Kiểm định mô hình Cobb-Douglas trong đo lường hiệu sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp niêm yết

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI BÁO CÁO KẾT QUẢ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CẤP CƠ SỞ TÊN ĐỀ TÀI: “KIỂM ĐỊNH MÔ HÌNH COBB DOUGLAS TRONG ĐO LƢỜNG HIỆU QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƢỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM” Nhóm tác giả thực hiện: ThS Nguyễn Thị Minh Thảo ThS Ngô Thị Ngọc Bộ môn: Quản trị tài chính Khoa: Tài chính Ngân hàng HÀ NỘI 2017 https://giaoan.net/

MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU.........................................................................................................1 CHƢƠNG 1 LÝ LUẬN VỀ MÔ HÌNH COBB DOUGLAS TRONG ĐO LƢỜNG HIỆU QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP4 1.1. Các khái niệm cơ bản 4 1.1.1. Khái quát về mô hình Cobb Douglas......................................................4 1.1.2. Khái quát về doanh nghiệp có nhiều yếu tố đầu vào.................................5 1.2. Nội dung lý thuyết của đề tài 9 1.2.1. Sự cần thiết của việc đo lƣờng hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp...................................................................................................................9 1.2.2. Thiết lập mô hình Cobb Douglas dùng kiểm định..................................9 1.3. Tổng quan các công trình nghiên cứu sử dụng mô hình Cobb Douglas .....11 1.3.1. Các công trình nghiên cứu nƣớc ngoài 11 1.3.2. Các nghiên cứu trong nƣớc .....................................................................17 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH TẠI CÁC DOANH NGHIỆP NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƢỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN 2008 ĐẾN 2016..........................................................19 2.1. Khái quát về thực trạng sản xuất kinh doanh của các công ty niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam 19 2.1.1 Các hoạt động sản xuất kinh doanh chính tại các doanh nghiệp dệt may Việt Nam 19 2.1.2. Khái quát về kết quả sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam ...............................................24 2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu 28 2.2.1. Mô hình nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu.........................................28 2.2.2. Cơ sở dữ liệu và phƣơng pháp thu thập ...................................................30 2.2.3. Phƣơng pháp phân tích dữ liệu 30 2.2.4. Phƣơng pháp kiểm định............................................................................33 2.3. Kết quả phân tích dữ liệu................................................................................33 2.3.1. Kết quả điều tra 33 2.3.2. Phân tích kết quả ......................................................................................36 https://giaoan.net/

CHƢƠNG 3 PHÁT HIỆN VÀ ĐỀ XUẤT...............................................................38 3.1. Các phát hiện qua nghiên cứu.........................................................................38 3.1.1. Mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố tới hiệu quả sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp................................................................................................38 3.1.2. Đề xuất đối với các công ty dệt may trong việc tăng cƣờng hiệu quả sản xuất kinh doanh..................................................................................................38 3.2. Ứng dụng và phát triển mô hình.....................................................................45 3.2.1. Ứng dụng mô hình 45 3.2.2. Phát triển mô hình ....................................................................................45 KẾT LUẬN...............................................................................................................47 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................................49 Tiếng Việt..................................................................................................................49 https://giaoan.net/

DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1. Các phƣơng án lựa chọn công nghệ............................................................6 Bảng 1.2. Sản xuất với các đầu vào biến đổi 7 Bảng 2.1. Kế hoạch phát triển sản xuất kinh doanh ngành dệt may giai đoạn 20152020 19 Bảng 2.2. Kết quả kinh doanh của 16 doanh nghiệp dệt may năm 2016..................25 Bảng 2.3. Thống kê mô tả các biến của mô hình Cobb Douglass xây dựng đối với các công ty dệt may niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán. 33 Bảng 2.4. Ma trận tƣơng quan...................................................................................34 Bảng 2.5. Kết quả mô hình Fixed effect...................................................................34 Bảng 2.6. Kết quả mô hình Random effect...............................................................34 Bảng 2.7. Kết quả tổng hợp.......................................................................................35 https://giaoan.net/

DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 1.1. Các yếu tố đầu vào của doanh nghiệp.........................................................6 Hình 1.2 Đƣờng đồng lƣợng.......................................................................................7 Hình 1.3. Đƣờng đồng phí 8 Hình 2.1. Chỉ số năng suất lao động khu vực sản xuất.............................................20 Hình 2.2. Giá trị xuất khẩu dệt may Việt Nam.........................................................21 Hình 2.3. Giá trị xuất khẩu doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp trong nƣớc 21 Hình 2.4. Giá trị nhập khẩu dệt may (triệu USD).....................................................22 Hình 2.5. Chuỗi giá trị ngành dệt may Việt nam 23 Hình 2.6. Tỷ trọng doanh thu và lợi nhuận của 3 doanh nghiệp đầu ngành dệt may25 Hình 2.7. KQKD của 5 doanh nghiệp dệt maymới đƣa cổ phiếu lên sàn năm 2016.....26 Hình 2.8. Kết quả kinh doanh của 11 doanh nghiệp dệt may đã đƣa cổ phiếu lên sàn từ trƣớc 2016..............................................................................................28 https://giaoan.net/

1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Sự cần thiết của đề tài Việc nghiên cứu ảnh hƣởng các nhân tố tới hoạt động sản xuất kinh doanh là tối quan trọng đối với các doanh nghiệp. Đây là công việc thƣờng xuyên, liên tục của các nhà quản trị doanh nghiệp nói chung và đặc biệt đối với nhà quản trị tài chính. Chính vì thế việc ứng dụng mô hình quản trị là hết sức cần thiết. Thời gian vừa qua, kinh tế Việt Nam chứng kiến một loạt các hoạt động làm ăn thua lỗ của các doanh nghiệp khiến thị trƣờng chứng khoán luôn có sự biến động mạnh về thị giá cổ phiếu. Hiện nay, các doanh nghiệp trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam đã có đƣợc sự hồi phục đáng kể, song sự hồi phục này chƣa thực sự ổn định. Một trong những vấn đề mà nhà quản trị của doanh nghiệp niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán cần quan tâm là nhận diện đƣợc tác động của các yếu tố tới hiệu quả sản xuất kinh doanh, từ đó triển khai ứng dụng các mô hình quản trị nhằm đánh giá hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của mình đề có thể đƣa ra những quyết sách phù hợp. Mô hình Cobb Douglas là một trong số những mô hình dùng để đánh giá tác động của các yếu tố nguồn nhân lực, tƣ liệu sản xuất và năng lực quản lý tới hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Mô hình này giúp các doanh nghiệp có những đánh giá sát với tình hình sản xuất kinh doanh thực tế. Đặc biệt, nó giúp nhà quản trị có đƣợc cái nhìn về đóng góp của các yếu tố vào giá trị thu nhập. Thông qua đó, nhà quản trị có đƣợc những quyết định phù hợp đối với giai đoạn tiếp sau của đơn vị Chính vì vậy, đề tài“Kiểm định mô hình Cobb Douglas trong đo lường hiệu sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệpniêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam”là thực sự cần thiết không chỉ đối với bản thân các doanh nghiệp này mà còn đối với cả các nhà đầu tƣ và Chính phủ. Bên cạnh đó, nghiên cứu này cùng phục vụ cho nội dung giảng dạy môn Quản trị tài chính do Khoa Tài chính Ngân hàng đảm nhiệm. Do vậy, đề tài nghiên cứu này vừa đảm bảo ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn. 2. Mục tiêu nghiên cứu Tổng hợp lý thuyết về hàm sản xuất và một số kết quả nghiên cứu thực nghiệm trên thế giới về tác động của các nhân tố đến hiệu quả tài chính của doanh nghiệp https://giaoan.net/

2 Kiểm định các nhân tố đầu vào có ảnh hƣởng đến hiệu quả sản xuất kinh doanh của các nhóm doanh nghiệp ngành may mặc niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam bằng mô hình Cobb Douglas - Đánh giá mức độ tác động của các nhân tố này đến hiệu quả sản xuất kinh doanh ngành may mặc theo từng nhóm doanh nghiệp đã phân loại để rút ra các kết luận và phát hiện các vấn đề liên quan đến hiệu quả sản xuất kinh doanh niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam. Đóng góp các phân tích thực tế cho giảng dạy, nghiên cứu học phần Quản trị tài chính 3. Đối tƣơng, phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tƣợng nghiên cứu Đề tài tập trung chủ yếu vào phân tích ảnh hƣởng của các nhân tố ảnh hƣởng chính tới hiệu quả sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán, gồm các nhân tố về nguồn lực, vốn đầu tƣ, công nghệ sản xuất và công nghệ quản trị; Tiến hành kiểm định mô hình Cobb Douglas trong đo lƣờng hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp nhằm chỉ ra mức độ đóng góp của các yếu tố đàu vào tới kết quả kinh doanh.

3.2. Phạm vi nghiên cứu Tiến hành khảo sát lấy dữ liệu về các nhân tố cấu thành nên giá trị sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp ngành dệt may đang niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam phục vụ cho việc kiểm định mô hình Cobb Douglas. Các số liệu thu thập đƣợc thu thập bao gồm các yếu tố về vốn (giá trị tài sản cố định, vốn kinh doanh), các yếu tố về lao động (số lƣợng lao động, lƣơng bình quân), các yếu tố về kết quả kinh doanh (doanh thu thuần, lợi nhuận kinh doanh thuần). - Thời gian nghiên cứu: Số liệu đƣợc thu thập từ năm 2008 đến năm 2016.

4. Phƣơng pháp nghiên cứu Loại dữ liệu: định lƣợng Phƣơng pháp thu thập dữ liệu: Nghiên cứu sử dụng chủ yếu là dữ liệu thứ cấp, đƣợc tổng hợp thông qua các báo cáo tài chính của các doanh nghiệp qua các năm, sắp xếp lại theo dạng bảng (Panel data). https://giaoan.net/

3 Phƣơng pháp xử lý dữ liệu Phƣơng pháp vận dụng trong quá trình nghiên cứu là: phƣơng pháp hệ thống, phƣơng pháp tổng hợp, phƣơng pháp phân tích, phƣơng pháp so sánh, đối chiếu, phƣơng pháp thống kê... để nêu lên chỉ ra mức độ đóng góp của các nhân tố với hiệu quả sản xuất kinh doanh đạt đƣợc của các doang nghiệp. Nghiên cứu sử dụng phần mềm Stata xử lý các dữ liệu điều tra, kiểm định giả thuyết, phân tích hồi quy và tìm ra tƣơng quan tác động của các yếu tố đến hiệu quả sản xuất kinh doanh. 5. Lợi ích kinh tế xã hội của đề tài - Nhu cầu đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh luôn là vấn đề đƣợc các nhà quản trị doanh nghiệp quan tâm. Bởi nó cho thấy tính phù hợp của các quyết định quản trị trong lựa chọn các yếu tố đầu vào. Chúng giúp nhà quản trị nhận diện mức độ quan trọng của các nhân tố và những điều chỉnh phù hợp đối với các chính sách quản lý doanh nghiệp. - Bên cạnh đó, các nhà hoạch định chính sách vĩ mô cũng có đƣợc công cụ để đƣa ra những đánh giá khách quan hơn đối với các ngành kinh tế trong đóng góp của từng ngành vào phát triển kinh tế đất nƣớc và xây dựng các chính sách điều tiết nền kinh tế phù hợp. Mô hình Cobb Douglas thuộc loại mô hình hàm sản xuất đơn giản nhất, dễ ứng dụng nhƣng vẫn cho những nhận xét xác thực với tình hình sản xuất thực tế. Các thông số của mô hình dễ ƣớc lƣợng, sinh viên dễ dàng tiếp cận thực tế và ứng dụng vào môn học Quản trị tài chính và các mô học khác có liên quan. 6. Kết cấu của đề tài Ngoài Phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, kết cấu nội dung của nghiên cứu gồm 3 chƣơng chính sau: Chƣơng 1: Lý luận về mô hình Cobb Douglas trong đo lƣờng hiệu quả sản xuất Chƣơng 2: Thực trạng hiệu quả sản xuất kinh doanh tại các doanh nghiệp niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam trong thời gian 2008 đến 2016 Chƣơng 3: Phát hiện và đề xuất https://giaoan.net/

4 CHƢƠNG 1 LÝ LUẬN VỀ MÔ HÌNH COBB DOUGLAS TRONG ĐO LƢỜNG HIỆU QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP 1.1. Các khái niệm cơ bản 1.1.1. Khái quát về mô hình Cobb Douglas Hàm sản xuất thể hiện mối quan hệ kỹ thuật giữa việc các yếu tố đầu vào khác nhau theo một công nghệ nhất định để tối ƣu hóa đầu ra. Trong quá trình sản xuất kinh doanh, bất cứ ngƣời quản lý nào cũng phải quan tâm dến 2 vấn đề: chi phí về nguồn lực cho hoạt động sản xuất kinh doanh và kết quả do hoạt động đó mang lại. Điều này đƣợc thể hiện ở các yếu tố đầu vào (inputs) và đầu ra (output). Các yếu tố đầu vào, gồm các khoản tài nguyên tiêu tốn tính theo giá trị thị trƣờng và đƣợc biểu hiện bằng chi phí sản xuất nhƣ: tiền thuê nhà, thuê đất, mua nguyên vật liệu, vật tƣ, chi phí thuê lao động, dịch vụ… Trong sản xuất kinh doanh, các chủ doanh nghiệp phải lựa chọn đầu vào tối ƣu và sử dụng có hiệu quả các đầu vào đó để tối thiểu hóa chi phí sản xuất và tối đa hóa lợi nhuận. Các yếu tố đầu ra, là kết quả thu đƣợc từ hoạt động sản xuất kinh doanh. Do đặc điểm kinh tế kỹ thuật khác nhau nên đầu ra của các doanh nghiệp cũng khác nhau. Đầu ra của doanh nghiệp nông nghiệp là các sản phẩm dịch vụ nông nghiệp, đối vớ doanh nghiệp vận tải là lƣợng hành khách và lƣợng hàng hóa vận chuyển đƣợc, đối với doanh nghiệp thƣơng mại là tổng tiền thu từ bán hàng… Trong thực tế, doanh nghiệp nào cũng mong muốn tìm kiếm mức đầu ra tối ƣu vì nó sẽ đem lại lợi nhuận cao nhất. Khi xem xét quá trình kinh doanh của doanh nghiệp chúng ta phải quan tâm tới 3 mối quan hệ sau: + Đầu vào sản xuất và đầu ra + Tối thiểu hóa chi phí sản xuất và tối đa hóa lợi nhuận + Chi phí sản xuất với lƣợng đầu ra. Để biểu hiện ba mối quan hệ trên ngƣời ta sử dụng hàm sản xuất Q= f(x1, x2,…, xn) Trong đó: https://giaoan.net/

