Beeldkatern
13 inspirerende samenwerkingsprojecten
13 VAN 13 Mediatechnologie – zowel oude als nieuwe – maakt het mogelijk om disciplines te verbinden die tot voor kort los van elkaar stonden. Op vrijwel ieder gebied ontstaan mengvormen. Soms als resultaat van liefde voor het onbekende, soms als gevolg van een botsing waar de vonken vanaf springen. Het Mediafonds bevordert actief de samenwerking tussen media-makers, kunstenaars en kunstinstellingen met heel verschillende achtergronden. Het huldigt hierbij de opvatting dat niet voor iedere hybride soort ook een nieuw financieringsmechanisme, laat staan een nieuwe financierende instelling nodig is. Daarom zoekt het fonds zoveel mogelijk naar samenwerking met andere organisaties, zodat kennis in een netwerkstructuur gedeeld en op organische wijze verspreid kan worden. Nieuwe mogelijkheden moeten immers niet tot versplintering maar juist tot meer verbindingen leiden. Ervaringen die zich over veel verschillende plekken verspreiden, lopen bovendien minder risico om verloren te gaan. Op de volgende pagina’s treft u dertien voorbeelden van dergelijke verbanden. Ze gaan over de ontmoeting tussen dans en film, tussen games en beeldende kunst, tussen gesproken woorden en mobiele data, en over nog veel meer. Het zijn dertien voorbeelden uit 2013 waarmee het Mediafonds invulling geeft aan de opdracht die het bij zijn oprichting meekreeg: het verbinden van de domeinen van omroep en kunst als gelijkwaardige partners, die elkaar kunnen en moeten versterken. Het fonds is ervan overtuigd dat de media de kunsten veel meer te bieden hebben dan louter de mogelijkheid om reclame te maken voor bijvoorbeeld een tentoonstelling of een boek. Maar het weet ook zeker dat publieke media onmogelijk goed kunnen functioneren zonder de inspiratie van de kunst. Dertien is daarom geen eindpunt. Meer samenwerking is gewenst.
54 MEDIAFONDS JAARVERSLAG 2013
MEDIAFONDS JAARVERSLAG 2013
55
HOLLANDSE MEESTERS III
Voor de derde editie van Hollandse Meesters van de 21e eeuw zijn twintig
LAST HIJACK
Nergens bloeit de moderne piraterij als in Somalië, en Mohamed is een van
kunstenaarsportretten
vooraanstaande Nederlandse beeldend kunstenaars op hun werkplek
documentaire en interactieve webdocumentaire
de meest ervaren Somalische piraten. Aan de vooravond van zijn huwelijk staat hij voor de keuze of hij nog een laatste boot zal kapen. Aan de hand van
gefilmd door toonaangevende regisseurs. In deze editie werden geportretsamen met Mondriaan Fonds, zes regionale omroepen,
teerd: Armando, Marinus Boezem, Sjoerd Buisman, Hans Eijkelboom, Jeroen
samen met Nederlands Filmfonds, Stimuleringsfonds Creatieve
documentaire filmbeelden en animatie toont Last Hijack de motieven voor
26 musea, AVRO, Cultura24
Eisinga, Ruud van Empel, Sigurdur Gudmundsson, John Körmeling, Gabriel
Industrie
zijn rigoureuze en uiterst gevaarlijke manier van leven. Geanimeerde scènes brengen zijn herinneringen, dromen en verlangens in beeld en filmbeelden
Lester, Aernout Mik, Marc Mulders, Erwin Olaf, LA Raeven, Jan Roeland, Rob Regie: John Appel, Jeroen Berkvens, Marjoleine Boonstra, Astrid Bussink,
Scholte, Fiona Tan, Carel Visser, Auke de Vries, Robert Zandvliet en Ronald
Filmplan en regie: Tommy Pallotta en Femke Wolting | Producent: Submarine
tonen zijn dagelijks bestaan. De televisiedocumentaire gaat vergezeld van
Cherry Duyns, Tom Fassaert, Ramon Gieling, Hans Hylkema, Eugenie Jansen
Zuurmond. De presentatie vond plaats in het Gemeentemuseum Den Haag.
| Co-producenten: Still Films, Razor Film, Savage Film, IKON en ZDF |
een interactieve webdocumentaire, die hetzelfde onderwerp vanuit zowel
Omroepen: IKON (NL), ZDF (DE), NRK (NO), ERR (EE), RTS (CH), Planete (FR)
Somalisch als westers perspectief belicht. Wie zijn de piraten en hoe is de
en Albert Elings, Mischa Kamp, Boudewijn Koole, Peter en Petra Lataster,
piraterij ontstaan? En wat zijn de economische belangen van het Westen?
