Het vakblad voor actieve bewoners: LSA Bewonersberichten 130 by Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners

Het vakblad voor bewoners

Bewoners in actie: buurtrechten in coalitieakkoorden • Hoe wil jij de waarde van je initiatief laten zien? • Bewoners veranderen de zorg in hun aandachtswijk • Een breekijzer voor het Dakpark Rotterdam

voorjaar 2018

130

In dit nummer

Bewonersinitiatief wil zorgtij keren

“Niemand wil toch dat mensen aan hun lot worden overgelaten.”

COLOFON LSA Bewonersberichten is een uitgave van het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners Wij zijn een vereniging van bewonersgroepen. Ook lid worden? Kijk op: www.lsabewoners.nl/ lid-worden-van-het-lsa Korte Elisabethstraat 15-17 3511 JG Utrecht 030 2317511 www.lsabewoners.nl Redactie: Marieke Boeije Kristel Jeuring Pleuni Koopman Thijs van Mierlo Beeld: Stijn Brakkee (o.m. omslag) Erik Kampherbeek Nanda Sluijsmans John Voermans Vormgeving: Ben Peters, De Hondsdagen Drukwerk: LibertasPascal Voor een gratis abonnement op LSA Bewonersberichten mail: lsa@lsabewoners.nl

Bewoners in actie Actieve bewoners willen dat buurtrechten in de coalitieakkoorden terechtkomen.

Hoe laat jij je waarde zien? Welke methode je ook kiest, blijf dicht bij jezelf!

Voor vragen of opmerkingen over LSA Bewonersberichten mail: pleuni@lsabewoners.nl Neem zonder © onze teksten over: we delen de info heel graag!

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

14 16

Een breekijzer voor het Dakpark

“De ambtenaren schrokken in eerste instantie wel dat we een jurist bij ons hadden.”

En verder...

4 Opening 12 Jij Schrijft 13 LSA Nieuws 15 Veertig nieuwe leden in 2018! 19 Publicaties

Column van Thijs van Mierlo

Digitaal

Ook digitaal staat het LSA nooit stil. In deze rubriek houden we je op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen.

Wij mogen wat verwachten van de gemeente ‘Scherpe kritiek Nationale Ombudsman: gemeente miskent burgerinitiatieven’ kopte een krant naar aanleiding van het onderzoek dat de Ombudsman deed naar de rol van gemeenten in de omgang met burgerinitiatieven. Bij ons en bij vrijwel iedereen die ooit als initiatief met de overheid te maken heeft gehad was er veel herkenning bij het lezen van de resultaten. Feit is dat ons het resultaat niet meer verbaasd. We zien veel gemeentelijke afdelingen ‘strategie en beleid’ die een invulling geven aan ‘stappenplannen burgerinitiatief’, nieuwe werkwijzen op gemeentehuizen ontwikkelen en ‘makelen en schakelen’ tussen afdelingen. Toch lukt het veelal niet om al die collega’s mee te krijgen om uit de oude verkokerde manier van werken te komen. En volgens de Ombudsman mogen we dat wel verwachten van gemeenten. Niet van het kastje naar de muur. Maar helderheid over wat kan en mag en hoe keuzes worden gemaakt. En vooral een constructieve houding. Dat klinkt ons als muziek in de oren! Wat helpt hierbij? Nieuwe manieren om die enorme waarde van bewonersinitiatieven te laten zien. Het gebruik kunnen maken van een expert die voor jou deuren opent. Colleges die nieuwe spelregels vastleggen om van bewoners sterspelers te maken. Ambtenaren die als koplopers de weg vrijbanen voor bewonersinitiatieven. En vooral heel veel creatieve, innovatieve, volhoudende en betrokken bewoners die initiatief nemen voor verandering vanuit hun straat en buurt. Niet toevallig allemaal onderwerpen die ruim aan bod komen in dit blad. Want we moeten het samen gaan doen. Gemeente en bewoners, we moeten iets met elkaar! Thijs van Mierlo Directeur van het LSA

Lezersonderzoek LSA Bewoners Berichten We houden een lezersonderzoek. Hoe vaak lees jij dit blad? Wat vind je ervan? Kom je ook op onze digitale kanalen? Laat het ons alsjeblieft weten! Vul de vragenlijst in op www.lsabewoners.nl/lezersonderzoek Lang leve bewonersinitiatief! Als je soms chagrijnig bent, ga dan even naar deze pagina en zie hoeveel fantastische groepen mensen vol passie bezig zijn om de wereld om hen heen een beetje mooier en eerlijker te maken! Onze leden zijn verzameld op www.lsabewoners.nl/onze-leden Blijf op de hoogte via www.lsabewoners.nl @LSAbewoners Facebook.com/lsa.bewoners

Nieuwste LSA lid LSA is het netwerk van actieve bewonersgroepen, BewonersBedrijven, buurtcoöperaties en buurthuizen in zelfbeheer. We groeien snel! Ons nieuwste lid (zo vers, ze staan nog niet eens in het overzicht op pag.15) is: Wijkpaleis Rotterdam. Het Wijkpaleis Rotterdam is dé plek om het te maken! Een initiatief van bewoners om Rotterdam West als gemeenschap sterker te maken. Meer over hen: www.facebook.com/hetwijkpaleis/ Meer over LSA-lidmaatschap: www.lsabewoners.nl/organisatie/ lid-worden-van-het-lsa

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

Opening

Oproep Nieuws gezocht

Wij zijn voor dit blad altijd op zoek naar nieuws van en over actieve bewoners. Stuur tips, verslagen, nieuwtjes, foto’s en interviews naar pleuni@lsabewoners.nl.

Ondertussen in…

Schiedam

zijn de Buren van Oost verhuisd

Wat jullie willen! Het LSA deed een online enquête onder bewonersinitiatieven. We ondervroegen jullie op een aantal punten. Zo stelden we de volgende vraag om goed te kunnen aansluiten bij jullie behoeften. Op basis van deze resultaten hebben we meteen een bijeenkomst georganiseerd. Namelijk ‘Hoe laat jij je waarde zien?’ Een bijeenkomst over het inzichtelijk maken van je meerwaarde (Antwoord 2)! Je leest hier meer over op pagina 14. Voor het nummer 1 antwoord organiseren we al jaren achtereen samen met KNHM het traject ‘Pitchen voor impact’ waar we ondernemende bewonersinitiatieven intensief helpen met het maken van een ondernemingsplan en met zichzelf pitchen. Ook via onze website is veel informatie te vinden over dit belangrijke en actuele onderwerp (kijk op onze kennisbank Ondernemen: www.lsabewoners.nl/ondernemen/ kennisbank-ondernemen). Nu blijkt dat er veel initiatieven meer informatie willen over verdienmodellen, gaan we op zoek naar nog meer manieren om kennis hierover te delen! In het najaar zullen we een bijeenkomst organiseren over bewonersinitiatieven en communicatie (antwoord 3). Met wie communiceer je en hoe? Welke communicatiemiddelen passen bij jullie en hoe zorg je ervoor dat je door middel van communicatie de buurt goed betrekt bij je initiatief? Hoe vind je draagvlak (antwoord 4) en laat je zien dat je dat hebt? Goede ideeën en praktijkvoorbeelden voor deze dag zijn trouwens heel welkom.

