Dialoog Jaargang 7 - nummer 16 - winter 2013/2014
Buig de knieĂŤn Aerolink bij onderbeenprothese
Voyager Evo
Geert Schipper test nieuwe rolstoel
KorterMaarKrachtig trapt af Interview prof. dr. Jan Geertzen
Gun jezelf Dialoog! Word gratis abonnee
2
Ottobock Dialoog Magazine | Voorwoord
Colofon Dialoog magazine is een uitgave van Otto Bock Benelux bv en verschijnt drie keer per jaar.
Postbus 133, 5690 AC Son
Ekkersrijt 1412, 5692 AK Son T. +31 (0) 499-474585 www.ottobock.nl Hoofdredactie Cas Welling Redactie
Mariken Schoenmakers Irma Coveliers-van Loo Hub van den Boomen Tom Bernard
Aan dit nummer werkten mee Ludo Linden
Lenneke Moerdijk
Peter van Zonneveld Eindredactie
de Tekstenwinkel, Eindhoven Vormgeving
Mariken Schoenmakers Abonnementen
dialoog@ottobock.com Advertenties
de tariefkaart voor
advertentieplaatsingen is op te vragen via:
dialoog@ottobock.com Druk
CTP bvba, Turnhout www.ctponline.be Administratie
Afdeling Communicatie Tel. +31 (0)499-474585 Copyright
Het overnemen van artikelen als bedoeld in artikel 15 van de Auteurswet is niet toegestaan.
Wie zal dat betalen? De discussie rondom Zwarte Piet toont nog eens aan met welke trivia de Nederlander soms bezig is, terwijl er toch serieuzere zaken op te pakken zijn. Los van de inhoudelijke discussie vraag ik me af welke kosten er gemoeid zijn met het onderzoek naar Zwarte Piet vanuit de VN, zoals salarissen en reiskosten. Dat geld had beter besteed kunnen worden. In deze Dialoog snijden we het thema financiën in de zorg aan. We gaan daarover graag met u in gesprek. Want we gaan niet altijd even handig om met het gemeenschapgeld, terwijl de kosten blijven stijgen. Zo hebben we vorig jaar in Nederland 900 miljoen meer aan zorg besteed dan begroot. Veel geld. Maar we plannen het al minder slecht dan in voorgaande jaren: in 2011 werd de begroting nog overschreden met 2 miljard. Dat er bezuinigd moet worden is een feit. Maar toch jammer dat we voorbijgaan aan de vele voordelen die innovatieve technologie oplevert. Mensen die zich op hun gemak voelen met hun prothese en er letterlijk mee uit de voeten kunnen, hebben een hogere kwaliteit van leven. Als je alle voordelen bij elkaar optelt, zijn innovatieve
Meer weten?
hulpmiddelen juist kostenbesparend. Maar we worden geconfronteerd met een regeling waarbij elektronische pro- of orthesen wel heel exclusief worden door het hanteren van zogenaamde clusterprijzen. Wat het beheren van geld betreft doet België het handiger. Budgetten staan vast en als er geld wordt vrijgemaakt voor een bepaald segment, moet er eerst in een ander segment bespaard worden. Besparingen in confectie-orthesen worden nu aangewend voor elektronische prothesen. De Belgische overheid speelt niet voor Sinterklaas. Een hoop ter overpeinzing dus. Maar ondanks alles blijft dit de mooiste markt om in te werken en een blad als Dialoog te maken met weer veel informatie en een knipoog naar Brazilië 2016.
06 Cas Welling Algemeen directeur Otto Bock Benelux
Voor meer informatie over de genoemde producten en diensten kunt u ons bereiken via telefoonnummer +31 (0) 499-474585 of via dialoog@ottobock.com. Kijk ook op onze website: www.ottobock.nl
Inhoud | Ottobock Dialoog Magazine
04
06
Capoeira! De Braziliaan Edgar Dantas maakt spectaculaire sprongen met zijn prothese. Gevecht of dans? Muziek doet vermoeden.
06
Eropuit met de handbike Maak kans op een gratis testdag met een splinternieuwe handbike van Ottobock. Like, Share & Win. Fiets de paden op en de lanen in.
12
Actief in de Voyager Evo Geert Schipper ging op vakantie naar Canada en hij nam mee‌ de Voyager Evo: de nieuwe actiefrolstoel van Ottobock. Hoe is de test bevallen?
08
Gun jezelf Dialoog Magazine Word gratis abonnee
De volgende Dialoog verschijnt voorjaar 2014.
14 Zorg over zorg Otto Bock Benelux-directeur Cas Welling overpeinst ontwikkelingen in de zorg. Hoe krijgen meer mensen de kans te kiezen voor de beste prothese die er is?
14
KorterMaarKrachtig trapt af Op 12 oktober 2013 is de nieuwe landelijke belangenvereniging KorterMaarKrachtig officieel van start gegaan. Interview met prof. dr. Jan Geertzen.
