Het Onderonsje bewonerskrant
januari 2019
De Berk
woonzorgcentrum
TERUGBLIK
2
INHOUDSTAFEL
Bewonersinfo 04 Jarigen 05 Nieuwe bewoners 05 Afscheid 06 Verslag bewonersraad
Medewerkersinfo 07 Fiere moeder en vrijwilligers Nieuws 08 Een nieuwe burgemeester 10 Bezoek de bib 11 Wat bij stroompanne? Thema 12 Nostalgie Weetje 16 Recept appelflap In de kijker 18 Marie Melis 20 Nachtteam 22 Leefgroepfeestjes 24 Kip 17 Activiteiten 28 Moppentrommel 29 Puzzel 30 Gedicht 31 Voor de kleintjes
3
BEWONERSINFO
Jarigen januari Wiske Laermans
° 02.01.1927
Frans Van Kerckhoven
° 02.01.1929
Hilda Van der Heyden
° 02.01.1937
Phil Belmans
° 02.01.1947
Gust Vreys
° 03.01.1944
Julien Geukens
° 03.01.1947
Emma Stevens
° 06.01.1940
Mariette Stevens
° 10.01.1934
Julia Huysmans
° 22.01.1924
Julia Vangeel
° 24.01.1932
februari Riet Brok
° 14.02.1944
Jeanne D'Joos
° 18.02.1930
maart Fanny Van Roy
° 04.03.1931
Theresia Van Bael
° 05.03.1928
Mieke Van Baekel
° 20.03.1925
Jeanne Mertens
° 22.03.1921
Leonie Wouters
° 24.03.1927
Marieke Verheyen
° 24.03.1928
Paula Eyckmans
° 24.03.1932
Frieda Laermans
° 26.03.1944
4
Nieuwe bewoners Jos Van Baekel
sinds 01.10.2018
Lin Wouters
sinds 11.10.2018
Julien Geukens
sinds 29.11.2018
Marie-José Gijsbrechts
sinds 12.12.2018
BEWONERSINFO
Welkom in De Berk!
Afscheid Louis Dens
02.10.2018
Isabelle Biesemans
19.11.2018
Angèle Thys
24.11.2018
Juist nu je er niet meer bent, zul je altijd bij ons zijn. 5
BEWONERSRAAD
Verslag bewonersraad 29 november 1. Terugblik naar de vorige bewonersraad Bewoners willen meer buiten zitten in de zomer, met de nodige bescherming tegen de zon. Samen met het technisch team bespreken we hoe we tot een oplossing kunnen komen voor de grote en zware parapluvoeten en voor zonbescherming op de terrassen aan de leefruimtes. 2. Bibliotheekbezoek Door de werken in de bibliotheek staan de ingeplande bezoeken aan de bib op een laag pitje. Volgend jaar nemen wij deze bezoeken terug op. Wie zelf al langs wil gaan bij de bib en hiervoor hulp nodig heeft, mag een medewerker van het eka-team aanspreken. 3. Dorpsfiguren Elk jaar brengen we een thema in de bewonerskrant Het Onderonsje. We willen ook eens Meerhoutse dorpsfiguren aan bod laten komen. We doen een oproep aan alle bewoners om informatie, foto’s en verhaaltjes met ons te delen. 5. Kerstwandeling Door het vele intensieve werk en de afhankelijkheid van het weer hebben we besloten om geen kerstwandeling meer te organiseren. In de plaats organiseren we in de zomer een nieuwe familieactiviteit. De concrete invulling hiervan volgt nog. 6. Evaluatie van de leefgroepfeestjes Het doel van onze leefgroepfeestjes is om bewoners en medewerkers samen een gezellige en aangename namiddag te bezorgen met acts, drankjes en hapjes. • Dit jaar vond het feestje plaats per verdieping en niet per leefgroep. De meerderheid van de bewoners vond dat leuk, zo zagen ze iedereen. • Het feestje vond plaats in de cafetaria omdat dit een grotere ruimte is. Iedereen had voldoende ruimte maar de optredens waren iets te donker, het licht was uit boven het podium. • Iedereen had een uitnodiging gekregen. Er was in het begin wel wat twijfel bij de plaats waar het zou doorgaan. • De hapjes waren lekker. Er was voldoende keuze en de hapjes waren ook warm genoeg. • Als avondmaal waren voor de eerste verdieping wafels voorzien. Iedereen vond ze lekker. Enkele bewoners hadden liever een boterham gekregen. Voor het gelijkvloers was een broodjesbuffet voorzien, heel lekker met ruime keuze en zeker voldoende. • De optredens waren heel leuk en grappig, soms ging het wat snel. • Er waren familieleden aanwezig die langs de kant stonden toe te kijken. De bewoners geven toch de voorkeur aan een activiteit voor hen en medewerkers alleen. 7. Bewonersrondje De foto’s die gebruikt worden op het tv-infokanaal mogen vernieuwd worden.
6
MEDEWERKERSINFO
Inge Luyckx met dochter Kato. Kato is 16 jaar en rijdt haar derde seizoen bij de damesploeg van Maes CT Glabbeek, het eerste jaar als junior. Ze doet wegwedstrijden van zestig Ă zeventig kilometer per wedstrijd en tijdrijden. Tijdens de winterperiode ligt de focus op de wielerpiste in Gent. En dat combineert Kato met haar studies lichamelijke opvoeding en sport.
