 : ≤ 2 cm που περιορίζεται στον θυρεοειδή αδένα T2 : > 2 cm αλλά ≤ 4cm, που περιορίζεται στον θυρεοειδή αδένα T3 : > 4 cm που περιορίζεται στον θυρεοειδή αδένα ή οποιοσδήποτε όγκος με μικρή εξωθυρεοειδική εκτόπιση (επέκταση στον στερνοθυρεοειδή μυ ή στον περιθυρεοειδικό λιπώδη ιστό T4 : Προχωρημένη νόσος, όγκος ανεξαρτήτως μεγέθους που επεκτείνεται στο υποδόριο λίπος ή διηθεί τραχεία, λάρυγγα, οισοφάγο ή το παλίνδρομο λαρυγγικό νεύρο , όγκος που διηθεί την προσπονδυλική περιτονία ή περικλείει την καρωτίδα ή αγγεία του μεσοθωρακίου www.artopoulos.com.gr
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΝΜ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΑΔΕΝΑ • • • •
• •
Nx : Η ύπαρξη λεμφαδενικών μεταστάσεων δεν μπορεί να εκτιμηθεί N0 : Δεν υπάρχουν λεμφαδενικές μεταστάσεις N1a : Μεταστάσεις σε λεμφαδένες του κεντρικού τραχηλικού διαμερίσματος N1b : Μεταστάσεις σε λεμφαδένες του ομότιμου ή αντίπλευρου πλάγιου τραχηλικού διαμερίσματος ή σε λεμφαδένες του μεσοθωράκιου M0 : Μη ανεύρεση απομακρυσμένων μεταστάσεων M1 : Ύπαρξη απομακρυσμένων μεταστάσεων
www.artopoulos.com.gr
ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΑΔΕΝΑ : ΘΗΛΩΔΕΣ ή ΘΥΛΑΚΙΩΔΕΣ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ •
Ηλικίες < 45 ετών Στάδιο Ι : κάθε Τ, κάθε Ν με Μ0 Στάδιο ΙΙ : κάθε Τ, κάθε Ν με Μ1
•
Ηλικίες ≥ 45 ετών Στάδιο Ι : Τ1, Ν0, Μ0 Στάδιο ΙΙ : Τ2, Ν0, Μ0 Στάδιο ΙΙΙ : Τ3, Ν0, Μ0 Στάδιο IV : κάθε Τ, Ν1, Μ0 ή κάθε Τ, κάθε Ν, Μ1
www.artopoulos.com.gr
ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΑΔΕΝΑ : ΜΥΕΛΟΕΙΔΕΣ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ •
Στάδιο Ι : Τ1, Ν0, Μ0
•
Στάδιο ΙΙ : Τ2-Τ3, Ν0, Μ0
•
Στάδιο ΙΙΙ : Τ1-Τ3, Ν1, Μ0
•
Στάδιο ΙV : κάθε Τ, Ν1, Μ0 ή κάθε Τ, κάθε Ν, Μ1
www.artopoulos.com.gr
ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΑΔΕΝΑ : ΑΝΑΠΛΑΣΤΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ
Όλα τα αναπλαστικά καρκινώματα ταξινομούνται ως Τ4
www.artopoulos.com.gr
5-ΕΤΗΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΑΝΑ ΣΤΑΔΙΟ
www.artopoulos.com.gr
5-ΕΤΗΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΑΝΑ ΣΤΑΔΙΟ
www.artopoulos.com.gr
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ
ΟΛΙΚΗ ΘΥΡΕΟΕΙΔΕΚΤΟΜΗ
www.artopoulos.com.gr
ΛΕΜΦΑΔΕΝΙΚΟΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ
www.artopoulos.com.gr
ΛΕΜΦΑΔΕΝΙΚΟΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ
www.artopoulos.com.gr
ΛΕΜΦΑΔΕΝΙΚΟΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ
•
Πάντα σε Ν1 τράχηλο
•
Σε Ν0 τράχηλο :
Στο θυλώδες από το στάδιο ΙΙΙ Στο θυλακιώδες ΟΧΙ Στο μυελοειδές από το στάδιο ΙΙ
www.artopoulos.com.gr
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΕΚΤΟΜΗΣ •
Μονόπλευρη ή αμφοτερόπλευρη παράλυση του παλίνδρομου κάτω λαρυγγικού νεύρου
•
Μονόπλευρη ή αμφοτερόπλευρη βλάβη του έξω κλάδου του άνω λαρυγγικού
•
Υποπαραθυρεοειδισμός
•
Θυρεοτοξική κρίση
•
Αιμορραγία από το τραύμα
www.artopoulos.com.gr
ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ
Η ολική θυρεοειδεκτομή μπορεί να γίνει στο 2ο τρίμηνο της κύησης ή μετά τον τοκετό.
Optimal Timing of Surgery for Differentiated Thyroid Cancer in Pregnant Women. Uruno T, Shibuya H, Kitagawa W, Nagahama M, Sugino K, Ito K. World J Surg. 2013 Nov 19. Clinical guidelines for management of thyroid nodule and cancer during pregnancy. Galofré JC, Riesco-Eizaguirre G, Alvarez-Escolá C; en representación del Grupo de Trabajo de Cáncer de Tiroides de la Sociedad Española de Endocrinología y Nutrición. Endocrinol Nutr. 2013 Oct 28. doi:pii: S1575-0922(13)00271-4. 10.1016/j.endonu.2013.08.003.
www.artopoulos.com.gr
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ • Πρόκειται για μια μορφή καρκίνου (< 1% όλων των καρκίνων) με καλή πρόγνωση • Η πιο αποτελεσματική προεγχειρητική μέθοδος για τη διαφορική διάγνωση μεταξύ καλοήθους όζου και καρκίνου είναι η κυτταρολογική εξέταση υλικού από παρακέντηση με λεπτή βελόνα (FNA) • Η οριστική διάγνωση γίνεται με την ιστολογική εξέταση του παρασκευάσματος της θυρεοειδεκτομής
www.artopoulos.com.gr
www.artopoulos.com.gr