MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
FUNDACIÓN MARCO Concello de Vigo Caixanova Xunta de Galicia Deputación de Pontevedra Ministerio de Cultura
MARCO Museo de Arte Contemporánea de Vigo Propietario Concello de Vigo Proxecto financiado pola Unión Europea (FEDER) Programa INTERREG II ESPAÑA-PORTUGAL
PADROADO Presidente de honra Emilio Pérez Touriño Presidente Abel Caballero Álvarez Vogais Carlota Álvarez Basso Luís Bará Torres Guillermo Brea Vila Josefa Casal Martínez Guillermo Corral Van Damme Julio Fernández Gayoso Elvira Larriba Leira Laura López Atrio Xesús López Carreira José Luis Pego Alonso Corina Porro Martínez Iolanda Veloso Ríos
Direc tor Iñaki Martínez Antelo Xerente Carmen Rodríguez Martínez Responsable de exposicións Agar Ledo Arias Coordinadora de exposicións María Urrutia Baliño Técnic o de monta xe Paul Edward Guy Responsable de c omunicación Marta Viana Tomé Asistente dp to. c omunicación Pilar Souto Soto
Secretario José Riesgo Boluda
Secretaría de dirección Patricia Verdial Garay
Direc tor Iñaki Martínez Antelo
Administración Alberto Abal García Biblioteca Iria Fernández Mouriz
MEMORIA ANUAL 2007 Deseño gráfic o Artware Revisión tex tos Patricia Verdial Garay Fotografía Enrique Touriño Borja Bernárdez Armada Patricia Fernández González Jaime Boubeta Moisés Janeiro Impresión Alva Gráfica Créditos © Da presente edición, a Fundación MARCO © Dos textos e das traducións, a Fundación MARCO © Das fotos, os autores Depósito legal: C 2393-2008
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
ÍNDICE PRESENTACIÓN
PRESIDENTE FUNDACIÓN MARCO 7 DIRECTOR MARCO
9
1. A INSTITUCIÓN FUNDACIÓN MARCO 13 REUNIÓNS DE PADROADO14 UN MARCO GRATUÍTO 15
2. EXPOSICIÓNS
EXPOSICIÓNS TEMPORAIS 19 PUBLICACIÓNS 41 SELECCIÓN PRENSA 44
3. ACTIVIDADES
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 50 XORNADAS DE PORTAS ABERTAS 62 CONCERTOS E FESTIVAIS 67 PROGRAMACIÓN AUDIOVISUAL 70 OUTROS EVENTOS 74 PRESENTACIÓNS E MESAS REDONDAS 75 CESIÓN E ALUGUER DE ESPAZOS 76 BIBLIOTECA/CENTRO DE DOCUMENTACIÓN 77
4. AGRUPACIÓN DE AMIGOS PRESIDENTA AAM 83 CALENDARIO DE ACTIVIDADES 86 LISTA DE MEMBROS 89
5. OS DATOS INFORME ECONÓMICO-
ADMINISTRATIVO 95 CIFRAS VISITANTES 2007 96 COLABORACIÓN CON ENTIDADES 98 PERSOAL 99 OUTROS SERVIZOS E INFORMACIÓN XERAL 101
PRESENTACIÓN
Hai un ano, os vigueses decidiron nas urnas darme o seu apoio como novo alcalde da cidade. Dende entón asumín, con enorme ilusión e entusiasmo, os novos retos que leva consigo a realización e consolidación do meu único proxecto: a cidade de Vigo. E entre eles, a honra de aceptar a presidencia da Fundación MARCO, organismo que xestiona as actividades do Museo de Arte Contemporánea de Vigo. O tempo, prezado e valioso ben, foi sen dúbida o protagonista deste ano no MARCO. Un tempo que, ben aproveitado e con traballo en equipo, conseguiu elevar a unha institución como o MARCO a altas cotas de recoñecemento na súa breve historia, grazas a unha programación de calidade, meditada e de vangarda, que no seu conxunto converteu a este museo en icona cultural da nosa cidade. Unha Memoria de Actividades é o reflexo condensado do paso do tempo. Ademais das exposicións que ano tras ano enchen as salas do museo cunha programación do máis alto nivel, que o converteu en referente de novas tendencias artísticas dentro e fóra das nosas fronteiras, o MARCO quixo celebrar neste ano 2007 unha importante efeméride na súa curta pero intensa historia: os cinco primeiros anos de vida dunha institución que xa brilla con luz propia. Baixo o título TEMPO AO TEMPO / TAKING TIME, a exposición conmemorativa do quinto aniversario ocupou excepcionalmente todos os espazos do museo. Un ambicioso proxecto que tivo unha grande resposta de público e que recibiu excelentes críticas, entre elas a de ser incluída entre as dez mellores exposicións do ano en España, segundo unha prestixiosa publicación especializada. Por todo o esforzo que realizan día a día, pola ilusión e profesionalidade coa que impregnan todas as súas actividades, polo compromiso do Museo por integrar a institución na vida da cidade, facilitando aos seus visitantes as ferramentas máis idóneas para unha mellor interpretación e aproximación á arte contemporánea, vaia a miña máis sincera felicitación ao equipo do MARCO, o meu expreso recoñecemento e invitación a continuar coa liña de traballo que está a dar excelentes resultados.
Abel Caballero Álvarez Presidente Fundación MARCO
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 7
PRESENTACIÓN
Este ano 2007 cumpríronse os primeiros cinco anos da vida do MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo. Dende o seu nacemento, houbo sempre un empeño por imbricar o MARCO na vida cultural da cidade. Alén da simple conmemoración desta efeméride, os actos que se organizaron en torno ao aniversario convertéronse nun importante e completo programa de actividades dirixido ao grande público –verdadeiros protagonistas desta festa–, conscientes do privilexio que supón ocupar un edificio tan céntrico e tan vinculado ao pasado da cidade. Cando asumín a dirección do MARCO, en novembro de 2005, este aínda era un museo novo, pero os seus eixes de actuación estaban ben definidos. Procurei seguir unha liña de continuidade, reforzando o que xa estaba en marcha pero tamén cunha maior presenza de proxectos e accións nas que teño especial interese. Coa exposición TEMPO AO TEMPO/TAKING TIME, conmemorativa do quinto aniversario do museo, na que estiveron presentes algúns dos artistas participantes nunha das exposicións inaugurais do MARCO, Cardinales, pretendeuse render homenaxe ao paso do tempo, un círculo de cinco anos que se pecha para dar paso a unha nova etapa na que afrontar novos retos para seguir consolidando ao MARCO no panorama artístico actual. No noso desexo de que as persoas fagan seu este proxecto, dende o mes de xullo o acceso é libre e gratuíto, o cal redundou nun incremento no número das visitas que se achegan a ver as nosas exposicións. Así mesmo, invertemos un grande esforzo en accións de formación e información –visitas guiadas, programas para escolares, obradoiros para familias, cursos de iniciación para adultos, seminarios e conferencias–, que contan cunha importante asistencia de público. Non desexaba rematar sen dedicar especial atención ao labor da Agrupación de Amigos do MARCO que, con case 500 socios, se converteu nun elemento diferenciador da nosa institución, cun amplo programa de actividades que inclúe percorridos a espazos e galerías fóra do MARCO, viaxes a bienais e exposicións dentro e fóra do país, de maneira que se vai xerando unha actividade permanente que anima a novos públicos a unirse á Agrupación. Finalmente, creo que o éxito alcanzado durante estes cinco anos de vida depende en boa medida de que o museo teña un proxecto claro que desenvolver, en coherencia co tipo de centro que quere ser e cos seus obxectivos a curto, medio e longo prazo. Con isto en mente, o propósito de todo o equipo do MARCO é contribuír a xerar un contexto crítico que opine e demande, axudar á creación de públicos informados e con criterio, para que exista un verdadeiro diálogo entre necesidades e contidos. Eles son, en definitiva, o fin último do noso día a día. A todos eles –patróns, visitantes habituais e potenciais, investigadores, medios de comunicación, público familiar ou usuarios dos nosos servizos–, grazas por facer o MARCO posible.
Iñaki Martínez Antelo Director MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 9
1. A INSTITUCIÓN
FUNDACIÓN MARCO 13 REUNIÓNS DE PADROADO 14 UN MARCO GRATUÍTO 15
A INSTITUCIÓN FUNDACIÓN MARCO
MARCO, MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO Propietario: Concello de Vigo Proxecto cofinanciado pola Unión Europea (FEDER) Programa INTERREG II ESPAÑA-PORTUGAL
PADROADO DA FUNDACIÓN MARCO Data da Acta Fundacional: 22 de outubro 2002 FUNDACIÓN MARCO
Excmo. Concello de Vigo Caixanova Xunta de Galicia Excma. Deputación Provincial de Pontevedra Ministerio de Cultura
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 13
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007 MEMBROS DO PADROADO DA FUNDACIÓN MARCO 2007
PRESIDENTE DE HONRA: Excmo. Sr. D. Manuel Fraga Iribarne (ata o 04/12/2007) Sr. D. Emilio Pérez Touriño (dende o 04/12/2007) Presidente: Excma. Sra. Dª. Corina Porro Martínez (ata o 17/07/2007) Excmo. Sr. D. Abel Caballero Álvarez (dende o 04/10/2007) Secretario: D. José Riesgo Boluda Vocais: Polo Concello de Vigo D. Xosé Carlos Arias Moreira (ata o 17/07/2007) Dª. Laura López Atrio (dende o 04/10/2007) Dª. Margarida Rosa Martíns Vilanova (ata o 17/07/2007) Dª. Iolanda Veloso Ríos(dende o 04/10/2007) D. Ignacio Javier López-Chaves Castro (ata o 17/07/2007) Dª. Elvira Larriba Leira (dende o 04/10/2007) Por Caixanova D. Julio Fernández Gayoso D. José Luis Pego Alonso D. Guillermo Brea Vila Pola Xunta de Galicia D. Luis Bará Torres Dª. Josefa Casal Martínez Pola Deputación de Pontevedra Dª. Francisca Canal Gómez (ata o 12/07/2007) Dª. Corina Porro Martínez (dende 19/12/2007) Polo Ministerio de Cultura D. Carlos Alberdi Alonso Padrons de honra: Dª. Carlota Álvarez Basso D. Xesús López Carreira (dende o 19/12/2007) Director MARCO: D. Iñaki Martínez Antelo
REUNIÓNS DE PADROADO Lugar: Sala de Padroado 2º andar MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo n Reunión XIX: Data 05/06/2007 n Reunión XX: Data 04/10/2007 n Reunión XXI: Data 19/12/2007
14 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
A INSTITUCIÓN
UN MARCO GRATUÍTO
Un dos feitos máis importantes na historia do Museo de Arte Contemporánea de Vigo neste ano 2007 foi a entrada en vigor, a partir do sábado 30 de xuño, da modalidade de acceso gratuíto, facendo efectiva unha decisión adoptada polo Padroado da Fundación, quen na súa 19ª reunión de data 5 de xuño, aprobou por unanimidade a modalidade de libre acceso para todos os días de apertura do Museo. Nesta reunión estiveron presentes representantes das cinco entidades que o conforman: Concello de Vigo, Xunta de Galicia, Deputación de Pontevedra, Caixanova e Ministerio de Cultura. O MARCO abriu as súas portas ao público o 13 de novembro de 2002, e tras un período inaugural de acceso gratuíto, a partir de xaneiro de 2003 estableceuse unha tarifa de entrada, con distintos descontos segundo os días da semana e tipos de visitante, categorías que foron variando no tempo: a modalidade 'ti decides' (entrada gratuíta ou pago opcional) limitada nun principio aos martes pola tarde, ampliouse ao mércores durante todo o día, mentres paulatinamente se ían incrementando as posibilidades de descontos e acceso gratuíto para determinados grupos –membros da Agrupación de Amigos do MARCO, público infantil, grupos e asociacións, estudantes– e servizos, como o Espazo Anexo e a Biblioteca. A partir de xuño de 2007, a nova modalidade de entrada gratuíta trouxo consigo un incremento nas cifras de público, especialmente no que se refire aos visitantes ocasionais e aos turistas que, no percorrido pola cidade de Vigo, se achegan ao MARCO. Máis aló do análise do perfil do público habitual ou repetidor, e dos usuarios dos servizos do museo, a gratuidade no acceso é sen dúbida unha aposta de futuro e fai máis visible a apertura da oferta do MARCO a todos os seus visitantes, actuais e potenciais.
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 15
2. EXPOSICIÓNS
EXPOSICIÓNS TEMPORAIS 19 SALAS DE EXPOSICIÓN DA PLANTA BAIXA 21 SALAS DE EXPOSICIÓN DO PRIMEIRO ANDAR 26 ESPAZO ANEXO 32 EXPOSICIÓN ANIVERSARIO 35 CONVOCATORIAS PROXECTOS E ITINERANCIAS 39 PUBLICACIÓNS 41 SELECCIÓN PRENSA 44
EXPOSICIÓNS EXPOSICIÓNS TEMPORAIS
A historia de cada exposición leva consigo unha serie de etapas que reafirman a idea de que a arte non só implica os seus creadores, senón tamén aos que a mostran. Esta teorización do proceso de creación artística, xa analizada na década dos oitenta, axúdanos a comprender que ‘é o mundo da arte o que fai a arte’. Un departamento de exposicións, como parte do sistema artístico, asume a súa responsabilidade dende o momento en que o comisario deposita a súa confianza nun equipo que desenvolverá as distintas fases ata a consecución final dun proxecto. Afortunadamente, o azar permite unha evolución non lineal que, con reformulacións, adaptacións e discusións, vai conformando unha programación que, contextualizada, nos leva a analizar as intencións e obxectivos do MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo. Por que se programan determinadas exposicións? Que relacións se poden establecer entre elas? Por que nun determinado momento se programa unha mostra dedicada a analizar o significado das fronteiras xeográficas? É aleatorio que se exhiba unha selección de obras baseada no carácter documental dalgunhas obras de arte? O ano 2007 supuxo un momento de reflexión. O quinto aniversario do MARCO formulouse internamente como unha ocasión para analizar tanto o museo como o seu contexto xeográfico e artístico. Dende a aparición do MARCO creáronse en España novos espazos que obrigaron a reformular cuestións relativas ao papel do 'museo de arte contemporánea' na engrenaxe cultural, de forma xeral e local. O traballo en rede foise convertendo nunha das vías fundamentais para o desenvolvemento de determinados proxectos, ben polo feito de que adquiren o seu sentido en distintas fases e lugares, ben pola evidente amortización de esforzos que, compartidos, permiten manter unha programación acorde coas nosas pretensións. No ano 2007, a colaboración co CRAC Alsace, La Centrale Électrique, o Centro Galego de Arte Contemporánea (CGAC), a Fundación Luis Seoane e o Koldo Mitxelena Kulturunea na produción de exposicións supuxo unha intensificación desta vía de traballo, fundamental á hora de entender a programación do MARCO. MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 19
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007 Unha exposición de produción propia implica unha investigación exhaustiva do espazo –ou espazos– nos que se sitúa. No caso deste museo, é evidente a intención de manter unha liña independente na que os proxectos se xeren dende ou co MARCO, pois entendemos que debe haber unha mediación entre a exposición e o público baseada no perfecto coñecemento do ámbito no que a mostra ten lugar. Neste sentido, abonda facer unha análise da programación para entender que existen unha serie de interrelacións non só entre as exposicións senón entre elas e distintos aspectos da sociedade. A arte, e a forma de mostrala, enténdese como contextual. O obxectivo: crear unha bidireccionalidade no discurso que nos permita demostrar que o museo é un organismo vivo, flexible, con capacidade de reacción. A exposición ‘ENTRE FRONTEIRAS’ xorde da asimilación da idea de ‘delimitación de territorio’ que posuímos en Vigo e Galicia pola proximidade con Portugal e o carácter migratorio do noso contorno. A comisaria, catalá con residencia en Londres, non dubidou da pertinencia de mostrar no MARCO unha selección de traballos que percorren a actualidade social e política das últimas décadas, conflitos derivados dos límites territoriais entre países, identidades e linguas. Gústanos falar do momento en que a exposición ten lugar como outro dos condicionantes de carácter teórico e práctico no proceso de programación e execución. A exposición ‘NOVOS HORIZONTES. Artistas contemporáneos de Francia’, permitiu ao MARCO coproducir cunha institución francesa e outra belga, coas que se mantén aberta a vía de futuras colaboracións. A tese que se desenvolveu, alén da presentación dunha ‘nova’ xeración de artistas franceses, foi o cuestionamento sobre a existencia dunha arte xeograficamente agrupada cuns sinais de identidade. Cada exposición supón unha achega, unha derivación, pensar sobre o pensado ou crear unha nova liña de investigación. Sobre reescrituras e contaminacións trataba ‘DOPPELGÄNGER. O dobre da realidade’, a primeira formalización do ‘Premio MARCO para novos comisarios’ creado no ano 2006. Montserrat Albores dirixiu a produción dunha mostra consistente e arriscada, con pezas moi ben escollidas e un traballado discurso. O concurso de proxectos xorde dunha reflexión sobre a mutación no contexto museolóxico e, máis concretamente, nas estruturas centradas en mostrar e producir a arte máis recente. A figura do comisario independente adquire actualmente un carácter particular debido á urxencia de profesionalizar a súa figura ante a demanda xerada coa aparición de novos espazos. A transcendencia de cada evento ou programa reflíctese en redes de relacións que van configurando novas iniciativas. A primeira coprodución realizada entre o MARCO e Koldo Mitxelena Kulturunea de San Sebastián tivo lugar no ano 2007. Ambos os dous espazos acolleron a exposición ‘DOCUMENTOS. A memoria do futuro’, un proxecto de Rosa Olivares que analiza o contido documental das pezas como testemuños dun presente retratado por artistas que traballan fundamentalmente co medio fotográfico. Froito do primeiro convenio xurdiron novas coproducións que terán lugar no ano 2008, así como contactos sólidos nos que se enfrontar a debates sobre o papel das institucións. A configuración dos espazos do MARCO permite a realización de tres exposicións simultáneas. No Espazo Anexo, inaugurado no ano 2004 para realizar proxectos de creadores galegos, incídese na produción de obra. A exposición de CARLOS RIAL reflectía o encontro entre o artista e o espazo, un cuestionamiento sobre o significado das instalacións site-specific. Dende outro ángulo, o colectivo ESCOITAR.ORG incidiu na necesidade de relacionar esta sala de proxectos co ámbito máis próximo, ao construír un Hacklab aberto no que recoller experiencias sonoras procedentes da cidade e os seus habitantes. Ambas as dúas experiencias afástanse do carácter de ‘museo’, ao entender o Espazo Anexo como exento do peso institucional que pode posuír o edificio principal. Sen dúbida, ese límite difuso xoga un importante papel en cada proposta. Cando Iñaki Martínez e Isabel Carlos propuxeron ao artista Jorge Peris un traballo no Espazo Anexo como parte da exposición conmemorativa do quinto aniversario do museo, romperon o esquema tradicional ao poñer todos os espazos ao servizo dunha soa exposición. TEMPO AO TEMPO, título evocador e intencionado, axudounos a reflexionar sobre o peso do tempo na memoria dun proxecto novo como o MARCO. Permitiu tamén mostrar a capacidade de adaptación e a ambición futura. Lonxe da arbitrariedade, a memoria vaise construíndo a partir de experiencias e resultados, estudando o lugar como encrucillada de múltiples momentos e contextos que abren camiños e reafirman rutas. Agar Ledo Arias Responsable de exposicións
20 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
EXPOSICIÓNS
SALAS DE EXPOSICIÓN DA PLANTA BAIXA ENTRE FRONTEIRAS ENTRE FRONTEIRAS foi unha mostra colectiva que exploraba a maneira en que as fronteiras definen, cuestionan e documentan o noso mundo contemporáneo. Durante os últimos vintecinco anos, temos asistido a numerosas transformacións sociopolíticas, culturais e económicas; temos vivido cambios na maneira de comunicármonos e na nosa capacidade de viaxar. A maioría das veces, as decisións relativas a onde e como vivimos e traballamos teñen algo que ver co feito de atravesarmos fronteiras. Os artistas e obras reunidos baixo este título analizaban diferentes maneiras nas que as vidas das persoas se ven afectadas polas marxes, polos límites. O territorio, os desprazamentos, a memoria e a utopía, sitúanse no transfondo desta mostra, que nos convidaba a ir máis aló do contemplativo, e falaba de historias e conflitos, de inmigración e emigración, de realidades e ficcións, dos espazos e os seus arredores, do sentido de pertenza, de identidades individuais e colectivas, e tamén de ‘terras de ninguén’, do non-lugar.
