Okienko Jordana nr 4/ Kwiecień 2020

Dwumiesięcznik PMDK

kienko Jordana

Nr 4\Kwiecień 2020

Ciekawostki/Wydarzenia/Nasze sukcesy

Nadeszła upragniona wiosna. I choć nie możemy się nią w pełni cieszyć, to dobrze, że już jest.

Niech przyniesie nam trochę radości i nadziei, w tych trudnych i nowych dla wszystkich okolicznościach. My na ten czas, proponujemy kolejny numer Okienka Jordana, tym razem poświęcony głównie Wielkanocy, ale nie tylko. Znów cofniemy się w czasie ,podzielimy ciekawostkami, sukcesami i własną twórczością.

Przesyłamy Wam pozytywną energię.

Redakcja Okienka Jordana

CIEKAWOSTKI O WIELKANOCY

1. Zwyczaj malowania jajek na Wielkanoc zapoczątkowała Maria Magdalena. Polska legenda mówi,

że kamienie, którymi ukamienowano świętego Szczepana, zamieniły się w czerwone jajka. Jajka stanowią początek życia.

2. Dlaczego na Wielkanoc jemy mazurki? Ich symbolika jest ściśle powiązana z okresem Wielkiego Postu. Mazurek to nagroda, którą się je po czterdziestu dniach Wielkiego Postu. Ciasto przywędrowało do Polski z Turcji.

3. Dla Słowian jajo miało ważne znaczenie i pośredniczyło między ludźmi, a duchami i bogami.

4. Dawniej wyłącznie kobiety malowały wielkanocne jaja. Mężczyźni nie mogli nawet wchodzić do pomieszczenia, w którym zdobiono jajka, bo mogliby rzucić urok na kolorowe pisanki.

5. Jedna z największych kolekcji pisanek w Europie znajduje się w polskim Muzeum Pisanek w Ciechanowcu. Zebrano tutaj ponad 2000 jajek z całego świata! Wśród eksponatów znajdziemy nie tylko kurze jaja, ale również przepiórcze, strusie, kacze, gęsie, bocianie, a nawet jaja pingwina.

6. Co roku, z okazji Świąt Wielkanocnych, w Lipnicy Murowanej organizowany jest konkurs na najwyższą palmę. Obecny rekord lipnickiej palmy to aż 36,04 metrów wysokości!

7. Po poświęcaniu palm, delikatnie bito nimi domowników „na szczęście”. Z kolei połknięcie bazi miało strzec nas przed chorobami, a nawet wywróżyć urodę i bogactwo!

Kilka słow o historii...

Prima aprilis po łacinie oznacza pierwszy dzień kwietnia. Oto kilka teorii, dlaczego w ten dzień opowiada się zmyślone historie i robi różne dowcipy: - Dawno temu pierwszego kwietnia obchodzono święto bożka śmiechu i wesołości.

- Kwiecień jest miesiącem, który przeplata w sobie ,,trochę zimy, trochę lata”, wprawiając nas wszystkich w błąd i zmieszanie.

- Kiedyś we Francji 1 kwietnia obchodzono Nowy Rok, tym samym wręczano sobie noworoczne prezenty.

W 1582 roku Grzegorz XIII wprowadził nowy kalendarz dla świata chrześcijańskiego, a Nowy Rok ustalił na dzień 1 stycznia. Jednak z przyzwyczajenia, jeszcze przez długi czas, Francuzi obdarowywali się nawzajem w kwietniu. Stopniowo zmieniając prezenty na upominki, potem na zabawne drobiazgi, a w końcu, na robienie psikusów i kawałów.

- Francuskie dzieci przyczepiają sobie w ten dzień papierowe rybki do pleców, jest to dla nich Dzień Kwietniowej Ryby. Podobno kiedyś tego dnia obowiązywał zakaz połowów, a ludzie wysyłali siebie nawzajem po rybę, doskonale wiedząc, że osoba żadnej nie znajdzie do kupienia.