We zoeken helpende handen in de cafetaria op zaterdagnamiddag van 13.30 tot 16.30 uur. Interesse? Laat het weten aan Gitte Meeus via telefoonnummer 014 36 90 20 of e-mail naar ouderenzorg.wzcdeberk@meerhout.be. 7
NIEUWS
Een nieuwe burgemeester Op 14 oktober trokken we naar de stembus voor de gemeenteraadsverkiezingen. De kandidaten die toen verkozen werden zijn sinds deze maand aan zet. In Meerhout verwelkomen we Nele Geudens als nieuwe burgemeester.
Nele startte haar politieke carrière zes jaar geleden als schepen van welzijn, gelijke kansen, middenstand en lokale economie en als ocmw-voorzitster. In die functie was ze in ons woonzorgcentrum, naast het nemen van beslissingen over de budgetten en werking, ook betrokken bij allerlei activiteiten zoals de kersthappening, het aperitiefconcert, de prijsuitreiking van het bocciatornooi, het familieontbijt … De bouw van het nieuwe woonzorgcentrum en de afbraak van het oude gebouw waren de grote projecten tijdens haar voorzitterschap. Een nieuwe uitdaging Nu is Nele klaar voor een nieuwe uitdaging. Bij het afscheid van Jos Engelen neemt ze de fakkel als burgemeester over. Ze zit het college van burgemeester en schepenen en het vast bureau voor en maakt deel uit van gemeenteraad en ocmw-raad. 8
Nauwere samenwerking gemeente en ocmw Ingevolge het decreet lokaal bestuur blijven gemeente en ocmw juridisch apart bestaan maar zullen ze heel nauw samenwerken. Voortaan bestaan gemeenteraad en ocmwraad uit dezelfde mensen. De ocmw-raad heeft nu daarom eenentwintig leden en geen negen zoals voordien. De voorzitter van de gemeenteraad, die verkozen wordt door de gemeenteraadsleden, is automatisch ook de voorzitter van de ocmw-raad. In het vast bureau zetelen dezelfde leden als in het college van burgemeester en schepenen. De burgemeester is altijd de voorzitter. De voorzitter en de zes leden van het bijzonder comité voor de sociale dienst worden verkozen op de eerste vergadering van de ocmw-raad. Als de voorzitter geen schepen is, wordt hij of zij toegevoegd aan het college van burgemeester en schepenen.
NIEUWS
En de ocmw-voorzitter? Het ocmw heeft geen voorzitterschap meer zoals we dit tot nu toe kenden. De bevoegdheden zijn nu verdeeld over drie nieuwe functies: de voorzitter van de ocmw-raad, de voorzitter van het vast bureau en de voorzitter van het bijzonder comitĂŠ voor de sociale dienst. Het mandaat van ocmwvoorzitter bestaat dus niet langer.
Bedankwoord van Nele De afgelopen zes jaar mocht ik ocmw-voorzitster zijn. Ik herinner me nog de eerste keer dat ik in het woonzorgcentrum kwam, met een doos suikervrije wafels als traktatie, om de bewoners te leren kennen. Een totaal nieuwe wereld ging toen voor me open. Een wereld van zorg die al heel snel in mijn hart kroop. Want zorgen voor mensen is belangrijk, of het nu hulpbehoevende ouderen zijn of gezinnen in financiĂŤle moeilijkheden. Als ik terugblik naar de voorbije zes jaar dan denk ik vooral aan de nieuwbouw van het woonzorgcentrum. Een heel traject waarbij verschillende keuzes gemaakt moesten worden: van de kleur van de gordijnen tot de inrichting van de badkamers. Op 10 november 2015 organiseerden we een heuse verhuis, waarbij ik enorm veel samenwerking en enthousiasme zag, tussen medewerkers, bewoners en familieleden. Een moment om nooit meer te vergeten! Sinds 1 januari draag ik de burgemeesterssjerp. Een nieuwe uitdaging waar ik enorm naar uitkijk. Met evenveel energie als zes jaar geleden zal ik me verdiepen in de verantwoordelijkheden van een burgemeester. Als ocmw-voorzitster kon ik (samen met de raadsleden) het beleid voeren in het ocmw en het woonzorgcentrum. Vanaf 2019 bestaat die functie niet meer maar zal ik zeker nog aanwezig zijn in het woonzorgcentrum en kunnen jullie steeds bij mij terecht met jullie vragen en bezorgdheden. Want iets dat in je hart zit, dat moet je blijven koesteren. 9
NIEUWS
Bezoek de bib Lees je wel eens graag een boek? Dan heeft de bibliotheek je heel wat te bieden. Naast een groot assortiment boeken kun je er ook strips en dvd’s ontlenen. En vooral: ze is gemakkelijk dichtbij. De bib blijft de plek bij uitstek om interessante boeken te vinden: de klassiekers, recente boeken en heel wat over de wereldoorlogen. Ook het nieuwe boek Merret in oorlog, met nooit eerder gepubliceerde verhalen en foto’s over het leven in Meerhout tijdens de Eerste Wereldoorlog, is er beschikbaar. Grootletter- en luisterboeken Geen nood als je de letters van boeken te klein vindt. De bib heeft een uitgebreide collectie grootletterboeken. De letters zijn letterlijk veel groter dan de standaard lettergrootte van boeken. Dat maakt het lezen gemakkelijker. Als lezen toch te moeilijk geworden is, kun je ook luisterboeken ontlenen. Je neemt dan geen boek mee maar een cd waarop