Het Onderonsje bewonerskrant
april 2019
De Berk
woonzorgcentrum
aperitiefconcert op 6 januari
TERUGBLIK
2
INHOUDSTAFEL
Bewonersinfo 04 Jarigen 05 Nieuwe bewoners 05 Afscheid 06 Verslag bewonersraad
Medewerkersinfo 07 Uitstap en sportlaureaat Nieuws 08 Zomeractiviteiten 10 Start avondwandelingen 11 Evaluatie communicatiekanalen Thema 12 Nostalgie Weetje 16 Pasen In de kijker 18 Paula Eyckmans 20 vip inco 22 Fotoavond 24 Everzwijn 17 Activiteiten 28 Moppentrommel 29 Puzzel 30 Gedicht 31 Voor de kleintjes
3
BEWONERSINFO
Jarigen april Annie Van den Bergh
° 12.04.1945
Rosa Geukens
° 16.04.1930
Stefanie Rijkers
° 27.04.1929
Jos Van Baekel
° 27.04.1936
mei Greta Van Braband
° 01.05.1944
Mit Van Bael
° 04.05.1929
Anna Verbist
° 04.05.1931
Lea Vanhoof
° 06.05.1935
Lin Wouters
° 08.05.1929
Jos Sterckx
° 12.05.1937
Marie Verbraeken
° 14.05.1929
juni Til Hermans
° 05.06.1921
Paula Heremans
° 20.06.1934
Irma Goots
° 21.06.1937
Anna Oeijen
° 24.06.1933
4
Nieuwe bewoners Jeanne Goris
sinds 21.01.2019
Zander Van Gestel
sinds 06.02.2019
Germaine Aerts
sinds 25.03.2019
BEWONERSINFO
Welkom in De Berk!
Afscheid Mariette Stevens
05.01.2019
Marie-JosĂŠ Gijsbrechts
13.01.2019
Gerard Gys
08.03.2019
Fil Verwimp
17.03.2019
Juist nu je er niet meer bent, zul je altijd bij ons zijn. 5
BEWONERSRAAD
Verslag bewonersraad 13 maart 1. Terugblik vorige bewonersraad Op het infokanaal op tv verschijnen te veel dezelfde foto’s. We hebben dit al deels aangepast maar zullen hier ook in de toekomst meer aandacht voor hebben. 2. Evaluatie bewonerskrant Verschillende bewonerskrantjes worden verdeeld onder de bewoners zodat we samen alle pagina’s kunnen overlopen. De reacties zijn genoteerd. Meer informatie over deze evaluatie lees je op pagina 11. 3. Activiteiten in voorjaar en zomer We overlopen de belangrijkste activiteiten die terugkomen vanaf het voorjaar en een nieuwe zomeractiviteit. Meer hierover lees je op pagina 8. 4. Vragen en suggesties Op 13 maart hadden we een knutselactiviteit: we maakten handzalf en deden die in potjes. Graag meer van zo’n activiteiten of andere knutselwerken. De bewoners die goed kunnen knutselen willen de bewoners die dit minder goed kunnen hierbij helpen.
6
MEDEWERKERSINFO
Ilse Van Gestel nam vorig jaar in Eindhoven deel aan het Belgisch kampioenschap marathon en haalde brons in haar reeks. Voor deze prestatie werd ze genomineerd voor de publieksprijs sportlaureaat in Mol. Ze eindigde als zesde bij de stemming. Ilse bedankt alle collega’s die voor haar gestemd hebben.
teamuitstappen
7
NIEUWS
Zomeractiviteiten De lente is begonnen. Het voorjaar en de zomer brengen weer vertrouwde activiteiten in ons programma, die tijdens de winter even op rust gingen. Maar er is ook iets nieuws. Terug van weggeweest Net zoals de voorbije jaren zal de ijskar een paar keer langskomen om ons te trakteren op een lekker ijsje naar keuze. De bib organiseert opnieuw volksspelen en we gaan weer de strijd aan met Ter Kempen in een bocciatornooi. Bovendien kan je tussen april en september de duofiets reserveren voor een ritje en brengen we nieuw leven in onze tuin op poten. Voor elk wat wils om de buitenlucht op te snuiven.