12
15 KnieĂŤn buigen met Aerolink Het Aerolink-systeem zorgt voor ongekende bewegingsvrijheid bij een onderbeenamputatie. Er is geen sleeve meer nodig, zodat de knieholte vrij blijft.
Dialoog Jaargang 7 - nummer 16 - winter 2013/2014
Buig de knieen Aerolink bij onderbeenprothese
Voyager Evo
Geert Schipper test nieuwe rolstoel
KorterMaarKrachtig trapt af Interview prof. dr. Jan Geertzen
Abonnee worden? Ga naar ottobock.nl
Gun jezelf Dialoog! Word gratis abonnee
3
4
Ottobock Dialoog Magazine | Even iets anders
Spirits from Brazil sprong boven het strand flitsende zwaai van een been het lichaam meester
Edgar Dantas verliest in 1992 zijn rechteronderbeen als iemand hem uit een rijdende trein duwt. Diep in de put begint hij aan zijn revalidatie. Maar zijn zelfvertrouwen groeit en na een half jaar gaat hij weer voetballen en werken. In 2000 wordt hij gegrepen door het hardloopvirus. Sindsdien bouwt Edgar aan een succesvolle professionele sportcarrière. Zijn lichaamsbeheersing brengt hem ver. Capoeira! Edgar heeft vertrouwen in zijn onderbeenprothese met Aerolink-systeem.
Even iets anders | Ottobock Dialoog Magazine
5
6
Ottobock Dialoog Magazine | Interview
Geert Schipper test de Voyager Evo in Canada
‘Dochtertje op schoot en rollen maar’ Vereerd voelde Geert Schipper zich, toen Ottobock hem benaderde met de vraag of hij de Voyager Evo wilde testen, een nieuwe lichtgewicht actiefrolstoel. Het verzoek kwam vlak voordat hij met zijn gezin op vakantie ging naar Canada. Geert: ‘Daar gaat het heuvel op, heuvel af. Hier wat bekijken, daar wat bekijken. Ik heb de rolstoel goed leren kennen.’
Interview | Ottobock Dialoog Magazine Twee dagen na thuiskomst heeft Geert nauwelijks last van een jetlag. ‘Alleen mijn kinderen – een meisje van 4 jaar en een meisje van 9 maanden – slapen wat minder goed. Maar ik ben alweer met van alles bezig, kan niet stilzitten.’ Dat is precies de reden dat Ottobock aan Geert vroeg of hij de Voyager Evo wilde testen. ‘Ze zochten een lekker actief persoon’, zegt hij. ‘Nou, aan mij hebben ze dan een goede.’ Ottobock neemt de testresultaten op in de centrale database in Duitsland die dient als bron van informatie voor nieuwe research & development-trajecten. Tussen de dino’s Tijdens hun vakantie trokken Geert en zijn gezin door WestCanada, ten noorden van Vancouver. Ze bekeken steden, maakten wandelingen en bezochten musea, onder andere het Royal Tyrell Museum in Drumheller, waar meer dan 130.000 fossielen te zien zijn en een Dinosaur Hall met veertig complete skeletten. ‘Ik reed daar met mijn Voyager Evo tussen de dinosaurussen. Indrukwekkend was dat.’
Dankzij het korte frame draait de Voyager Evo makkelijk Licht en wendbaar De Voyager Evo wordt standaard op maat gemaakt; vanwege de vele opties is het haast onmogelijk dat je twee gebruikers tegenkomt met precies dezelfde rolstoel. Geert nam naar Canada een testmodel mee – de stoel was niet op maat gemaakt. ‘Voor mijn lengte van 1.93 meter was het frame iets te kort, dat wist ik van tevoren’, zegt hij. ‘Tijdens de reis merkte ik dat vooral bij stoeprandjes. Dan kwam er teveel gewicht aan de voorzijde en viel ik soms bijna voorover.’ Toch is hij over de hele linie goed te spreken over de Voyager Evo.
