LBD14 Krant

LBD14 Krant

15 NOVEMBER

Deze Landelijke Bewonersdagkrant wordt u aangeboden door het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners in samenwerking met Stichting MEO. Teksten: Pleuni Koopman, Jan Bockma, Joost van der Burght Vormgeving: Femke Lust Fotografie: Eric Kampherbeek Cartoon: Hajo

In dit nummer:

7

De regie terug camera, licht, actie!

Verslag van LBD14

www.lsabewoners.nl www.stichtingmeo.nl Facebook: /lsa.bewoners /stichtingmeo

Doordringen tot in de haarvaten van de wijk.

Geert Walgemoed van Bewonersbedrijf Berflo Es verteld over het belang van de regie terug pakken.

Twitter: @LSAbewoners @stichtingmeo

13

Voor meer informatie neemt u contact op met: info@lsabewoners.nl info@stichtingmeo.nl

Het kan wĂŠl!

Ties de Ruijter (directeur LSA) en Ronald Paping (directeur Woonbond) op het LBD14-podium.

17 EN VERDER 3 Het team 4 Opening 10 #LBD14 Twitterwall 11 Interviews 15 Het dagboek van LBD14 16 Deelnemers 18 Wees welkom LSA bijeenkomsten 19 Deze dag is onvergetelijk door:

2

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

Medewerkers Stichting MEO en LSA

Het team Vol trots presenteren wij u dé krant van de Landelijke Bewonersdag 2014. Stichting MEO, oftewel Media en Ondersteuning, heeft speciaal voor deze dag mensen en middelen ter beschikking gesteld om deze krant te kunnen maken. Natuurlijk laat het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners (LSA) zo’n aanbod niet liggen. Zeker niet van een stichting die zo betrokken is bij onze doelstellingen!

Stichting MEO verzorgt namelijk media en ondersteuning voor non-profitorganisaties, zoals wijkverenigingen. Wijkkranten, maar ook websites, sociale media en drukwerk.

Tijdens de dag hebben zij samen met het LSA de bestuurskamer van de Grolsch Veste omgetoverd tot een heuse redactie. Ter plekke is er gefotografeerd, geïnterviewd, verslag gedaan en vormgegeven. Het eindresultaat ziet u nu, terwijl de dag nog niet eens is afgelopen. Hopelijk geniet u net zo van deze krant als wij van de dag genoten hebben. Veel plezier!

LSA en Stichting MEO

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

3

Opening

740

bezoekers had de Landelijke Bewonersdag dit jaar!

Geweldig. Mensen kwamen met bussen afgereisd (een volle bus uit de Amsterdamse Bijlmer bijvoorbeeld!) of individueel. Ze kwamen vanuit het topje van Nederland (Delfzijl) en vanuit het meest zuidelijkste punt (Vaals). Ze kwamen om te leren, te netwerken en te feesten. En het was weer ongelofelijk hoeveel passie en energie er vrij kwam op deze grootste bewonersconferentie van het jaar. Allemaal ontzettend bedankt en succes in jullie wijken in 2015!

Oproep Ook lid worden van LSA? Het LSA, hoofdorganisator van de dag, is al 25 jaar een vereniging van en voor vrijwilligers die zich sterk maken voor hun buurt. Onze leden zijn bewonersgroepen uit stadswijken. De vereniging helpt bewoners kennis en deskundigheid met elkaar en met anderen te delen. Samen maken we ons sterk voor de positie van actieve bewoners.

Zo zijn wij de initiator van veel projecten en methodes om de actieve bewoners meer macht en zeggenschap te geven!

Bewonersgroepen die zich inzetten om de leefbaarheid van hun eigen stadsbuurt te verbeteren, zijn heel welkom om zich bij het LSA aan te sluiten! De lidmaatschapsbijdrage is â‚Ź75,- per organisatie per jaar.

Als LSA verenigingslid: - kom je in contact met actieve bewoners uit andere wijken en andere steden - kunnen twee personen uit je groep gratis naar alle bijeenkomsten van het LSA - ben je welkom bij onze platformvergaderingen (4 keer per jaar) - ben je als eerste op de hoogte van onze bijeen komsten en projecten - kun je gebruik maken van ons uitgebreide (politieke) netwerk - ontmoet je politici die zich actief bezighouden met stadswijken - krijg je kosteloos onze publicaties thuisgestuurd - kun je meedoen aan de Zomerschool - heb je inspraak in de agenda van het LSA - kun je meehelpen druk uit te oefenen op het Rijksbeleid - kun je gebruik maken van de expertise van het secretariaat van het LSA - sta je sterker!

4

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

“Het moet niet over regie gaan. Het moet gaan over zeggenschap, eigenaarschap, eigen macht!!!”

Frank Kerckhaert (De voormalige burgemeester van Hengelo en nu voorzitter van de Slinger Hengelo) tijdens het tribunedebat!

Wieven en Klootschieten De host van de Landelijke Bewonersdag was Jeffrey Spalburg. Hij is een super Twentenaar. Grappig en relaxed. En hij is beroemd om zijn nummer Hengeloooo.

Zijn sterke songtekst willen we jullie niet onthouden. Lees en waan je in Hengelooo!

Men iedereen is zo gestrest, Ja, gewoon rustig doen, En waar kan dat nou beter dan in, Hengelooooo Hengelo-o-o Hengelooooo Hengelo-o-o Ik neem je mee, Waar paardenbloemen bloeien, De groene weides met kippen varkens koeien Het buiten leven ver weg van de grote stad Op het platteland Waar mensen groeten en in zijn voor een praatje, Ver weg van stress en het leven dat bespaart je, Zo veel ellende, lekker leven met de dag, Dus we gaan naar Hengelooooo, Hengelo-o-o, Ga maar mee, Hengelooooo, Hengelo-o-o Waar is dat dan Waar je gewekt wordt de kraaiende hanen, En motorcrossers op modderige paden,

Bier en wieven lekker languit in het gras, Waar klootschieten, net als brommers kieken, hoort bij iedereen zijn favorieten, Genieten elke dag, Waar ook alweer?

Hengelooooo, Hengelo-o-o, O, ja, Hengelooooo, Hengelo-o-o Ga je mee naar het Oosten?

Hengelooooo Hengelo-o-o Lekker bieries lopen proosten Hengelooooo Hengelo-o-o Wa zoeken brekken En op d’n broem kroepen, Ait verdant En doe oe moe de groeten, Wie trappen na Op na vrouw havenkamp O ja, sorry Nederlands ja, Het klinkt ver weg maar slechts twee uur rijden, Zit je middenin die oostelijke zijde, Van het land ik wou dat ik nergens anders was,

Hengelooooo, Hengelo-o-o, Yeah, Yeah, Yeah, Yeah, Yeah, Hengelooooo, Hengelo-o-o, Hengelooooo, Hengelo-o-o, Twintig Je dacht zeker dat ie al was afgelopen, of nie?

Hak al wel dacht, of nie dan, Je moet gewoon met gaan, je moet niet dom blieven doen, Trap maar over de A1, dan goade onmiddellijk af Het is helemaal niet ver weg he, moet gewoon even de tijd nemen, Zeg mij maar na: Yeah, Yeah, Yeah, Yeah, Yeah, Yeah, Yeah, Hengelooooo, Hengelo-o-o Als ik zeg Hengel zeggen jullie Lo Hengel, Lo Hengel, Lo Hengelooooo Hengelo-o-o Aaah, mooi of niet dan?

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

5

LBD 14 COLLEGETOUR

Opening collegetour

Ben je er geweest? Bij de collegetour van LBD? Er waren er vier. Vier aanvoerders van het participatiedebat in Nederland probeerden ons in begrijpelijke taal te overtuigen van hun visie. Die visies zetten we hieronder kort uiteen.

De Nieuwe Vrijwilliger Frank van Bussel (directeur Koninklijke Nederlandse Heidemaatschappij) “Er is een fundamentele verandering gaande in de samenleving.

