Lodolamacz 042 [43] by Matylda Stanowska

NR 42 [43] / 28 PAŹDZIERNIKA – 10 LISTOPADA 2013

BEZPŁATNY DWUTYGODNIK NOWEJ HUTY

Urodzony w roku 1923 /// strona 2

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Interaktywne muzeum prl /// strona 7

///////////////////////// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

NAmaluj mi nową twarz /// strona 9

uwaga – tu Nowa Huta !!! / / / / / / / / / ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Zdjęcie: Marcin Kądziołka

/ / / / / / / / / /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

NA WAGĘ ZŁOTA

2///

///3

LODOŁAMACZ///NR 42 [43] / 28 PAŹDZIERNIKA – 10 LISTOPADA 2013

URODZIŁ SIĘ PAN W 1923 ROKU W KRAKOWIE, ALE PRAKTYCZNIE OD URODZENIA JEST PAN ZWIĄZANY Z MOGIŁĄ. TUTAJ SIĘ PAN WYCHOWAŁ, ZAŁOŻYŁ RODZINĘ I ŻYJE DO DZISIAJ. Tak, w Mogile toczy się całe moje życie, jestem nierozerwalnie związany z tym miejscem, od kiedy byłem małym chłopcem, do teraz, kiedy mam już 90 lat. Tu dorastałem, pomagałem w gospodarstwie, chodziłem do szkoły. Do szkoły poszedłem w 1929 roku, od drugiej klasy chodziłem do nieistniejącej już dzisiaj Szkoły Podstawowej Nr 37 przy ulicy Ptaszyckiego. Wtedy była to siedmioklasowa Szkoła Powszechna im. Królewny Wandy w Mogile. Co do Wandy, pamiętam, jak w międzywojniu przyjechał do Mogiły prezydent Ignacy Mościcki. Do samego Kopca Wandy wyścielony był czerwony chodnik dywanowy, ale jaka to była uroczystość – tego, niestety, nie pamiętam. Wiem tylko, że było to duże wydarzenie dla okolicznych mieszkańców.

LODOŁAMACZ///BEZPŁATNY DWUTYGODNIK NOWEJ HUTY

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

MIŁOŚĆ DO MAŁEJ OJCZYZNY

FRANCISZEK ROSOŁEK TO NAJSTARSZY MIESZKANIEC MOGIŁY. W PRZESZŁOŚCI BYŁ AKORDEONISTĄ I SUWNICOWYM KOMBINATU. I BEZPOŚREDNIM ŚWIADKIEM NAJWAŻNIEJSZYCH WYDARZEŃ NA ZIEMIACH NOWOHUCKICH W UBIEGŁYM STULECIU.

MOGIŁA

Ten rejon Krakowa wciąż się może rozrastać, bo z punktu widzenia miasta, nie jest odpowiednio zagospodarowany. Faktycznie, nie jest odpowiednio zagospodarowany, ale nie w taki sposób, jak uważają władze Krakowa. Kopiec Wandy jest praktycznie zasłonięty i niewidoczny dla odwiedzających, błonia mogilskie są niszczone, dojazd do tych terenów nie jest dogodny. Władze miasta powinny zadbać o Mogiłę, wydobyć z niej jej największe atuty i urok, tak jak zrobiono to w przypadku np. Bronowic, które pomimo włączenia do miasta zachowały swój niezwykły klimat z dawnych lat.

NIEDŁUGI CZAS PO TYM, JAK UKOŃCZYŁ PAN SIEDMIOKLASOWĄ SZKOŁĘ POWSZECHNĄ, PRZYSZEDŁ WRZESIEŃ 1939 ROKU, CZYLI WOJNA. Początkowo to nawet nie wiedziałem, że wojna wybuchła. Skończyłem szkołę i pomagałem przy gospodarstwie. W początkach września zapukał do naszych drzwi sołtys, który przyszedł już wtedy z Niemcem. Kazali mi się ubierać i jechać do Sandomierza. Mój ojciec chciał jechać ze mną, ale Niemiec powiedział, że tylko „jung” ma jechać. Jechaliśmy w kierunku Sandomierza, ale nie zajechaliśmy dalej, bo Rosja///////////////////////////////////////////////////////////////

I WTEDY JESZCZE MOGIŁA NIE BYŁA DZIELNICĄ KRAKOWA, TYLKO SAMODZIELNĄ PODKRAKOWSKĄ WSIĄ. PATRZĄC DZISIAJ NA TO, CO NAS OTACZA, TRUDNO SOBIE WYOBRAZIĆ, JAK TO MIEJSCE WYGLĄDAŁO PRZED TAK SZEROKO POSUNIĘTĄ INDUSTRIALIZACJĄ. Przed wojną wieś liczyła około trzystu gospodarstw. Aż trudno sobie wyobrazić, jak wtedy wyglądały Błonia mogilskie, największe błonia w Krakowie, tak dzisiaj zniszczone! To było miejsce dla wypasu prawie trzystu krów, setki koni, a gęsi nie dało się zliczyć! Wieś Mogiła była w gruncie rzeczy samowystarczalna – były tutaj dwa sklepy, masarnia, gwoździarnia, młyn. Życie toczyło się jak na najprawdziwszej wsi. Myśmy mieli trzy krowy, dwa konie i dużo gęsi, oj, babcia miała ich bardzo dużo. Jak byłem większym chłopcem, miałem już swoje obowiązki – i tak, na przykład, przed wyjściem do szkoły musiałem wygonić gęsi na podwórko. Wcześniej, jako sześcioletni chłopak, pomagałem cioci w wypasie krów, a potem nawet już sam chodziłem na wypas. W ten sposób pomagałem w gospodarstwie, bo takie były zasady wychowania. Ale wcześniej, jako kilkulatek, chodziłem do ochronki, bo w Mogile i taka się znajdowała. Pewnego dnia stałem rano przed bramą domu i widziałem, jak siostra zakonna wraca z kościoła z porannej mszy. Nie miałem nawet chłopięcego ubranka, byłem ubrany w taką długą sukienkę do kostek, miałem nie więcej niż dwa lata. Zakonnica podeszła do mnie, zapytała, jak się nazywam, i powiedziała: „Idź do mamy i powiedz, żeby cię ubrała i przyprowadziła”. Powtórzyłem mamie słowa zakonnicy, a mama wypytała sąsiadów, czy faktycznie we wsi działa taka ochronka. Uszyto mi

MIASTA DO ZAGOSPODAROWYWANIA POD NIEZBYT PRZYCHYLNE PRZYRODZIE INWESTYCJE…

spodnie i tym sposobem stałem się podopiecznym ochronki. I chodziłem tam aż do rozpoczęcia nauki w szkole.

///////////////////////////////////////////////////////////////

nie weszli do Polski z drugiej strony i stanęli na granicy Bugu. Nie mieli co z nami zrobić, więc kazali mi, całe szczęście, wracać do domu, do którego zajechałem już z końcem września. Nie mieliśmy już koni, bo Niemcy je zabrali – potrzebne im były do transportu – a w polu trzeba było robić. I tak się pracowało, własnymi rękami. Strach przed wojną był, ale życie toczyło się dalej. Ludzie sobie nawzajem pomagali, nawet dwóch Żydów się w Mogile ukrywało, którzy dzięki temu przetrwali wojnę. A ja też wtedy zacząłem grać na akordeonie, a właściwie czeskiej heligonce guzikowej, kupiłem ją od kolegi. Z początku grałem na niej dla przyjemności, ale potem chodziliśmy z czapką, a później zaczęliśmy grać i po weselach. I tak ta harmonia dała utrzymanie w najtrudniejszym czasie, bo po wojnie ciężko było o pracę.

