Modernism in Forugh Farrokhzād’s The Wall

‫نوآوری درمجموعه ی شعر دیوار‬ ‫فروغ فرخ زاد‬ ‫با توجه به تصاویر در چاپ اول کتاب‬ (۱۹۵۶ Modernism in Forugh Farrokhzād’s The Wall) with Attention to Illustrations in the First Edition (1956)

Art commentary by Jim Hillmann• Notes by Michael Craig Hillmann• Poetry Readings by Maryam Sadeghi• Zoom Presentations with commentary•

by Maryam Sadeghi and Michael Hillmann will be scheduled and announced in April .2021

Divâr [(The) Wall], 25 poems composed in 1954, 1955, and 1956

Unedited Draft, 03/05/2021

Poems in The Wall 1 (The) Sin 2 Dream 3 (The) Melody of Pain 4 Lost 5 Sorrow Worshipper 6 Sacrifice 7 (The) Wish(es) 8 Bathing 9 (The) Dawn of Love 10 At Lili’s Grave 11 Confession 12 Remembering One Day 13 (The) Wave 14 Eagerness 15 (The) Sorrow of Being Alone 16 A Story at Night 17 Breaking Need 18 (The) Blossoming of Sorrow 19 (The) Answer 20 (The) Wall 21 Attack 22 Alienated 23 Thirsty 24 Fear 25 (The) World of Shadows

Illustrations in the First Edition of The Wall

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

front cover of (The) Wall with “(The) Dream” with “(The) Melody of Pain” with “(The) Lost (One)” with “Sorrow Worshipper” with “Sacrifice” with “(The) Wish(es)” with “Bathing” with “(The) Dawn of Love” with “ On Laylâ’s Grave” with “Remembering One Day” with “(The) Wave” with “(The) Sorrow of Being Alone” with “A Tale at Night” with “(The) Blossoming of Sorrow” with “(The) Quarrel/Hostility” with “Alienated” with “ Fear” with “(The) World of Shadows”

• This cover illustration, Illustration #1 (of 19), is particularly effective in its relationship to the calligraphy.

The dynamic design has the strong diagonals of the tree and ascending pathway to the sun contrasting with yellow and blue transparencies. The varying width of the line drawings, solid planes and calligraphy create a vibrant statement that deals with the whole picture field.

• Twenty-four of the twentyfive poems in The Wall feature a personal speaker (= I, me, my, mine). On the basis of evidence in individual poems, readers need to identify individual speakers as imaginary or fictional, as autobiographical or as voices of a real realm different from the everyday world.

1.1

‫در گذشت پر شتاب لحظه های سرد‬ ‫چشمهای وحشی تو در سکوت خویش‬ ‫گرد من دیوار میسازد‬ In the hasty passage of cold moments your wild eyes in their silence ‫می گریزم از تو در بیراهه های راه‬ build a wall around me. ‫تا ببینم دشتها را در غبار ماه‬ I am fleeing from you in the paths off the beaten path ‫تا بشویم تن به آب‬ so that I might see the plains in the mist of the moon, ‫چشمه های نور‬ wash my body in the water of the springs of light, fill my skirt with desert lilies ‫در مه رنگین صبح گرم تابستان‬ in the colored mist of the warm summer morning, and ‫پر کنم دامان ز سوسن های صحرایی‬ hear the cock's crow from atop the villager's hut. ‫بشنوم بانگ خروسان را ز بام کلبه‬ I am fleeing from you ‫دهقان‬ so that in the prairie's lap ‫می گریزم از تو تا در دامن صحرا‬ I can firmly press my feet on the grass ‫سخت بفشارم به روی سبزه ها پا را‬ or drink the chill dew on the hay. ‫یا بنوشم سرد علفها را‬ “The) Wall”

‫»دیوار‬ «

I am fleeing from you so that on a deserted shore from above the rocks lost in the cloud of darkness ‫متروک‬ I can look at the dizzying dance of the sea storms, so that at a distant dusk, like wild doves, soar above the plains, mountains, sky, so that I might hear from among dry bushes the melodies of happiness of prairie birds.

‫می گریزم از تو تا در ساحلی‬ ‫از فراز صخره های گمشده در ابر‬ ‫تاریکی‬ ‫بنگرم رقص دوار انگیز طوفانهای دریا‬ ‫را‬ ‫در غروبی دور‬ ‫چون کبوترهای وحشی زیر پر گیرم‬ ‫دشتها را کوهها را آسمانها را‬

1.2

I am fleeing from you so that far from you I might open up the path to the city of desires and within the city . . . the heavy golden lock of the dream palace But with their mute cry your eyes darken the way for my eyes, and in the darkness of their secret still build walls around me.

Finally one day . . .

I will flee from the sorcery of the eyes of doubt, I will ooze like a fragrance from the colored flowers of dreams, I will crawl in the wave of the hair of the nocturnal breeze, I will go to the shore of the sun.

In a world asleep in an eternal serenity I will slide softly into a golden cloud bed, and the fingers of light will cast upon the joyous sky a design ever so harmonious.

From there joyous and free I will train my eyes on the world whose routes your spellbinding eyes darken before my eyes.

I will stare at the world around which your spellbinding eyes in the darkness of their secret are still building a wall.

‫می گریزم از تو تا دور از تو بگشایم‬ ‫راه شهر آرزو را‬ ... ‫و درون شهر‬ ‫قفل سنگین طلیی قصر رؤیا را‬ ‫لیک چشمان تو با فریاد خاموشش‬ ‫راهها را در نگاهم تار میسازد‬ ‫همچنان در ظلمت رازش گرد من‬ ‫دیوار میسازد‬ ... ‫عاقبت یکروز‬ ‫میگریزم از فسون دیده تردید‬ ‫می تروام همچو عطری از گل رنگین‬ ‫رویا ها‬ ‫می خزم در موج گیسوی نسیم شب‬ .‫می روم تا ساحل خورشید‬ ‫در جهانی خفته در آرامشی جاوید‬ ‫نرم میلغزم درون بستر ابری طلیی‬ ‫رنگ‬ ‫پنجه های نور میریزد بروی آسمان‬ ‫شاد‬ ‫طرح بس آهنگ‬ ‫من از آنجا سر خوش و آزاد‬ ‫دیده می دوزم به دنیایی که چشم پر‬

1.3

1.4

In the nineteen illustrations that accompany poems in Divār [(The) Wall], the artist is using abstractions of figures, vistas, portals, and nature to make poetic statements about time, movement, growth, and experience. Artists that come to mind in looking at the illustrations in The Wall: • Hans Arp, whose approach to form, often referred to as organic abstraction, features wavy lines suggesting plants, body parts and other natural motifs, while remaining abstract; transformation, growth, fecundity, and metamorphosis are themes in his work.

