Ledenblad van
België – Belgique
KONINKLIJKE
P.B. – B.P.
IMKERSGILDE
1840 Londerzeel
NEERBRABANT
BC25171
Verschijnt 5x per jaar: jan/feb. – mrt/april – mei/juni – sept/oct – nov/dec. Afgiftekantoor 1840 Londerzeel Erkenningsnr. P509236 Afzender: Jef Beuckelaers, Sneppelaar 4, 1840 Londerzeel Tel: 0479/51 46 04 e-mail: info@imkersgildeneerbrabant.be 21ste jaargang, nummer 5, nov – dec 2021
Zalig kerstfeest
KONINKLIJKE IMKERSGILDE NEERBRABANT
Secretariaat:
Imkersgilde Neerbrabant, Eeckhout 39, 1840 Londerzeel Tel: 0479/51 46 04 E-mail: secretariaat@imkersgildeneerbrabant.be Rekeningnummer: BE55 9731 4593 7544
Bestuur: Voorzitter:
Jef Beuckelaers, Sneppelaar 4, 1840 Londerzeel Tel: 0479/51 46 04 E-mail: mex.b.j.snep@gmail.com
Secretaris, penningmeester:
Ria De Donder, Eeckhout 39, 1840 Londerzeel
Ledenadministratie:
Tel: 0473/48 26 13 E-mail: ria.dedonder@telenet.be
Bestuursleden:
Marc De Bont Tom De Pauw
Redactie:
Jef Beuckelaers
Lay-out:
Rudi Moeyersons
Opleidingsteam:
Jef Beuckelaers, Marc De Bont,
Bijenweide:
Marc De Bont
Webbeheer:
Marnik De Bont
Onze website:
www.imkersgildeneerbrabant.be
Tel: 0477/23 33 02 Tel: 0479/60 79 53
In de kijker Lidgelden, Zie pagina 132 110
Woordje van de voorzitter, Het is zo ver. Het laatste woordje van dit jaar. Wat vliegt het toch snel! Nu we weer bijna zo goed als vroeger mogen en kunnen omgaan met elkaar stellen we vast dat er van alles veranderd is tijdens de lock-down periode met de Corona maatregelen, ook in de imkerswereld. Jonge mensen die schijnbaar interesse hebben om bijen te houden en om imker te worden, volgen geen imkercursus maar halen de wetenschap uit het internet en dikwijls gaat het om pseudowetenschap. De digitale fanaten willen geen voeling of deelname aan de sociale contacten in een vereniging! Zal dit wel goed aflopen of brengt de verdere evolutie van het klimaat iedereen op het juiste spoor? Op heel wat plaatsen hebben de bijen en ook de imkers problemen gehad in het voorbije bijenjaar met dagenlange hevige regenbuien, waardoor het uitvliegen beperkt werd door de natte lucht en door de aangelengde onaantrekkelijke nectar en het natte onrijpe stuifmeel. De schaarste op onze fruitbomen is er het gevolg van. Wat we ook vastgesteld hebben is het grote aantal vlinders en vlindersoorten, en dit als gevolg van het feit dat wespen nesten in de grond verzopen zijn en er geen jacht gemaakt werd op rupsen en wormen waardoor ook de vlinders massaal konden ontwikkelen! In een vorig ’t Polleken zagen we een verloop van slakken tussenkomst in de bevruchtingskastjes van jonge koninginnen. Hier kunnen we aan toe voegen dat de bewuste koninginnen die slakken op bezoek gekregen hadden, nadien bij hun plaatsing in een aflegger geen eieren meer legden! Was dit stress? De weersomstandigheden 111
waren zo negatief voor het leven van de bijen dat menig volk gestorven in van honger en omdat er dikwijls stille roverij was! De honingopbrengst was het voorbije jaar op meerdere plaatsen beperkt ten opzichte van andere jaren waardoor er nu moet aandacht zijn voor een voldoende wintervoorraad. Op plaatsen waar er weinig of geen stuifmeel kon of kan gehaald worden dreigt er wintersterfte. We moeten hier goed opletten wanneer we de winterbehandeling zullen toepassen! Wat we als een lichtpunt zien is het hernemen van het jaarlijks ledenfeest dat in voorbereiding is en verder in dit ’t Polleken zal aangekondigd worden! Hier hebben we onze tekst aangepast, net voor het ‘tPolleken gedrukt werd, door de aanpassing van de coronaregels- ’t is wat verward. Dus