Aan welke kennis heb jij / heeft jouw initiatief dit jaar het meest behoefte? Top 5-antwoorden: 1 Verdienmodel creëren 2 Maatschappelijke meerwaarde inzichtelijk maken 3 Communicatie 4 Draagvlak vinden in de buurt 5 Samenwerken met andere partijen in de wijk Totale aantal respondenten: 41

Wij zijn blij met jullie respons op de enquête, zo kunnen we nog gerichter en beter kennis delen! Heb je de enquête nog niet ingevuld: doe het dan nog even via: nl.surveymonkey.com/r/2687PZM

‘De overheid zou meer in mogelijkheden moeten denken en niet in regels en drempels. Koester burgerinitiatieven, want ze geven blijk van heel betrokken inwoners!’” Zegt de Nationale Ombudsman naar aanleiding van een landelijk onderzoek naar de rol van overheidsinstanties bij burgerinitiatieven. Lees dit interessante onderzoeksrapport waar scherpe kritiek in staat op de overheid: www.nationaleombudsman.nl/burgerinitiatief

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

In Rome vullen bewoners de gaten die de overheid laat vallen.

Optimisme over buurtrechten Kristel Jeuring van het LSA was gevraagd om te spreken over haar buurtrechtenervaringen in Engeland op een bijeenkomst van het ministerie van BZK. Achteraf schreef ze dat haar ter plekke een optimistisch en zelfs trots gevoel overviel. ‘Terwijl ik vertelde dat het invoeren van buurtrechten een marathon is die in Engeland al meer dan een eeuw gaande is, besefte ik me het volgende: in zes jaar tijd zijn we in Nederland nu zover dat pionierende bewonerscollectieven laten zien dat ze heel goed in staat zijn om vastgoed en publieke taken over te nemen. Dat het Right to Challenge in de Wmo staat en dat het Right to Challenge én het Right to Bid nu ook in het regeerakkoord staan. In meer dan 125 gemeenten wordt er op dit moment iets met buurtrechten gedaan.

Tegen de stroom in Dus we hebben een aardig sprintje getrokken de laatste vijf jaar, daar mogen we bij het LSA trots op zijn, trots op alle pioniers die al die jaren tegen de stroom in durfden te roeien. En we moeten gebruik maken van het momentum. Het rijk is op zoek naar manieren om de beweging van onderop te ondersteunen en nu, terwijl in gemeenten de coalities gesmeed gaan worden, is de tijd om een nieuwe sprint in te zetten.’

speelplaatsen

beheert de Stichting Tevreden in Deventer. In 2015 kondigde de gemeente aan dat ze 95 speeltuintjes weg zou halen. Dat is een zeer forse aderlating voor ‘buitenspelend’ Deventer. Daar stak de stichting een stokje voor. In 2016 nam de stichting 88 speelplekken over van de gemeente. Voor het geld dat het zou kosten om de speeltuinen weg te halen, beheren zij de plekken. Voor elke speelplek maken ze samen met de bewoners een plan voor de toekomst.

Over de grenzen Over de hele wereld zijn er mensen die geloven in verandering van onderop. Mensen die zich sterk maken voor hun leefomgeving. Het LSA werkt samen met internationale partijen en zoekt en deelt mooie ontwikkelingen en goede voorbeelden.

BewonersBedrijven vullen gaten op Wat zijn verschillen en overeenkomsten tussen BewonersBedrijven in Nederland, Zweden en Engeland? Het is uitgebreid onderzocht door drie universiteiten. Het rapport is uit: ‘An assessment of community-based social enterprises in three European countries’. Een belangrijke conclusie is dat in alle landen BewonersBedrijven gaten opvullen en nieuwe voorzieningen creëren. Onderzoeker Reinout Kleinhans vertelt op de LSA-site over zijn bevindingen én zijn ideeën hoe de beweging van BewonersBedrijven in Nederland versterkt kan worden. Hij vertelt onder meer dat de grote verschillen in financiering opvielen: “In Engeland heb je veel meer grote nationale fondsen die groots durven en willen investeren in BewonersBedrijven, dat scheelt enorm. En: in Engeland zijn ze veel verder met het overdragen van maatschappelijk vastgoed, zoals buurthuizen, leegstaande kerken en zelfs fabrieksgebouwen. Hier is vanuit gemeenten nog veel koudwatervrees.” Lees meer op: www.lsabewoners.nl/ internationaal-onderzoek Romeinen tegen kraters De wegen in Rome zijn er heel slecht aan toe. Door de natte winter zitten er kraters in zo’n 80 procent van de straten. Volgens veel Romeinen is het wegdek er nog nooit zo slecht aan toe geweest. “Deze situatie is triest”, zegt Cristiano Davoli tegen de NOS. Samen met andere mensen die niet meer op de gemeente willen en kunnen wachten, gaat hij elk week vrijwillig op pad met zakken asfalt om gaten te dichten. Op de Facebookpagina Tappami ontvangen ze tips en donaties van particulieren in de vorm van geld of asfalt. Met de overheid hebben ze niets te maken. “Rome heeft geen geld, dus proberen we de gemeente maar een handje te helpen.”

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

Zorg

Bewonersinitiatief wil zorgtij keren

â&#x20AC;&#x153;Niemand wil toch dat mensen aan hun lot worden overgelaten?â&#x20AC;? Het begon met een zorgsymposium uit ongerustheid over de afkavelende zorg in de Haagse wijk Laak. Want dat iedereen langer zelfstandig moet wonen, leidt soms tot schrijnende gevallen volgens Kees Berenbak van de stichting De Buurt Bestuurt Laak. Hij maakt zich niet alleen zorgen: hij onderneemt actie. Lees hoe de stichting beweging krijgt in de buurt. Het volgende plan dat op stapel staat: de oprichting van een zorg-logeerhuis.

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

ees, in 2014 organiseerde je met de lokale PvdA een zorgsymposium, waarom? “Ik heb een zorgachtergrond, vroeger werkte ik bij de ambulance hulpverlening. En ik zag de veranderingen elke dag, elke nacht van dichtbij. Ik zag dat de zorg in de buurt aan het afkavelen was. Participatie of zelfredzaamheid was de nieuwe beleidsvisie, oftewel langer voor jezelf mogen zorgen. Als mensen kinderen hebben, gaat de professionele zorg er vanuit dat die kinderen ook echt mantelzorg leveren. Maar soms wonen je kinderen in het buitenland, in Groningen of hebben ze het domweg te druk. Ik heb echt schrijnende gevallen gezien van mensen die uit het ziekenhuis ontslagen worden en dan bijna aan hun lot worden overgelaten. Ook heb ik bij rijkere mensen gezien dat er juist veel handen aan het bed waren. Er komen grote verschillen tussen zij die wel en zij die niet zelf zorg in kunnen kopen. Een aantal jaar geleden is er in onze regio een forse beddenreductie geweest. De druk op de bedden in het ziekenhuis is enorm hoog en in een verzorgingshuis kom je bijna niet meer terecht. Dagelijks hebben de ziekenhuizen last van een gebrek aan doorstroming van patiënten. Ook merkte ik dat veel mensen het gevoel hebben dat zij niet gehoord worden, dat de instituties niet eens weten dat ze bestaan. Professionals missen soms het vermogen zich in te kunnen leven. Dit alles zorgde ervoor dat ik partijen bij elkaar wilde brengen en het tij wilde keren in mijn wijk.” Lukte dat destijds, om het tij te keren? “Nee, eerlijk gezegd nog niet echt. De decentralisatie was de rode draad in het congres Zorg terug in de buurt, maar de mensen snapten de boodschap niet echt. De mensen in mijn wijk waren ook niet gewend om over zulke complexe zaken mee te denken, of daar zelfs het voortouw in te nemen. Hun netwerk en kennis is op dat gebied niet toereikend. Kijk als je in een wijk woont waar mensen de zaken goed voor elkaar hebben, dan heb je ook bewoners met meer veel expertise en netwerk. Hier in de aandachtswijk Laak ligt dat anders. “