5 Q: yếu tố đầu ra x1, x2,…, xn: các yếu tố đầu vào Nếu chỉ sử dụng K (vốn) và L (số lƣợng lao động) thì hàm sản xuất mang tên là hàm Cobb Douglas [mang tên hai nhà kinh tế học P.H Douglas và thống kê học C.V Cobb đã thực hiện nghiên cứu nền kinh tế nƣớc Mỹ trong giai đoạn từ năm 1899 đến năm 1912 và xác định đƣợc hàm sản xuất của nƣớc Mỹ trong giai đoạn này là Q = A. K0,75L0,25] có dạng sau: Q= f(K,L) Sản xuất phát triển nhanh hay chậm tùy thuộc vào việc sử dụng các yếu tố lao động, vốn nhƣ thế nào, đồng thời phụ thuộc vào các yếu tố tổng hợp. Trên bình diện kinh tế các yếu tố này phản ánh hiệu quả sản xuất chung. Mô hình này có một số ƣu điểm sau: Trong số các mô hình mô tả quá trình sản xuất, mô hình này thuộc loại đơn giản nhất. - Tuy mô hình đơn giản song vẫn cho những nhận xét xác thực với tình hình sản xuất thực tế Các thông số của mô hình dễ ƣớc lƣợng. 1.1.2. Khái quát về doanh nghiệp có nhiều yếu tố đầu vào Khi thực hiện hoạt động sản xuất kinh doanh, để có vốn phục vụ cho kế hoạch sản xuất, doanh nghiệp có thể huy động từ nhiều con đƣờng khác nhau: chủ sở hữu, chủ nợ (vay). Sau khi huy động đủ vốn, doanh nghiệp sẽ tiến hành đầu tƣ thông qua việc mua sắm các yếu tố đầu vào để thực hiện hoạt động sản xuất/cung cấp dịch vụ đạt đƣợc mục tiêu kinh doanh đặt ra: tạo ra lợi nhuận, tạo tiền đảm bảo có thể trả cho các khoản vay đến hạn. Có thể nói quá trình kinh doanh chính là quá trình sử dụng vốn để tạo ra số tiền lớn hơn số tiền bỏ ra ban đầu. Quá trình này đƣợc lặp đi lặp lại theo một trình tự nhất định tạo thành chu kỳ kinh doanh và trong quá trình kinh doanh, vốn của doanh nghiệp thay đổi cả về hình thái vật chất lẫn giá trị Chu kỳ kinh doanh diễn ra qua 3 quá trình: (1) cung cấp (mua các yếu tố đầu vào, bao gồm: mua sức lao động, tƣ liệu lao động và đối tƣợng lao động); (2) quá trình sản xuất (ba yếu tố đầu vào đƣợc kết hợp với nhau để tạo ra giá trị, tạo ra sản phẩm hàng hóa đáp ứng nhu cầu cảu xã hội); và (3) quá trình bán hàng (thực hiện https://giaoan.net/

6 giá trị của sản phẩm, hàng hóa trên thị trƣờng để thu hồi vốn đã bỏ ra đồng thời tạo lợi nhuậ Quán).

trình kinh doanh diễn ra liên tục và lâu dài, trong quá trình này phát sinh rất nhiều các mối quan hệ kinh tế tài chính làm tăng, giảm tài sản và nguồn vốn của doanh nghiệp Hình 1.1. Các yếu tố đầu vào của doanh nghiệp Trƣớc khi tiến hành sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp phải lựa chọn trƣớc nhiều kỹ thuật khác nhau để sau cho đƣợc một yếu tố đầu vào hợp lý nhất, tiết kiệm chi phí nhất, so cho hàm sản xuất Q là lớn nhất, đó là mục tiêu của sự lựa chọn: Cùng một lƣợng đầu ra nhƣng chi phí là thấp nhất. Cùng một lƣợng chi phí nhƣng đầu ra là lớn nhất. Ví dụ: để sản xuất 100 SP, doanh nghiệp A có 4 công nghệ kết hợp K và L (PK= 60 ĐVT; PL= 40ĐVT) nhƣ sau: Bảng 1.1. Các phƣơng án lựa chọn công nghệ Công nghệ K L Tổng chi phí (ĐVT) 1 6 2 440 2 3 2 260 3 2 3 240 4 1 6 300  Doanh nghiệp chọn công nghệ 3 vì ít tốn kém nhất. Khi tiến hành sả

n xuất kinh doanh, muốn tồn tại và phát triển doanh nghiệp phải tiến hành đổi mới công nghệ, quy mô sản xuất nhằm tạo ra sản phẩm phù hợp, SẢN PHẨM laotượngĐốiđộng Tư liệu lao động Sứcđộnglao https://giaoan.net/

nhau để sản xuất một lƣợng đầu ra nhất định.Vídụ minh họa cho công nghệ sản xuất với các đầu vào đều biến đổi của một doanh nghiệp: Bảng 1.2. Sản xuất với các đầu vào biến đổi KL 1 2 3 4 5 1 20 40 55 63 75 2 40 60 75 85 90 3 55 75 90 100 105 4 63 85 100 110 115 5 75 90 105 115 120 Hình 1.2 Đƣờng đồng lƣợng https://giaoan.net/

7 đáp ứng nhu cầu thị trƣờng. Vì vậy, nếu xem xét trong dài hạn, ứng với nhiều chu kỳ sản xuất kinh doanh thì tất cả các đầu vào của doanh nghiệp đều có thể biến đổi. Giả sử doanh nghiệp sử dụng 2 đầu vào là vốn (K) và lao động (L) để sản xuất ra sản phẩm. Khi ấy, doanh nghiệp có thể tùy ý thay đổi số lƣợng và các cách phối hợp K và L để đạt đƣợc mức sản lƣợng khác nhau. Đƣờng đồng lƣợng là đƣờng biểu thị cho tất cả các sự kiện kết hợp các đầu vào khác

8 Các đƣờng đồng lƣợng cho thấy sự linh hoạt mà các doanh nghiệp có đƣợc khi ra các quyết định sản xuất. Độ nghiêng của mỗi đƣờng đồng lƣợng cho thấy có thể dùng một số lƣợng đầu vào này thay thế cho một số lƣợng đầu vào khác ra sao để đầu ra không thay đổi. Ngƣời quản lý doanh nghiệp cần phải hiểu bản chất của sự linh hoạt ấy trong việc lựa chọn những yếu tố đầu vào để tối thiểu hóa chi phí và tối đa hóa lợi nhuận đồng thời phải chú ý đến quy luật năng suất cận biên luôn giảm dần. Thông tin về đƣờng đồng lƣợng mới chỉ cho chúng ta biết đƣợc các phƣơng án sản xuất khác nhau của doanh nghiệp để tạo ra các mức sản lƣợng mong muốn. Nhƣng doanh nghiệp cũng phải cân nhắc để sản xuất cùng một mức sản lƣợng thì phƣơng án kết hợp các yếu tố đầu vào nào có chí phí thấp nhất, tức là tối thiểu hóa chi phí khi sản xuất một mức sản sản lƣợng mong muốn. Nhƣ vậy, doanh nghiệp phải tính đến giá của các yếu tố đầu vào để quyết định phƣơng án tối ƣu. Giả sử PK= 30 ĐVT, PL= 20 ĐVT, ta có thể tính đƣợc tổng chi phí của từng phƣơng án. Khi ấy để sản xuất những mức sản lƣợng khác nhau thì chi phí sẽ khác nhau nhƣng có một số phƣơng án kết hợp K và L khác nhau lại có chi phí nhƣ nhau (nhƣ 3K + 1,5L hoặc 2K + 3L đều có mức chi phí C= 120ĐVT). Khi biểu diễn trên đồ thị những phƣơng án có cùng mức chi phí, ta đƣợc các đƣờng đồng phí. Hình 1.3. Đƣờng đồng phí Hình trên cho thấy, dọc theo đƣờng đồng phí, khi giảm vốn thì chi phí sẽ giảm 1 lƣợng ( K xPK) và tăng lao động thì chi phí sẽ tăng ( L x PL). Vì thế, muốn tổng chi phí không đổi thì ( K xPK) = ( L x PL) hay độ dốc của đƣờng đồng phí tag = K/ L = PL/PK Khi phối hợp các đƣờng đồng lƣợng với các đƣờng đồng phí ta thấy có một số đƣờng đồng lƣợng tiếp xúc với một số đƣờng đồng phí, tiếp điểm của các đƣờng https://giaoan.net/

9 này chính là các điểm lựa chọn tối ƣu khi kết hợp các yếu tố đầu vào (K, L) khi sản xuất cùng một mức sản lƣợng đầu ra. Theo ví dụ trên, ta thấy có 3 tiếp điểm là E1, E2, E3 có chi phí sản xuất để sản xuất 24, 35, 39 sản phẩm là thấp nhất. Nếu giá bán sản phẩm không thay đổi thì tại các điểm kết hợp đó lợi nhuận sẽ đạt đƣợc mức cao nhất. Nhƣ vậy các điểmE1, E2, E3 cho biết các phƣơng án có hiệu quả vì chi phí đầu vào của nó là tối thiểu nhất. Tập hợp các phƣơng án sản xuất hiệu quả ta đƣợc đƣờng phát triển quy mô của doanh nghiệp. Tại đó, độ dốc của đƣờng đồng lƣợng (MRSTK/L) = độ dốc của đƣờng đồng phí (tag ) MRSTK/L= MPL/MPK và tag = PL/PK = Đây chính là quy tắc lựa chọn đầu vào tối ƣu của doanh nghiệp khi sử dụng các yếu tố đầu vào biến đổi nhằm tối thiểu hóa chi phí. Điều đó có nghĩa là doanh nghiệp tối thiểu hóa chi phí sản xuất khỉ tỷ suất thay thế kỹ thuật biên của lao động cho vốn = năng suất lao động biên của một đơn vị đồng thuê lao động = năng suất cận biên của 1 đồng thuê vốn. 1.2. Nội dung lý thuyết của đề tài 1.2.1. Sự cần thiết của việc đo lường hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp Nhu cầu đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh luôn là vấn đề đƣợc các nhà quản trị doanh nghiệp quan tâm. Bởi nó cho thấy tính phù hợp của các quyết định quản trị trong lựa chọn các yếu tố đầu vào. Khi các yếu tố đầu vào biến đổi, việc nhận diện tác động của chúng tới hiệu quả sản xuất kinh doanh là điều cần thiết. Chúng giúp nhà quản trị có nhận diện mức độ quan trọng của các nhân tố và những điều chỉnh phù hợp đối với các chính sách quản lý doanh nghiệp. Bên cạnh đó, các nhà hoạch định chính sách vĩ mô cũng có đƣợc những đánh giá khách quan hơn đối với các ngành kinh tế trong đóng góp của từng ngành vào phát triển kinh tế đất nƣớc và xây dựng các chính sách điều tiết nền kinh tế phù hợp. 1.2.2. Thiết lập mô hình Cobb Douglas dùng kiểm định Hàm Cobb Douglas đƣợc sử dụng để kiểm định có dạng: Qt = (1) https://giaoan.net/

10 Trong đó: 0 < <1. Với giả thiết 0< hàm Cobb Douglas coi giá trị sản xuất tỷ lệ với lao động và vốn. Q: Sản lƣợng sản xuất / giá trị tăng thêm/ doanh thu/ lợi nhuận thuần hoạt động kinh doanh A: Các yếu tố tổng hợp:trình độ khoa học kỹ thuật, khả năng tổ chức quản lý của doanh nghiệp nói riêng và toàn xã hội nói chung L: Tổng số lao động / thu nhập bình quân của lao động K: Tổng tài sản cố định Với giả thiết hàm Cobb Douglas là hàm liên tục theo thời gian và với góc độ toán học có thể biểu diễn tốc độ phát triển theo thời gian của Qt nhƣ sau: = (2) Chia cả hai vế của phƣơng trình (2) cho Q và sau khi biến đổi ta đƣợc: Vế trái của công thức (3) chính là tốc độ tăng của giá trị sản xuất (Qt). Vế phải của công thức này gồm có ba thành phần: Thành phần thứ nhất là tốc độ tăng năng suất các nhân tố tổng hợp; Thành phần thứ hai là tốc độ tăng năng suất cận biên của lao động ( Thành phần thứ ba là tốc độ tăng năng suất biên duyên của vốn ( Viết lại công thức (3) ta có: Gr(Q) = Gr(A) + MPL( Gr(L) + MPK ( Gr(K) (4) Trong đó: Gr(Q): tốc độ tăng của giá trị sản xuất Gr(L): tốc độ tăng của lao động Gr(K): tốc độ tăng của vốn https://giaoan.net/

11 MPL và MPK là năng suất cận biên tƣơng ứng của yếu tố lao động và vốn. Trong thị trƣờng có cạnh tranh hoàn hảo (cạnh tranh hoàn hảo là không nhà doanh nghiệp nào lái đƣợc thị trƣờng theo ý riêng của mình), tỷ lệ lợi nhuận của đồng vốn bỏ ra sẽ bằng năng suất cận biên của vốn (MPK), còn tỷ lệ lƣơng của công nhân nhân sẽ bằng năng suất biên duyên của lao động (MPL). Trong trƣờng hợp này MPK( sẽ là tỷ lệ đóng góp của vốn trong giá trị sản xuất và MPL( sẽ là tỷ lệ đóng góp của lao động trong giá trị sản xuất. Nhƣ vậy, trong trƣờng hợp MPL và MPK là tỷ lệ đóng góp của lao động và kết quả sản xuất thu đƣợc. Cụ thể hóa công thức (4), mô hình hàm sản xuất Cobb Douglas có dạng: Gr(Q) = Gr(A) + Gr(L) + (1 )Gr(K) (5) Công thức (5) cho thấy tỷ lệ đóng góp của tốc độ tăng lao động cho giá trị sản xuất bằng , còn tỷ lệ đóng góp của vốn cho tốc độ tăng của giá trị sản xuất bằng (1 ). Dựa vào công thức (5), ta có thể tính đƣợc tốc độ tăng của năng suất các nhân tố tổng hợp (Gr(A) hay Gr(TFP)) theo công thức: Gr(TFP) = Gr(Q) [ Gr(L) + (1 )Gr(K)] (6) Trong đó: Gr(Q) là tốc độ tăng của giá trị tăng thêm Gr(L) là tốc độ tăng của lao động Gr(K) là tốc độ tăng vốn 1.3. Tổng quan các công trình nghiên cứu sử dụng mô hình Cobb Douglas 1.3.1. Các công trình nghiên cứu nước ngoài (1) Ahmad Mohammadshirazi, Asadolah Akram, Shahin Rafiee, Elnaz Bagheri Kalhor(2015), On the study of energy and cost analyses of orange production in Mazandaran province, Sustainable Energy Technologies and Assessments [8] Mục tiêu của nghiên cứu này là để xác định cân bằng năng lƣợng giữa đầu vào và đầu ra cho sản xuất cam ở tỉnh Mazandaran, một trong những trung tâm sản xuất cây có múi quan trọng nhất ở Iran. Dữ liệu đƣợc thu thập bằng cách sử dụng bảng câu hỏi trong các cuộc phỏng vấn trực tiếp. Kết quả cho thấy, phân bón hoá học ảnh hƣởng cao nhất (chiếm 26,9%) và hóa chất (26,1%). Tỷ lệ năng lƣợng đầu ra cho năng lƣợng đầu vào khoảng xấp xỉ 0,67. Cổ phần của năng lƣợng tái tạo và https://giaoan.net/

12 không tái tạo là 24% và 76%, tƣơng ứng với tổng năng lƣợng đầu vào. Hàm sản xuất Cobb Douglas đƣợc áp dụng để kiểm tra mối quan hệ giữa các dạng sử dụng năng lƣợng khác nhau. Các phát hiện cho thấy các nhà sản xuất cam phải tối ƣu hóa việc sử dụng các nguồn năng lƣợng gián tiếp và không tái tạo vì họ đang sử dụng quá mức các nguồn năng lƣợng dẫn đến một hiệu ứng nghịch với năng suất ngoài việc gia tăng nguy cơ đối với tài nguyên thiên nhiên và sức khoẻ con ngƣời. (2) Bravo Ureta. B. E, Pinheiro. A. E (1993), Efficiency analysis of Developingcountry agriculture: A review of the frontier function literature, Agriculturaland Resource Economics review [10] Tác giả đã sử dụng hàm sản xuất tối đa ngẫu nhiên để phân tích hiệu quả nông nghiệp ở các nƣớc đang phát triển. Các biến đầu vào đƣợc sửdụng trong các mô hình phân tích là giáo dục đào tạo (trình độ, sự hiểu biết củanông dân), kinh nghiệm, khuyến nông, khả năng tiếp cận tín dụng và quy mô nônghộ. Các kết quả đánh giá hiệu quả dựa trên phƣơng pháp sử dụng hàm sản xuất tốiđa ngẫu nhiên là nhất quán với quan điểm cho rằng nguồn nhân lực đóng vai tròquan trọng trong năng suất nông nghiệp ở các nƣớc đang phát triển. Do đó, chínhsách đầu tƣ công để tăng cƣờng nguồn vốn con ngƣời có thể tạo ra sản lƣợng tăngthêm ngay cả trƣờng hợp không có công nghệ mới.