• Alexander Calder, who redefined sculpture by introducing the element of movement.

• Paul Klee, fundamentally a transcendentalist whose use of design, pattern, miniature sign systems speak to employment of art as a window to the philosophical notion that the material word is only one among a number of realities open to human awareness.

• Georgia O’Keeffe, who experimented with abstracting motifs from nature; she worked in series, synthesizing abstraction and reality to emphasize the primary forms of nature.

color, and

• Illustration #2 accompanies “(The) Dream”.

• The distinctive elements of this design are the two open doorways. They invite the observer through a transparent portal to a darkened open doorway. By contrast the road leads on to a distant city scape.

The textures of the doors and the stone path are interesting elements. The drawing is centered on the page and does not deal with the whole picture plane as is the case with most of the other illustrations. That may be intentional. It almost seems that the space around the illustration acts as border beyond which the scene continues.

• Dream beyond the little door?

Hopeful path to the city?

2.1

‫»رؤیا«‬ ‫با امیدی گرم و شادی بخش‬ ‫با نگاهی مست و رویایی‬ ‫دخترک افسانه می خواند‬ ‫نیمه شب در کنج تنهایی‬ ‫* * *‬ ‫بیگمان روزی ز راهی دور‬ ‫می رسد شهزاده ای مغرور‬ ‫می خورد بر سنگفرش‬ ‫کوچه های شهر‬ ‫ضربه سم ستور باد پیمایش‬ ‫می درخشد شعله خورشید‬ ‫بر فراز تاج زیبایش‬ ‫تار و پود جامه اش از زر‬ ‫سینه اش پنهان بزیر رشته هایی از در‬ ‫و گوهر‬ ‫می کشاند هر زمان همراه خود‬ ‫سویی‬ ‫باد ‪ ...‬پرهای کلهش را‬ ‫یا بر آن پیشانی روشن‬ ‫حلقه موی سیاهش را‬ ‫‪* * * 2.2‬‬

‫مردمان در گوش هم آهسته می‬ ‫گویند‬ ‫آه ‪ ...‬او با این غرور و شوکت و‬ ‫نیرو‬ ‫در جهان یکتاست‬ ‫بیگمان شهزاده ای والست‬ ‫دختران سر می شکند از پشت‬ ‫روزنها‬ ‫گونه ها شان آتشین از شرم این‬ ‫دیدار‬ ‫سینه ها لرزان و پر غوغا‬ ‫در تپش از شوق پندار‬ ‫شاید او خواهان من باشد‬ ‫* * *‬ ‫لیک گویی دیده‬ ‫شهزاده زیبا‬ ‫دیده مشتاق آنان را نمی بیند‬ ‫او از این گلزار عطر آگین‬ ‫برگ سبزی هم نمیچیند‬ ‫همچنان آرام و بی تشویش‬ ‫می رود شادان براه خویش‬

‫* * *‬ ‫مردمان از یکدیگر آهسته می پرسند‬ ‫کیست پس این دختر خوشبخت ؟‬ ‫* * *‬ ‫ناگهان در خانه می پیچد صدای در‬ ‫سوی در گویی ز شادی می گشایم پر‬ ‫اوست ‪ ...‬آری ‪ ...‬اوست‬ ‫آه ای شهزاده ای محبوب رویایی‬ ‫نیمه شبها خواب میدیدم که می آیی‬ ‫زیر لب چون کودکی آهسته می خندد‬ ‫با نگاهی گرم و شوق آلود‬ ‫بر نگاهم راه می بندد‬ ‫ای دو چشمانت رهی روشن بسوی شهر‬ ‫زیبایی‬ ‫ای نگاهت باده ای در جام مینایی‬ ‫آه بشتاب ای لبت همرنگ خون لله‬ ‫خوشرنگ صحرایی‬ ‫ره بسی دور است‬ ‫لیک در پایان این ره ‪...‬قصر پر نور است‬ ‫* * *‬

‫مینهم پا بر رکاب مرکبش خاموش‬ ‫میخزم در سایه آن سینه و آغوش‬ ‫میشوم مدهوش‪.‬‬ ‫بازهم آرام و بی تشویش‬ ‫میخورد بر سنگفرش کوچه های‬ ‫شهر‬ ‫ضربه ی سم ستور باد پیمایش‬ ‫میدرخشد شعله خورشید‬ ‫بر فراز تاج زیبایش‪.‬‬ ‫* * *‬ ‫میکشم همراه او زین شهر غمگین‬ ‫رخت‬ ‫مردمان با دیده حیران‬ ‫زیر لب آهسته میگویند‬ ‫دختر خوشبخت ‪!...‬‬

2.3

• Illustration #3 accompanies (The) Melody of Pain”

• The dominant element in this illustration is an ambiguous reclining figure which is part transparent and part in shadow.

The figure trails off to a horizon line as if traveling into and out of the picture frame simultaneously. It uses texture, values, and varied line to some effect.

3.1

‫»نغمه ی درد«‬ ‫در منی و این همه ز من جدا‬ ‫با منی ور دیده ات بسوی غیر‬ ‫بهر من نمانده راه گفتگو‬ ‫تو نشسته گرم گفتگوی غیر‬

‫گفتی از تو بگسلم ‪ ...‬دریغ و درد‬ ‫رشته وفا مگر گسستنی است ؟‬ ‫بگسلم ز خویش و از تو نگسلم‬ ‫عهد عاشقان مگر شکستنی است ؟‬

‫غرق غم دلم به سینه می تپد‬ ‫با تو بی قرار و بی تو بی قرار‬ ‫وای از آن دمی که بیخبر زمن‬ ‫بر کشی تو رخت خویش از این‬ ‫دیار‬

‫دیدمت شبی بخواب و سرخوشم‬ ‫وه ‪ ...‬مگر به خوابها ببینمت‬ ‫غنچه نیستی که مست اشتیاق‬ ‫خیزم و ز شاخه ها بچینمت‬

‫سایه تو ام بهر کجا روی‬ ‫سر نهاده ام به زیر پای تو‬ ‫چون تو در جهان نجسته ام هنوز‬ ‫تا که برگزینمش به جای تو‬ ‫شادی و غم منی به حیرتم‬ ‫خواهم از تو ‪ ...‬در تو آورم پناه‬ ‫موج وحشیم که بی خبر ز خویش‬ ‫گشته ام اسیر جذبه های ماه‬ ‫‪3.2‬‬

‫شعله میکشد به ظلمت شبم‬ ‫آتش کبود دیدگان تو‬ ‫ره مبند‪ ...‬بلکه ره برم شوق‬ ‫در سراچه غم نهان تو‬

• Like 18 other poems among the 25 poems in The Wall, “(The) Melody of Pain” exhibits a quatrain-sequence format, which is at first glance at best a potentially modernist form in its modernism organization of substance in the sequenced stanzas and the nature of that substance, including diction.

