DİYANET VAKFI İLMİHALİ 8- ZEKAT

Tam mülk olma şartının Hanefiler'e göre başlıca sonuçları: 1. Elde bulunmayan ve ele geçeceği de umulmayan malda zekât yoktur. Kimi Hanefîler'e göre ise faydalanılmayan malda da zekât yoktur.

Bu ikinci görüşe göre inkâr edilen, gasb edilen, düşman tarafından alman, kaybolan, denize düşen, sahraya gömülüp yeri unutulan, devlet tarafından müsadere edilen mallar tekrar sahipleri tarafından ele geçirilmedikçe zekâta tâbi değildir. Çünkü bu mallarda elde bulundurma ve tasarruf imkânı yoktur. Yani tam mülkiyet yoktur. Tam mülkiyetin tanımına ilişkin bu görüş farklılığı, ilk imamlardan nakledilen “Mâlü'd-dımâr'da zekât yoktur” sözünde geçen “mâlü'd-dımâr” tabirinin tefsirinden kaynaklanmıştır. Şâfiîler'e göre ise, malın elde bulunmayışı zekât ödeme yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.

Buna göre gasb edilen, kaybolan, çalman, denize düşen vb. mallar, sahibinin eline geçince tahakkuk eden bütün zekâtları verilmelidir.

2. Ebû Hanîfe'ye göre kocasından vadeli mehrini almadıkça kadın zekâtla mükellef değildir. Çünkü o mehre nikâh akdi ile mâlik