///////////////////////////////////////////////////////////////

A MOGIŁA ZACHOWAŁA TEN KLIMAT?

tak blisko wsi. Ale z czasem zaczęto to traktować jako normalność, mało tego – z racji kiepskiej, powojennej sytuacji, która wiązała się z brakiem dobrobytu na terenie wsi, Huta stanowiła swego rodzaju dobrodziejstwo dla mieszkańców Mogiły i innych okolicznych wsi. Tu przynajmniej była praca. W pierwszym okresie po wojnie pracowałem przy budowie ulicy Bulwarowej, od Mogiły aż do Bieńczyc, a potem, w czerwcu 1956 roku, zacząłem pracować w Hucie im. Lenina. Początkowo pracowałem przy klinowaniu wagonów, potem przy sortowaniu blachy przy agregacie nr 3, żeby w końcu zrobić kurs na suwnicowego.

Na pewno jest inaczej niż dawniej, bo wszystko się zmienia, rozwija, idzie do przodu. Ale została zachowana ta ludowość, tradycja, która stara się być pielęgnowana i przekazywana z pokolenia na pokolenie. Nie będzie tak samo jak parędziesiąt lat temu, ale widać, że dawne podkrakowskie wsie dbają jednak o zachowanie własnej tożsamości. Ta miłość do małej ojczyzny

///////////////////////////////////////////////////////////////

jest bardzo ważna. Bez tego ciężko kochać tę większą. Mogiła nigdy już nie będzie taka sama, ale ważne, żeby ludzie pamiętali o tym, jak było, i żeby tę pamięć starali się pielęgnować. Tekst: Anna Piwowarczyk Zdjęcia: Joanna Urbaniec, archiwum Franciszka Rosołka

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

KIEDY ZACZĄŁ PAN PRACĘ W HUCIE IM. LENINA, MOGIŁA BYŁA JUŻ CZĘŚCIĄ MIASTA KRAKOWA. MAŁO KTO JEDNAK WIE, ŻE WCZEŚNIEJ, PRZY POCZĄTKOWEJ FAZIE BUDOWY NOWEJ HUTY, POMAGAŁA LINIA KOLEJOWA, KTÓRA WTEDY JESZCZE BIEGŁA Z KRAKOWA DO… MOGIŁY. Oczywiście, początki budowy Nowej Huty nieodłącznie wiążą się z trasą kolejową Kraków-Mogiła. Materiały budowlane wwożono na stację w Mogile. Powyżej rampy była stacja, a obok wyładownia – i tutaj przyjeżdżały materiały potrzebne do budowy. Trasa kolejowa miała stacje w Mogile i w Czyżynach. Pamiętam, jak moja żona opowiadała, że jeździła tą trasą do szkoły znajdującej się przy ulicy Loretańskiej.

MOGIŁA – DAWNIEJ JAKO WIEŚ, POTEM JAKO DZIELNICA MIASTA – NIE POZOSTAŁA MIEJSCEM NIEDŁUGI CZAS PO WOJNIE, W 1949 OBOJĘTNYM WOBEC TOCZĄCEJ ROKU, ROZPOCZĘTO BUDOWĘ NOWEJ SIĘ HISTORII. ŚWIADCZYĆ MOŻE HUTY, RÓWNIEŻ NA TERENIE PÓL O TYM LICZBA WAŻNYCH MIEJSC, NALEŻĄCYCH DO MOGIŁY. JAKA KTÓRE WARTO TUTAJ ODWIEDZIĆ BYŁA REAKCJA MIESZKAŃCÓW WSI – OPACTWO CYSTERSÓW, KOŚCIÓŁ NA BUDOWĘ TAK WIELKIEGO ZAKŁADU ŚW. BARTŁOMIEJA, KOPIEC WANDY, PRZEMYSŁOWEGO W POBLIŻU ICH WILLA ROGOZIŃSKICH, BŁONIA MIEJSCA ZAMIESZKANIA? MOGILSKIE, KTÓRYCH ROZLEGŁY Na początku było wielkie zdziwienie TEREN JEST TAK SKWAPLIWIE i zaskoczenie, że taki twór powstaje WYKORZYSTYWANY PRZEZ WŁADZE

historia

4///

///5

LODOŁAMACZ///NR 42 [43] / 28 PAŹDZIERNIKA – 10 LISTOPADA 2013

Jesień w bibliotece

ługie wieczory i jesienna aura sprzyjają odwiedzaniu bibliotek. Warto zaglądać do nowohuckich oddziałów, zwłaszcza że ich oferta wykracza poza tradycyjne wypożyczanie książek. Rozwija się współpraca Nowohuckiej Biblioteki Publicznej z firmą Funmedia. Dzięki temu placówki mogą bezpłatnie udostępniać platformę e-learningową do nauki języka angielskiego. Kurs przeznaczony jest dla uczniów, studentów i osób dorosłych. Każdy może uczyć się w dowolnym czasie i w dowolnym rytmie. Kurs składa się z czterech poziomów zaawansowania. Ze szczegółami kursu zapoznać się

/ / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Uczniowie ograli nauczycieli

większości szkół Dzień Nauczyciela wygląda podobnie: akademie, apele, przedstawienia. W „Poligrafiku” na osiedlu Tysiąclecia wolą pograć w piłkę. To wieloletnia szkolna tradycja. W zeszłym roku górą byli uczniowie. Tym razem nauczyciele zapowiadali odwet. Bez powodzenia. Uczniowie, mając w pamięci wszystkie niezapowiedziane kartkówki, zaaplikowali pedagogom jedenaście bramek.

Ofensywa nauczyciele spisała się ledwie dostatecznie, strzelając trzy gole. Zwycięzcy otrzymali puchar, a widowisku towarzyszyła oprawa rodem z ligowych stadionów: flagi i transparenty. Okazja do rewanżu będzie w mikołajkowym starciu na hali. Uczniowie zagrają z nauczycielami w kosza. Rok temu górowali ci drudzy. Kto wypadnie celująco tym razem – dowiemy się w grudniu. (TP)

Teatralne dzieje istorię naszej dzielnicy z perspektywy desek teatralnych pokaże muzeum na osiedlu Słonecznym. Do kwietnia oglądać tam możemy wystawę zatytułowaną „Teatr w Nowej Hucie”. Historia obejmuje teatralne sceny już od samego początku: od pierwszych, amatorskich działań z lat 50., przez kilkudziesięcioletni dorobek Teatru Ludowego, aż po czasy współczesne i aktywność Łaźni Nowej. Przywołane będą zapomniane dziś sceny, takie jak Młoda Gwardia czy Nurt. Bardzo

Autorami obrazów są podopieczni Stowarzyszenia „Nowa”. To organizacja pomagająca niepełnosprawnym w prawidłowym funkcjonowaniu i odkrywaniu ich talentów, organizująca m.in. Warsztaty Czasu Wolnego. Spotkania odbywają się w każdą sobotę o godzinie 11 w Internacie Zespołu Szkół Elektrycznych nr 2 w Krakowie (os. Szkolne 17). Więcej informacji na temat działalności instytucji można znaleźć na stronie www.stowarzyszenienowa.org. (TP)

/ / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// //////////////////////////////////////

Spotkanie przeciwpowodziowe R

emont wałów wiślanych będzie tematem spotkania, na które zaprasza Rada Dzielnicy XIV. Poruszona zostanie kwestia istotnego dla Nowej Huty odcinka Wisły od Stopnia Dąbie po Most Wandy. Początek 28 października o godzinie 17. W spotkaniu w świetlicy przy ulicy na Załęczu 1a

wezmą udział: Ireneusz Raś (poseł na Sejm RP), Bogusław Borowski (dyrektor Małopolskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Krakowie) oraz przewodniczący Rady i Zarządu Dzielnicy XIV Czyżyny – Wojciech Krzysztonek. (TP)