Burgers nemen steeds vaker zelf het initiatief. Ze maken gebiedsplannen, richten energie- en zorgcoöperaties op of nemen het groenbeheer over van de gemeente. Dit heeft gevolgen voor de manier waarop onze democratie is ingericht en de relatie tussen burger, bedrijfsleven en overheid. Wat betekent deze ontwikkeling voor vrijwilligersorganisaties? Veel vrijwilligersorganisatie zijn op zoek naar nieuwe vormen waarbij draagvlak en daadkracht in evenwicht zijn.”

The times they are a-changin’?

Zelforganiserende en actieve burgers in de vroegmoderne Nederlanden Anita Boele (onderzoeker Universiteit Utrecht) “Actieve bewoners staan volop in de belangstelling. Dat burgers zich organiseren en betrokken zijn bij de creatie en instandhouding van publieke diensten en voorzieningen is echter niets nieuws. Door de afwezigheid van een sterke centrale overheid, een goed ontwikkelde markt voor publieke voorzieningen en sterke familiebanden organiseerden inwoners van de vroegmoderne Nederlanden zich om problemen op te lossen en voorzieningen te creëren. Wat kunnen we nu leren van deze bron van ervaringen uit het verleden? En waarom zijn we gestopt om publieke voorzieningen op deze manier te organiseren?”

6

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

Waarom zouden bewoners het alleen moeten doen?

Jan Willem Duyvendak (Hoogleraar UvA) “Welke rol kunnen professionals kunnen spelen bij het ondersteunen van bewoners? Vaak is dit lastig, want ondersteuning mag niet tot ‘onteigening’ van bewoners leiden. Tegenwoordig denken veel mensen dat bewoners vooral zoveel mogelijk moeten doen zonder ondersteuning. Eigen kracht en eigen regie is populair, steunen op anderen is verdacht. Vooral de mensen met de zwakste netwerken dreigen hiervan de dupe te worden. De meeste inwoners van ‘aandachtwijken’ kunnen steun van anderen goed gebruiken.

Meezingen in het koor van de eigenkracht-denkers is dan ook hoogst riskant.”

Buurtrechten en buurtkracht Justus Uitermark (Hoogleraar Erasmus Universiteit) Veel burgers voelen zich vervreemd van de staat, de markt en het middenveld. Ze willen het heft in eigen handen nemen en staan klaar om de rol van woningcorporaties en welzijnsorganisaties over te nemen. Dat is althans het idee dat leeft. Maar hoe werkt die eigendomsovername door bewoners in praktijk? Aan de hand van voorbeelden onderzoeken we of en hoe burgers erin slagen initiatieven te nemen en voorzieningen te beheren. Ook kijken we naar Engeland. Geïnspireerd door Engelse voorbeelden, spannen het LSA en veel actieve bewoners zich in voor buurtrechten.

Hoe werken de buurtrechten in Engeland?

De regie terug camera licht actie!

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

7

Het LSA brengt bewoners al 26 jaar samen en doet dit natuurlijk ook dit jaar. Op de Landelijke Bewonersdag op 15 november in de Grolsch Veste in Enschede waren 740 mensen met hart voor hun wijk. Het thema: de regie terug!

‘Bewoners grijpen de macht in de Grolsch Veste’, kopte een huis aan huis blad in Enschede al een week voor de Landelijke Bewonersdag. Voorspellende gaven, want zo was het ook vandaag. Mensen kwamen uit het hele land samen om te bespreken hoe het ervoor staat in de wijken, van elkaar te leren en een duidelijk statement te maken: beslis niet steeds over onze buurten, onze huizen en ons vrijwilligerswerk, beslis met ons, of nog beter: laat ons beslissen! Geef ons de regie terug!

Zevenhonderdveertig actieve vrijwilligers uit stadswijken maakten duidelijk dat ze de regie terug willen over wonen en leefbaarheid. Actieve bewoners geloven er sterk in dat zaken persoonlijker en kleinschaliger geregeld kunnen worden. Deze vrijwilligers spraken onder meer over buurtrechten, geld voor bewonersinitiatieven en wooncoöperaties.

Camera, licht, actie De lekkere muziek van Johnny Latino en Jeffrey Spalburg, de komische rastwentse host, krijgen de stemming er meteen goed in. Jeffrey vraagt waar de bezoekers allemaal vandaan komen en wie het vroegst opgestaan is. De deelnemers komen uit het hele land, en de groep uit Groningen wint met vroeg opstaan!

Peter den Oudsten, burgemeester van Enschede en voorzitter van de regio Twente, heet ons hartelijk welkom. Daarna vertelt Joke Bakker, voorzitter van het

Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners (LSA), luid en duidelijk dat wij, actieve bewoners niet meer figuranten willen zijn. We willen de regie! In de wijken gaat het om ons, zeker nu. De verantwoordelijkheden worden bij ons gelegd: nu nog de rechten en de financiële mogelijkheden.

“Bewoners die de regie terugpakken over hun eigen leven. Dàt is waar de vereniging LSA al 26 jaar voor strijdt in die wijken waar het minst naar bewoners geluisterd wordt. Door bewoners voor zichzélf te laten spreken.

Door Nederland te verrassen met een benadering waarin niet de problemen maar de kracht van de bewoner centraal staat. Door professionals, planners en managers die op de regiestoel zijn gaan zitten, op te voeden.

Het is belangrijk dat we de regie terug pakken in onze wijken. Wij zijn geen passanten, of zelfs figuranten, wij zíjn de lokale samenleving, het is ònze film: woningen, openbare ruimte, zorg, buurthuizen, bibliotheken, sportclubs; ze zijn van ons! En we willen de regie terug, de regie waarin we alles met elkaar kunnen verbinden, en weer heel maken … CAMERA, LICHT , ACTIE!” 8

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

Na de energieke woorden van Joke Bakker spreekt Michael Sijbom de zaal toe. Hij is zowel burgemeester van Losser als burgemeester van de Gemeenteraad van de Toekomst. In deze raad komen gemeenten, burgers en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties bijeen om innovatieve oplossingen te bedenken waarmee gemeenteraden zich kunnen voorbereiden op de toekomst. Niet meer dan logisch dus dat hij ook op deze bijeenkomst is. “Leu goei’ndag, vrouwleu en kearls hier bie mekaar. Welkom allemoal in Ènsche. Ik bin blier da’j d’r bint, helemoal in ’t oosten van oons laand.” begint Sijbom. Dan stelt ie de verbaasde menigte gerust: hij houdt niet zijn hele speech in het Twents. Hij maakt op het podium duidelijk dat hij snapt waar het om gaat: “De samenleving is veranderd en burgers (zoals u: actieve stadsvrijwilligers uit heel Nederland) nemen zelf initiatief. Die participatiemaatschappij waar men in den Haag zo van droomt, bestaat al lang. Ga maar bij uzelf na: het LSA (Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners) bestaat al 26 jaar! Bij u ligt allang de regie! En niet u als bewoners moet veranderen, maar wij. De overheid! Of dat nou landelijk of lokaal is.

Want de huidige samenleving ziet de overheid steeds vaker als hinderpaal in plaats van als stimulator. En dat moet veranderen! Wat mij betreft als burgemeester van de Gemeenteraad van de Toekomst kan dat niet snel genoeg gaan.”

Het applaus laat niks aan misverstanden over: ook de zaal vol actieve bewoners kan dat niet snel genoeg gaan. Een van de instrumenten om bewoners meer macht en mogelijkheden te geven is het invoeren van Buurtrechten. Rechten om de gemeente uit te dagen publieke diensten over te nemen (met het budget dat daar bij hoort!), rechten om plannen te maken voor je buurt waar daadwerkelijk naar geluisterd wordt, rechten op maatschappelijk vastgoed voor actieve bewonersgroepen. Het LSA maakt zich al jaren sterk voor deze rechten en hoewel we lange tijd roepende in een woestijn leken, is er nu toch echt beweging (kijk hier voor een overzicht).