het ledenfeest in 2021 verschuiven we naar later. We wilden het feest laten doorgaan zoals in het verleden – de ouden tijd – met spijs en drank en een traditionele tombola. Een tombola zoals die gegroeid is in een periode dat er armoede was onder de mensen en dat men blij en gelukkig was als men iets mocht ontvangen. De meer begoeden, al waren dat geen rijken, die brachten uit hun tuin of boomgaard vruchten mee of een zelfgemaakte fles cider. We houden dit ook in ere en brengen een prijs mee voor den tombola! Voor wie graag na het dessert een danske plasseert zal er aangepaste muziek gespeeld worden. Hou de aankondiging in het oog en stort tijdig uw deelname bijdrage. We voldoen ook onze lidmaatschap bijdrage die onveranderd op 30 euro blijft. Wie zowel het ledenblad ’tPolleken en het maandblad digitaal wenst te ontvangen moet dit aan het secretariaat melden! We weten dat er in onze gilde drie werkgroepen zijn: de Opwijkse honingbie, de Merchtemse imkers en de Bijenvrienden in Londerzeel. Dit zijn geen 112
afzonderlijke verenigingen maar wel actieve imkers van Neerbrabant die met de plaatselijke activiteiten mee doen! Zo is er de intentie van de Bijenvrienden, die ook de Boerenmarkten ondersteunen, om de viering van 150 jaar parochie Londerzeel SintJozef gedurende 2022 mee te verzorgen. Je mag ook meedoen. Jaarlijks brengen we ook in de aandacht dat we, samen, tussen Kerst en Nieuw jaar een winterbehandeling tegen de Varroamijt uitvoeren. Op 30 october werd de basiscursus voor imker gestart. Deze cursus is met twee verenigingen opgezet: Koninklijke Maatschappij De Bieëntelers van Grimbergen en omstreken en de Koninklijke Imkersgilde Neerbrabant. De theoretische lessen gaan door in een ruim lokaal van de Charleroyhoeve en de praktijk sessies worden gegeven in de educatieve bijenstand in de Tuinbouwschool van Peizegem. We hebben ook een eerste ledenbijeenkomst, die meestal vergadering genoemd wordt, na de Corona gevangenschap, in ons vertrouwde lokaal in de Tuinbouwschool – zie verder in ’t Polleken. De bijeenkomst zal in het teken staan van informatie-uitwisseling in een praatcafé omdat we lange tijd niet samen geweest zijn en er wel het een en ander zal gebeurd zijn. Om mee te geven: tijdens de voorbereiding van de basiscursus werd er door de twee verenigingen een advies opgesteld naar de beginnende bijenhouders met de bedenking dat in uitgebreide drachtgebieden er een grotere bijenkast kan aangewend worden en dat in de andere streken een kleinere woning meer geschikt is voor de bijen. Zo zegt de richtlijn: Een Segeberger kast met ramen van het Duits Normaal maat type in een Hoffman uitvoering. In de cursus wordt dit 113
duidelijk uitgelegd aan de hand van modellen! Ook in het praatcafé nemen we dit item mee om te bespreken! In dit laatste ’t Polleken van 2021 wens ik aan al onze leden en hun familie, een vrolijk Kerstmis, aangename eindejaar feesten! En een blij weerzien in 2022!!! De voorzitter
Bestrijden van de Varroa, tussen kerst en oud jaar Een oxaalzuurbehandeling voeren we uit door op een dag dat het meer dan 5°C. is. De bijenkast openen en per bezette bijenstraat 5 ml. vloeistof op de bijen te druppelen met een knijpfles. Per normaal bijenvolk zullen we max. 50 ml. vloeistof toedienen Klaar maken van de druppelvloeistof: Meng 1 liter warm water met 1 kg. kristalsuiker (pas aan volgens wat je nodig hebt). Voeg per liter vloeistof (1 liter water + 1 kg suiker geeft 1,6 liter) 35gr. oxaalzuurpoeder toe. Opgelet deze oplossing is slechts een paar dagen houdbaar.