het boek verteld wordt. Bij deze categorie vind je in de bib ook Daisyboeken. Dit zijn ook luisterboeken maar voor mensen met een leesbeperking. Het grote voordeel daarvan is dat je zo’n boek kunt hanteren als een gewoon boek. Je kunt het in één ruk doorlezen maar ook door het boek bladeren, van zin naar zin, bladzijde naar bladzijde en van hoofdstuk naar hoofdstuk. Je kunt stukken opnieuw beluisteren, stiekem vooruit lezen, een bladwijzer plaatsen … Dvd’s Toch geen fan van luisterboeken, dan heeft de bib ook nog heel wat films en reeksen op dvd. Voor pure nostalgie kan je oude televisiereeksen zoals Schipper naast Mathilde, Paradijsvogels, Slisse en Cesar, Kapitein Zeppos … ontlenen. En voor de nodige humor dragen Gaston en Leo hun steentje bij. Leescafé De bib is er niet alleen om even binnen en buiten te stappen om een boek of dvd uit te kiezen. In het leescafé kun je gezellig bij een koffietje een krant, tijdschrift of strip doorbladeren. Je vindt er heel wat tijdschriften terug of je hebt de keuze uit zes kranten. 10
• • • • • •
De bib is open op volgende dagen en uren: maandag van 17 tot 20 uur dinsdag van 17 tot 20 uur woensdag van 14 tot 20 uur donderdag van 18 tot 20 uur vrijdag van 9 tot 12 uur zaterdag van 9 tot 12 uur.
Wat bij stroompanne?
NIEUWS
In onze dagelijkse werking zijn we heel afhankelijk van elektriciteit. Liften, hoog-laagbedden, oproepsysteem, verlichting, keukenapparatuur, computers, televisies … werken op stroom en de tablets met zorgdossiers hebben een wifi-verbinding nodig. Een stroomonderbreking heeft dan ook een sterke invloed op de werking in ons woonzorgcentrum. Om een dergelijke onderbreking zo goed mogelijk op te vangen, werkten we een noodplan uit. Dit plan werd een eerste keer uitgetest op 4 december. Black-out of brown-out Wanneer de elektriciteit plots uitvalt omwille van een probleem, spreken we van een blackout. Als de elektriciteitsbevoorrading tijdelijk onderbroken wordt, is dit een afschakeling of een brown-out. Geplande onderbreking Wanneer de stroomvoorziening onderbroken wordt door de opstart van het federale afschakelplan of door onderhoud aan het distributienet of elektriciteitscabine, worden we hiervan vooraf verwittigd en kunnen we tijdig de nodige voorzorgen nemen om het ongemak tijdens de onderbreking tot een minimum te beperken: • we zetten extra medewerkers in • cra dokter Verbruggen is stand-by voor medische interventies • de maaltijden worden in samenwerking met onze cateraar zo nodig aangepast • de zorgplanningen worden aangepast. We informeren je vooraf via onze communicatiekanalen van deze onderbreking. Niet-geplande onderbreking Een stroompanne door defecten is een onvoorziene omstandigheid die we niet vooraf kunnen voorbereiden. Toch willen we ook dan de impact tot een minimum beperken. Wat is het federale afschakelplan? Wanneer er niet genoeg elektriciteit is om in de behoeften van alle verbruikers te voorzien, kan Elia, beheerder van het Belgische transmissienet, de afschakelingsprocedure activeren om een volledige black-out in het land te voorkomen. Bij een afschakeling moeten een aantal hoogspanningsposten afgekoppeld worden. Dat gebeurt per groep hoogspanningsposten die elk een afschakelingsschijf vormen. In België zijn er acht schijven. De hoogspanningscabine van het gemeentehuis en het woonzorgcentrum bevindt zich in schijf 7. Een afschakeling is mogelijk, maar in principe wordt het woonzorgcentrum wel een week op voorhand ingelicht van de afschakeling wat dan nog één dag vooraf door de beheerder van het elektriciteitshoogspanningsnet wordt bevestigd. 11
THEMA
Nostalgie In 2019 gaan we de nostalgische toer op. We blikken terug op het leven in Meerhout tijdens jullie kindertijd en als jongvolwassenen in vier thema’s: het school- en kerkelijke leven, het professionele leven, het sociale leven en de oorlogstijd. De verhalen zijn gebaseerd op het boek Oh, mijn liefste Meerhout van Heemkundige Kring Meerhouts Patrimonium uit 2010. Dit boek bevat ook twee dvd’s met filmpjes van Emiel Broeckx, Constant Debaerdemaeker, Charel Vandervoort en Albert De Wit. Je kan dit boek met dvd’s ontlenen in de bib. In deze editie: het school- en kerkelijke leven. Van kinderheil naar school Vanaf de geboorte gingen kindjes met hun moeders op consultatie in het kinderheil in de papschool van de zusters van het Heilig Graf. De kindjes werden gewogen, onderzocht op ontwikkeling en kregen de verplichte inentingen. De moeders kregen van de dokter en verpleegkundige goede raad over voeding en opvoeding. In 1914 introduceerde de Wet van Poullet de leerplicht voor alle kinderen tussen zes en twaalf jaar. Later werd die verlengd naar eerst dertien, dan veertien en nog later zestien jaar. Sinds 1983 loopt de leerplicht tot achttien jaar.