In de weg lopen Een politica die snapt waarom buurtrechten er moeten komen is PvdA-Tweede Kamerlid Grace Tanamal. Zij diende een initiatiefnota in en vandaag stond ze op het podium van LBD14. Samen met LSA-voorzitter Joke Bakker en wethouder Jan Bron sprak ze over het hoe en waarom van buurtrechten. Het invoeren van deze rechten zal er in ieder geval voor zorgen dat het niet meer mogelijk is dat een chagerijnige ambtenaar een heel energiek bewonersproject tegen kan houden, zo werd duidelijk. En zo zei Grace: “Je moet actieve bewoners niet in de weg lopen.”

Na alle mooie woorden kon iedereen zelf zijn programma gaan maken. “Ik weet niet wat jij gaat doen,” zegt een deelneemster tegen haar vriendin. “Maar ik heb al een hele route uitgestippeld.” Ze laat zien dat ze het programma heeft geprint en met een stift heeft aangegeven wat ze allemaal wil zien. En dat is veel. Ze wil alle pleinen langs (plein van de harde cash, plein

van wheelen and dealen, en het plein van de pionierende bewoners) naar de Sessie Wonen in Zelfbeheer en ook nog het bewonerscollege volgen van Willem Duyvendak. “Ja”, zegt ze, want de titel spreekt me enorm aan. Het heet: ‘Waarom zouden bewoners het alleen moeten doen?’ en dat is precies wat ik me de laatste tijd afvraag. Kijk, ik wil zeker de regie en ik wil ook graag meer zeggenschap. Maar ik snap totaal niet waarom er geen welzijnswerkers, opbouwwerkers of van mijn part participatiewerkers meer zijn. Ik kan als actieve bewoner toch niet alles zelf? Ik mis expertise en geld. Dus geef ons de regie, en geef ons ondersteuners die we zelf kunnen sturen!”

Voordat we naam- en organisatiegegevens hebben kunnen uitwisselen is ze weg. Begrijpelijk, want ze heeft het druk. Er is ook ontzettend veel te doen vandaag.

Alle pleinen zitten vol met experts, fondsen en bewonersprojecten die zich presenteren. En er zijn workshop over het pionierende project van het LSA: BewonersBedrijven. Hoe word je van bewonersinitiatief een BewonersBedrijf, wat komt er allemaal bij kijken? En wat is dat eigenlijk precies, een BewonersBedrijf? Welke verdienmodellen werken en welke niet en op welke manier kan het LSA je ondersteunen. De (leuke) dames van het project legden het allemaal uit. En voor iedereen die het heeft gemist, of die echt geïnteresseerd is: op 23 januari houden we een bijeenkomst speciaal over het onderwerp BewonersBedrijven.

Lef Een van de zakelijk leiders van het BewonersBedrijf in Malburgen-Arnhem doet de introductie van een tribunedebat, de debatten op de tribune in het FC Twente stadion. Walter Klein Nienhuis legt uit wat er wat hem betreft geregeld moet worden om, laten we de term maar eens gebruiken, de participatiemaatschappij een succes te laten zijn. Naast rechten, mogelijkheden, faciliteiten en financiën is het antwoord ook LEF. Lef om niet te wachten op de overheid maar gewoon te gaan, de overheid, ach die sluit uiteindelijk wel aan. Dat is ook wat Walter en de andere bewoners hebben gehad, lef. Zij hebben een enorm groot oud-verzorgingshuis overgenomen met bewoners: het Bruishuis. Dat verhuren zij nu zelf, en de huurders krijgen korting in ruil voor vrijwilligerswerk voor hun buurt.

Mensen met lef en passie: het is een prachtcombinatie. En wat waren ze er veel vandaag. Mensen die hun hart heel hard op de goede plek hebben zitten en die geloven in verandering van onderop. Dit is de samenleving in beweging. Als je uitrekent hoeveel uur vrijwilligerswerk deze mensen die vandaag samen zijn in de Grolsch Veste samen doen, dat is onnoemelijk veel. Zonder hen stort enorm veel in elkaar, vooral in de

aandachtswijken van Nederland. Dus als deze mensen samen wensen hebben, kan de politiek maar beter heel goed luisteren!

Kleinschaliger en persoonijker De wensen van veel mensen worden vertolkt door twee directeuren, die van het LSA en die van de Nederlandse Woonbond. Ties de Ruijter en Ronald Paping staan aan het eind van de dag op het podium met een duidelijke verklaring. Zij vragen namens actieve bewoners uit stadswijken en namens de huurders om zeggenschap en regie over wonen en over hun eigen leefomgeving.

Want, zeggen ze: “Het kan wel kleinschaliger, sterker en persoonlijker.” Lees hun hele verklaring op pagina 17.

Wethouder Irene ten Seldam van de gemeente Almelo blikt aan het eind van de dag terug. Zij maakt duidelijk dat zij de opbrengsten van de dag meeneemt naar het stadsbestuur van haar gemeente, en we hopen dat alle actieve bewoners helpen dat deze opbrengsten ook bij de andere gemeenten van Nederland terechtkomen!

We willen ruimte! We willen aan de knoppen zitten.

Aan het eind van de Bewonersdag zit Stichting MEO aan de knoppen, aan een grote rode knop om precies te zijn. Met een druk op de knop stuurt MEO deze krant naar jullie digitale brievenbus. De stichting is een leerwerkbedrijf voor jongeren die een achtergrond hebben in de media of de grafische industrie. Ze hebben een team bestaande uit jongeren met een afstand tot de

Dus geef ons de regie, en geef ons ondersteuners die we zelf kunnen sturen! arbeidsmarkt. Zij hebben samen met het LSA deze krant tijdens de Landelijke Bewonersdag zelf gemaakt: fantastisch!

Bewonersmacht Na dit mooie moment gaan honderden actieve bewoners los op de swingende muziek van SOLD, we proosten op elkaar, op verandering, en op Twente. En zoals de trotse initiatiefnemers van de geslaagde dag (LSA-leden en actieve bewoners uit Twente: Maria Yigit. Lidy Noorman en Geert Walgemoed) het sterk verwoordden op het podium: Het is ons gelukt, vanaf vandaag spreken we niet alleen over bewonerskracht, maar bewonersmacht!

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

9

Ties de Ruijter en Anita Boele verkennen overeenkomsten en verschillen tussen heden en verleden @LSAbewoners #lbd14

@LSAbewoners #lbd14 De regie terug! Het monopolie op beleid ligt bij de burger! Geen utopie maar dagelijkse praktijk!

Frank v Bussel v knhm geeft college: De Nieuwe Vrijwilliger. “Er is fundamentele verandering gaande. Dit heeft gevolgen v democratie lbd14

Milja Kruijt 8 min. geleden

Jan van der Bij 1 uur geleden

LSAbewoners 58 min. geleden

Burgemeester van de toekomst: “Bewoners moeten niet veranderen, maar wij: de overheid en wat mij betreft kan het niet snel genoeg gaan!”

Werk aan open transparante besluitvorming zodat burgers en organisaties kans krijgen kennis in te brengen en besluiten te verbeteren. #lbd14

#LBD14 Eerste gedachte: veel oudere, begane bewoners.

Beter kijkend: gelukkig ook veel zonder grijze haren #toekomst

LSAbewoners 2 uur geleden

PSP’92 Gelderland 2 uur geleden

Edward Bas 3 uur geleden

#LBD14 twitterwall Tribunedebat van start. Hoe kunnen bewoners de regie terug krijgen? #debatmetwarmechcolademelk #lbd14

Op het tribunedebat op lbd14: “Volksvertegenwoordigers en vrijwilligers moeten samenwerken. Dan moeten ze vrijwilligers niet wantrouwen!”