FICHA TÉCNICA DATAS 9 febreiro - 20 maio 2007 LUGAR Salas de exposición da planta baixa PRODUCIÓN MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo COMISARIA Carolina Grau
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 21
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
ARTISTAS Chantal Akerman (Bruxelas, Bélxica, 1950; vive e traballa en Bruxelas) Maja Bajevi´ c (Saraxevo, Bosnia e Herzegovina, 1967; vive e traballa en Berlín) Pierre Bismuth (París, Francia, 1963; vive e traballa en Bruxelas) Ergin Çavu,so gˇlu (Tirgoviste, Bulgaria, 1968; vive e traballa en Londres) Muratbek Djumaliev & Gulnara Kasmalieva (Bishkek, Kirguizistán, 1965 / 1960; viven e traballan en Bishkek) Albert Heta (Prishtina, Kosovo, 1974; vive e traballa en Prishtina) Marine Hugonnier (París, Francia, 1969; vive e traballa en Londres) ˇSejla Kameri´ c (Saraxevo, Bosnia e Herzegovina, 1976; vive e traballa en Saraxevo) Alejandra Riera & Fulvia Carnevale (Bos Aires, Arxentina, 1965 / Nápoles, Italia, 1975; viven e traballan en París) Anri Sala (Tirana, Albania, 1974; vive e traballa en Berlín) Bojan ˇSarcevi´ c (Belgrado, Serbia, 1974; vive e traballa en Berlín) Zineb Sedira (París, Francia, 1963; vive e traballa en Londres) Santiago Sierra (Madrid, 1966; vive e traballa en Cidade de México) Costa Vece (Herisau, Suíza, 1969; vive e traballa en Zúric e Berlín) Jun Yang (China, 1975; vive e traballa en Viena) Guzmán de Yarza Blache (Zaragoza, 1976; vive e traballa en Madrid)
Actividades paralelas CICLO DE CINE ‘ENTRE FRONTEIRA S’ Organiza: Cineclube Lumière Datas: do 5 ao 26 de febreiro de 2007 Lugar: Auditorio da Casa do Concello, Praza do Rei s/n Colaboran: Federación de Galicia de Cineclubes; Concellería de Festas e Animación Sociocultural do Concello de Vigo
22 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
EXPOSICIÓNS
NOVOS HORIZONTES ARTISTAS CONTEMPORÁNEOS DE FRANCIA
FICHA TÉCNICA DATAS 1 xuño - 30 setembro 2007 LUGAR Salas de exposición da planta baixa COPRODUCIÓN CRAC Alsace, Francia La Centrale Électrique, Bruxelas, Bélxica MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo COMISARIA Hilde Teerlinck
‘NOVOS HORIZONTES’ reuniu a un conxunto de creadores que nos últimos anos comezaron a despuntar na escena artística internacional. A exposición, que viaxou a Vigo tras a súa presentación no CRAC Alsace e La Centrale Électrique de Bruxelas, articúlase ao redor de diferentes temas que se entrecruzan e que deixan intuír un fío condutor, unha común preocupación dos artistas cara ao seu contexto social e político. Nados todos eles en Francia, forman parte dunha xeración que ven desenvolvendo a súa actividade artística durante o últimos vinte anos, e abordan temas moi latentes no panorama social, político e cultural da Francia actual. A selección da comisaria agrupaba, de modo intencionado, a unha grande maioría de artistas pouco coñecidos fóra das fronteiras do seu país, xunto a outros con máis presenza e traxectoria no contexto internacional, co fin de ofrecer ao público un panorama o máis completo posible da escena artística actual en Francia.
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 23
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007 Actividades paralelas CICLOS DE CINE FRANCÉS ISABELLE HUPPERT Organiza: Cineclube Lumière Datas: do 4 ao 25 de xuño de 2007 Lugar: Auditorio da Casa do Concello, Praza do Rei s/n Colaboran: Federación de Galicia de Cineclubes; Concellería de Festas e Animación Sociocultural do Concello de Vigo AU SUD DU CINEMA Organiza: Cineclube Lumière Datas: do 3 ao 25 de setembro de 2007 Lugar: Auditorio da Casa do Concello, Praza do Rei s/n Colaboran: Federación de Galicia de Cineclubes; Concellería de Festas e Animación Sociocultural do Concello de Vigo ARTISTAS Virginie Barré (Quimper, 1970; vive e traballa en Douarnenez) Katia Bourdarel (Marsella, 1969; vive e traballa en Marsella) Martin Le Chevallier (Fontenay-aux-Roses, 1968; vive e traballa en París) Alain Declercq (Moulins, 1969; vive e traballa en París) Brice Dellsperger (Cannes, 1972; vive e traballa en París) Julien Discrit (Epernay, 1978; vive e traballa en París) Laurent Grasso (Mulhouse, 1972; vive e traballa en París) Clarisse Hahn (París, 1973; vive e traballa en París) Élodie Huet (1976; vive e traballa en París) Patrick Jeannes (Cauderan, vive e traballa en París) Vincent Labaume (Cosne-sur-Loire, 1965; vive e traballa en París) Corinne Marchetti (Marsella, 1972; vive e traballa en Marsella) Philippe Meste (Rennes, 1966; vive e traballa en París) Valérie Mréjen (París, 1969; vive e traballa en París) Bruno Peinado (Montpellier, 1970; vive e traballa en Douarnenez e Nova York) Frank Perrin (1963; vive e traballa en París) Fabien Rigobert (Calais, 1968; vive e traballa en París) Amandine Sacquin (Montbéliard, 1985; vive e traballa en Mulhouse) Bruno Serralongue (Châtellerault, 1968; vive e traballa en París)
24 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
TALLER DE AR TISTA ARIK LE V Y. ‘O outro’ Organizan: Fundación María Martínez Otero e MARCO de Vigo, en colaboración coas empresas Martínez Otero e SUTEGA Datas: luns 4, martes 5 e mércores 6 de xuño Lugar: sala perimetral B1 (1º andar) CONFERENCIA ARIK LE V Y. ‘Home Sweet Home’ Data: martes 5 de xuño Lugar: salón de actos OBRADOIROS INFANTÍS DE VER ÁN ‘UNHA VOLTA Á GALIA’ Datas: do 3 de xullo ao 8 de setembro Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artes (1º andar)
EXPOSICIÓNS A VIAXE DISLOCADA VIDEOVIAXES E TURISMO
A rutina da vida burguesa otorgou á viaxe un talante de lenda, pero coa aparición do fenómeno do turismo e o recrudecemento dos movementos migratorios na era global, a viaxe tórnase imposible, falsa, impostada, dislocada... Esta mostra reuniu unha compilación de 12 traballos en vídeo, ao redor do tema da viaxe e as súas metáforas. Todas as obras –agás a peza de Eder Santos– foron producidas nos últimos anos, dende 2001 ata a máis recente de Daniel Cuberta, que se presentaba por primeira vez nesta mostra.
FICHA TÉCNICA DATAS 6 xullo - 9 setembro 2007 LUGAR Salón de actos PRODUCIÓN MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo COMISARIA Susana Blas
ARTISTAS Xoán Anleo (Marín, Pontevedra, 1960) Susan Black (EUA, 1969) Ingrid Buchwald Eguia (Tolosa, Guipúzcoa, 1989) Daniel Cuberta (Sevilla, 1972) Ximena Cuevas (México, 1963) Sally Gutiérrez (Madrid, 1965) Fernando Llanos (México, 1974) Elena Näsänen (Finlandia, 1968) Tere Recarens (Arbúcies, Girona, 1967) Eder Santos (Brasil, 1960)
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 25
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
SALAS DE EXPOSICIÓN DO PRIMEIRO ANDAR PAPERBACK EDICIÓNS BARATAS Un espazo de exhibición, consulta e lectura de edicións impresas, un lugar no que comprobar a potencialidade e vitalidade da edición gráfica como soporte artístico. Esta mostra reunía un conxunto de producións recentes, todas elas económicas e de longa tiraxe, que non encaixan na idea tradicional do libro de artista en tanto que peza única e exclusiva, senón máis ben no concepto de ‘usar e tirar’. As publicacións recollidas en PAPERBACK foron pensadas, entre outras cousas, para unha distribución e consumo da arte alén dos ámbitos institucionais. A proposta tiña o mesmo punto de partida que o Proxecto-Edición no seu conxunto; a importancia da edición, en todas as súas facetas, como ámbito creativo e como medio para a creación artística contemporánea. As propostas agrupadas baixo o mesmo concepto de edición, estaban organizadas en catro seccións: paperworks, papergames, paperfiles e newspapers.
FICHA TÉCNICA DATAS 19 xaneiro - 11 marzo 2007 LUGAR Salas de exposición do primeiro andar COPRODUCIÓN CGAC, Santiago de Compostela Fundación Luis Seoane, A Coruña MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo COMISARIA Amanda Cuesta
ARTISTAS Antoni Abad, Ignasi Aballí, Todd Alden, Steve Ausbury, Carlos Amorales, Xoan Anleo, Martí Anson, Sven Augustijnen, Erick Beltrán, Issa Mª Benítez Dueñas (ed.), David Bestué e Marc Vives, Bik Van der Pol, Bruno Borges, Cristina Buendía, Teresa Camara Pestana, Albert Cano e Michel Tofahrn, Paco Cao, Bosco Caride, Miguel Carneiro e Marco Mendes, Isabel Carvalho e Pedro Nora, Raimond Chaves, Gilda Mantilla, Collectif La Valise, Octavi Comeron, Alfredo Costa Monteiro, Valerie du Chéné, ferrán El Otro, Jacob Fabricius, Sergi Fäustino e Roger Adam (555), Iñigo Fernández de Nograro, Elena Ferrer, Pauline Fondevila, David Armengol e Sergio Rubira, Fuera de Registro, David G. Torres, Dora García, Jeleton, Abigail Lazkoz, Ignasi López, Anja Lutz e Anna Gerber, Pierre Malphettes, Mark Manders, Martí Manen, Jordi Mitjà, Julia Montilla, Joan Morey, Marc Nagtzaam, Carme Nogueira e Asier Pérez, Miquel Noguera, Chuso Ordi, Antonio Ortega, Diego Ortiz e Pepe Murciego (ed), Javier Peñafiel, Àlex Gifreu, Pablo Pérez Sanmartín, Peter Piller, Virxinia Polke, Michael Quistrebert, Tere Recarens, Fernando Renes, Francesc Ruiz, Luis Salaberría, Salão Olímpico, Jorge Satorre, Taller Comic Live!, Mauro Trastoy e Luz Castro, Heidi Vogels, 22a (ed.)
26 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
EXPOSICIÓNS DOCUMENTOS A MEMORIA DO FUTURO
FICHA TÉCNICA DATAS 30 marzo - 24 xuño 2007 LUGAR Salas de exposición do primeiro andar COPRODUCIÓN Koldo Mitxelena Kulturunea, San Sebastián MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo COMISARIA Rosa Olivares
Partindo do auxe e da importancia cada vez maior da fotografía documental dentro do mundo da arte actual, a exposición ‘DOCUMENTOS. A memoria do futuro’ analizaba diferentes xeitos de documentar a realidade contemporánea: historias do pasado, espazos ocupados, escenarios de conflitos, mitos modernos, escenas da vida cotiá, visións irónicas sobre o turismo de masas... A selección reunía un conxunto de fotografías e vídeos de artistas que demostran unha forza creativa indubidable e unha presenza protagonista na escena artística internacional. Son nove formas de traballar a imaxe fotográfica dende perspectivas, intencións e planeamentos moi diferentes, pero todos eles falan da complexa relación entre arte e documento, e se sitúan dentro de parámetros documentais, non no sentido da reportaxe xornalística, senón no da recreación subxectiva dunha situación concreta. As formas nas que estes artistas afrontan o seu presente son diversas, pero lles une a necesidade de deixar constancia dun feito e dun momento determinados, en ocasións non dende a testemuña directa senón dende a reconstrución dunha historia contada e recuperada a través doutros documentos escritos e de relatos orais.
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 27
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
ARTISTAS The Atlas Group/Walid Raad (Chbanieh, Líbano, 1967) Bleda y Rosa (María Bleda, Castellón, España, 1969 / José Mª Rosa, Albacete, España, 1970) Luc Delahaye (Tours, Francia, 1962) Juan Manuel Echavarría (Medellín, Colombia, 1947) Jacques Fournel (Montpellier, Francia, 1951) Sebastián Friedman (Bos Aires, Arxentina, 1973) Brian Mckee (Kansas City, Missouri, EUA, 1977) Ann-Sofi Sidén (Estocolmo, Suecia, 1962) Alec Soth (Minneapolis, Minnesota, EUA, 1969)
28 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
EXPOSICIÓNS
DOPPELGÄNGER O DOBRE DA REALIDADE
FICHA TÉCNICA DATAS 6 xullo 2006 - 7 outubro 2007 LUGAR Salas de exposición do primeiro andar PRODUCIÓN MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo COMISARIA Montserrat Albores Gleason
‘DOPPELGÄNGER. O dobre da realidade’ foi o proxecto gañador da primeira edición do ‘Premio MARCO para novos comisarios’. Unha exposición colectiva comisariada por Montserrat Albores Gleason que trataba sobre o problema que entraña o rexistro da realidade. Como o seu título indica –un vocábulo alemán que se refire ao dobre fantasmagórico dunha persoa viva– DOPPELGÄNGER falaba do problema da representación e de determinados sistemas cos que se pode incidir na realidade; sistemas que propoñen xogos de equivalencias –como a multiplicación ou deformación dun evento, as súas revisións ou, por exemplo, as reescrituras– que veñen a substituír o acontecemento. Os artistas debuxaban, coas súas pezas, conxuntos de derivacións interrelacionadas, de citas. Citas que se duplican, mesturan, reescriben e contaminan, como exemplos dos encontros entre ficcións e realidades, onde as referencias se entrecruzan, onde se unen os eventos “que comezan no límite doutros eventos”.
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 29
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
ARTISTAS Francis Alÿs (1959, Antuerpen, Bélxica. Vive e traballa en Cidade de México, México) Ady Carrión (1977, Cidade de México, México. Vive e traballa en Cidade de México) Pierre Huyghe (1962, París, Francia. Vive e traballa en París) José Carlos Martinat (1974, Lima, Perú. Vive e traballa en Lima) Pablo Sigg (1974, Cidade de México, México. Vive e traballa en Cidade de México) Javier Téllez (1969, Valencia, Venezuela. Vive e traballa en Nova York, EUA) Kerry Tribe (1973, Boston, Estados Unidos. Vive e traballa entre Os Ánxeles, EUA, e Berlín, Alemaña) Luc Tuymans (1958, Mortsel, Bélxica. Vive e traballa en Antuerpen, Bélxica) Elin Wikström (1965, Karlskrona, Suecia. Vive e traballa en Gotemburgo, Suecia
30 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
EXPOSICIÓNS RETRATOS DOUTRO SÉCULO SELECCIÓN DE FONDOS DA COLECCIÓN FOTOGRÁFICA DO CONCELLO DE VIGO
‘RETRATOS DOUTRO SÉCULO’ foi unha selección de 36 fotografías procedentes dos fondos da Colección fotográfica do Concello de Vigo, que dende o ano 2003 se atopa en depósito no MARCO. Esta Colección supón un importante arquivo que permite analizar algúns dos momentos clave da historia da fotografía. Neste novo achegamento aos fondos propúxose un percorrido polo século XX a partir dunha selección de retratos; un dos primeiros xéneros cos que experimenta a fotografía e que evoluciona paralelamente ao desenvolvemento da técnica.
ARTISTAS FICHA TÉCNICA DATAS 6 xullo - 9 setembro 2007 LUGAR Salas de exposición do primeiro andar PRODUCIÓN MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo COMISARIADO Departamento de exposicións do MARCO
Archivo Panateca (O Salvador) Manuel Álvarez Bravo (Cidade de México, México, 1902) Raúl Corrales (Ciego de Ávila, Cuba, 1925) Antoine D'Agata (Marsella, Francia, 1961) Jack Delano (Kiev, Ucraína, 1914) Federico Fernández (Ville d'Eu, Francia, 1939) Manuel Ferrol (A Coruña, 1923) Flor Garduño (Cidade de México, México, 1957) Mario Giacomelli (Ancona, Italia, 1925) Claudia Gordillo (Managua, Nicaragua, 1954) Graciela Iturbide (Cidade de México, México, 1942) William Klein (Nova York, EUA, 1928) Dorothea Lange (Nova Jersey, EUA, 1895) Rusell Lee (Illinois, EUA, 1903) Arthur Rothstein (Nova York, EUA, 1915) Ricard Terré (Sant Boi de Llobregat, Barcelona, 1928) Virxilio Vieitez (Soutelo de Montes, Pontevedra, 1930)
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 31
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
ESPAZO ANEXO ESCOITAR.ORG FICHA TÉCNICA DATAS 9 marzo - 13 maio 2007 LUGAR Espazo Anexo PRODUCIÓN MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo
A partir do 9 de marzo, o colectivo Escoitar.org continuou o seu traballo na cidade de Vigo para atopar aqueles sons que a identifican, e construíu no Espazo Anexo do MARCO un Audiolab (Hacklab) como lugar de experimentación aberto e público, no que se levaron a cabo traballos de investigación, difusión, e toda unha serie de actividades paralelas. Partindo da experiencia sonora como medio de coñecemento, propúxose unha reflexión sobre as formas acústicas de sociabilidade repensando o espazo urbano e as relacións sociais. Nesta ocasión, o núcleo do proxecto consistiu en coñecer as paisaxes sonoras de Vigo a través de orellas alleas, como un exercicio de estrañamento no que o instrumento fundamental foi o traballo cos colectivos de inmigrantes.
COLECTIVO ESCOITAR.ORG Chiu Longina, Juan Gil, Julio Gómez, Horacio González e Berio Molina
Actividades paralelas Durante os meses que estivo en marcha, o proxecto Escoitar.org converteu o Espazo Anexo nun obradoiro público e colaborativo no que puido participar calquera persoa ou colectivo interesado en experimentar co audio. De martes a venres, en horario de tarde, os membros de Escoitar.org e os seus colaboradores traballaron no Audiolab en sesións de taller abertas ao público, e todos os venres a partir das 19.00 houbo actividades especiais como concertos, showcases, performances, conferencias, seminarios e obradoiros, entre outros eventos.
32 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
EXPOSICIÓNS
Programa venres 16 marzo Obradoiro de Arduino, BasicStamp e outros chips para a interacción Dirixido por: Berio Molina, Horacio Fernández e outros membros do colectivo Escoitar.org venres 23 marzo C onc er to de Durán Vázquez venres 6 abril Interpretacións do libro Silencio, de John Cage Grupo AC (Eventos Fluxus): Estela Ballesteros e Cecilia Blanco, coa colaboración de Artús Rey e Juan Luis Carro sábado 14 abril, na Ponte Vella de Lugo Audio -acción: Visita médica á Ponte Romana de Lugo Membros do colectivo Escoitar.org (dentro do programa Arte Sons, Encontro de Arte Sonora e Música Experimental) venres 20 abril C onc er to ‘Resonancias Ontolóxicas’, de Carlos Suárez venres 27 abril SHOWC ASE Alg-a: dobre concerto de IGMIG + Anna Moviek & Ra fa e l X a n e i r o Presentación da obra ‘O que o cadro esc oita’, de Rafael J. Ambel venres 4 maio Obradoiro de Music oterapia, por José Manuel Ti zón Gon zález sábado 12 maio FE STA DE CL AUS URA das ac ti vidades de Esc oitar.org no HackL AB Relatorio Virginia Prego: ‘Su mirada es sonora’ / Presentación e proxección do doc umental ‘ Topografías do abandono’ do c olec ti vo Alg-a / Puzzle: c onc er to-acción de Julio Gómez / DJ-SE T a cargo do colec ti vo Sinsalaudio
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 33
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
CARLOS RIAL FICHA TÉCNICA DATAS 25 maio - 26 agosto 2007 LUGAR Espazo Anexo PRODUCIÓN MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo COMISARIA Agar Ledo Arias
No seu proxecto para o Espazo Anexo, Carlos Rial (Lage, Alemaña, 1969) investigaba sobre o significado das intervencións site-specific no contexto museístico. O artista interviu no lugar para devolvernos unha realidade alterada, a partir de obxectos cotiáns: neste caso, cinco desatoadores xigantes que ocupaban o espazo; e non só o ocupaban senón que se pregaban perante el mediante a presión e o baleiro, nun intento de cinguirse ao cubo branco no que, atendendo á súa natureza, non lles correspondería estar. Se hai algo que caracteriza a obra de Rial é a ironía, a intención subversiva e desafiante de emprazar ao espectador fronte a algo que lle resulta familiar e que, alterado, lle obriga a cuestionarse cal é a función, non do obxecto que ten diante, senón de si mesmo como participante activo no contexto no que convive coa obra.
34 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
EXPOSICIÓNS
EXPOSICIÓN ANIVERSARIO TEMPO AO TEMPO / TAKING TIME CINCO ANOS DO MARCO
FICHA TÉCNICA DATAS 19 outubro 2007 - 17 febreiro 2008 LUGAR En todos os espazos do edificio PRODUCIÓN MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo COMISARIOS Isabel Carlos e Iñaki Martínez Antelo
O 13 de novembro de 2007, o MARCO cumpría cinco anos dende a súa apertura ao público a finais do ano 2002. Con motivo desta celebración, organizouse un conxunto de actividades que se foron desenvolvendo de modo gradual a partir do mes de outubro, e que tiñan como núcleo a inauguración da exposición ‘TEMPO AO TEMPO’. Ese foi o título da mostra de produción propia que se formulou como conmemoración do 5º Aniversario do MARCO e que, de modo excepcional, ocupou a totalidade dos espazos do edificio entre o 19 de outubro de 2007 e o 17 de febreiro de 2008. Cinco anos despois da mostra inaugural CARDINAIS, artistas que formaran parte desa exposición como Jorge Barbi, Tacita Dean e Gustavo Romano volvían estar presentes nos espazos do MARCO, pechando así de forma simbólica un círculo que comezaba o seu percorrido a primeira vez que o museo abriu as súas salas.