114
De bijengilde van Sint Ambrosius Uit een heel oude doos
aangebracht door Jef Beuckelaers
In het jaar 1753 werd een bijenbond gesticht onder de benaming “Bie-gulde vanden Heijligen Ambrosius”. De beschermheer was zijne hoogheid de hertog van Croij, ten tijde dat deze de heer van Londerzeel was. Er werden statuten opgesteld waarin de rechten en de plichten van de leden nauwkeurig omschreven waren: “Charters, maetregels ende ordonnantien die de confreers der Bie-gulde [van de Heilige Ambrosius te Londerzeel] hun verplichten ende beloven te achtervolgen ende te volbrengen”. Op 7 december, het feest van de H. Ambrosius, werden elk jaar opnieuw de statuten voorgelezen “… doordengreffier deser Conferentie, opdat een ieder sijne verbintenis soude weten”. Er bestonden in totaal 46 artikelen die stipt moesten naageleefd worden. De voornaamste plicht van de verenigde imkers was de eendracht onder de leden te bewaren: “Het is een ieder kennelijck […] dat het eerste ooghwit, het gene sij moeten betrachten is de gestaedighe onderhoudinge vande ondonnantien tot meerdere Eere ende Glorie Godts en sijne Heijlighen, nochte datter onder de gulde Broeders ofte Confreers onder houden wordt den peijs ende den Vrede…” Het jaarlijks gindenfeest was bepaald op de laatste zondag en maandag van augustus. Dan werd ook een jaargetijde opgedragen aan de overlede gildebroeders. Het bestuur van de gilde bestond uit een hoofdman, ouderlingen-adviseurs, dekens en boetmeesters? 115
Jaarlijks verkoos men een nieuwe deken “bij meerderheijt van voisen” Wanneer een lid overleden was, moest zijn familie hiervan kennis geven aan de “knaap” van de gilde. Dit heet “de wete moeten doen aenden Cneap, den welcken sal moeten dagvaerden alle de confreers de welcke gehouden sullen sijn het lichaem met hunne flambeeuwen in te haelen…” Artikel 27 had betrekking op de bijeenkomsten van de leden:“… Item en sal niemandt inde vergaederinge verogen te smooren opde boete van 10 stuivers, nochte oock niet met de caerte spelen… ” Mocht een der gildebroeders na drie vermaningen nog steeds weerspannig blijven, “… sal alsulcken persoon als scheurder vande eendracht, stoorder van de peijs ende met een woort als onweerdigh van ons geselschap, uijt den Boeck der Confrerie getraceert worden…” Dit document werd door al de toemalige gildebroeders ondertekend. Sommigen plaatsten een merk naast hun naam omdat ze ongeletterd waren. De hoofdman in het jaar 1759 was Johannes Andreas Van Ravesteijn, rentmeester van oranje en griffier van Londerzeel die op de Burcht woonde. Al de leden van de bijengilde waren herkenbaar aan een voor hen ontworpen bordje dat beschreven is als “… de blecke schildt, besonder kenteecken van de wesende suppoosten ofte leden der selve Confrerie…” Bron: (Algemeen Rijksarchief Brussel – Schepengriffie nr. 5203
Ontslag van Peeter Jan Verhofstadt uit de bijengilde 116
Op 11 april 1785 verscheen Peeter Jan Verhofstadt voor de vierschaar waar hij verklaarde “… van absolutelijck te scheijden uijt de confrerie van den H. Ambrosius ende bereet te zijn te voldoen sijn deel der vervalle jaercosten…” Van zijn verklaring werd akte genomen en op 30 april van het jaar 1787 sprak de vierschaar een eindvonnis uit in deze zaak waaromheen langdurige twisten ontstaan waren. Het is niet bekend wat de oorzaak was van het geschil tussen de Hofdman en de Dekens van de broederschap en Peter Jan verhofstadt. Het eindvonnis maakte formaal een einde aan het lidmaadschap van deze man: “… schepenen met advies van hunnen medeschepenen rechtsgeleerden […] decreteren het verclaerde bij Peeter Jan Verhofstadt gedaen ten verbaele van 11 april 1787 […], condemneren de aenleggeren [Hofman en de Dekens van de gilde] in een vierde de costen …”. Bron: (Algemeen Rijksarchief Brussel – Schepengriffie nr. 5166)
117