Zorgverlegenheid als ongewenst neveneffect van #eigenkracht Jan Willem Duyvendak kritisch over #burgerkracht @LSAbewoners #lbd14

Marieke Koot 26 min. geleden

LSAbewoners 43 min. geleden

Milja Kruijt 46 min. geleden

Duyvendak meer ruimte voor de professional als de bewoner maar het vertrekpunt is #lbd14

“@ThijsvM: We zijn met 700 vandaag! En de sfeer zit erin. #LBD14” WOW!

#lbd14 In het FC Twente stadion verzamelen honderden bewoners op de Bewonersdag, zij willen de Regie terug.

Geert van der Tuuk 1 uur geleden

Vereniging NOV 2 uur geleden

Huurdersbond Ede e.o 5 uur geleden

Stadsdeelmanager @wimwaninge stelt vraag tijdens tribunedebat #lbd14. Wat willen jullie van ons als gemeente?

Maria Yigit 14 min. geleden 10

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

Interviews

Intussen op het plein van harde cash VSB Fonds:

Roy:

“Wij bieden geld voor projecten die binnen ons donatiebeleid vallen. Ons uiteindelijke doel is dat iedereen mee kan doen binnen de samenleving. Daarnaast kunnen we er ook voor zorgen dat mensen de juiste contacten opdoen om hun doel te behalen.”

Roy, “Van bewonersplatform Mekkelhof”, is op zoek naar manieren om activiteiten in zijn wijk te financieren. “Van kerstmarkten tot voetbalpraatgroepen.” Daarvoor kun je natuurlijk het beste terecht op het plein van Harde Cash.

“Ja, ik heb handig advies gekregen. Het is altijd afwachten wat het resultaat uiteindelijk wordt. Daarnaast is het altijd handig om hier contacten te leggen en te horen hoe andere buurtplatformen dit soort dingen aanpakken. Ik probeer dus zoveel mogelijk informatie mee te pikken vandaag.”

Het is niet Roys eerste bezoek aan de Bewonerdag. “Ik ga al jaren. Het is altijd leerzaam en leuk!”

Intussen op het pioniersplein Iliyas Yanguc:

Anne Caris:

“De beurs is pas net begonnen, maar de mensen zijn tot nu toe heel positief!” Iliyas Yanguc is directeur van Glanerbrug Werkt, actief in Enschede. “Wij organiseren vrijwilligerswerk, helpen werklozen met het zoeken naar een baan en begeleiden Wajongeren.”

Anne Caris, oorsponkelijk uit Schotland maar nu woonachtig in Helmond, is actief voor wijkbeheer Bennestad en lid van het LSA. In haar eigen stad is ze politiek actief namens Helder Helmond.

De werkzaamheden waarop Glanerbrug Werkt zich richt vinden voornamelijk plaats in het groen- en straatwerk. “We staan hier vooral zodat meer mensen van ons horen. Hoe meer, hoe beter!”

“Ik ben nu twee jaar ‘actief bewoner’ en heel geïnteresseerd in het buurtrecht.

Dus ook in de ‘Crowdsource’ voor de buurtrechten later op de dag.“

Ze bezoekt de Landelijke Bewonersdag voor de derde keer. “Met steeds een ander thema is het elk jaar ook heel anders.”

Anne Carry houdt wel van wat variatie.

Zo doet ze ook nog eens het sleutelbeheer van het voetbalveld en organiseert ze van alles voor wijkbeheer Bennestad. “Van mozaïekavonden tot kickboxtraining voor de jeugd.” Een actieve bewoner, inderdaad!

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

11

Intussen op het wheeling en dealingplein Esther Timmer :

Jack Nijboer:

“Onze expertise ligt bij het verhuren en verkopen van woningen.“ Esther Timmer van De Woonplaats is met haar organisatie betrokken bij bewonersinitiatieven. “Omdat bewoners de toekomst van een buurt in handen hebben.”

Jack Nijboer van Wijkraad Velve-Lindenhof is hier in het kader van het zakgeld-project.

“Dit is een project dat is ontstaan om overlast in de buurt tegen te gaan.

We gaan met jongeren in gesprek en laten ze meedenken in de wijk. Zo ontstaat er een saamhorigheidsgevoel.”

“Wij kunnen op verschillende manieren helpen. We kunnen mensen in contact brengen met de juiste organisaties, maar ook kunnen we faciliteren, begeleiden en samenwerken.”

Ze krijgt vragen over heel diverse dingen.

“Hoe vlieg je een project aan? Hoe kom je in contact met coöperaties?” Kortom, wheeling & dealing!

12

Het is zijn eerste keer op de Bewonersdag.

“Het is leuk om andere actieve bewoners te spreken en kennis te delen.” Samenhorigheid is ook op deze dag belangrijk.

“De mensen hier hebben allemaal één doel: de regie terug!”

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

Interview

BewonersBedrijf Berflo Es: doordringen tot in de haarvaten van de wijk.

BewonersBedrijf Berflo Es te Hengelo is een van de vier bewonersbedrijven in Nederland die een startkapitaal van de LSA hebben ontvangen. Voorzitter Geert Walgemoed (66) vertelt.

“De ontmoeting, daar gaat het om. Sinds kort hebben we de beschikking over een oud schoolgebouw. Daar kunnen mensen binnenlopen. Gewoon koffie komen drinken. Of een praatje maken. Maar ook als ze ergens hulp bij nodig hebben. Bij de belastingaangifte, of bij een klusje in huis.

Om elkaar te ontmoeten rijden we door de wijk met de BalieBus. Dit is een bus die we van een gepensioneerde melkboer hebben overgenomen.Die hebben we omgebouwd tot een ontmoetingsruimte. We parkeren de bus op een drukke plek, zoals in het winkelcentrum of bij een kerk. Dan nodigen we voorbijgangers uit om binnen plaats te nemen. Zodat wij en andere wijkbewoners met elkaar in contact komen.

Zo dringen we door tot in de haarvaten van de wijk. Om te weten wat er speelt. Dat is nodig, omdat de sociale verbanden in onze maatschappij aan het afbrokkelen zijn.

Sinds de ontzuiling zijn de banden tussen mensen als los zand aan elkaar gaan hangen. Dit tekort willen we van onderop

wij verschillende activiteiten. We hebben onze eigen stadstuin. Een naaiatelier. We hebben een electrische auto waarmee we een boodschappenservice bieden. Een cateringservice. Het LSA heeft ons een startkapitaal gegeven. We ondernemen activiteiten met een verdienmodel, zodat

Geïnteresseerde buren hebben namelijk een beter zicht op problemen in de wijk dan professionals, compenseren door nieuwe netwerken te stimuleren. Geïnteresseerde buren hebben namelijk een beter zicht op problemen in de wijk dan professionals, die toch vanaf enige afstand kijken. Soms zitten er wel tien verschillende hulpverleners op één gezin. Het is dan een worsteling om inzicht in het geheel te krijgen.

Vanuit ons BewonersBedrijf ondernemen

we onze verdiensten weer in projecten in de wijk kunnen steken. Zo heeft ons naaiatelier slabbetjes en dekbedovertrekken voor een verzorgingstehuis gemaakt.

In ons gebouw verhuren we ruimtes aan organisaties op het gebied van zorg en welzijn.

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

13

Met onze activiteiten krijgen we inzicht in elkaars talenten. Soms is het moeilijk om die van jezelf te herkennen.

Door met elkaar samen te werken komen we er samen achter waar we goed in zijn. Voor iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt is dat bijvoorbeeld bijzonder belangrijk.

Dat we de regie terug willen betekent dat we het belangrijk vinden dat de overheid ons de ruimte geeft om dingen sneller en effectiever gedaan te krijgen. Dat de buurtrechten (zie kader) in de geest van die in Engeland worden vormgegeven. Dat betekent dus niet dat we de overheid en instanties niet nodig hebben. Wij kunnen juist tijdig de koppeling naar bepaalde instanties maken als dat nodig is.