Over Geert Schipper Geert Schipper (36) uit het Noord-Hollandse Spanbroek is de oprichter van Sportisleven. In 2004 liep hij een incomplete dwarslaesie op door een deltavliegtuigongeluk. Revalidatieartsen dachten dat hij nooit meer zou lopen, maar Geert verraste hen allemaal. In 2005 gaf hij staand het jawoord aan zijn vrouw. Tegenwoordig loopt hij met twee enkel-voetorthesen en voor langere stukken gebruikt hij een rolstoel. Geert doet aan zweefvliegen, zit-skiën, sledgehockey, zwemmen, handbiken en diverse andere sporten. Met zijn stichting Sportisleven geeft hij ook anderen de kans kennis te maken met extreme sporten. Meer lezen • sportisleven.nl
‘Ik weet dat je hem helemaal custom made kunt krijgen. Dan is het een heerlijk stoeltje: hij is licht en dankzij het korte frame draait hij heel makkelijk.’ Geert weet waarover hij praat, zijn eigen stoel is een stuk groter en zwaarder. Lachend: ‘Ik rijd nu in een tank. In sommige winkels past hij maar net door de paadjes. Dat is lastig bij drogisterijen waar hele voorraden babyvoeding staan opgestapeld. Voor je het weet, tik je ertegenaan en ligt alles op de vloer. Zoiets is me meerdere keren gebeurd, maar niet in Canada. De Voyager Evo heeft een prima afmeting. Voor deze reis was het trouwens misschien wel goed dat het frame aan de kleine kant was; een grotere stoel had nooit tussen al onze bagage in de huurauto gepast.’ Aluminium, titanium, carbon, magnesium Het frame van de Voyager Evo is beschikbaar in aluminium, titanium, carbon of magnesium. ‘Als je hem daarvan laat maken, weegt hij nog maar acht kilo en dat is ideaal’, zegt Geert. ‘Zelf ben ik pas over zes jaar toe aan een nieuwe rolstoel, maar als het zover is zal ik de Voyager Evo zeker overwegen. En dat zeg ik niet omdat hij van Ottobock is; als hij van een andere leverancier was, zou ik hem daar kopen.’ Rolstoel geeft rust Voor Geert – die kan lopen – is een rolstoel van groot belang voor zijn levenskwaliteit. ‘Staan is voor mij inspannend. Een goede rolstoel geeft mij rust, vrijheid van bewegen, en met de rust ook meer ontspanning.’ In Canada heeft hij daar in ieder geval ruim voldoende van gekregen, de sportfanaat liet de wildwaterkano’s en ultralights een keer links liggen. ‘Die dingen gaan niet samen met twee kleine kindjes’, zegt hij. ‘En trouwens, de vakantie is er voor rustige activiteiten. Thuis ben ik al elke dag bezig met allerlei evenementen, dus in Canada hebben we korte wandelingen gemaakt in de natuur. De Voyager Evo functioneerde prima. Het ging van: dochtertje op schoot en rollen maar.’
7
8
KorterMaarKrachtig: één belangenvereniging voor mensen met een amputatie
Laat je eigen stem horen
Een informatiemarkt, een symposium, 700 bezoekers; de nieuwe vereniging KorterMaarKrachtig ging op 12 oktober voortvarend van start. Tien vragen aan prof. dr. Jan Geertzen over het nut en de noodzaak van één landelijke belangenvereniging.
Interview | Ottobock Dialoog Magazine Als voormalig president van de International Society for Prosthetics and Orthotics (ISPO) zag Jan Geertzen patiëntenverenigingen in het buitenland soepel functioneren als één belangenbehartiger. Weer terug in Nederland verwonderde hij zich steeds over de ‘kerkenmentaliteit’ bij de verenigingen hier. ‘Bij ons is de teneur lang geweest: ben je het met één ding niet eens? Dan ga je afsplitsen.’ Samen met vertegenwoordigers van de diverse verenigingen, adviseurs van de SESAM Academie en directeur Marcel Conradi van De Hoogstraat Orthopedietechniek, richtte Geertzen in februari 2013 een werkgroep op om de krachten te bundelen. Het resultaat: één landelijke belangenvereniging voor jong en oud. KorterMaarKrachtig startte op 12 oktober met een enthousiast driekoppig bestuur en bijna 900 leden. De verbindende taak van Geertzen en Conradi is volbracht, zij blijven zijdelings betrokken als adviseurs. I
Welke verenigingen zijn samen KorterMaarKrachtig?
Jan Geertzen: ‘In de werkgroep zaten vertegenwoordigers van de LVvG, de RVvG en KMK. Die zijn nu samengegaan.’ II
Waarom is er nu één landelijke belangenvereniging?
‘We hebben één goede vereniging nodig als herkenbare gesprekspartner voor zorgverzekeraars. Maar ook als patiëntenvertegenwoordiging richting de revalidatieartsen, instrumentmakerijen en groepen als de WAP en het PGO. Een voorbeeld: ruim twee jaar geleden hebben revalidatiearts Harmen van der Linde en ik een multidisciplinaire richtlijn opgezet, die het indicatiestellingproces beschrijft van amputatie tot eerste prothesevoorziening. Die richtlijn hebben we geschreven met wetenschappelijke verenigingen en mensen uit allerlei disciplines: vaatchirurgen, orthopeden, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, psychologen en instrumentmakers. Ik probeerde ook de toenmalige patiëntenverenigingen te enthousiasmeren, maar kreeg nul op het rekest. Terwijl het juist gaat om de patiënten. We willen hun stem horen en dat gaat het best als ze zijn vertegenwoordigd in één vereniging.’ III
Hoe is het gesteld met de zorg aan mensen met een amputatie – aangezien er een belangenvereniging nodig is?