Śmigus dyngus Pierwsze wzmianki o tym słowiańskim zwyczaju pojawiły się już w XIV wieku. Jednak nie był on wówczas związany z Wielkanocą, a świętowaniem odejścia zimy i przebudzenia się wiosny. Początkowo były to dwa osobne zwyczaje: śmigus, głównie polegał na symbolicznym biciu witkami wierzby lub palmami po nogach i oblewaniu zimną wodą. Na śmigus nałożył się zwyczaj dyngusowania (dyngowanie), dający możliwość wykupienia się pisankami od podwójnego lania. Podczas dyngusa, odwiedzano znajomych. Wizytom zazwyczaj towarzyszył poczęstunek, bądź darowizna z zaopatrzeniem na drogę. W lany poniedziałek młodzież, i nie tylko, polewała się wodą mającą dać zdrowie i pomyślność. Niegdyś istniały nawet poradniki, które mówiły jak polewać miłe sercu damy. Oblanie dziewczyny, było niejako wyróżnieniem jej wśród towarzyszek, pominięcie którejkolwiek, równało się dla niej z lekceważeniem. Brak mokrego ubrania w tym dniu, był dla młodej kobiety powodem do wielkiego wstydu.

Tak bywało zarówno na wsi, jak i w mieście. Z tym, że na wsiach dziewczęta były przeważnie chwytane i oblewane pod studnią, a nawet wrzucane do sadzawki czy rzeczki. W wyższych sferach panowie spryskiwali panny pachnidłami z buteleczek. Dziś obie tradycje połączone są w jedną i związane ze Świętami Wielkanocnymi. Chrześcijaństwo przejęło ludowy zwyczaj i odniosło go do oczyszczającej symboliki wody.

W odróżnieniu od pierwotnych tradycji, wodą oblewa się już wszystkich, bez wyjątków.

DIY-ZRÓB TO SAM

4 Sposoby 1. na pisanki

2.

3.

1. marmurkowe pisanki

Potrzebne materiały: - płaskie naczynie (talerz, tacka) - pianka do golenia - tusze kreślarskie ( lub barwniki spożywcze) - patyczek do szaszłyków - drewniany patyczek do lodów lub kawałek tektury - rękawiczki ochronne 2.

- ręcznik papierowy

3.

4.

4.

1.

1. Nałóż piankę na talerz.

Patyczkiem wyrównaj trochę powierzchnię.

5.

2. Umieść kilka kropel barwnika na piance. Uważaj, by nie było ich za dużo.

Zawsze można barwnika jeszcze dołożyć.

3. Patyczkiem do szaszłyków wymieszaj delikatnie krople barwnika. Zrobią się na powierzchni piękne esyfloresy.

4. Jajko przyłóż do powierzchni pianki ( tam jest barwnik) i ostrożnie je przesuwaj obracając, by zafarbowało się ze wszystkich stron.

Jajko odłóż na 20 minut.

5. Piankę wytrzyj papierowym ręcznikiem lub zmyj wodą.

Efekty są nieprzewidywalne. Jeśli wzroki wyszły zbyt blade, można spróbować zafarbować jajko jeszcze raz.

Uwagi: Im jaśniejsze jajka, tym lepszy efekt.

Tusze są bardzo brudzące, więc najlepiej dobrze zabezpieczyć miejsce pracy i koniecznie założyć rękawiczki.

2. Kwiatowy motyw

1. 1. Przygotuj barwnik

Potrzebne materiały: - barwnik do jajek - miseczka - woda - gumka recepturka - kawałek rajstopy - listki, im drobniejsze, tym lepsze

2. Włóż jajko z listkiem w rajstopę.

W razie potrzeby popraw listek.

Naciągnij rajstopę ile się da i zawiąż z drugiej stony gumką recepturką.

3.

do jajek. Dopasuj wielkość liści do jajka i ułóż je na nim.

3. Całość włóż do barwnika i zostaw na kilka minut.

Po tym czasie odłóż, do wyschnięcia.

4.

2.

4. Odpakuj całość. Tam gdzie był listek, tam barwnik się nie dostał.

Uwaga: listek nie może być zbyt suchy, gałązka ze zdj. 2 przepuściła barwnik i efekt nie wyszedł.