Om de regie terug te nemen is het belangrijk zelf stappen te zetten om iets van de grond te krijgen. Het liefst met een zo groot mogelijke groep met verschillende achtergronden. Zo harmonieus mogelijk met politici, ambtenaren en professionals. En als er wrijving is, daar creatief mee omgaan. Dan krijgt wrijving namelijk ook glans.”

Buurtrechten?

Naar het voorbeeld van de Engelse ‘development trusts’ pleit het LSA voor Buurtrechten voor de BewonersBedrijven.

Deze houden het volgende in: Het recht om uit te dagen.

Publieke taken, door het publiek uitgevoerd? Dat recht zou er moeten zijn. Als bewoners denken dat ze een taak beter uit kunnen voeren, hebben ze het recht om een nieuwe aanbesteding af te dwingen.

Het recht op maatschappelijk vastgoed.

Voor maatschappelijk vastgoed in de verhuur of verkoop gaat, hebben de bewoners het recht om als eersten een bod uit te brengen.

Het recht op buurtplanning.

Zelf een plan maken om te bepalen hoe de buurt wordt ingericht.

14

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

De Landelijke Bewonersdag is de grootste dag die het LSA organiseert.

Elk jaar een succes, maar ook elk jaar goed voor een boel stress en gedoe!

HET DAGBOEK VAN LBD14

(Wheelen and Dealen plein) en informatie (collegetour en tribunedebat).

10 OKTOBER Natuurlijk moesten we onze host Jeffrey Spalburg even Googlen. We kwamen meteen op het nummer Hengeloooo. Sindsdien zit het liedje in ieders hoofd en klinkt uit elk hoekje van het LSA-kantoor geneurie over de Twentse stad. Het geneurie wordt een luid gezang als we horen dat de financiering van de dag eindelijk rond is! Yes!

HALF OKTOBER Minister Blok kan niet aanwezig zijn op onze dag. Balen!

We hadden hem graag met zijn honderden willen vertellen wat wij willen, welke positie wij willen en welke rechten! Nu gauw minister Plasterk vragen.

NOVEMBER 2013 LSA-leden Maria Yigit en Lidy Noorman later er geen gras over groeien. Na afloop van Landelijke Bewonersdag 2013 roepen ze eensgezind: “volgend jaar MOET de LBD naar Enschede komen.”

FEBRUARI

Na veel mensen te hebben gesproken zijn we ervan overtuigd dat de regio een mooie plek is voor de grote bewonersconferentie. Zoveel noaberschap hebben wij zelden gezien in één gebied.

Samen besluiten we het breder te trekken: naar de hele regio Twente. De eerste stap: pitchen voor de burgemeester van Enschede.

Gewapend met verhalen, foto’s en filmpjes maken we de goede man helemaal enthousiast.

APRIL De financiering van zo’n dag is altijd lastig. Gelukkig zijn onze vaste partners weer bereid mee te betalen (Woonbond en ministerie BZK) maar gaan alle drie de gemeenten ook betalen?

Anders komt het niet rond, hoe graag we ook willen!

JUNI “Wanneer is de Landelijke Bewonersdag? We willen weer met een bus komen”, dit keer is het ons LSA-lid Stanley die zich als eerste aanmeldt. Hij wil komen met een hele bus actieve bewoners uit de Hambaken – Den Bosch. Tja, wij willen zelf ook wel weten wanneer de dag is.

EIND OKTOBER

We hebben een dag uitgekozen, maar zonder financiële zekerheid blijft het onder voorbehoud.

EIND AUGUSTUS

We hakken de knoop door. De dag gaat door en wel op 15 november. De financiering is niet helemaal rond, maar al moeten we de broodjes zelf smeren: De Landelijke Bewonersdag gaat door!

SEPTEMBER

Na een korte brainstorm met bewoners zijn we eruit. De dag gaat: ‘De regie terug’ heten. Actieve bewoners worden gek van de moeilijkheden die ze hebben om belangrijke zaken te regelen in de wijk. Zij willen kleinschaligere en persoonlijkere oplossingen. Zij willen informele zorg zonder managementlagen, ze willen inspraak hebben over hun buurt, over de huizen waar ze wonen en over het maatschappelijk vastgoed in hun wijk.

Ze willen de regie terug!

1 OKTOBER De titel is er: nu moet de wereld het weten. Alle leden van LSA worden ingezet om de dag bekendheid te geven. Er is extra inzet nodig, want Enschede is best ver weg voor veel mensen.

Intussen werken we keihard aan het programma. Wat hebben mensen nodig om De regie terug te krijgen? Geld (plein van Harde Cash), Inspiratie (plein van pionierende bewoners), Onderhandelingstactieken

Nog meer balen.

Ook Plasterk kan niet komen. Hij zegt er wel bij dat dit ‘tot zijn spijt’ is. Nou, misschien komt ie dan binnenkort op een andere LSA-bijeenkomst. Wij willen met hem graag sparren over onder meer buurtrechten.

1 NOVEMBER

Gelukkig beginnen de bussen zich nu al aan te melden. Vanuit veel gemeenten komen er volle bussen, geweldig. Maar de losse aanmeldingen stromen nog niet echt binnen. Nog harder promoten, mailen, bloggen en bellen. Het programma staat intussen als een huis.

Wat ontzettend veel pionierende bewoners die mee willen helpen om van deze dag een succes te maken!!

11 NOVEMBER

Draaiboekbespreking. Jemig moeten we echt om 5 uur op om op tijd op de locatie te zijn? Misschientoch een nachtje Enschede boeken.

13 NOVEMBER Laatste contact gehad met stichting MEO. Zij gaan interviews verzorgen, de sociale media coördineren, ze zijn de bladendokter van de dag en ze gaan de LBD-krant opmaken.

Fijne club!

15 NOVEMBER

740 deelnemers in de Grolsch Veste! Dat is geweldig! De energie van al die prachtige mensen knalt de tent uit.

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

15

Deelnemers

Plenair Muzikant Johnny Latino, host Jeffrey Spalburg, burgemeester van Enschede Peter den Oudsten, burgemeester van de toekomst Michael Sijbom, voorzitter van het LSA Joke Bakker, Tweede Kamerlid PvdA Grace Tanamal, wethouder Hengelo Jan Bron, wethouder Almelo Irene ten Seldam, Stichting Meo, directeur LSA Ties de Ruijter, directeur Woonbond Ronald Paping, actrice Simone Roerink, initiatiefnemers LBD14 Lidy Noorman, Maria Yigit, Geert Walgemoed, band SOLD.

Pioniersplein en pioniersparade

LBD College Frank van Bussel (directeur KONINKLIJKE NEDERLANDSE HEIDEMAATSCHAPPIJ) Anita Boele (onderzoeker UNIVERSITEIT UTRECHT) Jan Willem Duyvendak (Hoogleraar UVA) Justus Uitermark (Hoogleraar ERASMUS UNIVERSITEIT)

BEWONERSOVERLEG NIJVERHEID, SPEELTUIN DE NIJVERHEID (Hengelo) TALENT IN ACTIE (Groningen) INDISCHE BUURT COMMUNITY, (Amsterdam) STICHTING CONGADA (Amsterdam) STICHTING IEDER KIND EEN EIGEN BOEK (Landelijk) BUURTRUIMTE040 (Eindhoven) FUTSAL CHABBAB (Nijmegen) MIJN BUURTJE (Landelijk) BEWONERSBEDRIJF BEIEN ( Enschede) BERFLO ES (Hengelo) STADSDORP ELSRIJK (Amstelveen) WIJKCONNECT (Landelijk) SIPI (Landelijk) WIJZELF ZORGCOÖPERATIE ( Zoetermeer) BUURTVERENIGING ZIJLKWARTIER (Leiderdorp)