Four of the non-quatrainsequenced poems in The Wall exhibit an arguably modernist superficial form with verses and stanzas of varying lengths, suggesting that the poet chose forms in those poems that their substance dictates rather then fitting substance into the vessels of quatrains. The title poem of The Wall, presented above, and “(The) Dream”, presented also presented above, are two of the seven poems in The Wall that exhibit forms that content presumably identified.

3.3

• Illustration #4 accompanies “(The) Lost (One)”.

• The sinuous element at the center of this design seems to be morphing from a tree into a figure. The rectangular element appears to be a portal allowing the viewer to witness this transformation. The rectangular motif is mirrored by a semitransparent rectangular figure in the foreground and two smaller ones on the horizon. The figure suggests movement through several dimensions. The use of dark values elements, texture and line add to the visual story.

4.1

«‫»گمشده‬ ‫بعد از آن دیوانگی ها ‚ ای دریغ‬ ‫باورم ناید که عاقل گشته ام‬ ‫گوییا او مرده در من کاینچنین‬ ‫خسته و خاموش و باطل گشته ام‬

After all that madness, o what a pity I don’t believe I’ve grown wise “she” seems to have died in me, with resulting weariness, silence, and worthlessness Every moment I wearily ask the mirror, what am I any more, what am I in your eyes?

But in the mirror I see, o dear, that I’m not even a shadow of what I was.

Like that Hindu dancer, with gracefulness I dance, but on my own grave with a hundred desires I’ve given brightness to this ruin from my own light.

I’m not seeking the road to the city of daytime I’m assuredly asleep at the bottom of a grave.

I have a jewel but out of fear I’ve hidden it in the heart of the swamp.

‫هر دم از آیینه می پرسم ملول‬ ‫چیستم دیگر بچشمت چیستم ؟‬ ‫لیک در آینه می بینم که وای‬ ‫سایه ای هم زانچه بودم نیستم‬

‫همچو آن رقاصه هندو بناز‬ ‫پای میکوبم ولی بر گور خویش‬ ‫وه که با صد حسرت این ویرانه را‬ ‫روشنی بخشیده ام از نور خویش‬ ‫ره نمیجویم بسوی شهر روز‬ ‫بیگمان در قعر گوری خفته ام‬ ‫گوهری دارم ولی آن را زبیم‬ ‫در دل مردابها بنهفته ام‬ 4.2

I’m on my way...but I’m not asking myself to where…? stopping where…? with what goal?

I bestow kisses but I myself do not know whom my crazed heart worships.

When “she” died in me, suddenly whatever was in my sight assumed another guise as if the night’s cold hands had taken in her arms this soul that was so unhappy Ah...yes...it’s me...but what’s the upshot?

“She” who was in me… I no longer, is gone I mutter under my breath, like I’m out of my mind; “She” who was within me, is who, is who?

‫ اما نمیپرسم ز خویش‬... ‫می روم‬ ‫؟ مقصود‬... ‫ ؟ منزل کجا‬... ‫ره کجا‬ ‫چیست ؟‬ ‫بوسه می بخشم ولی خود غافلم‬ ‫کاین دل دیوانه را معبود کیست‬ ‫او چو در من مرد نا گه هر چه بود‬ ‫در نگاهم حالتی دیگر گرفت‬ ‫گوییا شب با دو دست سرد خویش‬ ‫روح بی تاب مرا در بر گرفت‬ ‫ اما چه‬... ‫ این منم‬... ‫ آری‬... ‫آه‬ ‫سود‬ ‫او که در من بود دیگر نیست نیست‬ ‫می خروشم زیر لب دیوانه وار‬ ‫او که در من بود آخر کیست‬ ‫کیست ؟‬ 4.3

4.4

5 • Illustration #5 accompanies “Sorrow’s Worshipper”.

• The diagonal of the tree branches arching over the marsh and ponds creates a strong design that, although it does not extend to the edge of the picture pane, deals with the whole space effectively. The rhythm of the branches, the falling leaves, the grasses, the serpentine line, and the textured ponds creates a lyrical statement.

5.1

“Sorrow’s Worshipper” [Anduh’parast]

«‫»اندوه پرست‬

‫ كاش چون پاییز‬... ‫كاش چون پاییز بودم‬ I wish I were like autumn...I wish I were like autumn ‫بودم‬ I wish I were silent and somber like autumn.

The leaves of my desires/wishes would turn yellow ‫كاش چون پاییز خاموش و ملل انگیز‬ one-by-one, ‫بودم‬ the sunlight of my eyes would turn cold, ‫برگهای آرزوهایم یكایك زرد میشد‬ the sky of my chest would become full of pain, suddenly the storm of a sorrow would grab my soul, ‫آفتاب دیدگانم سرد میشد‬ my tears just like rain ‫آسمان سینه ام پر درد میشد‬ would stain my skirt.

‫ناگهان طوفان اندوهی به جانم چنگ‬ O how beautiful it would be if I were autumn. ‫میزد‬ I would be wild and passionate and colorful ‫اشكهایم همچو باران‬ a poet would read a poem in my eyes ‫دامنم را رنگ میزد‬ ...a heavenly poem. ‫ چه زیبا بود اگر پاییز بودم‬... ‫وه‬ In my side a lover’s heart would flame, in the flames of fire a hidden pain, ‫وحشی و پر شور و رنگ آمیز بودم‬ my melody… ‫شاعری در چشم من می خواند‬ just like the voice of a broken-winged breeze, ‫شعری آسمانی‬... the perfume of sorrow would pour onto wounded/tired hearts; ‫در كنار قلب عاشق شعله میزد‬ In front of me ‫در شرار آتش دردی نهانی‬ the bitter face of youth’s winter, ... ‫نغمه من‬ behind: ‫همچو آوای نسیم پر شكسته‬ the tumult of sudden summer love my chest/breast: ‫عطر غم میریخت بر دلهای خسته‬ home of sorrow and pain and suspicion ‫ چهره ی تلخ زمستانی جوانی‬:‫پیش رویم‬ I wish I were like autumn...I wish I were like autumn. ‫ آشوب تابستان عشقی ناگهانی‬:‫پشت سر‬5.2

• Any autumn that viewers perceive in Illustration #5 likely differs substantially from the speaker’s subjective characterization of the season in “Sorrow’s Worshipper,” which differs dramatically from the season that John Keats describes in “ To Autumn” (1819), arguably the most famous and critically appreciated poem on the subject ever.

5.3

• Illustration #6 accompanies “Sacrifice.”

• The window and shaft of light direct the spectator to look through the window. However, the main scene is represented by and horizontal lines of distant hills and marsh grasses. The composition would seem to be misdirection—“Through a glass darkly.”