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 35
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
TEMPO AO TEMPO analizaba, dende unha perspectiva crítica, a obsesión actual polo paso do tempo, a memoria, e o sentido ou o peso da historia. Un fío argumental que semellaba especialmente oportuno como balance do que foron os cinco anos de vida do MARCO. Tantas visións ou interpretacións do tempo como artistas representados na exposición –34 en total– na obra dos cales o paso do tempo está presente non como algo anecdótico, senón dun modo constante. Ademais, o título relacionábase intimamente coa historia e transformación do propio edificio do MARCO, que foi cárcere e xulgados antes de converterse en centro de arte. A mostra reunía un total de 41 obras, nunha grande variedade de soportes: fotografías, vídeos, esculturas, pinturas, videoinstalacións, videoproxeccións, pezas sonoras, impresións dixitais, debuxos, instalacións, e obras producidas especificamente para esta ocasión, ademais dunha presentación da performance Time (1970), de David Lamelas, durante a xornada inaugural. Dende obras clave dos anos sesenta, coincidindo co período en que a arte conceptual iniciaba as súas experiencias e investigacións relacionadas co paso do tempo, impulsadas polas novas posibilidades que ofrecía o uso do vídeo e a fotografía –Nam June Paik, David Lamelas, Allen Ruppersberg, On Kawara, Jimmie Durham, Victor Burgin– ata a máis recente xeración de artistas nacidos a finais dos sesenta ou na década dos setenta, como Jorge Peris, Mircea Cantor, Rubén Ramos Balsa, João Maria Gusmão e Pedro Paiva, Daniele Puppi ou Jonathan Monk.
36 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
EXPOSICIÓNS
EXPOSICIÓNS
ARTISTAS Ignasi Aballí (Barcelona, 1958) Jorge Barbi (A Guarda, Pontevedra, 1950) Fernando Bryce (Lima, Perú, 1965) Matthew Buckingham (Nevada, Iowa, EUA, 1963) Victor Burgin (Sheffield, Reino Unido, 1941) Mircea Cantor (Oradea, Romanía, 1977) Tacita Dean (Canterbury, Reino Unido, 1965) Mark Dion (New Bedford, Massachusetts, EUA, 1961) Jimmie Durham (Washington, Arkansas, EUA, 1940) William Eggleston (Memphis, Tennessee, EUA, 1939) Douglas Gordon (Glasgow, Reino Unido, 1966) João Maria Gusmão & Pedro Paiva (Lisboa, Portugal, 1979 & Lisboa, Portugal, 1977) Ana Jotta (Lisboa, Portugal, 1946) On Kawara (Kariya, O Xapón, 1933) Igor & Svetlana Kopystiansky (Lvov, Ucraína, 1954 & Voronez, Rusia, 1950) David Lamelas (Bos Aires, Arxentina, 1946) Euan Macdonald (Edimburgo, Reino Unido, 1965) Lani Maestro (Manila, Filipinas, 1957) Tatsuo Miyajima (Toquio, O Xapón, 1957) Jonathan Monk (Leicester, Reino Unido, 1969) Pedro Mora (Sevilla, 1961) Gianni Motti (Sondrio, Italia, 1958) Oscar Muñoz (Popayán, Colombia, 1951) Susan Norrie (Sidney, Australia, 1953) Nam June Paik (Seúl, Korea, 1932-2006) Giulio Paolini (Xénova, Italia, 1940) Jorge Peris (Valencia, 1969) Daniele Puppi (Pordenone, Italia, 1970) Rubén Ramos Balsa (Santiago de Compostela, 1978) Rosângela Rennó (Belo Horizonte, Brasil, 1962) Gustavo Romano (Bos Aires, Arxentina, 1958) Allen Ruppersberg (Cleveland, Ohio, EUA, 1944) Nedko Solakov (Cherven Briag, Bulgaria, 1957) Sam Taylor-Wood (Londres, Reino Unido, 1967)
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 37
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
Actividades paralelas TALLER DE AR TISTA DAVID L AMEL AS. ‘Espazo e tempo’ Datas: do 22 ao 26 de outubro Lugar: sala perimetral B1 (1º andar) CONFERENCIA DAVID L AMEL AS. ‘Espazo e tempo’ Data: xoves 25 de outubro Lugar: salón de actos DI DÁ C TI C A TIC-TAC . Programa educati vo para esc olares e obradoiros infantís para familias VISITAS E TALLERES PARA ESCOLARES Datas: do 23 de outubro 2007 ao 15 de febreiro 2008 Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artes ACTIVIDADES PARA FAMILIAS Datas: do 12 de outubro 2007 ao 17 de febreiro 2008 Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artes CICLO DE CINE FILMANDO O TEMP O Organiza: Cineclube Lumière, en colaboración co MARCO de Vigo Datas: do 1 ao 29 de outubro Lugar: Auditorio da Casa do Concello, Praza do Rei s/n Colaboran: Federación de Galicia de Cineclubes; Concellería de Festas e Animación Sociocultural do Concello de Vigo
38 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
EXPOSICIÓNS CONVOCATORIAS PROXECTOS E ITINERANCIAS CARME NOGUEIRA PRÓSPERA n n n n
Datas: 3 setembro - 14 novembro 2007 Lugar: sala de exposicións do Instituto Cervantes de Pekín, China Coprodución: Instituto Cervantes de Pekín / MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo Comisario: Iñaki Martínez Antelo
O proxecto PRÓSPERA, da artista galega Carme Nogueira (Vigo, 1970), enmarcouse no conxunto de actividades artísticas e culturais organizadas polo Instituto Cervantes con motivo da celebración do Ano de España en China. Nunha coprodución co Instituto Cervantes, o MARCO presentou na sala de exposicións do Instituto Cervantes de Pekín esta proposta, que consistiu en dúas pezas relacionadas: unha intervención site-specific na fachada, e unha instalación no interior da sala. Mediante o uso do vídeo, a arquitectura e a fotografía, Carme Nogueira continúa neste proxecto as súas reflexións sobre o espazo público, sobre o significado do contexto urbano, o seu uso e as súas alteracións, presentes xa en anteriores propostas da artista.
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 39
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007 PREMIO MARCO’07 PARA NOVOS COMISARIOS CONVOCATORIA E FALLO DO XURADO Proxecto ‘MIRRORS/ESPELLOS’ de Gyonata Bonvicini O 25 e 26 de outubro tivo lugar no MARCO a reunión do Xurado do II Premio MARCO para Novos Comisarios, que ten como obxecto a realización dun proxecto expositivo nas salas do primeiro andar. O xurado estivo composto por Jürgen Bock, crítico de arte e comisario independente; María de Corral López-Dóriga, crítica de arte e comisaria independente; Alberto Ruiz de Samaniego, profesor de estética e crítico de arte; Teresa Velázquez Cortés, responsable de contidos de Matadero Madrid; e Iñaki Martínez Antelo, director do MARCO. O proxecto gañador, que ten como título provisional ‘MIRRORS/ESPELLOS’, é unha proposta de Gyonata Bonvicini, comisario independente nado en Italia (Codogno, Milán) en 1972. Na elección do xurado tívose en conta a calidade do proxecto e a súa adecuación ás características do primeiro andar do MARCO como espazo expositivo. ‘MIRRORS/ESPELLOS’ presentará obras de 12 artistas internacionais, entre fotografías, vídeos, instalacións, colaxe, esculturas, instalacións de son, e performances.
UN MARCO ITINERANTE Froito da colaboración do MARCO con outros museos e centros de arte para a coprodución e itinerancia de exposicións, tres das mostras producidas no centro vigués foron inauguradas noutras tantas cidades entre os meses de xaneiro e febreiro de 2007.
DOCUMENTOS. A MEMORIA DO FUTURO n n n n
Lugar: Koldo Mitxelena, San Sebastián Datas: 25 xaneiro - 17 marzo 2007 Coprodución: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo/ Koldo Mitxelena, San Sebastián Comisaria: Rosa Olivares
SWITCH ON THE POWER! RUÍDO E POLÍTICAS MUSICAIS n n n n
Lugar: Centro Cultural Montehermoso, Vitoria Datas: 2 febreiro - 4 maio 2007 Coprodución: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo/ CAAM Centro Atlántico de Arte Moderno, As Palmas/ Centro Cultural Montehermoso, Vitoria Comisario: Xabier Arakistain
A MOSTRA INVISIBLE n n n n
Lugar: Centro José Guerrero, Granada Datas: 6 febreiro - 15 abril 2007 Coprodución: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo/ Centro José Guerrero, Granada Comisario: Delfim Sardo
40 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
EXPOSICIÓNS
PUBLICACIÓNS Entre Fronteiras = Bet ween Borders Catálogo colectivo, 2007 Chantal Akerman, Maja Bajevic, Pierre Bismuth, Ergin Çavusoglu, Muratbek Djumaliev & Gulnara Kasmalieva, Albert Heta, Marine Hugonnier, Sejla Kameric, Alejandra Riera & Fulvia Carnevale, Anri Sala, Bojan Sarcevic, Zineb Sedira, Santiago Sierra, Costa Vece, Jun Yang, Guzmán de Yarza Blache Textos: Carolina Grau, Roger Conover, Patrick Ffrench, Francisco Jarauta, Manuel Rivas, Chantal Akerman, Jimena Blázquez Abascal, Alexander Alberro, Simon Harvey, Muratbek Djumaliev, Gamal Bokondaev, Vesa Sahatciu, Marine Hugonnier, Javier Hontoria, Anselm Wagner, Alejandra Riera, Anri Sala, Anja Dorn, Rebecca Heald, Cuauhtémoc Medina, Paulo Reis, Sabine B. Vogel, Guzmán de Yarza Blache Deseño: Don Gráfica Contemporánea Biografía Textos en galego - castelán - inglés 258 p., il. cor, 21 x 25, 5 cm. ISBN978-84-935505-0-9 PVP: 2 2 ¤
Paperback : edicións baratas Catálogo colectivo, 2007 22a, Antoni Abad, Ignasi Aballí, Todd Alden, Carlos Amorales, Xoan Anleo, Martí Ansón, Sven Augustijnen, Erick Beltrán, Issa María Benítez Dueñas, David Bestué e Marc Vives, Bik Van der Pol, Bruno Borges, Cristina Buendía, Teresa Camara Pestana, Albert Cano e Michel Tofahrn, Paco Cao, Bosco Caride, Miguel Carneiro e Marco Mendes, Isabel Carvalho e Pedro Nora, Raimond Chaves, Gilda Mantilla, Collectif La Valise, Octavi Comeron, Alfredo Costa Monteiro, Valerie du Chéné, Ferran El Otro, Jacob Fabricius, Sergi Faustino e Roger Adam, Iñigo Fernández de Nograro, Elena Ferrer, Pauline Fondevila, David Armengol, Sergio Rubira, Francesc Ruiz, Fuera de Registro, David G. Torres, Dora García, Jeleton, Abigail Lazkoz, Ignasi López, Anja Lutz e Anna Gerber, Pierre Malphettes, Mark Manders, Martí Manen, Jordi Mitjá, Julia Montilla, Joan Morey, Marc Nagtzaam, Carme Nogueira, Asier Pérez, Miquel Noguera, Chuso Ordi, Antonio Ortega, Diego Ortiz e Pepe Murciego, Javier Peñafiel, Álex Gifreu, Pablo Pérez Sanmartín, Peter Piller, Virxinia Polke, Michael Quistrebert, Tere Recarens, Fernando Renes, Francesc Ruiz, Luis Salaberría, Salão Olimpico, Jorge Satorre, Taller Comic Live!, Mauro Trastoy e Luz Castro, Heidi Vogels Textos: Amanda Cuesta Deseño: Cecilia Labella Textos en galego - castelán - inglés 153 p., il. br. e n., 22 X 11 cm. ISBN 978-84-934364-9-0 PVP: 1 ¤
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 41
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
Doc umentos: la memoria del futuro = Doc umentuak : etorki zuneko memoria = Doc umentos: a memoria do futuro = Doc uments: The Memory o f The Future Catálogo colectivo, 2007 Coeditado con Koldo Mitxelena Kulturunea The Atlas Group/Walid Raad, Bleda y Rosa, Luc Delahaye, Juan Manuel Echavarría, Jacques Fournel, Sebastián Friedman, Brian McKee, Ann-Sofi Sidén, Alec Soth Textos: Rosa Olivares, Celia Díez Huertas, Seve Penelas, Alberto Sánchez Balmisa Deseño: Adrian & Ureña, S.L. Textos en castelán - inglés - euskera - galego 240 p., il. cor e n., 25,5 X 21 cm. ISBN 978-84-7907-540-8 PVP: 18 ¤
Fran Herbello: S ou venir Catálogo monográfico, 2007 Textos: Fran Herbello, Chus Martínez Deseño: David Carballal, Juan Gallego Biobibliografía Textos en galego - castelán 37 p., il. cor, 21 X 18 cm. ISBN 978-84-935505-1-6 PVP: 10 ¤
Nuevos hori zontes = New Hori zons = Neue hori zonte = Novos hori zontes = Nieu we hori zonten Catálogo colectivo editado polo CRAC Alsace, 2006. Separata editada polo MARCO. Virginie Barré, Katia Bourdarel, Martín Le Chevallier, Alain Declercq, Brice Dellsperger, Julien Discrit, Laurent Grasso, Clarisse Hahn, Elodie Huet, Patrick Jeannes, Vincent Labaume, Corinne Marchetti, Philippe Meste, Valérie Mréjen, Bruno Peinado, Frank Perrin, Fabien Rigobert, Amandine Sacquin, Bruno Serralongue Textos: Katia Bourdarel, Martín Le Chevallier, Bruce Dellsperger, Julien Discrit, Clarisse Hahn, Elodie Huet, Patrick Jeannes, Vincent Labaume, Corinne Marchetti, Philippe Meste, Fabien Rigobert, Bruno Serralongue, Clémentine Chéronnet, Stépane Corréad, Christophe Kihm, Emily King, Minhea Mircan, Florise Pagès, Heidi Sichtner, Hilde Teerlinck Deseño: On - Kyung Yoon Textos en castelán - francés - inglés - belga - holandés 2 v., il. br. e n., 25, 5 x 21 cm. ISBN 2-911660-15-3 PVP: 15 ¤
42 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
EXPOSICIÓNS
Doppelgänger : o dobre da realidade Catálogo colectivo, 2007 Francis Alÿs, Ady Carrión, Pierre Huyghe, José Carlos Martinat, Pablo Sigg, Javier Téllez, Kerry Tribe, Luc Tuymans, Elin Wikström Textos: Montserrat Albores Gleason, Francis Alÿs e Rafael Ortega, Ady Carrión, Pierre Huyghe, José Carlos Martinat, Pablo Sigg, Javier Téllez, Kerry Tribe, Luc Tuymans, Elin Wikström Deseño: David Carballal, Juan Gallego Textos en galego - castelán - inglés 97 p., il. cor, 25 x 21, 5 cm. ISBN 978-84-955505-3-0 PVP: 18 ¤
Tempo ao tempo = Taking Time Catálogo colectivo, 2007 Ignasi Aballí, Jorge Barbi, Fernando Bryce, Matthew Buckingham, Victor Burgin, Mircea Cantor, Tacita Dean, Mark Dion, Jimmie Durham, William Eggleston, Douglas Gordon, João Maria Gusmão & Pedro Paiva, Ana Jotta, On Kawara, Igor & Svetlana Kopystiansky, David Lamelas, Euan Macdonald, Lani Maestro, Tatsuo Miyajima, Jonathan Monk, Pedro Mora, Gianni Motti, Óscar Muñoz, Susan Norrie, Nam June Paik, Giulio Paolini, Jorge Peris, Daniele Puppi, Rubén Ramos Balsa, Rosângela Rennó, Gustavo Romano, Allen Ruppersberg, Nedko Solakov, Sam Taylor-Wood Textos: Isabel Carlos, Félix Duque, Iñaki Martínez Antelo Deseño: Don gráfica contemporánea Textos en galego - castelán - inglés 364 p., il. cor, 26x 21, 5 cm. ISBN 978-84-935505-4-7 PVP: 35 ¤
Traballos temporais: unha pelíc ula de Diego S antomé Catálogo individual, 2007 Diego Santomé Textos: Iñaki Martínez Antelo, Javier Pérez Buján Deseño: Diego García Textos en galego - castelán - inglés 1 v., il. cor + 1 DVD, 19 X 14 cm. ISBN 978-84-935505-2-3 PVP: 10 ¤
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 43
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
SELECCIÓN PRENSA Un aspecto esencial cara á comunicación e a imaxe externa do MARCO durante o ano 2007 foi a ampla difusión das exposicións temporais e o resto da programación en medios: xornais, revistas e publicacións periódicas, radio, televisión, medios dixitais e outras publicacións como anuarios e noticiarios turísticos, trazaron unha ponte entre o museo e o público a través das súas páxinas e suplementos culturais. Centos de noticias e mencións sobre as actividades programadas en 2007, con especial protagonismo da mostra TEMPO AO TEMPO e a festa do quinto aniversario. Con esta selección das publicadas na prensa escrita neste ano, a dirección e o equipo do MARCO queren agradecer a colaboración dos profesionais dos medios de comunicación, como recoñecemento do seu labor na difusión e achegamento ao público das actividades e programas contidos nesta Memoria.
10/02/2007, ATLÁNTICO
01/03/2007, FARO DA CULTURA
31/03/2007, FARO DE VIGO
06/06/2007, FARO DE VIGO
20/09/2007, FARO DA CULTURA
15-21/09/2007, ABCD
44 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
EXPOSICIÓNS
22/09/2007, LA VOZ DE GALICIA. CULTURAS
19/10/2007, EL PAÍS
19/10/2007, EL PAÍS
20/10/2007, LA VOZ DE GALICIA
28/10/2007, PÚBLICO
27/10/2007- 02/11/2007, ABCD
27/10/2007- 02/11/2007, ABCD MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 45
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
25-31/10/2007, EL CULTURAL
10/11/2007, FARO DE VIGO
18/11/2007, MARÉ HOXE
18/11/2007, FARO DE VIGO
19/11/2007, EL PAÍS
02/12/2007, EL CORREO GALLEGO
DECEMBRO 2007-XANEIRO 2008, EXIT
ARTNOTES, NÚM. 17
46 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
3. ACTIVIDADES
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 50 PROGRAMAS PARA ESCOLARES 52 OBRADOIROS INFANTÍS E ACTIVIDADES PARA FAMILIAS 54 CURSOS PARA ADULTOS 58 TALLERES DE ARTISTA 60 XORNADAS DE PORTAS ABERTAS 62 DÍA INTERNACIONAL DOS MUSEOS 62 FESTA 5º ANIVERSARIO 64 CONCERTOS E FESTIVAIS 67 PROGRAMACIÓN AUDIOVISUAL 70 OUTROS EVENTOS 74 PRESENTACIÓNS E MESAS REDONDAS 75 CESIÓN E ALUGUER DE ESPAZOS 76 BIBLIOTECA/CENTRO DE DOCUMENTACIÓN 77
ACTIVIDADES AS ACTIVIDADES Baixo o título xenérico de ‘actividades’ preséntase nesta sección todo o conxunto de propostas –dende o programa educativo e actividades de formación, ata os ciclos de concertos, audiovisuais e outros eventos– que son un capítulo fundamental á hora de entender e valorar o proxecto do MARCO, ademais dunha oportunidade para o contacto directo con distintos públicos –especializados ou non, habituais ou esporádicos– e para facer máis visibles as posibilidades dos espazos do museo máis alá das salas de exposición. Dende o seu inicio houbo un especial empeño por imbricar o MARCO na vida cultural da cidade. Ao longo de 2007 boa parte dos recursos centráronse en accións de formación, información e divulgación: visitas guiadas, programas para escolares, talleres para familias, cursos de iniciación para adultos, talleres de artista, seminarios e conferencias, que van conformando unha programación estable e dinámica a un tempo, e xerando hábitos de participación, con públicos diversificados segundo os seus contidos e o tipo de actividade. Respecto aos espazos, o salón de actos continuou funcionando como unha particular ‘caixa negra’, versátil e con múltiples usos, na que poder acoller a programación audiovisual e os ciclos de concertos que, organizados dende o MARCO ou en colaboración con outras entidades como Sinsalaudio, se van convertendo nun lugar común para todas as persoas interesadas en novas propostas visuais e sonoras. Pola súa banda, o ‘Laboratorio dás Artes’ e as salas de exposición son os lugares centrais para o desenvolvemento do programa educativo, ao que se dedican as seguintes páxinas. E de novo, a excelente acollida dos cursos de iniciación, que este ano duplicaron a súa oferta, xunto á máis especializada dos talleres de artista, dirixidos a estudantes de belas artes e disciplinas afíns. A maioría destas actividades funcionan, intencionadamente, de forma complementaria ou paralela ás exposicións temporais, contribuíndo así a un mellor coñecemento e desfrute das mostras, dos seus eixes temáticos, dos artistas e obras. Esta visión de conxunto axuda a ofrecer outras lecturas, a afondar nos contidos expositivos, sacando partido da súa presenza en salas durante un período determinado, mesmo máis alá dos espazos do museo, como no caso dos ciclos de cinema organizados en colaboración co cineclube Lumière. Capítulo aparte merecen os programas pensados especificamente para a participación cidadá, como a celebración do Día Internacional dos Museos no mes de maio e a festa do quinto aniversario en novembro, que este ano, co seu éxito de convocatoria, foi unha ocasión excepcional para ensaiar a resposta e participación do público nas actividades programadas durante todo un fin de semana de portas abertas.