Wijding van de kleuterschool De gebouwen waar nu de bibliotheek, sociale dienst en buitenschoolse kinderopvang De Meerkatjes zijn ondergebracht, werden in 1952 als kleuterschool gewijd door kardinaal Van Roey. In processie ging een stoet naar de kleuterschool, waar de zegening van het gebouw en de lokalen onder het toeziend oog van trotse zusters en bewonderende kleuters plaatsvond.
12
THEMA
Plechtige communie Een hoogtepunt in het leven van vele jonge Meerhoutenaren. Aan het vormsel ging een tweejaarlijkse voorbereiding met catechismuslessen vooraf. Na het vormsel wachtte nog een catechismus van volharding. Op de hoogdag werden de communicanten volledig in het nieuw gestoken. Een pak voor de jongens en een maagdelijk wit kleed voor de meisjes. In alfabetische volgorde werden een jongen en een meisje gematen om de symbolische stap naar volwassenheid te accentueren. Vaak werd dit het eerste lief genoemd. Wie op het einde overschoot, had wel pech want die moest alleen naar het altaar schrijden. De communicanten moesten bij het vormsel “maak van mij een sterke man” of “maak van mij een sterke vrouw” declameren. Na de plechtigheid deelden ze prentjes uit, gingen langs bij de buren en daarna volgde een feest.
13
THEMA
Bedevaarten De jaarlijkse bedevaart naar Scherpenheuvel startte met de tram aan het Gildenhuis, die ging tot in Zichem. Vandaar ging men processiegewijs te voet en biddend naar de basiliek voor de mis. Na deze mis vatte de bedevaarders de kruisweg aan, biddend langs de veertien staties. Nadien waren ze vrij voor het middagmaal om vervolgens terug naar de basiliek te gaan voor het lof en een rozenkrans in openlucht. Dan kon de terugtocht beginnen. Bij aankomst in Meerhout volgde nog een slotplechtigheid in de eigen kerk.
De Lourdesbedevaarten waren een initiatief van de mijnwerkers-brancardiers. Van de Markt ging het per bus richting Herentals, waar men een speciaal voor de bedevaart ingerichte trein opstapte. De zieken waren de eregasten van deze bedevaart. Zij werden met ziekenvervoer comfortabel vervoerd.
14
THEMA
Berechting en begrafenis Als een zieke in levensgevaar was, kon een priester hem of haar de heilige olie toedienen om de ziel te zuiveren van alle nog niet vergeven zonden. Dat gebeurde bij voorkeur wanneer de zieke nog voldoende helder was om te biechten. De dokter was hierbij de aangevende factor. De priester ging dan te voet op weg met lantaarn en bel, meestal vergezeld van de koster of een misdienaar. Onderweg knielden de voorbijgangers en sloegen een kruisje. In het huis van de zieke werden een kaars en een glas wijwater met een palmtakje erin klaargezet op een tafeltje met hagelwit linnen naast het bed. Na het overlijden werd het lichaam tot de begrafenis thuis opgebaard, naast de voordeur werd een kruis geplaatst. Tweemaal per dag werd in huis de rozenkrans gebeden. Elke wijk had hiervoor een voorbidder, meestal een vrouw. Voor de begrafenis werd de kist met een stoet naar de kerk gebracht. Deze stoet, voorafgegaan door het kruis dat naast de voordeur stond, hield aan elk kruispunt halt om een tientje te bidden.
15
WEETJE
Appelflap In de koudere herfst- en wintermaanden smaakt een warme appelflap altijd. We maakten ze ook al eens tijdens een kookactiviteit. Hier vind je het recept. Benodigdheden • een rol bladerdeeg • vier appels • suiker • een ei • water Bereiding 1. verwarm de oven voor op 180 graden 2. schil de appels en snij ze in hele dunne schijfjes 3. neem het bladerdeeg en snij hier vierkanten uit naargelang de grootte die je zelf wenst 4. leg het vierkante bladerdeeg zo voor je als een ruit 5. leg de appelschijfjes aan 1 kant van de ruit, ongeveer een rijtje 6. strooi een beetje suiker over de appeltjes 7. vouw de appelflap toe zodat de schijfjes onder het deeg liggen en je een driehoek krijgt 8. vouw de buitenkanten naar binnen zodat de appelflap helemaal dicht is 9. wrijf met een borsteltje een beetje eigeel op de bovenkant van de appelflap 10. strooi een beetje suiker over de appelflap heen op het eigeel 11. plaats de appelflap twintig minuten in de oven 12. haal ze uit de oven en laat afkoelen 13. als ze afgekoeld zijn, zijn ze klaar om te eten
Smakelijk!