6.1

‫»قربانی«‬

‫‪6.2‬‬

‫امشب بر آستان جلل تو‬ ‫آشفته ام ز وسوسه الهام‬ ‫جانم از این تلش به تنگ آمد‬ ‫ای شعر ‪ ...‬ای الهه خون آشام‬

‫چون نام خود بپای تو افکندم‬ ‫افکندیم به دامن دام ننگ‬ ‫آه ‪ ...‬ای الهه کیست که میکوبد‬ ‫آئینه ی امید مرا بر سنگ ؟‬

‫دیریست کان سروده خدایی را‬ ‫در گوش من به مهر نمی خوانی‬ ‫دانم که باز تشنه خون هستی‬ ‫اما ‪ ...‬بس است این همه قربانی‬

‫در عطر بوسه های گناه آلود‬ ‫رویای آتشین ترا دیدم‬ ‫همراه با نوای غمی شیرین‬ ‫در معبد سکوت تو رقصیدم‬

‫خوش غافلی که از سر خود خواهی‬ ‫با بندهات به قهر چها کردی‬ ‫چون مهر خویش در دلش افکندی‬ ‫او را ز هر چه داشت جدا کردی‬

‫اما‪ ...‬دریغ و درد که جز حسرت‬ ‫هرگز نبوده باده به جام من‬ ‫افسوس ‪ ...‬ای امید خزان دیده‬ ‫کو تاج پر شکوفه نام من ؟‬

‫دردا که تا بروی تو خندیدم‬ ‫در رنج من نشستی و کوشیدی‬ ‫اشکم چو رنگ خون شقایق شد‬ ‫آن را بجام کردی و نوشیدی‬

‫از من جز این دو دیده اشک آلود‬ ‫آخر بگو‪...‬چه مانده که بستانی ؟‬ ‫ای شعر ‪...‬ای الهه خون آشام‬ ‫دیگر بس است ‪ ...‬اینهمه قربانی‬

6.3

• Illustration #7 accompanies “(The) Wish(es)”.

• The composition is somewhat disjointed, perhaps intentionally. Water features, ascending winding path in a shaft of light, and architectural features create an air of mystery.

7.1

“Ârezu” [(The) Wish(es)]” I wish that on the bank of a silent river I were a plant's mysterious fragrance: when you passed by I would envelope you.

I wish I sang like a shepherd's flute the tunes of your foolish heart: asleep on the undulating camel litter of the breeze I would pass by the door to your house.

I wish that like the sun's spring rays at dawn I could shine through the window: from behind fluttering silk curtains I would see the color of your eyes.

I wish that at your luminous feast I were the smile of a cup of wine.

I wish that in a painful midnight I were the drunken languor of sleep.

«‫»آرزو‬ ‫كاش بر ساحل رودی خاموش‬ ‫عطر مرموز گیاهی بودم‬ ‫چو بر آنجا گذرت می افتاد‬ ‫به سرا پای تو لب می سودم‬ ‫كاش چون نای شبان می خواندم‬ ‫بنوای دل دیوانه ی تو‬ ‫خفته بر هودج مواج نسیم‬ ‫میگذشتم ز در خانه تو‬ ‫كاش چون پرتو خورشید بهار‬ ‫سحر از پنجره می تابیدم‬ ‫از پس پرده لرزان حریر‬ ‫رنگ چشمان ترا میدیدم‬ ‫كاش در بزم فروزنده ی تو‬ ‫خنده جام شرابی بودم‬ ‫كاش در نیمه شبی درد آلود‬ ‫سستی و مستی خوابی بودم‬ 7.2

I wish that mirror-like my heart would be cheered by your form and smile.

In the morning your hand's caressing warmth would tremble on my body.

I wish that the moon at midnight watched my dance like an autumn leaf.

In the heart of the garden of your house my passion would raise a clamor.

I wish, like a woman’s sweet memories, I could squirm my way into your heart, anxious, and suddenly see your eyes staring at the display of my beauty.

I wish that in your bed of loneliness my body could brighten the candle of sin: the root of your obstinance and my desire would burn up in this sweet sin.

I wish from life's verdant branch you could pluck my sorrow’s bloom.

I wish you could see in my poem, o substance of life, my secret’s flame.

‫كاش چون آینه روشن میشد‬ ‫دلم از نقش تو و خنده ی‬ ‫تو‬ ‫صبحگاهان به تنم میلغزید‬ ‫گرمی دست نوازنده تو‬ ‫كاش چون برگ خزان رقص‬ ‫مرا‬ ‫نیمه شب ماه تماشا میكرد‬ ‫در دل باغچه خانه تو‬ ‫ولوله برپا میكرد‬... ‫شور من‬ ‫كاش چون یاد دل انگیز زنی‬ ‫می خزیدم به دلت پر‬ ‫تشویش‬ ‫ناگهان چشم ترا میدیدم‬ ‫خیره بر جلوه ی زیبایی‬ ‫خویش‬ ‫كاش در بستر تنهایی تو‬ ‫پیكرم شمع گنه می افروخت‬ ‫ریشه زهد و تو حسرت من‬ ‫زین گنه كاری شیرین می‬ ‫سوخت‬

7.3

7.4

• Illustration #8 accompanies “Bathing”.

• This is an effective composition with a reclining female nude a marsh viewing a body of water.

The scene suggests some mythological figure.

8.1

‫لخت شدم تا در آن هوای دل‬ ‫انگیز‬ ‫پیکر خود را به آب چشمه بشویم‬ In that heart-stirring air I disrobed ‫وسوسه میریخت در دلم شب‬ to cleanse my body in a spring’s water ‫خاموش‬ The quiet night poured temptation into my heart that I might speak my heart’s sorrow to the spring.‫تا غم دل را بگوش چشمه بگویم‬ “Bathing” [Ābtani]

The water was cool and the shining ripples crept around me moaning with desire as if that with soft and crystalline hands they pulled my soul and body toward themselves.

‫»آبتنی‬ «

‫آب خنک بود و موجهای درخشان‬ ‫ناله کنان گرد من به شوق خزیدند‬ ‫گوئی با دستهای نرم و بلورین‬ ‫جان و تنم را بسوی خویس‬ ‫کشیدند‬

A breeze blew from afar and hurriedly cast a ring of flowers on my hair; tender/loving/delectable and sharp aroma of wild mint hung from the breeze’s breath in my olfactory sense

‫بادی از آن دورها وزید و شتابان‬ ‫دامنی از گل بروی گیسوی من‬ I closed my eyes and quiet and light and free I pressed my body against soft and fresh hay ‫ریخت‬ like a woman asleep in a beloved’s embrace ‫عطر دلویز و تند پونه ی وحشی‬ I entrusted myself wholly to the hand of the spring. ‫از نفس باد در مشام من آویخت‬ On my thighs s the water’s trembling lips kissing and restive and thirsty and feverish suddenly crept together...satisfied and intoxicated .my body and the spirit/soul of the sinning spring

‫چشم فرو بستم و خموش و‬ ‫سبکروح‬ ‫تن به علف های نرم و تازه‬ ‫فشردم‬ ‫همچو زنی کاو غنوده در بر‬

8.2

• Some critics see the spring water as the speaker’s lover, while Sayeh Eqtesadiniya reads the poem as a description of an auto-erotic experience, the spring serving as its «‫سسسستر‬ ‫» ب‬ […………].

