PRACE POGLĄDOWE te mogą być wrodzone, jak w neurofibromatozie II (NF2) lub powstać pod wpływem mutogennych czynników fizycznych, biologicznych i/lub chemicznych. Spośród innych czynników genetycznych zmiany w chromosomach 1,6,10,14 są odpowiedzialne za transformację anaplastyczną i agresywny wzrost oponiaków.
Tabela 1. Klasyfikacja histopatologiczna oponiaków (wg WHO) Table 1. Histopathological classification of meningiomas (acc. to WHO) 1. OPONIAK(I) 1.1 Typ meningotelialny (meningotheliale), I 1.2 Typ włóknisty (fibroblasticum), I
Klasyfikacja W klasyfikacji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) guzów układu nerwowego (Kleihues i Cavenee, 2000) wyodrębniono w grupie nowotworów opon cztery histologicznie spójne podgrupy: n nowotworów komórek meningotelialnych n nowotworów mezenchymalnych niepochodzących z meningotelium n pierwotnych zmian barwnikowych n nowotworów o niewyjaśnionej histogenezie. Współczesna klasyfikacja zalecana przez WHO obejmuje jednak tylko nowotwory wywodzące się z komórek meningotelialnych (tab. 1). Stanowią po glejakach najliczniejszą grupę pierwotnych nowotworów OUN. Ze względu na lokalizację oponiaków rozróżnia się wśród nich oponiaki nadnamiotowe i oponiaki podnamiotowe.
Oponiaki nadnamiotowe Oponiaki jamy czaszki n oponiaki sklepistości mózgu (położone nad półkulami mózgu, niezwiązane z zatokami, ani nieprzechodzące na podstawę czaszki). Wśród nich wyróżnia się: – guzy położone do przodu od szwu wieńcowego, – guzy położone w okolicy szwu wieńcowego – guzy położone w okolicy przedruchowej, – guzy położone w okolicy czuciowo‑ruchowej, – guzy w okolicy ciemieniowej, – guzy w okolicy skroniowej, – guzy w okolicy potylicznej. n oponiaki przystrzałkowe (mające przyczep wzdłuż zatoki strzałkowej z naciekaniem zatoki). Ze względu na położenie wyróżnia się: – oponiaki 1/3 przedniej zatoki strzałkowej, – oponiaki 1/3 środkowej zatoki strzałkowej, – oponiaki 1/3 tylnej zatoki strzałkowej, n oponiaki sierpa (mające przyczep do sierpa i ewentualnie wtórnie naciekające bądź nie, zatokę strzał kową). Oponiaki czołowo‑podstawne n oponiaki rynienki węchowej (rosnące w środkowej części przedniego dołu czaszki, wychodzące z blaszki sitowej, grzebienia koguciego lub struktur tej okolicy), Oponiak guzka siodła – rozpoznanie i leczenie
1.3 Typ przejściowy (mieszany) (transitionale‑mixtum), I 1.4 Typ piaszczakowaty (psammomatosum), I 1.5 Typ naczyniakowaty (angiomatosum), I 1.6 Typ drobnotorbielkowy (microcysticum), I 1.7 Typ wydzielniczy (secretans), I 1.8 Typ jasnokomórkowy (clerocellulare)I/II 1.9 Typ struniakowaty (chordoideus) I/II 1.10 Typ z naciekami limfocytoplasmocytarnymi (cum infiltrationibus lymophoplasmocyticis) 1.11 Typ metaplastyczny (metaplasticum) 2.1 Oponiak atypowy (menigioma atypicum) (II) 3.1 Oponiak brodawkowaty (menigioma papillare) (II/III) 4.1 Oponiak anaplastyczny (menigioma anaplasticum) (III)
n oponiaki nadsiodłowe tzw. guzka siodła (wyrastające z okolicy guzka siodła tureckiego, płaszczyzny klinowej, bruzdy skrzyżowania wzrokowego, z rąbka klinowego), oponiaki skrzydła kości klinowej: n – oponiaki przyśrodkowej 1/3 skrzydła kości klinowej (oponiaki skrzydłowo‑jamiste wyrastające z zewnętrznej ściany zatoki jamistej oraz oponiaki wyrostków pochyłych przednich), – oponiaki środkowej 1/3 skrzydła kości klinowej, – oponiaki zewnętrznej 1/3 skrzydła kości klinowej tzw. klinowo‑skroniowe lub okolicy pterionu. Oponiaki bez związku z oponą twardą n oponiaki położone głęboko w bruździe bocznej, n oponiaki wewnątrzkomorowe (najczęściej w okolicy trójkąta komorowego).
Oponiaki podnamiotowe (tylnego dołu czaszki) Oponiaki kąta mostowo‑móżdżkowego (przyczep guza w pobliżu szczytu piramidy części skalistej ko‑ ści skroniowej) Oponiaki górno‑bocznej części stoku (położone nad szczytem części skalistej kości klinowej i w górnej części stoku)
357