Zagrożenia związane z używaniem marihuany i syntetycznych kannabinoidów
MARIHUANA I ROZWÓJ MÓZGU Wpływ marihuany na rozwój mózgu jest ciągle przedmiotem badań naukowców. Rozwój i dojrzewanie układu nerwowego, a więc i mózgu, trwa praktycznie od pierwszych tygodni życia płodowego i kończy się gdzieś w okolicach 20 roku życia. Dlatego też używanie substancji psychoaktywnych w okresie adolescencji i ich wpływ na kształtowanie się układu nerwowego jest tematem który zajmuje naukowców i klinicystów. Badania wykazują, że u osób intensywnie używających marihuany zachodzą nieodwracalne zmiany w strukturze mózgu (np. zmiana objętości tzw. hipokampa, którego funkcja jest związana głównie z pamięcią). Kannabinoidy zawarte w marihuanie występują też naturalnie w organizmie człowieka, a komórki nerwowe zawierają receptory za pośrednictwem których te substancje oddziałują na organizm. Układ ten, zwany układem endokannabinoidowym, prawdopodobnie pełni niezwykle ważną rolę w procesie tworzenia komórek nerwowych, ich migracji (docierania w odpowiednie miejsca w układzie nerwowym) oraz tworzenia prawidłowych połączeń synaptycznych (połączeń pomiędzy komórkami nerwowymi). Dostarczenie do mózgu „dodatkowych” kannabinoidów zaburza tzw. równowagę neurochemiczną, co może doprowadzić do zaburzeń plastyczności układu nerwowego (czyli z możliwością podejmowania nowych funkcji przez 60
różne obszary mózgu) i aktywności komórek nerwowych. Może to prowadzić do zwiększonego ryzyka rozwoju chorób psychicznych i innych trudności w dalszym życiu. Ponieważ układ endokannabinoidowy odznacza się wzmożoną aktywnością w okresie pokwitania ryzyko związane z używaniem marihuany przez adolescentów jest większe niż w późniejszym wieku. Im wcześniej młody człowiek zacznie jej używać, tym większe jest prawdopodobieństwo wystąpienia u niego schorzeń neuropsychiatrycznych (np. schizofrenii) – w szczególności u osób z podatnością genetyczną czy środowiskową do ich wystąpienia. O związkach chorób psychicznych i marihuany piszemy w innej części tej publikacji. Warto w tym miejscu wspomnieć o wpływie marihuany na funkcje poznawcze. W uproszczeniu, są to takie obszary funkcjonowania psychicznego człowieka, które pozwalają na obserwowanie, przetwarzanie i zapamiętywanie oraz odtwarzanie informacji o otaczającym świecie oraz interakcję z nim. Należeć będzie do nich m.in. pamięć krótkotrwała (przechowywanie informacji przez krótki czas), pamięć operacyjna (pamięć krótkotrwała potrzebna do wykonania aktualnego zadania), pamięć długotrwała (w której przechowujemy informacje nawet w nieograniczonym czasie), pamięć epizodyczna (o tym, co się wydarzyło w przeszłości), pamięć