Maar deze conferentie was wel de start van veel meer? “Ja, dat zeker en er zijn ook belangrijke dingen naar voren gekomen. En belangrijk punt waar we aandacht voor vroegen is dat bewoners in krachtwijken zeven tot acht jaar korter leven dan gemiddeld. Daarbij werd uit onderzoek in onze wijk duidelijk dat de samenwerking tussen professionele en vrijwillige organisaties moeizaam verliep. Met deze dingen moest iets gebeuren vond ik. Naar aanleiding van de bijeenkomst zou een boekje worden geschreven, maar ik zag zo voor me hoe dat in de kasten terecht komt bij de vele boekjes die zijn geschreven. Ik besloot een nieuw congres te organiseren, samen met Maarten Haverkamp van de Haagse Hogeschool en Rob van Staalduinen van het buurtbeheerbedrijf en niet meer vanuit een politieke partij.

“Ik merkte dat veel mensen het gevoel hebben dat zij niet gehoord worden” We gingen het hebben over ‘De buurt bestuurt’, verantwoordelijkheden liggen meer en meer bij de burger. Hoe pak je het op? Wat is het Right to challenge, et cetera. Ook hebben we toen de Stichting de Buurt Bestuurt opgericht. Op deze bijeenkomst is de basis gelegd voor een betere samenwerking tussen bewoners én professionele organisaties in Laak. En dat betekent meer zeggenschap in de wijk.” Volgden daarna de kleinere bewonersbijeenkomsten op thema? “Ja, die organiseren we over zorg, welzijn, mobiliteit, wonen en over veiligheid. Op die bijeenkomsten komen veel verschillende mensen en organisaties af en die leren dan echt van de bewoners. Daarvan geven we alle uitkomsten door aan bijvoorbeeld de zorgaanbieders in de wijk. Tijdens deze zorgbijeenkomst kwamen er ideeën los en werd ook duidelijk dat mensen en organisaties willen samenwerken. Heel voorzichtig hebben we het LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

Kees: “Concurrentievervalsing? Voor wie? Wie wil er in dit gat springen? Er is geen droog brood mee te verdienen.”

toen ook over een zorgcoöperatie gehad. Dat klinkt mensen nog wel wat spannend in de oren, dus we besloten meteen: dat tillen we over de zomer heen.” Dus zomer 2017 hadden jullie even rust? “Nee, onze stichting stond intussen niet stil. Ik zei al dat ik me inzet voor eenzame ouderen die het ziekenhuis verlaten. Na ontslag uit een ziekenhuis is de zorg vaak niet toereikend. Tussen de zorgmomenten vanuit de thuiszorg blijft er behoefte aan een pleister, een praatje en vooral aandacht. Vroeger kon men een beroep doen op een ziekenboeg in een verzorgingshuis. Deze bestaan niet meer. Daarom zijn wij begonnen met het burgerinitiatief Zorgeloos Logeerhuis Laak in Laak. Tijdens een bijeenkomst met de wethouder werd verteld dat een school zou worden omgebouwd tot klushuizen. Mede-initiatiefnemer van De Buurt Bestuurt Laak: Margreet Jonge riep toen luidkeels in de zaal: ‘Dat gebouw wordt voor ons. Daar gaan wij in met het zorglogeerhuis!’ De wethouder antwoordde dat we dan een plan moesten maken. We gaan ervoor.”

“We moeten het samen gaan doen: gemeente en bewoners: we moeten iets met elkaar!” Vertel, wat is een zorglogeerhuis? “Dat wordt een huis met negentien logeerbedden voor mensen die het ziekenhuis uit moeten maar eigenlijk nog niet naar huis kunnen. We hebben het helemaal uitgedacht en een strak businessplan geschreven. We kopen een oude school. Er komen twee betaalde parttimers en voor de rest werken er vrijwilligers, maar ook gaan we samenwerken met het Mondriaan College. Hier kunnen ook stagiaires meewerken.”

Wat een geweldig initiatief! Maar hoe kwamen jullie tot een businessplan en waar komt het geld vandaan? “Ik kan niet anders zeggen dan dat iedereen meewerkt, zeker ook de gemeente. Zij wezen ons een onafhankelijke adviseur aan die met ons aan de slag ging. Het was een vastgoedman met een achtergrond in zorginstellingen; een schot in de roos dus! Daarnaast staat het ziekenhuis heel positief tegenover onze plannen. Zij vinden het ook vreselijk om mensen naar huis te sturen en dat is wel wat er nu gebeurd. Ook is Fonds 1818 geïnteresseerd én natuurlijk zullen we ook recht hebben op een vergoeding van verzekeraars voor respijtzorg. Maar de financiering op de rails krijgen wordt een enorme uitdaging, we zitten midden in deze fase, iedereen moet meebewegen om dit voor elkaar te krijgen!” Heb jij er vertrouwen in dat dit zorg-logeerhuis er komt? “Ja, we willen graag dat dit gaat lukken. Misschien wordt het een Right to Challenge-traject. Op een of andere manier moet dit gaan lukken, iedereen ziet dat het nodig is en iedereen wil meewerken. Weet je, als oudere mensen onnodig in het ziekenhuis verblijven omdat er geen opvang thuis mogelijk is dan zie je mensen achteruit gaan, zowel fysiek als mentaal waardoor zorgkosten onnodig stijgen. Niemand wil toch dat deze mensen aan hun lot worden overgelaten, zeker niet als er een groep vrijwilligers klaarstaat om voor deze mensen te zorgen en die groep is er!” Veel bewonersinitiatieven komen obstakels tegen wanneer ze dit soort grote projecten willen uitvoeren. Bijvoorbeeld van ambtenaren met koudwatervrees. Hoe zit dat met jullie? “Ja, die zijn er ook en dat snap ik ook. Het is niet niks wat we willen. Ze vroegen bijvoorbeeld of het geen concurrentievervalsing is. Ik zeg: voor wie? Wie wil er in dit gat springen? Er is geen droog brood mee te verdienen. Ik verdien in elk geval niks. Wij als actieve bewoners doen dit omdat de overheid steken laat vallen, omdat er gaten zijn die moeten worden opgevuld. Anders lijden er mensen. Nee, dit is geen concurrentievervalsing! Ook vragen ze zich af hoe betrouwbaar we zijn. Dat is logisch, maar gelukkig kunnen we wel laten zien dat we al heel wat voor elkaar hebben gekregen.” Geef eens een samenvatting van wat jullie stichting voor elkaar heeft gekregen dit jaar? “Houd je vast, want het is best veel. Naast die bijeenkomsten hebben we samen met de politie aan veiligheidspreventie gedaan. We geven weerbaarheidstraining aan ouderen en waarschuwen

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

“De mensen in mijn wijk waren niet gewend om deze complexe zaken mee te denken, of daar zelfs het voortouw in te nemen.”