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 49
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
Un ano máis, ao longo de 2007 o programa educativo do MARCO estivo marcado polo ritmo e contidos das exposicións temporais, especialmente no que se refire á programación para escolares, talleres de artista, visitas comentadas e actividades paralelas organizadas dende o departamento de comunicación e didáctica. Sen dúbida, as exposicións deste ano ofreceron moitas posibilidades para poñer en marcha programas específicos relacionados cos eixes temáticos, obras e artistas de cada mostra. Unha exposición de arte contemporánea é tamén un lugar onde pensar e falar sobre o que percibimos. O coñecemento a través da experiencia directa coas obras, a multiplicidade de sensacións e interpretacións, os espazos do museo, a figura do artista, o proceso creativo, achegan pistas para traballar conceptos e contidos transversais a moitas materias do currículo escolar. Especialmente satisfactoria foi a resposta do persoal docente –a lista de centros que acoden ao MARCO non deixa de crecer, sobre todo nos grupos de infantil–, que coa súa implicación, comentarios e suxestións nos axudan a adaptar os contidos dos programas ás distintas idades e ciclos educativos. O mes de xaneiro coincidiu coa última fase de actividades relacionadas coa EXPOSICIÓN INVISIBLE, inaugurada en outubro de 2006. Nun mundo dominado pola percepción visual, unha exposición sobre son foi unha especie de oasis onde reactivar a imaxinación e desenvolver o sentido do oído. Aprender a discernir sons, a captar as súas características e matices, a interpretalos e crealos, foron algúns dos obxectivos que procuramos durante as visitas e talleres para escolares. Ademais, a partir de marzo, o proxecto de ESCOITAR.ORG no Espazo Anexo trouxo consigo un amplo programa de actividades para todas as persoas interesadas en experimentar co audio, e tamén visitas específicas para grupos a partir de 12 anos.
50 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
ACTIVIDADES
Entre os meses de febreiro e maio, a exposición ENTRE FRONTEIRAS –que falaba de países, culturas e identidades; das fronteiras que marcan diferenzas, desigualdades e divisións entre lugares e persoas, pero tamén similitudes entre zonas limítrofes e posibilidades de achegamento e intercambio– foi o centro do programa para escolares, moi relacionado coa área de ciencias sociais, coa reflexión sobre o concepto de fronteira e o seu significado. Xunto a ‘DOCUMENTOS. A memoria do futuro’, esta mostra inspirou tamén boa parte do programa do Día Internacional dos Museos –talleres de creación colectiva e actividades para público familiar– que este ano estivo dedicado á idea do patrimonio universal. O pasado e o presente do edificio do MARCO combinábanse nas visitas guiadas deseñadas especificamente para esta ocasión. Cara ao mes de xuño, as visitas e talleres da exposición ‘DOCUMENTOS. A memoria do futuro’ estiveron baseados na fotografía como forma de representación, interpretación e construción da realidade. Para a mostra PAPERBACK, o Laboratorio das Artes converteuse nunha particular imprenta onde os participantes xeraron diferentes tipos de publicacións, poñendo a proba a súa creatividade e capacidade de improvisación. Pola súa parte, NOVOS HORIZONTES, a mostra de artistas contemporáneos franceses, inspirou o programa de talleres de verán titulado ‘Unha volta á Galia’, dirixido a público infantil a partir de 3 anos; un percorrido temático e cronolóxico polos acontecementos, lugares e artistas máis famosos de Francia. As actividades para familias, que se desenvolven nas fins de semana durante todo o ano, son substituídas nos meses de verán por programas temáticos que, con horarios ampliados, permiten diversificar e facer máis efectivas as sesións de taller. Pero foi sen dúbida a exposición TEMPO AO TEMPO, xunto coa gran festa do quinto aniversario, a que ofreceu máis frutíferas conexións entre todas as liñas de programación do MARCO. Baixo o nome xenérico de ‘TIC-
TAC’ preparouse un programa didáctico que incluía actividades para familias e visitas e talleres para escolares: un xigantesco reloxo de area que misteriosamente deixou de funcionar, un calendario onde os números se converten en imaxes, un caracol que avanza sen preocuparse do tempo que lle leve a súa viaxe, unhas árbores que nos trasladan a un lugar perdido... Cada unha das obras da exposición tivo o seu reflexo nas actividades deseñadas para este período, nas que a reflexión sobre o paso do tempo, a súa representación e definición, era o fío argumental do percorrido por salas e talleres posteriores. Ao longo deste ano puidemos comprobar tamén como o proxecto educativo do MARCO empeza a suscitar curiosidade entre persoas e entidades interesadas na mellora da educación artística. As colaboracións con distintos proxectos de investigación e a participación en actividades de difusión son sempre unha vía para un mellor coñecemento dos nosos destinatarios, sexa público infantil ou adulto. E unha vez máis, todo isto foi posible grazas á colaboración de Pedro Cordón, autor e asesor do programa educativo, e ao labor e dedicación do persoal en salas –Lucía Campos, José Luis Gómez, María Xosé Martínez, Olalla Rodríguez e Manuela Vilasó–, cun agradecemento especial neste ano 2007 a Carolina Posada. Marta Viana Tomé e Pilar Souto Soto Departamento de comunicación e didáctica
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 51
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
PROGRAMAS PARA ESCOLARES Número total de centros: 206 Número total de escolares: 9.295 Entre xaneiro e xuño de 2007, as visitas e obradoiros para escolares tomaron como base as obras e artistas que nese período ocupaban as salas: A MOSTRA INVISIBLE ata finais de xaneiro, as exposicións PAPERBACK e ENTRE FRONTEIRAS a partir de febreiro, e a mostra DOCUMENTOS nos meses de maio e xuño. A procura dunha escoita activa, as relacións entre o son e as artes visuais, a edición gráfica como soporte artístico, a interpretación e creación de obras colectivas a partir da idea de fronteira e das relacións entre individuos e sociedades, foron algúns dos aspectos que se traballaron durante estas visitas e talleres. O proxecto ESCOITAR.ORG no Espazo Anexo incluíu tamén unha programación de visitas e talleres para grupos de escolares maiores de 12 anos, nas que se experimentou co audio e se fomentou unha escoita activa. Co inicio do novo curso escolar, TIC-TAC foi o nome xenérico do programa didáctico que, baseado na exposición TEMPO AO TEMPO e dirixido a escolares e público familiar, se desenvolveu no MARCO dende outubro de 2007 ata febreiro de 2008. As visitas e talleres para escolares tiñan como obxectivo descubrir, explorar e representar o significado que o paso do tempo ten na nosa experiencia persoal, a través das obras presentes na mostra. As actividades nas salas de exposición e no Laboratorio das Artes complementáronse con propostas de actividades na aula antes e despois da visita ao MARCO.
52 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
ACTIVIDADES
XANEIRO – XUÑO 2007 Visitas e obradoiros para grupos de Infantil, Primaria, Secundaria e Bacharelato Do 9 de xaneiro ao 15 de xuño de 2007 Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artes (1º andar) Horario: martes, mércores, xoves e venres de 11.00 a 14.00 Deseño das actividades: Pedro A. Cordón Casais Resultados c uantitati vos mes
nº c entros
nº esc olares
xaneiro (dende o día 9)
24
1.106
febreiro
20
767
marzo
32
1.482
abril
25
1.437
maio
32
1.240
xuño (ata o día 15)
13
415
total centros: 146
total escolares: 6.447
OUTUBRO – DECEMBRO 2007 TIC-TAC Visitas e obradoiros para grupos de Infantil, Primaria, Secundaria e Bacharelato Do 23 de outubro 2007 ao 15 de febreiro de 2008 Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artes (1º andar) Horario: martes, mércores, xoves e venres de 10.00 a 14.00 Deseño das actividades: Pedro A. Cordón Casais Resultados c uantitati vos mes outubro (dende o día 23) novembro decembro (ata o día 20)
nº c entros 9 32 19 total centros: 60
nº esc olares 486 1.594 768 total escolares: 2.848 MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 53
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
OBRADOIROS INFANTÍS E ACTIVIDADES PARA FAMILIAS Número de participantes nas actividades de fin de semana: 7.808 Número de participantes nos obradoiros de verán: 2.112 Número de participantes nos obradoiros de Nadal: 3.965
ACTIVIDADES DE FIN DE SEMANA Entre os meses de xaneiro e xuño continuaron os obradoiros de técnicas artísticas dos venres e os talleres de sábados e domingos, acompañados de contacontos e visitas ás salas de exposición. A partir do mes de outubro, co programa TIC-TAC, o Laboratorio das Artes converteuse nun lugar de creación, investigación e experiencias para os máis pequenos nas que o tempo foi o protagonista. Que é o tempo? De que maneiras podemos medilo? Como representalo? Cal é o rastro do paso do tempo en persoas, obxectos, paisaxes? Nas sesións temáticas de venres e sábados, tituladas ‘O tempo nas túas mans’, os participantes xogaban co tempo e exploraban o seu significado, desenvolvendo os seus proxectos artísticos. Os domingos, unha parte da actividade tiña lugar nas salas da exposición TEMPO AO TEMPO: divertidos experimentos de observación, seguidos de obradoiros no Laboratorio das Artes.
54 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
ACTIVIDADES
XANEIRO – XUÑO 2007
OUTUBRO – DECEMBRO 2007
ACTI VIDADES PARA FAMILIA S
TIC-TAC
l
l
l l l
Obradoiros para nenos/as a partir de 3 anos, sós ou acompañados de persoas adultas. Do 12 de xaneiro ao 27 de maio de 2007 Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artes Venres, de 18.00 a 20.00; sábados e domingos de 12.00 a 14.00
l l
Resultados cuantitativos
Resultados cuantitativos mes xaneiro (dende o día 12) febreiro marzo abril maio
l
Obradoiros para nenos/as a partir de 3 anos sós ou acompañados de persoas adultas Do 12 de outubro de 2007 ao 17 de febreiro de 2008 Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artes (1º andar) Horario: Venres, de 18.00 a 20.00; sábados e domingos de 12.00 a 14.00
nº par ticipantes 754 598 444 340 939
mes outubro novembro decembro
nº par ticipantes 276 2.619 1.847
total participantes: 4.733
total participantes: 3.075 MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 55
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007 OBRADOIROS DE VERÁN NOVOS HORIZONTES ‘UNHA VOLTA Á GALIA’ l l l l l l
Para nenos/as a partir de 3 anos, sós ou acompañados de persoas adultas Do 3 de xullo ao 8 de setembro de 2007 Martes a sábados, de 12.00 a 14.00 Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artes (1º andar) Produción: MARCO, Departamento de Comunicación e Didáctica Deseño das actividades: Pedro A. Cordón Casais e Mª Xosé Martínez Pérez, coa colaboración de Manuela Vilasó Ventoso
O programa de talleres infantís UNHA VOLTA Á GALIA tivo lugar nos meses de verán, paralelamente á exposición ‘NOVOS HORIZONTES. Artistas contemporáneos de Francia’, que ocupou as salas da planta baixa ata o 30 de setembro. Durante dez semanas consecutivas os participantes percorreron o país francés a través da súa historia, lugares, habitantes, manifestacións culturais e artísticas. Un total de cincuenta sesións temáticas ou monográficas nas que se desenvolveron talleres artísticos e laboratorios de investigación. Coa axuda dunha máquina do tempo viaxaron ao pasado para ver as pinturas rupestres, ou as obras de artistas emblemáticos do século XX, e volveron ao presente para entrar en contacto cos creadores máis actuais que presentaban as súas obras na exposición NOVOS HORIZONTES.
Obradoiros de verán
mes
nº participantes
xullo
913
agosto
995
setembro (ata o día 8)
204
total par ticipantes:
56 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
2.112
ACTIVIDADES
OBRADOIROS DE NADAL ‘TEMPO DE NADAL’ l l l l
Do 21 de decembro 2007 ao 5 de xaneiro de 2008 Lugar: salón de actos e Laboratorio das Artes (1º andar) Horario: mércores a sábados, de 12.00 a 14.00 e de 18.00 a 20.00; domingos de 12.00 a 14.00 Patrocinio: Deputación Provincial de Pontevedra
Cara ao período de vacacións escolares de Nadal, e grazas ao patrocinio da Deputación Provincial de Pontevedra, organizouse un programa de actividades para familias baixo o título TEMPO DE NADAL. O programa, que ofreceu ao público familiar a posibilidade de ocupar o seu tempo de lecer dun xeito creativo e participativo, incluíu dous tipos de actividades: ‘Marquiño no Nadal’, con espectáculos de monicreques no salón de actos seguidos de obradoiros no Laboratorio das Artes, e ‘Obxectos de Nadal’, con actividades e talleres relacionados coa creación e deseño de obxectos contemporáneos.
Obradoiros de Nadal
mes
nº participantes
decembro 2007 (do 21 ao 30)
2.554
xaneiro 2008 (do 2 ao 5)
1.411
total par ticipantes:
3.9 65
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 57
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
CURSOS PARA ADULTOS INICIACIÓN Á ARTE CONTEMPORÁNEA PARA ADULTOS Entre xaneiro e maio continuaron as sesións do 1º ciclo do Curso de iniciación á arte contemporánea, iniciado en outubro 2006. n 2006-2007 Ciclo 1: ‘A ar te do séc ulo XX: de principios de séc ulo á 2ª guerra mundial ’: 120 par ticipantes l l l l l
Organiza: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo Docente: Ana Pereira Molares Do 4 outubro de 2006 ao 30 maio de 2007 Lugar: salón de actos Horario: mércores, de 19.00 a 20.30
A partir de outubro, a edición 2007-2008 desdobrouse en dous cursos, coa repetición do CICLO 1, e o comezo do curso dedicado á 2ª metade do século XX e primeiros anos do XXI (CICLO 2). n 2007-2008 Ciclo 1: ‘A ar te do séc ulo XX: de principios de séc ulo á 2ª guerra mundial ’: 94 par ticipantes
Ciclo 2: ‘A ar te dos séc ulos XX e XX I: da 2ª guerra mundial aos nosos días’: 126 par ticipantes l l l l l
Organiza: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo Docente: Ana Pereira Molares Do 10 de outubro 2007 ao 4 de xuño 2008 Lugar: salón de actos Horario: mércores, de 18.00 a 19.15 (CICLO 1) e de 19.30 a 20.45 (CICLO 2)
58 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
ACTIVIDADES
VER ARTE As visitas ás exposicións son unha das mellores vías para aprender a ver e valorar a arte contemporánea. A partir do 30 de outubro, púxose en marcha un curso organizado en seis sesións consecutivas, co obxectivo de traballar a percepción e a súa tradución en palabras. As sesións tiveron lugar en galerías e museos, completadas con sesións teóricas no salón de actos, e visitas á exposición TEMPO AO TEMPO. n ‘VER ARTE’: 58 par ticipantes l l l l l
Organiza: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo Docente: Emilio Cendón González Do 30 outubro ao 15 de decembro 2007 Lugar: salón de actos e espazos fóra do MARCO Horario: GRUPO 1: martes de 19.30 a 21.00 GRUPO 2: sábados de 12.00 a 13.30 GRUPO 3: martes de 17.00 a 18.30
CONTEXTOS E PROXECTOS DE ARTE PÚBLICA Modelos efémeros de intervención
Un dos aspectos máis recentes e complexos da arte contemporánea ten que ver coas interaccións entre arte e espazo público. A través de conferencias e debates, nestas xornadas analizábanse varios proxectos de arte pública xurdidos nos últimos anos que revisan os supostos de permanencia e monumentalidade da obra pública e que se instalan na ‘provisionalidade’ da nosa paisaxe cotiá. Proxectos efémeros que teñen estendido a idea mesma de espazo público mesmo cara a territorios ‘virtuais’ e que suxiren moitas cuestións e posibilidades de abordar criticamente a arte e o contexto que a desencadea. n ‘CONTEXTOS E PROXECTOS DE ARTE PÚBLICA’:: 42 par ticipantes l l l
l l l
Organiza: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo, coa colaboración da Universidade de Vigo Dirección: Javier Tudela Poñentes: Gerardo Mosquera, comisario CiudadMULTIPLE, Panamá; Jorge Díez, Director de Madrid Abierto; Pablo Fanego, comisario A cidade interpretada, Santiago de Compostela; Ramón Parramón, director Idensitat, Calaf, Barcelona; Juan José Fuentes, comisario Kaldarte, Caldas de Reis, Pontevedra; Diego Arribas, coordinador de Arte, industria y territorio, Minas de Ojos Negros, Teruel; Carolina Grau, Bienal de Jafre, Girona. Datas: do 29 de xaneiro ao 2 de febreiro de 2007 Lugar: salón de actos Horario: a partir das 17.00
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 59
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
TALLERES DE ARTISTA NELSON VILLALOBOS Obradoiro de pintura e creación Un obradoiro encamiñado a promover un achegamento á actividade da pintura, e un adestramento en determinadas formas convencionais de representación e na especialidade técnica. O taller abordaba a análise de obras de arte tendo en conta os seus compoñentes e valores comunicativos, e intensificando a experiencia artística e creativa para unha mellor comprensión da realidade. l l
l l l
Organiza: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo Participantes: Aida Alonso Vázquez, Mª Cristina Castro Quinteiro, Margarida Elespp Sanmartín, Ignacio Iglesias Giménez, Gabriel de Larriva Pereira, Tareixa López Meixide, José Luis Otero Becerra, Ángeles Rosales Graña, Antía Sánchez Alonso, Mª del Carmen Ulloa Sousa. Datas: do 23 ao 27 de abril de 2007 Lugar: sala perimetral B1 (1º andar) Horario: de 16.30 a 20.30
ARIK LEVY O outro n Actividade complementaria da exposición NOVOS HORIZONTES Dende o seu estudio Ldesign en París, e xunto co seu socio Pippo Lionni e o seu equipo de deseñadores, Arik Levy (Tel-Aviv, 1963) leva a cabo proxectos de deseño industrial, interiorismo e deseño gráfico para o mercado europeo e internacional. Os seus coñecementos técnicos e creatividade permítenlle traballar en múltiples materias e disciplinas, dende o deseño de identidades corporativas, produtos e luminarias, ata o packaging, deseño de stands e exposicións, sinalética e proxectos escenográficos. No seu taller no MARCO participaron 15 estudantes e profesionais do deseño e a arquitectura. l l
l l l
Organizan: Fundación María Martínez Otero e MARCO de Vigo, en colaboración coas empresas Martínez Otero e SUTEGA Participantes: Olalla Alonso Nuñez, Attua Aparicio Torinos, Nuria Barreras Viso, Alfredo Cascallana, Pablo Crespo Pita, Eva Estévez Torres, Juan Manuel Fernández Collazo, Sofía Fraga Galdo, Cruz Louzao Pernas, Elena Mosquera, Jaime Pintos Louro, Genoveva Piñeiro Corrales, Montse Rego, María Rodríguez Gigirey, Alejandro Rodríguez Gutiérrez. Datas: do 4 ao 6 de xuño de 2007 Lugar: sala perimetral B1 (1º andar) Horario: de 11.00 a 14.00 e de 16.00 a 18.00
O taller de Arik Levy complementouse cunha conf erencia aberta ao público, titulada ‘Home Sweet Home’, o martes 5 de xuño no salón de actos.
60 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
ACTIVIDADES DAVID LAMELAS Espazo e tempo n Actividade complementaria da exposición TEMPO AO TEMPO David Lamelas (Bos Aires, 1946), presente na exposición TEMPO AO TEMPO, é un dos artistas máis relevantes da súa xeración. Durante as últimas tres décadas a súa obra incluiu instalacións, performances, fotografías e filmes, na súa maioría realizados en 16 mm. A realidade, percibida e construída, constitúe a base creativa do seu traballo. O seu taller no MARCO, dirixido a artistas, estudantes de Belas Artes e disciplinas afíns, tivo unha orientación fundamentalmente práctica. Tomando como base a proposta temática ‘Espazo e tempo’, e unha viaxe á aldea da familia do artista en Borrruga (Trives, Ourense), cada un dos participantes desenvolveu un proxecto individual. As propostas resultantes presentáronse nunha sala do 1º andar durante o sábado 27 e domingo 28 de outubro, baixo o título ‘Poder chegar ’. l l
l l l
Organiza: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo Participantes: Laura Alonso Carracedo, Zaira Barcia Boullosa, Ana Isabel Gil Rodríguez, Amaya González Reyes, Lorena Iglesias González, Filiberto Martínez Gil, Lucía Martínez Vázquez, Sheila Pazos Silva, Tania Pérez Arribas, Rosa Mª Ramilo Costas, Ramona Rodríguez López, Diego Santomé, José Manuel Vidal Vidal. Datas: do 22 ao 26 de outubro de 2007 Lugar: sala perimetral B1 (1º andar) Horario: de 16.30 a 20.00
O taller de David Lamelas complementouse cunha conf erencia aberta ao público, o xoves 25 de outubro no salón de actos.