See Eqteadiniya’s Panj Abtani… (20xx).

• Farrokhzād’ s “Bathing” bring to mind for some readers Sections 11 and 2730 of Song of Myself (1881)

by Walt Whitman.

• Sholeh Wolpé’s translation of “Abtani” [Bathing] appears in Sin: Selected Poems of Forugh Farrokhzad (2007).

8.3

•Illustration #9 accompanies “(The) Dawn of Love”.

• This composition of tree, body of water and reclining figure is not as effective a composition as in illustration #5.

9.1

‫»سپیده ی عشق«‬

‫‪9.2‬‬

‫آسمان همچو صفحه دل من‬ ‫روشن از جلوه های مهتابست‬ ‫امشب از خواب خوش گریزانم‬ ‫که خیال تو خوشتر از خوابست‬

‫بر لبم شعله های بوسه تو‬ ‫میشکوفد چو لله گرم نیاز‬ ‫در خیالم ستاره ای پر نور‬ ‫می درخشد میان هاله راز‬

‫خیره بر سایه های وحشی بید‬ ‫می خزم در سکوت بستر خویش‬ ‫باز دنبال نغمه ای دلخواه‬ ‫می نهم سر بروی دفتر خویش‬

‫ناشناسی درون سینه ی من‬ ‫پنجه بر چنگ و رود می ساید‬ ‫همره نغمه های موزونش‬ ‫گوییا بوی عود می آید‬

‫تن صدها ترانه میرقصد‬ ‫در بلور ظریف آوایم‬ ‫لذتی ناشناس و رویا رنگ‬ ‫می دود همچو خون به رگهایم‬

‫آه‪ ...‬باور نمیکنم که مرا‬ ‫با تو پیوستنی چنین باشد‬ ‫نگه آن دو چشم شور افکن‬ ‫سوی من گرم و دلنشین باشد‬

‫آه ‪ ...‬گویی ز دخمه دل من‬ ‫روح شبگرد مه گذر کرده‬ ‫یا نسیمی در این ره متروک‬ ‫دامن از عطر یاس تر کرده‬

‫بیگمان زان جهان رویایی‬ ‫زهره بر من فکنده دیده ی عشق‬ ‫می نویسم بر وی دفتر خویش‬ ‫جاودان باشی ای سپیده ی عشق‬

9.3

•Illustration #10 accompanies “On Laylâ’s Grave”.

• This illustration is centered on the page with two doorways—a transparent portal to the scene of a multi-domed building with a closed door. The rain, arching tree branches winding pathway, rain streaks, cobble stones, and winding pathway create a tight and effective design, as if setting the mood for things to come.

10.1

‫»بر گور‬ ‫لیلی«‬

‫آخر گشوده شد ز هم آن پرده‬ ‫های راز‬ ‫آخر مراشناختی ای چشم آشنا‬ ‫چون سایه دیگر از چه گریزان‬ ‫شوم ز تو‬ ‫من هستم آن عروس خیالت دیر‬ ‫پا‬ ‫چشم منست اینکه در او خیره‬ ‫مانده‬ ‫ای لیلی که بود ؟ قصه چشم‬ ‫سیاه چیست ؟‬ ‫در فکر این مباش که چشمان من‬ ‫چرا‬ ‫چون چشمهای وحشی لیلی سیاه‬ ‫نیست‬

‫‪10.2‬‬

‫در چشمهای لیلی اگر شب شکفته‬ ‫بود‬ ‫در چشم من شکفته گل آتشین‬ ‫عشق‬ ‫لغزیده بر شکوفه لبهای خامشم‬ ‫بس قصه ها ز پیچ و خم دلنشین‬ ‫عشق‬

10.3

• Illustration #11 accompanies “Remembering One Day”.

• This illustration combines vague references to transparent architecture and reclining figure in front of a seascape. The diagonal line/shaft from the arch to the figure ties together the disparate element of the composition.

11.

1

‫»یاد یکروز«‬ ‫خفته بودیم و شعاع آفتاب‬ ‫بر سراپامان بنرمی میخزید‬ ‫روی کشی های ایوان دست نور‬ ‫سایه هامان را شتابان میکشید‬ ‫موج رنگین افق پایان نداشت‬ ‫آسمان از عطر روز آکنده بود‬ ‫گرد ما گویی حریر ابرها‬ ‫پرده ای نیلوفری افکنده بود‬ ‫دوستت دارم خموش خسته جان‬ ‫باز هم لغزید بر لبهای من‬ ‫لیک گویی در سکوت نیمروز‬ ‫گم شد از بیحاصلی آوای من‬ ‫ناله کردم ‪ :‬آفتاب ‪...‬ای آفتاب‬ ‫بر گل خشکیده ای دیگر متاب‬ ‫تشنه لب بودیم و او ما را فریفت‬ ‫در کویر زندگانی چون سراب‬ ‫‪11.2‬‬

‫در خطوط چهره اش نا گه‬ ‫خزید‬ ‫سایه های حسرت پنهان او‬ ‫چنگ زد خورشید بر گیسوی‬ ‫من‬ ‫آسمان لغزید در چشمان او‬ ‫آه ‪ ...‬کاش آن لحظه پایانی‬ ‫نداشت‬ ‫در غم هم محو و رسوا‬ ‫میشدیم‬ ‫کاش با خورشید می آمیختیم‬ ‫کاش همرنگ افقها میشدیم‬

11.

3

• Illustration #12 accompanies “(The) Wave(s)”.

• The waves and seascape make for an energetic composition—nice use of line and texture.

12.1

(The) Wave (s) To my eyes you’re just like a wave rebellious, roaring, impatient The breeze of a thousand beauteous desires pulls you every moment in a direction

You are a wave You’re a wave and the sea of yearning is your place Perturbed by tomorrow’s colorful horizons Is the look in your mist-clouded eyes You’re always at war with your self You’re never in repose You’re always fleeing from yourself, disturbed sky-blue cloud that you are.

God, what would happen, what would happen if I was a distant shore?

One night with my opened arms I would steal you…I would steal you.