Jorien van Nes, Lex Reitsma, Frank Scheffer, Maarten Schmidt en Thomas
Het is de ambitie om dit project te doen uitgroeien tot een reeks van
Doebele, Mercedes Stalenhoef, Walter Stokman, Simone de Vries, Frans
honderd portretten. De films vinden hun publiek via verschillende wegen:
Weisz | Producent: Interakt | Omroepen: RTV Rijnmond, Omroep West, Omrop
ze worden uitgezonden door regionale en landelijke omroepen, ze worden
partners, beleefde zijn wereldpremière tijdens de 64e Berlinale in februari
Fryslân, Omroep Zeeland, RTV Noord, RTV Noord-Holland
door musea ingezet bij tentoonstellingen, ze zijn onder meer te zien op
2014. Het interactieve gedeelte van Last Hijack werd voor het eerst op SXSW
Schiphol, in Nederlandse ambassades en in speciaal ontworpen mobiele
in Austin vertoond, in maart 2014.
www.hollandsemeesters.info
56 MEDIAFONDS JAARVERSLAG 2013
www.lasthijack.com
De documentaire Last Hijack, een grote coproductie met veel internationale
bioscoopjes. De eerste veertig portretten zijn inmiddels beschikbaar op dvd.
MEDIAFONDS JAARVERSLAG 2013
57
TAXODUS
Ongeveer vijftig procent van de wereldhandel stroomt door belasting-
WOORD.NL: ongehoord mooie audioverhalen
Het audioplatform Woord.nl biedt een actueel, verrassend en crossmediaal
e-cultuur kunstproject en serious game
paradijzen en 83 van de honderd grootste multinationals zijn om fiscale
‘andere radio’
startpunt voor een reis door de Nederlandse audiocultuur. Van interviews
redenen in Nederland gevestigd. Geldstromen zoeken de weg van de
tot hoorspelen, van radiodocumentaires tot reisverslagen, van gesproken
samen met Mondriaan Fonds, VPRO, Sandberg Instituut,
minste weerstand. Het zijn de rijke OESO-landen die de grootste spelers
samen met Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, NPO,
cartoons tot radioboeken. Woord.nl put uit radiohistorie en actuele
Het Financieele Dagblad
zijn in dit offshore systeem – zij bieden multinationals tal van mogelijk-
VPRO, overige omroepen
programma’s, maar presenteert ook gloednieuwe radioverhalen en
heden om te ontsnappen aan financiële regulering in eigen land. Het Gameconcept, design en graphics: Femke Herregraven |
op reële data gebaseerde Taxodus is een online game die omvang en
Gameontwikkeling: Jochem van der Spek, Robert Jan Leegte
impact van dit offshore systeem in kaart brengt. Spelers moeten namens multinationals op legale wijze zoveel mogelijk belasting zien te ontwijken.
www.taxodus.net
audiocolumns. Het platform is een initiatief van de Nederlandse Publieke Producent: VPRO
Omroep, het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en het Mediafonds, ontwikkeld en uitgevoerd door de VPRO. In het najaar van 2013 ging de
www.woord.nl
bètaversie van Woord.nl online. Tijdens een introductiebijeenkomst werden
Femke Herregraven ontwikkelde het idee voor Taxodus in de Sandberg@
zowel Woord.nl als de nieuwe regeling ‘Open woorden’ gepresenteerd. Deze
Mediafonds-masterclass, die in het teken stond van ‘new tools for investi-
regeling van het Mediafonds daagt onafhankelijke makers uit om in korte tijd
gative journalism’. In samenhang met het spel wijdde het VPRO-programma
tot verrassende, en kwalitatief goede audioproducties te komen. De onder-
Tegenlicht een uitzending aan internationale belastingconstructies. Daarop
steunde projecten worden in eerste instantie aan Woord.nl aangeboden.
volgden Kamervragen van de SP.
