H
Y
B
R
I
D
E
T
E
C
H
N
I
Bert Lauwers, hoogleraar bij de verspanen. Hierbij beweegt het KU Leuven, is voorzitter van gereedschap met een een werkgroep van de CIRP, frequentie van 10 tot 80 kHz in een mondiale organisatie een amplitude van 1 tot 15 waarin wetenschappers en micron in de lengterichting of onderzoekers uit de industrie eleptisch. Zit de frequentie in elkaar ontmoeten. Een het onderste bereik, dan is er researcher van Pratt & Whitney, sprake van ultrasoon de Amerikaanse fabrikant van ondersteund draaien. Bert vliegtuigmotoren, is viceLauwers: “Met name bij het voorzitter. Doel van de draaien geeft dit veel effect. De werkgroep is om meer inzicht proceskrachten dalen, te krijgen in de interactie tussen waardoor de gereedschapeen bewerkingstechnologie en slijtage lager is, er minder het materiaal. “Daaruit willen braamvorming optreedt en de we nieuwe technologieën De laserstraal verlaagt de afleiden”, verduidelijkt Lauwers. Daarmee hardheid van titaan en moeten grenzen in de Inconel precies op de plek verspaning verlegd worden. De waar je wilt verpanen werkgroep is halverwege de tijdspanne van drie jaar die is oppervlaktekwaliteit verbetert.” uitgetrokken. Recent is een Door het gereedschap te laten overzicht gepubliceerd van trillen, kun je bij het draaien de hybride processen in de minimale snedediepte verspaning. verhogen.
Trillingen verlagen slijtage Tijdens de themadag over het verspanen van moeilijke materialen, georganiseerd door het Mikrocentrum bij TNO in Eindhoven, gaf Bert Lauwers een overzicht van de resultaten tot nog toe. En – belangrijker nog – de potenties die hij en zijn mede-onderzoekers zien. Een van de kansrijke ontwikkelingen is volgens hem het trillingsondersteunend
Made-in-Europe.nu digimagazine april 2011
Optische kwaliteit in staal Het Fraunhofer IPT in Aken heeft voor dit trillingsondersteund draaien een gereedschaphouder gepatenteerd. Het Duitse instituut slaagt erin hiermee staal te bewerken in een optische kwaliteit. Ook in Leuven zelf houden de wetenschappers zich met deze techniek bezig. In tegenstelling tot de Duitse aanpak,
E
K
E
N
onderzoeken de Belgische wetenschappers of je ook het werkstuk met behulp van een piëzo actuator kunt laten trillen en wat het effect daarvan is. “Afhankelijk van de materialen is de oppervlaktekwaliteit soms beter, soms slechter”, meldt Lauwers hierover. Het bedrijf MP Interconsulting past het trillingsconcept dan weer toe bij het vonken. “Door het werkstuk te laten trillen, kunnen ze sneller diepe gaten maken en daalt de gereedschapslijtage”, zegt Bert Lauwers hierover.
Laser Ondersteuning van het verspaningsproces door de laser is enkele jaren geleden al getoond door het Fraunhofer ILT in Aken. De kleinere Duitse machinebouwer Rötgers past het inmiddels toe in een van de machines. Bert Lauwers: “De laser maakt het materiaal zachter waardoor het minder moeilijk te verspanen is. Vooral bij materialen zoals Inconel en titaanlegeringen kun je met de warmte van de laser de hardheid op de plek die je wilt bewerken omlaag halen.” Vooral dit laatste is belangrijk. Want doordat je met de laser heel lokaal warmte kunt inbrengen, verander je alleen de hardheid op de plek die je wilt bewerken. Bert Lauwers ziet veel toekomst in deze technologie, die echter nog
31