VERMEERDERING VAN DRACHTPLANTEN (deel 6) SCHEUREN VAN PLANTEN Sommige planten vormen pollen (enkelvoud pol). In deze context bedoelt men in de plantkunde met “pol” een cluster van dicht bij elkaar groeiende scheuten. Onder de grond zijn de wortels van deze scheuten in mekaar verstrengeld tot één geheel. Oude scheuten sterven af en worden vervangen door enkele nieuwe scheuten. Zo breidt de pol zich ieder jaar verder uit. Polvorming komt vaak voor bij kruidachtige vaste planten. Er zijn eveneens bol- en knolgewassen die pollen vormen, denk maar aan bieslook (Allium schoenoprasum). Ook sommige rhizoomvormende planten vormen pollen, denk aan de gele lis (Iris pseudacorus). Dankzij deze groeivorm zijn deze planten gemakkelijk te scheuren. Scheuren betekent eenvoudigweg de pol in een aantal kleinere, liefst even grote, pollen verdelen. Van één pol maak je twee, vier of zelfs nog meer kleinere pollen. Soms is het hart van een oude pol (het oudste gedeelte) niet meer bruikbaar en belandt het best op de komposthoop. Scheuren is dus een eenvoudige manier om deze planten te vermenigvuldigen. De “jonge” pollen Scheuren van irissen Bron www.vtwonen.nl hebben een grotere groei- en bloeikracht dan de oude pol. Je hebt de kans om de pollen te 118
ontdoen van dode wortels en ingegroeid onkruid. Meestal staan vaste planten in een border samen met bol-en knolgewassen. Dan is het zeker aan te raden om iedere twee à drie jaar alle planten uit de border op te graven. Best inventariseer je tijdens het groeiseizoen de border en registreer je welke planten je meer, welke je minder, of welke je helemaal niet meer wenst over te houden. Bij het uitgraven voorzie je voldoende gelabelde bloempotten of/en fruitbakjes om alle bollen, knollen en pollen te sorteren per soort, ras en kleur. Je zal zien dat er veel plantmateriaal overblijft na het herop planten van de opgefriste border. Hiermee kan je de border uitbreiden en als dat geen optie is, kan je het plantmateriaal weggeven aan vrienden of op een plantenruilbeurs omwisselen voor andere interessante planten. Scheuren kan zowel in het voorjaar als vroeg in het najaar. Scheuren in het najaar heeft als voordeel dat je de oude planten nog gemakkelijk kan herkennen en terugvinden. Als je jonge pollen voor de winter buiten plant bestaat echter de kans op vorstschade. Bescherm daarom jonge planten met strooisel. Ook kan je de jonge pollen oppotten en ze laten overwinteren in een serre om ze dan in het voorjaar te planten. Voorjaarbloeiers scheur en herplant je zo wie zo best in het vroeg in het najaar omdat ze dan nog goed kunnen ingroeien en vroeg kunnen bloeien. Controleer voor je aan het werk gaat of de grond rond de oude pol voldoende vochtig is. Indien nodig giet je een emmer regenwater rond de pol. Met een spade of spitvork steek je de volledige pol uit. Soms is het mogelijk de pol met enige spierkracht te scheuren zonder gebruik te maken van tuingereedschap. Dit is ongetwijfeld 119
voor de plant de minst ingrijpende methode. Is de pol te weerbarstig of te groot dan kan je twee spitvorken rug aan rug in midden van een pol steken en zo de pol uit elkaar wrikken. Met de spitvorken zal je de plant minder verwonden dan met een spade of met een mes. Soms zijn de wortels te houtig of te vlezig en gebruik je toch best een spade of een mes. De wonden van vlezige wortels laat je best enkele dagen opdrogen vooraleer je ze terug plant. Vermijd in ieder geval dat de pollen uitdrogen. Bij het planten van de pollen voorzie je een voldoende (5 x oppervlakte pol) groot plantgat. Vaak is het nuttig om de opgegraven grond met compost, turf, zand of kalk te verbeteren, dit afhankelijk van de wensen van de plant. Bevochtig de pollen met regenwater. Na het planten geef je voldoende water zodat de bodem goed aansluit aan de wortels. Wel niet overdrijven door dagelijks massa’s water te geven, tenzij je moerasplanten hebt geplant. Hierna volgen enkele, door vele imkers vergeten bijenplanten die door scheuren vermenigvuldigd kunnen worden. • Scheefbloem (Iberis sempervirens) • Ezelsoor (Stachys byzantina) • Echte koekoeksbloem (Silene flos-cuculi, vroeger Lychnis floscuculi) • Zeeuws knoopje of groot sterrenscherm (Astrantia major) Ook in volgende geslachten vinden we vele soorten die gescheurd kunnen worden: aster (Aster), salie (Salvia), zonnekruid (Helenium), zonnehoed (Rudbeckia), hartlelie (Hosta), kattenkruid (Nepeta), 120