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 61
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
XORNADAS DE PORTAS ABERTAS DÍA INTERNACIONAL DOS MUSEOS 2007 ‘MUSEOS E PATRIMONIO UNIVERSAL’ l l
Entrada gratuíta e actividades para públicos de todas as idades Do 17 ao 20 de maio de 2007
Nos días próximos ao 18 de maio, Día Internacional dos Museos, o MARCO puxo en marcha un conxunto de actividades que comezaron no festivo 17, Día das Letras Galegas, e que se desenvolveron durante catro xornadas de portas abertas ata o domingo 20. O lema elixido polo ICOM para o ano 2007 foi ‘Museos e patrimonio universal’, subliñando a necesidade de preservar e promover unha riqueza patrimonial que é responsabilidade de todos. O MARCO sumouse unha vez máis a esta iniciativa e invitou a toda a cidadanía a coñecer a historia do edificio que o acolle, a visitar as súas exposicións, os seus espazos e servizos, e a participar nas actividades programadas para estes días, promovendo a idea do museo como foco transmisor de creacións, ideas e experiencias que son parte do patrimonio universal, sexa este histórico, documental, visual ou inmaterial. ‘En terra de ninguén’ Taller de creación colectiva para todos os públicos, con pancartas e carteis relacionados co lema do Patrimonio Universal, en torno á idea dun territorio libre con paredes de papel l sábado 19 de maio l Lugar: zona peonil en torno ao MARCO ‘C UR TAS'0 6. Promoción das c ur tametra xes galegas’ Proxección de seis curtametraxes seleccionadas polo Consorcio Audiovisual de Galicia, no Día das Letras Galegas l xoves 17 de maio l Lugar: salón de actos ‘MEMORIA’, de Blanca Arrieta / Ciento cinc uenta c uerdas [Festi val ISTO FER VE'07] Espectáculo de danza ao redor da exposición ‘DOCUMENTOS. A memoria do futuro’ l sábado 19 e domingo 20 de maio l Lugar: salas de exposición do primeiro andar l Dirección: Blanca Arrieta l Bailaríns: Pilar Andrés, Helena Golab, Tonatiuh Díaz, Jorge Lastra 62 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
ACTIVIDADES
‘Fronteiras para sumar ’ + ‘Equipo de via xe’ Obradoiros para familias, inspirados na exposición ENTRE FRONTEIRAS l Xoves 17, venres 18 e domingo 20 de maio l Lugar: Laboratorio das Artes Visións do pasado / Visións do presente Visitas guiadas que combinan a historia do edificio do MARCO como cárcere e xulgados, e o seu novo uso como centro de arte contemporánea l Xoves 17, venres 18, sábado 19 e domingo 20 de maio l Lugar: salas de exposición da planta baixa Deseña a túa pulseira de Amigo/a dos Museos Unha versión persoal da pulseira de tea deseñada pola FEAM, Federación Española de Amigos de Museos, para o Día Internacional dos Museos l Xoves 17, sábado 19 e domingo 20 de maio l Lugar: vestíbulo principal Visitas guiadas á Biblioteca/C entro de Doc umentación O persoal da biblioteca estivo a disposición dos visitantes fóra do horario habitual de apertura, para informarlles sobre as características e funcións deste Centro de documentación l Xoves 17, venres 18 e sábado 19 de maio l Lugar: Biblioteca/Centro de Documentación (1º andar) Mesa informati va da A grupación de Amigos do MAR CO Información sobre obxectivos e actividades da Agrupación l Xoves 17, sábado 19 e domingo 20 de maio l Lugar: vestíbulo principal
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 63
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
FESTA 5º ANIVERSARIO
MARCO, 157.680.000... segundos l l
34 horas ininterrompidas con actividades para públicos de todas as idades 17 e 18 de novembro de 2007
60 meses, 1.825 días, 43.000 horas, 2.628.000 minutos... e 157.680.000 segundos: o 13 de novembro de 2007, o MARCO cumpriu cinco anos dende a súa apertura ao público a finais do ano 2002. O 17 e 18 de novembro tivo lugar a gran festa do 5º aniversario, cun amplo programa de actividades para distintos públicos: programación audiovisual, concertos, DJs, espectáculos de danza, performances, monicreques para familias, talleres didácticos, e visitas guiadas, entre outros eventos. Para esta especial ocasión, o museo permaneceu aberto ao público durante toda a noite e madrugada da fin de semana: dende as 11.00 do sábado ata as 21.00 do domingo, en dúas xornadas e unha noite branca nas que se contou coa participación e asistencia de perto de 18.000 visitantes.
64 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
ACTIVIDADES
‘Os homes tamén moven paredes’ Espec tác ulo de dan za sobre a fachada do edificio do MAR CO C ompañía Provisional Dan za / Carmen Werner, c oa c olaboración de Teatro Ensalle Un espectáculo insólito, fóra do común, nun espazo totalmente distinto dos escenarios habituais. Os bailaríns danzan nun plano vertical, permanecendo pendurados en altura ata que a coreografía remata na rúa, ao pé do edificio que funciona como pano de fondo. l l l
Lugar: fachada principal, rúa Príncipe Intérpretes: Josué Espino, Victoria P. Miranda, Laura Marrero, Manuel Rodríguez, Igor Calonge, Carmen Werner Música: Réquiem de Mozart, O Mesías de Haendel, Porta VIII de Stoa
‘ Tres fragmentos’ + ‘A todas luc es’ 2 accións con par ticipación do público nas salas de exposición Dous xeitos diferentes de experimentar algunhas das obras da exposición TEMPO AO TEMPO. Xogando con elas, achegándoas ao público dun modo absurdo e poético, fresco e subxectivo, profundo e ridículo. l l
Lugar: salas de exposición Grupo de performance 3MARÍAS: Andrea Costas, Elena Gómez, Eva Martínez e Patricia Valverde [coa colaboración da vocalista Miriam Rodríguez Pérez para a acción ‘Tres fragmentos’]
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 65
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007 Sleep, de Andy Warhol Prox ección Sleep, 1963. Filme en branc o e negro, sen son, 5 h 21' Un lugar para o relax e o silencio en horario nocturno l
Lugar: salón de actos
Variacións Goldberg , de J. S. Bach Profesorado e alumnado do C onser vatorio Superior de Música de Vigo Na madrugada do sábado ao domingo, a música de Bach uniuse ao impacto visual da videoinstalación do artista coreano Nam June Paik nunha das salas da exposición TEMPO AO TEMPO. l
Lugar: salas de exposición (Patio 1)
MAR CO Sound S ystem Actuacións en c ontinuidade de 20 D Js Unha viaxe por todas as manifestación sonoras da historia da música, acompañada pola proxección da reportaxe fotográfica do antigo edificio do MARCO antes da súa restauración. l
Lugar: cafetería-restaurante do MARCO
Maratón Ar tFutura 2007. ‘A próxima rede’ Prox ección en c ontinuidade do programa audiovisual da edición 2007 deste Festi val de re ferencia no cine dixital e novos medios. l
Lugar: salón de actos
Títeres para familias Nenos/as a par tir de 3 anos ac ompañados de persoas adultas Marquiño, Colorina e Colorado, Van Gogh, Chof ‘a pinga viaxeira’, a Voz e outros personaxes volveron ao MARCO da man da Compañía TÍTERES EN ACCIÓN. l
Lugar: salón de actos Sábado: Vi va a cor! Domingo: Os xirasoles vi ventes
Obradoiros para familias Nenos/as a par tir de 3 anos sós ou acompañados de persoas adultas O programa TIC-TAC celebrou o aniversario do MARCO, con sorpresas e agasallos para esta especial ocasión. l
Lugar: Laboratorio das Artes
Pola rede anda o xogo! Xogos de investigación na biblioteca-mediateca para públic o a partir de 14 anos Pescudas a través de Internet, utilizando webs especializadas en arte e cultura contemporánea. l
Lugar: biblioteca-mediateca (1º andar)
Unha via xe no tempo Visitas guiadas á exposición TEMP O AO TEMP O l
Lugar: salas de exposición
Mesa informati va da A grupación de Amigos do MAR CO l
66 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
Lugar: vestíbulo principal
ACTIVIDADES CONCERTOS E FESTIVAIS ACTIVIDADES PARALELAS DO PROXECTO ESCOITAR.ORG Dende mediados de marzo, e ata a data de clausura do proxecto no Espazo Anexo, os membros de Escoitar.org organizaron unha serie de actividades especiais relacionadas co audio, como concertos, showcases, performances, conferencias, seminarios e obradoiros. A excelente resposta dos participantes contribuíu a reforzar o obxectivo do proxecto de converter o Espazo Anexo nun HackLAB aberto, dinámico e colaborativo. l l l
Datas: do 16 de marzo ao 12 de maio Lugar: Espazo Anexo Colectivo Escoitar.org: Chiu Longina, Juan Gil, Julio Gómez, Horacio González e Berio Molina
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 67
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
MARCO SONORO l l l
Organiza: MARCO de Vigo, en colaboración con SINSALaudio Datas: venres 21 e 28 de setembro; venres 5 e 12 de outubro Lugar: salón de actos
Dentro do conxunto de actos programados para celebrar o seu 5º aniversario, a partir do 21 de setembro o MARCO puxo en marcha un ciclo de concertos de grupos e artistas galegos durante catro venres consecutivos, baixo o título ‘MARCO SONORO’. Os concertos e actuacións tiñan un denominador común e eran reflexo do uso xeneralizado das novas ferramentas da comunicación, e de Internet como fiestra aberta ao mundo. Unha dispersión xeográfica e apertura musical que están propiciando un escenario de gran creatividade e variedade, algo impensable só uns anos atrás.
Programa venres 21 de setembro Especial AC. Fase Roberto Mallo (A Coruña)_experimental Miguel Prado (A Coruña)_experimental venres 28 de setembro Xesús Valle (Vigo)_performance electroacústica Franc3s (A Coruña/Lugo)_rock contemporáneo venres 5 de outubro Mequetrefe (Lugo)_rock contemporáneo Apenino (Santiago/Vigo)_pop electrónico Telephones Rouges (O Grove)_rock contemporáneo venres 12 de outubro CONCERTO CLAUSURA. Especial Alg-a + Bianural Durán Vázquez (Vigo)_electrónica AC: Cecilia Blanco e Estela Ballesteros (Vigo)_contemporánea Manuela Barile e Rui Costa (Italia/Portugal)_ performance_electrónica Madamme Cell (Vigo)_contemporánea
68 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
ACTIVIDADES
CONCERTOS SINSAL Un ano máis, da man de SINSALaudio, o salón de actos do MARCO acolleu ao longo de 2007 varios dos concertos correspondentes ao ciclo ‘Música para catro estacións’, ademais do Workshop de presentación da convocatoria de RBMA Red Bull Music Academy 2007, en itinerancia por varias cidades de España nos meses de marzo e abril.
Festival SINSAL INVERNO BABY DEE + LITTLE ANNIE (EUA) Organiza: SINSALaudio, en colaboración co MARCO de Vigo Data: sábado 3 de marzo Lugar: salón de actos
Festival SINSAL PRIMAVERA Organiza: SINSALaudio, en colaboración co MARCO de Vigo Datas: domingo 6 de maio e martes 12 de xuño Lugar: salón de actos Domingo 6 de maio: WHITE MAGIC (EUA) Martes 12 de xuño: BLUVIOLIN/Rebeca Moore (EUA)
Festival SINSAL OUTONO RACCOO-OO-OON (EEUU) + ACID MOTHERS TEMPLE (O XAPÓN) Organiza: SINSALaudio, en colaboración co MARCO de Vigo Data: domingo 4 de novembro Lugar: salón de actos
Festival SINSAL. Concerto CLAUSURA STARS OF THE LID Organiza: SINSALaudio, en colaboración co MARCO de Vigo e co Festival de Teatro e Danza Alt07 Data: venres 7 de decembro Lugar: salón de actos
Presentación RED-BULL MUSIC ACADEMY 2007 WORKSHOP - DEADBEAT (CANADÁ) + DOC MANHATTAN (VIGO) Organiza: RBMA , en colaboración con SINSALaudio Data: sábado 24 de marzo Lugar: salón de actos
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 69
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
PROGRAMACIÓN AUDIOVISUAL CICLO DE CINE ENTRE FRONTEIRAS n Actividade complementaria da exposición ENTRE FRONTEIRAS l l l l
Organiza: Cineclube Lumière, en colaboración co MARCO de Vigo Colaboran: Federación de Galicia de Cineclubes; Concellería de Festas e Animación Sociocultural do Concello de Vigo Datas: do 5 ao 26 de febreiro de 2007 Lugar: Auditorio da Casa do Concello, Praza do Rei s/n
Como actividade complementaria da exposición ENTRE FRONTEIRAS, MARCO e Cineclube Lumière ofreceron durante todo o mes de febreiro un ciclo de cine, con temas e protagonistas que se relacionaban cos eixes temáticos da exposición. Unha selección de filmes que falan das fronteiras e dos límites xeográficos, históricos, reais ou imaxinarios; historias relacionadas con problemas de identidade, coa integración ou marxinación social, cos conflitos fronteirizos, co nomadismo, co territorio individual e social, e os seus arredores.
Programa luns 5 febreiro C AMPING À L A FERME de Jean-Pierre Sinapi. Francia, 2005, 92' cor-V.O.S.C. luns 12 febreiro NOMADAK TX de Raúl de la Fuente. España, 2005, 87' cor-V.O.S.C. luns 19 febreiro ANGST E SSEN SEELE AUF [Todos nos chamamos Alí] de R. W. Fassbinder. Alemaña, 1973, 93' cor-V.O.S.C. luns 26 febreiro LA ÚLTIMA LUN A [A última lúa] de Miguel Littin. Chile, 2005, 105' cor-V.O.S.C.
PROXECCIÓN DOCUMENTAIS Festival PLAY-DOC l l l
Organiza: PLAY-DOC, Festival Internacional de Documentais de Tui, en colaboración co MARCO de Vigo Datas: 12, 13 e 14 de abril de 2007 Lugar: salón de actos
Proxección dos documentais premiados na III edición de PLAY-DOC, Festival Internacional de Documentais de Tui, que tivo lugar en Tui (Pontevedra) do 21 ao 25 de marzo de 2007.
70 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
ACTIVIDADES
CICLO CINE XAPONÉS LOST LOVERS /Japan Cult Cinema 2007 l l l l
[V.O. con subtítulos en castelán] Produción: Casa Asia, coa colaboración de The Japan Foundation Datas: do 16 ao 23 de xuño de 2007 Lugar: salón de actos
Durante unha semana do mes de xuño presentouse no salón de actos a mostra de cine Japan Cult Cinema, que ofreceu unha selección de filmes contemporáneos inéditos en España, nesta ocasión ao redor do drama romántico xaponés: un xénero e un tipo de producións que ateigan as salas niponas dende que, en 2004, Isao Yukisada estreara Crying Out Love in the Center Of the World.
Programa sábado 16 BE WITH YOU [ Estar c ontigo ] de Doi Nobuhiro, 2004, 119' martes 19 CRY ING OUT LOVE IN THE CENTER OF THE WORLD [Chorando ao amor no c entro do mundo] de Isao Yukisada, 2004, 138' mércores 20 HE AVEN'S BOOKSTORE [A librería do c eo] de Tetsuo Shinohara, 2004, 111' xoves 21 SPRING SNOW [Neve de primavera] de Isao Yukisada, 2005, 150' venres 22 THE MILK WOMAN [ A repar tidora de leite] de Akira Ogata, 2005, 127' sábado 23 TOK YO TOWER [A torre de Tok yo] de Takashi Minamoto, 2005, 125' Midnigh t Sun [O sol de medianoite] de Norihiro Koizumi, 2006, 119'
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 71
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007 CICLO CINE FRANCÉS ISABELLE HUPPERT
Programa
n Actividade complementaria da exposición ‘NOVOS HORIZONTES. Artistas contemporáneos de Francia’
luns 4 xuño LA DENTELLIÈRE [A encaix eira] de Claude Goretta, 1977
l l l l
Organiza: Cineclube Lumière, en colaboración con MARCO de Vigo, Alianza Francesa e Ministerio de Asuntos Exteriores de Francia Colaboran: Federación de Galicia de Cineclubes; Concellería de Festas e Animación Sociocultural do Concello de Vigo Datas: do 4 ao 25 de xuño de 2007 Lugar: Auditorio da Casa do Concello, Praza do Rei s/n
Coincidindo coa inauguración da exposición NOVOS HORIZONTES, e como actividade complementaria desta mostra, Cineclube Lumière e MARCO ofreceron durante todo o mes de xuño un ciclo de cine dedicado a Isabelle Huppert; unha selección de dez filmes que falan da traxectoria desta laureada actriz francesa.
martes 5 xuño SAUVE QUI PEUT (L A VIE) [Sál vese quen poida (a vida)] de Jean-Luc Godard, 1980 mércores 6 xuño LOULOU de Maurice Pialat, 1980 luns 11 xuño COUP DE FOUDRE [Frechazo] de Diane Kurys, 1983 martes 12 xuño MADAME BOVARY de Claude Chabrol, 1991 mércores 13 xuño LA SÉPARATION [A separación] de Christian Vincent, 1994 xoves 14 xuño LA CÉRÉMONIE [A c erimonia] de Claude Chabrol, 1995 LA PIANISTE [A pianista] de Michael Haneke, 2001 luns 18 xuño SAINT-C YR de Patricia Mazuy, 2000 luns 25 xuño LA VIE PROMISE [A vida prometida] de Olivier Dahan, 2002
Programa luns 3 setembro HYÈNE S [Hienas] de Djibril Diop Mambéty, 1992
CICLO CINE FRANCÉS AU SUD DU CINEMA n Actividade complementaria da exposición ‘NOVOS HORIZONTES. Artistas contemporáneos de Francia’
luns 10 setembro LE S GENS DE L A RIZIÈRE [A x ente do arrozal] de Rithy Panh, 1994
l
luns 17 setembro PLATFORM de Jia Zhangke, 2001
l
luns 24 setembro LE TTRE D'AMOUR ZOULOU [Car ta de amor zulú] de Ramadan Suleman, 2006
72 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
l
l
Organiza: Cineclube Lumière, en colaboración con MARCO de Vigo, Alianza Francesa e Ministerio de Asuntos Exteriores de Francia Colaboran: Federación de Galicia de Cineclubes; Concellería de Festas e Animación Sociocultural do Concello de Vigo Datas: do 3 ao 24 de setembro de 2007 Lugar: Auditorio da Casa do Concello, Praza do Rei s/n
Coincidindo co último mes da exposición NOVOS HORIZONTES, Cineclube Lumière e MARCO ofreceron durante todo o mes de setembro un novo ciclo de cine francés, que completaba as actividades complementarias desta exposición.
ACTIVIDADES CICLO CINE FILMANDO O TEMPO
Programa
n Actividade complementaria da exposición TEMPO AO TEMPO l l l l
luns 1 outubro O FIN DA INOCENCIA [Twel ve and Holding] de Michael Cuesta; EUA, 2005
Organiza: Cineclube Lumière, en colaboración con MARCO de Vigo Colaboran: Federación de Galicia de Cineclubes; Concellería de Festas e Animación Sociocultural do Concello de Vigo Datas: do 1 ao 29 de outubro Lugar: Auditorio da Casa do Concello, Praza do Rei s/n
Dentro do programa de actividades paralelas da exposición TEMPO AO TEMPO, no mes de outubro presentouse un ciclo de cinco filmes nos que o tempo é o compoñente esencial, e que amosan a especial relación e visión de cada un dos autores co paso do tempo e o seu reflexo no cine.
luns 8 outubro BELLE TOU JOURS de Manoel de Oliveira; Francia/Portugal, 2006 luns 15 outubro SEPTIEMBRE S de Carles Bosch; España, 2006 luns 22 outubro MEDIA LÚA [Niwemang] de Bahman Ghobadi; Austria/Francia/Irán, 2006 luns 29 outubro NATURE ZA MORTA de Jia Zhang-Ke; China, 2006
FESTIVAL ARTFUTURA 2007 ‘A PRÓXIMA REDE’
l l l
Datas: do 25 de outubro ao 17 de novembro de 2007 Lugar: salón de actos Produción: ArtFutura
O 25 de outubro aterrou no MARCO a XVIII edición de ArtFutura, o Festival de cultura e creatividade de referencia en España, cun extenso programa audiovisual que exploraba os proxectos e as ideas máis importantes xurdidas no último ano no panorama internacional do new media, o deseño de interacción, os videoxogos e a animación dixital. As revolucións 2.0 dos últimos dous anos cambiaron por completo o rostro da web, transformándoa nun espazo de participación social e cooperación colectiva que nunca chegaran a imaxinar os primeiros ideólogos da cibercultura a comezos dos noventa. Nembargante, a carón do auxe das redes sociais participativas volveron cobrar forzas algunhas das utopías orixinais que entendían Internet coma unha oportunidade para construír un mundo paralelo e autónomo coas súas propias regras. Entre os que empezan a modelar as leis dunha Web 3.0 e os que seguen a defender unha rede entendida como gran foro de debate social do noso tempo, comezan a albiscar os comezos dunha próxima Rede.