16
KALENDER
Activiteiten januari
Verjaardagsfeest 17 januari vanaf 14.30 uur in de cafetaria
februari
Optreden van Regi 14 februari vanaf 14.30 uur in de cafetaria
maart
Accordeonoptreden 28 maart in de cafetaria
Alle activiteiten kun je terugvinden op de uithangende kalenders en op ons tv-kanaal. Het volgende huiskrantje wordt verdeeld vanaf 5 april. 17
IN DE KIJKER
Marie Melis Marie Melis woont nog maar enkele maanden in ons woonzorgcentrum maar ze is het hier al helemaal gewend. Zeker in het zangkoor heeft ze haar plaatsje gevonden, want zingen doet ze haar leven lang al. Ze houdt van muziek, en die liefde heeft ze doorgegeven aan haar kleindochter Elien Huysmans.
Marie Melis geboren in Hulsen op 25 juli 1926 woont in wzc De Berk sinds 6 september 2018
Marie, je verhuisde naar hier in september. Voordien woonde je nog thuis? Marie: “Klopt, samen met twee van mijn kleinkinderen. Ik woonde in Grees, de straat tegenover het Verloren Schaep, in het huis dat mijn man en ik zelf gebouwd hebben. Meer dan zestig jaar heb ik er gewoond.” Wat was de reden van je verhuis naar De Berk? Marie: “Spijtig genoeg een domme val. Ik kon me nog goed uit de slag trekken, er kwam wel twee keer per week een verpleegster langs. En ik heb heel goeie kinderen en kleinkinderen die ervoor zorgden dat ik zo lang thuis kon blijven wonen. Maar de wonde aan mijn been, veroorzaakt door de val, genas niet goed en toen kwam het vuur er in. Ik ben daarvoor opgenomen in het ziekenhuis en omdat ik nu niet meer kan stappen, ben ik na die opname naar hier gekomen. Ik ben hier heel tevreden alleen vind ik het vervelend dat ik niet meer mobiel ben. Ik ben het van jongs af gewend om altijd te werken en nu zit ik altijd stil.” Wat deed je vroeger van werk? Marie: “Ik heb nooit een echte job gehad maar zorgde vanaf mijn veertiende, toen ik stopte met school, voor het huishouden, de moestuin en later kinderen, kleinkinderen, ouders en schoonouders. Bij de bouw van ons eigen huis maar ook bij die van drie zonen heb ik altijd meegewerkt op de werf.” 18
Was er tijd voor hobby’s? Marie: “Nee, dat hoorde er niet bij. Ik was altijd bezig.” Elien: “ Moeke zong wel de hele dag door, bij het poetsen, koken …” Dan heeft Marie het muzikaal talent doorgegeven aan Elien? Marie: “Dat denk ik niet, zo goed kan ik niet zingen. Mijn schoonvader en mijn echtgenoot waren wel heel muzikaal, met de mondharmonica. En mijn echtgenoot was nog schepen van cultuur in Balen. Elien zal eerder hun genen doorgekregen hebben.” Elien: “Ze heeft me wel altijd gesteund in mijn keuze van instrument aan de muziekschool. Terwijl velen zich afvroegen wat ik in accordeon gezien had, vond zij het geweldig dat ik die kon bespelen.” Waarom koos je accordeon? Elien: “Toen we aan de muziekschool in Mol na de eerste jaren notenleer een initiatie voor instrumenten mochten volgen, dacht ik dat ik piano of gitaar zou kiezen. Maar tijdens die voorstelling trok de accordeon me meteen aan. Ik ben nog altijd heel blij met mijn keuze.” Hoe verliep je muzikale opleiding? Elien: “Ik volgde negen jaar muziekschool in Mol. Ik leerde enorm veel van leraar Ludo Mariën. Na een jaar instrumentles namen we al deel aan muzikale projecten, ook in het buitenland. We zijn bovendien naar Italië gereisd, het land waar de accordeon gemaakt wordt. Na de middelbare school ging ik naar het conservatorium.” Marie: “Ik ben heel fier op haar. Het mooiste moment vond ik een concert in een kerk in Bohan in Wallonië, waar Elien tijdens de kerstviering liederen moest spelen. Dat vond ik heel mooi.”
IN DE KIJKER
“Ik kende maar één letter van het alfabet: de w van werken. Maar nu ken ik ook de z van zeuren (lacht).” Elien, je hebt van je hobby je beroep kunnen maken. Elien: “Zo mag je het stellen. Ik geef voltijds accordeonles in Oud-Turnhout en in OudHeverlee. Mijn leerlingen zijn zowel kinderen vanaf acht jaar als gepensioneerden. Daarnaast startte ik in Meerhout Muzimee op, waar we via muziekinitiatie kinderen willen laten kennismaken met zang en ritme. Die initiatie organiseren we ook voor scholen en jeugdverenigingen via workshops. Zo hebben we samen met de school De Egelantier een kerstconcert georganiseerd. En Muzimee biedt ook accordeonlessen aan in Meerhout. We repeteren in de lokalen boven de gemeentelijke bibliotheek.”
Marie: “Toevallig kijk ik vanuit mijn kamer op dat gebouw. Elien zou nog naar me kunnen wuiven.” Hebben jullie ooit samen gezongen met de accordeon? Elien: “Natuurlijk, zodra ik de accordeon onder de knie had, vroeg ze om liedjes te spelen en samen te zingen. Dat waren liedjes zoals op de purperen heide en in de stille kempen. Gelukkig had ik de partituren gekregen in de muziekschool zodat ik de liedjes zonder probleem kon spelen.” Marie: “Die liedjes blijven plezant. Daarom zijn de accordeonoptredens hier ook altijd populair.”