perzikkruid (Persicaria), geranium (Geranium), anemoon (Anemone), tuinmargriet (Leucanthemum), ereprijs (Veronica), kogeldistel (Echinops), Lampenpoetser (Liatris), tijm (Thymus) en munt (Mentha). Wil je ideeën opdoen over de aanleg en inrichting van je tuin kan je ook eens even kijken op onderstaande commerciële sites. https://www.vtwonen.nl/tuinieren/planten-kweken/ https://www.vtwonen.nl/tuinieren/ontwerp-je-eigen-tuin/ In volgende artikeltjes komen de verschillende stekmethoden aan bod. Om de praktijk beter te begrijpen, is het interessant en vooral nuttig om een lesje theorie in te lassen. Veel succes Freddy Franck
De Hoornaarzweefvlieg Jef Beuckelaers Tijdens de zomer van 2017 merkte ik in mijn tuin, meerdere malen, een vrij groot en geel insect op dat ik niet kende. Bij nazicht en met behulp van de genomen foto kwam ik erachter dat het de Stadsreus was, een zweefvlieg met het uitzicht van een Europese Hoornaar. Ik maakte er melding van in ’t Polleken van oktober 2017. Dan heb ik de mooie zweefvlieg met haar zacht gezoem pas terug gezien in de lange hete en droge zomer van 2019. En toen kwam er ook nog een andere, nieuwe, bezoeker waar ik niet direct aandacht aan bestede 121
omdat, zo dacht ik toch, het een zweefvlieg was zoals er meerdere te zien zijn! In de voorbije zomer van 2021 met de vele en lange regendagen die voor problemen zorgden in de bijenvolken, bladerde ik door mijn fotoarchiefje en merkte ik de zweefvlieg uit 2019 op – ik had er dan toch een foto van genomen Ik ging op speurtocht en kwam dan een verrassende nieuwigheid tegen. De bewuste zweefvlieg, een Valucella is een Hoornaarzweefvlieg en ze lijkt een beetje op onze Europese Hoornaar. Bij verder nazicht kom ik te weten dat er een vijftal soorten voorkomen, die in en rond het nest van de Hoornaars rondhangen. De vijf soorten gelijken, qua uitzicht, vrij goed op elkaar. De Volucella Zonalis zweefvlieg loopt het Hoornaarnest binnen zonder enige tegenstand van de wespen, en legt haar eieren in de buurt van het broednest. De uitkomende zweefvlieglarven voeden zich met de restjes in en rond het broednest en laten het levende nest ongemoeid. Wanneer ze voldoende voedsel binnen hebben zullen ze verpoppen, en na de winter, – het Hoornaarnest is leeg in de winter – in het voorjaar uitkomen, en zal hun voedsel dat uit nectar en stuifmeel bestaat, gezocht worden op de bloeiende bloemen. Hierdoor verplaatsen ze stuifmeel en doen ze aan bestuiving, waardoor er een bevruchting kan plaats vinden! Een andere Hoornaarzweefvlieg is de Volucella Inanis die bladluizen en nectar zal zoeken op de bloeiende gewassen, maar haar eitjes deponeert ze aan het begin van een Hoornaarnest, dat onderaan helemaal open is. Na een tiental dagen komen de larven uit en kruipen naar het broednest om eieren te eten en om larven leeg te zuigen. Ook hier komen de wespen er niet tussen! Wat zou hier de oorzaak van kunnen zijn? De larven van de zweefvlieg zullen in het 122
leeglopende nest, verpoppen en in het voorjaar uitkomen. Zijn de Hoornaarzweefvliegen hier altijd geweest? Of zijn ze gekomen door het opwarmende klimaat? Of zijn ze het gevolg van de Aziatische Hoornaar en meegekomen in het containertransport uit de Aziatische contreien? Wat niet duidelijk is, toch niet voor mij, of deze zweefvliegen ook in het nest van onze gewone wespen hun nakomelingen laten groot brengen en of ze ook een bijennest durven binnenlopen – al of niet zonder hinder! Wie zoekt het uit? Melding: met de app obsidentify op de smartphone kan je insecten herkennen!