(3) Resmi. P, Kunnal. L. B, Basavaraja. H, Bhat. A. R. S, Handigol. J. A, Sonnad. J. S (2013), Technological change in black pepper production in Idukki district ofKerala: A decomposition analysis, Karnataka Journal of Agricultural Sciences [15] Tác giả đã sử dụng hàm sản xuất Cobb Douglas để phân tích sự tác động của các yếu tố đầu vào (mật độ, tuổi cây, lao động, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật) đến năng suất hồ tiêu và chỉ ra sự khác nhau về năng suất giữa hai mô hình sản xuất truyền thống và mô hình công nghệ hiện đại. Kết quả phân tích cho thấy, trong mô hình sản xuất hiện đại, các biến đầu vào nhƣ tuổi cây, số lao động và thuốc bảo vệ thực vật có ảnh hƣởng tích cực và có ý nghĩa thống kê trong việc giải thích sự thay đổi năng suất. Các biến mật độ và phân bón không có ý nghĩa thống kê. Trong mô hình sản xuất truyền thống biến tuổi cây và thuốc bảo vê thực vật có ảnh hƣởng tích cực và có ý nghĩa thống kê, các biến còn lại không có ý nghĩa thống kê. Kết quả ƣớc https://giaoan.net/

13 lƣợng sự khác nhau về năng suất hồ tiêu giữa công nghệ mới và công nghệ cũ là 43,9%, trong đó 37,7% là do tác động của yếu tố công nghệ và 6,25% là do sự khác nhau ở mức độ sử dụng các yếu tố đầu vào. Điều này cho thấy, hộ sản xuất có thể tăng năng suất hồ tiêu khi thay đổi công nghệ sản xuất. (4) Abdulkadir Abdulrashid Rafindadi, Ilhan Ozturk (2015), Effect of financial development, economic growth and trade on electricity consumption: Evidence from post Fukushima Japan, Renewable sustainable Energy Reviews [7] Nghiên cứu này xem xét tác động dài hạn và ngắn hạn của phát triển tài chính, tăng trƣởng kinh tế, xuất khẩu, nhập khẩu và vốn đối với các tình trạng khó khăn về năng lƣợng của Nhật Bản do khủng hoảng năng lƣợng ở nƣớc này. Để đảm bảo kết quả, nghiên cứu đã áp dụng hàm sản xuất Cobb Douglas mở rộng và sử dụng các dữ liệu chuỗi thời gian từ năm 1970 đến năm 2012. Sau đó, kiểm tra gốc của cấu trúc bằng việc sử dụng kết hợpkiểm định biên ARDL và thử nghiệm hợp nhất Johansen. Ngoài ra, mô hình nhân quả của VECM Granger đƣợc sử dụng để xác định mối quan hệ nhân quả giữa các biến số. Các biến đầu vào đƣợc sử dụng trong mô hình là mức sản xuất nội địa, năng lƣợng, vốn và lao động. Các phát hiện của nghiên cứu cho thấy mức tiêu thụ điện, tăng trƣởng kinh tế, phát triển tài chính, vốn và mở cửa thƣơng mại đƣợc hợp nhất cho mối quan hệ lâu dài. Nghiên cứu phát hiện ra rằng phát triển tài chính kích thích tiêu thụ điện ở Nhật Bản. Tăng trƣởng kinh tế làm tăng nhu cầu điện, nhƣng vốn giảm. Xuất khẩu, nhập khẩu và mở cửa thƣơng mại có tác động nhƣ nhau để tạo ra một mức gia tăng đáng kể trong tiêu thụ điện. Trong một phát triển liên quan khác, nghiên cứu phát hiện sự tồn tại của phản hồi giữa phát triển tài chính và tiêu thụ điện và cùng suy luận giữa vốn và tăng trƣởng kinh tế. Tăng trƣởng kinh tế, xuất khẩu, nhập khẩu, và mở cửa thƣơng mại mặt khác cũng là nguyên nhân gây ra tiêu thụ điện ở Nhật Bản. Nghiên cứu đã khám phá mức độ ảnh hƣởng của từng biến số kinh tế vĩ mô đƣợc sử dụng trong nghiên cứu này về mức tiêu thụ điện của Nhật giữa mức độ khó khăn về điện của đất nƣớc. https://giaoan.net/

14 (5)Qun Feng, Hong Chen(2013), The safety level gap between China and the US in view of the interaction between coal production and safety management, Safety Science [13]

Sản xuất than là một hoạt động có sản lƣợng an toàn và đầu ra an toàn, sự tƣơng tác giữa sản xuất than và đầu vào an toàn phản ánh mối quan hệ giữa phát triển kinh tế và an toàn lao động. Thông qua phân tích sự tƣơng tác lâu dài giữa sản xuất than và đầu vào an toàn, bài báo này phân chia các giai đoạn an toàn của một quốc gia sang giai đoạn phát triển, giai đoạn ổn định và giai đoạn vƣợt bậc. Theo nguyên tắc cơ bản của chức năng sản xuất Cobb Douglas, một mô hình sản xuất than đã đƣợc thiết lập và phân tích hồi quy đƣợc thực hiện bằng phần mềm EViews. Để nghiên cứu mối tƣơng quan giữa sản lƣợng kinh tế và quản lý an toàn trong các mỏ than, mô hình kinh tế lƣợng đã đƣợc sử dụng. Mô hình mối quan hệ giữa sản xuất than và tốc độ tăng trƣởng lao động, đầu vào an toàn và tỷ lệ tiến bộ công nghệ đã đƣợc thiết lập. Trong đó, mục tiêu của đầu vào an toàn là giảm tử vong và thƣơng tích của ngƣời lao động trên một triệu tấn than. Tỷ lệ tử vong của ngƣời trên một triệu tấn than có thể phản ánh trực tiếp tình trạng an toàn của các mỏ than và sự nỗ lực của quốc gia trong việc quản lý an toàn, nhƣ đào tạo an toàn, và mua các thiết bị an toàn giúp giảm tỷ lệ tử vong của ngƣời lao động. Hơn nữa, tỷ lệ tử vong của ngƣời lao động có thể đƣợc so sánh một cách dễ dàng và chính xác giữa các quốc gia khác nhau. Vì vậy, tỷ lệ tử vong của ngƣời lao động trên một triệu tấn than đƣợc sử dụng để đo lƣờng đầu vào an toàn. Tỉ lệ tử vong của ngƣời lao động cho thấy một mối quan hệ ngƣợc với đầu vào an toàn, do đó giá trị tỷ lệ tử vong của mỗi triệu tấn than đƣợc sử dụng trong tính toán; năng suất lao động của công nhân khai thác than (tấn/ngày) đƣợc sử dụng để biểu diễn tốc độ tiến bộ kỹ thuật Kết quả cho thấy rằng Trung Quốc vẫn chƣa đạt đƣợc trạng thái cân bằng tốt nhất nhƣng vẫn ở giai đoạn phát triển, trong khi Hoa Kỳ đã ở trong giai đoạn ổn định. Các đƣờng cong đáp ứng chung cho thấy rằng tỷ lệ tiến bộ công nghệ có phản ứng rõ ràng nhất và tiến bộ công nghệ là sự hỗ trợ quan trọng cho sản lƣợng kinh tế. Đối với Trung Quốc, đầu vào an toàn cho thấy một hiệu ứng thứ cấp và cũng là một phƣơng pháp hiệu quả để cải thiện sản lƣợng kinh tế. Tuy nhiên, tốc độ tăng trƣởng lao động có ít ảnh hƣởng đến sản xuất than và không ảnh hƣởng trực tiếp đến sản https://giaoan.net/

15 lƣợng kinh tế ở giai đoạn này. Nếu sự khác biệt trong giai đoạn phát triển chỉ đƣợc đo bằng năng suất lao động, thì Trung Quốc cần ít nhất 30 năm để đạt đƣợc mức độ an toàn sản xuất của Hoa Kỳ. Một số đề xuất để nâng cao an toàn mỏ than của Trung Quốc đƣợc đề xuất thông qua học hỏi từ kinh nghiệm của Mỹ và Úc. (6) Ruhul A. Salim, Kamrul Hassan, Sahar Shafiei (2014), Renewable and non-renewable energy consumption and economic activities: Further evidence from OECD countries, Energy Economics [16] Tác giả kiểm định mối quan hệ giữa mức tiêu thụ năng lƣợng tái chế và không tái chế với sản lƣợng ngành công nghiệp và tăng trƣởng GDP ở các nƣớc OECD với dữ liệu thời gian từ 1980 đến 2011. Kỹ thuật tổng hợp dữ liệu mạng cho phép cấu trúc nghỉ đƣợc sử dụng để điều tra thực nghiệm. Kết quả cho thấy có một mối quan hệ cân bằng dài hạn giữa các nguồn năng lƣợng tái tạo và không tái tạo, sản lƣợng công nghiệp và tăng trƣởng kinh tế. Bảng phân tích mối quan hệ nhân quả cho thấy mối quan hệ nhân quả hai chiều giữa sản lƣợng công nghiệp và năng lƣợng tái tạo và không tái tạo đƣợc trong ngắn hạn và dài hạn. Tuy nhiên, có bằng chứng về mối quan hệ ngắn hạn hai chiều giữa tăng trƣởng GDP và tiêu thụ năng lƣợng không tái tạo, đồng thời quan hệ nhân quả không theo chiều hƣớng giữa tăng trƣởng GDP và tiêu thụ năng lƣợng tái tạo. Những kết quả này cho thấy các nền kinh tế OECD vẫn phụ thuộc vào năng lƣợng đối với sản lƣợng công nghiệp cũng nhƣ tăng trƣởng kinh tế nói chung. Tuy nhiên, việc mở rộng các nguồn năng lƣợng tái tạo là một giải pháp khả thi để giải quyết vấn đề an ninh năng lƣợng và thay đổi khí hậu và dần dần thay thế các nguồn năng lƣợng tái tạo có thể tái tạo đƣợc một nền kinh tế năng lƣợng bền vững. Tác giả sử dụng hàm Cobb Douglas với các yếu tố đầu vào là tổng sản lƣợng, vốn, lao động và năng lƣợng. (7) Seungjae Shin, Burak Eksioglu (2015), An Empirical Study of RFID Productivity in theU.S. Retail Supply Chain, International Journal of Production Economics [17] Radio Frequency Identification, hay RFID, công nghệ đã nhận đƣợc sự chú ý lớn khi bắt đầu vào năm 2003, Walmart thông báo kế hoạch sử dụng công nghệ này. Khả năng quét tự động của RFID có thể làm giảm tỷ lệ lỗi của sản phẩm quét và nhân lực quét sản phẩm, có thể dẫn đến tăng năng suất lao động. Bài viết này đánh https://giaoan.net/

16 giá năng suất lao động của các nhà bán lẻ đƣợc RFID thông qua. Bài báo này sử dụng dữ liệu từ các báo cáo tài chính và giải thích sự liên quan giữa công nghệ RFID và năng suất lao động của nhà bán lẻ đƣợc. Phân tích hồi quy sử dụng hàm sản xuất Cobb-Douglas cho thấy các nhà bán lẻ RFID có mức độ lao động cao hơn so với đối tác phi RFID, cho thấy các nhà bán lẻ RFID có năng suất lao động cao hơn. Nhƣng khoảng cách giữa các công ty RFID và phi RFID chỉ 0,004% không đáng kể so với số tiền đƣợc đầu tƣ công nghệ RFID. Bài báo này, sử dụng hàm sản xuất Cobb Douglas điều tra những ảnh hƣởng của công nghệ RFID đối với năng suất lao động của chuỗi cung ứng bán lẻ ở Hoa Kỳ với các yếu tố là tổng sản lƣợng, lao động, vốn. Có một số hạn chế trong nghiên cứu này: Thứ nhất, biện pháp đầu ra trong ngành bán lẻ nên là thu nhập giá trị gia tăng. Tuy nhiên, không dễ tính đƣợc thu nhập giá trị gia tăng, ví dụ nhƣ bảo hành miễn phí một năm là một tính năng giá trị gia tăng. Sự cải tiến dịch vụ của ngành bán lẻ thông qua việc áp dụng RFID rất khó nắm bắt với dữ liệu báo cáo tài chính. Trong báo cáo này, thu nhập gộp đƣợc sử dụng cho các đại lý đầu ra bán lẻ, ƣớc tính năng suất lao động cao hơn rất nhiều so với thu nhập có giá trị trong ngành bán lẻ. Hạn chế thứ hai là hiệu quả kinh tế đối với các công ty con của RFID do có những lợi thế về chi phí cho việc áp dụng công nghệ RFID do quy mô của công ty. Hạn chế thứ ba là vì đầu tƣ RFID liên quan đến đầu tƣ CNTT, việc giới thiệu số lƣợng nhân viên IT và lƣợng đầu tƣ CNTT có thể làm tăng hồi quy chức năng sản xuất trong bài báo này. (8) Aurelia Rybak, Aleksandra Rybak (2016), Possible strategies for hard coal mining in Poland as a result of production function analysis, The Journal of Resource Policy [9] Nghiên cứu này bao gồm phân tích quy trình sản xuất than đá ở Ba Lan với các chỉ tiêu đƣợc lựa chọn nhƣ năng suất, năng suất cận biên và sự thay thế các yếu tố sản xuất. Tổ chức hiện tại của quá trình khai thác than cứng chủ yếu là do các nền kinh tế giảm quy mô, tổn thất năng suất trung bình và biên. Mô hình tĩnh của hàm sản xuất cho thấy giảm 50% năng suất trung bình trong những năm 2005 2013. Điều này chỉ ra việc sử dụng sai các yếu tố sản xuất hiện có và đặt ra mối đe dọa cho sự tồn tại của các công ty khai thác mỏ. Việc giảm chi phí sản xuất sẽ không https://giaoan.net/

17 tránh khỏi trong tình huống này. Kết quả thu đƣợc của phân tích đã dẫn đến việc tạo ra hai chiến lƣợc sáng tạo về: sản xuất khai thác than linh hoạt và ổn định.