Nowohucki Festiwal Sztuki to już postaci, które zaprezentujemy w kolej- Festiwalowi towarzyszyła prowadzohistoria. Przez trzy dni na kilkuset nych numerach. Swoje stoisko posiada- na przez profesora Jerzego Hausnera metrach kwadratowych Nowohuckie- ła także kawiarnia C-2 Południe Cafe, z Uniwersytetu Ekonomicznego debata go Centrum Kultury skumulowała się która serwowała pieczone pyszności „Sztuka i… rynek” oraz wernisaże, m.in. i najprawdziwszą oranżadę. Klimatu wystawa malarstwa Janiny Kraupe. sztuka w każdej możliwej odsłonie. Koncerty, wernisaże, targi i warsz- nadawał aromat potraw bliskowschod- O najmłodszych uczestników wydarzetaty przyciągnęły do NCK-u tysiące ar- nich serwowanych przez restaurację nia zadbała Kraina Zabawek ze swoim tystów, miłośników sztuki oraz zacie- „Hamsa” z Kazimierza. A od strony Łąk kącikiem animatora. Wszyscy uczestkawionych wydarzeniem nowohucian. Nowohuckich odsłonięto potężny czar- nicy są zgodni: taki festiwal jest Nowej Swoje prace prezentowały dobrze znane no-biały mural, wykonany według pro- Hucie potrzebny. Czy wpisze się na staCzytelnikom „Lodołamacza” Agniesz- jektu absolwentki ASP Aleksandry To- łe w krakowski cykl kulturalnych wyka Gaj, Dominika Gęborek czy firma borowicz. Waldemar Rudyk zmierzył darzeń? To dopiero będzie sztuka! Unicut. Ale festiwal był dla nas okazją się z materiałem, czasem i przestrze(TP) do poszukiwania nowych, ciekawych nią w projekcie „Obiekty sprężone”. Zdjęcia: Marcin Kądziołka

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

/////////////////////////////////////////////////////////////////////// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Balo(nowa) grafika o 8 listopada w Gmachu Głównym Muzeum Lotnictwa Polskiego oglądać można prace plastyczne, poświęcone lotom balonowym. Ekspozycja „Niesiony wiatrem” skoncentrowana jest wokół lotu balonem: symbolizuje wzbicie się ponad własne ograniczenia i spojrzenie na problemy z innej perspektywy. To właśnie pokazały prace dzieci, młodzieży i dorosłych, w tym także osób niepełnosprawnych.

Taki weekend to sztuka!

istotny będzie na wystawie kontekst społeczny: znaczenie teatru dla lokalnych mieszkańców – i vice versa: zaangażowanie i udział mieszkańców Nowej Huty w teatralnej twórczości. Ekspozycję na osiedlu Słonecznym 16 oglądać można do 6 kwietnia przyszłego roku. Bilety normalne kosztują 5 zł, ulgowe 4 zł, a rodzinne 10 zł. Bilet upoważnia do odwiedzenia także drugiej części wystawy – w Kamienicy Hipolitów na placu Mariackim 3. (TP)

/ / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// //////////////////////////////////////

można w bibliotekach objętych programem na osiedlach: Stalowym, Kościuszkowskim, Zgody i Na Stoku. Poza ofertą edukacyjną NhBP przygotowała coś dla miłośników ilustracji. W bibliotece na osiedlu Stalowym 12 można oglądać wystawę zatytułowaną „Magiczny świat ilustracji Jana Marcina Szancera”. Autor jest twórcą obrazów do ponad 150 książek. Na wystawę składają się ilustracje z książek dla dzieci i dorosłych, projekty kostiumów i dekoracji oraz fakty z życia ilustratora. Wystawa potrwa do 18 listopada. (TP)

/////////////////////////////////////////////////////////////////////// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

LODOŁAMACZ///BEZPŁATNY DWUTYGODNIK NOWEJ HUTY

Woofpaq, czyli wataha

/////////////////////////////////////////////////////////////////////// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Kombatanci na Ukrainie

okazji Międzynarodowego Dnia Po- – członek krakowskiego koła SKMP koju na Ukrainie z inicjatywy Char- ONZ orzaz mgr Ewa Dziekan – Dyrekkowskiej Obwodowej Organizacji Po- tor Zespołu Szkół Ogólnokształcących zarządowej Narodów Zjednoczonych nr 14 w Krakowie. W Charkowie i obwodzie charkoww dniach 20-21 października 2013 roku odbyło się międzynarodowe spotkanie skim zamieszkuje obecnie około 2000 kombatantów, uczestników operacji byłych uczestników misji pokojowych poza granicami kraju swoich państw pod auspicjami ONZ. Od 2001 roku w ramach misji pokojowych, humani- funkcjonuje tam organizacja skupiająca młodych zwolenników działalności tarnych i stabilizacyjnych. W spotkaniu uczestników misji tzw. mirotworców, kultywująca pamięć pokojowych z Polski reprezentowali: o uczestnikach misji zagranicznych. płk rez. Edward Potocki, Józef Mołoń Tekst: A. Gromala-Słowik

aktualności

listopada pojawi się płyta „Psiakrew” projektu Grem & the Woofpaq, tworzącego muzykę z pogranicza gratunków reggae, ragga i rap. W projekcie udział biorą cztery osoby: nowohucki tekściarz/wokalista Grem, gitarzysta/ producent Clean-Tone Factory, DJ/ producent Szyman Selecta i DJ Cichy. Każdy z nich ma spore doświadczenie muzyczne. Grem związany jest z takimi ekipami jak G3R, Cumulus Soundsystem czy Shoom, już wcześniej współpracował też z każdym z pozostałych trzech muzyków. Clean-Tone tworzy różnorodną muzykę – od alternatywnego rocka, przez trip hop, aż po lounge – ale przygrywał też z kilkoma krakowskimi raperami. Z kolei Szyman i Cichy, jako DJ-e, mają na koncie dziesiątki imprez i koncertów zagranych w całej Polsce. I nie tylko – w sierpniu Grem & the Woofpaq wystąpili na słowackim festiwalu muzyki reggae Uprising. To właśnie w związku z tym występem artyści

nawiązali współpracę – w zamyśle jednorazową, ale po festiwalu zdecydowali, że formuła się sprawdza i warto projekt ciągnąć dalej. — Mamy wiele fajnych pomysłów na najbliższą przyszłość, ale na razie skupiamy się na tym albumie: jego przygotowaniu, promocji, koncercie premierowym – mówi Grem. – To sporo roboty. Dlatego póki co staramy się nie rozmawiać nawet we własnym gronie o tych kolejnych pomysłach, żeby się nie rozpraszać. Ale zaraz po premierze robimy naradę i przystępujemy do dalszych manewrów. Mamy nadzieję, że uda nam się zaskoczyć słuchaczy paroma rzeczami. A „Psiakrew” ma nam otworzyć pewne możliwości… Album będzie się składać z dwóch części: mixtape’u z odświeżonymi wersjami kawałków granych przez Grema od jakiegoś czasu na koncertach i epki z jego premierowymi utworami. Na obu częściach duży udział ma reszta ekipy.

Poza tym na płycie pojawi się tylko paru gościnnych producentów, którzy wsparli projekt od strony muzycznej. Nie będzie na niej natomiast żadnych gości, bo jak mówi Grem: — Zawsze działałem w ekipach, gdzie wokalnie udzielało się więcej osób. Kompromisy trochę blokują, dlatego od dawna planowałem nagranie czegoś solo. Parę razy zabierałem się już za skompletowanie własnego albumu, ale ponieważ stale brałem udział w tych innych projektach, brakowało mi czasu, żeby skupić się na czymś, na co wszystkie zwrotki musiałbym napisać sam. Tytuł płyty, „Psiakrew” pochodzi od jednego z kawałków Grema, który gra na każdym koncercie. – Patent polega na tym, żeby namówić jak największą część publiczności do wykrzyczenia tego słowa w odpowiednim miejscu refrenu. To zabawne słyszeć tłum ludzi krzyczących „psiakrew!”, bo na co dzień chyba nikt nie używa

tego sformułowania. Poza mną, rzecz jasna – wyjaśnia Grem. Co w takim razie z nazwą Woofpaq? — Wyraz „woof” to angielska onomatopeja oznaczająca szczekanie. To słowo brzmi też jak angielskie „wolf”, czyli wilk, a „wolfpack” to wataha – wyjaśnia Grem. — Czyli wszystko zostaje w rodzinie psowatych. Jestem fanem zwierząt. Na szczęście nie miałem problemów z przekonaniem chłopaków do tej nazwy – dodaje. (WL)