8
NIEUWS
Een zomerse familieactiviteit We brengen ook regelmatig iets nieuws in ons activiteitenprogramma. Zoals eerder al aangekondigd, beslisten we vorig jaar om de kerstwandeling in december niet meer te organiseren. Het koude weer en onze beperkte ruimte waren hierbij de belangrijkste factoren. De zomerperiode is het ideale moment om een grote familieactiviteit in de buitenlucht te organiseren. Deze vindt plaats op 16 juni en het opzet is om een grote tent te plaatsen op onze parking, waar je samen met jouw familie kan genieten van een lekker drankje en hapje. Binnenkort ontvang je hiervoor een uitnodiging met alle informatie. We kijken alvast uit naar deze nieuwe activiteit! 9
NIEUWS
Avondwandelingen Heb je vorig jaar ook zo genoten van de wekelijkse avondwandelingen tijdens de zomer? Of wil je deze wandelingen dit jaar voor het eerst ontdekken? Vanaf 21 mei trekken we er wekelijks weer op uit. Wekelijkse wandeling Het opzet van de avondwandelingen is dat je elke dinsdagavond in groep een wandeling maakt door Meerhout. Als afsluiter krijg je na de wandeling een drankje in onze cafetaria. Kan je niet meer zelfstandig wandelen, dan gaat een familielid met je mee om je te begeleiden. Als je geen beroep kan doen op een familielid, zal een vrijwilliger je begeleiden. Buggywandeling Op 9 juli ziet de avondwandeling er ietsje anders uit. Dan zijn ook kleinkinderen en achterkleinkinderen welkom. Laatste wandeling in september Op 23 september sluiten we de reeks avondwandelingen af op de kermis in het centrum. We trakteren je dan op lekkere smoutebollen.
Om te kunnen meewandelen, moet je vooraf inschrijven. Dat doe je (of je familielid) via de inschrijvingslijst aan het onthaal. 10
Communicatiekanalen
NIEUWS
We informeren jullie via verschillende kanalen over ons woonzorgcentrum. Het eigen infokanaal op tv en het driemaandelijkse krantje zijn hierin twee belangrijke pijlers. Om deze zo goed mogelijk af te stemmen op jullie wensen, willen we graag jullie mening erover horen. Evaluatie tijdens bewonersraad We gaven een eerste kritische blik op het krantje tijdens de laatste bewonersraad. De opmerkingen van de aanwezige bewoners werden genoteerd terwijl we het krantje blad per blad bekeken. Persoonlijke evaluatie Een beperkte groep bewoners neemt maar deel aan de bewonersraad. Daarom willen we de evaluatie ook nog anders doen. Ergotherapeute Charlotte, studente Julie en communicatieambtenaar Annelies zullen in de komende weken bij verschillende bewoners langsgaan om zowel het krantje als het tv-kanaal te bekijken en te bespreken.
En wat volgt? Na de evaluatiegesprekken maken we een rapport op met een overzicht van de reacties die we kregen. In dit rapport vermelden we wel wie deelnam, maar niet specifiek per deelnemer wat hij of zij vertelde. Het is dus een algemeen overzicht van reacties. Met dit rapport kunnen we bekijken waar we moeten en kunnen bijsturen.
Wil jij je mening geven over onze communicatiekanalen? Laat het weten aan Charlotte of de onthaalmedewerkers en we komen graag bij je langs.
11
THEMA
Nostalgie In 2019 gaan we de nostalgische toer op. We blikken terug op het leven in Meerhout tijdens jullie kindertijd en als jongvolwassenen in vier thema’s: het school- en kerkelijke leven, het professionele leven, het sociale leven en de oorlogstijd. De verhalen zijn gebaseerd op het boek Oh, mijn liefste Meerhout van de Heemkundige Kring Meerhouts Patrimonium uit 2010. Dit boek bevat ook twee dvd’s met filmpjes van Emiel Broeckx, Constant Debaerdemaeker, Charel Vandervoort en Albert De Wit. Je kan dit boek met dvd’s ontlenen in de bib. In deze editie: het professionele leven. Studeren was alleen weggelegd voor de elite. Vanaf veertien jaar gingen de meeste jongelingen werk zoeken. Jongemannen trokken naar een boer, de koolmijnen of de fabriek. Meisjes gingen meestal een post zoeken om te gaan dienen of werden mee in het eigen huishouden ingeschakeld.