(9)Florin Marius Pavelescu(2013), Methodological considerations regarding the estimated returns to scale in case of Cobb Douglas production function, 1st International Conference “Economic Scientific ResearchTheoretical, Empirical and Practical Approaches”, ESPERA 2013 [11]

Tác giả xem xét trong trƣờng hợp hàm sản xuất Cobb-Douglas ƣớc tính khả thi của quy mô hồi quy bị hạn chế bởi tăng trƣởng sản lƣợng và hiện tƣợng cộng tuyến xảy ra trong quá trình lập dự toán. Một mặt, tác giả đề xuất một phƣơng pháp phân tích nhằm nhấn mạnh vai trò của độ co dãn thích hợp của đầu ra liên quan đến các yếu tố sản xuất, mặc khác xem xét tác động của hiện tƣợng cộng tuyến trong việc ƣớc lƣợng lợi nhuận phù hợp với quy mô. Phƣơng pháp phân tích đề xuất thực tế đƣợc sử dụng bằng cách xem xét các số liệu thống kê liên quan đến chu kỳ hai thập kỷ của nền kinh tế Romania. Tác giả sử dụng hàm sản xuất Cobb-Douglas đánh giá mối quan hệ giữa các yếu tố đầu vào chỉ số lao động có việc làm và chỉ số tài sản cố định với chỉ số thu nhập quốc gia. 1.3.2. Các nghiên cứu trong nước (1) Lê văn Dụy (2005) “Áp dụng hàm sản xuất Cobb Douglas để đo lường hiệu quả sản xuất” [3] Tác giả đã thử nghiệm trên số liệu điều tra doanh nghiệp 1/4/2001. Kết quả ƣớc lƣợng các thông số của mô hình Cobb Douglas cho thấy hoàn toàn có thể áp dụng để nghiên cứu về đóng góp của lao động, vốn, trình độ công nghệ và tổ chức của các ngành công nghiệp cũng nhƣ các thành phần kinh tế đƣợc nghiên cứu. Mặc dù, hàm Cobb Douglas để nghiên cứu thực tiễn kinh tế còn có phần gƣợng ép song việc với ứng dụng khá dễ dàng và dễ cả trong ƣớc lƣợng, thêm vào đó hàm này cũng phản ánh đƣợc xu thế của sản xuất do vậy đƣợc nhiều nƣớc trên thế giới áp dụng. (2) Phạm Văn Hùng (2005) “Phương pháp xác định khả năng sản xuất nông nghiệp của hộ nông dân”[5] Tác giả đã sử dụng mô hình Cobb Douglas để định lƣợng khả năng sản xuất của nông hộ. Theo đó, tác giả đã xây dựng mô hình thực nghiệm dƣới dạng https://giaoan.net/

18 Logarith tuyến tính với 9 biến quan sát. Mô hình đƣợc ƣớc lƣợng bằng phƣơng pháp “hiệu ứng cố định của hộ” với số liệu kết hợp (Panel Data) cho 2 mức và sử dụng phần mềm Limdep 7.0 để ƣớc lƣợng. Với việc ứng dụng mô hình Cobb Douglas vào đánh giá khả năng sản xuất của nông hộ, tác giả nhận thấy việc xác định đƣợc cụ thể năng lực sản xuất và các yếu tố tác động đến năng lực sản xuất của nông hộ là rất quan trọng, bởi chúng giúp cho nhà nghiên cứu tìm ra đƣợc giải pháp nâng cao khả năng của hộ. Với đề xuất sử dụng phƣơng pháp “hiệu ứng cố định của hộ” khi kiểm định mô hình Cobb Douglas, tác giả chỉ ra yêu cầu đối với bộ số liệu theo dạng Panel Data và phần mềm kinh tế lƣợng có chức năng phân tích hiệu ứng cố định và hiệu ứng ngẫu nhiên. Kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra mô hình Cobb Douglas và phƣơng pháp thực hiện này có thể ứng dụng trong nhiều lĩnh vực sản xuất khác của nền kinh tế với quy mô rộng hơn nhƣ doanh nghiệp, ngành, vùng. (3) Nguyễn Hữu Đặng (2012) “Hiệu quả kỹ thuật và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kỹ thuật của hộ trồng lúa ở đồng bằng sông Cửu Long, Việt Nam trong giai đoạn 2008 2011”[4] Tác giả đã sử dụng mô hình Cobb Douglas để phân tích hiệu quả sản xuất của các hộ tại địa bàn nghiên cứu. Với 8 biến độc lập và 3 biến giả, nghiên cứu chỉ ra đƣợc khả năng sản xuất có thể tăng thêm 11,04% với các nguồn lực hiện có và các kỹ thuật phù hợp. Đồng thời thông qua kiểm định mô hình này, tác giả còn chỉ ra các yếu tố gây cản trở sự tăng trƣởng hiệu quả sản xuất của nông hộ. (4) Phạm Thế Anh và Nguyễn Đức Hùng (2013) “Tác động của thể chế môi trường kinh doanh đến kết quả hoạt động của các doanh nghiệp ở Việt Nam” [1] đã sử dụng mô hình Cobb Douglas trong việc phân tích tác động của thể chế môi trƣờng kinh doanh và quản chế của cấp độ doanh nghiệp đến năng suất và kết quả hoạt động của doanh nghiệp Việt Nam trong giai đoạn 2006 2012. Kết quả hồi quy dữ liệu mảng với phƣơng pháp “hiệu ứng cố định” cho thấy bất kỳ sự cải thiện nào trong các yếu tố môi trƣờng kinh doanh đều có thể làm tăng kết quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Kết quả nghiên cứu này khẳng định việc sử dụng mô hình Cobb Douglas trong đánh giá ảnh hƣởng của các yếu tố môi trƣờng tới hiệu quả sản xuất kinh doanh là phù hợp và từ đó đƣa ra những đề xuất về phù hợp nhằm cải thiện chất lƣợng môi trƣờng kinh doanh. https://giaoan.net/

19 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH TẠI CÁC DOANH NGHIỆP NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƢỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN 2008 ĐẾN 2016 2.1. Khái quát về thực trạng sản xuất kinh doanh của các công ty niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam 2.1.1 Các hoạt động sản xuất kinh doanh chính tại các doanh nghiệp dệt may Việt Nam Dệt may là ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam trong những năm qua. Năm 2013, sản phẩm dệt may nƣớc ta đã xuất khẩu đến hơn 180 nƣớc và vùng lãnh thổ với kim ngạch xuất khẩu đạt 17,9 tỷ USD; chiếm 13,6% tổng kim ngạch xuất khẩu Việt Nam và 10,5% GDP cả nƣớc. Tốc độ tăng trƣởng dệt may trong giai đoạn 2008 2013 đạt 14,5%/năm đƣa nƣớc ta trở thành một trong những quốc gia có tốc độ tăng trƣởng kim ngạch xuất khẩu dệt may nhanh nhất thế giới. Hiện cả nƣớc có khoảng 6000 doanh nghiệp dệt may, thu hút hơn 2,5 triệu lao động (chiếm ¼ lao động của khu vực kinh tế công nghiệp). Theo số liệu của VITAS, mỗi tỷ USD xuất khẩu dệt may có thể tạo ra việc làm cho 150 200 nghìn lao động, trong đó có 100 nghìn lao động trong doanh nghiệp dệt may và 50 100 nghìn lao động tại các doanh nghiệp phụ trợ. Phần lớn các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực kinh tế tƣ nhân (chiếm 84%), tập trung ở Đông Nam Bộ (60%) và đồng bằng sông Hồng. Các doanh nghiệp dệt may chiếm khoảng 70% tổng số doanh nghiệp trong ngành với hình thức xuất khẩu chủ yếu là gia công (CMT: 85%). Bảng 2.1. Kế hoạch phát triển sản xuất kinh doanh ngành dệt may giai đoạn 2015 2020 STT Chỉ tiêu ĐVT Năm 2015 Năm 2020 1 Doanh thu Tỷ USD 18 21 27 30 2 Kim ngạch xuất khẩu Tr USD 18000 25000 3 Lao động 1000 ngƣời 3500 4500 4 Sản phẩm chủ yếu Bông xơ 1000 tấn 40 60 https://giaoan.net/

20 STT Chỉ tiêu ĐVT Năm 2015 Năm 2020 - Xơ, sợi tổng hợp 1000 tấn 210 300 Sợi các loại 1000 tấn 500 650 Vải các loại Tr m2 1500 2000 Sản phẩm may Tr SP 2850 4000 5 Tỷ lệ nội địa hóa % 60 70 Nguồn: Quyết định 36/2008/QĐ TTg Tuy nhiên, năng suất lao động khu vực sản xuất của Việt Nam rất thấp. Chỉ số năng suất lao động khu vực sản xuất của nƣớc ta chỉ đạt 2,4 trong khi các quốc gia khác nhƣ Trung Quốc, Indonesia cao hơn nhiều (6,9 và 5,2). Đây là một trong những điểm yếu nhất của dệt may Việt Nam. Hình 2.1. Chỉ số năng suất lao động khu vực sản xuất Nguồn: UNIDO China statistical yearbook Tình hình xuất khẩu Kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam tăng đều qua các năm và trở thành mặt hàng có giá trị xuất khẩu lớn thứ 2. Năm 2013, kim ngạch xuất khẩu dệt may đạt 17,9 tỷ USD, tăng 18,5% so với cùng kỳ, chiếm 13,6% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam. https://giaoan.net/

21 Hình 2.2. Giá trị xuất khẩu dệt may Việt Nam Xuất khẩu hàng dệt may của các doanh nghiệp có vốn đầu tƣ nƣớc ngoài (FDI) đạt kim ngạch cao hơn so với các doanh nghiệp trong nƣớc. Năm 2005, doanh nghiệp FDI chỉ đạt 2,14 tỷ USD (chiếm 44% tổng kim ngach xuất khẩu) đến 2013 đã là 10,7 tỷ USD (chiếm 59,4% kim ngạch xuất khẩu) trong khi doanh nghiệp trong nƣớc chỉ đạt đƣợc 7,3 tỷ USD.

Nguồn: Tổng cục thống kê Hình 2.3. Giá trị xuất khẩu doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp trong nƣớc Đối tác nhập khẩu hàng dệt may lớn nhất của Việt Nam gồm: Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản và Hàn Quốc. Năm 2013, tổng kim ngạch xuất sang 4 thị trƣờng này đạt https://giaoan.net/

22 15,3 tỷ USD (chiếm 85,5% kim ngạch toàn ngành) trong đó dẫn đầu là Hoa Kỳ với 48% tổng kim ngạch. Về nhập khẩu: Giá trị nhập khẩu của ngành dệt may liên tục tăng qua các năm với CAGR trong giai đoạn 2009 2013 là 20,5%. Năm 2013 giá trị nhập khẩu đệt may đạt 13,547 triệu USD, chiếm 10,25% tổng kim ngạch nhập khẩu. Trong cơ cấu nhập khẩu, vải chiếm tỷ trọng chủ yếu (chiếm 62% tổng kim ngạch nhập khẩu). Nguồn: VITAS Hình 2.4. Giá trị nhập khẩu dệt may (triệu USD) Về thực trạng chuỗi giá trị của ngành dệt may Đối với nguồn cung cấp nguyên liệu đầu vào: Hiện nƣớc ta có khoảng 10 nghìn ha trồng bông với sản lƣợng chỉ đáp ứng 2% nhu cầu sản xuất. Nguyên nhân chính dẫn tơi sự kém phát triển là do nƣớc ta không có lợi thế cạnh tranh tự nhiên và không chú trọng đầu tƣ trong việc trồng bông và sản xuất xơ, diện tích trồng bông còn manh mún và diện tích trồng bông còn ít. Hơn nữa việc trồng bông chịu tác động nhiều bởi điều kiện thời tiết, khí hậu, trình độ thâm canh của nông dân chƣa tốt, không có hệ thống thủy lợi hỗ trợ, điều kiện trồng trọt dựa vào thiên nhiên, sản xuất thu hoạch bằng tay nên chất lƣợng thấp mà giá thành lại cao, không cạnh tranh đƣợc với các nƣớc ở Bắc Mỹ và Châu Phi. Cả nƣớc hiện sử dụng khoảng 600 https://giaoan.net/

23 nghìn tấn bông tƣ nhiên, 400 nghìn tấn xơ các loại. Tuy nhiên, Việt Nam phải nhập khẩu 99% nhu cầu về bông, 54% nhu cầu về xơ.

Hình 2.5. Chuỗi giá trị ngành dệt may Việt nam Về ngành kéo sợi Việt Nam: thời gian qua ngành này có sự phát triển thuận lợi do phát huy đƣợc lợi thế cạnh tranh về chi phí đầu vào (nhân công và tiền thuê đất) thấp so với các nƣớc; và do nhu cầu sợi của thị trƣờng thế giới tăng nhanh trong những năm gần đây. Tuy nhiên, đa số sợi sản xuất trong nƣớc đƣợc xuất khẩu trong khi các doanh nghiệp dệt trong nƣớc lại nhập khẩu sợi từ nƣớc ngoài do cung và cầu trong nƣớc chƣa phù hợp với nhau về số lƣợng và chất lƣợng sợi. Nƣớc ta hiện xuất khẩu hơn 61% sợi, tập trung vào các thị trƣờng nhƣ Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Hàn Quốc, Indonesia và Thái Lan. Sản phẩm sợi của Việt Nam chƣa đa dạng về chủng loại và chất lƣợng chƣa cao, mới chỉ tập trung ở phân khúc sản phẩm cấp thấp và trung bình nên không đáp ứng đƣợc nhu cầu của các doanh nghiệp dệt may hàng cao cấp đòi hỏi nhiều loại nguyên liệu sợi khác nhau với các loại nguyên liệu đầu vào đặc biệt, thiết bị sản xuất hiện đại. Hiện nay nƣớc ta có khoảng trên 100 nhà máy kéo sợi với tổng công suất trên 700 nghìn tấn sợi bông nhân tạo. Tuy nhiên, đa số đều có chất lƣợng không đảm bảo nên chủ yếu để xuất khẩu, sản xuất https://giaoan.net/

24 khăn hoặc các sản phẩm phụ. Vì thế, ngành dệt may vẫn phải phụ thuộc vào nguồn sợi nhập khẩu. Về ngành dệt: vai trò của ngành dệt đối với ngành may và toàn ngành dệt may là rất lớn vì vải là yếu tố quan trọng quyết định chi phí và chất lƣợng cuối cùng của sản phẩm may mặc. Tuy nhiên cho tới nay, ngành dệt chƣa có đƣợc sự phát triển nhƣ kỳ vọng. Bên cạnh yếu tố chất lƣợng không đảm bảo thì sản lƣợng ngành dệt cũng không đủ để đáp ứng nhu cầu của ngành may. Số lƣợng vải hàng năm mà nƣớc ta phải nhập khẩu chiếm tới khoảng 86% nhu cầu. Nguyên nhân của sự yếu kém trong sản xuất của ngành dệt này là do: vấn đề mâu thuẫn về chính sách của nhà nƣớc với khuyến khích đầu tƣ vào ngành dệt và chính sách hạn chế liên quan đến ngành công nghiệp gây ô nhiễm môi trƣờng; quy mô doanh nghiệp dệt nhỏ, thiếu nhân lực quản lý giỏi và công nghệ lạc hậu; thiếu các cụm công nghiệp dệt may để hỗ trợ phát triển. Về ngành may: Ngành may xuất khẩu Việt Nam phát triển nhanh chóng sau khi Hiệp định thƣơng mại song phƣơng với Hoa Kỳ có hiệu lực từ sau 2001. Tuy nhiên các doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm may mặc hiện vẫn đang sản xuất theo phƣơng thức gia công đơn giản (CMT) chiếm khoảng 85% kim ngạch xuất khẩu còn FOB chỉ khoảng 13% và ODM chỉ khoảng 2%. Nguyên nhân là do ngành may không chủ động đƣợc nguồn nguyên liệu, khả năng quản lý yếu và khả năng huy động vốn thấp. Đặc biệt, ngành may mặc còn rất yếu ở khâu thiết kế sản phẩm vì thiếu các nhà thiết kế giỏi, khó tiếp cận và thiếu thông tin về khách hàng, xa thị trƣờng tiêu thụ cuối cùng. Hoạt động xuất khẩu của ngành dệt may phụ thuộc vào các nhà buôn nƣớc ngoài, họ đến từ Hongkong, Đài Loan và Hàn Quốc. Các doanh nghiệp dệt may không có đƣợc liên kết với những ngƣời tiêu dùng sản phẩm cuối cùng mà chỉ thực hiện gia công lại cho các nhà sản xuất khu vực. 2.1.2. Khái quát về kết quả sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam Tính đến cuối năm 2016, có 16 doanh nghiệp ngành dệt may trên các sàn chứng khoán (HNX, HOSE và UPCoM) đã tạo ra tổng mức doanh thu thuần https://giaoan.net/

Tỷ trọng doanh thu và lợi nhuận của 3 doanh nghiệp đầu ngành dệt may Bảng 2.2. Kết quả kinh doanh của 16 doanh nghiệp dệt may năm 2016 Trong năm vừa qua, ngành dệt may có khá nhiều doanh nghiệp lớn đƣa cổ phiếu lên sàn giao dịch chứng khoán tập trung. Trong đó, Tổng Công ty May Việt https://giaoan.net/

25 35,613 tỷ đồng, tăng hơn 10%; tổng lợi nhuận thu về 1,376 tỷ đồng, nhích nhẹ 3% so với con số đạt được trong năm 2015.