//////////////////////////////////////////////////////////// PREMIERA PŁYTY „PSIAKREW”///////////// ODBĘDZIE SIĘ 9 LISTOPADA ///////////////// W KLUBIE „ALCHEMIA” PODCZAS ///////// KONCERTU, NA KTÓRYM WYSTĄPI /////// RÓWNIEŻ ANGIELSKI WOKALISTA ///////// REGGAE DEADLY HUNTA ORAZ ///////////// LOKALNI WYKONAWCY BUA ///////////////// I GĘBOFONIZM, A TAKŻE ////////////////////// WROCŁAWSKA EKIPA /////////////////////////// SALUT! SOUNDSYSTEM. ///////////////////////

aktualności

6///

///7

LODOŁAMACZ///NR 42 [43] / 28 PAŹDZIERNIKA – 10 LISTOPADA 2013

co dopiero stalinowska spuścizna… Podpalacze świata z UPR, apostołowie moralnej rewolucji z ZChN, pogromcy czerwonego plugastwa z KPN dla których rok 1989 był rokiem zerowym jednym głosem wołali o dobicie truchła socrealizmu. Głoszono potrzebę wysadzenia PKiN, zrównania z ziemią całych kwartałów Nowej Huty (pojawiały się głosy by operacji tej dokonać razem z jej mieszkańcami). Podjęto próby przypudrowania nieco żywych trupów „sowieckiej dominacji”, by zaczęły choć trochę przypominać istoty żywe. Obkładano je grubą warstwą styropianu i pstrzono kolorową farbą. Im pstrokaciej tym lepiej, w końcu to właśnie wtedy na wielkomiejskich osiedlach wybuchła epidemia „pastelozy”.

Stalin jako dzieło sztuki, czyli niech żyje modernizm socjalistyczny

PLOTKI O ZAWIESZENIU NA CZAS NIEOKREŚLONY REANIMACJI MUZEUM PRL W KINIE ŚWIATOWID I PRZEKSZTAŁCENIU GO W „GRACIARNIĘ” OKAZAŁY SIĘ PRZESADZONE. MUZEUM POWSTANIE, MIEJMY NADZIEJĘ, ŻE I BRYŁA OCALEJE, WBREW PRAGNIENIOM CHCĄCYCH BY ZABYTKI ARCHITEKTURY SOCREALISTYCZNEJ LEGŁY W GRUZACH HISTORII.

/ / / / / / / / / //////////////////////////////////////////////////////

ocrealizm miał w Polsce pecha. Jako państwowa doktryna architektoniczna przetrwał niecałe siedem lat, oddając pola modernizmowi, który w swoich początkach zwalczał z wielką zajadłością. Nim Słońce Narodów (jeden z licznych przydomków Stalina z czasu kultu jednostki) ostygło na dobre architekci, którzy socjalistyczną treść uwieczniali na gzymsach i fasadach zaczęli odwracać się od niej z grymasem niesmaku, twierdząc, ze wszystko to zbyt monumentalne i niefunkcjonalne. Pierwszy głos otwartej krytyki socrealizmu dało się usłyszeć podczas Krajowej Narady Architektów już w kwietniu 1953 roku. Gdy wraz z Odwilżą krajobraz Polski zaczął się przeobrażać zgodnie z ideami modernistów pokroju Le Corbusiera i Gropiusa, soc-arch była już tylko wspomnieniem wielkiej miłości, jaką Polaków darzył towarzysz Stalin.

prl

ata 70. XX wieku to czas hulającego wszędzie modernizmu w jego najsurowszej, brutalistycznej odsłonie. Zapał Edwarda Gierka do oddawania co roku milionów mieszkań rocznie spowodował, że Polskie miasta zostały po horyzont zasłonięte wielką płytą

///////////////////////////////////////////////////////////////

(niewiele osób wie, że to właśnie w Nowej Hucie powstał pierwszy w Polsce blok w technologii prefabrykatu). Ciekawostką jest fakt, iż prawdopodobnie ostatni socarchiczny budynek stanął dopiero w 1974 roku. Odsłonięty (a jakże) 1 maja Pomnik Czynu Rewolucyjnego w Rzeszowie jest do ostatniego pręta zbrojeniowego przesycony z jednej strony socjalistyczną treścią – chłop, robotnik i radziecki żołnierz, z drugiej zaś realistyczna formą – Nike dzierżąca łopoczący na wietrze sztandar rewolucji.

ransformacja to kiepski czas dla architektury realizmu socjalistycznego. W początkach lat 90. wszystko co choć w minimalnym stopniu kojarzyć się mogło z PRL-em było podejrzane,

LODOŁAMACZ///BEZPŁATNY DWUTYGODNIK NOWEJ HUTY

INTERAKTYWNA OPOWIEŚĆ O PRL-U

NA POCZĄTKU TEGO ROKU NA ŁAMACH „LODOŁAMACZA” ZASTANAWIALIŚMY SIĘ, CO DALEJ Z MUZEUM PRL-U. JAK SPRAWA PRZEDSTAWIA SIĘ Z DZISIEJSZEJ PERSPEKTYWY? ROZMAWIAMY O TYM Z MAGDALENĄ SROKĄ, ZASTĘPCĄ PREZYDENTA MIASTA KRAKOWA DS. KULTURY I PROMOCJI MIASTA. Sama nazwa placówki, podobnie jak projekt aranżacji wystawy stałej, będzie wypracowana w ramach konkursu albo powstanie już na dalszym etapie prac scenariuszowych. Na razie – zresztą zgodnie z ustawą – dopóki nie zakończy się etap przygotowawczy, ta instytucja jest „w organizacji”.

Lata dwutysięczne to nowe rozdanie w stosunkach państwo-socrealizm. Wyrosło pokolenie, które w monumentalnych budowlach dostrzegało coś więcej niż tylko dialektykę współczesności i wstydliwej przeszłości, nieobarczone polityką historyczną zbudowało na nowo narrację o współczesnej architekturze, zaczęło mówić wręcz o PEREŁKACH SOCREALIZMU.

ILE MNIEJ WIĘCEJ MOŻE POTRWAĆ „ORGANIZACJA” TAKIEGO MUZEUM?

// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

///////////////////////////////////////////////////////////////

// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Dziś nikomu nie przychodzi na myśl pomysł burzenia czegokolwiek. Wręcz przeciwnie, pojawiają się głosy o szczególnej trosce władz o zabytki naszej trudnej historii. Paradoksalnie trend ten najlepiej widoczny jest w Rzeszowie, w którym z pietyzmem odremontowano dawny dom kultury WSK, czy wyjątkowo okazały gmach Urzędu Wojewódzkiego.

óki co w Nowej Hucie rewitalizacja zabytków architektury socjalistycznej idzie wolno i nie zawsze kończy się szczęśliwie, czego najlepszym przykładem jest dawne Kino Świt, w którym co prawda zadbano o tynki, żyrandole i boazerie, jednak umiejscowienie w jego murach samoobsługowca brytyjskiej sieci jest par excellence skandalem. Także niektóre wspólnoty decydują się pójść po linii najmniejszego oporu (i kosztów) decydując się na styropian i pastel. Pozostaje nadzieja, że Teatr Ludowy, centrum administracyjne kombinatu i Kino Światowid pozostaną nowoczesne w treści i socjalistyczne w formie. Tekst: Jakub Kusy

W PIERWSZYCH DNIACH STYCZNIA BIEŻĄCEGO ROKU WŁADZĘ NAD INSTYTUCJĄ PRZEJĘŁA GMINA MIASTA KRAKÓW. ZAKOŃCZYŁ SIĘ OKRES ISTNIENIA KRAKOWSKIEGO ODDZIAŁU MUZEUM HISTORII POLSKI W WARSZAWIE, A ZACZĄŁ PROJEKT O NAZWIE MUZEUM PRL-U (W ORGANIZACJI). DO KOŃCA ROKU POZOSTAŁY DWA MIESIĄCE – CZY RUSZYŁY JAKIEKOLWIEK DZIAŁANIA MOGĄCE POZWOLIĆ NA POZBYCIE SIĘ DRUGIEGO CZŁONU W NAZWIE PROJEKTU? My akurat nie będziemy się spieszyć, jeżeli chodzi o usunięcie drugiej części nazwy tworzącej się placówki, z tego względu, że od samego początku jedną z przeszkód do procedowania jest właśnie sama nazwa, jaką będzie nosić to muzeum. Już samo to pokazuje, jak potrzebna jest taka instytucja kultury, zajmująca się właśnie okresem PRL-u. Epoka Polski Ludowej jest ciągle żywa w naszej świadomości, ale też nadal pociąga za sobą różnego rodzaju reperkusje historyczne czy polityczne, nie ma zgodności co do tego, jaki ten PRL był. Kontrowersje dookoła nazwy muzeum wiążą się m.in. z tym, żeby nie odbierać powstającej placówki jako próby gloryfikacji systemu, którego ona ma dotyczyć. Dlatego jej obecna nazwa, na którą umówiliśmy się ze środowiskami Nowej Huty, a także z przedstawicielami Rady Miasta Krakowa, jest nazwą – podobnie jak instytucja – „w organizacji”.