Boerenleven Meerhout was lange tijd vooral een dorp van boeren. Een harde stiel, er was nog geen sprake van machinale landbouw. Het paard was het lastdier bij uitstek om te ploegen, waarbij die goed geleid moest worden door de boer. Na het ploegen werden de kluiten gebroken met de eg. Daarna volgde het zaaien met de hand. Dan mocht het paard terug het veld op om met een cilinder te wellen. Het inhalen van de oogst moest op zo kort mogelijke tijd gebeuren. Het veld was niet altijd dicht bij de boerderij, daarom werd er meestal op het veld geschaft. Het dorsen gebeurde in de winter wanneer er buiten weinig werk was.
12
THEMA
De wisselende seizoenen en het wispelturige weer maakte goede weervoorspellers van de boeren, vaak ook aan de hand van overgeleverde weerspreuken en -wijsheden: Met Sint-Severien zal men de eerste koude zien. Valt op Sint-Pieter regen neer, dertig dagen twijfelweer. Drie dagen voor Sint-Jacob goed, een korenoogst in overvloed. Groene Kerstmis, witte Pasen.
Imkers De imkerteelt was al vroeg vertegenwoordigd in Meerhout. In de zestiende eeuw stichtten enkele imkers de bijengilde Sint-Ambrosius. Op het einde van de twintigste eeuw werd de gildetraditie opnieuw ingevoerd in Zittaart, imkers uit de ganse gemeente sloten zich aan.
13
THEMA
Leurders De jaren dertig van de vorige eeuw waren topjaren voor leurders. Mannen en vrouwen reden dagelijks met een zwaargeladen fiets, hondenkar of kruiwagen langs slechte wegen naar naastgelegen dorpen om hun koopwaar aan te prijzen. Allerlei eetwaren, ondergoed, wollen garen ‌ maar vooral vis werd verkocht. De DrieprovinciÍnroute is de uitgestippelde weg die de leurders jarenlang volgden. Na de Tweede Wereldoorlog verdwenen de leurders.
Fabrieken en mijnen Vele Meerhoutenaren verdienden een loon in de fabrieken van Kwaadmechelen of Mol-Wezel of in de steenkoolmijnen.
14
THEMA
Wevers De straat Weversberg heeft zijn naam niet gestolen. Tot 1900 kende Meerhout een vrij grote bedrijvigheid in het weven van schapenwol en vlas. Die was voornamelijk gesitueerd rond het plein aan de pomp. Een bewijs hiervan is de Lijste der afgebranden huysen binnen Meerhout op den 30en mey 1782 omtrent twee uren naar Middernacht: in 13 van de 39 afgebrande huizen stonden samen 20 weefgetouwen. In het bevolkingsregister van 1829 werden 53 wevers vermeld: 36 op de Berg, 2 in Gestel, 6 op de Markt, 1 op de Molenberg, 5 in de Molenstraat, 1 op de Rooiaarde. Door industrialisatie konden in Mol verschillende mechanische spinnerijen en weverijen opgestart worden, die de Meerhoutse thuisbedrijvigheid vanaf begin jaren 1900 stilaan dooddrukte.
15
WEETJE
Pasen Pasen is een christelijk feest, volgend op de Goede Week. Christenen vieren dat Jezus opgestaan is uit de dood, op de derde dag na zijn kruisiging. In de loop der jaren zijn veel non-religieuze elementen zoals de paashaas en paaseieren toegevoegd, waardoor het een belangrijk seculier feest is geworden. Pasen duurt twee dagen en wordt gevierd op zondag en maandag. Wat herdenken christenen tijdens de Goede Week en Pasen? Op Witte Donderdag is Jezus op de Olijfberg en wordt hij verraden door Judas. Op Goede Vrijdag sterft Jezus aan het kruis. Stille Zaterdag staat voor grafrust. Op Paaszondag staat Jezus op uit de dood. Viering van Pasen Pasen is voor de meeste mensen een seculier feest dat bestaat uit een aantal vrije dagen en uit tradities zoals in familiekring eten en eieren zoeken. De voorchristelijke herkomst van de paaseieren blijft vaag omdat hier schriftelijk niets van is overgeleverd. Het is aannemelijk dat er veel eieren waren met Pasen omdat die tijdens de vastenperiode niet gegeten werden. Paasklokken of Paashaas Volgens de katholieke traditie in BelgiÍ, Frankrijk en delen van Nederlands Limburg brengen de paasklokken met Pasen chocolade- en suikereieren die ze zijn gaan halen in Rome. De klokken hebben de vorm van kerkklokken met vleugeltjes en vliegen door de lucht. De eieren worden gedropt in de tuin of op het balkon tussen de planten. Een enthousiaste speurtocht op paasmorgen hoort dan uiteraard bij deze traditie. In protestantse regio’s van Nederland, Duitsland en de Angelsaksische landen brengt de paashaas de paaseieren. Hij heeft van oorsprong een pedagogisch karakter en schenkt alleen eieren aan kinderen die zich goed gedragen.