Trong đó, chỉ tính riêng ba doanh nghiệp đứng đầu, là Tập đoàn Dệt may (VGT), Việt Tiến (VGG) và Thành Công (TCM), thì tổng doanh thu đạt đƣợc hơn 24,626 tỷ đồng, mức lãi ròng thu về hơn 867 tỷ đồng, cùng chiếm đến 60 70% kết quả toàn ngành. Hình 2.6.

26 Tiến (VGG) gây ấn tƣợng mạnh nhất khi trở thành doanh nghiệp dẫn đầu về lãi ròng với 380 tỷ đồng, tăng 22% so với thực hiện năm 2015 (doanh thu thuần trong năm thu về 7,520 tỷ đồng, tăng 16%). Kế đến là Tập đoàn Dệt may Việt Nam (VGT), mặc dù doanh thu tăng gần gấp đôi với 871 tỷ đồng, tuy nhiên giá vốn cao và các khoản chi phí không đƣợc kiểm soát tốt đã khiến lãi thuần giảm 22%. Theo đó, lãi ròng đạt gần 268 tỷ đồng, giảm 30% so với thực hiện năm 2015. Một doanh nghiệp mới lên sàn khác gây bất ngờ không kém là Công ty cổ phần May mặc Bình Dƣơng (BDG), mặc dù bối cảnh ngành trong năm 2016 không mấy khả quan nhƣng đơn vị này vẫn ghi nhận tăng trƣởng tại cả hai chỉ tiêu doanh thu và lợi nhuận sau thuế. Cụ thể, doanh thu năm 2016 đạt 1,476 tỷ đồng, tăng hơn 23%, đồng thời vƣợt nhẹ 8% kế hoạch; lợi nhuận sau thuế tăng gấp 7 lần lên mức 85 tỷ đồng. Trong đó, tính riêng quý 4 thì lãi ròng đạt 26 tỷ đồng, tăng nổi bật 2,617% so với cùng kỳ năm trƣớc. Tuy nhiên theo giải trình từ phía Công ty, sở dĩ có sự chênh lệch lớn trên do tháng 12/2015 đƣợc tính vào niên độ tài chính năm 2016, nên quý 4/2016 ghi nhận kết quả của 3 tháng, trong khi cùng kỳ năm 2015 chỉ ghi nhận của 2 tháng (tháng 10 và tháng 11). Ngoài ra, doanh nghiệp sợi Damsan (HOSE: ADS) cũng đạt đƣợc mức tăng khá ấn tƣợng về lãi ròng, tăng 209% lên mức 36 tỷ đồng, trong khi doanh thu chỉ tăng nhẹ 18%. Đvt: Tỷ đồng Hình 2.7. KQKD của 5 doanh nghiệp dệt may mới đƣa cổ phiếu lên sàn năm 2016 https://giaoan.net/

27 Trong các công ty mới niêm yết thì May Phú Thành (MPT) là kém khả quan hơn cả khi doanh thu mang về hơn 133 tỷ đồng, tăng 47% so với năm 2015; song, lãi từ hoạt động bán chứng khoán giảm mạnh, từ mức hơn 11 tỷ đồng chỉ còn vỏn vẹn 105 triệu, doanh thu tài chính theo đó giảm 6.5 lần. Kết quả là, lợi nhuận sau thuế cổ đông công ty mẹ chỉ đạt 6 tỷ, giảm 50% so với con số 12 tỷ đồng năm trƣớc đó. Trái ngƣợc với kết quả khả quan của các công ty mới gia nhập sàn chứng khoán Việt Nam, Công ty CP Dệt may Đầu tƣ Thƣơng mại Thành Công (TCM) khép lại năm 2016 không trọn vẹn với doanh thu 3,070 tỷ đồng, tăng nhẹ 10%, tuy nhiên giá vốn tăng cao khiến lợi nhuận sau thuế chỉ còn 114 tỷ đồng, giảm 25% so với năm trƣớc. Kết quả này thực sự không quá bất ngờ cho giới đầu tƣ, khi mà tại ĐHĐCĐ thƣờng niên 2016, Ban lãnh đạo Công ty cũng đã nhận định năm này sẽ là một năm khó khăn bởi chi phí tăng cao cũng nhƣ thị trƣờng xuất khẩu biến động khó dự báo. Với doanh thu và lãi ròng 2016 đều không đạt chỉ tiêu (tƣơng ứng thực hiện 94% và 72%), năm 2017 Công ty đề ra kế hoạch tƣơng đối khiêm tốn, doanh thu chỉ tăng nhẹ lên mức 3,243 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế kỳ vọng tăng 55%, đạt 178 tỷ đồng.

Tình trạng giảm lãi cũng diễn ra tại Everpia (EVE), doanh thu năm 2016 đạt 866 tỷ đồng, giảm nhẹ so với năm 2015, chi phí tăng, cộng với khoản lỗ khác phát sinh gần 10 tỷ đồng khiến lãi ròng giảm đáng kể, chỉ còn 84 tỷ đồng (năm 2015 đạt hơn 113 tỷ Nhƣngđồng).sản xuất kinh doanh sụt giảm nhất thì phải kể đến May Phú Thịnh Nhà Bè (NPS), ĐHĐCĐ bất thƣờng năm 2016 cổ đông đã thông qua quyết định ngừng hoạt động sản xuất may mặc và hủy niêm yết tự nguyện tại Sở GDCK Hà Nội (HNX) sau 10 năm lên sàn. Nguyên nhân là do nguồn hàng không ổn định, lao động khan hiếm và chi phí tăng cao. Kể từ năm 2012 đến nay, doanh thu tại NPS liên tục sụt giảm với tốc độ trung bình giảm 6% mỗi năm, kéo theo lợi nhuận sau thuế lao dốc mạnh và tính đến năm 2016 thì chính thức báo lỗ 2 tỷ đồng trong khi doanh thu đạt 33 tỷ, giảm hơn 21% so với năm 2015. https://giaoan.net/

28 Đvt: Tỷ đồng

Hình 2.8. Kết quả kinh doanh của 11 doanh nghiệp dệt may đã đƣa cp lên sàn từ trƣớc 2016 Ngƣợc lại, Công ty Sản xuất kinh doanh và Xuất nhập khẩu Bình Thạnh (GIL) kết thúc năm 2016 với mức tăng trƣởng xấp xỉ 19% cho cả doanh thu và lãi ròng, lần lƣợt đạt 1,290 tỷ và 79 tỷ đồng. Sự khởi sắc kinh doanh tại GIL đã đƣợc ghi nhận từ sớm, sau 6 tháng đầu năm, GIL đã thực hiện đƣợc 63 tỷ đồng lãi ròng, tăng trƣởng 123% và gần tƣơng đƣơng với mức thực hiện đƣợc trong cả năm 2015. Nguyên nhân đƣợc GIL cho biết là nhờ đơn hàng gia tăng. Tuy nhiên, giai đoạn cuối năm, trƣớc sự biến động tỷ giá, cùng với những đơn hàng giá trị cao chƣa đến thời gian giao hàng, tình hình kinh doanh quay đầu giảm sút. Công ty Đầu tƣ và Thƣơng mại TNG (TNG) thì doanh thu tuy giảm nhẹ, đạt 1,888 tỷ đồng, nhƣng các chi phí đƣợc tiết giảm đáng kể nên kết thúc năm 2016, thu về hơn 81 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng 14% so với năm 2015. 2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu 2.2.1. Mô hình nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu Mô hình nghiên cứu đƣợc thiết lập dựa trên nghiên cứu của Lê văn Dụy [3] về ứng dụng hàm sản xuất Cobb Douglas trong đo lƣờng hiệu quả sản xuất. Theo đó trong hoạt động sản xuất có ba yếu tố tác động đến hiệu quả sản xuất của các doanh nghiệp là lao động sống (L); công cụ máy móc, nguyên vật liệu (vốn, K), https://giaoan.net/

Lao động là việc sử dụng con ngƣời trong quá trình sản xuất kinh doanh. Với doanh nghiệp có đội ngũ lao động tốt về cả lƣợng và chất sẽ có tính quyết định đến hiệu quả sản xuất kinh doanh. Vì vậy, nghiên cứu đƣa ra giả thuyết: H1: Nhân tố Lao động có tác động dƣơng tới hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp Vốn bao gồm vốn đầu tƣ vào giá trị tài sản cố định, mua sắm nguyên vật liệu nhiên liệu và công cụ… cũng có tác động lớn đến việc gia tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh. Vì vậy, nghiên cứu đƣa ra giả thuyết: Lao động Tài sản cố định Doanh thu thuần/ Lợi nhuận thuần hoạt động sản xuất kinh doanh H1 11 H2 https://giaoan.net/

29 trình độ khoa học kỹ thuật, khả năng tổ chức quản lý doanh nghiệp (các yếu tố tổng hợp, A).Sản xuất phát triển nhanh hay chậm là tùy thuộc vào việc sử dụng các yếu tố lao động và vốn nhƣ thế nào, đồng thời cũng phụ thuộc vào các yếu tố tổng hợp. Mô hình nghiên cứu đƣợc đề xuất nhƣ sau: Qt = (1)

Trong đó: Q: Doanh thu thuần hoạt động kinh doanh hoặc lợi nhuận thuần hoạt động kinh doanhA:Các yếu tố tổng hợp:trình độ khoa học kỹ thuật, khả năng tổ chức quản lý của doanh nghiệp nói riêng và toàn xã hội nói chung.

L: yếu tố về lao động (số lƣợng ngƣời lao động, thu nhập bình quân)

K: yếu tố vốn (Tổng tài sản cố định, tổng vốn)

30 H2: Nhân tố vốn có tác động dƣơng tới hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. 2.2.2. Cơ sở dữ liệu và phương pháp thu thập Thống kê mô tả mẫu Mẫu thu thập đƣợc tiến hành phân loại theo các nhóm đƣợc định sẵn bằng các kỹ thuật thống kê mô tả. Trung bình mẫu (mean) trong thống kê là một đại lƣợng mô tả thống kê, đƣợc tính ra bằng cách lấy tổng giá trị của toàn bộ các quan sát trong tập chia cho số lƣợng các quan sát trong tập. Để ứng dụng đƣợc phƣơng pháp hồi quy cần có ba chuỗi số liệu tƣơng thích nhau đó là: Q (giá trị sản lƣợng hoặc giá trị gia tăng sản lƣợng qua các năm); L (số lƣợng lao động đƣợc sử dụng để tạo Q của các năm tƣơng ứng) và K (số vốn đƣợc sử dụng kết hợp với lao động để tạo ra Q). Dãy số liệu này có số quan sát tối thiểu là 5*3=15 quan sát (theo quy tắc nhân 5). Dữ liệu đƣợc thu thập trên báo cáo tài chính của các công ty dệt may đang niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam. Hiện nay có 16 công ty đang niêm yết, nhƣng loại 5 công ty do không đủ dữ liệu cung cấp theo yêu cầu (xem Phụ lục 1 Danh sách các công ty dệt may niêm yết trên các sàn giao dịch chứng khoán tại Việt Nam). Dãy số liệu lấy có độ dài 9 năm từ 2008 đến 2016 với các dữ liệu về: Doanh thu thuần hoạt động sản xuất kinh doanh, Lợi nhuận thuần hoạt động sản xuất kinh doanh, tổng số lao động, thu nhập trung bình của ngƣời lao động, tổng giá trị tài sản cố định và tổng vốn kinh doanh.Các dữ liệu thu thập đƣợc thống kê qua bảng tính excel. 2.2.3. Phương pháp phân tích dữ liệu Dữ liệu đƣợc phân tích với sự hỗ trợ của phần mềm Stata qua các bƣớc nhƣsau: Phân tích hồi quy Để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu phƣơng pháp phân tích hồi quy sẽ đƣợc sử dụng. Phƣơng pháp ƣớc lƣợng hồi quy giữa biến phụ thuộc và các biến độc lập trong mô hình sử dụng phƣơng pháp hồi quy dữ liệu bảng (panel data) với các mô hình FEM (Fixed effect) và REM (Random effect).Tiêu chuẩn kiểm định các giả thuyết nghiên cứu lấy theo thông lệ ở mức ý nghĩa 5%. Các giá trị p value của https://giaoan.net/

 Các mẫu ngẫu nhiên khác nhau ít nhƣng có thể cho kết quả ƣớc lƣợng khác nhau nhiều, do Var ( ˆ j) quá lớn. https://giaoan.net/

31 thống kê t tƣơng ứng đƣợc so sánh trực tiếp với giá trị 0.05 để kết luận chấp nhận hay bác bỏ một giả thuyết nghiên cứu. Kiểm định khuyết tật của mô hình hồi quy Hiện tượng đa cộng tuyến Các biến giải thích đƣợc xác định trong một mô hình kinh tế lƣợng xuất phát từ lý thuyết hoặc hiểu biết căn bản về các công việc mà chúng ta đang cố gắng thiết kế mô hình, cũng nhƣ từ kinh nghiệm quá khứ. Dữ liệu về các biến này đặc biệt xuất phát từ những thực nghiệm không kiểm soát và thƣờng tƣơng quan với nhau. Điều này đặc biệt đúng với các biến thời gian thƣờng có xu hƣớng tiềm ẩn thông thƣờng. Ví dụ, dân số và tổng sản phẩm thu nhập quốc nội là hai chuỗi dữ liệu tƣơng quan chặt chẽ lẫn nhau. Có hai loại đa cộng tuyến: A1. Đa cộng tuyến chính xác Nếu hai hoặc nhiều hơn hai biến độc lập có quan hệ tuyến tính giữa hai hoặc giữa nhiều biến, chúng ta có đa cộng tuyến chính xác hoặc hoàn hảo. Ở đây ví dụ 3 biến X1, X2, X3 trong đó X1 phụ thuộc vào cả hai biến X2 và X3 A2. Gần đa cộng tuyến Khi các biến giải thích tƣơng quan gần nhƣ tuyến tính, các phƣơng trình chuẩn có thể thƣờng đƣợc giải để có những ƣớc lƣợng duy nhất. Trong trƣờng hợp này ví dụ ba biến X1, X2, X3 trong đó X1 chỉ phụ thuộc vào X2 hoặc X3. Hậu quả của đa cộng tuyến:  Khi có hiện tƣợng đa cộng tuyến trong mô hình, chúng ta có thể sẽ gặp phải những hậu quả sau:  Sai số chuẩn của các hệ số hồi quy lớn, làm cho khoảng tin cậy lớn và thống kê t ít ý nghĩa và khi đó các ƣớc lƣợng không thật chính xác. Chúng ta dễ đi đến không có cơ sở bác bỏ giả thuyết “không ” nhƣng trong thực tế không đúng nhƣ vậy. Hay có thể nói có sẽ làm cho chúng ta không xác định đúng tác động của mỗi biến độc lập đến biến phụ thuộc, thậm chí các hệ số hồi quy ƣớc lƣợng sai dấu.