HER-ONTDEKT (Rotterdam) HART VAN CARNISSE (Rotterdam) DE WIJ-LANDEN (Enschede) STICHTING DORPSBELANGEN BORNERBROEK DROOM VAN ROOMBEEK, HUIS VAN VERHALEN (Enschede) GLANERBRUG WERKT! (Glanerburg) BUURTLAB DEN HAAG (Den Haag) BUURTMUSEUM/VLEESCHHOUWERIJ (Enschede) WIJKPLATFORM OSSENKOPPELERHOEK (Almelo) PIET BLOM MUSEUM (Hengelo) STICHTING VOOR JONGEREN EN OUDEREN (Amsterdam) Bladendokter STICHTING MEO (Landelijk) GRAVENRUITERS (Almelo)

WIE WERKTEN ER MEE

AAN DE LANDELIJKE BEWONERSDAG 2014

Plein van Harde Cash

Wheeling & Dealing plein

ORANJE FONDS KNHM SOCIETY IMPACT LOKALE FONDSEN NL VSBFONDS STICHTING DOEN DE SLINGER HENGELO FULDAUERSTICHTING VOOR JE BUURT CROWDLOKAAL GRIFFIE ENSCHEDE – MOTIEMARKT RABOFONDS CENTRAAL TWENTE

Jeannette Speijer (Makelaar bij DE MAKELAAR VAN TWENTE) Bas Hulsbergen (Manager KLANT & WIJKEN) Bert Timmen (Programmamanager WIJKEN) Herman Schartman (ALGEMENE BESTUURSDIENST RIJKSOVERHEID) Willem van Gent (BUURTCENTRUM DE LOMMERD Arnhem) Timo Veen (DUURZAAM HOONHORST en TIMOVE) Maarten van der Velde (BUURBOOK) Peter van Heek (VERENIGING KLEINE KERNEN Gelderland) Maarten Witteveen ( I-WORKSPACE) Gerard Jager (WOONBOND KENNIS- EN ADVIESCENTRUm) Silvia de Ronde Bresser (KRACHT IN NEDERLAND) NEDERLANDSE WOONBOND en het WOONBOND KENNIS-EN ADVIESCENTRUM LANDELIJK SAMENWERKINGSVERBAND ACTIEVE BEWONERS (LSA) BEHEER JE BUURTHUIS (LSA)

Sessie Wonen in Zelfbeheer Marie-Annet van Grunsven (Bewoner van wooncoöperatiecomplex)

Tribunedebat

Spoedcursus BewonersBedrijven

Henk Nijhof (oud-wethouder Hengelo) Wim Waninge (GEMEENTE ENSCHEDE).

Walter Klein Nienhuis (BEWONERSBEDRIJF MALBURGEN – Arnhem) Frank Kerckhaert (DE SLINGER Hengelo)

Milou Althof (LSA) Marieke Boeije (LSA)

De organisatie van de dag

Crowdsource de Buurtrechten

Het LANDELIJK SAMENWERKINGSVERBAND ACTIEVE BEWONERS, het ministerie van BZK, de NEDERLANDSE WOONBOND, de GEMEENTE ENSCHEDE, de GEMEENTE ALMELO, de GEMEENTE HENGELO en veel actieve bewoners uit Twente.

Pieter Lieffering (ministerie van BZK) Leden van het LSA 16

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

Ties de Ruijter (directeur LSA) en Ronald Paping (directeur Woonbond) op het LBD14-podium.

Het kan wél!

(Ties) Geweldig dat jullie hier allemaal zijn: honderden actieve bewoners uit stadswijken uit heel Nederland. Wij willen hier als directeuren van het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners en de Nederlandse Woonbond iets heel duidelijk maken.

We willen de regie terug over wonen, over onze buurten. We willen zeggenschap en niet zo’n beetje ook.

(Ronald) De parlementaire enquêtecommissie Woningcorporaties maakt het nogmaals duidelijk: als je beslissingen maakt over de hoofden van bewoners heen, leidt dat dat grote problemen.

Heel veel mensen moeten opdraaien voor fouten die door zogenaamde bobo’s zijn gemaakt.

De Woonbond en het LSA roepen op om bewoners meer zeggenschap te geven over wonen en over hun eigen leefomgeving.

Het kan wel kleinschaliger, sterker en persoonlijker.

(Ronald) Wij pleiten voor het versterken van de positie van huurders.

Zodat ze sterker staan in het overleg. Geef ze de middelen en rechten om een echte tegenkracht voor corporaties te kunnen zijn.

(Ties) Wij zeggen hier tegen de overheid, tegen corporaties en tegen instellingen: als mensen zelf hun buurt mooier en leefbaarder willen maken, als mensen een eigen wooncoöperatie willen beginnen: houdt ze dan niet tegen met regeltjes en voorschriften.

Geef de ruimte.

(Samen)

DE REGIE TERUG

(Ties) Wij willen de positie van bewoners vastleggen. Wij pleiten voor buurtrechten waar bewoners zeggenschap en eigenaarschap hebben over hun buurtplannen, over maatschappelijk vastgoed en over publieke diensten.

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

17

Wees welkom LSA Bijeenkomsten

Bijeenkomsten van het LSA Parum

Regiodag Buurtinitiatief zoekt buurtrecht

Van moestuin tot BewonersBedrijf

Ze zijn niet allemaal zo groot als deze Landelijke Bewonersdag was, maar het LSA organiseert jaarlijks veel bijeenkomsten.

Allemaal speciaal gericht op actieve bewoners. Bijeenkomsten om kennis te delen, ervaringen uit te wisselen, om elkaar scherp te houden en om energie op te doen. Hiernaast vind je twee uitnodigingen: je bent op beide bijeenkomsten van harte welkom. Bijeenkomsten zijn voor LSA-leden trouwens gratis, aan niet-leden vragen we zeer schappelijke tarieven. Kijk voor meer informatie over onze bijeenkomsten even in onze AGENDA.

Op 29 november de laatste regiodag van 2014 zijn we te gast bij BewonersBedrijf Malburgen in het Bruishuis in Arnhem, een wijkinitiatief dat is uitgegroeid tot BewonersBedrijf. Deze voormalige verzorgingsflat is nu in het beheer van bewoners.

We gaan op deze bijzondere locatie samen in gesprek over buurtrechten. Buurtrechten geven bewoners rechten om publieke diensten uit te dagen, buurtplanning te organiseren en maatschappelijk vastgoed te verwerven. We willen op zoek om te kijken wat er nodig is om invulling te geven aan deze rechten. Belangrijk hierbij is hoe je je als bewonersgroep organiseert en wat je met elkaar wilt bereiken in de wijk.

Op vrijdag 23 januari organiseert het LSA de bijeenkomst ‘Lokaal en sociaal ondernemen – Van moestuin tot BewonersBedrijf’. Deze staat in het teken van BewonersBedrijven: ondernemingen in handen van bewoners om hun wijk te verbeteren. Tijdens deze middag maak je kennis met het LSA en het project BewonersBedrijven. Je volgt verschillende workshops over verdienmodellen, werken met vrijwilligers en het leiden van een BewonersBedrijf. Je leert pitchen en kunt je initiatief meteen pitchen voor experts.

Ook komt de voorzitter van een succesvol bewonersinitiatief in Londen haar ervaringen delen.

Verder gaan we dieper in op deze vragen: - Hoe kunnen we gebruik maken van het recht op het uitvoeren van publieke taken?

- Hoe maak je met elkaar een plan voor de buurt?

- Hoe verwerf je maatschappelijk vastgoed?

- Hoe kan je vanuit een gelijkwaardige positie afspraken maken met de gemeente?

Het LSA wil je informeren, inspireren en omarmen in het groeiend netwerk.

Meer informatie vind je op HTTP://WWW. BEWONERSBEDRIJVEN.NL/LOKAAL-ENSOCIAAL-ONDERNEMEN/.

Bewoners en gemeenten zijn van harte uitgenodigd om deel te nemen, HIER VIND JE DE UITNODIGING.