16
KALENDER
Activiteiten april
Vedettenparade 19 april vanaf 18 uur in de cafetaria
mei
pmb dansers 7 mei vanaf 14.30 uur in de cafetaria
juni
Stone Away 13 juni vanaf 14.30 uur in de cafetaria
Alle activiteiten kun je terugvinden op de uithangende kalenders en op ons tv-kanaal. Het volgende huiskrantje wordt verdeeld vanaf 4 juli. 17
IN DE KIJKER
Paula Eyckmans Meerhout was ooit het dorp van de kleine cafés. In elk gehucht kon je vele huiscafeetjes vinden. Die zijn intussen verdwenen. We halen daarom graag herinneren op met Paula Eyckmans, vroeger de trotse caféhoudster van Fanfare De Landbouwerszonen.
Paula Eyckmans geboren in Meerhout op 24 maart 1932 woont in wzc De Berk sinds 19 december 2017
"Het café, dat was een schone tijd, we hebben er veel plezier gemaakt."
18
IN DE KIJKER
Paula, jij had café in Gestel? Paula: “Dat klopt, op de Hovesteenseweg. Het gebouw staat er nu nog. Het café was oorspronkelijk van mijn schoonouders en ik heb het overgenomen in de jaren vijftig.” Hoe ben je er terechtgekomen? Paula: "Mijn schoonouders kwamen uit een familie van muzikanten. Die vormden een fanfare en repeteerden in het café. Mijn man was ook één van de muzikanten. Mijn broers speelden muziek en kwamen daar ook al eens. Ik ging dan mee en leerde zo mijn man beter kennen. Die cafés gingen meestal over van generatie op generatie. Toen mijn schoonouders te oud werden, nam ik dus over.” Deed je dat alleen? Paula: “Ja, mijn man ging werken. Hij is koolputter geweest en heeft in de fabriek van Kwaadmechelen gewerkt. Ik combineerde het café met mijn huishouden en twee kinderen. Mijn dochter Monique hielp wel in het café vanaf ze zestien was. Dat hadden de muzikanten graag genoeg.” Waren het alleen de muzikanten van de fanfare die in het café kwamen? Paula: “Ja dat was toen zo. In Gestel had je toen veel huiscafés, in sommige straten wel één op twee huizen.
Bij ons was dat één grote familie van muzikanten. Het café was altijd voor hen open. En als wij er niet waren, tapten ze wel zelf hun pintjes. De naam landbouwerszonen was ook niet gestolen, dikwijls kwamen ze recht van het veld naar het café in hun werkkleren.” Er werden dan vooral pintjes gedronken? Paula: “Zeker en vast. Ook de vrouwen dronken graag mee. En dan begonnen ze hun muziek te spelen en te dansen. Het was altijd plezant. Dat waren ook allemaal gewone en brave mensen van Gestel. Er werd nooit ruziegemaakt." Daar werden vriendschappen gemaakt voor het leven. Paula: “Ik had de muzikanten heel graag. Als ze ergens moesten optreden, ging ik altijd mee omdat ik dat graag deed. Dat was altijd in de buurt: Ham of Tessenderlo. Mijn familie zei altijd dat ik een echte gangster was omdat ik er altijd bij was. Ze bedoelden dat niet in de negatieve zin van het woord hé, ik was een brave, maar wel in de zin van altijd meegaan.” Hier in ons woonzorgcentrum repeteert één keer per maand het zangkoor en is er ook maandelijks een accordeonoptreden. Paula: “Daar ben ik heel blij mee. Muziek blijft belangrijk voor mij. Ik herken ook wel eens liedjes die ze vroeger in de fanfare speelden.”