32 Nhƣng trong việc dự báo thì hiện tƣợng đa cộng tuyến chúng ta có thể bỏ qua và vẫn chấp nhận hiện ƣợng này trong việc dự báo. Kiểm định tự tương quan Thông thƣờng, nếu biến phụ thuộc có tƣơng quan với một biến độc lập đƣợc chọn, thì biến độc lập là biến dự báo tốt, nhƣng nếu các biến độc lập có tƣơng quan với nhau sẽ khiến mô hình trở nên nhạy cảm hơn với các tính chất lạ thƣờng của mẫu, cụ thể là dễ có nguy cơ rơi vào tình trạng quá khớp và hạn chế khả năng tổng quát hoá của mô hình (điều này cũng tƣơng tự nhƣ hiện tƣợng đa cộng tuyến khi ta dùng hồi quy tuyến tính). Vì vậy, nếu muốn thêm biến độc lập vào mô hình, thì biến ấy phải có tƣơng quan với biến phụ thuộc nhƣng không (hoặc ít) tƣơng quan với các biến độc lập trƣớc đó. Phƣơng pháp cơ bản là ta bắt đầu với biến có tính dự báo nhiều nhất rồi chọn các biến bổ sung để góp phần làm tăng tính dự báo.

Giả thiết: Ho: Không có hiện tƣợng tự tƣơng quan. H1: Có hiện tƣợng tự tƣơng quan. Với mức ý nghĩa  miền bác bỏ là: p-value< Kiểm định phương sai thay đổi Để kiểm tra xem phƣơng sai của mô hình có thay đổi không, nghiên cứu thực hiện kiểm định Heteroskedasticity Test White. Giả thiết: Ho: Không có hiện tƣợng phƣơng sai thay đổi H1: Có hiện tƣợng phƣơng sai thay đổi Với mức ý nghĩa  miền bác bỏ là: p value> (Ramanthan, 2003) Các hệ số cần quan tâm trong mô hình hồi quy : Hệ số xác định R2: Theo Hoàng Trọng (2005), các nhà nghiên cứu sử dụng hệ số xác định R² (R square) để đánh giá mức độ phù hợp của mô hình nghiên cứu, nó đo lƣờng tỉ lệ tƣơng quan của phƣơng sai biến phụ thuộc mà trị trung bình của nó đƣợc giải thích bằng các biến độc lập. Giá trị của R2 càng cao thì khả năng giải thích của mô hình hồi quy càng lớn và việc dự đoán biến phụ thuộc càng chính xác. Ngoài ra, hệ số xác định R² đƣợc chứng minh là hàm không giảm theo số biến độc lập đƣợc đƣa vào mô hình, tuy nhiên không phải phƣơng trình càng có nhiều biến sẽ https://giaoan.net/

33 càng phù hợp hơn với dữ liệu, R² có khuynh hƣớng là một yếu tố lạc quan của thƣớc đo sự phù hợp của mô hình đối với dữ liệu trong trƣờng hợp có một biến giải thích trong mô hình. Để xem xét khả năng giải thích của mô hình hệ số R2 hiệu chỉnh đƣợc sử dụng (Gujarari, 2003). Nhƣ vậy, trong hồi quy tuyến tính thƣờng dùng hệ số R2 điều chỉnh để đánh giá độ phù hợp của mô hình vì nó không thổi phồng mức độ phù hợp của mô hình. 2.2.4. Phương pháp kiểm định Để ƣớc lƣợng các thông số của hàm Cobb Douglass, nghiên cứu sử dụng là phƣơng pháp hồi quy. Để ứng dụng phƣơng pháp này, ngƣời ta đƣa mô hình (1) về dạng tuyến tính bằng các Logarit hóa hai vế của công thức (1) đƣợc dạng sau: Log(Q) = Log(A) + Log(L) + (1 ) Log(K) (7) Áp dụng phƣơng pháp hồi quy cho mô hình (7) với ba dãy số Log(Q), Log(L), Log(K) sẽ có Log(A), , và (1 ). Lấy giá trị đối Log của Log (A) sẽ tìm đƣợc A. Để ứng dụng phƣơng pháp hồi quy cần thì yêu cầu đặt ra đó là việc hạch toán các chỉ tiêu Q, L và K phải chuẩn xác. 2.3. Kết quả phân tích dữ liệu 2.3.1. Kết quả điều tra Qua kiểm định nhận thấy, các yếu tố về thu nhập bình quân của ngƣời lao động và tổng vốn kinh doanh có tác động tới doanh thu và lợi nhuận thuần; Các yếu tố số lƣợng lao động và giá trị tài sản cố định không tác động tới lợi nhuận thuần. Do vậy, mô hình Cobb Douglass đối với các công ty dệt may đang niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam sẽ bao gồm 2 yếu tố tác động là Số lƣợng ngƣời lao động (NLD) và Giá trị tài sản cố định

(TSCD). Biến phụ thuộc là Doanh thu thuần hoạt động sản xuất kinh doanh (REV). Bảng 2.3. Thống kê mô tả các biến của mô hình Cobb Douglass xây dựng đối với các công ty dệt may niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán. Tên biến Số quan sát Trung bình Độ lệch chuẩn Nhỏ nhất Lớn nhất REV 99 642983.5 704490.7 33433 3070640 NLO 99 2341.434 2180.757 120 9592 TSCD 99 170090.7 197744 3456 785643 https://giaoan.net/

34 Bảng 2.4. Ma trận tƣơng quan Ln(Q) Ln(L) Ln(K) Ln(Q) 1 Ln(L) 0.7839* 1 Ln(K) 0.8277* 0.5655* 1 Các biến đều có tƣơng quan với nhau, trong đó Ln(K) có tƣơng quan mạnh nhất với Ln(Q) (0.8277) và biến Ln(L) có tƣơng quan với Ln(Q) yếu hơn với hệ số tƣơng quan đạt 0.7839. Hai biến độc lập Ln(L) và Ln(K) có hệ số tƣơng quan bằng 0.5655 cho thấy hiện tƣợng đa cộng tuyến ít có khả năng xảy ra trong mô hình. Phân tích hồi quy Để đảm bảo hai biến Ln(L) và Ln(K) có thể chạy hồi quy cùng một lúc (hai biến độc lập), nhóm nghiên cứu tiến hành kiểm định đa cộng tuyến trong mô hình trƣớc nhằm loại bỏ khả năng về đa cộng tuyến nếu có. Kết quả kiểm định đa cộng tuyến cho thấy hai biến Ln(L) và Ln(K) không có đa cộng tuyến trong mô hình (với các giá trị VIF đều nhỏ hơn 10) Variable VIF Ln(K) 1.47 Ln(L) 1.47 Nhóm nghiên cứu tiến hành chạy lần lƣợt hai mô hình Fixed effect và Random effect, sau đó sử dụng kiểm định Hausman để tìm ra mô hình phù hợp với dữ liệu nghiên cứu. Bảng 2.5. Kết quả mô hình Fixed effect Ln(Q) Hệ số beta Se t P value Ln(L) 0.758 0.177 4.270 0.000 Ln(K) 0.302 0.101 2.980 0.004 _cons 3.761 1.314 2.860 0.005 R2 0.7972 Bảng 2.6. Kết quả mô hình Random effect https://giaoan.net/

https://giaoan.net/

Constant

Với giá trị p value của kiểm định Hausman bằng 0.3715 lớn hơn 0.05 cho thấy mô hình Random effect đƣợc coi là phù hợp với dữ liệu nghiên cứu. Nhóm nghiên cứu tiến hành kiểm định tự tƣơng quan với mô hình REM: Với p value của kiểm định tự tƣơng quan bằng 0.0798 lớn hơn 0.05 cho thấy mô hình không tồn tại tự tƣơng quan. Với mô hình REM chỉ ra không có tƣơng quan giữa phần dƣ và các biến độc lập nên kiểm định phƣơng sai thay đổi đƣợc bỏ qua trong REM (phải kiểm định phƣơng sai thay đổi nếu chọn mô hình FEM) ng 2.7. Kết quả tổng hợp (1) (2) FEM REM Ln(L) 0.758*** 0.674*** (0.177) (0.121) 0.302*** 0.326*** (0.101) (0.0790) 3.761*** 3.371*** (1.314) (0.899) = 0 3715 = 1.98 chi2(2) = (b B)'[(V b V B)^( 1)](b B) Test: Ho: difference in coefficients not systematic Prob > F = 0.0798 F( 1, 10) = 3.802 H0: no first order autocorrelation test for autocorrelation in panel data

Prob>chi2

35 Ln(Q) Hệ số beta Se t P-value 0.674 0.121 5.570 0.000 Ln(K) 0.326 0.079 4.950 0.000 _cons 3.371 0.899 3.750 0.000 R2 0.8212 ết quả kiểm định Hausman

Wooldridge

Ln(K)

Ln(L)

VARIABLES

K

Bả

36 Observations 99 99 R squared 0.347 Number of i 11 11 Hausman test 0.3715 Autocorrelation 0.0798 R2 0. 7972 0.8212 Standard errors in parentheses *** p<0.01, ** p<0.05, * p<0.1 Phƣơng trình hồi quy đƣợc trình bày nhƣ sau: Ln(Q)= 3.371 + 0.674*Ln(L) + 0.326*Ln(K) Nhóm nghiên cứu tiến hành e mũ cả hai vế để đƣa về dạng hàm sản xuất. Hàm sản suất các doanh nghiệp dệt may đƣợc thể hiện nhƣ sau: Qit=29.10*Lit 0.674 *Kit 0.326 2.3.2. Phân tích kết quả Hàm sản xuất thu đƣợc từ kết quả kiểm định với (α +β) = 1 thuộc dang hàm Cobb Douglas. Nó cho biết tình trạng doanh lợi không thay đổi theo quy mô, có nghĩa là % thay đổi yếu tố đầu vào bằng % thay đổi của yếu tố đầu ra. Khi yếu tố A và K không thay đổi thì khi L tăng thêm 1 đơn vị, doanh thu tăng thêm 0,674 đơn vị. Kết quả hồi quy chỉ ra các biến về lao động và vốn đều có tác động thích cực lên hiệu quả hoạt động sản suất các doanh nghiệp may mặc (hệ số beta dƣơng và p value nhỏ hơn 0.05). Đồng thời với R2 bằng 0.8212 cho thấy mô hình giải thích đƣợc 82.12% sự thay đổi của hiệu quả sản xuất qua các biến về nguồn vốn và lao động. - Tỷ lệ thay thế kỹ thuật cận biên của các công ty dệt may niêm yết: MRTS = = STT MCK TÊN CÔNG TY MRTS 1 EVE Công ty CP Everpia 343,0971 2 GMC Công ty CP sản xuất thƣơng mại Sài Gòn 62,2230 https://giaoan.net/

37 3 KMR Công ty CP Mirae 1391,94 4 TCM Công ty CP Dệt may đầu tƣ Thƣơng mại Thành Công 266,474 5 NPS Công ty CP may Phú Thịnh Nhà Bè 25,2069 6 TET Công ty CP vải sợi may mặc Miền Bắc 386,3078 7 HDM Công ty CP dệt may Huế 103,1663 8 PTG Công ty may xuất khẩu Phan Thiết 31,596 9 TNG Công ty CP đầu tƣ và thƣơng mại TNG 119,8989 10 TTG Công ty CP may Thanh Trì 38,7559 11 VDN Công ty CP Vinatex Đà Nẵng 41,1549 MRTS bình quân 225,4382 Bảng trên cho thấy tỷ lệ thay thế kỹ thuật cận biên của các công ty dệt may niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán trong giai đoạn 2008 2016. Trong đó, KMR là công ty có tỷ lệ này cao nhất, thấp nhất là NPS. Độ co dãn thay thế: = 1 https://giaoan.net/

38 CHƢƠNG 3 PHÁT HIỆN VÀ ĐỀ XUẤT 3.1. Các phát hiện qua nghiên cứu 3.1.1. Mức độ ảnh hưởng của các nhân tố tới hiệu quả sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp - Các yếu tố L và K đều có tác động dƣơng tới Q. Điều này khẳng định giả thuyết đƣa ra là phù hợp Yếu tố L tác động lớn hơn tới Q, điều này là hoàn phù hợp trong hoàn cảnh sản xuất dệt may hiện có của Việt Nam còn phụ thuộc nhiều vào sức ngƣời do chủ yếu là gia công sản phẩm. Yếu tố K có ảnh hƣởng nhất định tới Q. Điều này cho thấy yếu tố về tƣ liệu sản xuất cần đƣợc các doanh nghiệp dệt may quan tâm nhằm giảm áp lực ảnh hƣởng của yếu tố lao động. Tuy nhiên trong điều kiện sản xuất của Việt Nam hiện nay, máy móc chƣa thay thế cho lao động sống, nhất là đối với ngành dệt may thì việc ảnh hƣởng của nhân tố này ở mức độ thấp là điều hoàn toàn phù hợp. Yếu tố tổng hợp A có giá trị tƣơng đối cao, cho thấy ảnh hƣởng của các yếu tố về điều kiện môi trƣờng, công nghệ sản xuất và công nghệ quản trị sẽ tác động không nhỏ tới hiệu quả sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may. 3.1.2. Đề xuất đối với các công ty dệt may trong việc tăng cường hiệu quả sản xuất kinh doanh a/ Phát huy yếu tố con người: Có thể thấy qua kiểm định mô hình hàm sản xuất, yếu tố con ngƣời tỏ ra có ảnh hƣởng quyết định tới hiệu quả sản xuất kinh doanh. Tác động của L là cùng chiều với kết quả kinh doanh của con ngƣời. Chính vì vậy các giải pháp mà ngành dệt may cần phải hƣớng tới đó là tập trung vào làm tốt nguồn đầu vào này. Bao gồm: (1) Gia tăng số lƣợng lao động có trình độ tay nghề nhằm giải quyết các vấn đề còn tồn đọng liên quan đến vận hành tƣ liệu sản xuất và nâng cao chất lƣợng sản phẩm. (2) Cải thiện thu nhập và đời sống văn hóa tinh thần của ngƣời lao động để họ phát huy hết khả năng sáng tạo trong thực hiện công việc đƣợc giao. https://giaoan.net/