Nie jest to szybki proces. Nasze najmłodsze krakowskie muzeum – MOCAK, czyli Muzeum Sztuki Współczesnej – było w organizacji parę lat. To jest naturalny proces i trudno go przyspieszyć. Dobrą informacją jest natomiast fakt, iż podpisano umowę o współprowadzeniu tej instytucji z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Umowa została zawarta na okres 5 lat, zatem ten największy i najważniejszy krok, jakim było znalezienie partnera finansującego remont budynku i realizację ekspozycji stałej, jest już za nami. Jesteśmy finansowo zabezpieczeni i teraz możemy rozpocząć prace nad przygotowaniem scenariusza wystawy stałej, co prowadzi nas w stronę jej otwarcia. . Szacuje się, że koszty przedsięwzięcia wyniosą ponad 20 mln złotych, chociaż kwota nie zostanie potwierdzona, dopóki nie ogłosi się konkursu i dopóki nie zostanie on rozstrzygnięty. Przełomowym rokiem będzie 2014 – wtedy powinniśmy zamknąć koncepcję scenariusza, a także harmonogram prac i realizacji. Oficjalnie swoją działalność Muzeum rozpoczęło 10 października.

PODPISANIE UMOWY Z MINISTERSTWEM JEST DUŻYM ODCIĄŻENIEM DLA BUDŻETU MIASTA KRAKOWA? Tak, ale nie możemy zapominać, że oprócz kwestii finansowych, które są w obecnych czasach niezwykle ważne, najważniejszą rzeczą jest usankcjonowanie faktu, że ma to być muzeum ogólnopolskie. Placówka ma się koncentrować na całej epoce PRL-u, ma prowadzić narrację wielopłaszczyznową i wielowątkową – pokazywać aspekty nie tylko historyczne i polityczne, ale także społeczne, obyczajowe, kulturalne, ma mówić o tym wszystkim, co stanowiło najbardziej

wyrazistą tkankę tej epoki. Państwowy charakter tej instytucji ma ogromne znaczenie finansowe, prestiżowe – i jest to również niezwykle ważne, jeżeli wziąć pod uwagę przyszłą rolę i funkcję tego muzeum. To daje do myślenia, jak opowiedzieć historię i jaką narrację placówki trzeba stworzyć, bo musi być ona skierowana do całej Polski, nie tylko do Nowej Huty czy Krakowa.

CHYBA NAJWIĘKSZYM PROBLEMEM W DOTYCHCZASOWEJ DZIAŁALNOŚCI PLACÓWKI JEST ODPOWIEDNIA KONCEPCJA MUZEUM. POMYSŁÓW BYŁO JUŻ NAPRAWDĘ WIELE. Ale dotychczasowe propozycje miały właśnie tę słabość, że były tylko i wyłącznie propozycjami. Najpierw ponad 10 lat temu powstała Fundacja „Socland” z inicjatywy m.in. Andrzeja Wajdy i Krystyny Zachwatowicz, która na terenach przy kombinacie przygotowała wystawę poświęconą Polsce Ludowej, i to był pierwszy impuls skłaniający do mówienia o miejscu, które w całości opowiadałoby historię PRL-u, póki jest ona jeszcze świeża i można spróbować opowiedzieć ją w sposób niezakłamany. Sprawa już wtedy dotyczyła Krakowa lub Warszawy, ale ucichła. Jakiś czas później nadzieją na przywrócenie dyskusji o muzeum było zakupienie przez miasto Kraków od spółki Apollo Film samego budynku dawnego kina „Światowid”. Wrócono wtedy wrócono do rozmów, ale pojawiły się inne propozycje na zagospodarowanie budynku – począwszy od siedziby teatru lub orkiestry TVP, poprzez Muzeum Nowej Huty, skończywszy na stworzeniu Centrum Informacji Turystycznej. Ale główny cel był jednoznaczny – stworzenie tam Muzeum PRL-u. Dlatego w części wydzierżawiono ten budynek Muzeum Historii Polski, które miało się podjąć zadania stworzenia tam właśnie takiej placówki. Nie udało się, dlatego wrócono do pierwotnej koncepcji, żeby to Kraków był liderem tego projektu.

SKIEROWAĆ NA DALSZY PLAN. SWEGO CZASU POJAWIŁ SIĘ POMYSŁ PROJEKTU O NAZWIE „LABORATORIUM UTOPII”. JAKA JEST KONCEPCJA NA SCENARIUSZ DLA PLACÓWKI? Chcemy działać merytorycznie. Najważniejszą rzeczą w chwili obecnej jest zespół scenariuszowy, przygotowanie przez niego koncepcji, powołanie rady muzeum. Rada musi być wielowątkowa, mieć przedstawicieli różnych spojrzeń i różnych środowisk. Chcemy stworzyć interdyscyplinarny zespół, nie tylko historyków, ale także socjologów, historyków sztuki, antropologów. Trzeba w wyraźny sposób pokazać zarówno totalitaryzm tego systemu, jego zbrodnie i wynaturzenia, jak i ludzi, ich indywidualne osiągnięcia, niebywały rozkwit literatury, teatru i filmu polskiego, naukowe osiągnięcia, rolę Kościoła. Wątków jest bardzo dużo, dlatego wymyślenie odpowiedniego scenariusza dla takiej placówki jest bardzo trudnym zadaniem. Założeniem podstawowym jest stworzenie multidyscyplinarnej, interaktywnej, narracyjnej opowieści o epoce PRL-u. Najważniejszą rzeczą jest stworzenie ekspozycji stałej, która będzie zawierała w sobie wszystkie wątki dotyczące lat 1945-89.

KRAKÓW BĘDZIE MIAŁ KOLEJNE WAŻNE MUZEUM, A DLA DZIELNICY MOŻE BYĆ TO ŚWIETNA WIZYTÓWKA. Wyróżnikiem Krakowa jest duża sprawność organizacyjna w tworzeniu nowych instytucji kultury o bardzo znaczącym poziomie. Wystarczy spojrzeć na Podziemny Rynek czy Fabrykę Schindlera, które są świetnie wymyślone i równie świetnie działają. W przeciągu ostatnich dwóch lat stworzyliśmy nowoczesne placówki muzealne, które mają bardzo dużą frekwencję i cieszą się dużym powodzeniem. Nowa Huta jest bardzo ważnym miejscem dla Krakowa i ma coraz bardziej istotną funkcję promocyjną dla miasta. Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem i uda nam się muzeum otworzyć, w programie każdego turysty będzie to kolejny punkt, dla którego warto przyjechać odwiedzić dzielnicę.

Tekst: Anna Piwowarczyk Grafiki: Agnieszka Łukaszewska

///////////////////////////////////////////////////////////////

SPORY I KONTROWERSJE BUDZĄ TEŻ RÓŻNE OPINIE NA TEMAT SCENARIUSZA WYSTAWY MUZEUM. JEDNI BOJĄ SIĘ GLORYFIKACJI SYSTEMU, INNI Z KOLEI WOLELIBY WĄTKI MARTYROLOGICZNE

muzeum

8///

LODOŁAMACZ///NR 42 [43] / 28 PAŹDZIERNIKA – 10 LISTOPADA 2013

Żeby wygrać, trzeba GRAĆ!

//// // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

„M

Dla muzyków Krakowskiej Młodej Filharmonii w Maastricht w Holandii, laureatkę Grand Prix Mięuzyka powinna zapalać płomień w sercu mężczyzny i napełniać łzami oczy kobiety” to wyróżnienie w pierwszym etapie konkursu nie dzynarodowego Konkursu „Gianluca Campochiaro” w Katanii na Sycylii, a także stypendystkę Ministra mawiał Ludwig van Beethoven. Słuchając było zaskoczeniem. — Fakt, że się dostaliśmy, nie był dla nas jakimś Kultury i Dziedzictwa Narodowego w programie utworów w wykonaniu Krakowskiej Młodej Filharmonii – Orkiestry Zespołu Państwowych Szkół wielkim zdziwieniem – śmieje się Kinga Wszołek, „Młoda Polska 2013”. Na najlepszą orkiestrę można głosować do półMuzycznych im. M. Karłowicza w Krakowie, moż- która w orkiestrze gra na skrzypcach. – Nasza orkiena odnieść wrażenie, że te słowa wcale nie straciły stra jest na wysokim poziomie i wiedzieliśmy, że jest nocy z 15 na 16 listopada. Sytuacja ciągle się zmienia, choć Krakowska Młoda Filharmonia – Orkiestra Zena aktualności. Co więcej, wychowankowie i dyrek- duża szansa na udział w tym konkursie – dodaje. Spośród sześciu orkiestr biorących udział w kon- społu Państwowych Szkół Muzycznych im. M. Karcja szkoły dążą do rozpalenia emocji również wśród tych, którzy nie mieli okazji zetknąć się z muzyką kursie zostanie wyłonionych dwóch zwycięzców. Jed- łowicza w Krakowie nadal utrzymuje się w czołówce klasyczną. Swój repertuar propagują, biorąc udział ną orkiestrę wybierze jury konkursu, a druga, która i wychodzi na prowadzenie. By zachować miejsce w Ogólnopolskim Konkursie Orkiestr Szkolnych zyska największe uznanie internautów, otrzyma laur na podium i pokonać rywali, potrzebne są głosy, któSzkół Muzycznych II stopnia, w którym wychodzą publiczności. Nagrodą dla obu zwycięskich orkiestr re można oddawać nie tylko na oficjalnej stronie konbędzie zaproszenie na koncert w studiu koncerto- kursu – oksos.pl, ale i na Facebooku oraz na YouTuna prowadzenie! bie, a także na stronie szkoły – zpsmuz.pl. Zatem kto — Krakowska Młoda Filharmonia – Orkiestra wym im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie. — Podejmuje się wyzwanie i staje do walki po to, jeszcze nie zagłosował, niech zrobi to jak najprędzej, Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych im. M. Karłowicza w Krakowie od początku lat 80. jest jedną by wygrać. Bardzo byśmy chcieli zdobyć najwyższe a jeśli nadal nie jesteście przekonani, koniecznie wyz najlepszych orkiestr szkolnych w kraju. Nasi absol- miejsce, ale bez względu na to, jaki będzie wynik, słuchajcie choćby fragmentu mazura, który ma siłę wenci zasilają szeregi wielu europejskich i świato- dla mnie udział w tym konkursie to duża satysfak- perswazji większą niż tysiąc słów! wych orkiestr i zespołów, startują też w prawie w każ- cja. Myślę, że dla nas wszystkich jest ważnym wyTekst: Marzena Rogozik dym muzycznym programie telewizyjnym – mówi darzeniem integrującym naszą szkolną społeczność Zdjęcia: Joanna Urbaniec Witold Malinowski, dyrektor Zespołu Państwowych – mówi dyrektor. ///////////////////////// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / — Po udziale w tym konkursie nie oczekujemy słaSzkół Muzycznych im. M. Karłowicza w Krakowie. — To pokazuje, że w sercu Nowej Huty jest naprawdę wy. Zależy nam raczej na tym, by rozpropagować naszą wiele talentów, a nasza szkoła od lat inwestuje w ich muzykę i nasz repertuar wśród innych.– dodaje altowiolista Mateusz Doniec, który razem z Kingą w orrozwój – dodaje. Po jednym z takich występów zrodziła się idea kiestrze gra od 9 lat. — Na pewno wielbicieli muzyki konkursu orkiestr szkolnych. Akademia Filmu i Te- klasycznej jest więcej, niż się na ogół wydaje – dodaje. Dyrygentem i opiekunem Krakowskiej Młodej lewizji w porozumieniu z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego uruchomiła Ogólnopol- Filharmonii, której podstawowy skład liczy ok. 80 ski Konkurs Orkiestr Szkolnych Szkół Muzycznych osób w wieku od 13-19 lat, jest Tomasz Chmiel, któII stopnia, dając tym samym szansę na propagowa- ry prowadzi tę orkiestrę od lat. To on wybiera odponie Krakowskiej Młodej Filharmonii w całym kraju. wiedni repertuar, szkoli uczniów i czuwa nad efektem Do konkursu mogły zgłosić się szkoły z całej Polski, końcowym. To również on wybrał jeden z konkursowych utworów, mazur z opery „Straszny dwór”, który ale wyłoniono tylko najlepsze z nich. — Pierwszym etapem zgłoszenia do konkursu było jako bardzo energetyczny i żywy utwór od razu przyprzesłanie nagrań. Dyrygent orkiestry, pan Tomasz padł publiczności do gustu. Do wykonania jednego z najpiękniejszych wirChmiel wybrał najlepsze utwory w wykonaniu uczniów naszej szkoły. Spośród wszystkich zgłoszonych kandy- tuozowskich koncertów na skrzypce i orkiestrę, datur jury wybrało sześć. Cieszymy się, bo jesteśmy je- skomponowanego przez Piotra Czajkowskiego, Todyną orkiestrą reprezentującą całą Małopolskę – pod- masz Chmiel zaprosił również absolwentkę szkoły Joannę Malinowską, studentkę Konserwatorium kreśla dyrektor ZPSMuz. Witold Malinowski.

muzyka

///9

LODOŁAMACZ///BEZPŁATNY DWUTYGODNIK NOWEJ HUTY

POSTARZYĆ O KILKADZIESIĄT LAT, UPIĘKSZYĆ ALBO DLA ODMIANY OSZPECIĆ TWARZ? DLA MAGDY MONICZEWSKIEJ, PROFESJONALNEJ CHARAKTERYZATORKI I WIZAŻYSTKI TO ŻADEN PROBLEM. POMAGA LUDZIOM POKAZAĆ DRUGĄ TWARZ, ZAKŁADAĆ MASKI I ZMIENIAĆ SIĘ JAK KAMELEON. CHARAKTERYZATOR TO DZIŚ ZAWÓD JAK KAŻDY INNY, ALE KIEDY ZACZYNAŁAŚ, BYŁ RACZEJ MAŁO ZNANY. SKĄD TAKI POMYSŁ? W mojej rodzinie wiele osób wykazywało zdolności plastyczne. Mama i ciocia malowały i potrafiły zrobić coś z niczego. Ciocia dodatkowo szyła i tworzyła śliczną biżuterię. Ojciec i rodzeństwo również malowali obrazy. Malowałam w zasadzie od zawsze. Natomiast charakteryzacją zainteresowałam się, gdy kiedyś w gazecie przeczytałam artykuł o najdziwniejszych zawodach. To było, kiedy miałam 11 lat, więc zawód charakteryzatorki był wtedy mało popularny. Zaczęło się od projektów, przerabiania twarzy w gazetach, malowania twarzy koleżanek, farbowania włosów bibułą. Potem zaczęłam już coraz częściej malować osoby, którym mnie polecano. Za darmo, żeby się dobrze nauczyć zawodu. Gdy moje zainteresowania były już bardzo zaawansowane, zrobiłam kurs wizażu. Chciałam pójść do dobrej szkoły charakteryzacji, ale nie stać mnie było wtedy na taki wydatek.