voor babbeltrucs. En dat doen we met acteurs. We spelen die oplichters dus echt na en wapenen zo de senioren. Dit hebben we nu 6 keer gedaan, met budget van de gemeente overigens! Dit project wordt in de regio Haaglanden uitgerold. We zijn bezig met het opzetten van een autodeelproject. Daar zitten we nog middenin, maar dat wordt ook heel mooi. We organiseren trips voor scholen naar de ambulancedienst, vooral om ervoor te zorgen dat ze normaal doen tegen ambulancepersoneel. We kennen allemaal de rare uitwassen die er zijn dat mensen gewelddadig zijn tegen deze dienstverleners. De beste doelgroep om voorlichting aan te geven is aan scholieren. Ook zijn we bezig het buurthuis te behouden voor de wijk, bewoners te steunen met te hoge energierekeningen, en een zorgpunt te creëren voor bewoners. We organiseerden een verkiezingsdebat op 22 februari waar alle politieke partijen op af kwamen. Het was een mooi debat. Weet je, we moeten het samen gaan doen: gemeente en bewoners: we moeten iets met elkaar! En ik vind het zo belangrijk dat er echt naar bewoners wordt geluisterd, ook naar hen die onder het bestaansminimum leven. Daar wordt altijd maar over gepraat, maar zelden mét! We hebben een volledige vuurwerkshow georganiseerd voor oud en nieuw, echt heel groots. En dat had heel wat voeten in de aarde, vanwege alle veiligheidsprotocollen. Maar hier was wel een grote domper. Vanwege de storm is de show afgezegd. Maar de organisatie stond! Dus we doen het volgend jaar echt!”

Het is zo veel, hoe houd je het bij en hoe wil je dit in de toekomst organiseren? “Ja het is veel en we werken heel hard, zonder een cent te verdienen. Maar ik krijg er wel zo veel energie van dat het ons lukt. Het lukt om deze buurt in beweging te krijgen! En in de toekomst hoop ik dus een zorgcoöperatie op te zetten. Voorzichtig en rustig aan. Maar ik zie voor me dat we op een gegeven moment het vervoer regelen voor mensen die naar het ziekenhuis moeten en dat we huishoudelijke klusjes kunnen laten uitvoeren, maar dan wel door mensen die enorm veel empathie hebben. Mensen die tegelijk vertrouwenspersonen zijn. Want er zijn zo weinig mensen waar een eenzaam persoon een echt gesprek mee kan voeren op het moment dat het nodig is, bijvoorbeeld als ze net slecht nieuws hebben gehad.” Indrukwekkend allemaal! We zijn erg blij jullie te mogen verwelkomen als nieuw lid. “Dat vinden we ook mooi. Wij zijn erg voor het netwerk van lerende bewonersinitiatieven. Samen zijn we sterk. Dat is ook zo bij onze stichting: we hebben een inspirerend team, waar het collectief centraal staat en het niet om ego’s draait, maar om samen!” Meer over Stichting De Buurt Bestuurt Laak: www.facebook.com/Stichting-De-Buurt-Bestuurt-Laak

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

Buurtrechten

Bewoners in actie: buurtrechten in coalitieakkoorden Buurtrechten stonden in meer dan 80 procent van de grotere gemeenten in de verkiezingsprogramma’s. Nu gaan actieve bewoners ervoor zorgen dat deze nieuwe spelregels voor sterk bewonersinitiatief ook echt in de coalitieakkoorden terecht komen. En dat ze samen met bewoners verder vormgegeven worden!

In de aanloop naar de verkiezingen is er veel aandacht geweest voor buurtrechten en vooral voor het recht om uit te dagen, ook wel het right to challenge genoemd. Niet heel verwonderlijk, omdat dit recht ook in het regeerakkoord is opgenomen! Dagblad Trouw noemde right to challenge een van de verkiezingstrends. Daarnaast is in Breda een buurtrechtenverordening in de raad aangenomen. Het LSA heeft in de 41 grootste gemeenten geanalyseerd hoe vaak bepaalde buurtrechten - onderzocht zijn right to challenge, zelfbeheer, open overheid en toegang tot geld - in de verkiezingsprgramma’s van de top-3 winnaars stonden.

Bewoners willen nieuwe spelregels.

Meer betrokken, meer invloed Het LSA is blij om te zien dat er in 34 van de 41 onderzochte gemeenten gewerkt wordt aan ruimte en zeggenschap voor bewonersinitiatief. In de verkiezingsprogramma’s van de partijen met de meeste zetels in deze gemeenten wordt ten minste een van de benoemde buurtrechten genoemd. Deze rechten zorgen ervoor dat bewoners meer betrokken kunnen zijn bij de buurt en ook meer invloed kunnen uitoefenen. Nu is het zaak dat deze rechten ook daadwerkelijk in de coalitieakkoorden terechtkomen. Het LSA riep de leden (allemaal actieve bewonersgroepen) op om een brief te sturen aan hun raadsleden om in de coalitieonderhandelingen hier op toe te zien. Wij stuurden al onze leden de informatie toe uit hun stad. Zij kregen dus allemaal de passages toegestuurd uit de verkiezingsprogramma’s van de grootste partijen in hun stad waar werd gesproken over deze buurtrechten. Veel leden kwamen meteen in actie. Niet alleen werden er veel brieven verstuurd, ook vertelden veel leden dat ze hun raadsleden gingen bellen! Om hen te vragen erop toe te zien dat buurtrechten echt in het akkoord terecht komt. Nieuwe spelregels De bewonerscollectieven vragen aan hun raadsleden ook met klem om deze buurtrechten samen met be-

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

woners verder vorm te geven. Leden van het LSA zijn goed op de hoogte van het bestaan en de werking van buurtrechten. En kunnen helpen om antwoorden te formuleren op vragen als: hoe zorg je ervoor dat bewoners ook gebruik gaan maken van de rechten? Welke geslaagde voorbeelden van het right to challenge zijn er?

Geef buurtbewoners opdrachtgeverschap voor lokale voorzieningen en dienstverlening, bepaal niet over hun hoofden heen Actieve bewoners willen graag helpen om de stad te maken! En als we het er samen over eens zijn dat actieve bewoners zelf meer kunnen en moeten doen in hun buurten en wijken, dan moeten we daar ook de ruimte voor creëren. Daar zijn nieuwe spelregels voor nodig, buurtrechten zijn die spelregels. Meehelpen? Ben jij een actieve bewoner en wil je meehelpen om buurtrechten in het coalitieakkoord te krijgen van jouw gemeente? Stuur een mailtje naar Kristel@ lsabewoners.nl en je krijgt een voorbeeldbrief én de resultaten van ons buurtrechten-onderzoek van jouw gemeente!

Wat zijn buurtrechten? Het LSA heeft, deels geïnspireerd op de Localism Act uit Engeland, een pakket buurtrechten ontworpen waarmee burgerinitiatieven worden gestimuleerd. Door het (lokaal) invoeren van deze rechten krijgen gemeenschappen en groepen individuen meer bevoegdheden, passend bij de verantwoordelijkheden die ze in deze tijd ook toegeschoven krijgen. Er ontstaat een meer actieve en betrokken samenleving, met minder bureaucratie en minder onvrede. Het uitgangspunt van het LSA is ‘houd het lokaal’: geef buurtbewoners opdrachtgeverschap voor lokale voorzieningen en dienstverlening, bepaal niet over hun hoofden heen. Daarom pleiten wij voor de invoering van zes buurtrechten: • • • • • •

Recht op gebouwen en openbare ruimtes Recht om uit te dagen Recht op buurtplanning Open overheid Toegang tot geld Zelfgekozen ondersteuning

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

Heb je interessant nieuws uit je wijk? Schrijf het ons!