18

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

Thijs van Mierlo, TTM van Mierlo, G.J. Brands, Mieke Post, Ellen Luiten, Mieke Post, Jan Husken, Aubrey Egger, Rudi Gülink, Theo Vermeer, L.N. Kharpatoe, Nel Roordink, Hans Roordink, R. Bennink, Arno Wentink, Jacqueline Eekelder-Rosdorff, Rob Sendar, Renate Spek, Johan Dirk Spek, Ahmad Shah Jalal, Richard Sleegers, Carma Woltjer, Lo Nipperus, Marianne van Zaalen, Jacqueline van der Veen, Freddy van Tellingen, Frans van Triest, Gemma Boelhouwer, Jenny Schoonewille, Chris Voorpostel, Patrick Hoogendoorn, Abbass Moussaoui, Abderahim Assiane, Eric Van der Aa, Kees van den Akker, Marjon Galema, Corrie Jaran, Richard Belshof, Ron van Toorenenburg, Rick Hudepohl, Hans Koning ter Heege, Kiona Grootenhuis, Martin Peelen, Marja Delwel, André Aansorgh, Corrie Leussink, Louis Rijnberk, Wim Jelsma, Engelien Zomer, Emi Pereza ,Ingrid Bosboom, Herman Bosboom, Hans Kleinsmann, Gerard Tenten, Herman Veldkamp, Cor ter Beek, Arie te Vaarwerk, Freek Steenbergen, Carmen Latour, Willem van Leeuwen, Tom van den Oord, Ilona Wassink, Syne Fonk, Nelly Sendar, Wim Wijfjes, Mirry Dijkstra, Hadassa Meijer, Stephan van Eijck, Esther van den Esschert, Huub Niessen, Joop van Wetten, Inge Vossenaar, Anita Gerritsen, Rene Gerritsen, Simone Bovenhorst, Anne Caris, martin Peulen, Jorr Abbink, Carry M. Cramer, Bea de Kruijf, Paul Gravemaker, Andre van Vught, Barbara Smeets, Anita Engbers, Frank Zwijnenberg, A.H.M. Koenders, Truus Jorna, Marja Oversluizen, Willy van Leeuwen, Najat Elasri, Ethel Alwart, Julia Ardesch, Paola van Eijck, Stephan van Eijck, Tineke Braamer, Henny ten Brug, Sipko ten Brug, Wilma Quak, Gerrit Ansink, Hennie Nijhuis, Jan Mulder, Valmira Marques, Jozef Swaters, Mikis, Paula Brandes, Patricia Bruggink, Astrid Kappert, julia fisher, Alida Niks, Annette Alberts, Wim Adriaansen, Hannie Knobbe, G. Jorna, Marja Oversluizen, Ton van den Berg, Joke van Burgsteden, Mieke Fleuren, Martin Beunk, John van Veen, de Brink, Malaka Hashimi, RitaCuperus, Slessor Ettienne, Jairsica Gustina, Fred Kobes, Johan de Ruiter, Germaine Princen, Joanna Jorna, Patricia Bruggink, Esther Timmer, Ben Lauwrier, P. Leutscher, Sander Pieper, Sadik Harchaoui, Marieke van der Zanden, Suzanne IJsselmuiden, Safka