‘De zorg in Nederland is goed. Als we kijken naar de omringende landen, hebben we niet veel te klagen. Aan de andere kant: de helft van de Nederlanders met een amputatie krijgt een prothese en veel van hen zijn ouderen in verpleeghuizen. Daar is minder specialistische expertise aanwezig. Er moet een actieve groep mensen zijn die ook hun belangen behartigt. Al is het maar – bijvoorbeeld voor jongeren – met
Prof. dr. Jan Geertzen, hoogleraar Revalidatiegeneeskunde bij Universitair Medisch Centrum Groningen.
het oog op hun eigen toekomst. Verder zijn er veel ontwikkelingen gaande bij zorgverzekeraars; met één belangenvereniging kunnen patiënten een duidelijke stem laten horen.’ IV
Hoe staan zorgverzekeraars tegenover de nieuwe vereniging?
‘Heel positief. Maar er is veel gaande: zorgverzekeraars nemen allerlei beslissingen – bijvoorbeeld over hoe een prothese moet worden opgebouwd, of over expertisecentra. De laatste jaren is de stem van patiënten niet goed gehoord, door interne verwikkelingen in de verenigingen. Bovendien hadden zorgverzekeraars alleen contact met de grootste: de LVvG. Maar ze willen graag feedback van de hele patiëntengroep. Dankzij de nieuwe belangenvereniging is er nu één partij met wie ze ontwikkelingen kunnen bespreken. Al zal het bestuur alle zeilen bij moeten zetten om nog inbreng te hebben in de besluitvorming over expertisecentra.’
Word lid van KorterMaarKrachtig Voor 25 euro per jaar geniet je van alle voordelen van lidmaatschap – zoals toegang tot het online forum, activiteiten, contact met lotgenoten, een juridische vraagbaak en een abonnement op het kwartaalblad. De contributie wordt door veel zorgverzekeraars vergoed. Meld je aan: www.kortermaarkrachtig.com
9
10
Ottobock Dialoog Magazine | Interview V
Welke voordelen heb je als lid van KorterMaarKrachtig?
‘Je bent beter geïnformeerd, je hebt toegang tot de juiste informatie. En je komt lotgenoten tegen. Ik blijf onderstrepen hoe belangrijk dat is. Van mijn patiënten hoor ik altijd dat ze het meest leren van elkaar. Plus: je kunt via de vereniging je eigen stem laten horen. Als eenling krijg je weinig voor elkaar, maar met medestanders breng je ideeën krachtig naar voren.’ VI
Waarom is contact met lotgenoten zo belangrijk?
‘Met elkaar praat je over kleine dingen die veel impact hebben op je leven. Zo van: hoe doe jij dat nou? Hoe heb jij jouw auto of fiets aangepast? Hoe heb jij geregeld dat je een badprothese kreeg? Laatst bezocht ik een lezing in IJsland, waar een Amerikaan een lezing gaf over problemen bij het plassen met een bovenbeenprothese – met name voor vrouwen. Toen hebben we besloten: we gaan die man uitnodigen. In 2014 houdt hij tijdens de WAPteamdag een lezing in Rijndam – georganiseerd door revalidatiearts Marieke Paping – voor alle amputatie- en protheseteams in Nederland, om aandacht te vestigen
Hoe heb jij je auto aangepast? Hoe heb jij je badprothese geregeld? op problemen waar je niet snel bij stilstaat. Dat verhaal laten we ook bij de belangenvereniging vertellen. Dan krijg je in de wandelgangen discussies van ‘hoe doe jij dat?’. Daarmee breek je gevoelige onderwerpen open. Op het symposium 12 oktober hadden we bijvoorbeeld ook een lezing over seksualiteit en amputatie – mijn promovenda Jesse Verschuren sprak over haar onderzoek. Via websites van de LVvG en de RVvG hadden we vragenlijsten uitgezet. Tijdens het symposium kwam Jesse terug op de antwoorden. Op die manier leren mensen met elkaar en van elkaar, zeker tijdens het napraten. Dat werkt beter dan je dokter bezoeken en zeggen: ik kan dit en dit niet meer.’ VII
Is de huidige vereniging een goede afspiegeling van de groep mensen met een amputatie?
‘Voorheen waren ouderen oververtegenwoordigd. Jongeren voelden zich minder aangesproken om lid te worden. Maar KorterMaarKrachtig wil iedereen bereiken: jong, oud, mensen met een armamputatie of beenamputatie. Om het lidmaatschap voor iedereen aantrekkelijk te maken, komen er subgroepen en werkgroepen. Voor jongeren organiseer je bijvoorbeeld andere symposia en activiteiten dan voor ouderen. En iemand met een armamputatie wil andere informatie dan iemand met een reductiedefect aan het been.’
VIII
Wat viel u op tijdens de oprichtingsvergadering en de activiteiten eromheen?
‘Het was een geweldig mooie, feestelijke dag. De mensen van de Hoogstraat in Utrecht hadden belangeloos hun locatie opengesteld en alles was prima geregeld – zie maar eens lunches te verzorgen voor 700 personen. Mensen zeiden zelfs: moeten we dit niet één keer per jaar herhalen op deze manier? Ik heb het idee dat we met deze dag voldeden aan een grote behoefte van patiënten; de sprekers van het symposium werden achteraf bedolven met vragen. Mensen zijn echt op zoek naar goede informatie.’ IX
Welke partijen zijn verder nog betrokken bij de vereniging?