‫موج‬ ‫تو در چشم من همچو موجی‬ ‫خروشنده و سرکش و ناشکیبا‬ ‫که هر لحظه ات میکشاند‬ ‫بسوئی‬ ‫نسیم هزار آرزوی فریبا‬ ‫تو موجی‬ ‫تو موجی و دریای حسرت‬ ‫مکانت‬ ‫پریشان رنگین افقهای فردا‬ ‫نگاه مه آلوده ی دیدگانت‬ ‫تو دائم بخود در ستیزی‬ ‫تو هرگز نداری سکونی‬ ‫تو دائم زخود میگریزی‬ ‫تو آن ابر آشفته ی نیلگونی‬ ‫چه میشد خدایا‬ ‫چه میشد اگر ساحلی دور‬ ‫بودم؟‬ ‫شبی با دو بازوی بگشوده ی‬ ‫خود‬

12.2

12.3

• Illustration #13 accompanies “The Sorrow of Being Alone”.

• This illustration is centered on the page with two doorways—a transparent portal to the scene of a multidomed building with a closed door. The rain, arching tree branches winding pathway, rain streaks, cobble stones, and winding pathway create a tight and effective design, as if setting the mood for things to come.

13.1

‫»اندوه‬ ‫تنهایی«‬

‫شت شیشه برف میبارد‬ ‫پشت شیشه برف میبارد‬ ‫در سکوت سینه ام دستی‬ ‫دانه اندوه میکارد‬ ‫مو سپید آخر شدی ای برف‬ ‫تا سرانجام چنین دیدی‬ ‫در دلم باریدی ‪ ...‬ای‬ ‫افسوس‬ ‫بر سر گورم نباریدی‬ ‫چون نهالی سست میلرزد‬ ‫روحم از سرمای تنهایی‬ ‫میخزد در ظلمت قلبم‬ ‫وحشت دنیای تنهایی‬ ‫دیگرم گرمی نمیبخشی‬ ‫عشق ای خورشید یخ بسته‬ ‫سینه ام صحرای نومیدیست‬ ‫خسته ام ‚ از عشق هم‬ ‫خسته‬

‫‪13.2‬‬

‫غنچه شوق تو هم خشکید‬ ‫شعر ای شیطان افسونکار‬ ‫عاقبت زین خواب درد آلود‬

‫بعد از او بر هر چه رو کردم‬ ‫دیدم افسون سرابی بود‬ ‫آنچه میگشتم به دنبالش‬ ‫وای بر من نقش خواب بود‬ ‫ای خدا ‪ ...‬بر روی من بگشای‬ ‫لحظه ای درهای دوزخ را‬ ‫تا به کی در دل نهان سازم‬ ‫حسرت گرمای دوزخ را؟‬ ‫دیدم ای بس آفتابی را‬ ‫کو پیاپی در غروب افسرد‬ ‫آفتاب بی غروب من !‬ ‫ای دریغا در جنوب ! افسرد‬ ‫بعد از او دیگر چی میجویم؟‬ ‫بعد از او دیگر چه می پایم ؟‬ ‫اشک سردی تا بیافشانم‬ ‫گور گرمی تا بیاسایم‬ ‫پشت شیشه برف میبارد‬ ‫پشت شیشه برف میبارد‬ ‫در سکوت سینه ام دستی‬ ‫دانه اندوه میکارد‬

13.3

• Illustration accompanies “A Tale of Night”.

• This illustration is centered on the page with two doorways—a transparent portal to the scene of a multidomed building with a closed door. The rain, arching tree branches, winding pathway, rain streaks, cobble stones, and winding pathway create a tight and effective design, as if setting the mood for things to come.

14.1

‫»قصه ای در شب«‬ ‫چون نگهبانی که در کف مشعلی دارد‬ ‫می خرامد شب در میان شهر خواب‬ ‫آلود‬ ‫خانه ها با روشنایی های رویایی‬ ‫یک به یک در گیر و دار بوسه بدرود‬ ‫ناودانها ناله ها سر داده در ظلمت‬ ‫در خروش از ضربه های دلکش باران‬ ‫می خزد بر سنگفرش کوچه های دور‬ ‫نور محوی از پی فانوس شبگردان‬ ‫دست زیبایی دری میگشاید نرم‬ ‫میدود در کوچه برق چشم تبداری‬ ‫کوچه خاموشست و در ظلمت نمیپیچد‬ ‫بانگ پای رهرو از پشت دیواری‬

‫‪14.‬‬

‫باد از ره میرسد عریان و عطر آلود‬ ‫خیس باران میکشد تن بر تن دهلیز‬ ‫در سکوت خانه میپیچد نفس هاشان‬ ‫ناله های شوقشان ارزان و وهم انگیز‬

‫چشمها در ظلمت شب خیره بر‬ ‫راهست‬ ‫جوی می نالد که آیا کیست دلدارش‬ ‫؟‬ ‫شاخه ها نجوا کنان در گوش‬ ‫یکدیگر‬ ‫ای دریغا ‪ ...‬در کنارش نیست‬ ‫دلدارش‬ ‫کوچه خاموشست و در ظلمت‬ ‫نمیپیچد‬ ‫بانگ پای رهروی از پشت دیواری‬ ‫می خزد در آسمان خاطری غمگین‬ ‫نرم نرمک ابر دود آلود پنداری‬ ‫بر که میخندد فسون چشمش ای‬ ‫افسوس؟‬ ‫وز کدامین لب لبانش بوسه‬ ‫میجوید ؟‬ ‫پنجه اش در حلقه موی که‬ ‫میلغزد ؟‬ ‫با که در خلوت به مستی قصه‬ ‫میگوید؟‬

14.3

• Illustration #15 accompanies “The Blossom of Sorrow”.

• The abstract of the tree on the left seems to be on the bank of a pool that resembles the form in a number of other illustrations. It’s uncertain if that’s the intention. The illustration seems incomplete.

