In bedrijf: koelvest van TNO

Extreme warmte kan bij militairen in het ergste geval leiden tot hitteletsel. Ook kan het fysiek en cognitief presteren van de militair achteruit gaan. Om zoiets te voorkomen zocht luitenant-kolonel Peter Hageman van het Defensie Expertise Centrum Militair & Uitrusting samen met het onderzoeksinstituut TNO en het bedrijf INUTEQ naar het perfecte koelvest. Het koelvest moet ruimte geven aan het natuurlijke zweetsysteem en moet zorgen dat de militair geen last heeft van extreme hitte.

Militairen dragen veel bescherming en uitrusting, meer dan vroeger het geval was. Daar komt meer inspanning bij kijken, waardoor de lichaamswarmte nergens heen kan. In het project RESPIRE is er een koelvest ontwikkeld dat geïntegreerd is met de nieuwe STRONG-gevechtsuitrusting (Soldier TRansformation OnGoing). Het vest wordt gedragen als een combatshirt. Er lopen een aantal kanalen over het vest en er zitten kleine ventilatoren op die lucht door de kanalen blazen, waardoor het zweet kan verdampen. De geometrie van de koelkanalen van het vest zijn sinds de eerste ontwikkelingen geoptimaliseerd. Het vest is ook volledig geïntegreerd in het Verbeterd Operationeel Soldaat Systeem (VOSS). Luitenant-kolonel Peter Hageman geeft aan dat ze nu specifiek naar dit vest kijken voor de infanterist, maar ze denken ook aan de anderen. Als het koelvest goed werkt in de praktijk, dan kan het wellicht ook onderdeel van de uitrusting van andere militairen worden.

Het idee moet ook wetenschappelijk onderbouwd kunnen worden. Volgens Milène Catoire van het onderzoeksinstituut TNO zijn er verschillende testen uitgevoerd. Het vest is getest op het effect op de hartslag, kerntemperatuur, huidtemperatuur en het functioneren van de militair. Eerst hebben ze dit uitgetest op een pop, die kon zweten en lichaamstemperatuur kon nabootsen. Daarna hebben ze militairen door de klimaatkamer laten lopen, terwijl ze hen opdrachten en puzzels gaven om op te lossen. De onderzoekers van TNO hebben uitvoerig gemeten welke invloed het vest had op de prestaties van een militair. Als je kijkt naar snelheid, bewegelijkheid en spanning waren er geen grote verschillen te zien tussen het wel of niet dragen van het vest. Met het vest aan was het wel een stuk koeler. Begin 2022 zijn ze begonnen het vest te testen op het veld, waar de omstandigheden gelijkwaardig zijn aan die van het inzetgebied.

Korporaal-1 Alex vertelt over zijn ervaring met het koelvest. ‘Ik heb in de klimaatkamer met het vest gelopen. Het zit prima en koelt voldoende. Met ons werk kunnen spullen wel sneller kapot gaan. Als de ventilatie van het koelvest in warme omstandigheden stopt met werken, zit je met een extra warme laag die alleen uit kan, nadat je je volledige gevechtsvest hebt uitgedaan. Niet ideaal. Al met al vind ik het een goed project, maar ik kijk er nog wel met een kritische blik naar. Ik ben benieuwd hoe het koelvest verder ontwikkeld wordt op punten als duurzaamheid.’