“Het personeel hier is geweldig. Ze zijn altijd vriendelijk en doen graag al eens zot, net als ik.” 19
IN DE KIJKER
Nachtteam Een toffe bende, de zeven leden van het nachtteam. Dat blijkt meteen tijdens ons gesprek over hun werk in De Berk. Een hechte groep die elkaar steunt tijdens de nachtelijke werkuren maar ook daarbuiten. Zoals ze zelf zeggen, over hun ervaringen en anekdotes kunnen ze boeken schrijven. In ons krantje moeten we ons helaas beperken tot een korte kennismaking.
Carine Lavrijsen 38 jaar in dienst in nachtteam
Patricia Snoeckx 26 jaar in dienst in nachtteam
Sonja Mondelaers 33 jaar in dienst in nachtteam
Christa Reniers 23 jaar in dienst sinds 2008 in nachtteam
Carine Machiels 33 jaar in dienst in nachtteam
Kelly Wouters 9 jaar in dienst in nachtteam
Ingrid Van den Bergh 20 jaar in dienst in nachtteam
“We zien elkaar niet zoveel omdat we per twee werken, maar we komen wel heel goed overeen.” Jullie zijn al vele jaren collega’s in de nachtdiensten. Patricia: “Ja, Kelly is de jongste maar voor de rest zijn we allemaal al van de oudere garde. We hebben ook nog vele jaren in het oude gebouw gewerkt.” Carine M: “Dat was nog onder zuster Alana. In het begin moesten we de nachtdienst alleen doen, bij de komst van directeur Gaston De Bie werden we als duo ingeschakeld.” Carine L: “We kennen elkaar dus al lang en weten wat het is om tijdens de nachten te werken, dat schept een band.” 20
Kozen jullie bewust voor de nachtdiensten? Carine M: “Ik niet. Zuster Alana vroeg me en hoewel ik ja zei, was ik in het begin niet helemaal overtuigd maar al snel zag ik er de voordelen van in.” Carine L: “Ik werd ook gevraagd door zuster Alana maar ik vond het meteen een ideaal werkregime, zeker later met kleine kinderen in huis.” Christa: “Ik deed de dagdiensten ook graag maar het nachtwerk is inderdaad gemakkelijker combineerbaar met kinderen.”
IN DE KIJKER
Patricia: “Ik ben hier als vervangster begonnen. De bedoeling was om één maand in de nachtdienst in te springen. En kijk, ik doe het nog altijd.” Hoe ziet jullie werkregime er uit? Christa: “We werken twee nachten na elkaar van 21 tot 7 uur en zijn dan zes dagen vrij.” Ingrid: “Onze vakantie- en feestdagen zijn hier al bij geteld.” Kelly: “Ik werk voltijds, de ene week doe ik vier nachten na elkaar, de andere drie nachten na elkaar.” En hoe verlopen de nachten? Christa: “We staan met twee voor alle bewoners waardoor we zo goed als de hele tijd rondgaan om ze te helpen bij toiletbezoek of om te drinken.”
Ingrid: “Het gebeurt ook dat bewoners niet kunnen slapen en vragen om hen rechter te zetten zodat ze terug wat tv kunnen kijken.” Kelly: “Het nachtteam zet ook alle medicatie voor de volgende dag klaar.” Carine M: “In de vroege morgen wassen we de bewoners die al wakker zijn en dat willen.” Patricia: “Ik heb een tijdje een stappenteller gedragen tijdens de nachtdiensten. Op een drukke nacht had ik eens 22 kilometer gestapt.” Carine L: “Het komt misschien ook door de leeftijd, maar de laatste tijd voel ik het wel in mijn schouders op het einde van een nachtshift.” Christa: “Ik ben ‘s morgens ook echt moe.” Ingrid: “Maar het voordeel van de nachtdienst is dat we tijd hebben om te luisteren naar verhalen van onze bewoners.”
Het was een warme, lange zomer. Een héél warme zomer. Veel mensen hadden last van dit warme weer. Ook voor ons, de nachtploeg, was het best zwaar. Overdag hield de hitte ons vaak wakker. ‘s Nachts koelde het niet echt af en na een uurtje werken konden we al een douche gebruiken want onze bewoners hadden nood aan een extra glaasje water waardoor we net wat harder moesten lopen van hier naar ginder. Na zo een zomernacht werken voelden we ons uitgeput. Als we dan langs de personeelsingang De Berk verlieten, zagen we op de plaats waar het oude rusthuis stond een prachtig bloemenveld. Allemaal klaprozen. Honderd jaar na het einde van de Groote Oorlog moesten we dan denken aan Flanders fields. En dan gingen onze gedachten naar al die mensen en die vele oorlogsverhalen die we mochten aanhoren daar op de plaats waar nu al die klaprozen stonden. Op zulke momenten prijzen we ons echt gelukkig, wat hielden we van die mensen en hun verhalen, wat houden we van de mensen nu, wat houden we van onze job! 21
IN DE KIJKER
Leefgroepfeestjes Bij de verhuis naar ons nieuwe gebouw werd per leefgroep een welkomstfeestje georganiseerd. Aangezien deze enorm gesmaakt werden, doen we sinds 2016 jaarlijks een leefgroepfeestje tijdens de week van de derde leeftijd. Zo ook in november. Andere structuur De leefgroepfeestjes vonden de eerste jaren plaats in de leefruimte per leefgroep. In 2018 organiseerden we de leefgroepfeestjes per verdieping in plaats van per leefgroep, met de cafetaria als feestruimte. Een echt feest We begonnen zoals het hoort op een feest. Bij aankomst in de cafetaria stonden de aperitiefjes klaar en werden de plaatsen aan tafel toegewezen. Dan volgden spetterende optredens, gebracht door onze medewerkers. Met een bisnummer! En met de nodige hapjes. Na de acts stonden lekkere broodjes met charcuterie klaar om heerlijk van te smullen. Voor de bewoners van de eerste verdieping waren wafels met een lekkere garnering voorzien. Ambiance We genoten van de acts. Er werd veel gelachen en geapplaudisseerd. We hadden zo veel spijt dat de optredens al gedaan waren. Daarom deden we het laatste nummertje een tweede keer, iedereen samen. Dat was een mooie afsluiter van de namiddag.