15.1

‫»شکوفه ی‬ ‫اندوه«‬

‫‪15.2‬‬

‫شادم که در شرار تو میسوزم‬ ‫شادم که در خیال تو میگریم‬ ‫شادم که بعد وصل تو باز‬ ‫اینسان‬ ‫در عشق بی زوال تو میگریم‬

‫غم نیست گر کشیده حصاری‬ ‫سخت‬ ‫بین من و تو پیکر صحراها‬ ‫من آن کبوترم که به تنهایی‬ ‫پر میکشم به پهنه دریاها‬

‫پنداشتی که چون ز تو بگسستم‬ ‫دیگر مرا خیال تو در سر نیست‬ ‫اما چه گویمت که جز این آتش‬ ‫بر جان من شراره دیگر نیست‬

‫شادم که همچو شاخه‬ ‫خشکی باز‬ ‫در شعله های قهر تو‬ ‫میسوزم‬ ‫گویی هنوز آن تن تبدارم‬ ‫کز آفتاب شهر تو میسوزم‬

‫شبها چو در کناره نخلستان‬ ‫کارون ز رنج خود به خروش آید‬ ‫در دل چگونه یاد تو میمیرد‬ ‫فریادهای حسرت من گویی‬ ‫یاد تو یاد عشق نخستین است‬ ‫از موجهای خسته به گوش آید‬ ‫یاد تو آن خزان دل انگیز‬ ‫است‬ ‫شب لحظه ای به ساحل او‬ ‫کو را هزار جلوه رنگین است‬ ‫بنشین‬ ‫تا رنج آشکار مرا بینی‬ ‫بگذار زاهدان سیه دامن‬ ‫شب لحظه ای به سایه خود‬ ‫رسوای کوی و انجمنم خوانند‬ ‫بنگر‬ ‫نام مرا به ننگ بیالیند‬ ‫تا روح بی قرار مرا بینی‬ ‫اینان که آفریده شیطانند‬ ‫من با لبان سرد نسیم صبح‬

15.3

• Illustration #16 accompanies “(The) Hostility”.

• The black element in the foreground left incorporates several parts. It appears to be part tree, and part figure reaching to frame a doorway.

The arc of its branches mirrors the curve of the sun and rolling hills. The illus-tration uses the winding road off into the hills effectively mirroring the curves of the figure. The energy of the design rotates around a center point—the black angled curvilinear element— suggesting a musical notationmusic of the spheres.

16.1

‫»ستیزه«‬ ‫شب چو ماه آسمان پر راز‬ ‫گرد خود آهسته می پیچد حریر راز‬ ‫او چو مرغی خسته از پرواز‬ ‫می نشیند بر درخت خشک پندارم‬ ‫شاخه ها از شوق می لرزند‬ ‫در رگ خاموششان آهسته می جوشد‬ ‫خون یادی دور‬ ‫زندگی سر میکشد چون لله ای‬ ‫وحشی‬ ‫از شکاف گور‬ ‫از زمین دست نسیمی سرد‬ ‫برگهای خشک را با خشم می روبد‬ ‫آه ‪ ...‬بر دیوار سخت سینه ام گویی‬ ‫نا شناسی مشت میکوبد‬ ‫بازکن در ‪ ...‬اوست‬ ‫باز کن در ‪...‬اوست‬

‫‪16.2‬‬

‫من به خود آهسته میگویم‬ ‫باز هم رویا‬ ‫آنهم اینسان تیره و درهم‬ ‫باید از داروی تلخ خواب‬ ‫عاقبت بر زخم بیداری نهم مرهم‬ ‫می فشارم پلکهای خسته را بر هم‬ ‫لیک بر دیوار سخت سینه ام با خشم‬ ‫ناشناسی مشت میکوبد‬ ‫باز کن در ‪ ...‬اوست‬ ‫باز کن در ‪ ...‬اوست‬ ‫دامن از آن سرزمین دور برچیده‬ ‫ناشکیبا دشتها را نور دیده‬ ‫روزها‬ ‫در آتش خورشید رقصیده‬ ‫نیمه شبها چون گلی خاموش‬ ‫در سکوت ساحل مهتاب روییده‬ ‫باز کن در ‪ ...‬اوست‬ ‫آسمانها را به دنبال تو گردیده‬ ‫درره خود خسته و بی تاب‬ ‫یاسمن ها را به بوی عشق بوییده‬ ‫بالهای خسته اش را در تلشی گرم‬ ‫هر نسیم رهگذر با مهر بوسیده‬ ‫باز کن در ‪ ...‬اوست‬

‫باز کن در ‪ ...‬اوست‬ ‫اشک حسرت می نشیند بر‬ ‫نگاه من‬ ‫رنگ ظلمت میدود در رنگ آه‬ ‫من‬ ‫لیک من با خشم میگویم‬ ‫باز هم رؤیا‬ ‫آنهم اینسان تیره و درهم‬ ‫باید از داروی تلخ خواب‬ ‫عاقبت بر زخم بیداری نهم‬ ‫مرهم‬ ‫میفشارم پلکهای خسته را بر‬ ‫هم‬

‫‪16.3‬‬

• Illustration accompanies “Alienated”.

• The use of two female figures, one black earth bound and one mirrored in the sky works well in the design. The lined drawings of the sun, sun rays, stars, distant mountains, and water add to the effectiveness of the design.

The vague figure in the center works in the design; however, is a little too vague a symbol to be understood without explanation.

17.1

‫»قهر«‬ ‫نگه دگر به سوی من چه میکنی؟‬ ‫چو در بر رقیب من نشسته ای‬ ‫به حیرتم که بعد از آن فربیها‬ ‫تو هم پی فریب من نشسته ای‬ ‫به چشم خویش دیدم آن شب ای‬ ‫خدا‬ ‫که جام خود به جام دیگری زدی‬ ‫چو فال حافظ آن میانه باز شد‬ ‫تو فال خود به نام دیگری زدی‬ ‫برو ‪ ...‬برو ‪ ...‬به سوی او مرا چه‬ ‫غم‬ ‫تو آفتابی ‪ ...‬او زمین ‪ ...‬من آسمان‬ ‫بر او بتاب ز آنکه من نشسته ام‬ ‫به ناز روی شانه ستارگان‬

‫‪17.2‬‬

‫بر او بتاب ز آنکه گریه میکند‬ ‫در این میانه قلب من به حال او‬ ‫کمال عشق باشد این گذشتها‬ ‫دل تو مال من تن تو مال او‬

‫تو که مرا به پرده ها کشیده‬ ‫ای‬ ‫چگونه ره نبرده ای به راز‬ ‫من ؟‬ ‫گذشتم از تن تو زانکه در جهان‬ ‫تنی نبود مقصد نیاز من‬ ‫اگر بسویت این چنین دویده ام‬ ‫به عشق عاشقم نه بر وصال‬ ‫تو‬ ‫به ظلمت شبان بی فروغ من‬ ‫خیال عشق خوشتر از خیال تو‬ ‫کنون که در کنار او نشسته ای‬ ‫تو و شراب و دولت وصال او‬ ‫گذشته رفت و آن افسانه کهنه‬ ‫شد‬ ‫تن تو ماند و عشق بی زوال‬ ‫او‬

17.3

• Illustration #18 accompanies “Fear”.

• Effective design, rich with a variety of line elements surrounding the reclining figure which is either emerging or receding.