De Stadsreus
Hoornaarzweefvlieg
123
Rampjaar voor Belgische imkers 22 oktober 2021 De Belgische imkers hebben een rampjaar beleefd. Door de vele regenval in bloeiperiodes van mei tot september hebben de bijen nauwelijks nectar kunnen verzamelen. Hierdoor ligt de honingproductie 50 tot 60 procent lager dan vorig jaar. Ook in Frankrijk kent de productie een enorme terugval. Lees meer over: • •
klimaat: https://vilt.be/nl/nieuws/filter/tags:klimaat bij: https://vilt.be/nl/nieuws/filter/tags:bij
“De eerste dracht zag er nog goed uit. Het gaat dan om nectar die bij fruitbomen is opgehaald. Daar lag de honingproductie op 10 kilo per kast”, vertelt Jef Torfs van Imker Torfs uit Aarschot dat met 1.200 kasten tot de grootste imkers van ons land gerekend mag worden. Vanaf het voorjaar rijdt hij de kasten uit over heel België om in de bloeitijd van bepaalde gewassen met zijn bijen aanwezig te zijn. De eerste slechte voortekenen dienden zich in mei, juni aan bij de koolzaadvelden, een belangrijke nectarbron voor zijn bijen. Door 124
de vele regenval hebben de bijen nauwelijks nectar kunnen verzamelen om honing aan te maken. “De opbrengst per kast lag rond de tien kilo, terwijl dat er in normale tijden meer dan 20 kilo is”, vertelt de imker. “De bloem van het koolzaad staat omhoog en het hoeft maar een minuut te regenen of de nectar lost op in het water.” Regen, regen en nog eens regen Regen speelde de jonge ondernemer vervolgens het hele jaar door parten. De zomerdracht, zoals in imkerjargon de honingproductie van zomerbloeiers genoemd wordt, bracht nul kilo in de kast terwijl dat in normale jaargangen ook rond de 20 kilo ligt. Het gaat hier om een mengeling van flora, zoals bramen, klaver, esdoorn en frambozen. “Tijdens de bloeiperiode in juni en juli was het bijna alle dagen aan het regenen”, vervolgt Torfs.