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 73
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
OUTROS EVENTOS n FUNDACIÓN L AXEIRO. CICLO DE COMP OSITORE S DO SÉC ULO XX I / Manuel Rodeiro l Organiza: Fundación Laxeiro, en colaboración co MARCO de Vigo l Patrocinan: Dirección Xeral de Creación e Promoción Cultural; S.A. de Xestión, Plan Xacobeo; IGAEM; Concello de Vigo l Lugar: salón de actos PROGRAMA no MARCO: venres 4 de maio Obras de Manuel Rodeiro (1965) Roca del Canto, Piedra de la Alegría (2000) / Die Blaue Blume (2001) / Luar (new) (1990) / Impromptu (2005) / Urlied (2003) sábado 5 de maio Obras de György Ligeti (1923 - 2006) Musica Ricercata (1953) / 6 Études (1985-94) n ISTO FER VE ’07. Festi val de Teatro e Dan za C ontemporánea l Organiza: Teatro Ensalle l Colaboran: Concellería de Cultura do Concello de Vigo, Dirección Xeral de Creación e Difusión Cultural da Xunta de Galicia, MARCO de Vigo l Sábado 19 e domingo 20 de maio l Lugar: salas de exposición do primeiro andar PROGRAMA no MARCO: ‘MEMORIA’, de Blanca Arrieta /Ciento cinc uenta c uerdas Espectáculo de danza ao redor da exposición ‘DOCUMENTOS. A memoria do futuro’ n “AALT.o7 ” - VI Festi val Alternati vo de Teatro e Dan za de Vigo l Organiza: Concellería de Cultura do Concello de Vigo, e NoescaféTeatro Asociación Cultural l Lugar: salón de actos PROGRAMA no MARCO: xoves 1 marzo [Teatro] Los Cafiolos (Bos Aires-Madrid), ‘Hamlet Family ’ venres 2 marzo [Danza], estreas absolutas MC4 Dança (O Porto), ‘As palabras nao oc upam espaço’ + ‘Dis’ xoves 8 marzo [Teatro], Especial día da muller. Paloma Díaz (Sevilla) ‘ Tan zabend ’ sábado 10 marzo [Teatro-Performance], estrea absoluta Amaranto (Barcelona) ‘Four movements for sur vi val ’ n IMAX INA S ONS’07. III Festi val Internacional de Jazz de Vigo l Organiza: Concellería de Cultura do Concello de Vigo l Patrocina: Caixanova l Colaboran: XACOBEO, Instituto Camoes, MARCO de Vigo l Lugar: salón de actos luns 25 de xuño Mesa redonda + concerto solista: Antonello Salis (acordeón) martes 26 de xuño Mesa redonda + concerto solista: Mark us Breuss, ‘Chips e columnas de aire’ (trompeta e percusión) mércores 27 de xuño Mesa redonda + concerto solista: Chefa Alonso, ‘Podemos chegar ao horizonte?’ (tres contos curtos para dous instrumentos sós: saxo soprano e percusión miúda) 74 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
ACTIVIDADES PRESENTACIÓNS E MESAS REDONDAS Dentro dos eventos que tiveron lugar no salón de actos do MARCO neste ano 2007, destacan a presentación de dúas edicións especiais de libros de artista: a obra Un sentimiento ingrávido recorre el ambiente, con litografías de Antón Lamazares e poemas de Carlos Oroza –editado por Raiña Lupa Ediciones– e o álbume ALBH, editado por Villalobos Serigrafía Artística, con serigrafías de Leopoldo Novoa e un poema de Xosé Luis Méndez Ferrín. Ambos os dous actos, organizados no mes de setembro, tiveron unha excelente acollida e contaron coa presenza de todos os seus protagonistas: artistas, autores e editores.
n Presentación do libro Un sentimiento ingrávido recorre el ambiente. Litografías de Antón Lamazares e poemas de Carlos Oroza Raiña Lupa Ediciones 13 setembro 2007
n Presentación do álbume ALBH. Serigrafías de Leopoldo Novoa e poema de Xosé Luis Méndez Ferrín Villalobos Serigrafía Artística 26 setembro 2007
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 75
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
CESIÓN E ALUGUER DE ESPAZOS n Presentación da revista RE TAL . Fragmentos de c ultura c ontemporánea Organiza: colectivo Pliego 12 abril 2007 n Presentación do libro Kamasutra para Hansel y Gretel, de Ángel C er viño Organiza: Ediciones Eventuales 10 maio 2007 n Probas de selección de dan za da C ompañía Ar tes en Dan za do Festi val Ar tes no Camiño Organiza: Asociación Arsactus 8 xuño 2007 n Prox ección da pelíc ula ‘ X Ani versario da Fundación ADRAL’ Organiza: Asociación Cultural Adral 14 xuño 2007 n Presentación do novo establec emento de C erámicas Manuel Gil Organiza: Optimaceramics, S.L. 15 xuño 2007 n C onf erencia: Xoan Carlos A bad e Antonio Giráldez Lomba Organiza: Asociación Viguesa pola Memoria Histórica do 36 12 setembro 2007 n Presentación do número especial do suplemento c ultural ‘Kalaikia’ do diario A Peneira Organiza: Edicións A Peneira Condado, S.A. 20 setembro 2007 n C onf erencia de prensa: MÍVICO'07. I Mostra Internacional de Vídeocreacións do C ondado Organiza: Quadra Producións Audiovisuais 27 setembro 2007 n Xornadas sobre ‘Negociación C olec ti va e Igualdade’. Prox ec to C onta c on Elas Organiza: Mancomunidade da Área Intermunicipal de Vigo. Proxecto ‘Conta Con Elas’ 3 e 4 outubro 2007
76 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
n Presentación do programa ‘Business Click ib50 00’ Organiza: Fundación Provigo 17 outubro 2007 n C onf erencia: ‘Ex ercicio físic o e calidade de vida na muller ’ Organiza: Asvidal 22 novembro 2007 n C onf erencia de prensa: ‘Na violencia de Xénero non hai tregua’. C elebración do 25 de novembro, Día Inter nacional c ontra a Violencia de Xénero. Organiza: Concellería de Igualdade, Concello de Vigo 23 novembro 2007 n Teatro Científic o: ‘Alá no fondo hai sitio dabondo. Unha aproximación á nanotecnoloxía’. Grupo de teatro Chévere Organiza: Dirección Xeral de I+D, Xunta de Galicia, con motivo da Semana da Ciencia 24 e 25 novembro 2007 n Xornada sobre ‘ Transf erencia de boas prác ticas ao ámbito edu cati vo’ Organiza: Mancomunidade da Área Intermunicipal de Vigo. Proxecto ‘Conta Con Elas’ 29 novembro 2007 n Homena xe ao dramaturgo Urbano R. Moledo Organiza: Edicións Xerais de Galicia, Edicións do Castro e Asociación Viguesa pola Memoria do 36 30 novembro 2007 n Enc ontro de mulleres da cidade de Vigo Organiza: Secretaría Xeral de Igualdade, Xunta de Galicia 13 decembro 2007 n Ciclo de c onc er tos ‘Unha ría de sons’. Nadal 2007 Organiza: Concellería de Cultura e Animación Sociocultural, Concello de Vigo 3, 26, 27, 29 e 30 decembro 2007
ACTIVIDADES BIBLIOTECA CENTRO DE DOCUMENTACIÓN Ao longo de 2007, a Biblioteca/Centro de Documentación continuou desenvolvendo o seu labor de achegamento aos visitantes do MARCO e os servizos aos seus usuarios, complementando a visión da arte contemporánea máis alá das salas de exposición, e poñendo á súa disposición material documental (catálogos, revistas, publicacións periódicas) e dixital (directorios, acceso a Internet) que contribúa á súa formación neste ámbito. Sen dúbida, o ano 2007 estivo marcado por dous aspectos moi importantes para o desenvolvemento das actividades: os cambios na estrutura do persoal e a reestuturación de fondos para un mellor aproveitamento do espazo. O Padroado do MARCO, na súa reunión do 5 de xuño de 2007, aprobou a creación dunha praza de Bibliotecario/a coa que cubrir as necesidades de persoal da Biblioteca/Centro de Documentación. Tras un proceso de selección ao que concorreron un total de 90 candidaturas, a persoa seleccionada foi Iria Fernández Mouriz, que se incorporou ao seu posto no mes de outubro. Nesa data, Nuria Barreras Viso, responsable ata entón do Departamento de Documentación e Publicacións, deixou o seu posto para emprender un novo rumbo profesional como deseñadora independente. Durante este ano continuou tamén a colaboración coa Universidade de Santiago de Compostela a través de períodos de prácticas para novos estudantes –no ano 2007, Aida María Pérez Martínez, Olalla Losón Casal e Sabela García Álvarez– que deciden completar a súa formación no MARCO e cuxa achega, unha vez máis, foi moi importante para o desenvolvemento das actividades do departamento.
O SERVIZO DE INTERCAMBIO O servizo de intercambio da Biblioteca/Centro de Documentación establece as relacións con outros centros a nivel local, autonómico, estatal e internacional, aos que se envían e dos que se reciben os catálogos editados por ambas as dúas entidades, ben de forma automática ou selectiva. O número de publicacións recibidas en 2007 difire do número de ingresadas e catalogadas, xa que aos fondos procedentes do intercambio hai que engadir a doazón de publicacións dende outros departamentos, e a catalogación de fondos recibidos en anos anteriores. En canto a cifras, 441 foi o número total de fondos recibidos, un 74,8% procedentes do servizo de intercambio (tanto automático como selectivo) e un 25,2% grazas á doazón de entidades e artistas. As entidades coas que está establecido o intercambio automático –mediante o cal se reciben e envían todas as publicacións– son 38, e 75 no caso do intercambio selectivo, que se basea nunha selección previa. Dende a apertura da Biblioteca no ano 2004, un total de 107 centros doaron á Biblioteca algunha publicación. Pola nosa parte, neste ano 2007 enviouse un total de 665 catálogos a distintas bibliotecas, museos, universidades e centros de ensino. MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 77
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007 O FONDO BIBLIOGRÁFICO A finais de 2007 o número total de fondos era de 5.625, dos cales 561 foron ingresados nese mesmo ano. Unha vez máis, a materia de ‘catálogos de exposicións’ é a que rexistra maior incremento, cun significativo 79,3%. Ademais da estrutura de persoal, o outro grande cambio en 2007 veu propiciado por unha cuestión de espazo. A Biblioteca/Centro de Documentación crece, e empezan a formularse problemas para inclusión dos fondos recibidos a través de intercambio, doazón e adquisición. A primeira medida foi a realización dun expurgo e a conseguinte retirada, tras unha selección e avaliación crítica, de materiais que non encaixaban cun fondo especializado en arte e cultura contemporánea, baseándose en criterios cronolóxicos e de calidade. En consecuencia, foron retiradas 1.010 publicacións, quedando polo tanto un total de 4.615, entre as que se inclúe o material audiovisual. Cómpre resaltar que esta selección e diminución do número de publicacións supuxo unha mellora da calidade do fondo material que poñemos ao servizo dos usuarios.
A HEMEROTECA
SERVIZOS DE DOCUMENTACIÓN
Unha das estratexias para a mellora dos fondos e servizos foi centrar o esforzo na selección e adquisición de publicacións periódicas de gran prestixio e calidade. A hemeroteca está considerada como unha sección fundamental dentro da Biblioteca/Centro de Documentación, xa que é onde podemos atopar a información de maior actualidade, principalmente do mundo da arte e do deseño.
Un dos servizos máis importantes da Biblioteca é a colaboración co departamento de exposicións na busca de documentación sobre obras e artistas, que en boa medida se obtén a través do intercambio puntual de catálogos e outras publicacións. Unha vez catalogados, ademais de servir como apoio documental, estes fondos pasan a forman parte de exposicións bibliográficas en torno ás exposicións temporais.
No ano 2007 estabamos subscritos a 68 publicacións periódicas que poden consultarse libremente no espazo habilitado para tal fin dentro da sala de lectura. Dese total, 12 están editadas en Galicia, 39 no resto de España e 17 son de carácter internacional. A súa clasificación temática é a seguinte: Arte Galicia: 4; Arte España: 20; Arte Internacional: 10; Revistas e Boletíns de Museos e Centros de Arte: 7; Cultura Contemporánea: 5; Literatura: 1; Cinema: 4; Arquitectura: 1; Deseño: 7; Cómic e Ilustración: 4; Tendencias e Moda: 3; Guías: 2
Ademais deste servizo habitual, paga a pena salientar a colaboración co departamento de exposicións con motivo da exposición ESCOITAR.ORG no Espazo Anexo, a través do empréstito de catálogos e fondos audiovisuais que foron postos a disposición do público nun lugar habilitado para tal efecto na propia sala de exposición. Tamén a participación do departamento de documentación e publicacións na coordinación da mostra ‘PAPERBACK. Edicións baratas’, debido á peculiaridade e natureza das pezas en exposición, edicións impresas que reivindicaban a importancia do material documental como soporte artístico.
78 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
ACTIVIDADES O CATÁLOGO EN REDE O catálogo da Biblioteca/Centro de Documentación é accesible en liña dende a web do MARCO. A páxina de estatísticas do programa MEIGA –que xestiona os fondos bibliográficos– indica que, dende a súa creación, o catálogo recibiu 314.972 visitas por Internet, o que quere dicir que as cifras aumentaron espectacularmente, con 307.451 consultas máis có ano anterior (7.521 entre 2004 e 2006), unha cifra que esperamos continúe crecendo. Nesta cifra inclúense aquelas persoas que o consultaron dende os ordenadores que existen na sala de lectura, e as que acceden á base de datos a través de Internet, comodamente dende calquera lugar, e sabendo de antemán se temos o que buscan.
VISITANTES E USUARIOS Durante o seu tempo de apertura no ano 2007 –197 días en horario de 11.00 a 14.00 e de 16.00 a 20.00, de martes a venres, agás festivos– un total de 6.126 persoas acudiron presencialmente á Biblioteca/Centro de Documentación, o que ofrece unha media diaria de 31,2 persoas. É de resaltar o grande incremento de usuarios neste último ano, xa que se duplicaron os datos en relación ao ano anterior (2006: 3.795 persoas), cifras que esperamos sigan en aumento ano tras ano. En canto ao número de socios, a finais de 2007 a cifra era de 366, dos cales 75 inscribíranse neste último ano. A principal vantaxe de ser socia ou usuario rexistrado –un servizo totalmente gratuíto– é a posibilidade de recibir información puntual grazas aos boletíns, de dous tipos: o boletín de novidades de publicacións que ingresan no fondo bibliográfico, con recomendacións sobre o máis revelante, e o boletín de convocatorias (bolsas, cursos, premios, etc.) a nivel local, autonómico, estatal e internacional, que tamén inclúe referencias á programación do MARCO.
Comparativa anos anteriores 6.126
En 2007, todos os usuarios rexistrados recibiron os 13 boletíns distribuídos por correo-e aos socios. Deles, non todos son necesariamente usuarios presenciais, senón tamén persoas que veñen ao MARCO por diversos motivos (vacacións, visita exposicións, etc.) e que malia non poderen visitarnos habitualmente, están interesados no traballo realizado no noso centro de documentación.
3.795
3.588
2005
2007
2006
1006
Usuarios 2007
606 424
Xa
501 463
543 514 508
451
369 367 374
F
M
A
M
X
x
Ag
S
O
N
D
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 79
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
EXPOSICIÓNS BIBLIOGRÁFICAS E ACTIVIDADES DE DIFUSIÓN Un dos obxectivos para os próximos anos é conseguir situar a Biblioteca/Centro de Documentación como un servizo de referencia para usuarios e público en xeral, e niso son fundamentais as actividades de difusión. Esperamos que grazas a estas e outras iniciativas, o noso Centro se converta no lugar elixido por toda persoa interesada na arte contemporánea, complementando as visitas ao MARCO e gozando dos materiais e servizos que aquí lles ofrecemos. Mostra DOCUMENTOS. A memoria do futuro
Do 30 de marzo ao 24 de xuño de 2007 Paralelamente á exhibición das obras en sala, a exposición ‘DOCUMENTOS. A memoria do futuro’ incluía unha selección bibliográfica que estivo aberta ao público durante todo o período de apertura da mostra, achegándonos á análise das diversas formas de recrear e construír a realidade na fotografía contemporánea. Mostra documental O RETRATO NA FOTOGRAFÍA CONTEMPORÁNEA
Do 6 de xullo ao 9 de setembro de 2007 Como actividade complementaria da exposición RETRATOS DOUTRO SÉCULO, unha mostra bibliográfica ofrecía aos visitantes unha visión diferente en contraste coas obras que se mostraban nas salas de exposición, baseada en artistas contemporáneos que cultivaron o retrato a través da fotografía, como Alberto García-Alix, Nan Goldin, Pierre et Giles, JeanBaptiste Mondino, Tracey Moffatt, Andrés Serrano, Cindy Sherman ou Erwin Olaf, entre outros. Mostra documental TEMPO AO TEMPO
Do 19 de outubro de 2007 ao 17 de febreiro de 2008 Co gallo da exposición TEMPO AO TEMPO, a Biblioteca puxo a disposición dos visitantes unha selección de fondos documentais centrados nos artistas participantes na exposición, así como catálogos colectivos ao redor do tema do tempo, un eixe argumental recorrente ao longo da historia da arte. Visitas guiadas á Biblioteca/Centro de Documentación
17, 18 e 19 de maio de 2007 Con motivo da celebración das Xornadas de Portas Abertas do Día Internacional dos Museos, ofrecéronse visitas guiadas para informar aos visitantes sobre as características e funcións deste Centro de Documentación. Pola rede anda o xogo!
Xogos de investigación para público a partir de 14 anos 17 e 18 de novembro de 2007 Durante a Festa do 5º aniversario do 17 e 18 de novembro, organizáronse xogos de investigación e pescudas a través de Internet, utilizando webs especializadas en arte e cultura contemporánea. Ademais, como novidade do Aniversario, a Biblioteca permaneceu aberta durante o sábado e domingo cos seus servizos habituais.
80 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
4. AGRUPACIÓN AMIGOS MARCO
PRESIDENTA AAM 83 CALENDARIO DE ACTIVIDADES 86 LISTA DE MEMBROS 89
AMIGOS MARCO AGRUPACIÓN AMIGOS MARCO Un ano máis pasou e as persoas que forman parte da Agrupación de Amigos continúan apoiando con xenerosidade e entusiasmo o noso Museo de Arte Contemporánea. De entre as actividades organizadas ao longo de 2007, gustaríame destacar en primeiro lugar as visitas guiadas polos comisarios de cada exposición do MARCO, que nos deron a posibilidade de entendelas mellor, a través do contacto directo cos que as propuxeron, pensaron e desenvolveron, e que serviron de estímulo para o afondamento individual. Nalgunhas ocasións puiden observar como as persoas que participan nestas visitas colectivas, que funcionan como un primeiro contacto para conseguir claves de lectura e orientacións sobre a exposición, volven máis tarde para reflexionar de forma individual sobre o contido das obras. Coido que paseniño, e cada vez máis, se nota a contribución dos Amigos na creación de novos hábitos culturais, e alégrome moito por iso. Participar na vida activa do Museo non só se refire ás actividades que teñen lugar dentro do seu espazo, senón tamén fóra, como é o caso do Ciclo ‘MARCO Extramuros’ que se segue a desenvolver con éxito, con visitas a outras exposicións que se consideran especialmente importantes dentro da axenda cultural de Vigo, ou con paseos pola cidade nos que descubrimos novos lugares ou afondamos no coñecemento do noso ámbito máis próximo. Tamén as excursións e viaxes que organiza a propia Agrupación, dirixidos exclusivamente aos seus membros, tiveron unha boa acollida. Gustaríame destacar a viaxe á documenta12 de Kassel, cun agradecemento especial a todos os participantes, e ao condutor do noso autobús, nacido en Colonia e de pais canarios, que nos acompañou durante toda a viaxe cunha dispoñibilidade, ledicia e paciencia que contribuíu sen dúbida ao éxito dun percorrido que xa de por si tiña un enorme atractivo. Tamén a viaxe a Lisboa, a finais de novembro, suscitou grande interese; dende o descubrimento do novo Museo Berardo, un verdadeiro percorrido didáctico pola arte contemporánea, á sorprendente visita ao Culturgest, na que, ademais do exposto, nos agradou o estilo comunicativo do director, que xerou nos 29 participantes un espírito de intercambio e de unión que non sempre é doado de conseguir, especialmente nun grupo tan numeroso. Respecto á miña participación en actividades de difusión neste ano 2007, desexaba salientar que a Agrupación de Amigos do MARCO propuxo á FEAM a organización dunha reunión en Vigo na que puidesen participar Asociacións de Amigos federadas de Galicia. Como sabedes, somos os Delegados da FEAM para Galicia e o 20 de abril de 2007 celebramos no MARCO a primeira reunión de Delegacións de Amigos dos Museos que, tomando como exemplo a experiencia de Vigo, supuxo o inicio dunha serie noutras Comunidades Autónomas, contribuíndo así –dado o estudio de territorio que supón o traballo previo de cada reunión– ao coñecemento das realidades museísticas de España. MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 83
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
Por último, considero interesante comunicarvos que, tras catro anos dende que a nosa Agrupación se puxo en marcha, e grazas á colaboración dos que a compoñen, quixemos avaliar a calidade do seu funcionamento co fin de potenciar as fortalezas, solucionar as debilidades e así continuar mellorando. Utilizáronse como técnica unhas enquisas que nos permitiron comparar as opinións emitidas en dous momentos diferentes do ciclo de vida da Agrupación. A primeira enquisa realizouse no ano 2003 cando contabamos só un mes de vida, e debido a iso se trataba dun cuestionario simple, con dúas preguntas sobre os intereses particulares dos socios no mundo da arte, e sobre o tipo de actividades que lles gustaría que se organizasen dende a Agrupación, que tiñan como fin obter algunhas pistas e orientacións para guiarnos nos nosos primeiros pasos. A segunda, bastante máis ampla e diversificada, realizouse en outubro de 2007. Na páxina seguinte ofrecemos un resumo dalgúns dos datos estatísticos recollidos nesta última enquisa, e quixera destacar que ante a primeira pregunta, formulada catro anos despois, a resposta variou substancialmente: aumentou o interese pola música, a arquitectura, o teatro e a danza, e é moi posible que este resultado non dependa só do maior número de persoas enquisadas. As respostas á segunda pregunta realizada en 2003 foron a guía sobre a cal construímos os nosos primeiros ciclos de actividades, as viaxes e excursións, así como as visitas ás exposicións do MARCO guiadas polos comisarios. Actualmente, as actividades preferidas polos Amigos son estas visitas guiadas, as excursións dun día e as visitas a talleres de artistas. Aínda que a maioría de enquisados se abstiveron de dar suxestións, todos afirman sentírense moi satisfeitos coa nosa programación. Por último, desexaba rematar estas liñas dando as grazas aos novos estudantes en prácticas que nos axudaron no noso labor diario ao longo de 2007, e a todos os membros da Agrupación, cuxa implicación e labor de difusión foi, un ano máis, fundamental para a consecución dos nosos obxectivos. Mil grazas e ata sempre.