19
IN DE KIJKER
vip inco Incontinentiemateriaal is heel belangrijk in de dagelijkse verzorging van onze bewoners. Misschien maak je er zelf ook gebruik van. Els Van den Broek, Anja Van de Poel, Leen Reynders en Aaron Cox vormen samen het team vip inco. Zij zorgen ervoor dat het incontinentiemateriaal voldoet aan de noden van elke bewoner.
Aaron Cox
Anja Van de Poel
Leen Reynders
Els Van den Broek
Kunnen jullie wat meer vertellen over de taken van vip inco? Aaron: “Wij beslissen welk incontinentiemateriaal door welke bewoners gebruikt wordt.” Leen: “Elke twee weken zitten we samen en bespreken we welke bewoner welk incontinentiemateriaal heeft, bij wie aanpassingen nodig zijn en wie met incontinentiemateriaal zal starten.” Els: “Daarbij gebruiken we de bewonerslijst en het dagboek.” Aaron: “We bespreken dan ook wat andere collega’s ons gemeld hebben.” Leen: “Bewoners kunnen ons ook altijd aanspreken als ze vragen hebben.” Anja: “Als we er niet uit geraken of we het gebruik van incontinentiemateriaal moeten opstarten of aanpassen, gebruiken we een scorelijst om te beslissen.” 20
Aaron: “Alles is in samenspraak met hoofdverpleegkundigen Laura en Wendy.” Anja: “Na ons overleg krijgen Ria Nauwelaerts en Sonja Dekkers de bewonerslijst door om het materiaal te kunnen verdelen. Ze doen dat wekelijks op dinsdag.” Els: “En Gitte Meeus staat in voor de bestelling van het incontinentiemateriaal.” Hoe zijn jullie in dit team terechtgekomen? Leen: “Ze hebben ons hiervoor gevraagd en we hebben dan ook een opleiding gevolgd.” Els: “Bij mij was het de bedoeling om tijdelijk het team te versterken, maar ondertussen doe ik dit nog altijd. In het begin was ik er een beetje bang voor: je moet wel voeling hebben met de problematiek, het materiaal leren kennen en de gesprekken met bewoners leren aangaan. Maar ik doe het echt graag.”
IN DE KIJKER
“Het geeft wel een goed gevoel om ervoor te kunnen zorgen dat bewoners zich zo comfortabel mogelijk voelen met het juiste materiaal.” Anja: “Sommige bewoners schamen zich als ze incontinentieproblemen krijgen, het blijft toch wel een taboe.” Leen: “Ik vind het niet altijd gemakkelijk om dan dat eerste gesprek aan te gaan maar nadien geeft het wel een goed gevoel om de bewoners hierin verder te kunnen helpen. Ik heb hierbij ook veel hulp van Aaron.” Aaron: “Door de opleiding die we volgden, zitten we meestal wel op dezelfde golflengte en verlopen onze overlegmomenten heel constructief.” Jullie combineren vip inco met jullie gewone dagtaak in ons woonzorgcentrum? Aaron: “Ja, we zijn allemaal zorgkundigen. Leen en ik op de verdieping, Els en Anja op het gelijkvloers."
Hoe lang werken jullie in ons woonzorgcentrum? Leen: “Ik werk hier nu dertien jaar.” Anja: “Ik ben gestart in 1998.” Aaron: “En ik startte in maart 2015.” Els: “Goh, ik weet het niet precies maar ik werk hier ongeveer dertig jaar. Ik heb nog eventjes de tijd geweten van de gestikte doeken die we rond de poep van bewoners moesten binden. Die doeken moesten we bij het afdoen eerst spoelen, daarna werden ze afgekookt in de wasserij en dan opnieuw gebruikt. Dat was onder zuster Alana, die zweerde bij wasbare doeken. Gelukkig stapten we over naar wegwerpmateriaal toen Gaston De Bie directeur werd.”
“Als bewoners met vragen zitten of iets willen bespreken over incontinentie, staan we altijd voor hen klaar. Dan komen we even langs op hun kamer voor een rustig gesprek.”
Wil je meer informatie over het gebruik van incontinentiemateriaal? Spreek Els, Anja, Leen of Aaron erover aan. Of laat het weten aan een medewerker, die dan team vip inco zal verwittigen. Ze helpen je dan graag verder.
21
IN DE KIJKER
Fotoavond Een fijna familieavond met een terugblik naar de activiteiten van het voorbije jaar mag niet ontbreken in ons activiteitenaanbod. Op 1 februari was het zover. Via foto's en filmpjes konden we even terugkeren naar 2018.