Ook de najaarsproductie heeft zijn jaar niet kunnen goedmaken. In de periode augustus en september profiteerden de imkers alleen van het mooie weer begin september. Torfs sluit zijn seizoen af met een opbrengst van 25 kilo per kast, terwijl dat in het slechtste jaar 40 kilo was en in topjaren, zoals 2019, kan oplopen tot 65 kilo. Behalve de slechte opbrengst kampen de imkers met gestegen kosten. Door het 125
gebrek aan voeding, zal er in de winter suikerwater moeten worden bijgevoerd. Eveneens rampenjaar in Frankrijk Het verhaal van Torfs, die een beroep heeft gedaan op het landbouwrampenfonds, staat niet op zich. Ook in Frankrijk kennen de imkers een barslecht jaar. Volgens schattingen van de nationale imkerbond Unaf zal er dit jaar amper 9.000 ton honing geoogst worden. Dat is maar een derde van de oogst van vorig jaar en een schijntje in vergelijking met topjaar 1995 toen er 32.000 ton opgehaald werd. “De klimaatverandering die de bijenhouders al 15 jaar voelen, valt niet meer te ontkennen”, verklaart Unaf. De imkerbond vraagt aan de Franse regering om dit jaar te erkennen als een landbouwramp en zo de imkers te vergoeden. Het wijst op de biologische functie van bijen als natuurlijk bestuivers. “Als er geen imkers meer zijn om de bijenkasten te onderhouden, zien ook de landbouwers hun productie dalen”, argumenteren de Franse imkers. Crisis komt na bloeiperiode door corona De crisis in imkerland komt overigens na een periode van sterke bloei door corona. ‘s Lands grootste honingverwerker, Meli uit Veurne, constateerde eerder dit jaar een stijgende vraag naar honing. “De honingconsumptie in België is het afgelopen jaar met 17 procent toegenomen. Zo werd in België in 2020 zo'n 3,2 miljoen kilogram honing verkocht”, zei Koen Steurbaut, CEO van Meli, toen aan VILT. De ondernemer verklaart de sterk gegroeide vraag, die zich concentreerde in de maanden maart, april en mei 2020 door de hamsterwoede tijdens de eerste coronagolf. “Honing is een ideaal 126
hamsterproduct. Het is koolhydratenrijk en bederft niet. Daarnaast is het natuurproductie bij uitstek waar tijdens corona ook veel interesse in was.”
Ook Jef Torfs heeft een stijgende interesse in honing gemerkt. Dat heeft volgens hem veel met corona te maken waardoor de interesse in lokale producten een boom heeft gekregen en de bij en honing veel in de aandacht stond. Hij ziet overigens niet alleen meer kopers opduiken in de winkel, ook constateert hij dat het beroep een boost heeft ondergaan. “Het uitsterven van bijen en honingproducties zijn om de haverklap in het nieuws, waardoor de interesse sterk is toegenomen en het aantal imkers de laatste jaren is sterk gestegen.” Belgische imkerlandschap en honing productie Volgens Torfs telt ons land 50.000 tot 60.000 kasten en 8.000 tot 10.000 imkers, waarbij er volgens hem een onderscheid gemaakt moet worden tussen imkers en bijenhouders. “Imkers proberen het maximale uit hun bijen te halen terwijl bijenhouders bijen houden en het vaak na een paar jaar voor gezien houden. “ De Belgische honingproductie is bijlange na niet voldoende om aan de
127
nationale vraag te voldoen. Honing in de Belgische winkels komt daardoor ook uit Zuid-Amerika, Zuid-Europa en Oekraïne. Meer weten over het productieproces van honing? Je verneemt er alles over in de reportage van VILT TeeVee:
Winterbehandelijng tegen de varroamijten Druppelmethode: Oxaalzuur druppelen gebeurt in een broedloze periode in de winter, op de dichte bijentros van bovenaf op de straatjes. We doen het 3 weken na de eerste nachtvorst omdat dan de volken zonder broed zullen zijn. We maken een suikeroplossing met 1 liter water en 1 kg suiker, hierin lossen we 35 gram oxaalzuur per liter op !! let op voor de brandende spatten.!! Hou de temperatuur van de oplossing zo dicht mogelijk bij de temperatuur van de bijentros Druppel met een injectiespuit 5 ml vloeistof per bezette straat bijen Buitentemperatuur tussen -5 en +5 graden Celcius Hierdoor vliegen de bijen niet op De bijen zitten in dichte tros waardoor de vloeistof op de bijen blijft; De Oxaalzuur oplossing met suiker blijft slechts een paar dagen geschikt! Voor de doeltreffendheid, in een gebied, raden we de leden aan om het samen te doen tussen Kerst en Nieuwjaar! 128