BYŁAŚ SAMOUKIEM. SKĄD CZERPAŁAŚ INFORMACJE, NA CZYM BAZOWAŁAŚ, ZGŁĘBIAJĄC TAJNIKI CHARAKTERYZACJI? Nie miałam wyjścia, musiałam uczyć się sama ze źródeł, do których udało mi się dotrzeć. Przede wszystkim z książek i czasopism, bo nie miałam wtedy Internetu. Miałam 15 lat, gdy zaczęłam malować już na poważnie. Ale nadal marzyłam o profesjonalnej szkole. Dopiero 6 lat temu poszłam do Szkoły Charakteryzacji i Makijażu FAM w Krakowie. Dzięki szkole miałam praktyki w teatrze, operze i przy sesjach zdjęciowych. Na egzaminie zaliczeniowym spróbowałam postarzania, choć przyznam szczerze, że to było dla mnie wyzwanie, bo akurat na zajęciach z postarzania nie byłam. Całe szczęście efekt bardzo się spodobał i zdobyłam najwyższą ocenę.

TO BYŁA TWOJA NAJLEPSZA PRACA? TAKA, O KTÓREJ MOŻESZ POWIEDZIEĆ, ŻE JESTEŚ Z NIEJ DUMNA? Najbardziej dumna jestem z body paintingu połączonego z charakteryzacją, który wykonałam wraz z koleżanką na konkursie w Gryfinie. Zajęłyśmy wtedy I miejsce, choć wcale się tego nie spodziewałyśmy. Gdy jechałyśmy na ten konkurs, nie miałyśmy jeszcze pomysłu, więc to była improwizacja. Na poważnie zaczęłyśmy przygotowywać się dopiero w pociągu.

ALE NA CO DZIEŃ TAKICH SKOMPLIKOWANYCH CHARAKTERYZACJI NIE ROBISZ WIELE. NIE MA NA NIE ZAPOTRZEBOWANIA? W Polsce sztuka charakteryzacji jest niestety jeszcze słabo rozwinięta, nie ma zbyt wiele profesjonalnych kosmetyków i produktów, które są bardzo drogie. Wszystko dlatego, że u nas nie robi się filmów wysokobudżetowych. Moim marzeniem jest wyjechać na szkolenie do USA, gdzie mają nowoczesne metody i profesjonalne

Mistrzyni kamuflażu

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

kosmetyki. Chciałabym kiedyś robić takie charakteryzacje jak z „Władcy pierścieni” czy „Hobbita”.

DLATEGO NA RAZIE ZAJMUJESZ SIĘ MAKIJAŻEM NA BARDZIEJ PRZYZIEMNE OKAZJE: BANKIETY, ŚLUBY, SESJE ZDJĘCIOWE… Dokładnie. Robię makijaże ślubne, okazjonalne, fotograficzne, ale również make-up do filmów reklamowych lub programów telewizyjnych. Zajmuję się też body paintingiem oraz stylizacją fryzur. Największą frajdę sprawia mi zmienianie ludzkiej twarzy i ciała, metamorfoza, całkowita odmiana. Uwielbiam przemiany kobiet. Odkrywać ich piękno na nowo, wdzięk, seksapil, to, czego one same w sobie nie zauważają. Każda twarz jest dla mnie nową inspiracją. Obecnie robię cykl metamorfoz, których efekty będzie można zobaczyć na moim fanpage’u.

METAMORFOZIE PODDAJESZ ZWYCZAJNE KOBIETY, ALE NA CO DZIEŃ WSPÓŁPRACUJESZ RÓWNIEŻ Z GWIAZDAMI. Z KIM PRACUJE CI SIĘ LEPIEJ? Nigdy nie dzielę ludzi na lepszych i gorszych. Wszystkich traktuję tak samo. Dla mnie nie jest ważne, czy

maluję zwykłą kobietę na imprezę urodzinową czy znaną aktorkę do programu telewizyjnego. Ze znanych osób, które malowałam, ciepło wspominam m.in. Annę Dymną, Edytę Olszówkę, Agnieszkę Pilaszewską, Anię Maruszeczko, Marzenę Rogalską, siostry Radwańskie, Justynę Steczkowską, Danutę Grechutę, Roberta Makłowicza czy Zbigniewa Wodeckiego.

ZNAKIEM ROZPOZNAWCZYM TWOICH PRAC JEST UMIEJĘTNE PRZECHODZENIE KOLORÓW I NIESAMOWITA PRECYZJA. NAZYWAJĄ CIĘ MISTRZYNIĄ CIENIOWANIA. CO JESZCZE WYRÓŻNIA TWOJE MAKIJAŻE? Lubię operować kolorem i światłem. Uwielbiam dopracować każdy, nawet najmniejszy szczegół. Nie boję się malować, lubię poszaleć, ale ze smakiem i odpowiednią kompozycją. Muszę przyznać, że duży wpływ na moją estetykę i wyczucie koloru miała również Kasia Widmańska, z którą pracuję od wielu lat. Jest wspaniałym fotografikiem i stylistą. To ona nauczyła mnie operować światłem i zainspirowała do wielu szalonych pomysłów. Tekst: Marzena Rogozik Zdjęcie: Joanna Urbaniec

makijaż

10///

///11

LODOŁAMACZ///NR 42 [43] / 28 PAŹDZIERNIKA – 10 LISTOPADA 2013

Tanie grzebanie

//// // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

ZA CZYM KOLEJKA TA STOI? – CIŚNIE SIĘ NA USTA, GDY PATRZYMY NA DŁUGI SZNUR LUDZI TŁOCZĄCYCH SIĘ NA CHODNIKU. WĘDLINĘ RZUCILI, A MOŻE DAJĄ COŚ ZA DARMO? NIE, TO TYLKO NOWA DOSTAWA W OSIEDLOWYM CIUCHOLANDZIE! WALKA O BUTY SZMATEKSY, LUMPEKSY CZY – JAK BRZMI ZNACZNIE LEPIEJ – SECONDHANDY WZIĘŁY NOWĄ HUTĘ SZTURMEM. ISTNA INWAZJA SKLEPÓW Z ODZIEŻĄ UŻYWANĄ OPANOWAŁA OSIEDLA. UBRANIA Z „DRUGIEJ RĘKI” JESZCZE DO NIEDAWNA UZNAWANE BYŁY ZA SYMBOL BIEDOTY, TERAZ KRÓLUJĄ NA SALONACH!