58
MEDIAFONDS JAARVERSLAG 2013
MEDIAFONDS JAARVERSLAG 2013
59
BOIJMANS TV
In de absurdistische televisieserie Boijmans TV staat het Rotterdamse
docudrama en e-cultuur
museum Boijmans Van Beuningen centraal. De eerste reeks was zo’n succes dat in 2013 een nieuwe reeks van tien afleveringen uitkwam. Hierin maakt de
samen met Museum Boijmans Van Beuningen, Ro Theater,
kijker niet alleen kennis met de kunstcollectie maar ook met de lotgevallen
RTV Rijnmond, VSBfonds
van enkele eigenzinnige personeelsleden, gespeeld door acteurs van het Ro
METRICO
In de platformer game Metrico loopt de speler door een abstracte
Theater. Deze uitzendingen zijn te zien via RTV Rijnmond en ARTtube.
game
spelwereld die bestaat uit infographics. Deze veranderen op basis van
Regie: Sander Burger en Jetse Batelaan | Conceptontwikkeling: Wilfried
Uit de serie kwam bovendien een transmediaal project voort: drie hoofdper-
de Jong, Els Hoek, Inge Hardeman, Jorrit Spoelstra, Sander Burger, Dragan
sonen werden ook in andere media tot leven gewekt. Werkelijkheid en fictie
Bakema | Omroep: RTV Rijnmond | Producent: Popov Film
liepen daarbij in elkaar over. Kassamedewerkster Mandy start eigenhandig
acties en bewegingen van de speler. De speler moet de wereld die hem voorgeschoteld wordt analyseren en ermee experimenteren. Iedere actie samen met Stimuleringsfonds Creatieve Industrie
een postercampagne met haar eigen gezicht, nadat museumdirecteur Sjarel Ex haar en passant ‘het gezicht van het Boijmans’ noemt. Suppoost Arie
betekenen. De ontwikkelaars ontvingen een bijdrage van het Gamefonds, Concept en ontwikkeling: Digital Dreams
post onder pseudoniem filmpjes op YouTube. Rondleidster Bregje van der Laar schrijft op haar blog een wedstrijd uit, die uitmondt in een kleine ten-
60
MEDIAFONDS JAARVERSLAG 2013
kan een reactie veroorzaken en iedere stap voorwaarts kan een stap terug een gezamenlijke regeling van het Mediafonds en het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie. In samenwerking met Sony wordt Metrico gerealiseerd
www.metrico-game.com
voor PlayStation Vita en door gamers wereldwijd enthousiast ontvangen
toonstelling. Het wordt een succes: in de hoop door de bevlogen kunstgids
vanwege het sterke ontwerp en de intelligente uitdagingen die het spel
te worden uitgenodigd zenden maar liefst 1300 (amateur)kunstenaars een
biedt. Metrico was te zien op INDIGO 2013 en won de IndiePub Independent
zelfportret in.
Propeller Award for Best design.
MEDIAFONDS JAARVERSLAG 2013
61
HIDDEN WOUNDS
Veel oorlogsveteranen kampen met een posttraumatische stressstoornis.
videoclip en interactieve webdocumentaire
Die kan zo ingrijpend zijn, dat ze zich overgeven aan buitensporig geweld
POINT TAKEN: OFF GROUND
Dansfilm over een jongen en zijn stervende moeder. Choreograaf Jakop
dansfilm
Ahlbom en filmmaker Boudewijn Koole onderzoeken in deze film de overgang van de ene bewustzijnstoestand naar de andere. Zij zetten vraagtekens bij het dualistisch denken waarbij de wereld in hun ogen te simpel wordt
na hun terugkeer in de burgermaatschappij. Het overkwam de Britse militair samen met Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, V-fonds en
Jimmy Johnson: in een paniekaanval vermoordde hij een onschuldige man.