39 (3) Chăm lo đến đời sống sức khỏe của ngƣời lao động và gia đình của họ nhằm tạo sự yên tâm gắn bó với nghề lâu dài. (4) Thƣờng xuyên tiến hành các khóa đào tạo nâng cao tay nghề chuyên môn cho ngƣời lao động để họ làm chủ các công nghệ sản xuất mới, giảm thiểu thứ phẩm, nâng cao chất lƣợng thành phẩm. b/ Nâng cao đóng góp của tư liệu lao động - Từng bƣớc phát huy giá trị của tƣ liệu lao động nhằm thay thế lao động sống trong sản xuất. Mặc dù tác động của yếu tố tƣ liệu sản xuất còn khá khiêm tốn, do ngành may mặc vẫn thực hiện chủ yếu là gia công nên chịu ảnh hƣởng của yếu tố L. Tuy nhiên trong tƣơng lai, ngành này sẽ phải chuyển biến sang phát triển các hoạt động đem lại nhiều giá trị gia tăng hơn nhƣ FOB, ODM và với việc phát triển của công nghệ sản xuất, máy móc sẽ dần thay thế sức lao động của con ngƣời. Do vậy, các công ty may mặc nên chú trong việc đầu tƣ và khai thác triệt để các tài sản cố định để nó phát huy vai trò quan trọng trong vận dụng đòn bẩy hoạt động vào việc khuếch đại kết quả kinh doanh và giảm chi phi phát sinh do sử dụng con ngƣời đƣa lại. Phát triển chuỗi giá trị của ngành dệt may trong môi trƣờng quốc tế: Trên thực tế, các doanh nghiệp dệt may của Việt Nam mới chỉ tham gia hết sức “khiêm tốn” trong chuỗi giá trị của ngành này trên phạm vi quốc tế, đó là thực hiện gia công đơn giản và góp phần nhỏ vào hoạt động xuất khẩu. Các mảng liên quan đến sản xuất nguyên liệu đầu vào nhƣ sợi, vải vóc phục vụ ngành dệt, doanh nghiệp Việt Nam đóng góp không đáng kể và cũng không đáp ứng đƣợc tiêu chuẩn của đối tác nên phần lớn nguyên liệu đầu vào. Trong tƣơng lai, muốn ngành này phát triển bền vững, Việt Nam cần phải chủ động đƣợc nguyên liệu, nhằm tránh những “thua thiệt” trong kinh doanh do không tự chủ đƣợc đầu vào nên bị phụ thuộc vào nhà cung cấp và áp lực giá tăng cao khi vào thời vụ sản xuất. Khi có một ngành sản xuất sợi và dệt lớn mạnh, tự khắc ảnh hƣởng của yếu tố tƣ liệu sản xuất và vốn sẽ thay đổi. Do hiện nay ở những doanh nghiệp này các tƣ liệu sản xuất đã có thể thay thế đƣợc phần lớn lao động sống, nhƣ công nghệ sản xuất sợi nhân tạo từ các chế phẩm của dầu lửa thƣờng đƣợc sử dụng những công nghệ hiện đại và giảm thiểu tới mức thấp nhất lao động của con ngƣời. Ngay cả những đơn vị sản xuất sợi tự nhiên hiện nay cũng đã thay đổi với việc ứng dụng công nghệ trồng bông theo công nghệ https://giaoan.net/

40 mới với tính tự động cao… đã giúp cho tỷ lệ thành phẩm ngày một cải thiện với chất lƣợng tốt và đồng đều. Phát triển phƣơng thức sản xuất phục vụ xuất khẩu, nhằm nâng dần ảnh hƣởng của tƣ liệu sản xuất và vốn trong đóng góp vào giá trị trong kinh doanh của các công ty dệt may trong nƣớc. Hiện tại, các doanh nghiệp dệt may trên thế giới thƣờng áp dụng các phƣơng thức sản xuất khác nhau (tùy thuộc vào mức độ xâm nhập thị trƣờng của doanh nghiệp là cao hay thấp) với 4 phƣơng thức cơ bản là CMT, FOB, ODM, OBM. Hình 3.1 Các phƣơng thức sản xuất cơ bản của công ty dệt may trên thế giới Trong đó: (1) CMT (Cut Make Trim) là phƣơng thức sản xuất đơn giản nhất của ngành và mang lại giá trị gia tăng thấp nhất, bởi ngƣời mua sẽ cung cấp cho doanh nghiệp gia công toàn bộ đầu vào để sản xuất thành phẩm (nguyên liệu, mẫu thiết kế, vận tải và các yêu cầu cụ thể) còn nhà sản xuất chỉ thực hiện việc cắt, may và hoàn thiện sản phẩm. Nhƣ thế, doanh nghiệp chỉ cần có khả năng sản xuất và hiểu biết cơ bản về https://giaoan.net/

(2) OEM/FOB (Original Equipment Manufacturing) Đây là phƣơng thức xuất khẩu ở bậc cao hơn so với CMT, các doanh nghiệp chủ động tham gia vào quá trình sản xuất, từ việc mua nguyên liệu đến cho ra sản phẩm cuối cùng. Khác với CMT, các doanh nghiệp thực hiện sản xuất theo FOB sẽ chủ động mua nguyên liệu đầu vào cần thiết thay vì đƣợc cung cấp trực tiếp từ các ngƣời mua của họ. Các hoạt động theo phƣơng thức FOB thay đổi đáng kể dựa theo các hình thức quan hệ hợp đồng thực tế giữa nhà cung cấp với các khách mua nƣớc ngoài và đƣợc chia thành 2 loại: FOB chỉ định: Các doanh nghiệp thực hiện theo phƣơng thức này sẽ thu mua nguyên liệu đầu vào từ một nhóm các nhà cung cấp do khách mua chỉ định. Phƣơng thức xuất khẩu này đòi hỏi các doanh nghiệp dệt may phải chịu trách nhiệm về tài chính để thu mua và vận chuyển nguyên liệu.

Đây là phƣơng thức sản xuất bao gồm khâu thiết kế và cả quá trình sản xuất từ thu mua vải và nguyên phụ liệu, cắt, may, hoàn tất, đóng gói và vận chuyển. Khả năng thiết kế thể hiện trình độ cao hơn về tri thức của nhà cung cấp và vì vậy sẽ mang lại giá trị gia tăng cao hơn rất nhiều cho sản phẩm. Các doanh nghiệp ODM tạo ra những mẫu thiết kế, hoàn thiện sản phẩm và bán lại cho ngƣời mua, thƣờng là chủ của các thƣơng hiệu lớn trên thế giới.

41 thiết kế để thực hiện theo mẫu sản phẩm đã đƣợc đặt sẵn. Với phƣơng thức sản xuất này, đóng góp của TSCĐ, vốn là rất ít.

(4) OBM (Original Brand Manufacturing) https://giaoan.net/

FOB tự search: Các doanh nghiệp thực hiện theo phƣơng thức này sẽ nhận mẫu thiết kế sản phẩm từ các khách mua nƣớc ngoài và chịu trách nhiệm tìm nguồn nguyên liệu, sản xuất và vận chuyển nguyên liệu và thành phẩm tới cảng của khách mua. Điểm cốt yếu là các doanh nghiệp phải tìm đƣợc các nhà cung cấp nguyên liệu có khả năng cung cấp các nguyên liệu đặc biệt và phải tin cậy về chất lƣợng, thời hạn giao hàng. Rủi ro từ phƣơng thức này cao hơn nhƣng giá trị gia tăng mang lại cho công ty sản xuất cũng cao hơn tƣơng ứng.

(3) ODM (Original Design Manufacturing)

42 Đây là phƣơng thức sản xuất đƣợc cải tiến dựa trên hình thức OEM, song ở phƣơng thức này các hãng sản xuất tự thiết kế và ký các hợp đồng cung cấp hàng hóa trong và ngoài nƣớc cho thƣơng hiệu riêng của mình. Các nhà sản xuất tại các nền kinh tế đang phát triển tham gia vào phƣơng thức OBM chủ yếu phân phối sản phẩm tại thị trƣờng nội địa và thị trƣờng các quốc gia lân cận. Nhƣ vậy với phƣơng thức sản xuất càng nâng cao thì một mặt sẽ làm cho doanh nghiệp gia tăng thêm thu nhập trong kinh doanh, mặt khác sẽ làm cho sự đóng góp của các yếu tố nguồn lực đến kết quả kinh doanh thay đổi. Với phƣơng thức sản xuất càng cao thì việc sử dụng nhiều vốn, hao phí tƣ liệu sản xuất sẽ tăng do dần thay thế lao động sống nhờ việc sử dụng máy móc tự động. Với việc sử dụng máy móc thay thế sức ngƣời doanh nghiệp sẽ bớt rủi ro gián đoạn sản xuất hơn so với c/ Các đề xuất khác Phát triển và ứng dụng công nghệ sản xuất và công nghệ quản trị hiện đại vào quá trình sản xuất kinh doanh: Cách mạng công nghệ lần thứ 4 sẽ không bỏ qua bất kỳ ngành nào trong đó có cả ngành may mặc. Chính vì vậy việc nắm bắt và ứng dụng công nghệ sản xuất hiện đại là điều cần thiết. Các doanh nghiệp dệt may dẫn đầu thị trƣờng đều là những doanh nghiệp thực sự quan tâm đầu tƣ vào công nghệ sản xuất nhƣ các dây chuyền dệt tự động, ứng dụng phần mền thiết kê, cắt sản phẩm tự động… Bên cạnh đó công nghệ quản trị doanh nghiệp cũng thay đổi và hoàn thiện liên tục, đây cũng là vấn đề đặt ra đối với các doanh nghiệp nói chung và ngành may mặc nói riêng. Nhất là với nhóm ngành may mặc sử dụng nhiều lao động thì việc áp dụng những công nghệ quản trị tiên tiến là điều hết sức cần thiết. Chúng sẽ giúp nhà quản trị doanh nghiệp đánh giá chính xác sự công hiến của ngƣời lao động vào hiệu quả sản xuất kinh doanh, xây dựng chế độ thƣởng phạt khách quan và công bằng, từ đó nâng cao ý thức và kỷ luật lao động của ngƣời lao động trong doanh nghiệp. https://giaoan.net/

Qua quan sát thực tế tại một số doanh nghiệp dệt may có ứng dụng công nghệ 5S, nhóm nghiên cứu nhận thấy các doanh nghiệp thực sự có sự thay đổi theo chiều hƣớng tốt và các bài học đƣợc rút ra nhƣ sau: https://giaoan.net/

43 Hiện nay, một số doanh nghiệp dệt may Việt Nam khi tham gia vào chuỗi giá trị ngành đã ứng dụng công nghệ quản trị doanh nghiệp 5S của Nhật Bản. 5S đƣợc ngƣời Nhật xây dựng vào những năm đầu 1980, theo đó gồm Seiri (Sàng lọc những thứ không cần thiết tại nơi làm việc và bỏ đi), Seiton (Sắp xếp mọi thứ ngăn nắp để dễ tìm, dễ thấy, dễ lấy), Seiso (Sạch sẽ về sinh thiết bị, dụng cụ và nơi làm việc), Seiketsu (Săn sóc nơi làm việc bằng cách luôn thực hiện 3S trên) và Shitsuke (Sẵn sàng giáo dục rèn luyện để mọi ngƣời thực hiện 4S trên một cách tự giác. Khi ứng dụng 5S vào doanh nghiệp sẽ có tác dụng triệt tiêu sự lãng phí và tăng năng suất chất lƣợng. Muốn áp dụng thành công 5S bên cạnh việc duy trì hoạt động tuân thủ nguyên tắc này một cách lâu dài và tự nguyện thì còn nhà quản trị doanh nghiệp phải tìm cách đƣa 5S vào tiềm thức của mỗi thành viên trong tổ chức, từ nhân viên bảo vệ, nhân viên lễ tân, nhân viên và ngƣời lao động tại các phòng ban chức năng văn phòng/ nhà xƣởng/ kho bãi và lãnh đạo doanh nghiệp,.. tiếp tới lan tỏa đến khách hàng và nhà cung ứng.

44 (1) Nhận thức về sự cần thiết của ứng dụng 5S là rất quan trọng. Theo đó, triết lý của 5S phải gắn với triết lý của hệ thống sản xuất tinh gọn/tinh giản là loại bỏ các lãng phí và bất hợp lý trong tất cả các quá trình sản xuất và quản trị doanh nghiệp, thực hiện việc cải tiến liên tục trong doanh nghiệp. (2) Khi triển khai 5S, doanh nghiệp nên có các công cụ hỗ trợ nhƣ hệ thống quản lý hiển thị và kiểm soát trực quan, sự chia sẻ và ý thức làm việc nhóm cũng cần đƣợc khơi gợi và dần củng cố bởi phần lớn ngƣời lao động Việt Nam chƣa có đƣợc tập quán này nhƣ ngƣời Nhật Bản. Thêm vào đó, ngƣời lao động Việt Nam rất đề cao sự quan tâm, động viên, khích lệ và kỷ luật của cấp trên/ cấp lãnh đạo doanh nghiêp. Do vậy, muốn 5S đi vào thực tế thì các cấp quản lý lãnh đạo doanh nghiệp phải thực hiện tuân thủ trƣớc. (3) Nhiều doanh nghiệp khi thực hiện 5S thƣờng bỏ qua yêu cầu về “Chuẩn hóa” và “Duy trì” tức là doanh nghiệp đã không thực hiện S4 và S5. Điều này đƣợc thể hiện ở việc các doanh nghiệp chƣa xây dựng đƣợc các tiêu chuẩn về thao tác/làm việc tại doanh nghiệp một cách chuẩn hóa hoặc chuẩn hóa chƣa đầy đủ. Trong khi đó 5S bắt buộc các doanh nghiệp áp dụng các nguyên tắc của công việc đƣợc chuẩn hóa và kèm theo đó là mức độ kỷ luật và tính tuân thủ cao. Vì vậy, việc xây dựng và duy trì tiêu chuẩn hóa trong công việc là yêu cầu bắt buộc khi thực hiện 5S.(4) Công tác truyền thông về 5S từ lãnh đạo và quản lý cấp cao của doanh nghiệp phải đƣợc thực hiện thƣờng xuyên nhằm củng cố và kết nối 5S với các mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp. Lãnh đạo doanh nghiệp nên coi 5S nhƣ là cách để tạo ra động lực để làm việc với các chủ đề cải tiến cụ thể cho mỗi giai đoạn phát triển để có đƣợc một môi trƣờng sản xuất bền vững và lâu dài. (5) Cần áp dụng 5S tại doanh nghiệp một cách có hệ thống và đồng bộ nhằm đảm bảo sự cân đối trong thực hiện của các bộ phận trong doanh nghiệp và nhằm thay đổi hành vi/thói quen không còn phù hợp của mỗi thành viên trong doanh nghiệp khi triển khai hoạt động sản xuất kinh doanh với công nghệ hiện đại. Nắm bắt các cơ hội thị trƣờng để nâng cao hiệu quả kinh doanh: việc Việt Nam tham gia ký kết nhiều hiệp định thƣơng mại thế hệ mới, các hiệp định song phƣơng với EU, Nhật Bản và các nƣớc khác trong khu vực và toàn thế giới, điều này hứa https://giaoan.net/

45 hẹn đem lại nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp dệt may trong nƣớc đƣợc tiếp xúc trực tiếp với ngƣời tiêu dùng cuối cùng của các nƣớc nhập khẩu hàng hóa. Chính vì vậy, các doanh nghiệp dệt may cần tích cực trong hoạt động xúc tiến thƣơng mại và mở rộng quan hệ làm ăn với các đối tác tại thị trƣờng này. Thông qua đó, thúc đẩy quá trình triển khai các phƣơng thức xuất khẩu mới nhƣ FOB, ODM, nhằm tạo ra nhiều giá trị gia tăng hơn cho các công ty dệt may, góp phần vào nâng cao hiệu quả sản xuất. 3.2. Ứng dụng và phát triển mô hình 3.2.1. Ứng dụng mô hình - Mô hình Cobb Douglass có thể ứng dụng ở tất cả các ngành sản xuất kinh doanh từ các doanh nghiệp công nghiệp tới các doanh nghiệp thƣơng mại dịch vụ. Mô hình này cũng có thể thay đổi khi tình hình sản xuất kinh doanh của các nhóm doanh nghiệp thay đổi Mô hình này cũng có thể ứng dụng cho từng doanh nghiệp cá biệt nhằm giúp mọi doanh nghiệp nhận diện đƣợc sự ảnh hƣởng của các yếu tố đầu vào tới hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp để có đƣợc các điều chỉnh phù hợp. 3.2.2. Phát triển mô hình Mô hình có thể đƣợc phát triển với nhiều biến của yếu tố đầu vào liên quan đến L, KThực hiện việc kiểm định các yếu tố cấu thành nên nhóm nhân tố tổng hợp A để nhận diện đƣợc rõ hơn các ảnh hƣởng ở các yếu tố thành viên trong nhóm nhân tố này.Thực hiện phƣơng pháp hạch toán trong kiểm định mô hình hàm Cobb Douglass để có góc nhìn toàn diện hơn thay vì chỉ thực hiện kiểm định mô hình bằng phƣơng pháp hồi quy. Theo phƣơng pháp này, ngƣời ta sử dụng thu nhập của ngƣời lao động từ sản xuất thay cho số lao động sống. Trong mô hình Cobb Douglass, và (1 ) chính là tỷ lệ đóng góp của lao động và vốn trong tổng Doanh thu hoặc lợi nhuận thuần. Vì vậy, có thể ƣớc lƣợng chúng trƣớc, sau đó ƣớc lƣợng năng suất các yếu tố tổng hợp (A) https://giaoan.net/