‘KorterMaarKrachtig treedt voortaan naar buiten als gesprekspartner voor zorgorganisaties, onderzoekers, overheden, media, opleidingen en verzekeraars. Leveranciers zoals Ottobock en vele anderen hebben toegezegd dat ze de vereniging het aankomende jaar zullen steunen – ze hebben ook de activiteiten op 12 oktober gesponsord en waren aanwezig op de informatiemarkt. In de beginfase kan de vereniging alle steun goed gebruiken, er moet veel gebeuren: het bestuur gaat zich verder professionaliseren, er komt een secretariaat en de vereniging organiseert van alles. Zo is er de afgelopen maanden hard gewerkt om het activiteitenplan voor 2014 op tijd in te dienen voor de subsidie van het PGO. ’ X
Hoe ziet u de toekomst voor KorterMaarKrachtig?
‘Ik zie een gemotiveerd bestuur en enthousiaste vrijwilligers; ik heb er alle vertrouwen in. Vanaf nu laten mensen met een amputatie een duidelijke stem horen.’
Column | Ottobock Dialoog Magazine
De columnisten van Dialoog beschrijven de wereld van revalidatie en orthopedie vanuit hun eigen invalshoek.
In deze editie
Peter van Zonneveld Directeur HabiVitaalBeenhakker Zorggroep
Mijn ziel en zakelijkheid Ik vind de zorg de mooiste sector om in te werken: alles draait om het comfort en welzijn van mensen. In welke andere branche kun je voor een langere periode wezenlijke zorgen van je klanten verlichten of zelfs verhelpen? Net als de meeste mensen die in de zorg werken, heb ik er met hart en ziel voor gekozen. Al 25 jaar zet ik me met plezier en bezieling in om het leven van mensen met een functie- of mobiliteitsbeperking zo comfortabel mogelijk te maken. Toch is mijn bezieling de laatste jaren onder druk komen te staan. De zorgsector is geconfronteerd met bezuinigingen, strengere regelgeving, allerlei certificering en veranderingen van financiering. Hierdoor moeten zorgorganisaties zich meer en meer bezighouden met bedrijfsmatigheid. EfficiĂŤnter werken en kostenbeheersing staan centraal. Het kost grote moeite om in dat krachtenveld bezieling overeind te houden en niet te laten ondersneeuwen door verzakelijking. Aan de andere kant besef ik goed dat de sector er met bezieling alleen niet komt. De kwaliteit van zorg is gebaat bij een stevige dosis zakelijkheid. Om goede zorg te leveren moeten we zakelijk afwegen waar behoefte aan is, waar een organisatie goed in is en hoe we vraag en aanbod met elkaar kunnen verbinden. Daarnaast
werken we in de zorg met schaarse maatschappelijke middelen, waardoor financiĂŤle mogelijkheden begrensd zijn. Zakelijke sturing tussen kwaliteit en kosten is daarom noodzakelijk. Ik zie ondernemen in de zorg als zoeken naar de balans tussen ziel en zakelijkheid. Maar naar mijn mening zijn we nu doorgeslagen; in de hele sector heeft zakelijkheid de overhand gekregen. Bevlogenheid en passie gaan verloren in een web van processen en bezuinigingsmaatregelen. Daarom pleit ik juist nu voor meer bezieling, waarbij de klant en kwaliteit altijd centraal staan. Zet de ziel voorop bij het bepalen van doelen en realiseer deze op een zakelijke manier met zo min mogelijk kosten en zoveel mogelijk slimme oplossingen. Alleen zo vinden we de balans tussen efficiency en menselijke maat, tussen controle en vertrouwen. En daar is iedere patiĂŤnt en zorgverlener mee geholpen. Ja, vanuit mijn ziel en zakelijkheid blijf ik de zorg de mooiste sector vinden! Peter van Zonneveld
11
12
Ottobock Dialoog Magazine | Nieuws enzo
Like, Share & Win
Eropuit met de handbike Houd je van bewegen in de vrije natuur? Zou je graag willen fietsen, maar laat je beperking dat niet toe? Probeer eens een handbike. Ottobock biedt gratis testdagen aan. Test onze splinternieuwe handbikes – met of zonder elektronische ondersteuning. Grijp deze kans en like ons op Facebook. Share ons met je vriendenkring en maak kans op een gratis testdag. Facebook • Ottobock Mobility Nederland
Winterpret met de rolstoel
Rijden over sneeuw en ijs Zit je in een rolstoel en wil je ook eens op wintersport? Nederland telt een aantal organisaties die wintersportreizen op maat organiseren voor mensen met een beperking. Laat je niet tegenhouden door je rolstoel. Tegenwoordig kun je met een rolstoel prima de sneeuw in. Dankzij de Wheelblades van Ottobock, kleine skietjes voor onder de voorste zwenkwielen van een manuele rolstoel of kinderbuggy, stuur je moeiteloos over sneeuw en ijs. De wielen rijden niet meer vast. Ga mee naar buiten! Interessante sites:
• Stichting Wintersport Gehandicapten: www.swg-nederland.nl • Mentelity Foundation: www.mentelityfoundation.org
Ken je SupportBeurs.nl al? SupportBeurs.nl is de online tak van Support: het grootste, interessantste en leukste evenement in Nederland voor mensen met een fysieke beperking, hun omgeving en professionals. Support vindt elke twee jaar plaats in Jaarbeurs Utrecht. Altijd de moeite waard, net als de website. Op SupportBeurs.nl vind je u 24/7 nieuwe producten, aanbiedingen, informatie van leveranciers, een beursagenda en video’s. Daarnaast plaatsen (gast)auteurs wekelijks columns – herkenbaar en soms hilarisch. Maandelijkse nieuwsbrief Wil je op de hoogte blijven van woningaanpassingen, rolstoelen, handige hulpmiddelen, aangepaste vakanties en nog veel meer? Kijk op SupportBeurs.nl en meld je aan voor de maandelijkse nieuwsbrief.