Jij schrijft...

Zoveel initiatieven in een postcode! De helden van de K-buurt

(gevonden op facebook-pagina van Hart voor K-Buurt) Onze leden organiseerden de 1104 dag om diverse helden van de K-buurt in het zonnetje te zetten. 1104 is de postcode van de K-buurt in de Amsterdamse Bijlmer. Ondanks hardnekkige berichten dat participatie vooral voor blanke, hoogopgeleide Nederlanders in de betere buurten is, gebeurt hier ontzettend veel! ‘De buurt draait om zulke helden. We weten: er zijn er natuurlijk nog meer, veel meer helden in de K-buurt. Want de K-buurt heeft wat je de K-buurt geeft. Voor de 1104-dag verzamelden we bij het epicentrum van Hart voor de K-buurt, KantershofenZO en KbuurtTV, en gingen via de moskee naar Koornhorst en via de weggeefwinkel door naar Kruitberg. Daar werden we bijgepraat over Eten aan ouderen zonder budget en fotostudio Mooren. Vervolgens naar RapLegend van SBMG en door naar Kolfschotenstraat LekkereToet, Weggeefwinkel en Kortvoorkanjers. Toen naar Simud/Wijkcentrum Kormelink en naar Kikkenstein. In deze flat gebeurt gewoon te veel om op te noemen: blokfluitlessen, de cirkel van Harmonie, de Koffie-club en Salon en veel meer. Daarna nog naar de moestuin Kleiburg, Burenhuis van buren en Kleiklooster. Wow wat een boel mooie initiatieven in onze buurt!’

Je kunt het dak op!

(ingezonden bericht) ‘Rotterdamse Dakendagen wil het gebruik van daken stimuleren. We willen laten zien hoe daken kun nen bijdragen aan een gezonde, levendige, aan trekkelijke en toekomstbestendige stad. We zien de binnenstad van Rotterdam als een ope n laboratorium en tonen inspirerende voorbeelden van dakgebruik. Beleef de Rotterdamse dak en op 1, 2 & 3 juni 2018!’ Kijk op Rotterdamsedakendagen.nl

Hier zijn bewoners de opdrachtgever en gemeente is opdrachtnemer. . Dat is niet alleen symbolisch

Street art in Amsterdam en in Spanje @janrotmans

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

Ambtenaren van gemeenten moeten vooral niet op cursus gaan om de energietransitie te ‘verkopen’. Doe het vooral samen met burgers en laat ze meedenken en praten, en begin met diegenen die echt mee willen doen.

LSA Nieuws

Het LSA zoekt bestuursleden

Het LSA is een sterke landelijke vereniging van actieve bewonersgroepen, zoals bewonersorganisaties, buurthuizen in zelfbeheer, BewonersBedrijven en coöperaties. Wij bundelen onze kracht, onze stem en we delen kennis. Onze vereniging zoekt bestuursleden die met hun kennis, kunde en netwerk de vereniging en de beweging vooruit helpt. Het LSA heeft ook voor de komende jaren hoge ambities. Geloof jij in de kracht van bewonerscollectieven? Herken jij jezelf in de volgende competenties: Visie uitdragen, Samenwerken, Veranderbereidheid, Luisteren, Financiën, Ondernemerschap. Kijk dan op de onze site voor de uitgebreide vacatures en reageer voor 1 mei. www.lsabewoners.nl/vacatures

Bewoners doceren gemeentemedewerkers

Gemeenten stappen in de wereld van bewonersinitiatieven. LSA organiseert werklabs voor gemeenten, dat doen we samen met A&O fonds Gemeenten en StadsLAB033. In deze werklabs zijn actieve bewoners de labdocenten. Gemeentemedewerkers leren in een aantal dagdelen veel over de praktijk van bewonersorganisaties. Door rollenspellen, verdiepende gesprekken en ondersteunende theorie leren gemeentemedewerkers in de werklabs bewoners beter te begrijpen en beter om te gaan met participatieprocessen. Er hebben veel gemeenten zich opgegeven voor dit pilotproject. We hebben een selectie moeten maken, maar beloven dat de andere in een later stadium ook mee kunnen doen. De eerste gemeenten die deelnemen zijn: • Gemeente Oss • Gemeente Roermond • Gemeente Leidschendam-Voorburg • Gemeente Deurne • Gemeente Zaltbommel Binnenkort vind je blogs, resultaten en interviews met deelnemers op www.lsabewoners.nl

Succesfactoren voor bewonerszorginitiatieven Tijdens onze bijeenkomst Masterclass Zorgverslimming gaf Zorgverslimmer Marco Redeman een opsomming van succesfactoren voor bewonerszorginitiatieven. • BEGIN! BEGIN! BEGIN! • Luisteren • Eerst doen, dan praten • Nodig uit: “Heb je zin om mee te doen?!” • Zo laagdrempelig mogelijk • De kennis zit in de mensen zelf! • Waardeer ervaringsdeskundigheid • Zorg voor vertrouwen (van overheid, markt en bewoners) • Heb heldere principes / uitgangspunten • Heb begrip voor het systeem • Blijf volledig vraaggericht: observeren en verbinden • Presenteer je als de natuurlijke verbinder die de wijk kent en het systeem snapt • Snap dat je “Anders, namelijk…” bent en vertel dat ook • Sluit aan bij actuele thema’s, b.v. eenzaamheid, en laat je meerwaarde zien • Vergeet niet voor wie je het doet! • Lees meer over deze masterclass op www.lsabewoners.nl/masterclass LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

Hoe laat jij je waarde zien? Op 6 april in de Impact Hub in Rotterdam, organiseerde LSA in samenwerking met MAEX een bijeenkomst over verschillende methodes om de waarde van jouw initiatief te laten zien.

Welke methode je ook kiest, blijf dicht bij jezelf!

De waarde van maatschappelijke initiatieven kun je op veel manieren zichtbaar maken. Zelfs als initiatiefnemer weet je vaak niet volledig wat de waarde of de impact van je initiatief is. Benoem je bijvoorbeeld alle mensen die minder naar de huisarts gaan, omdat ze minder eenzaam zijn, omdat ze via jullie activiteiten meer sociale contacten hebben? Dat deze mensen minder zorg nodig hebben, bespaart de samenleving veel geld. Waar je waarde neerdaalt Op een sterke bijeenkomst met 80 deelnemers, praktische workshops en een heleboel mooie energie kregen we inspiratie. Zo sprak stadsdokter Rinie Biemans onder meer over de succesfactoren van projecten – “Doorslaggevend is de slagkracht van de projectleider”. Ook LSA bestuurslid en actieve bewoner Milja Kruijt sprak gepassioneerd over waardebepaling van initiatieven. “Waarde kan ergens anders neerdalen dan waar we het creëren,” zei ze. Zo kunnen WOZ-waardes in de wijk stijgen door jouw initiatief! Maar wat wil je laten zien en hoe wil je het laten zien? Er zijn veel keuzes, wat je ook kiest: houdt het dicht bij jezelf, drukt Milja ons op ons hart. “Maak het jezelf zo makkelijk mogelijk en blijf zo dicht mogelijk bij doel en werkwijze van jouw initiatief. Willen sponsoren een andere verantwoording dan jij wilt geven? Ga dan met ze in gesprek.” Leuker Na deze colleges gaan deelnemers praktisch aan de slag in workshops en werksessies. Verslagen hiervan delen we op onze website, ook vind je hier speeches

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

Het is leuker dan je denkt om te weten wat je waard bent

en presentaties van de sprekers. Het is een aanrader om langs te surfen. Want je waarde (laten) zien is niet alleen nuttig voor je projectaanvragen, jaarverslagen en verantwoordingen. Als je eenmaal jouw methode hebt ontdekt, is het ook leuker dan je denkt om te weten wat je waard bent.