Dit jaar waren niet alleen bewoners en hun familieleden uitgenodigd. Ook alle medewerkers mochten komen nagenieten van onze leuke activiteiten in het afgelopen jaar. Het gezelschap was dan ook een fijne mix van jong en oud en ook onze vrijwilligers waren er graag bij. 22
De filmpjes van de leefgroepfeestjes waren heel tof om terug te zien omdat vele medewerkers toen deelnamen aan de leuke optredens. En daarnaast was er ook plaats voor hilarische foto's die spontane lachbuien deden ontstaan. Voor herhaling vatbaar!
IN DE KIJKER
Een greep uit de foto's en filmpjes:
23
IN DE KIJKER
Everzwijn Heb je al eens een everzwijn gezien? Ze leven niet alleen in de bossen in de Ardennen maar komen ook steeds meer voor in Vlaanderen. Meer bepaald in Limburg.
Voorouder van het huisvarken Het everzwijn is een groot, krachtig, massief hoefdier met een ruwe, lichtgrijs-roodbruine tot grijs-zwarte, borstelige vacht. Biggen hebben een geelbruin gestreepte vacht. De snuit eindigt in een platte, schijfvormige neus. De mannetjes hebben een paar stevige, tot slagtanden uitgegroeide hoektanden. Voeding Wilde zwijnen zijn alleseters. Ze moeten het vooral hebben van relatief gemakkelijk verteerbaar voedsel. Ze eten daarom voornamelijk eikels, beukennoten, kastanjes, wortelen, bladeren van wilde planten en landbouwgewassen zoals maĂŻs, knollen en bieten. Afhankelijk van het seizoen en het voedselaanbod wordt het dieet aangevuld met dierlijk voedsel zoals larven, regenwormen, kleine knaagdieren, konijnen, aas, naaktslakken, amfibieĂŤn en truffels. 24
Voortplanting Mannetjes en vrouwtjes ontmoeten elkaar in de paartijd. Die valt in de herfst. Zeugen doen mee aan de voortplanting vanaf een gewicht van vijfentwintig kilogram. Tijdens de bronst leveren de mannetjes felle gevechten om de vrouwtjes. Na de paring en een draagtijd van ongeveer hondertwintig dagen worden de jongen geboren in een door de moeder aangelegd nest. Een worp bestaat gemiddeld uit zes biggen. In dit nest blijven ze samen met hun moeder de eerste week van hun leven. Na een week sluiten moeder en jongen zich weer aan bij de oorspronkelijke groep. Hoe krijg je het everzwijn te zien? Overdag houden ze zich doorgaans schuil in hun nest, dat zich meestal in dichte dekking bevindt. De aanwezigheid van everzwijnen zie je door loopsporen, zoelplekken waar ze hun modderbad nemen, schuurbomen, wroetsporen.
IN DE KIJKER
Om de everzwijnen zelf te zien, ga je best in de schemering of ’s nachts op pad. Wilde zwijnen zijn schuw en horen goed. Stil en lang wachten in de buurt van sporen is dan ook de beste techniek om een everzwijn te spotten. Overlast vermijden Everzwijnen zoeken regelmatig voedsel in landbouwgebieden. Hierdoor kunnen ze schade aan landbouwgewassen veroorzaken. De meeste schade komt voor bij aardappelen, grasland, maïs en graan. Het plaatsen van een degelijk zwijnenraster of schrikdraad omheen de teelten kan de overlast verhinderen. Ook in het verkeer kunnen everzwijnen voor problemen zorgen door aanrijdingen. De meeste aanrijdingen vinden plaats in de schemering en het duister.