Stichting Democratie en Media
Zijn waargebeurde verhaal staat centraal in Hidden Wounds, een videoclip
onderverdeeld in lichaam en ziel, hemel en hel, leven en dood. Hoe hard is de grens? De film kwam tot stand in het kader van Point Taken: een project
en interactieve documentaire op muziek van de Belgische band dEUS. Op elk
Scenario en regie: Boudewijn Koole | Choreografie: Jakop Ahlbom |
in samenwerking met het Fonds Podiumkunsten, de NTR en Cinedans,
gewenst moment kun je de clip stilzetten om de verhalen te beluisteren van
Producent: Jongens van de Wit | Omroep: NTR
waarbij teams van choreografen en filmmakers gezamenlijk een dansfilm
Regie: Tomas Kaan en Arnold van Bruggen | Muziek: dEUS |
andere veteranen die kampen met hetzelfde onzichtbare leed. Dit project is
maken. Deze films staan ook internationaal in hoog aanzien en worden
Productie: Prospektor
ondersteund door het TAX-videoclipfonds (Mediafonds en Stimuleringsfonds
geselecteerd voor (dans)filmfestivals wereldwijd. Off Ground is bijvoorbeeld
Creatieve Industrie), het V-fonds en door Stichting Democratie en Media.
vertoond op verschillende festivals in Europa, Noord- en Zuid-Amerika en is
www.hiddenwounds.be
62
samen met Fonds Podiumkunsten, Cinedans festival, NTR
MEDIAFONDS JAARVERSLAG 2013
onderscheiden met diverse prijzen.
MEDIAFONDS JAARVERSLAG 2013
63
DE OVERSTEEK: WOLF
Terwijl de jonge, getalenteerde kickbokser Wolf snel carrière maakt, raakt
LYDIA BLIJFT
De moeder van de negenjarige Lydia komt uit Kameroen, haar vader uit
speelfilm
hij steeds meer verstrikt in de wereld van de criminaliteit. Het in zwart-
jeugddocumentaire
Nigeria en zij en haar broertje uit Nederland. Geen van allen hebben ze een
wit gedraaide Wolf is in veel opzichten de tegenhanger van de kleurrijke
Nederlandse verblijfsvergunning. Om niet gevonden en weggestuurd te
roadmovie Rabat (2011), het succesvolle speelfilmdebuut van regisseur Jim samen met Nederlands Filmfonds, NPO, CoBO-fonds, VPRO
Taihuttu. De harde film toont een generatie die opgroeit aan de rand van de
worden, moeten ze steeds verhuizen. Tegenover haar klasgenootjes houdt samen met IDFA en Cinekid
maatschappij en die niets meer te verliezen heeft. Wolf kwam tot stand met Scenario en regie: Jim Taihuttu | Producent: Habbekrats | Omroep: VPRO www.wolfdefilm.nl
64
MEDIAFONDS JAARVERSLAG 2013
steun van De Oversteek, een samenwerkingsproject tussen het Mediafonds,
Lydia dit geheim, maar in haar zelfverzonnen liedjes zingt ze de waarheid: ze is het zat om steeds van school te veranderen en haar vrienden achter
Filmplan en regie: Eline Schellekens | Omroep en producent: KRO
te moeten laten. Lydia blijft komt voort uit de Kids & Docs workshop, een
het Nederlands Filmfonds en verschillende omroepen in het kader van
project in samenwerking met IDFA en Cinekid voor de talentontwikke-
Deltaplan Talent, bedoeld om jonge regisseurs hun eerste of tweede
ling van jeugddocumentairemakers. Tijdens IDFA werd de film door een
speelfilm te laten realiseren. De film won maar liefst drie Gouden Kalveren:
kinderjury uitgeroepen tot de beste Nederlandse jeugddocumentaire van
voor beste regie, beste acteur en voor beste production design.
het afgelopen jaar.
MEDIAFONDS JAARVERSLAG 2013
65
LOVE RADIO
In april 2014 is het twintig jaar geleden dat de moordpartijen onder de
transmediaal project
Tutsi’s en gematigde Hutu’s plaatsvonden in Rwanda. Het radioprogramma
samen met Stimuleringsfonds Creatieve Industrie
Hoe word je verliefd als je de ander niet kunt zien? Als je niet op het uiterlijk
documentaire
van iemand kan afgaan, wat zijn dan de prikkels op basis waarvan liefde ontluikt? Deze vragen staan aan de basis van de regionale documentaire Blinde
Musekeweya (Nieuwe Dageraad) is een populaire soap waarmee geprobeerd
samen met Omroep Brabant, het Brabants Kenniscentrum voor
Liefde, die tot ver buiten de regionale grenzen op waardering kon rekenen:
wordt de verschillende bevolkingsgroepen dichter bij elkaar te brengen.
