PRACE KAZUISTYCZNE
Przetoka żołądkowo‑jelitowa – opis przypadku Gastrointestinal fistula: a case report Krzysztof Groszewski1,2, Marek Pastuszak1, Małgorzata Pastuszak3, Stanisław Wojtuń4, Jerzy Gil4 1
Pracownia Endoskopii Gastroenterologicznej Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Elblągu; kierownik: lek. Marek Pastuszak 2 Oddział Chorób Wewnętrznych Elbląski Szpital Specjalistyczny SPZOZ w Elblągu; ordynator: lek. Krzysztof Niezgoda 3 Oddział Chorób Wewnętrznych NZOZ ELVITA Centrum Chorób Wewnętrznych w Elblągu; ordynator: lek. Adam Majewski 4 Klinika Gastroenterologii Centralnego Szpitala Klinicznego Ministerstwa Obrony Narodowej Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie; kierownik: prof. dr hab. n. med. Jerzy Gil
Streszczenie. Przetoki żołądkowo‑jelitowe stanowią grupę rzadkich stanów patologicznych. Pierwszy opis przetoki pomiędzy żołądkiem a jelitem grubym opublikowano w 1755 roku. Od tego czasu ze względu na postęp medycyny i zmiany środowiskowe zmieniła się częstość występowania przetok, jako powikłania różnych jednostek chorobowych. Obecnie najczęstszą przyczyną powstawania przetok jest choroba nowotworowa. Typowe objawy przetoki żołądkowo‑jelitowej, to: biegunka, objawy zaburzeń odżywienia z postępującym wyniszczeniem, nudności i wymioty, czasami treścią kałową lub występowanie kałowo cuchnącego oddechu, bóle brzucha, rzadziej cechy krwawienia z przewodu pokarmowego. Metodę diagnostyczną z wyboru stanowi radiologiczny wlew kontrastowy. Endoskopia nie zawsze pozwala uwidocznić ujście przetoki, jednak stanowi rutynowe badanie w celu wykluczenia tła nowotworowego choroby. Tomografia komputerowa umożliwia określenie zasięgu istniejącej choroby nowotworowej oraz ułatwia planowanie zabiegu. Metodą z wyboru w leczeniu przetok żołądkowo‑jelitowych jest postępowanie operacyjne poprzedzone wyrównaniem niedoborów żywieniowych. W pracy przedstawiono opis przypadku pacjenta z przetoką żołądkowo‑jelitową, zwracając uwagę na możliwe powikłania i trudności diagnostyczne. Słowa kluczowe: choroba wrzodowa, endoskopia, nowotwór, przetoka żołądkowo‑jelitowa Abstract. Gastrointestinal fistulas are a rare group of pathological conditions. The first description of a fistula between the stomach and large intestine was published in 1755. Since that time, due to advances in medicine and environmental change, the incidence of fistula as a complication of various disease entities has changed. Currently, the most common cause of fistula is a cancer. Typical symptoms of gastrointestinal fistulas are diarrhea, symptoms of nutritional disorders with progressive depletion, nausea and vomiting, sometimes with fecal content, or presence of fecal halitosis, abdominal pain, rarely features of gastrointestinal bleeding. A radiographic contrast infusion is the diagnostic method of choice. Endoscopy does not always show the mouth of the fistula, but is a routine investigation to rule out malignant disease background. Computed tomography allows to determine the extent of existing cancer, and facilitates planning of surgery. Surgical operation as a method of choice in the treatment of gastrointestinal fistulas is preceded by alignment of nutritional deficiencies. The paper presents a description of a patient with gastrointestinal fistula, drawing attention to possible complications and diagnostic difficulties. Key words: endoscopy, gastrointestinal fistula, neoplasm, peptic ulcer disease
Nadesłano: 14.03.2012. Przyjęto do druku: 23.04.2012 Nie zgłoszono sprzeczności interesów. Lek. Wojsk., 2012; 90 (3): 277–282 Copyright by Wojskowy Instytut Medyczny
Wstęp Przetoki żołądkowo‑jelitowe stanowią rzadki stan pato logiczny występujący w przebiegu zarówno chorób nowot worowych, jak i niekiedy nienowotworowych przewodu pokarmowego. Charakteryzują się typowym obrazem klinicznym i zwykle zaburzeniami odżywienia, Przetoka żołądkowo‑jelitowa – opis przypadku
Adres do korespondencji: lek. Krzysztof Groszewski Pracownia Endoskopii Gastroenterologicznej, Wojewódzki Szpital Zespolony w Elblągu, ul. Królewiecka 146, 82-300 Elbląg, tel. +48 55 239 59 39, faks +48 55 234 56 12, e‑mail krzysztofgroszewski@interia.pl
występującymi często z szybko postępującym wynisz‑ czeniem i towarzyszącą biegunką, nudnościami i wymio‑ tami. Charakterystyczne są wymioty z zawartością tre‑ ści kałowej lub obecnością cuchnącego zapachu z jamy ustnej, a u niektórych chorych z występowaniem bólu w jamie brzusznej lub objawami krwawienia z przewodu pokarmowego. Obraz kliniczny przetoki ulega zmianom 277