• www.SupportBeurs.nl
Nieuws enzo | Ottobock Dialoog Magazine
Tropische hoogtepunten
Jaren geleden werd Ludo Linden door zijn vriend Stany uitgenodigd voor een bezoek aan de andere kant van de wereld. ‘Als ik kom, kom ik op de fiets’, was het antwoord. En Ludo hield woord. Twee jaar geleden begon hij aan zijn droomreis. Hij overbrugde 23 landen en 33.304 kilometer tussen Hechtel en Bali – steeds met het langverwachte bezoek aan Stany in het verschiet. Na Laos reist Ludo nog door Thailand, Maleisië, Singapore, Sumatra en Java. Deze prachtige maar soms zeer arme en drukbevolkte landen laten Ludo stilstaan bij wat een mens nodig heeft om te kunnen leven. De kloof tussen arm en rijk is groot. Maar opvallend is de ongekende gastvrijheid van de Oosterse mens. Denkvoer Ludo doorkruist de grootste moslimgemeenschap – Indonesië – tijdens de ramadan, wetende dat er tussen vijf uur ’s ochtends en zes uur ’s avonds geen eten te krijgen is. Een uitdaging van formaat waar hij zich doorheen slaat. Want steeds staan er mensen voor hem klaar: ze wijzen hem de weg, geven hem eten en voorzien hem van denkvoer.
Engelbewaarder Het verkeer in de drukbevolkte gebieden is niet zo goed geregeld als in het Westen. Fietstoeristen zijn eerder uitzondering dan regel en Ludo zorgt op eigenzinnige wijze voor zijn veiligheid. Hij merkt dat het veiliger is als hij op het midden van de weg rijdt, zodat vrachtwagens en brommers noodgedwongen afremmen en niet als een gek voorbij scheuren. Om hier rond te fietsen heb je twee dingen nodig, merkt Ludo. Lef en een engelbewaarder. Het gevaarlijke verkeer was steeds een goede reden om grote steden links te laten liggen. Op Java doet hij dan toch wat hij tot die tijd had vermeden: hij doorkruist een metropool op de fiets. Met meer dan 24 miljoen inwoners is Groot Jakarta een serieuze uitdaging. Maar Ludo vertrouwt op fiets Eva en zijn goede gesternte en gaat op weg. De stadskaart bezorgt hem een angstaanval want de enige duidelijke doorgaande weg is een tolweg, en daar mag geen fietser op. Bij een benzinestation vraagt hij raad en op een briefje worden zes aanknopingspunten geschreven: Tomang – Slipi – Tebet – Cawang – Kalimalang – Bekasi. En daar gaat hij. Dwars door het mierennest… en veilig er weer uit. De zoveelste overwinning.
Bali, de aankomst Wat jaren geleden als grap begon, is nu werkelijkheid. Ludo voelt zich vreemd want zijn doel is bereikt. Hij is naar Bali gefietst en zal zijn vriend op eigen bodem ontmoeten. Maar eigenlijk wil hij dat nog niet, de reis was op zichzelf een doel. Hij stelt het ogenblik uit en maakt een omweg van 300 kilometer. Nog even alleen genieten van geuren en kleuren van het prachtige Bali. Nog even alleen met zijn Eva… Dan staat hij voor de deur, Ludo’s droom is uitgekomen: hij is ter plaatse. Uiteindelijke tellerstand 33.304 km. Het langverwachte verblijf bij zijn boezemvriend begint.