Kunst en Cultuur (bkkc) en andere Brabantse partners
de film werd geselecteerd voor verschillende Amerikaanse filmfestivals en won de Jury Award op het filmfestival van Austin. De regisseur volgt drie
Voor het transmediale project Love Radio hebben Eefje Blankevoort en Anoek Steketee deze soap gevolgd: middels fotografie en video zijn de
Filmplan en regie: Jenny van den Broeke | Omroep: Omroep Brabant |
blinde Brabantse jongeren in hun zoektocht naar liefde. Samen vertellen
Conceptontwikkeling: Anoek Steketee, Eefje Blankevoort, Sara Kolster en
acteurs en luisteraars geportretteerd, geïnterviewd en is hun omgeving
Producent: ErnstMedia
ze over hoe het is om jong, blind en verliefd te zijn. Via animaties wordt de
Kummer & Herrman | Producent: Traktor
vastgelegd. In de online, interactieve documentaire en bijbehorende tentoonstelling in FOAM draait het om de dunne scheidslijn tussen de
www.loveradio-rwanda.org
66
BRABANTSE BEAUTIES: BLINDE LIEFDE
MEDIAFONDS JAARVERSLAG 2013
belevingswereld van de hoofdpersonen verbeeld. Met Mattanja Joy (Ellen www.blindeliefde.nl
van Kempen) en Gouden Gids naar de hemel (Albertine Piels en Jeroen van
(opgelegde) verzoening en de onderhuidse spanningen. Hoe kunnen daders
de Nieuwenhof) maakt Blinde Liefde deel uit van Brabantse Beauties. Deze
en slachtoffers na de gruwelijke moordpartijen weer naast elkaar wonen?
documentairereeks van Omroep Brabant in samenwerking met verschillende
Het Mediafonds ondersteunde Love Radio in het kader van de non-fictie
regionale partnerinstellingen biedt ruimte aan Brabantse verhalen door
transmedia regeling.
aankomende en ervaren documentairemakers.
MEDIAFONDS JAARVERSLAG 2013
67
DE OVERSTAP
Geslaagde hedendaagse theatervoorstellingen krijgen een tweede leven:
theaterverfilming
ze maken de overstap naar het witte doek. In nauwe samenwerking met theatermakers worden voorstellingen bewerkt tot speelfilm. Het Mediafonds en het Fonds Podiumkunsten ondersteunen de pilotfase van dit project. De
samen met Fonds Podiumkunsten
eerste selectie bestaat uit: De Kus (Ger Thijs), met hoofdrollen voor Huub Stapel en Carine Crutzen; Gif (Lot Vekemans), met hoofdrollen voor Elsie de
Conceptontwikkeling: Anton Smit | Producent: Fu Works i.s.m. Anton Smit |
Brauw en Steven Van Watermeulen en De Verleiders (George van Houts) met
Omroep: VPRO
Pierre Bokma, George van Houts, Tom de Ket, Victor Lรถw en Leopold Witte. Om het productiebudget bijeen te brengen doet de producent een beroep
www.deoverstapnaarfilm.nl
op het publiek. De films zullen vertoond worden in schouwburgen en bioscopen, in aanwezigheid van de schrijvers, de regisseurs en de spelers.
68
MEDIAFONDS JAARVERSLAG 2013
Colofon
Š 2014, Jaarverslag Mediafonds 2013
Stichting Stimuleringsfonds Nederlandse Culturele Mediaproducties Herengracht 609 1017 CE Amsterdam T 020 623 39 01 F 020 625 74 56 info@mediafonds.nl www.mediafonds.nl twitter.com/Mediafonds
Tekst: voorzitter, directie en medewerkers Mediafonds Samenstelling en eindredactie: Titia Vuyk, m.m.v. Jessica Groenewoud en Raymond Frenken Ontwerp en opmaak: Mannschaft, m.m.v. Sunny van der Berg Druk: robstolkÂŽ
Het jaarverslag is ook gepubliceerd op de website van het fonds.