PRACE KAZUISTYCZNE
Pierwotny międzybłoniak otrzewnej Primary peritoneal mesothelioma Władysław Witczak1, Franciszek Szubstarski2, Zbigniew Plewa3, Katarzyna Kołodziejska1, Remigiusz Żebrowski3 1
linika Chorób Wewnętrznych 1. Wojskowego Szpitala Klinicznego w Lublinie; K kierownik: prof. dr hab. n. med. Władysław Witczak 2 Kierownik Pracowni Patomorfologii 1. Wojskowego Szpitala Klinicznego w Lublinie 3 Oddział Chirurgiczny 1. Wojskowego Szpitala Klinicznego w Lublinie; ordynator: mjr lek. Remigiusz Żebrowski
Streszczenie. Pierwotny międzybłoniak otrzewnej rozrasta się w jamie brzusznej i miednicy małej, zajmuje powierzchnie otrzewnej i sieci większej. Charakteryzuje się powolnym narastaniem objawów w postaci bólów brzucha, nudności, wymiotów, stanów gorączkowych, wodobrzusza, niedokrwistości i trombocytozy. Rozpoznanie ustala się na podstawie badania histopatologicznego pobranych wycinków podczas laparatomii lub laparoskopii. Przedstawiamy przypadek pierwotnego międzybłoniaka otrzewnej leczony w naszym szpitalu ze względu na rzadkość jego występowania i na stopień jego zaawansowania w momencie rozpoznania. Słowa kluczowe: leczenie chirurgiczne, pierwotny międzybłoniak otrzewnej, rozpoznanie Abstract. Primary peritoneal mesothelioma proliferates in the abdominal cavity and small pelvis to involve peritoneal and omental surfaces. It is characterized by gradual onset of such symptoms as stomachache, nausea, vomiting, fever, ascites, anemia and thrombocytosis. The diagnosis is made on the basis of histopathological examination of samples taken during laparotomy or laparoscopy. We present the case of a primary peritoneal mesothelioma treated in our hospital due to the rarity of its occurrence and the stage of its advancement determined at diagnosis. Key words: diagnosis, primary peritoneal mesothelioma, surgical treatment Nadesłano: 12.12.2012. Przyjęto do druku: 11.02.2013 Nie zgłoszono sprzeczności interesów. Lek. Wojsk., 2013; 91 (2): 170–173 Copyright by Wojskowy Instytut Medyczny
Wstęp Pierwotny międzybłoniak otrzewnej jest agresywnym nowot worem rozwijającym się w jamie brzusznej obej‑ mującym rozległe powierzchnie jamy otrzewnej i sie‑ ci większej. Wywodzi się z komórek międzybłonka jam surowiczych [1,2]. Występuje z częstością od 1,0 do 2,0 na milion ludności, częściej u mężczyzn w wieku 40–70 lat [3], pojawia się również u kobiet [4], a nawet u dzieci [5]. Analiza zachorowań na pierwotnego między‑ błoniaka otrzewnej wśród chorych mieszkańców Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej pod kątem określo‑ nych grup wiekowych wykazała, że liczba zachorowań wyrównała się z wyjątkiem przedziału wiekowego po‑ wyżej 60. roku życia, gdzie w 2002 r. stwierdzono 5 razy więcej zachorowań u mężczyzn niż u kobiet. Międzybło‑ niak pierwotny otrzewnej jest rzadziej występującą cho‑ 170
Adres do korespondencji: mjr lek. Zbigniew Plewa Oddział Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Małoinwazyjnej 1. Wojskowy Szpital Kliniczny SP ZOZ, al. Racławickie 23, 20-049 Lublin, e‑mail plewa_z@o2.pl
robą w młodszych grupach wiekowych, u osób poniżej 50. roku życia to 1 na milion bez względu na płeć [6]. Czynnikami mającymi wpływ na rozwój pierwotnego międzybłoniaka otrzewnej w 50% są: narażenie zawodo‑ we lub środowiskowe, w tym na włókna azbestu, pyły mineralne o strukturze włókien, promieniowanie jonizu‑ jące oraz na środek kontrastowy Thorotrast [3,7]. Roz‑ poznanie ustalane jest podczas laparoskopii lub lapara‑ tomii oraz potwierdzane badaniem histopatologicznym pobranych wycinków [7]. W rozpoznaniu różnicowym uwzględnia się łagodne międzybłoniaki brodawkowe i włókniste, guzy gruczolakowate oraz wielotorbielowa‑ te międzybłoniaki otrzewnej [8-10]. Wyniki leczenia pierwotnych międzybłoniaków otrzewnej są niezadowalające, głównie ze względu na za‑ awansowanie procesu nowotworowego w momen‑ cie rozpoznania. Większość chorych kwalifikowana jest do paliatywnego leczenia systemowego [2,11]. Korzystny LEKARZ WOJSKOWY 2/2013