Daniela Sarraino Presidenta Agrupación de Amigos do MARCO
84 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
AMIGOS MARCO Por que decidiu formar parte da Agrupación? 2%
6% Interese en cursos
22% Interese en viaxes culturais
20% Manter contacto coa actualidade cultural e artística Actividades da Agrupación
14%
Descontos Outras razóns* * Na opción ‘outras razóns’, menciónanse o desexo de colaborar cunha institución cultural e de apoiar o tecido cultural da sociedade, o interese xeral na arte contemporánea, e a procura dun punto de encontro con outras persoas interesadas na arte.
36%
Pensa que estamos cumprindo os obxectivos dunha Agrupación de Amigos de Museos?
Cales son os seus intereses na arte?
3%
3% Outros
0% 15%
20%
Cine
Pintura
Si Non NS/NC
11% 16%
Danza
Música
13% 12%
Arquitectura
Escultura
97% 10% Teatro
As actividades da Agrupación, resúltanlle satisfactorias?
De entre as actividades organizadas pola Agrupación, cales prefire? 11%
7%
8%
Ciclo ‘Coñeces a túa cidade?’
Outras
16%
3%
Visitas a talleres de artistas
12% Ciclo ‘MARCO Extramuros’
Si Non NS/NC
16%
23%
Excursións dun día
Visitas ás exposicións do MARCO guiadas polos comisarios
89% 15% Viaxes
[Datos recollidos en outubro de 2007 a través de 70 enquisas, o que supón un 15,21% do total de socios da Agrupación de Amigos do MARCO]
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 85
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
CALENDARIO DE ACTIVIDADES
DA AGRUPACIÓN DE AMIGOS DO MARCO DURANTE O ANO 2007
VISITAS GUIADAS VISITAS GUIADAS ÁS EXPOSICIÓNS TEMPORAIS DO MARCO n ENTRE FRONTEIRA S 7 de febreiro (37 participantes) Visita á montaxe da exposición, guiada pola comisaria Carolina Grau e Iñaki Martínez Antelo, director do MARCO 10 de febreiro (11 participantes) Visita á exposición guiada pola comisaria, Carolina Grau n DOC UMENTOS. A memoria do futuro 31 de marzo (18 participantes) Visita á exposición guiada pola comisaria, Rosa Olivares n ESCOITAR.ORG 28 de abril (25 participantes) Visita á exposición no Espazo Anexo, e percorrido polas paisaxes sonoras de Vigo guiado por Chiu Longina, Juan Gil, Julio Gómez e Berio Molina, membros do colectivo Escoitar.org n NOVOS HORIZONTE S. Ar tistas c ontemporáneos de Francia 1 de xuño (15 participantes) Guiada pola comisaria, Hilde Teerlinck n DOPPELGÄNGER. O dobre da realidade 6 de xullo (15 participantes) Guiada pola comisaria, Montserrat Albores n TEMP O AO TEMP O. Cinc o anos do MAR CO 19 de outubro (35 participantes) Guiada polos comisarios, Isabel Carlos e Iñaki Martínez Antelo
86 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
AMIGOS MARCO
Visita 15 3 marzo (16 participantes) Programa: visita aos fondos da Galería Bacelos, obra en ARCO'07 (Galería Bacelos, Vigo); ‘Interferencias’ de Caxigueiro (Galería PM8, Vigo) Visita 16 14 abril (17 participantes) Programa: ‘El cielo sobre Vigo’ de Ignacio PérezJofre (Galería Bacelos, Vigo); ‘Young Shepherd Stories’ de Suso Fandiño e ‘Scarfaces’ de Rui Calçada Bastos (Galería adhoc, Vigo) Visita 17 5 maio (15 participantes) Programa: ‘Recuerdos de mi ciudad’ de Bosco Caride (Galería PM8, Vigo); ‘Mayday’ de Pepe Galán (Centro Social Caixanova, Vigo) Visita 18 2 xuño (20 participantes) Programa: exposición colectiva de obras sobre papel (Galería Bacelos, Vigo); ‘Expresiones’ de Lorenzo Macías (Galería Dua2, Vigo); ‘Humo’ de José María Baez (Galería María Prego, Vigo); Leopoldo Novoa (Galería PM8, Vigo)
PROGRAMA “MARCO EXTRAMUROS” Visitas a galerías e c entros de ar te, guiadas por María Urrutia Baliño Visita 13 13 xaneiro (14 participantes) Programa: ‘Fotografías’ de Rosa Muñoz (Galería Bacelos, Vigo); ‘Vou, veño, volvo’ de Ignacio Basallo (Galería María Prego, Vigo) Visita 14 3 febreiro (15 participantes) Programa: ‘Dibujando’ de Ángeles Agrela, Suso Fandiño, Francisco Leiro, Armando Mariño, Manuel Ocampo e Juan Carlos Román (Galería adhoc, Vigo); ‘Mirar sen nada que responda’, de Xoan Anleo (Galería adhoc, Vigo); ‘Fotografías: dípticos y miedos’ de Rafael Navarro (Galería Bacelos, Vigo)
Visita 19 6 outubro (15 participantes) Programa: exposición colectiva de fotografía e vídeo (Galería Bacelos, Vigo); ‘Trepar edificios. De Neude. Utrecht’ de Itziar Ocáriz (Galería adhoc, Vigo); ‘Mejor en casa que en ninguna parte’ de Maribel Castro e Javier Fernández Pérez de Lis (Galería María Prego, Vigo) Visita 20 10 novembro (20 participantes) Programa: ‘Viaje interior’ de Pablo Genovés (Galería Bacelos, Vigo); ‘Claroscuros’ de David Morago (Galería Dua2, Vigo); ‘Reflectidos’ de Lois Corvera (Galería PM8, Vigo) Visita 21 1 decembro (8 participantes) Programa: ‘As orelhas dos coelhos são cumpridas’ de Patricio Cabrera (Galería adhoc, Vigo); ‘Pintar la pintura’ de Berta Cáccamo (Galería PM8, Vigo); Simon Edmondson (Galería María Prego, Vigo)
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 87
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007 PERCORRIDOS AO AIRE LIBRE: COÑECES A TÚA CIDADE? Perc orridos pola cidade guiados por Alicia Carrera Gómez (VAN C omunicación C ultural) 9º Perc orrido: ‘A historia a través da arquitectura’ 12 de maio (20 participantes) 10º Perc orrido: ‘O casco vello de Vigo’ 27 de outubro (14 participantes) 11º Percorrido: ‘Premios de arquitectura Grandearea 2007’ 15 de decembro (18 participantes)
OUTRAS VISITAS GUIADAS Exposición ‘Tamara de Lempicka’ na Casa das Artes 8 de xuño (40 participantes)
VIAXES n Via xe a Valencia Participación no XV Congreso Anual da FEAM, Federación de Amigos dos Museos do 1 ao 4 de marzo (21 participantes)
OUTROS EVENTOS n I Reunión Galega de A sociacións de Amigos dos Museos En abril de 2007 tivo lugar na sala de Padroado do MARCO a primeira reunión dos representantes de Amigos de Museos de Galicia, organizada pola FEAM, Federación Española de Amigos de los Museos, por iniciativa da Agrupación de Amigos do MARCO 20 de abril n Encontro anual dos Amigos do MAR CO Con motivo da celebración do Día Internacional dos Museos, no restaurante-cafetería do MARCO 16 de maio
n Mesas informati vas da A grupación de Amigos Durante as Xornadas de Portas Abertas do Día Internacional dos Museos no mes de maio, e a Festa do 5º aniversario no mes de novembro 17, 19 e 20 de maio 17 e 18 de novembro
n Cóc tel dos Amigos do MAR CO Con motivo da celebración do 5º aniversario do Museo, no restaurante-cafetería do MARCO 16 de novembro
n Ex cursión a O Por to Visita á Fundação Serralves: exposición “Anos 80. Uma topología” 17 de marzo (39 participantes)
n Via xe a Alemaña: doc umenta12 de Kassel + Sculpture Projec ts de Münster Visitas á documenta12 de Kassel e á Sculpture Projects en Münster, completadas cun itinerario por museos e centros de arte doutras cidades como Frankfurt, Colonia, Bonn e Düsseldorf. do 30 de xuño ao 7 de xullo (10 participantes) n Visita ao taller de Sil verio Ri vas Visita ao taller do escultor Silverio Rivas en Paramos (Tui, Pontevedra) 29 de setembro (31 participantes)
n Ex cursión a S antiago de C ompostela Visita ao CGAC e ás principais galerías da cidade 20 de outubro (32 participantes)
n Via xe a Lisboa Visita a Culturgest, Museu Colecção Berardo, Museu das Comunicações, Fundação Calouste Gulbenkian, e percorridos guiados por outros lugares da cidade do 22 ao 25 de novembro (29 participantes)
88 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
PARTICIPACIÓN DA PRESIDENTA NOUTRAS ACTIVIDADES DE DIFUSIÓN XV C ongreso da FE AM. Valencia, do 1 ao 4 de marzo Reunión Xunta da FE AM. Madrid, 21 de xuño Reunión Xunta da FE AM. Madrid, 24 de outubro
AMIGOS MARCO LISTA DE MEMBROS
DA AGRUPACIÓN DE AMIGOS DO MARCO Número total de membros a 31/12/07: 460 1 Entidade Amiga, 3 Amigos protectores, 4 Amigos colaboradores, 20 Familias Amigas (69 membros), 15 Parellas Amigas (30 membros), 105 Artistas/Estudantes Amigos/as, 52 Amigos maiores, 196 Amigos/as 1
ENTIDADE AMIGA Fernández Puentes, Carmen (Galería Bacelos)
3
AMIGOS PROTECTORES Rodríguez Alonso, Carmen Salgueiro Benito, Ángel Sarraíno, Daniela
4
AMIGOS COLABORADORES Gómez Montaña, Alicia Román, Alfonso Sirvent López, Luis Vilela Fernández, Manuel
20 FAMILIAS AMIGAS Cordero Santamaría, Oscar Javier Criado Del Rey De Haz, Mar Da Rocha Álvarez, Xosé María Domínguez Fernández, Paqui Fernández Varela, Jaime González Sanjurjo, Santiago Hilario Camo, Pilar Iglesias Rodríguez, Begoña Ilarri Junquera, Fernando López Bernárdez, Xosé Carlos Matamoro Irago, Din Montesinos Castro, Faustino Ocaña Eiroa, Serafín Oliveira López, J. Ignacio Pereiro Rodríguez-Lepina, Pablo Pinal Otero, Benito Ramonde Iglesias, Débora Rodríguez De Legísima Pérez, Belén Surís Regueiro, Oscar José Taylor, Elizabeth Traba Díaz, Amada
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 89
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
15 PARELLAS AMIGAS Alonso Barros, María Isabel Álvarez González, Carlos Amor Sanjurjo, Andrés Carbajo Vicente, Cristina Chico Castro, Josefa Costas Hermida, Mara Del Valle Corrochano, Daniel Fraile Molina, Helena Lago Fernández, Cándida Lamas Díaz, Roberto Legerén Buceta, Ana María Legerén Buceta, María Cristina Pereira Fernández, María Fermina Salgueiro Armada, Antonio Soneira Veiga, Alberto
105 ARTISTAS/ESTUDANTES Albés Otero, Julia Alonso-Lamberti Casuso, Leopoldo Alonso Núñez, Olaia Alonso Rial, José Alonso Rial, Juan Álvarez Bernal, Manuel Álvarez Canella, Alfonso Álvarez Rial, María Jesús Amoedo Cabaleiro, María Jesús Ante Álvarez, Begoña Arias Melón, Ismael Barreiro Curras, Andrea Blanco Granado, Jaime Blanco Piñeiro, Patricia Blanco Vázquez, María Elena Bonilla Rodríguez, José Francisco Carrera González, José Antonio Castro Quinteiro, Cristina Costas Figueroa, Manuela Costas Lago, Andrea Cunqueiro Méndez, Leticia
De la Cuesta Marina, Cristina Domínguez, Jaime Fernández Álvarez, Paz Fernández González, Patricia Fernández-Novoa García, Victoria Fernández Núñez, Cristina Fernández Prada, Elena Fernández Rey, Pilar Fernández Rodríguez, Emilia Franco Costas, Xisela Fuertes Blas, Javier Fumega Domínguez, Iria Fumega Domínguez, Xiana García Ballesteros, Estela García Freire, María Carmen García Sánchez, Xosé Carlos García Seoane, Antón Gil Rodríguez, Ana Isabel Glendinnging, Sarah Gómez Dahlgren, Elena Gómez Gómez, Olga González García, Luis González Gómez, Jaime González Sobrino, José Grande Alonso, Pedro Gutierrez Taboada, Alberte Iglesias Álvarez- Novoa, Vera Iglesias Fernández, Eligio Iglesias Lorenzo, Alberto Iglesias Rodríguez, Pablo Irrisardi Vázquez, Teresa Jensen Silva, Jens Peter Lafuente Leston, Fernando López Cid, María Luisa López de la Osa González, León Lago Díaz, Marcos Llorca Carasa, Eva López Escalante, Gonzalo López Fernández, José Manuel López Lence, Mercedes López Meixide, Tareixa López Sánchez, Adela Isabel
90 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
López Tarrío, Eva Losada Fernández, José Antonio Martínez Vázquez, Modesto Martínez Villar, Eva Muiños Paz, Susana Navarrete Álvarez, Laura Nieto Servia, Encarnación Pacheco, Simón Pena Fernández, Francisco Javier Pena Rey, Alberto Pequeño Rodríguez, María Elena Pereira Soto, Oscar Pérez Castro, María José Pérez-Jofre Santesmases, Ignacio Pinedo Villagarcía, Patricia Ponce Ríos, María Portas Sáez-Torres, Marta Queiruga Méndez, Félix Enrique Rajó Brea, Roberto Redondo Villa, María de los Angeles Reza Losada, Adrián Rodríguez Bernárdez, Juan Carlos Rodríguez Carrajo, Alexandre Rodríguez Ces, Yellice Rodríguez Damián, Amparo Rodríguez de Legísima y Cerecedo, Mª Luisa Rodríguez Mingos, Teixeira Represas Portela, Silvia Rodríguez Rodríguez, Daniel Rodríguez Rodríguez, Guillermo Rodríguez Salgado, Francisco Javier Rodríguez Seoane, Rosa María Rodríguez Vilas, Andrea Taboada Rozas, Marisa Terroso Hernández, Asuncion Troitiño Dapena, Xulio Valverde Esteiro, Patricia Vázquez Lorenzetti, Liliana Vega López, Santiago Vicente Santos, Charo Vieito Fuentes, Xan Villanueva Rodríguez, Montserrat
AMIGOS MARCO
52 AMIGOS MAIORES Abal Soaje, Josefa Álvarez Bastida, Mercedes Álvarez Conde, María Luz Arias de Trabazo, Mabel Armellini Cavalli, Carla Barreiro Peña, María Luisa Barreiro Rodríguez, Concepción Barxa Álvarez, Nemesio Basso Ramírez, Gisela Blanco Cardalda, María Dolores Cabeza González, Marina Carreira del Real, María del Pilar Castro Martínez, Francisca Cividanes Barreras, Rosa María Clarke, Brian Comesaña Costas, Concepción Comesaña Pampillón, Telmo Cortés Rodríguez, María del Carmen Cribeiro Gómez, Priscilia De Evan Puga, Carmen Devesa Muñiz, María Teresa Díaz Paz, Lucrecia Domeque Bailo, Fermín Estévez López, María Elisa Fernández Carnicero, Araceli Fernández Cabaleiro, Mercedes Fernández Fernández, Raquel Fernández López, María del Consuelo Fernández Menéndez, A. Margarita Fernández Menéndez, María José Fokker De Baer, Helen-Joan Garrido Fenés, Alicia Graña Morales, Antonio Gómez de los Infantes, Javier Gómez Martiñán, María del Carmen González Rodríguez, María Emilia Irago García, Carmen Lores Silva, María Eugenia Martínez González, Emilia Mateos Beato, Ana
Bastos Molares, Cristina Berea Cruz, Belén Bermúdez Graiño, Teresa Blanco Llinares, Alberto Bouso Cedrón, María Jesús Bouza Álvarez, María Isabel Bouzas Sierra, María Rosa Brea Pedreira, Teresa Bueno Díaz, José Luis Bujanda Arizmendi, María Aranzazu Calvar Santos, Eva Calvo Rivas, Concepción Carrera Gómez, Alicia Cartea López, Héctor Cartea López, Joaquín Castro Álvarez, Eva María Castro Gordejuela, Daniel Cerdeira Botana, Lucía Climent Galán, Teresa Comesaña García, José Ángel Comesaña García, Teresa Conde Barreras, Pablo Mena Cao, Carmela Costas Alonso, Daniel Núñez Alonso, Orencio Costas Durán, María Gloria Parada López, María del Carmen Crespo Soto, Enrique Pérez Galán, José María Cunqueiro González-Seco, César Rodríguez De Robles, Pilar Cuña Cuña, Isolina Luisa Rodríguez Eiras, Ana María Dahlgren Thorsell, Marta Rodríguez Merino, Victoria Davila Millán, Ángeles Silva Diniz, Noé De la Cruz, María Teresa Sostre López de Medina, Eugenia De la Torre Piñeiro, Joaquín Troncoso Durán, Celia Díaz Almeida, Ángeles Yurrita Albizu, Paloma Díaz Fernández, María Emilia Vázquez Freire, Adela Díaz García, Rosa Díaz Torres, Pedro Faustino Estévez Caride, Manuel AMIGOS Fernández Cermeño, María Teresa Fernández Cermeño, Soledad Abalde García, Julio César Estévez Garrido, María de la Paz Elsa Abalde Mariño, Moira Fernández Armada, Sira Abreu Fernández, Victoria Fernández Covelo, Concepción Adrio Corbal, Carmela Fernández Díaz, Pilar Aguín García, Ana María Rosa Fernández Estévez, Noelia Albo López, Carmen Fernández Ibáñez, María Jesús Almuiña Díaz, Laura Fernández Martín, Rocío Alonso Gil, Monserrat Fernández San Miguel, María Carmen Alonso Lamberti Casuso, Fabiola Fernández Sanromán, Jacinto Alonso Ocaña, Rosa Gallastegui Otero, Cruz Alonso Rivas, Celso Garayo del Río, Marta Alonso Vila, María Jesús García Doval, Diego Álvarez Álvarez, Carlos García Fernández, Fernando Álvarez-Blázquez, Álvaro García García, Susana Álvarez Calvo, Margarita Gerassi, Patrick Álvarez Carrera, Margarita Gesteiro Conde, Adoración Álvarez Martín, María Jesús Gilino Villarramus, José Luis Araujo Fernández, María Dolores Gómez Reboiro, Victoria Arias Barreiro, Amalia González Bahíllo, Inmaculada Arias Estévez, María Nieves González-Babé Ozores, Dolores Armada Rodríguez, Eduardo Azevedo Vieira de Castro, David Augusto Gónzalez Caballero, Aurora Bandeira Lourenço de Faria, Paulo José González Domínguez, Juan González Estévez, Isabel Barreiro Álvarez, Enrique González Fernández, María Teresa Barreras García Reboredo, María González Lamas, María Berta Barrio de la Fuente, Cristina González Martínez, María Jesús
196
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 91
González Sanjurjo, Ana González Sanjurjo, Lucía González Sanjurjo, Pía Grimberghs Rial, Cristina Grobas Montenegro, José Guenaga Goyogana, Estíbaliz Gulias Pérez, María Rosa Herranz Álvarez, Carmen Hermida Núñez, Guadalupe Hermo Miranda, Magdalena Hernández Piñuela, Guadalupe Iglesias Álvarez, Ángeles Iglesias Herrero, Luz Leston Rego, Dolores López Barrero, Carmen López Fernández, María Agustina López-Lemos Lorenzo, María Carmen López Ribera, María Pilar López-Quecuty Puig, Amalia Lugo Álvarez, Deborah Maañón Laxe, Xabier Maicas, Marisa Martínez Martín, Iris Martínez Nieto, Rubén Martínez Rodríguez, Rosario Maure Rivas, Antonio Mc Cabe Quinn, Anne Meijide Gayoso, Rosa Méndez Amoedo, Mercedes Míguez Vigo, Ana Millara Turienzo, Julio Miñambres Puig, María Mercedes Montes Graña, Carmen Mora Morandeira, José Miguel Navas Novas, María Noble Landgraf, Gretchen
Novo Alvarez, María del Pilar Olmedo Herrero, Ignacio M. Otero Estévez, Esther Pardo Teijeiro, Xosé Francisco Pelaez Pozo, Berta Pena Roces, Ana Peña Fernández, Marina Pereira Molares, Ana Pereira Muro, Gonzalo Pérez Castro, Lucia María Pérez García, José Domingo Pérez González, Marité Pérez-Izaguirre y Urquiz, Ane Lore Pérez Martín, María Blanca Pérez Ramírez, María José Piedrabuena, Fabiana Pintado García, Carmen Piñeiro Prieto, Ana Portela Fernández-Jardón, César Posada Vila, Ofelia Prat Viñas, Teresa Prego Pereiro, María Amelia Prelchi Gallego, María Consuelo Prol Pérez, Esperanza Puerta Prado, Margot Quintana Mirón, Jorge Rajó Campos, Salvador Reig Castro, Celia Requeijo Costoyas, Conchita Rial Barreiro, Paula Ríos Calvo, Luis Rodil Coedo, Inés Rodríguez García, María José Rodríguez Lago, José Ramón Rodríguez Márquez, Jesús Rodríguez Moure, Pilar
Rodríguez Parada, Ana Isabel Rodríguez Parada, Sonia Rodríguez Ortiz de Eribe, María Begoña Romaní Creo, María Asunción Saenz Castro, Rosa Sáez Martinez, Francisca Salgado Fernández, Alicia Salvador Celada, Luz Sánchez del Cueto Losada, Carlos Sánchez Otaegui, Tirso Sanders, Gill Sández Macho, Manuel Sanmartín Fernández, Jaime Santacreu Martínez, María José Sarasquete Otero, Teresa Schulke Marco, Nicole Sevillano Castaño, Joaquina Soto Gil, Francisco Javier Taboada Costas, Francisco Javier Táboas Paz, Marina Tilve Gómez, Olga Trabazo Arias, Daniel Tomé Rey, Pilar Torreiro Sio, Benito Tourón Torrado, Beatríz Ulloa Sousa, María del Carmen Vázquez Álvarez, Belén Vázquez Gómez, Isabel Clara Vázquez Reynoso, María José Vázquez Rodríguez, Anxos Vidal Álvarez, María Ascensión Vilas Otero, María Elena Zarauza Ozores, Fabiola Zorrilla Rivero, María José
5. OS DATOS
INFORME ECONÓMICO-ADMINISTRATIVO 95 CIFRAS VISITANTES 2007 96 COLABORACIÓN CON OUTRAS ENTIDADES 98 PERSOAL 99 OUTROS SERVIZOS E INFORMACIÓN XERAL 101
OS DATOS INFORME ECONÓMICOADMINISTRATIVO Para a realización das súas actividades e a consecución dos seus fins fundacionais, a Fundación MARCO dispuxo no exercicio 2007 dun total de ingresos ordinarios de 1.726.042,89¤ . Asemade percibiu 425.313,48¤ de ingresos extraordinarios procedentes de reclamacións sobre cantidades liquidadas polo IVE en exercicios anteriores. O detalle é o seguinte: n Achegas do Padroado:
Ingresos 2007 8
7
1
6 5
Concello de Vigo
805.000,00
Caixanova
300.000,00
Xunta de Galicia
200.000,00
Deputación de Pontevedra
150.000,00
Ministerio de Cultura
150.000,00 1.605.000,00 93% dos ingresos orzamentarios
4 3
2
n Outros ingresos:
1 Concello de Vigo 2 Caixanova 3 Xunta de Galicia
Outras subvencións (Xunta e Deputación)
4 Deputación de Pontevedra
Actividades propias
5 Ministerio de Cultura
Outros ingresos
63.386,68 9.944,91
6 Outras subvencións (Xunta e Deputación)
121.042,89 7% dos ingresos orzamentarios
7 Actividades propias e outros ingresos 8 Ingresos de exercicios anteriores = IVE
Distribución do Gasto 2007
47.711,30
Total Ingresos ordinarios 2007: 1.726.042,89 Outros ingresos correspondentes a exercicios anteriores (reclamacións): 425.313,48
5 4 6 1
A aplicación dos mesmos, conforme ao orzamento aprobado polo Padroado para o exercicio 2007 distribuíuse nas seguintes partidas: n Gastos:
3
2 1 Persoal 2 Mantemento 3 Actividades 4 Gastos financeiros e asimilados
Persoal
528.925,66
27%
Mantemento
440.322,53
22%
Actividades
911.537,66
47%
Gastos financeiros e asimilados
20.933,30
1%
3.079,84
0%
52.550,13
3%
Gastos extraordinarios e anteriores Amortizacións
1.957.349,12
5 Gastos extraordinarios e de ex. anteriores 6 Amortizacións
Investimentos realizados no exercicio 2007: 86.810,51
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 95
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
CIFRAS VISITANTES 2007 Número total de visitantes: 87.027 Durante o ano 2007, que coincidiu coa celebración do seu 5º aniversario, o Museo de Arte Contemporánea de Vigo rexistrou un notable incremento de público respecto a períodos anteriores, cun total de 87.027 visitantes entre os meses de xaneiro e decembro, fronte aos 72.470 do mesmo período en 2006. En canto ao reparto de visitantes por meses, unha das variacións máis significativas deste ano respecto a 2006 foi o aumento de visitantes nos meses de verán e durante o último cuatrimestre, dende a posta en marcha da nova modalidade de entrada gratuíta a partir do mes de xullo. Tamén, a excelente resposta de público durante a celebración da festa do 5º aniversario fixo que os datos do mes de novembro foran excepcionais respecto ao número de visitantes e á súa participación nas actividades.