Uit Ludo’s blog Een dubbel gevoel overmant me. Ik kijk ernaar uit om Stany te zien, de kortste weg naar zijn woonplaats Kedungu is maar 109 kilometer. Maar op het moment dat ik Stany op de schouders tik en hem in het oor fluister: ‘Vriend, ik ben er’, is mijn droom voorgoed en voor altijd voorbij. En dat wil nu ook weer niet. Het mag dan wel mijn vierde keer op Bali zijn, ik heb het eiland nooit echt goed per fiets verkend. Daarom wik en weeg ik de mogelijkheden af en besluit ik niet de kortste weg te nemen. Op het moment dat ik nog enkele kilometers te gaan heb, trilt mijn gsm. ‘Vriend waar blijf je’, klinkt het aan de andere kant van de lijn. ‘De koffie en de vlaai staan op je te wachten. En weet je waarom ik gisteren door mijn rug moest gaan zodat ik niet naar jou kon komen?’ ‘Nee?’, antwoord ik hem. ‘Marc en Carina zijn gekomen, en als ik er niet was geweest hadden ze aan de gesloten deur gestaan.’ Marc en Carina begonnen iets later dan ik aan hun wereldreis op de fiets, maar moesten afhaken door problemen. Ze zijn nu onderweg met de motor. ‘Dat is toch wel heel erg straf’, antwoord ik hem – blij dat ik er bijna ben.
• Handicap International steunen? U kunt een gift overmaken op www.handicapinternational.be. Vermeld als kenmerk: LUDO LINDEN. Laat je niet beperken door je angsten, ga niet waar de weg je leidt, maar volg je dromen en laat je eigen spoor na.
13
14
Ottobock Dialoog Magazine | Uitgelicht
Zorg over zorg Twintig jaar geleden had nagenoeg niemand airconditioning in zijn auto. De ramen draaide je handmatig open en met het stratenboek op schoot vond je de weg. Tegenwoordig beschikken auto’s over allerlei opties die een veiligere verkeersdeelname en meer comfort mogelijk maken. Ook in de wereld van orthopedische hulpmiddelen zie je innovaties die meer gemak en kwaliteit opleveren. Maar een hightech-prothese is niet voor iedereen weggelegd. Hoe krijgen meer mensen de kans te kiezen voor de beste voorziening die er is? Cas Welling, directeur van Otto Bock Benelux, overpeinst ontwikkelingen in de zorg. De eerste associatie bij een prothese is niet direct snelheid of de achterliggende innovatiekracht. Toch zie ik een duidelijke parallel tussen auto’s en prothesen: aan de basis van nieuwe technologie staan bevlogen R&D-afdelingen die een innovatieve weg afleggen – met veel verbeteringen als resultaat. Dat daar een prijskaartje aanhangt nemen we voor lief als het om een nieuwe auto gaat. Bij een prothese ligt dat anders; in Nederland bepalen zorgverzekeraars het keuzepalet. Complex lichaam Een kunstledemaat kan het verlies van een arm of been nooit compenseren. Daarvoor
is het lichaam te complex en we zijn (nog) niet in staat anatomiegetrouwe prothesen te ontwikkelen. Je kunt dus stellen dat een hedendaags hulpmiddel een aardige vervanging is van het origineel – maar het blijft behelpen. Toch doen fabrikanten hun uiterste best het menselijke gangbeeld of specifieke grijpbewegingen na te bootsen in een zo goed mogelijk substituut. Is het dan zo dat iedereen in Nederland het beste product krijgt wat beschikbaar is? Nee: het politieke standpunt is dat er wordt gekeken naar functionaliteit en dat je niet altijd behoefte hebt aan de beste vervanging van het origineel. En zorgverzekeraars geven uitvoering aan dat beleid. Eigenlijk zeggen ze: ‘Hier krijgt u een 2CV: houd u wel rekening met zijwindgevoeligheid dus ga liever niet rijden bij windkracht 5. Houd afstand in verband met verminderde remkracht ten opzichte van het andere verkeer. Zorg voor een zeem in de buurt in geval van vochtig weer. Stippel vooraf de route uit en houd vooral vast aan die koers. Tot slot: blijf rechts rijden en haal niet in want dat laat het motorvermogen niet toe. Zorgkosten beperken Het is evident dat we worstelen met een toenemende zorgvraag en stijgende uitgaven. Alle goede bedoelingen ten spijt lukt het nauwelijks de zorgkosten te beteugelen. Orthopedie is een fractie van het budget maar alle beetjes helpen, dus ook knie- en armprothesen zijn lijdend
voorwerp geworden. Een enkele keer schiet er een aanvraag voor het beste hulpmiddel door de verdedigingswal van de verzekeraar; veel hangt af van de persoonlijke motivatie en vasthoudendheid van de verzekerde en een enkele keer doet de geschillencommissie een positieve bindende uitspraak. Hulpmiddelenzorg behoort in Nederland tot het basispakket. Ooit bestond er zoiets als een ziekenfondsbril: een standaard product, onmodieus maar functioneel en toereikend. Wilde je iets mooiers of anders? Dan betaalde je zelf bij. Voor optische en auditieve hulpmiddelen is een dergelijk systeem nog steeds van kracht. Waarom dan niet voor orthopedische hulpmiddelen? We kunnen het leven van zorgverzekeraars, leveranciers en verzekerden een stuk gemakkelijker maken wanneer een dergelijke regeling ook geldt voor orthesen en prothesen. Zo’n regeling bespaart veel discussietijd en kosten, maakt duidelijk wat de standaard is en stelt mensen in staat keuzes te maken die ze belangrijk vinden. Zoals het ook je eigen keuze is