18.1

‫»ترس«‬ ‫شب تیره و ره دراز و من حیران‬ ‫فانس گرفته او به راه من‬ ‫بر شعله ی بی شکیب فانوسش‬ ‫وحشت زده می دود نگاه من‬ ‫بر ما چه گذشت ؟ کس چه میداند‬ ‫در بستر سبره های تر دامان‬ ‫گویی که لبش به گردنم آویخت‬ ‫الماس هزار بوسه سوزان‬ ‫بر ما چه گذشت ؟ کس چه میداند‬ ‫من او شدم ‪ ...‬او خروش دریاها‬ ‫من بوته وحشی نیازی گرم‬ ‫او زمزمه نسیم صحراها‬ ‫من تشنه میان بازوان او‬ ‫همچون علفی ز شوق روییدم‬ ‫تا عطر شکوفه های لرزان را‬ ‫در جام شب شکفته نوشیدم‬ ‫‪18.2‬‬

‫باران ستاره ریخت بر مویم‬ ‫از شاخه تکدرخت خاموشی‬ ‫در بستر سبزه های تر دامان‬ ‫من ماندم و شعله های آغوشی‬ ‫می ترسم از این نسیم بی پروا‬ ‫گر با تنم این چنین در آویزد‬ ‫ترسم که ز پیکرم میان جمع‬ ‫عطر علف فشرده برخیزد‬

18.3

• Illustration #19 accompanies “The World of Shadows”.

• Shadows of two travelers on their way create an interesting contrast in texture and value with the door image. And is that a key hole? The diagonal movement and overall design works well. “Two roads diverge in a yellow wood.”

• Farrokhzad abandons the quatrain sequence as the pattern for her poems in 1957, perhaps implying that just as she had found her individual “I” from the beginning of her career as a poet, she gradually realized that quatrain sequence poems, as part of a male tradition of Persian verse, had to give way to verse forms that made her individual “I” female in form as well as in content 19. and mood.

1

“The World of Shadows” At night on the damp road our shadows seem to flee from us far from us down the slope of the road into the ominous haze of the fading moonlight gliding cold and heavy above the vine branches they softly move toward each other.

At night on the damp road in the silence of the aromatic earth sometimes they cling impatiently to each other our shadows... just like flowers intoxicated with the wine of last night's dew as though in their bitter flight from us they eagerly murmur melodies which we never sing, but force angrily back into the silence of our breasts.

«‫»دنیای سایه ها‬ – u – – – u– – – ‫شب به روی جاده ی نمناک‬ ‫سایه های ما ز ما گویی گریزانند‬ ‫دور از ما در نشیب راه‬ ‫در غبار شوم مهتابی که میلغزد‬ ‫سرد و سنگین بر فراز شاخه های تاک‬ ۵ ‫سوی یکدیگر به نرمی پیش میرانند‬ ‫شب به روی جاده ی نمناک‬ ‫در سکوت خاک عطر آگین‬ ‫نا شکیبا گه به یکدیگر می آویزند‬ ... ‫سایه های ما‬ ۱۰ ‫همچو گلهایی که مستند از شراب شبنم‬ ‫دوشین‬ ‫گوئی آنها در گریز تلخشان از ما‬ ‫نغمه هایی را که ما هرگز نمیخوانیم‬ ‫نغمه هائی را که ما با خشم‬ ‫در سکوت سینه میرانیم‬ ۱۵

19.2

But far from the shadows unaware of tales of their attachments of their separations and their unions our weary bodies in their stagnation give shape to life.

At night on the damp road how often have I said to myself: "Does life assume colors within our shadows, or are we ourselves the shadows of our shadows?"

‫لیک دور از سایه ها‬ ‫بی خبر از قصه ی دلبستگی هاشان‬ ‫از جدائیها و از پیوستگی هاشان‬ ‫جسمهای خسته ی ما در رکود خویش‬ ۲۰ ‫زندگی را شکل میبخشند‬

‫شب به روی جاده ی نمناک‬ ‫ای بسا من گفته ام با خود‬ ‫زندگی آیا درون سایه هامان رنگ میگیرد ؟‬ ‫یا که ما خود سایه های سایه های‬ ۲۵ ‫خویشتن هستیم؟‬

O you thousands of wandering spirits, gliding about me on the waves of darkness, where is my shadow?

The light of terror gleams in the crystal of my silent cry.

Where is my shadow?

Where is my shadow? ‫خاموشم‬ I do not want for a moment to separate my shadow from myself.

I do not want her to slip away from me on the paths, or fall heavy and weary under the feet of passersby.

‫ای هزاران روح سرگردن‬ ‫گرد من لغزیده در امواج تاریکی‬ ‫سایه ی من کو؟‬ ‫نور وحشت میدرخشد در بلور بانگ‬ ‫سایه ی من کو؟‬ ‫من نمیخواهم‬ ۳۰ ‫لحظه ای از خود جدا سازم‬ ‫ام را‬ ‫من کو؟‬ ‫سایه ی‬ ‫سایه‬ ‫من نمیخواهم‬ ‫او بلغزد دور از من روی معببرها‬ ۳۵ ‫ یا بیفتد خسته و سنگین‬19.3

Why must she confront in her searching the closed lips of doors?

Why must she rub her body against the door and wall of every house?

Why must she travel out of hopelessness in a cold and alien land?

Ah . . . o sun why do you keep my shadow at a distance from me?

I ask you: Is darkness pain or joy?

Is the body a prison or a field of freedom?

What is the darkness of night?

Night is the shadow of whose black spirit?

What does the sun say?

What does the sun say?

Weary and bewildered and astonished I race down the road of endless questions.

‫او چرا باید به راه جستجوی‬ ‫خویشتن‬ ‫روبرو گردد‬ ‫با لبان بسته ی درها‬ ۴۰ ‫او چرا باید یساید تن‬ ‫بر در و دیوار هر خانه؟‬ ‫او چرا باید ز نومیدی‬ ‫پا نهد در سرزمینی سرد و بیگانه؟‬ ‫ای خورشید‬...‫آه‬ ۴۵ ‫سایه ام از چه از من دور میسازی؟‬ :‫از تو میپرسم‬ ‫تیرگی درد است یا شادی؟‬ ‫جسم زندان است یا صحرای آزادی؟‬ ‫ظلمت شب چیست؟‬ ۵۰‫او چه میگوید ؟‬ ‫او چه میگوید ؟‬ ‫خسته و سرگشته و حیران‬ ،‫شب‬ ۵۵ ‫سایه ی روح سیاه کیست؟‬ ‫میدود در راه پرسش های بی پایان‬

• As modern in form as “The World of Shadows” is, it still exhibits traditional and conventional quantitative verse feet of short–long–long-long syllables, albeit in lines of unequal length.

19.4

• In Farrokhzād’s “(The) World of Shadows,” the images of “sun” and “shadow” seem both to communicate their physical realities and to serve as symbols. Does Illustration #19 also communicate such suggestiveness?

19.5