22
IN DE KIJKER
Jullie reacties
“Ik kijk al uit naar het leefgroepfeestje van volgend jaar!” “Het was heel plezant en we hebben goed gegeten.” “’Eigenlijk zouden we dit twee keer per jaar moeten organiseren maar dat hoeft niet elke keer met avondeten te zijn.” “De optredens waren heel mooi en we hebben goed gelachen.” "Deze namiddag doet enorm gedeugd, ik heb er van genoten." "Het pakte me echt." "De show was de moeite." 23
IN DE KIJKER
Kip Misschien had je vroeger ook wel kippen in de tuin. Deze hoendervogels uit de familie van de fazantachtigen zijn immers de meest voorkomende vogelsoort ter wereld. Er zijn op de wereld 52 miljard kippen.
Oorsprong Een van de waarschijnlijke voorouders van de kip is het bankivahoen, een in het wild levend kamhoen uit het geslacht Gallus dat voorkomt in Zuidoost-Azië. Deze vogel komt in India en Zuidoost-Azië nog altijd in het wild voor. De oorsprong van de tamme kip zou zo’n tienduizend jaar geleden in Noord-China liggen. Via India en Mesopotamië verspreiden de Aziatische hoenderen zich naar andere delen van de wereld.Via Klein-Azië arriveerden de eerste gedomesticeerde kippen rond het jaar 700 voor Christus in Zuid-Europa. Keltische stammen die van het gebied van de Zwarte Zee naar West-Europa trokken namen kippen mee. De Romeinen namen tijdens hun veroveringen ook kippen mee, zowel voor de eieren als voor het vlees. Maar ook hanengevechten waren populair. Vanaf de negentiende eeuw werd het houden van kippen een echte landbouwactiviteit. 24
Voeding Een kip kan goed hard voedsel zoals maïskorrels eten. Na het slikken komt het voedsel in de krop, waar het kan inweken. Daarna zijn er twee magen die meehelpen om het voer fijn te krijgen. De kliermaag voegt maagsappen toe voor de verdere vertering. De spiermaag kneedt het voer en maalt het fijn met behulp van kleine steentjes die de kip oppikt. Daarna wordt het voer verder verwerkt in de dunne darm. Een kip heeft twee blindedarmen. Deze helpen bij de vertering van ruwvezels en onttrekken vocht aan de voedselmassa. Gedrag Een kip heeft de neiging om naar rode voorwerpen te pikken, wat opmerkelijk is omdat hun kam en lellen zelf rood zijn. Bij ruimtegebrek kan het hierdoor gebeuren dat ze elkaar doodpikken.
IN DE KIJKER
Hiërarchie en intelligentie Binnen een groep kippen heerst een duidelijke maar ingewikkelde hiërarchie. De plaats die een kip heeft in de pikorde bepaalt wie als eerste eet en wie de beste stokplekken krijgt. In een grote groep kippen kan een kip meer dan honderd soortgenoten herkennen en de sociale status van elk van deze dieren onthouden. Ze gaan op een heel exacte manier met elkaar om. Kippen kennen objectpermanentie: als ze een interessant object uit het oog verliezen, zoeken ze ernaar. Communicatie Een kip heeft geen stembanden maar een syrinx om geluiden te maken. Dit is een orgaan dat zich onderaan de luchtpijp bevindt, net boven het punt waar deze zich splitst in de bronchiën die naar de longen leiden. De syrinx bestaat uit membranen en spieren. Een kip produceert dertig tot veertig verschillende geluiden, die allemaal verschillende betekenissen hebben. Een moederkloek geeft haar kennis door aan haar kuikens, en dat gebeurt zelfs al terwijl de jongen nog in het ei zitten. De kuikens antwoorden terug door gepiep dwars door de eierschaal heen. Studies hebben vastgesteld dat kippen elkaar met verschillende geluiden waarschuwen. Zo hebben kippen een luchtalarm: als er een roofvogel in de lucht vliegt dan maken ze een soort piepend en krakend geluid en bij gevaar aan de grond maakt een kip een paniekerig kakelend geluid.