3. PISAKOWE PISANKI Potrzebne materiały: - mazaki - papilotki do muffinek - gumki recepturki - spyskiwacz - woda

2.

3.

1.

3. Jajko spryskaj wodą za 2. „Zapakuj” jajko pomocą spryskiwacza. w papilotki, używając Zostaw do wyschnięcia. gumek recepturek. Jeśli jedna papilotka nie okrywa całego jajka, to na tył daj drugą i zepnij gumką.

1. Rozłóż papilotkę na płasko i pokoloruj jej wewnętrzną stronę mazakami.

Przy małych papilotkachtrzeba ozdobić 2 sztuki.

4. Ściągnij suche papilotki z jajka. I pisanka gotowa :) Mazaki odbijają się dość intensywnie, choć im jaśniejsze jajko, tym lepszy efekt.

4.

3.

4. Kropkowane PISANKI 2.

Potrzebne materiały: - markery lub mazaki - kartka -ołówek - nożyczki - taśma klejąca

1. Narysuj lub przerysuj z internetu szablon, który chcesz „wykropkować” na jajku. Może być to zajączek, serduszko, kwiatek, itp.

Najważniejsze, by szablon był dopasowany do wielkości jajka i niezbyt skomplikowany.

Wytnij go i przyklej taśmą do jajka.

NAturalne barwniki

2. Kropkuj jajko mazakami.

Najlepiej, by przytrzymywać sobie szablon palcami, szczególnie w miejscach, gdzie trochę odchodzi od jajka.

3. Przy szablonie, kropkowanie powinno być zagęszczone, by wzór był dobrze widoczny.

Możesz użyć jednego koloru lub kilku, w zależności od pomysłu.

Po skończonym kropkowaniu, ściągnij szablon.

Jak przygotować naturalne barwniki do pisanek? Zamiast farb lub barwników dostępnych w sklepach, można użyć przypraw kuchennych, owoców lub warzyw.

Proporcje: Dwie szklanki wody wymieszać w garnku z 2 łyżkami przypraw lub 2 szklankami rozgniecionych owoców. Doprowadzić do wrzenia i gotować na wolnym ogniu przez 30 minut, po czym odcedzić elementy stałe.

Powstały płyn jest naszym barwnikiem, który można używać jak farby lub wrzucić do niego jajka i gotować kilka minut. Domowy barwnik osadza się na skorupkach wolniej od tych kupnych, więc dajemy trochę czasu, by jajka spokojnie poleżały w płynie. Żółty: skórka cytrynowa lub pomarańczowa, natka marchewki, mielona kurkuma, łupiny białej cebuli Pomarańczowy: chili mielone Czerwony: łupiny czerwonej cebuli Różowy: burak Fioletowy: maliny, jeżyny, kwiaty fiołka Niebieski: kapusta czerwona Przepis pochodzi z książki „Styl życia Zero waste. Śmieć mniej, żyj lepiej” Amy Korst.

Prima aprilis Wiecie, co było pierwszego kwietnia?

Kokoszce wyrósł wielbłądzi garb, W niebie fruwała krowa stuletnia, A na topoli świergotał karp. Żyrafa miała króciutką szyję, Lwią grzywą groźnie potrząsał paw, Wilk do jagnięcia wołał: „Niech żyje!”, A zając przebył ocean wpław.

Tygrys przed myszą uciekał z trwogi, Wieloryb słonia ciągnął za czub, Kotu wyrosły jelenie rogi, A baranowi – bociani dziób.

Niedźwiedź miał ptasie skrzydła po bokach, Krokodyl stłukł się i krzyknął: „Brzdęk!” „Prima aprilis!” – wołała foka, A hipopotam ze śmiechu pękł.

Jan Brzechwa

Na kanapie Na kanapie, na kanapie biało-czarny kot się drapie.

Na kanapie, na kanapie spełnią się marzenia.

Szaro-bure się w cud zmienią, to ogromne są wrażenia.

Zeszyt w kamień się zamienia, a ołówek w me życzenia.

Tobiasz Z okazji Międzynarodowego Dnia Ziemi proponujemy naturalny dezodorant do zrobienia.