DEZE DAG IS ONVERGETELIJK DOOR: Overweel Hilde Neijssel Frank Kerckhart, Edith Elkerbout, Dinie de Vos, Cor van Duiven Marijke van Ierssel, Ronald Paping, H. Fikken Lars Harms, Mia Stulen, Natasja van Dijk, Anja Slendebroek, Frits Albek, Paul Albek, Michiel van Dijk, Eddy Holtkamp, Erik ten Brummelhuis, Rosa Naafs, Ali Broeksma, Evelien Atzori, Peter Spelt, Tessa Wolbert, Truke Goudriaan, Evelien Sliep, Hetty de Vries, Pleuni Koopman, Wim van der Boom, Josefien Geerdink, Jeroen van Lindert, Paulus Lawalata, Lizette Pinas, Romeo Kotzebue, Ricardo Burnet, Lydia Deekman, Maureen Kotzebue, Cynthia Benjamin, Arizza Martins, Wijnanda Zijler, Maikel Goodett, Mildred Simons, Letitia Valpoort, Mactild Oosthuizen, Maike Yvonne Elder, Helen Martina, Astrid Gilds, Sabiet Dasai, Rob Sendar, Diana Vinkwolk, Mildred Alexander, Afia Stuwarts, A. Woerdings, Audrey Pinas, Y. Hu, Ann Saimoen, Eline Babbel, Agnes Kairana, Hanna Willeczelek, Lilian van Ommeren, Ingeborg van der Aa, Arnolda Posthuma, Annie Doornbos, Henny Ganseman, Max Melching, Stanley Tjin A Kwie, Johan Smith, Marijke Nunen, Marco Nunen, Ramses Elles, Tonie DB, Silvia, Jackson, Jerry Charles, Hilly Brown, Resy Jackson, Nagel DB, Wolksam Franke, Reson Jacksen, Helen de Bij, Shon DB, Careline DB, Yassine El Gavoi, Anvar Sadki, Nico van Hees, Loid DB, Bout Cathalina, Ruth DB, Adri Harmsen, Ferry Dragtstra, Geerdink, Sylvia Schuite, Jan Pleijhuis, Bas Hulsbergen, Bert Timmen, Willem van Gent, Peter van Heek, Marie-Annet van Grunsven, Rita Cuperus, Johnny Latino, Danny van den Boom, Jeffrey Spalburg, Peter den Oudsten, Henk Nijhof, Irene ten Seldam, Castor Boers, Wouter Widdershoven, Hans Kok, Wim Jager, Meta Korving, Hanne de Vlieger, Jessica Kroondijk, Betty Kroondijk, Albert Van den berg, Maurits Acket, De Brink, Hetty Wolf, Johan Weckx, Marily Roch, Ingrid Plein, Muriel Richard, Ivan Nibte, Daphne de Jonge, Eva Vinci, Walter Klein Nienhuis, Sjef Hamer, Mario van Aalten, Joost Reyman, Sevinc van Uem, Ton Wijnhoud, Dolf Borgmeyer, Ada Schenk, Grietje Storteboom, F.G. Mollenhorst, Frans de Bruin, Carolien Monfils, Astrid Kappert, Bennie Beukers, Pateicia Bruggink, Alida, Erik Arkesteijn, Louise Pigge, Geert Walgemoed, Frank Eekelder, Corry Van der Meij, Ronnie Hartman, Els Bornebroek, Kees Oosterling, Erik Fokkens, J.W Van Meegdenburg, Lemya Abali, Nini Yejou, Nazan Ozdes, Sulis Tyowati, Louise Pigge, Joke Kok, Annemarie Flake, Berflo Bedrijf, Anneke Stauttener, Monique Janssen, Mimi van Rossem, Diederik Schipper, Stella van Esch, Thom Vosskuhler, Wytse Bouma, Roy Roemaat, Rosalie Smit, Priscilla Rookmaker, Priscilla Rookmaker, Corrie ter Beek, Jim Bosveld, Saskia Leijssenaar, Fred Stokkers, Tan Nguyen, Elly Rodenburg, Carlo Edeling, Corrie Hoogland, Egmacia Patrick, Barrie Blok, Frieda de Roos, Feye van Olden, Dick de Ruijter, Ria Trigg, Wim Izaks, Jack Nijboer, Cor Loos, Ron van Toorenenburg, Peter van Heek, Gerard Jager, Max Melching, SIPI, Roy Abels, Joke Abels, Jaap Jonker, Kitty Jonker, Chris Jonker, Willy van Leeuwen, Sjoerd Boerrighter, Marieke Koot, Hans Kok, Eline Kolijn, Ophilia Renfurm, Wouter Ariesen, Jillis Kors, Arno Wentink, Ellen van Oost, Marjanne van Ginneken, Veronica Verhulst, Jan Bockma, Meike van Dorst, Joost van der Burgt, Tjalling Siersma, Jan Kloosterman, Henk Braaksma, Paul Buis, Joran Donkersloot, Harold ter Beek, Lennart ter Beek, Jacob Jonker, Chris Jonker, Kitty Jonker, Ad van der Sanden, Mehmet Sert, Lodewijk van den hatert, Paul Scalzo, Nancy Scalzo, Janneke Lopata, Stanny Verschuren, Miranda Verschuren, Debbie Bos, Albert Roeters, Jose Roeters Armando van Gent, Saskia Dopping, Arie, Mia, Ans Cox, Pleun Ovich, Alsparslan Guner, Peri Kerskin, Albertien Schoots, Gemma Strijbosch, Nienke Bruinsma Jo Beunen, Dyana Hoedemakers, Bas Sluijter, Berry van Dijk, Marceline Eindhoven, Els Valentijn, Hub Valentijn, Andrea Deelen, Hans Verheijen, Hillie van Veen, Frans van der Zanden, Ad van der Sanden, Lies Swinkels, Martijn Eppink, Herbert Wolsink, Bertus DeNekker, Dennis Dokmen, Harold jr Busschers, B de Groot, D. Talahatu, C. Edeling, I. Fungo, Ahmed Yilmaz, Danielle Melissen, Hans Roest, Nic ten Brinke, Mirjam De Rijk, Corine Engelbarts, Ria Voesten, Arthur Wennekes, A. Zeelen Zeelen, Jessica Westenberg, Arthur van Vliet, Ayfer Buran, Zakgeldproject, Henny Kuiphuis, Ties de Ruijter, Ciske den Hoedt, Rob Tas, Stefan Volmer, Hannie Knobbe, Marieke Boeije, Maria Yigit, Hanneke van Stokkom, Lidy Noorman, Max Herold, Arjan Rook, Sandra van Delden, Ali van Delden, Lidie Bakker, Truus Stoelhorst, Annie Pril, Hans Kregting, Jaap Scheeres, Joke Bakker, Ian Koster, Arjen Schlosser, Ali Maatman-Mastenbroek, Milou Althof, Jan Heimerink, Arend Jan Pleizier, Geurt Leppink, Gerrit Jan Bakker, Geert van der Tuuk van der Tuuk, Sanne van den Dungen, Lesly Reiziger, Danièle Kanis, Gé Ruijfrok, Eva Katona, Elly Wolters, Roelie Koning, Helprich Fockens, Helprich Fockens, Jan te Walvaart, Peter H. Baarslag, Peter Dijkstra, Nico van de Vliet, Joop Martens, Helma Weinreder, Gerda Kleinburink, Hans Roordink, Nel Roordink, Dennis Wiggers, Jorien Jorien, Alwin van Es, Krijn Kraak, Annemarie van Veelen, Anita Barendregt, Edwin Teljeur, Boy Harmsen, Joke ter Haar-Dozeman, Johan Molthof, Mirjam Ten Voorde, Jeanette Speijer, Ursula Wilhelm Rita van der Aa, Petra Koers, Natascha Ter Horst, Herman Schartman, Alex Leenders, L Jonkergouw, Grace Tanamal, Christine Kouwenberg, Ben Geraads, Mieke Fleuren, Gerard Leemkuil, Theo Vermeer, Carla Loods, Hille Starke, Astrid Wijders, Sabrina Hanna, Dennis 2 Nolte, Maike Sabajo, Dennis Nolte, Agnes Playfair, Alfriede Kotzebue, Carry Faria, Esther van der Sluis, Sulan Hu, Cynthia Wijders, Lydia Booji, Liesbeth Esajas, Hans Steenvoorden, Diane Hiwat, Roy Kip, Diane Hiwat, Thea Leijsner, Sophia A-Tjak-Hiwat, Shirley Wong, Helen Peune, RL van der Linde, Denise Dykson, RL van der Linde, Dennis Imanuel, Helga Fredison, Edna Sam-Tjoe, Dennis Dokmen, Drees Kroes, Benno Buursink, Ben Brokers, Myra Ackers, Valerie Linger, Victoria Imak, Mildred Keerveld, Kees Foekens, Ciqwen Abaisa, Magda Felix, Janneke Foekens, Gleone Linger-Rozendaal, H.C. de Jong, Gaatoen Gourie, John Veldman, Samiera Garib, A. Monsanto, Rein van der Velde, Naomi Rumaloine, Frans van Disseldorp, Gijs van Middendorp, Manuela Balsemhof, Claudia Anches, Thea Verdijk, Claudia ter Beek, Ans Lassche, Koos Mirck, Eric Hendriks, Brigitta Veenstra, Vanity Veenstra, Riek Proper Liebbrand, Marien van Schijndel van Schijndel, Peter Reinders, Corrie Jaran, Jos Nijhof, Marianne Heupers, Marianne Heupers, Esther van den Berg, Fred Roerig, Sjen van der Bijl, Hannie de Wals, Joop Hofman, Conny Eldering, Christine Boonstra, Rene Kreeft, Joris van de Schilde, Kiona Grotenhuis, Rudolf Beijerman, Jan Bron, Patrick Hoogenbosch, Timo Veen, Michael Sijbom, Arja Ten Thije, Pepita de Rozario, Reinder Witting, Paul Klouwens, Sue van Soest, Katja Dorlandt, Henk Struik, Pieter Lieffering, Hetty de Vries, Marjo Stam, Ruud Sikking, Jannie Krol, Rosalie Smit, Roger Reijkers, Peter van Heek, Sitki Olcucu, Hans Maarten van der Ben, Zohra de Jong, Esther Kamminga, Willemien Visser, Moniek van Rossem, Andries Bruinsma, Hennie Nijenhuis, Coby Wattimury, Marlies Zeeman, Rita Valks, Fred de Jong, Wim Verbaan, Aissame Aderghal, Jan Paulssen, Hilda Jakobiden, Werner Rutjes, Marcha DB, Elaine Ee, Trudy van Bruggen, Rian DB, Jacqueline DB, Rene Stern, Wim Hoeblal, Orsina Laing, Johan van Elten, Ans van Elten, Robby Sewcharan, Cecila Altink, Wim van der Boom, Agnes Haveman, Tineke Tilborghs, Gerry de Voys, Edward Bas, Esma Salama, Rianne Heijmans, Maarten van der Velde, Ernst Bergboer, Gerda en Hennie Wilmink, Gerda en Hennie Wilmink, Ilse Bosgra, Marlien van Berkel, Jeroen Heuvel, Martijn Braber, Truus Vermeer, Annette Oude Vrielink Oude Vrielink, Ayfer Koç, kees de jong, Freddy van Tellingen, Johan Slagers, Evelien Kram, Ric Hettinga, Maarten Witteveen, Arjan Baan, Leonie Oosting, Henny Ganseman Ganseman, Joop van der Hoogt, Monique van Bijsterveld, Maayke Botman Botman, Melanie Vaessen, A.H.M. Koenders, Meryam Sumer, Leonie Schippers, Artak Manoukian, Anne Marie Pleyhuis, Willem Kruithof, Marianne Broekman, Silvia de Ronde Bresser, Milja Kruijt, Frank Eekelder, Frans Mentink, Peter de Nooij, Ramon Barends, Bilal Yachou, Sent G. Wierda, Saïd Achouitar, Anneke Coops, Willy Grijpma, Marieke Arends, Ron Cabo, Jelisej Cabo, Jim Bosveld, Peter ter Beek, , Vic Latumahina, Else Huisman, Aster van Tilburg, Rita Scheven, Yara of Hans Sikken, Henk Heijnen, Ellis De Graaf, Vera de Hart, Yvonne van Eck, Leonie de Swart, Marije Lutgendorff, Jeroen van Lindert, Anneke Albers, Gerjan Brands, Darnell de Vries, Stefania Maginzali.

De regie terug / Landelijke bewonersdag / 15 november 2014

19