De workshops en sessies • Storytelling; het leven achter de cijfers Door: Kirsten Notten, Waterschrijver • MAEX; van waardenweb naar warenweb Door: Sebasian Duchene, MAEX • Van effect naar geld Door: Jillis Kors, Saxion Hogeschool • Kijk mee! Door: Nies Medema, Bewonersacademie Amsterdam • Sociaal Kasboek Door: Haaije Koenders, wijkbedrijf Selwerd en Peter Wijnsma, gemeente Groningen • Maatschappelijke waarde en euro’s in beeld Door: Miranda Pol, Buurtvrouw in Schiedam Lees alles over deze dag terug op: www.lsabewoners.nl/event/hoe-laat-jij-je-waarde-zien/

Thijs van de

n Enden @

ThijsvdEn

den

Hoe breng je de waard e van bewonersi nitiatieven in beeld? Bijeenkom st van @LS Abewoners vandaag ge eft hopelijk mooie lead s!

nieuwe leden in 2018! Samen sterk en samen slim, dat is het LSA: het landelijk netwerk van bewonersgroepen. De afgelopen drie maanden hebben zich weer veertig geweldige leden aangesloten. Veertig bewonerscollectieven die zich met passie en energie inzetten voor hun buurt of stad! De kracht van deze bewoners maakt steden sterk. • Stichting ’t LAPP & Eetbaar Lelystad “We werken aan sociale cohesie , maatschappelijk ondernemen, bewustwording, duurzaamheid” • Wijkonderneming Nieuwland “De Wijk Onderneming Nieuwland is een grote broer of zus in de wijk die adviseert, helpt of ondersteunt als er een vraag is” • MFC ‘t Wijkhuis Nieuw Den Helder “Het Wijkhuis is een plek die zichtbaar • Wijkcentrum de Burgerij uit Vlissingen en voelbaar bruist van de activiteiten” “Wij gaan voor laagdrempeligheid, • Tuinindestad uit Groningen ”Wij thuisgevoel, ontmoeting en verbinding” onderhouden en ontwikkelen een terrein • Wijkbedrijf Selwerd uit Groningen met een kweektuin, moestuin, kampeer “Wij hebben veel activiteiten, bijvoorterrein, natuurspeelplaats & bouwen beeld een wereldboerderij, een radiosta ons nieuwe BuurtHuis” tion en een buurttaxi” • DeBlauweWijkEconomie uit Arnhem • Stichting LOKAAL-O uit Baarn “Ons “Samen creëren wij een duurzame woon-, doel is een gunstig klimaat in Baarn voor werken leefomgeving” maatschappelijke initiatieven” • Dwarsverband Utrecht “Een vereniging • Stichting Hartenwens en Veranvan initiatieven in zelfbeheer in Utrecht” dering “Wij vinden het belangrijk dat • Stichting Gouda Bruist “Het platform mensen zich thuis voelen in hun eigen voor alle Goudse initiatieven! ” omgeving” • Stichting Amadeus uit Den Haag • Stadslab033 uit Amersfoort “Op “Het doel is bestrijden van eenzaamheid diverse manieren versterken wij de soen bevorderen van de cohesie” ciale veerkracht van mensen in de stad” • Stichting Villa Voorstad Deventer “Wij • We are CONCERNed uit Rotterdam beheren het buurthuis en organiseren “Daar waar het nodig is zet de stichting activiteiten voor en door wijkbewoners” sociaal-culturele projecten op, gevraagd • Stichting Noaberhoes Windmolenof ongevraagd!” broek uit Almelo “Het Noaberhoes • Meevaart uit Amsterdam “De moet het huis worden van de buurt, waar Meevaart is een broedplaats waar iedereen, jong en oud, terecht kan” mogelijkheden centraal staan” • Coöperatie Gebiedonline uit Amster• Klankbordgroep SamenWij / dam “Het platform ondersteunt bottom WIJEindhoven “De klankbordgroep is up initiatieven via informatie-uitwisseling makkelijk toegankelijk voor iedereen” en door verbindingen te leggen” • Goeiebuurt Groningen “Goeie Vragen – Goeie Verhalen – Goeie Ideeën – Goeie • Stichting De Babbelbox uit Veenendaal “Wij zijn een ontmoetingscentrum in Buren – Goeie Gesprekken” zelfbeheer voor twee 55+ flats”” • Tip Top Mariaberg uit Maastricht • Verenigde Schepenstraat uit “Wij zijn het buurtnetwerk voor de wijk Rotterdam “Onze vereniging ontwerpt Mariaberg in Maastricht” herinrichting schepenstraat in het kader • De Kracht van Zuilen uit Utrecht van R2C en organiseert participatie, “Voor een wijk waarin iedereen opvalt communicatie en zelfbeheer” en niemand uitvalt” • Stichting De Buurtvrouw uit Schiedam • 1 + 1 = 1 uit Voorburg “Wij helpen “Wij organiseren activiteiten voor, door en mensen met afstand tot de arbeidsmarkt met de buurt en zetten dit in om mensen aan werk” met afstand tot de arbeidsmarkt te helpen” • Huurdersvereniging Oisterwijk • Krachtstation in Utrecht “Duurzaam “Wij ondersteunen en helpen exploiteren van het multifunctionele mee met buurtprojecten” Het LSA is van en voor bewonersinitiatief. We delen kennis, ontwikkelen projecten, beïnvloeden beleid, we zorgen voor ontmoeting tussen de geweldige initiatieven in het land. We bundelen onze kracht en onze stem! Samen maken we ons sterk voor ruimte en mogelijkheden voor bewonersinitiatieven.