Snelwegen die het leefgebied van wilde zwijnen doorsnijden zijn tegenwoordig meestal uitgerasterd. In toenemende mate wordt dit uitrasteren gecombineerd met de aanleg van ecoducten zodat populaties niet van elkaar worden afgescheiden. Aanrijdingen zijn dikwijls het gevolg. Meldingen Het everzwijn komt meer en meer voor in Vlaanderen. In sommige gebieden werden everzwijnen illegaal uitgezet, in andere vestigden ze zich spontaan. Om de opmars van het everzwijn in Vlaanderen zo goed mogelijk te documenteren, vraagt Natuurpunt om elke waarneming in te voeren op www.waarnemingen.be
25
IN DE KIJKER
26
IN DE KIJKER
Weetjes over het everzwijn • Everzwijnen zijn sociale dieren en leven grotendeels in groepen: de rottes. Een rotte bestaat uit een aantal volwassen zeugen, jongen en tweejarige dieren. Een rotte kan bestaan uit enkele tientallen dieren. • De haren van een everzwijn worden vaak gebruikt voor verfkwasten. • Everzwijnen nemen regelmatig een modderbad of zoel om hun huid en vacht in goede conditie te houden. Het laagje modder dat na het bad op de huid blijft zitten, verwijderen ze door tegen bomen aan te schuren. Met de modder worden ook parasieten verwijderd. De schuurbomen staan vlakbij de zoelplaatsen, zijn een halve meter boven de grond afgeschuurd en door het veelvuldig gebruik verkleurd en gepolijst. • Everzwijnen zijn de favoriete hap van Asterix en Obelix. • Louise was een everzwijn dat door de politie in Niedersachsen gebruikt werd om drugs en explosieven op te sporen. Ze werd wereldberoemd en verscheen in meer dan zeventig televisie- en radioprogramma’s, zowel in Duitsland, Groot-Brittannië, de Verenigde Staten als Japan en Australië. De opleiding tot drugsvarken leverde heel wat nieuwe inzichten op over de reukzin en het leervermogen van everzwijnen en Louise verscheen dan ook in een aantal wetenschappelijke publicaties. Ze werd geboren op 5 juli 1984 en stierf op 18 april 1998.
27
MOPPENTROMMEL
Moppentrommel Een echtpaar viert hun veertigste huwelijksverjaardag. De man vraagt aan zijn vrouw wat ze als cadeau wenst. Ze wil een schilderij van hen samen laten maken. Hij ziet dat niet zo zitten, maar goed, als dat nu haar wens is, vooruit dan maar. Dus gaan ze een aantal keren naar een kunstschilder om te poseren. De tekening van de man is klaar. Van de vrouw nog niet, dus zij gaat nog een keer alleen. Als hij klaar is, vraagt de schilder of ze er tevreden mee is. De vrouw vraagt om haar af te beelden met een prachtig gouden collier, en een bijpassende armband en oorbellen. De schilder werkt het schilderij nog verder af, waarna het echtpaar het samen gaat ophalen. De man bekijkt het kunstwerk en is tevreden over het resultaat. Maar dan vraagt hij aan zijn vrouw: “Zeg, zo’n ketting, armband en oorbellen heb jij toch helemaal niet?” “Oei nee”, zegt de vrouw, “dan zal je me die nog cadeau moeten doen!”.
Vier mannen zien mekaar na vele jaren terug op een reünie. Ze zijn intussen allemaal met pensioen. Eén van hen vraagt de anderen: “Wat doen jullie om je dagen te vullen?” De eerste zegt: “Ik fotografeer.” De tweede zegt: “Ik tuinier.” De derde zegt: “Ik wandel veel” De vierde antwoordt daarop: “Ik doe opsporingswerk.” “Ah!” vragen de anderen, “vertel?” “Iedere dag zoek ik mijn bril, mijn wandelstok, mijn valse tanden, mijn sleutels …” 28
PUZZEL
Puzzel
ANGSTIG BEER EDWARD BEUKENBOOM BEZOEK BOMEN
BRUG FILMMUZIEK GRAPJES GULZIG IEJOOR
KLEIN BREIN LIEDJES SPRINGEN STAMBOOM TEDDYBEER
VERDWALEN ZORGZAAM
bewoner:………………………………………………………………………………………………………. kamer:…………………………… Afgeven aan het onthaal ten laatste op 17 mei. 29
GEDICHT
Bij de vorige puzzel zochten we het antwoord: doe wel en zie niet om Proficiat Wiske Laermans! Zij kreeg een leuke verwenactiviteit cadeau.
Kom vlug mee naar buiten kom toch eens gauw de zon is zo licht en de hemel zo blauw. De meiklokjes komen al boven de grond en overal fladderen vogeltjes rond. Ze tjilpen zo vrolijk en zingen zo blij. Hoera! Het is voorjaar de kou is voorbij.
30
VOOR DE KLEINTJES
31
Op 5 maart mochten we heel wat dieren verwelkomen in de cafetaria.