Przepis nie jest skomplikowany i można spersonalizować go zapachowo. Dezodorant wychodzi dość gęsty, więc używa się go w niewielkich ilościach. Jest także mniej spoisty, niż te kupne, więc najlepiej aplikować go w kabinie prysznicowej albo nad zlewem.

Składniki na 75 gramów dezodorantu: - 10 kropli olejku eterycznego ( lawendowego, z drzewa herbacianego lub innego) - 1/4 szklanki mąki kukurydzianej - 1/4 szklanki sody oczyszczonej - 2 łyżki oleju kokosowego - pusty plastikowy pojemnik po dezodorancie w sztyfcie - miska - łyżeczka

W małej misce mieszamy olejek eteryczny, mąkę i sodę ( dla skóry wrażliwej można zmniejszyć ilość sody o połowę i dołożyć w zamian mąkę). Dodajemy olej kokosowy i mieszamy do momentu, w którym masa uzyska konsystencję kremowego serka. W pojemniku po dezodorancie, ustawiamy mechanizm aplikujący, by był w pozycji początkowej ( na dole opakowania). Za pomocą łyżeczki upychamy we wnętrzu otrzymaną masę. Zostawiamy dezodorant na dobę, by stwardniał. Jeśli się nam śpieszy, można włożyć go na kilka godzin do lodówki.

Przepis pochodzi z książki „Styl życia Zero waste. Śmieć mniej, żyj lepiej” Amy Korst.

Z kartek kalendarza - wybór świąt nietypowych

Przy herbacie, w domowym zaciszu... Czyli nasze propozycje na wiosenne dni Filmy:

Wycieczka do Rzymu, bez wychodzenia z domu: „Rzymskie wakacje” ( 1953, komedia rom. reż. W. Wyler) Czarująca Prowansja na ekranie: „Dobry rok” (2006, obyczajowy, reż. R. Scott) A może Irlandia?: „Oświadczyny po irlandzku” (2010, komedia romantyczna, reż. A. Tucker) Po prostu przepiękny: „Mały książę” ( 2015, animacja, reż. M.Osborne)

Kacik komputerowy Tobiasza

Muzyka: Wiosna, wiosna!

Antonio Vivaldi – „Wiosna” Marek Grechuta – „Wiosna – ach to ty” Elvis Presley – „Spring fewer” Jerzy Połomski – „Kiedy znów zakwitną białe bzy” Skaldowie – „Wszystko kwitnie wkoło (Wiosna)” Czesław Niemen – „Nim przyjdzie wiosna” Nelly Furtado – „I’m like a bird” Muse – „Feeling Good”

Książka: „Małe kobietki” Louisa May Alcott dla dzieci

Powrót do przeszłości, czyli historia Windowsa.

Pierwszy Windows ukazał się 20 listopada 1985 roku. Nie miał specjalnych wymagań. Malutka 16-bitowa nakładka nie zadziwiła ludzi, bo istniały lepsze systemy operacyjne. Z drugiej strony ułatwiał życie, bo MS-DOS nie pozwalał na zbyt wiele i nie był prosty w obsłudze.

Windows zdobył popularność dopiero kiedy wydano Microsoft Windows 3.1.

Nakładka ta, wzbogaciła się o nagrywarkę dźwięku i odtwarzacz CD (compact disc). Był też pierwszą wersją Windowsa, która posiadała język Polski Programistyczny i można było na niej używać CorelDraw. Windows stworzył jeszcze różne zakładki, ale my przejdziemy do Windows 95, który był pierwszym systemem operacyjnym (angielskim OS operation system) Windowsa. Był 32-bitowy, a z dodatkiem mógł mieć wykształconego Internet Explolera (Eksploratora Internetu). Mamy jeszcze dużo do omówienia. Reszta w kolejnym numerze...

Tobiasz K.

Skok w przeszłość...

Czyli z kronik PMDK

Maj 1983 Na starcie „Dzikie drużyny” Zakończony został organizowany corocznie „Turniej dzikich drużyn” dla młodzieży szkół podstawowych w Tarnowskich Górach.