Haal niet in, want dat laat het vermogen niet toe. of je bijbetaalt voor een moderne 2CV of genoegen neemt met een vervoermiddel dat 50 jaar geleden al bestond. Cijferwerk Aansluitend op deze gedachtegang is het interessant te weten dat Nederlanders een relatief laag percentage van hun inkomen aan zorg besteden. Veel zorg wordt in Nederland nog steeds vergoed. Het is niet eens mogelijk zelf bij te betalen voor ‘betere’ zorg – de aanvullende verzekering daargelaten – of men is hiertoe niet bereid: ‘Ik betaal premie dus ik wil zorg’. Om met getallen te spreken (2009): de Belg besteedt 4,2% van het huishoudinkomen aan zorg die niet wordt vergoed, in Nederland is dat 1,5%. Het hoogste percentage geldt in Zwitserland: 6,2%. Een afwachtende houding tegenover de toekenning van zorg of hulpmiddelen vind ik overigens wel verklaarbaar. De
kosten van de AWBZ zijn in 11 jaar bijna verdubbeld naar 25 miljard euro: 3,8% van ons BBP. Ter vergelijking: in Duitsland is dat 1%. Het totale aandeel van zorguitgaven in Nederland is bijna het hoogste ter wereld met 12% van het BBP (2009). Ook in landen als Zwitserland, Duitsland en België gaat 10% tot 12% naar de zorg. Een goed hulpmiddel Los van de cijfers concludeer ik dat hightech-hulpmiddelen de originele
Uitgelicht | Ottobock Dialoog Magazine lichaamsfuncties het best vervangen. Ze verhogen de kwaliteit van leven en veroorzaken een kostenbesparing. Want mensen die zich goed voelen, zijn actiever op de arbeidsmarkt en doen minder vaak een beroep op sociale regelingen. Mensen met een goed hulpmiddel hebben minder kans op collateral damage zoals gebroken heupen door valpartijen, onevenredig belaste benen of rugproblemen. En in de praktijk zijn de kosten voor hightechhulpmiddelen op jaarbasis slechts een
fractie hoger dan de kosten voor minder geavanceerde hulpmiddelen. De extra investering staat in geen verhouding tot de voordelen. Hightech-hulpmiddelen zijn er overigens in verschillende gradaties. Met andere woorden: we kunnen en hoeven niet allemaal in een Bentley te rijden. De gemiddelde Volkswagen beschikt al over heel wat veiligheidsopties terwijl je je voor de snelwegprestaties niet hoeft te schamen.
• Reageren? C.welling@ottobock.com
Aerolink
Bewegen zonder sleeve De Braziliaanse sportman Edgar Dantas heeft vertrouwen in zijn koker met Aerolink-systeem. Dankzij Aerolink heeft hij geen sleeve nodig bij zijn onderbeenprothese. Zijn knieholte blijft vrij en dat geeft een ongekende bewegingsvrijheid. Dragers van een onderbeenprothese ondervinden vaak moeilijkheden bij kniebuigingen. Aerolink is een vacuümsysteem zonder sleeve: je kunt ermee hurken of op de voeten zitten, zonder de veiligheid in het gedrang te brengen. Aerolink is onder andere te gebruiken met een mechanisch of elektronisch Harmony-systeem.
• Meer informatie: www.ottobock.nl
MyGait®
Elektrostimulatie bij dropfoot Bij een dropfoot zijn de spieren die de voet optillen helemaal of gedeeltelijk verlamd. Lopen gaat dan moeizaam, het kost veel concentratie en energie. Voor een dropfoot bestaan tal van oplossingen. Nieuw is de MyGait®. De MyGait® is een externe elektrostimulator die zorgt dat de voet op het juiste moment wordt opgetild en keurig afrolt. De gebruiksvriendelijke stimulator werkt op een lage frequentie, zodat de gestimuleerde zenuwen niet geïrriteerd raken. De MyGait® is te koop of te huur en wordt nog niet vergoed door zorgverzekeraars. Meer weten? Vraag ernaar bij het revalidatiecentrum of de orthopedisch instrumentmaker.
• Site met antwoorden: dropfoot.nl
Op zoek naar mogelijkheden om weer zelfstandig te zijn na een cva of een andere aandoening van het centrale zenuwstelsel? Op dropfoot.nl worden vragen beantwoord en handige hulpmiddelen aangereikt. Lees ook de verhalen van lotgenoten.
15
MagnoFlex Lock & Skeo 3D Sil liner Een topcombinatie Een unieke voorgebogen siliconen liner met aansluiting voor een flexibele pin in een magnetisch shuttle. Comfort, betrouwbaarheid en gebruiksgemak in 茅茅n prothesekoker. www.ottobock.nl 路 info.benelux@ottobock.com 路 T +31 (0)499 474 585