Leeftijd Gemiddeld worden de meeste rassen niet ouder dan tien jaar. De bruine industriekippen worden vaak geslacht voor ze drie jaar oud zijn omdat ze rond die leeftijd niet productief genoeg meer zijn. Hen Een vrouwelijke kip wordt een hen genoemd. Wanneer ze vijf tot zes maanden oud is, kan ze eieren leggen. Het maximaal aantal eieren dat de hen kan leggen is gelijk aan het aantal eicellen dat bij de geboorte in de eierstok zit. Ei Een hen doet er ongeveer 25 uur over om een ei te maken. Een eicel rijpt in zeven tot tien dagen tot dooier, deze bevindt zich later in het centrum van het kippenei. De dooier gaat door de eileider op weg naar buiten. Doordat het ei door de eileider wordt voortgestuwd, wordt de voorkant puntig, de achterkant blijft stomp. De volgende dag gebeurt hetzelfde en zodoende legt een kip bijna elke dag een ei. In de maanden december en januari komt de leg op een laag pitje te staan. Dit is de donkerste periode van het jaar en is voor de hen een periode om een beetje tot rust te komen en energie te verzamelen voor het voorjaar om dan weer veel eieren te leggen en eventueel te broeden.
25
IN DE KIJKER
Voortplanting Een haan die met een hen wil paren, pakt eerst met zijn snavel een pluk veren achter haar kop, zodat zij niet kan weglopen. Nadat de kip het bevruchte ei heeft gelegd, kan het ei uitgebroed worden. Na 21 dagen zullen de eieren uitkomen. Tijdens de broedperiode stopt de kip met het leggen van eieren. Een broedse hen maakt typische geluiden (het zogenoemde klokken) en verlaat het nest zelden om te drinken, te eten of een stofbad te nemen. Ze houdt de eieren op een constante temperatuur (een kip heeft een lichaamstemperatuur van 41°C) en keert de eieren op bepaalde tijdstippen. Als er geen eieren uitkomen, verlaat de broedse kip het nest meestal na verloop van tijd. Er zijn echter ook gevallen bekend waarbij de kip zich letterlijk doodbroedt.
26
IN DE KIJKER
Religie In Indonesië heeft de kip een grote betekenis in de hindoe-crematieceremonie. Een kip wordt beschouwd als een kanaal voor de kwade geesten die aanwezig kunnen zijn tijdens de ceremonie. Een kip wordt aan de poten vastgebonden en blijft tijdens de gehele ceremonie aanwezig om ervoor te zorgen dat alle kwade geesten die tijdens de ceremonie aanwezig zijn in de kip gaan zitten en niet in de aanwezige gezinsleden. De kip wordt daarna mee naar huis genomen en keert daar terug naar zijn normale leven.
Spreekwoordelijk gebruik Door het algemene voorkomen van kippen en hun nabijheid tot de mens, bestaan veel gezegdes en spreekwoorden met betrekking tot kippen. Bekende voorbeelden zijn: • Met de kippen op stok gaan: vroeg gaan slapen • Als een kip zonder kop: dom handelend • Van een kale kip kan men niet plukken: bij iemand die niets heeft, valt niets te halen • Zo fris als een hoentje: heel energiek • Een goede haan is niet vet: een normaal lichaamsgewicht is gezond • Haantje de voorste: iemand met veel initiatief of geldingsdrang. 27
MOPPENTROMMEL
Moppentrommel Een jonge zakenman heeft net een eigen bedrijf opgericht. Hij huurt een prachtig kantoortje, zit trots achter zijn bureau als er plots geklopt wordt. Om indruk te maken neemt hij gauw de telefoon op, en roept dat degene die klopte kan binnenkomen. Snel begint hij een belangrijk telefoongesprek over een grote bestelling. Als hij neerlegt vraagt hij: “Wat kan ik voor u doen?” “Niets,” is het antwoord, “ik kom alleen de telefoon aansluiten.”
Een zwerver zit op een bank in het park. Een wandelaar komt voorbij en neemt plaats naast hem om even te rusten. Tot zijn verbazing merkt de wandelaar dat de zwerver onafgebroken naar een geldstukje zit te turen, dat naast hem op de bank ligt. - “Wat doe je toch?”, vraagt de wandelaar. - “O, niets bijzonders”, antwoordt de zwerver. “Ik wou alleen eens kijken hoe het is als je geld op de bank hebt.”
28
PUZZEL
Puzzel Bij de vorige puzzel zochten we het antwoord: doe wel en zie niet om Proficiat Frieda Laermans! Zij kreeg een leuke verwenactiviteit cadeau.
Los de rebus op:
-d
k=h
l=r
p=m
w =z
n = vr + s = gd
bewoner:………………………………………………………………………………………………………. kamer:…………………………… Afgeven aan het onthaal ten laatste op 15 februari. 29
GEDICHT
Ik heb stenen letters gebakken woorden gemetseld tot zinnen en met strofen de muren en dak mijn gedicht lijkt af niet iedereen weet plaats en bestemming het pad naar de deur die altijd open staat voor allen die komen om er even te wonen in het huis bepaalt ieder zijn kleuren richt kamers in naar voorkeur en smaak mijn thuis is dit gedicht ik verwelkom ieder gezicht.
30
VOOR DE KLEINTJES
31
Onze vrijwilligers werden in november verwend tijdens een winterbarbecue. Bedankt voor jullie enthousiasme en hulp in ons woonzorgcentrum!