Het einde van onze beroker? Jef Beuckelaers De imkers spelen al jaren met rook; door in een koker op een blaasbalg, tabak, bladeren, kruiden en ander droog materieel te laten smeulen, om daarmee de bijen hun onderling communicatie geurenpatroon te verstoren! Meerdere malen, ook door het voedselagentschap, werd er aangegeven om zo weinig mogelijk, en beter met geen verbrandingsrook in de omgeving van honing bezig te zijn. Een Duitse firma, Andermatt Biovet GmbH, heeft nu een verdamper op de markt gebracht, die er door zijn blaasbalg uit ziet als onze beroker, maar er is geen verbranding van stoffen. Het gaat om een elektronisch gestuurde verdamping van een vloeistof. Het lijkt op een elektronische sigaret. Kan die damp schadelijk zijn voor de mens of voor de bijen? Wordt die damp opgenomen door de honing? Er zijn nog onbeantwoorde vragen! De prijs van zo een damptoestel gaat wel over de 160 euro zonder de nodige vloeistof. De knutselaars kunnen mogelijks een elektronische sigaret aanpassen of men kan de sigaret in de mond nemen zoals destijds een Dathepijp! Meer technische info op: www.andermatt-biovet.de 129
Basiscursus voor beginnende imkers De basiscursus die door de imkersverenigingen: Grimbergen en Neerbrabant opgezet werd is van start gegaan met 52 ingeschreven kandidaat imkers. Er waren wel meer inschrijvingen, maar voor een vlot verloop en rekening houden met de coronabesmettingen werden die op een wachtlijst geplaatst, maar ze mogen, mits de regelingen te volgen, wel deelnemen aan de bijeenkomsten van de verenigingen. Een tip voor wie op de wachtlijst staat; Sluit u aan bij de vereniging dicht in uw buurt en ontvang al het maandblad van de Vlaamse Imkersbond (€ 30) waarin ge uitgebreide info over bijen en imkers kunt lezen!
130
Ledenfeest We hadden ons traditioneel ledenfeest in december 2021 gepland, maar de Coronacijfers geven aan dat het veiliger is om de activiteiten niet te laten doorgaan, en we verschuiven het naar ergens in 2022!
Nieuwjaarsbijeenkomst We hopen erop dat onze nieuwjaarsbijeenkomst op 28 januari 2022 kan plaatsvinden. Hou alleszins de datum vrij in jullie agenda. We melden de stand van zaken in ’t Polleken van januari 2022.
Praatcafé (voorlopig uitgesteld) Na de Coronatijd komen we voor de eerste maal, als imkers van Neerbrabant, samen in ons vertrouwde lokaal B8 in de Tuinbouwschool Molenbaan 54 te Peizegem om 9 uur, op 12 december 2021 We hebben nog geen spreker gevraagd, maar we willen luisteren naar imkers en de bijenproblemen uit de voorbije periode, en dit om er samen van te leren! Indien uw partner belangstelling heeft voor uw hobby breng haar of hem dan gerust mee! Voor de veiligheid hebben we een mondkapje op zak en wie nog niet gevaccineerd is, ook wie het veiliger vindt, zet het gerust op Zoals we dat vroeger gewoon waren zal er koffie zijn in de pauze! 131
Lidgelden De jaarlijkse aansluitingsbijdrage als lidgeld voor het jaar 2022 bedraagt 30€ Hoe is dit bedrag samengesteld? Voor de Koninklijke Vlaamse Imkersbond = KonVIB: 22€ Voor het Vlaams-Brabants Verbond van Imkersverenigingen = VBVI: 2,5€ Voor de Koninklijke Imkersgilde Neerbrabant = Neerbrabant: 5,5€ Totaal: 30€ Wat krijgen we hiervoor? KonVIB: het maandblad (10 nummers), boordevol inforrmatie. VBVI: ondersteunt de plaatselijke bonden met informatie en begeleiding bij cursussen en bijeenkomsten. Neerbrabant: richt voor onze leden bijeenkomsten met een educatief karakter in. Zorgt voor opleiding en scholing in cursussen. Verzorgt het plaatselijk ledenblad ’tPolleken met allerhande imkersen andere bijeninformatie. Stort uw lidgeld van €30 op rekening BE55 9731 4593 7544 ten name van Imkersgilde Neerbrabant, Eeckhout 39, 1840 Londerzeel. Gelieve eveneens je geboortejaar en het aantal volken te vermelden. Sympathisanten van de bijen die ook ’tPolleken wensen te ontvangen en willen deelnemen aan onze activiteiten, storten hiervoor 10€ op hetzelfde rekeningnummer. 132