Krachtstation, het grootste niet gesubsidieerde buurthuis van de stad” • Copernikkel uit ’s Hertogenbosch “Bewonersbedrijf met als missie: Hoe kunnen wij, bewoners, met minder middelen beter voor elkaar zorgen” • Stichting De Buurt Bestuurt uit Den Haag “Ons doel is om zoveel mogelijk bewoners te betrekken bij te nemen initiatieven” • Stichting Wijkinformatiepunt Utrecht “Ons doel is wijkinformatiepunten in Utrecht opzetten, nadrukkelijk door inwoners zelf” • Zorgvrijstaat uit Rotterdam “Zorgvrijstaat wil bewoners van Rotterdam West organiseren in het zorgen voor elkaar” • Hart voor de Kbuurt uit Amsterdam “Samen bouwen we de buurt van de toekomst, op een manier die maximaal bewoners bereikt, betrekt en bedient” • Platform Selissen uit Boxtel “We organiseren met wijkbewoners bijeenkomsten, activiteiten, steunen initiatieven en nemen zelf initiatieven” • Stichting Tevreden uit Deventer “Wij runnen een buurthuis en hebben 88 speelplekken in de stad overgenomen van de gemeente” • Stichting Meentwerf uit Hilversum “Wij zijn een culturele broedplaats midden in een woonwijk” • Ede Zuid Schoon “Wij willen onze buurt schoner maken en houden, oa door de buurt samen van zwerfvuil te ontdoen” • De Groene Marke uit Zutphen “Een coöperatieve bewonersvereniging, met een ideaal: samen wonen en werken op een mensen milieuvriendelijke wijze” • Stichting Wijkcentrum MFC Brukske in Venray “We runnen het wijkcentrum en faciliteren verenigingen en stichtingen met ruimtes” De beweging wordt steeds krachtiger Met meer leden wordt onze stem steeds krachtiger, ook naar beleidsmakers toe. Daarom vragen we nu vaker: wil je lid worden, daarmee help je ons en de beweging van actieve bewoners! Het kost slecht 50 euro per jaar en je krijgt er veel voor terug.

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

Lerend netwerk

Een breekijzer voor het

Dakpark

Het prachtige Dakpark Rotterdam wilde fondsen werven en moest daarvoor een samenwerkingsovereenkomst sluiten met het gemeentebestuur. Toen liep de stichting tegen een probleem aan dat veel bewonerscollectieven vast herkennen: de verschillende afdelingen van de gemeente werkten niet samen en niemand binnen de gemeente voelde zich verantwoordelijk. Via LSA schakelden ze een juridisch adviseur/mediator in. â&#x20AC;&#x153;De ambtenaren schrokken daar in eerste instantie van, maar het heeft gewerkt!â&#x20AC;?

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

et LSA heeft samen met VSBfonds, Stichting DOEN en KNHM in 2017 een project opgezet waarbij bewonersinitiatieven een expert of ervaringsdeskundige in huis kunnen halen. We werken samen aan een lerend netwerk. Ondernemende bewonersinitiatieven die tegen complexe problemen aanlopen, worden gekoppeld aan een expert. Ze kunnen dankzij de adviezen en begeleiding een concrete stap verder zetten. Hoe belangrijk en nodig dat is ondervond Manon Nagelkerken van Stichting Dakpark uit Rotterdam. Zij kreeg dankzij het lerend netwerk juridische ondersteuning en mediation van expert Dorine Cleton, eigenaar van adviesbureau Cleton & com in Rotterdam. In dit interview delen ze hun ervaringen.

Kun je iets vertellen over het bewonersinitiatief waar jij bij betrokken bent? Manon: “Het Dakpark in Rotterdam is het resultaat van een bewonersinitiatief alweer vijftien jaar geleden. Het enorme park is ontworpen door de buurt, samen met de stad en projectontwikkelaars. Dat maakt dit park zo bijzonder! En de locatie is natuurlijk uniek; een park op het dak van een winkelcentrum.” Wat is het probleem waar Het Dakpark tegen aan liep? “We wilden een extra paviljoen bouwen en hiervoor hebben we enkele fondsen aangevraagd. Maar de voorwaarde voor de donatie van die fondsen was dat we een samenwerkingsovereenkomst sloten met het gemeentebestuur, de stichting én de vastgoedeigenaar van de winkels onder het Dakpark. Dat bleek ingewikkelder dan we op voorhand dachten, de verschillende afdelingen van de gemeente werkten niet samen en niemand voelde zich verantwoordelijk.” Strategisch adviseur Dorine komt dit probleem vaker tegen: “Mijn advies in dit soort ingewikkelde processen waarbij meerdere gemeentelijke afdelingen betrokken zijn: wijs een procesbegeleider aan die verantwoordelijk wordt voor de voortgang en die de belangen snapt. Dat moet iemand zijn die ook ingangen heeft bij de lokale politiek of hij moet zelf de bevoegdheden hebben om beslissingen te nemen.”

Manon: “Je hebt iemand nodig. Langzamerhand werd het ons als stichting ook duidelijk dat we voor dit traject niet de juiste kennis en ervaring in huis hadden. Op aanbeveling van het VSB-fonds hebben we contact met het LSA opgenomen en de vraag gesteld of we gekoppeld konden worden aan een jurist met enig begrip van het werk van onze stichting.” LSA heeft jullie vervolgens in contact gebracht met Dorine. Hoe ging dat verder? “Er zijn eerst twee verkennende gesprekken geweest met Dorine. Toen hebben we geïnventariseerd welke belangen en doelen de stichting heeft, maar ook waar (naar ons idee) de andere partijen tegenaan lopen. Zij heeft daarna samen met ons een programma opgesteld van twee dagdelen, waarin we ieders belang hebben geïnventariseerd en eventuele conflicten in kaart hebben gebracht. Om vervolgens tot een samenwerking te kunnen komen waarin iedereen zich kan vinden. We legden ook vast wie waarvoor verantwoordelijkheid draagt. Dorine heeft in deze gesprekken opgetreden als mediator.”

“Zorg eerst dat bij alle partijen alle weerstand weg is” Dorine vult aan: “Het is belangrijk om te beginnen met de belangen. Waarom zit je hier, wat zijn je belangen? Uiteindelijk moet je die afpellen tot je een gezamenlijk belang of doel hebt gedefinieerd. Pas dan kun je praten over wat er wel of niet mogelijk is en wie dat moet gaan uitvoeren. En als er van verschillende partijen geen commitment of zelfs weerstand is, zorg dan eerst dat je die situatie verandert. Ik zeg altijd: een Ja, mits… houding is essentieel voor een ieder die aan tafel zit. Dan is er veel mogelijk.” Wat hebben deze gesprekken jullie opgeleverd? Manon: “Een heleboel: we zijn tot een overeenkomst gekomen waar alle partijen zich in kunnen vinden. Op basis van de uitkomsten van de sessies heeft Dorine een concept samenwerkingsovereenkomst opgesteld. Deze hebben we afgelopen december gepresenteerd. Het concept wordt nu ingebracht bij de stafvergadering van het gemeentebestuur, zodat de directies van de afdelingen hun toestemming kunnen verlenen en het daarna door de wethouder van Maatschappelijke Ontwikkeling LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

ondertekend kan worden. We streven ernaar om hier een feestelijk moment van te maken! Toch zijn we er nog niet hoor, we moeten nog heel wat stappen zetten met elkaar.” Hoe hebben jullie het samenwerken met Dorine ervaren? Manon: “Alhoewel de ambtenaren in de eerste instantie schrokken dat wij een jurist/mediator hadden aangetrokken, heeft iedereen het uiteindelijk als prettig ervaren dat Dorine als onafhankelijke partij de sessie kon begeleiden. Én ze had kennis van de geschiedenis van het Dakpark, de stichting en ook begrip voor gemeentelijke werkwijzen. Zonder haar was deze doorbraak niet gelukt. Zij heeft gefungeerd als breekijzer.” Dorine: “Mijn ervaring is dat er in moeilijke vraagstukken rondom het inrichten van een gebied professionals nodig zijn om wensen en belangen te vertalen naar wat mogelijk is binnen de wettelijke en/of beleidskaders. In dit traject met Het Dakpark zie ik dat mijn inbreng essentieel is geweest omdat ik de juiste kennis en ervaring inbracht. Maar verder: bewoners zijn mondig genoeg en hebben genoeg ideeën over wat nodig is in hun leefomgeving, vraag het henzelf!”