46 Trên góc độ sản xuất, đóng góp của yếu tố lao động sống và giá trị tăng thêm chính là toàn bộ thu nhập của ngƣời công nhân dựa vào sản xuất (Labour Cost LC). Vì thế, ở phƣơng pháp hạch toán, thông số đƣợc ƣớc lƣợng nhƣ sau: Nhƣ vậy để thông số sát thực, cần hạch toán đầy đủ các khoản phải trả mà ngƣời lao động nhận đƣợc nhờ tham gia trong quá trình sản xuất kinh doanh mà có, mặt khác cũng cần tính toán Doanh thu hoặc lợi nhuận thuần (Q). Giá trị của thông số A đƣợc ƣớc lƣợng dựa vào công thức sau: Log(A) = Log(Q) Log(L) (1 ) Log(K) (8) Để ƣớc lƣợng tốc độ tăng của TFP sử dụng phƣơng trình (6). Muốn áp dụng đƣợc công thức này cần phải có số liệu Q (tổng sản phẩm trong nƣớc), LC và K theo thời gian. A (TFP) đƣợc ƣớc lƣợng bằng công thức: A = https://giaoan.net/

Yếu tố tổng hợp (A) chƣa đƣợc nghiên cứu chi tiết hơn để có đƣợc những đề xuất xác đáng hơn. Mới chỉ dừng lại ở việc nghiên cứu 2 biến thay đổi là L và K. Hƣớng nghiên cứu trong tƣơng lai: Khắc phục các hạn chế mà đề tài chƣa giải quyết đƣợc. https://giaoan.net/

47 KẾT LUẬN 1. Kết quả nghiên cứu Việc đo lƣờng hiệu quả sản xuất luôn là một yêu cầu đặt ra đối với các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp dệt may nói riêng. Thiết lập mô hình Cobb Douglass có ý nghĩa lớn trong công tác quản trị doanh nghiệp, tạo điều kiện cho nhà quản trị doanh nghiệp có cơ sở đƣa ra các quyết định về chính sách, chiến lƣợc và kế hoạch phát triển doanh nghiệp phù hợp và đem lại hiệu quả kinh tế cao. Với nhóm doanh nghiệp dệt may, là nhóm doanh nghiệp đang đóng góp hết sức tích cực vào quá trình phát triển đất nƣớc, là một trong những ngành sản xuất có thể mạnh dẫn đầu của Việt Nam thì việc đo lƣờng hiệu quả sản xuất càng tỏ ra cần thiết. Trên cơ sở tổng hợp các nguồn thông tin, dữ liệu thứ cấp thu thập đƣợc, Đề tài nghiên cứu đã thực hiện đƣợc những mục tiêu nghiên cứu đã đề ra: Một là, hệ thống hóa những nội dung có liên quan đến mô hình hàm sản xuất Cobb Douglas là cơ sở để xây dựng mô hình hàm sản xuất cho ngành dệt may. Hai là, tiến hành khảo sát thực trạng ngành dệt may và hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may niêm yết trên Thị trƣờng Chứng khoán Việt Nam. Từ đó, thiết lập mô hình Hàm Cobb Douglas cho các công ty thuộc ngành dệt may.

Ba là, chỉ ra các phát hiện qua nghiên cứu , đề xuất hƣớng giải quyết và đƣa ra định hƣớng áp dụng mô hình này vào thực tiễn. 2. Hạn chế của nghiên cứu và hƣớng nghiên cứu trong tƣơng lai Tuy nhiên, đề tài vẫn còn những hạn chế sau: Dữ liệu thu thập còn ít, mới chỉ đƣợc 9 năm và chỉ với 11 công ty đang niêm yết cho nên tính bao quát cho cả ngành là chƣa cao. Đề tài dự định chia nhóm theo quy mô vốn của các doanh nghiệp nhƣng chƣa thể thực hiện đƣợc do lƣợng doanh nghiệp niêm yết còn rất ít nên việc phân tách thành nhóm không đảm bảo ý nghĩa trong nghiên cứu.

48 Mở rộng việc nghiên cứu hàm sản xuất cho toàn ngành dệt may bởi hiện nay các doanh nghiệp dệt may ở nƣớc ta có số lƣợng khá đông đảo (trên 6000 doanh nghiệp) - Mở rộng việc nghiên cứu về ứng dụng hàm sản xuất Cobb Douglass trong đo lƣờng hiệu quả tại các ngành sản xuất kinh doanh khác. https://giaoan.net/

49 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Tiếng Việt 1. Phạm Thế Anh và Nguyễn Đức Hùng (2013) “Tác động của thể chế môi trƣờng kinh doanh đến kết quả hoạt động của các doanh nghiệp ở Việt Nam” , Đại học Kinh tế quốc dân 2. Nguyễn Quang Dong và Nguyễn Thị Minh. (2012), Giáo trình kinh tế lượng, Nhà xuất bản Đại học Kinh tế quốc dân. 3. Lê văn Dụy (2005) “Áp dụng hàm sản xuất Cobb Douglas để đo lƣờng hiệu quả sản xuất” , Viện Khoa học Thống kê 4. Nguyễn Hữu Đặng (2012) “Hiệu quả kỹ thuật và các yếu tố ảnh hƣởng đến hiệu quả kỹ thuật của hộ trồng lúa ở đồng bằng sông Cửu Long, Việt Nam trong giai đoạn 2008 2011” , Đại học Cần Thơ 5. Phạm Văn Hùng (2005) “Phƣơng pháp xác định khả năng sản xuất nông nghiệp của hộ nông dân” , Đại học Nông nghiệp I 6. Hoàng Trọng và Chu Nguyễn Mộng Ngọc. (2008), Phân tích dữ liệu với SPSS, NXB Hồng Đức Tiếng Anh 7. Abdulkadir Abdulrashid Rafindadi, Ilhan Ozturk (2015), Effect of financial development, economic growth and trade on electricity consumption: Evidence from post Fukushima Japan, Renewable sustainable Energy Reviews 8. Ahmad Mohammadshirazi, Asadolah Akram, Shahin Rafiee, Elnaz Bagheri Kalhor(2015), On the study of energy and cost analyses of orange production in Bravo Ureta. B. E, Pinheiro. A. E (1993), Efficiency analysis of Developing country agriculture: A review of the frontier function literature, Agricultural and Resource Economics reviewMazandaran province, Sustainable Energy Technologies and Assessments 9. Aurelia Rybak, Aleksandra Rybak (2016), Possible strategies for hard coal mining in Poland as a result of production function analysis, The Journal of Resource Policy. https://giaoan.net/

50 10. Florin Marius Pavelescu(2013), Methodological considerations regarding the estimated returns to scale in case of Cobb Douglas production function, 1st International Conference “Economic Scientific Research Theoretical, Empirical and Practical Approaches”, ESPERA 2013 11. Gurajati, D.N. (2003), Basic Econometrics, McGraw Hill. 12. Qun Feng, Hong Chen(2013), The safety level gap between China and the US in view of the interaction between coal production and safety management, Safety Science 13. Ramanathan, R. (2002), Introductory Econometrics with Applications, Harcourt College Publishers. 14. Resmi. P, Kunnal. L. B, Basavaraja. H, Bhat. A. R. S, Handigol. J. A, Sonnad. J. S (2013), Technological change in black pepper production in Idukki district Kerala:of A decomposition analysis, Karnataka Journal of Agricultural Sciences 15. Ruhul A. Salim, Kamrul Hassan, Sahar Shafiei (2014), Renewable and non renewable energy consumption and economic activities: Further evidence from OECD countries, Energy Economics 16. Seungjae Shin, Burak Eksioglu (2015), An Empirical Study of RFID Productivity in theU.S. Retail Supply Chain, International Journal of Production Economics https://giaoan.net/

51 PHỤ LỤC 1 Danh sách các công ty dệt may niêm yết trên các sàn giao dịch chứng khoán tại Việt Nam STT MCK Tên công ty Vốn điều lệ Vốn CSH Sàn giao dịch 1 EVE Công ty CP Everpia 419 900 HOSE 2 GMC Công ty CP sản xuất thƣơng mại Sài Gòn 117 290 HOSE 3 KMR Công ty CP Mirae 568 597 HOSE 4 TCM Công ty CP Dệt may đầu tƣ Thƣơng mại Thành Công 492 963 HOSE 5 NPS Công ty CP may Phú Thịnh Nhà Bè 21 31 HNX 6 TET Công ty CP vải sợi may mặc Miền Bắc 57 72 HNX 7 HDM Công ty CP dệt may Huế 100 205 UpCom 8 PTG Công ty may xuất khẩu Phan Thiết 46 97 UpCom 9 TNG Công ty CP đầu tƣ và thƣơng mại TNG 42 535 HNX 10 TTG Công ty CP may Thanh Trì 20 22 UpCom 11 VDN Công ty CP Vinatex Đà Nẵng 30 68 UpCom 12 VTI Công ty CP sản xuất xuất nhập khẩu dệt may Không đủ dữ liệu theo yêu cầu 13 VGG Tổng công ty may Việt Tiến Niêm yết trên Sàn Giao dịch chứng khoán từ 2016. 14 VGT Tập đoàn Dệt may Việt Nam 15 BDG Công ty CP may mặc Bình Dƣơng 16 ADS Công ty CP Damsan https://giaoan.net/

TTG 44157 3038 1099 2.35 33109 12426

TET 71311 5981 425 2.64 75644 23368

NPS 64674 8240 504

GMC 424290 12296 3432 3.271 185955 52301 KMR 169710 16406 293 2.364 268992 170883

EVE 563520 127685 1020 2.463 669500 135301 GMC 613880 39098 2750 4.69 310101 74135 KMR 404700 50907 396 2.73 613348 208515

TCM 1892739 214524 4221 3.056 1913847 642732

42445 21144 TNG 662829 25851 6000 3.468

HDM 502772 978 2020 1.739 241759 163373

VDN 352887 1045 2525 1.9 193748 63161

TNG 471348 20288 5172 3.303 354692 176483

EVE 334517 64650 675 1.999 230288 85299

PTG

TNG 1146557 26350

https://giaoan.net/

PTG 75071 5263 1178 2.511 49879 3566

TTG 45715 1509 623 2.5 26563 10602 VDN 345018 1178 2735 2.03 217905 58181

TCM 1126093 49143 4147 2.911 1705543 368779 NPS 53779 5106 518 3.385 106997 5414 TET 54519 8602 417 2.636 82890 21713 HDM 555107 1576 2223 1931 290111 142685

TTG 47249 501 559

125920 GMC 865690 50849 2964

TCM 1023284 7760 4042 2.646 1307860 383863

KMR 189420 36789 293 2.481 520006 175916

EVE 798670 190950 1160

PTG 64778 4452 1016 2.203 40631 12921 TNG 613460 15181 5021 3.175 407293 157116

TET 50800

EVE 423690 109587 810 2.239 416774 87060 GMC 353990 42140 2685 3.445 210928 71361

52 Phụ lục 2: Bảng số liệu thu thập Mã CK Doanh thu lợi nhuận số lao động lƣơng lđ vốn TSCĐ

NPS 44696 6256 514 3.826 81358 5720

TET 47161 9477 342 2733 79734 29145 HDM 787838 22211 2700 2.5 369707 123216

NPS 58428 5056 520 2.53 84171 6830

KMR 361490 3400 560

4182

HDM 1015087

VDN 385696 15844 2770

TCM 2194774

PTG 76862 5998 1390 2838 510047 238000 2.7 24322 7659 2230 173595 59760 2.704 849680 6.09 396440 86328 4.143 623594 195016 109067 3.27 2053344 631455 4.405 85274 5911 26956 3.234 103357 48451 22756 2859 4 342818 115476 42614 7987 1669 3122 66416 23170 7319 3676 821484 424000

313

53 Mã CK Doanh thu lợi nhuận số lao động lƣơng lđ vốn TSCĐ

TCM 2571410 172204 4514 5.5 2060118 553158 NPS 58398 4085 408 6.12 79311 4292

TNG 1923940 86247

GMC 1228479 59287 3320 7.709 657777 135971 KMR 337283 28109 460 6 599898 311214

240442 GMC 1502065 77717 4210

441

1613646 597700 https://giaoan.net/

TNG 118295 15390 6989 3.938 961199 533000

NPS 46883 7117 440 5.066 80065 5960

VDN 511011 759 2940 4.093 220812 55990 EVE 781453 84482 1189 5.37 985985 244109 GMC 1409479 73879 3557 7.742 637070 135486 KMR 346527 6586 417 6.3 658048 320536

57488 EVE 880626 113545 1324

TET 47893 9232 306 4.289 82381 60797

VDN 455566 1840 2609

TTG 86092 1787 488 5.1 27818 4995

149851 KMR 355115 17446 384

PTG 172208 23581 2121 3.648 135691 49993

TET

22980 2184 4.195

NPS

VDN 368341 2114 3000 2.5 146867 45293 EVE 680428 93840 1054 3.989 899300 203943

TCM 2283501 30009 4329 3.597 1965796 568480

TCM 2791895 162082 4859

TTG 66513 2215 484 4.05 26392 5382

VDN 499102 9057 3000 3.5 170581 52889 EVE 750703 84957 1077 4.561 886989 261559

TNG 1377106 62856 8963 4.138

PTG 275864

217 341

GMC 1058994 57566 3204 6.614 465842 105984 KMR 384073 21631 464 3.294 603319 213104

TTG 91185 2024 475 5.583 47653 5747

TTG 112091

TET 42716 19206 269 4.225 88604 56131 HDM 1379743 42817 3950 6 588788 174810

TNG 1209220 23391 7514 3.823 951318 488000

HDM 1170995 35163 3444 4.2 435296 113907 PTG 125501 8996 2099 3.103 92589 23170

189

TCM 2554417 127977 4559 4.316 1989292 575128 NPS 44631 3286 408 5.575 80930 5120 TET 52418 12896 299 4.274 86658 58307 HDM 1306332 40000 3872 5.5 509991 138323

PTG 200017 112973 53910 1197910 642000 2288 6.372 47612 13919 5.1 206333 5.655 1108020 8.176 836714 6.55 671578 352917 6.21 2509258 678830 42458 6.2 76228 4343 41291 4193 2.964 80036 53623 HDM 1480822 56311 3942 6.35 606216 188008 31046 2315 4.782 145849 42572 9313 4.8

54 Mã CK Doanh thu lợi nhuận số lao động lƣơng lđ vốn TSCĐ

KMR

TTG

VDN

GMC

TTG 55648 350 457 6.943 35186 15085 629065 14344 2738 5.407 282897 52741 EVE 863915 89615 1317 6.503 1114827 257117 1611379 70960 4210 8.222 883468 170440 364446 11717 303 6.758 705076 356725 3070640 139681 5029 7.005 2820394 770002 33433 2182 248 6.386 72821 3456 40100 4262 120 4.402 74701 53820 1478313 49472 3959 7.369 679185 226686 PTG 269649 24495 2592 5.547 165293 38931 TNG 1887749 91572 9592 5.28 1846223 785643 55647 386 450 6.5 26468 12896 VDN 651430 12480 3002 5.2 362874 54703

TCM

TET

https://giaoan.net/

HDM

NPS