TÁBOAS-ANÁLISE DOS DATOS 2007 XANEIRO
4.581 visitantes
FEBREIRO
4.038 visitantes
MARZO
6.421 visitantes
Públic o en x eral: Normal: Ata 6 anos: De 7 a 14 anos: Artistas/VIP: Est/pens/des: Inauguracións: Biblioteca-Mediat: Salón de Actos: Amigos MARCO: Invitados persoal:
2.636 1.123 35 41 18 154 268 304 646 27 20
Públic o en x eral: Normal: Ata 6 anos: De 7 a 14 anos: Artistas/VIP: Est/pens/des: Inauguracións: Biblioteca-Mediat: Salón de Actos: Amigos MARCO: Invitados persoal:
2.358 817 17 20 12 104 345 262 739 38 4
Públic o en x eral: Normal: Ata 6 anos: De 7 a 14 anos: Artistas/VIP: Est/pens/des: Inauguracións: Biblioteca-Mediat: Salón de Actos: Amigos MARCO: Invitados persoal:
4.40 8 1.614 45 13 8 140 762 316 1.443 27 40
G rup os : Escolares: Activ. familias: Grupos adultos:
1.945 1.106 754 85
G r u po s: Escolares: Activ. familias: Grupos adultos:
1.68 0 767 598 315
G rup os : Escolares: Activ. familias: Grupos adultos:
2.013 1.482 444 87
96 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
OS DATOS ABRIL
4.192 visitantes
Públic o en x eral: Normal: Ata 6 anos: De 7 a 14 anos: Artistas/VIP: Est/pens/des: Biblioteca-Mediat: Salón de Actos: Amigos MARCO: Invitados persoal:
2.232 1.307 34 29 13 149 312 353 21 14
G rup os : Escolares: Activ. familias: Grupos adultos: Talleres artista:
1.9 60 1.437 340 128 55
XULLO
5.588 visitantes
Públic o en x eral: Normal: Ata 6 anos: De 7 a 14 anos: Artistas/VIP: Est/pens/des: Inauguracións: Biblioteca-Mediat: Salón de Actos: Amigos MARCO: G rup os : Activ. familias: Grupos adultos:
OUTUBRO
4.644 2.424 77 103 23 261 449 300 976 31 944 913 31
6.320 visitantes
Públic o en x eral: Normal: Ata 6 anos: De 7 a 14 anos: Artistas/VIP: Est/pens/des: Inauguracións: Biblioteca-Mediat: Salón de Actos: Amigos MARCO:
4.9 82 1.309 73 53 3 242 1.212 447 1.631 12
G rup os : Escolares: Activ. familias: Grupos adultos: Curso adultos: Talleres artista:
1.338 486 267 99 441 45
MAIO
7.440 visitantes
XUÑO
4.035 visitantes
Públic o en x eral: Normal: Ata 6 anos: De 7 a 14 anos: Artistas/VIP: Est/pens/des: Inauguracións: Biblioteca-Mediat: Salón de Actos: Amigos MARCO: Invitados persoal:
5.139 2.897 38 15 14 84 164 497 1.363 30 37
Públic o en x eral: Normal: Ata 6 anos: De 7 a 14 anos: Artistas/VIP: Est/pens/des: Inauguracións: Biblioteca-Mediat: Salón de Actos: Amigos MARCO: Invitados persoal:
G rup os : Escolares: Activ. familias: Grupos adultos:
2.3 01 1.240 939 122
G rup os : Escolares: Grupos adultos: Talleres artista:
AGOSTO
6.099 visitantes
SETEMBRO
5.052 2.979 92 130 4 358 552 937
Públic o en x eral: Normal: Ata 6 anos: De 7 a 14 anos: Artistas/VIP: Est/pens/des: Biblioteca-Mediat: Salón de Actos:
G rup os : Activ. familias: Grupos adultos:
1.047 995 52
G rup os : Activ. familias: Grupos adultos:
26.935 visitantes
Públic o en x eral: Normal: Ata 6 anos: De 7 a 14 anos: Artistas/VIP: Est/pens/des: Biblioteca-Mediat: Salón de Actos: Amigos MARCO: G rup os : Escolares: Activ. familias: Grupos adultos: Curso adultos:
21.774 14.360 121 84 6 542 1.048 5.576 37 5.161 1.594 2.619 302 646
DECEMBRO
624 415 137 72
3.528 visitantes
Públic o en x eral: Normal: Ata 6 anos: De 7 a 14 anos: Artistas/VIP: Est/pens/des: Biblioteca-Mediat: Salón de Actos:
NOVEMBRO
3.411 1.062 34 29 12 142 242 407 1.407 17 56
3.237 1.685 49 36 3 168 381 915 291 204 87
7.850 visitantes
Públic o en x eral: Normal: Ata 6 anos: De 7 a 14 anos: Artistas/VIP: Est/pens/des: Biblioteca-Mediat: Salón de Actos: Amigos MARCO:
4.635 1.434 226 83 24 836 451 1.551 30
G rup os : Escolares: Activ. familias: Grupos adultos: Curso adultos:
3.215 768 1.847 131 469
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 97
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007
COLABORACIÓN CON OUTRAS ENTIDADES A implicación de institucións e empresas nas exposicións e actividades é un labor que a Fundación MARCO desenvolve mediante a coprodución, ou a través do asinamento de convenios que poidan mellorar a dinámica de traballo, a dispoñibilidade de recursos, e a calidade das súas propostas. Durante o ano 2007 as principais colaboracións foron as seguintes: COPRODUCIÓN DE E XP OSICIÓNS CON OUTRA S ENTIDADES
n Koldo Mit xelena Kulturunea, S an S ebastián, Guipúzc oa Coprodución da exposición ‘DOCUMENTOS. A memoria do futuro’ n CGAC , C entro Galego de Ar te C ontemporánea, Santiago de C ompostela Coprodución, no marco do Proxecto-Edición, da exposición ‘PAPERBACK’ n Fundación Luis S eoane, A C oruña Coprodución, no marco do Proxecto-Edición, da exposición ‘PAPERBACK’ n CRAC Alsac e, Francia, e La C entrale Élec trique, Bru xelas, Bélxica Coprodución da exposición ‘NOVOS HORIZONTES. Artistas contemporáneos de Francia’ n Instituto C er vantes de Pekín Coprodución da exposición ‘PRÓSPERA’, da artista Carme Nogueira COLABORACIÓNS NOUTRA S ACTI VIDADES
n Fac ultade de Belas Ar tes da Uni versidade de Vigo Colaboración en ‘Chámalle X. Xornadas de Arte de Acción’, mediante a organización da proxección do filme ‘TRABALLOS TEMPORAIS’, do artista Diego Santomé, producido polo MARCO n FROQ Eventos, S antiago de C ompostela Asesoramento técnico para produción e montaxe da exposición ‘ENTRE FRONTEIRAS’ n AFAA / C ulturesfranc e, París Colaboración na exposición ‘NOVOS HORIZONTES. Artistas contemporáneos de Francia’ n C entro C ultural de España en Lima, Perú Colaboración na exposición ‘DOPPELGÄNGER. O dobre da realidade’ n Dirección General de A suntos C ulturales. Dirección de Promoción C ultural de la S ecretaría de Relaciones Ex teriores, Estados Unidos Mexicanos Colaboración na exposición ‘DOPPELGÄNGER. O dobre da realidade’ 98 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
n Fundación Internacional Jorge Luis Borges, Anchorena, Ar xentina Colaboración no catálogo da exposición ‘DOPPELGÄNGER. O dobre da realidade’ n CCG, C entro C oreográfic o Galego, S antiago de C ompostela Colaboración no proxecto do colectivo Escoitar.org no Espazo Anexo n DX7 Tracker, grupo de investigación da Universidade de Vigo Colaboración no Proxecto do colectivo Escoitar.org no Espazo Anexo n Fac ultade de Belas Ar tes da Uni versidade de Vigo Produción e estudo de seguemento da obra do artista Jorge Peris, incluída na exposición ‘TEMPO AO TEMPO’ n Faro de Vigo Colaboración e produción do xornal-guía de salas da exposición ‘TEMPO AO TEMPO’ n Hotel Talaso Atlántic o, Baiona, Pontevedra Colaboración na cesión de material para produción da obra do artista Jorge Peris, incluída na exposición ‘TEMPO AO TEMPO’ n ITEM Producciones audiovisuales, Vigo Asesoramento técnico para produción e montaxe da exposición ‘TEMPO AO TEMPO’ n Vi veiros A doa S.L ., Vigo Colaboración na cesión de material para a obra do artista Jorge Peris, incluída na exposición ‘TEMPO AO TEMPO’ n Vi veiros Baixo Miño S.L ., Tomiño, Pontevedra Colaboración na cesión de material para a obra do artista Jorge Peris, incluída na exposición ‘TEMPO AO TEMPO’ n Cineclube Lumière, Vigo Colaboración na posta en marcha de ciclos de cine como actividades complementarias das exposicións n Fundación María Mar tínez Otero, A Estrada, Pontevedra, e Sutega, A C oruña Colaboración na posta en marcha do taller de Arik Levy, actividade complementaria da exposición ‘NOVOS HORIZONTES. Artistas contemporáneos de Francia’
OS DATOS OUTROS CONVENIOS DE COLABORACIÓN n SINS ALaudio, Vigo Convenio de colaboración para organización dos concertos do Festival Sinsal e outros eventos relacionados coa arte sonora e a música contemporánea n Uni versidade de S antiago de C ompostela Convenio de colaboración para a realización de prácticas de alumnos de Historia da Arte n Uni versidade de Vigo Convenio de colaboración para a realización de prácticas de alumnos de Ciencias Sociais e da Comunicación n Uni versidade de Vigo Convenio de colaboración para a posta en marcha das xornadas ‘Contextos e proxectos de arte pública. Modelos efémeros de intervención’ n Fundación Antonio Camuñas, Madrid Convenio de ampliación de estudos e prácticas no marco do ‘Master en Diseño y Gestión de Exposiciones’ (MDE) da Fundación Antonio Camuñas
PERSOAL MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo Director Iñaki Martínez Antelo Xerente Carmen Rodríguez Martínez Responsable de exposicións Agar Ledo Arias Coordinadora de exposicións Marta García Viña / María Urrutia Baliño Técnico de montaxe Paul Edward Guy Responsable de documentación e publicacións Nuria Barreras Viso Responsable de comunicación e didáctica Marta Viana Tomé Asistente Dpto. comunicación e didáctica Pilar Souto Soto Secretaría de dirección Patricia Verdial Garay Administración Alberto Abal García Bibliotecaria Iria Fernández Mouriz
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 99
MEMORIA DE ACTIVIDADES 2007 Persoal auxiliar durante o ano 2007
Persoal subcontratado empresas de servizo
Depar tamento de exposicións
FE R R OS E R
Programas de cooperación e interinidades Amabel González Troncoso, programa de ampliación de estudos e prácticas do ‘Máster en Diseño y Gestión de Exposiciones (MDE)’ da Fundación Antonio Camuñas, Madrid, como auxiliar do departamento de exposicións Persoal de montaxe Alexanko Aceiro Marqués Jorge Alfaya Martínez Juan Manuel Álvarez Rivas Sergio Blanco Doval Alberto Conde Álvarez Isabel Domínguez Sardiña Camilo Jartín Bautista Domingo Oscar Reinosa Salvatti Francisco J. Saínza Díez Carlos de San Claudio Rodríguez Depar tamento de c omunicación e didác tica Programas de cooperación e interinidades Ana García Vieiros, contrato de interinidade como asistente departamento comunicación e didáctica Mª Manuela Vilasó Ventoso, programa de cooperación, Xunta de Galicia, como auxiliar departamento didáctica Comunicación Estela Oya Costa, becaria en prácticas Clara García Riobó, becaria en prácticas Raquel López García, becaria en prácticas Yurij Ivan Spigel, becario en prácticas Henrique Vidal Fonseca, becario en prácticas Depar tamento de doc umentación e publicacións Olalla Losón Casal, becaria en prácticas Sabela García Álvarez, becaria en prácticas Aida Mª Pérez Martínez, voluntaria en prácticas Depar tamento de administración
Julio Bacariza Fernández Vanesa Cabañin Duarte José Estévez Villegas Breixo Paz Camaño Miguel Ángel Zamora Romero
GRANDAL SER VICE S.L . Coordinadora Carolina Posada González Educadores Lucía Campos Alonso Patricia Fernández Mariño José Luis Gómez Amoedo María Xosé Martínez Pérez Alba C. Pardo Cartelle Olalla Mª Rodríguez Franco Monitores de sala / taquilla Montserrat de Araujo Barros María Araujo Pérez José Antonio Carrera González Joaquín Castiñeiras Valiño Lidia Costa Fernández María Idoya Chapela Silva Roberto Franco Soto Mª Ángeles Gago Costas
Lía Goberna Rodríguez Mª Pilar Gómez Gago Carlos González Fernández Marta González Fortes Pablo González Paz J. Ignacio Granero Cendón Alexandra Mariño López Amaya Martínez-Randulfe Landín Mónica Méndez Rodríguez Ana Belén Neira Muñoz Sara Paz Fernández Silvia Represas Portela Clara Rodríguez Márquez María Rodríguez Piñeiro Oscar Santos Fernández Tamara Rodríguez Saa Mª Encarnación Vicente Piñeiro
LIMPIEZ AS AZUL Rosa Mª Cordero Oujo Mª Carmen Domínguez Campos Mª Luisa González Insuela Juan López López Emma Mediero Cabiedes
Elisa Mínguez Domínguez Humberto Manuel Pérez Iglesias Dolores Sánchez Rodríguez Belén Silva Novas Obdulia Sotelo Rial
María Cristina Rodríguez Moure, programa Labora, Xunta de Galicia Antía García Villanueva, becaria en prácticas Taquilla e atención ao públic o Ana Mª Alvarez Estévez, programa de cooperación, Xunta de Galicia Agrupación de Amigos Daniel Blanco Cid, becario en prácticas Ángela Fragueiro Cabaleiro, becaria en prácticas Eva Llorca Carasa, becaria en prácticas María Ruiz Castelaín, becaria en prácticas
100 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO
SEC URITAS Vixilancia e seguridade José Enrique Alonso Iglesias Eduardo Bouza González Francisco Guindo Campo Díaz Jorge Pereira López Pedro Pérez Caride
Auxiliares Montserrat Araujo Barros Estefanía Cortegoso Ríos Celina Domínguez Macedo Sonia Pereira Omil
OS DATOS
OUTROS SERVIZOS Restaurante-cafetería Luns de 13.00 a 16.30 Martes a venres, de 11.00 a 23.30 Sábados de 11.00 a 21.00 Domingos de 11.00 a 15.00 Tel. +34 886 116 712. restaurantetempo@hotmail.com
INFORMACIÓN XERAL MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo Príncipe 54 - 36202 Vigo Tel. +34 986 113900 Fax +34 986 113901 info@marcovigo.com www.marcovigo.com ENTRADA GRATUÍTA MUSEO Martes a sábados (festivos incluídos), de 11.00 a 21.00 Domingos, de 11.00 a 15.00. Pechado os luns
Tenda-librería TENDA-LIBRERÍA PLAXIO Martes a sábados de 11.00 a 14.30 e de 16.30 a 20.30 Domingos, de 11.00 a 14.30 Tel. +34 986 113941 plaxio@plaxio.info
ESPAZO ANEXO Praza peonil posterior Martes a sábados (festivos incluídos), de 11.00 a 14.00 e de 17.00 a 21.00 Domingos, de 11.00 a 14.00 BIBLIOTECA-MEDIATECA Martes a venres, de 11.00 a 14.00 e de 16.00 a 20.00
E ADEMAIS... - Visitas guiadas gratuítas todos os días ás 18.00 - Visitas de grupo con cita previa (tel. 986 113900) - Facilidades de acceso para persoas discapacitadas - Aseos adaptados - Gardarroupa
MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 101