Manon vertelt verder: “We hebben dankzij Dorine ook een meer realistische kijk op de tijd die het kost om plannen te realiseren. Als initiatief wil je veel sneller dan in de praktijk mogelijk is. Je wilt het liefst binnen een maand alles gerealiseerd hebben, terwijl het beter werkt om in kleine, succesvollere deelprojecten aan het eindproject te werken. Ruimer de tijd nemen voor doelen vergroot de haalbaarheid; zo blijft het initiatief geprikkeld en gemotiveerd.” Heb jij ook een vraag waar je graag hulp van een expert bij zou willen hebben? Kijk even hier: www.lsabewoners.nl/aanbod-lsa-gratis-advies/ Neem contact op met LSA (info@lsabewoners.nl) voor meer informatie.

“Het werken aan een buurtinitiatief kan soms eenzaam voelen, of je ziet door de bomen het bos niet meer” Wat is jouw mening over het lerende netwerk van LSA? Kan het koppelen van buurtinitiatieven aan experts een nuttige stap opleveren? Manon: “Zeker! Het werken aan een buurtinitiatief kan soms eenzaam voelen, of je ziet door de bomen het bos niet meer. Ik heb ervaren hoe fijn het is dat een onafhankelijk iemand jouw belangen behartigt. Zeker als er meerdere gemeentelijke afdelingen betrokken zijn en je geen zicht hebt op hoe die zich tot elkaar verhouden. Door de komst van Dorine werden we ook ineens serieuzer genomen.” Dorine ziet ook dat bewoners vaak niet serieus worden genomen: “Ik heb dit in het verleden aan den lijve meegemaakt. Als professional word ik met alle egards behandeld en gewaardeerd om mijn expertise. Maar als ik als bewoner aanklop, word ik met scepsis bekeken omdat ik ‘slechts’ een bewoner ben. Die houding snap ik niet, de kennis en energie van bewoners worden vaak zwaar onderschat!”

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130

Een park op een dak? Stichting Dakpark is voortgekomen uit bewonersinitiatief en is in 2013 opgericht. Tijdens de verschillende fases van het Dakpark (wens, ontwerp en realisatie) zijn de bewoners een constante en kritische factor geweest in het proces. Toen het park af was, wilden de bewoners blijvend invloed hebben op hun park. Hoe, daar dacht iedereen verschillend over. Zo ontstonden er diverse vrijwilligersteams ondersteund door een bestuur en coördinatoren, in samenwerking met verschillende partners. Het Dakpark Rotterdam is, met 1.200 vierkant meter het grootste dakpark in Europa. Het is gebouwd op negen meter hoogte bovenop een winkelboulevard. Het park en de Bigshops, een mooi voorbeeld van dubbel grondgebruik, zijn aangelegd op het voormalige rangeerterrein aan de Vierhavensstraat in Delfshaven. Lees meer over het park op www.dakparkrotterdam.nl

Het LSA selecteert voor jou

Publicaties Burgerinitiatieven, sociale bewegingen en revoluties Eens in de zoveel jaar een hokje rood kleuren is voor veel mensen niet genoeg. Bewoners willen graag meer directe invloed op politiek en besluitvorming. De (lokale) politiek wil graag dat mensen betrokken zijn, maar vindt het vaak maar wat lastig om dit te organiseren. Digitale technologie kan hier goed bij helpen. Het platform Netwerk Democratie ziet veel heil in technologische ontwikkelingen, voor gemeenten en ook voor bewoners. ‘De wereld ligt onder onze vingertoppen en de mogelijkheden zijn eindeloos: petities, burgerinitiatieven, collectieve acties, sociale bewegingen en zelfs revoluties.’ Digitale participatietools bieden nieuwe mogelijkheden. Op de website www.e-dem.nl staan tools voor lokaal gebruik. De tools en programma’s van zijn ‘open source’: iedereen mag ze dus gratis gebruiken en aanpassen. Ook bewonerscollectieven dus. Wil je meer weten over de tools en programma’s, hoe ze in andere Europese steden worden gebruikt en hoe je ze zelf kunt gebruiken? Bekijk dan de praktische Handreiking Digitale Democratie, inclusief een stappenplan.

De duistere delen van de stad Nog maar een eeuw gelden kende Nederland ranzige sloppenwijken. Mensen waren er ondervoed, onderbetaald en ongeletterd. In de late negentiende eeuw was er een volksverhuizing aan de gang in heel Europa. Miljoenen mensen verruilden het boerenland voor de stad. Een koninkrijk vol sloppen gaat over het begin van de stedengroei in Nederland. Rond 1900 vonden we in de Nederlandse grote steden overbevolkte krotten en mensenpakhuizen. Schoon water, goed voedsel, frisse lucht en modern sanitair waren in de achterbuurten zeer zeldzaam. Meer dan een miljoen Nederlanders leefden in een deze achterbuurten. Auke van der Woud, hoogleraar architectuur en stedenbouwgeschiedenis, beschrijft die vieze oude wereld in de duistere delen van de stad. Het is bijna onvoorstelbaar dat die situatie nog zo lang voortduurde en dat er niet op werd gestaan tegen de armoedige omstandigheden. Het lekker geschreven boek met mooie foto’s neemt je mee in de wonderlijke en soms afstotelijke wereld van negentiendeeeuwse achterbuurten. Een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in de ontwikkeling van steden.

Titel: Handreiking Digitale Democratie, Auteurs: Anne de Zeeuw en Josien Pieterse – Netwerk Democratie, Te downloaden op e-dem.nl

Titel: Koninkrijk vol sloppen, Achterbuurten en vuil in de negentiende eeuw, Auteur: Auke van der Woud, ISBN: 9789035145184, Prijs: € 30,-

Prettig zal je leven in de gloria! ‘Niet een langer leven, maar een prettiger leven’, is de slogan van de inwoners van Hoogeloon. In dit Brabantse dorp begon men in 2001 goed te beseffen dat zij als bewoners heel anders denken over zorg, welzijn en samenleven dan de overheid en instellingen. Ze begonnen zich intensief bezig te houden met het welzijnsaanbod en de zorgverlening in het dorp. In 2005 zetten zij de eerste zorgcoöperatie van Nederland op. Het resultaat is een integraal pakket van diensten en zorgverlening tot en met eigen thuiszorg en kleinschalig wonen voor mensen met dementie. BURGERS DOEN HET ZELF! beschrijft hoe bewoners het zelf doen. Ze creëren een zelfredzame gemeenschap waar iedereen aan mee mag doen. Hoogeloon zorgt weer voor elkaar. De publicatie is vlot geschreven en vertelt duidelijk over het waarom van de coöperatie, wat de coöperatiegedachte precies is en wat er (financieel voor) nodig is om een zorgcoöperatie op te richten. Het boek beschrijft het hele proces van vallen en opstaan, en nodigt ook uit tot verdere discussie over de transitie van de zorg voor ouderen in Nederland. Want een prettig leven tot het eind is van grote waarde. Titel: BURGERS DOEN HET ZELF!, Auteurs: Ad en Freya Pijnenborg, ISBN: ISBN 9789088508011, Prijs: € 19,90

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2018 / nummer 130