Organizatorami tego turnieju był MKS „Gwarek” oraz Ośrodek Młodzieży „Jordan” w Tarnowskich Górach, które troszczyły się o sprawny przebieg turniejowych rozgrywek, toczących się w dniach od 3 maja do 1 czerwca br. W turnieju wzięło udział, łącznie 21 drużyn szkolnych z terenu Tarnowskich Gór i Piekar Śląskich.(…)trzeba podkreślić wkład społecznego wysiłku w jej organizację(…) wysiłek ten przyczynia się do aktywizacji sportowej młodzieży szkolnej, budzi autentyczny sportowy ruch w szkołach. Rozgrywki przebiegały sprawnie w naprawdę sportowej atmosferze, tak wśród zawodników, jak i widzów turnieju.

zwycięska drużyna Sokoły

Marzec 1984 Wiwat kobiety z naszej planety.

Spotkanie młodzieży z matkami i babciami z okazji Dnia Kobiet.

Kwiecień 1984 Wojewódzki Przegląd Zespołów Artystycznych

Kwiecień i maj 1984 W kwietniu i maju trwał turniej tenisa stołowego między MDK-ami z całego województwa, w Bytomiu. Nasza drużyna, pod kierunkiem instruktora Mariana Lebka, zdobyła puchar i I miejsce.

Maj 1984 W maju w MDK odbył się rajd szlakiem „Osiągnięć 40-lecia Tarnowskich Gór i regionu” – organizowany przez ZHP i MDK. Byliśmy także współorganizatorami Manewrów techniczno-obronnych.

Prowadziliśmy rowerowy tor przeszkód.(…)

W przygotowaniach pomagała młodzież z Kuratorskiego Ośrodka Pracy z Młodzieżą, który powstał i działa przy naszej placówce od 3.01.1984 roku.

Wszystkie teksty i zdjęcia pochodzą z kronik PMDK.

Nasze sukcesy

II miejsce ex aequo w konkursie plastycznym „Teatr to...” organizowanym przez Śląski Teatr Lalki i Aktora „Ateneum” w Katowicach ( kat. 4 - 6 lat) – Zofia Pawełek i Milena Tur Wyróżnienia w konkursie plastycznym „Teatr to...” organizowanym przez Śląski Teatr Lalki i Aktora „Ateneum” w Katowicach ( kat. 4 - 6 lat) – Marta Rozik i Julia Dankowiak Wyróżnienia w konkursie plastycznym „Teatr to...” organizowanym przez Śląski Teatr Lalki i Aktora „Ateneum” w Katowicach ( kat. 7 - 9 lat) – Anna Cichoń i Karolina Froelich

Milena Tur „Miś Tymoteusz”

Zofia Pawełek „Roszpunka”

Marta Rozik „Dwa liski”

GRATULUJEMY LAUREATOM ORAZ PANI MARII KURTZ!!!

Julia Dankowiak „W świetle reflektorów” Karolina Froelich „Krasnoludki są na świecie”

Anna Cichoń „Teatr to czary”

zdjęcia: www.facebook.com/ateneumkatowice

Dzieje sie

Drodzy uczestnicy zajęć. Ze względu na sytuację, nauczyciele nie mogą się z Wami zobaczyć, ani przeprowadzić zajęć w normalnej formie. Jednak myślą o Was i każdego dnia, za pomocą facebooka, umieszczają ciekawe linki, gry i zabawy do zrealizowania w domu. Znajdziecie tam propozycje teatralne, muzyczne, językowe, plastyczne, a także związane z grą na instrumencie. Koniecznie sprawdźcie: facebook.pl/Powiatowy Młodzieżowy Dom Kultury im. H. Jordana w Tarnowskich Górach Pozdrawiamy Was ciepło i mamy nadzieję, że niedługo zobaczymy się wszyscy na zajęciach, w naszym Domu Kultury.

Okienko Jordana. Dwumiesięcznik Siedziba redakcji: PMDK im. H. Jordana, ul. Gliwicka 36, Tarnowskie Góry kontakt: okienko.jordana@gmail.com Zespół redakcyjny: Julia Tomaszewska, Julianna Paduch, Barbara Reichel, Marta Mirota, Tobiasz Kurtz, Opiekun: Angelika Krzus