moda

ani Dominika sprzedaje w „Ta- daleko od swojego koszyka, to inna niej Odzieży” na os. Niepodle- „chętna” potrafi jej te buty z koszyka głości, dokąd przychodzi mnó- podwędzić! – mówi pani Dominika. Nie ma się co dziwić, bo stawką stwo klientów, zarówno stałych, jak i nowych poszukiwaczy bywają naprawdę niezłe kąski. Klientprawdziwych skarbów. Tutaj „wykopki” ka tego sklepu, pani Ula z os. Kościusztrwają przez okrągły rok. Co ktoś wy- kowskiego wyhaczyła w nim niedawno buty LaCosta za jedyne 16 zł! grzebie, to jego. — Te buty to był chyba mój najlepszy — Na nowy towar, gdy ubrania mają najwyższe ceny, przychodzą na- zakup tutaj. Byłam w nich już na wakawet największe „damy”, takie, które cjach i są bardzo wygodne. Raz udało mi szukają perełek. A na przecenę, to wi- się też kupić na przecenie -50% świetną dać, że już bardziej niezamożne klient- sukienkę za 5,50 zł. Wiele osób pyta mnie, gdzie kupiłam takie fajne ciuchy. ki – mówi pani Dominika. Nigdy tego nie ukrywałam, bo i po co? Nie ma się czego wstydzić. Mówię o tym otwarcie – zwierza się pani Ula. Towarzysząca jej koleżanka, pani Tłum forsuje drzwi, wpycha się do środka i rzuca na wielkie boksy lub wtacza Bożena z os. Albertyńskiego lubi zakumiędzy wieszaki. Za moment połowa py w secondhandzie, bo w nim może ciuchów leży już na podłodze. Wytraw- znaleźć nie tylko tanie, ale przede nym szperaczom nie potrzeba wiele wszystkim dobre gatunkowo ubrania. — Tutaj są naprawdę porządne ciuczasu. Jeden rzut oka i już wiedzą, czy gra jest warta świeczki. Nie oglądają, chy często więc tu zaglądam. Chociaż nie nie sprawdzają rozmiaru. Na to przyj- lubię przychodzić na nową dostawę zaraz dzie czas w przymierzalni. Z pękatym z rana. Nie lubię tego tłoku, rzucania się koszykiem spędzają bitą godzinę na se- na siebie, wydzierania ubrań, a przed lekcji swoich łupów. Czasami wchodzą wszystkim kilkugodzinnego nieraz stapo dwie osoby. Jeśli nie pasuje na jedną, nia pod drzwiami. Idę, kiedy mam ochoto może koleżanka skorzysta, ewentual- tę, bo na zakupy po prostu trzeba mieć nie sprezentuje się siostrze albo wysta- wenę i dobry dzień – mówi pani Bożena. W ciucholandach panuje zupełnie wi na portalu ogłoszeniowym. — O buty u nas, proszę panią, to się inna atmosfera niż w dużych galeriach toczy regularnie walka. Czasem to jak handlowych. W drogich sklepach wszyjakaś nieuważna klientka odejdzie za scy są poważni, sprzedawczynie nie

LODOŁAMACZ///BEZPŁATNY DWUTYGODNIK NOWEJ HUTY

zwracają uwagi na klientów, nikt nie inicjuje rozmowy. W sklepach z tanią odzieżą co chwilę słychać wybuchy entuzjazmu, żarty i szczery śmiech klientek albo sprzedawczyń.

TANIA FABRYKA MAŁEGO SMYKA

W sklepie z tanią odzieżą na os. Wysokim wśród tłumu wyróżnia się ładna i gustownie ubrana blondynka. Młodziutka mama szpera między wieszakami, a tuż obok niej w wózku siedzi jej 2-letni synek. — Myślę, że tak jak większość szukam w secondhandach prawdziwych okazji, oryginalnych i nietypowych ubrań. Czasami trafiają się świetne ciuchy, które można jeszcze przerobić, coś w nich zmienić – mówi pani Kasia. — Często kupuję też ubranka dla dziecka, bo synek szybko z tego wyrasta, a tutaj mogę kupić niezniszczone, nieraz nawet nowe, a przede wszystkim tanie i ładne ciuszki. Podobnie robią zresztą moi znajomi, dla których zakupy w ciucholandach to normalna rzecz – dodaje. Powszechnie wiadomo, że na ubranka dla dzieci można wydać fortunę, dlatego po co przepłacać, skoro można zaoszczędzone w ten sposób złotówki przeznaczyć na nowy rowerek albo parasol do wózka?

— Nie stać mnie na zakupy w drogich sklepach – mówi pani Zosia, która zakupy robi w sklepie z tanią odzieżą na os. Kościuszkowskim – a w tym mogę za niewielkie pieniądze kupić coś mojej wnusi. Przychodzę tutaj przed pracą i po pracy, no i zawsze znajdę coś ładnego. Wnusia jest z tych ubranek bardzo zadowolona – dodaje.

ciucholandach można znaleźć wystrzałowy ciuch, ale i kompletne modowe bezguście. Jeśli ktoś ma gust, może stworzyć stylizację na czasie i wprawić w zdumienie całe osiedle. Umiejętnie dobrane dodatki, połączenie bluzki od Armaniego za 300 zł ze spódnicą za 4 zł kupioną na przecenie może dać rewelacyjne efekty. W końcu nawet takie gwiazdy jak Lady Gaga czy Maryla Rodowicz przyznają się do zakupów w secondhandach. Ale kupując w ciucholandach, można łatwo przedawkować. Uzależnienie od szmateksów da się jednak szybko zdiagnozować – kiedy z Twojej własnej szafy zaczyna się robić ciucholand, to znak, że czas na odwyk… Tekst: Marzena Rogozik Zdjęcia: Marcin Kądziołka Modelka: Patrycja Świerkowska Dziękujemy za udostępnienie do zdjęć wnętrza Dyskontu Odzieżowego na osiedlu Niepodległości

Ciucholandy

12///

///13

LODOŁAMACZ///NR 42 [43] / 28 PAŹDZIERNIKA – 10 LISTOPADA 2013

Taśmy z szafy / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

POD SZYLDEM AMATORSKIEGO KLUBU FILMOWEGO „NOWA HUTA” POWSTAŁO KILKASET ETIUD. CZĘŚĆ TEGO DOROBKU, ZREALIZOWANA NA TAŚMIE CELULOIDOWEJ 16 MM, WCIĄŻ CZEKA NA ODKRYCIE.

powojennej Polsce filmowcy amatorzy mogli jedynie pomarzyć o kupnie kamery czy taśmy. Dlatego gdy w połowie lat 50. w strukturze założonego przez nowohucki kombinat zakładowego domu kultury powstał amatorski klub filmowy, szybko przyciągnął on pasjonatów tworzenia ruchomego obrazu. – Było to środowisko skupiające zarówno robotników czy młodzież, jak i ludzi z wyższym wykształceniem, artystów plastyków – mówi Jerzy Ridan, który do AKF-u trafił w pierwszej połowie następnej dekady, a po kilku latach objął w nim

film

funkcję instruktora. – Pomimo tych różnic łączyła nas przyjaźń i pasja w zgłębianiu filmowego rzemiosła. Nie było między nami żadnej konkurencji, uczyliśmy się pracy zespołowej. Efekty były różne tak pod względem artystycznym, jak i warsztatowym. Prostotę realizowanych filmów wymuszały ograniczenia techniczne: brak możliwości przeglądania nakręconych ujęć, praktycznie ręczny montaż, kłopoty z udźwiękowieniem niemego obrazu. Doskwierał też ciągły niedobór taśmy, którą starano się maksymalnie oszczędzać – przynajmniej połowa z zarejestrowanego

na kosztownym celuloidzie materiału musiała być wykorzystana w wersji ekranowej. Mimo tych trudności obok krótkich dokumentów i fabuł powstawały filmy animowane i eksperymentalne. Niewątpliwym ewenementem były „Fluencje” zrealizowane w 1964 roku przez Stanisława Jakubczyka, 48-letniego absolwenta krakowskiej ASP, w klubie nazywanego „Profesorem”. Do stworzenia fantazyjnych, rozpływających się, wieloznacznych obrazów, które składają się na tę etiudę, artysta oprócz kamery posłużył się miską z wodą, farbami i zabiegiem podgrzewania emulsji na barwnej taśmie. Filmy z nowohuckiego AKF-u od samego początku zdobywały nagrody na konkursach i przeglądach w kraju i za granicą. I chociaż klub z założenia był miejscem pielęgnowania hobby, a nie przygotowania zawodowego, to duża część jego członków nabyte tu umiejętności doskonaliła w szkołach filmowych, a później pracując w kinematografii i telewizji. Poza Jerzym Ridanem na przestrzeni lat z AKF „Nowa Huta” związani byli u progu swojej kariery tacy twórcy jak Krzysztof Zanussi, Andrzej Trzos-Rastawiecki, Wincenty Ronisz, Artur Janicki, redaktorzy i realizatorzy telewizyjni Ryszard

Zawidowski, Krzysztof Konarzewski czy Jerzy Kaszycki, operatorzy Maciej Braunstein, Krzysztof Kwinta, Andrzej Jeziorek i Ewa Strzałka, a także montażystka Martyna Kłos. W 1983 roku klub przeniesiono do nowo otwartego Nowohuckiego Centrum Kultury. – W latach 80. pracowaliśmy głównie w technice wideo – opowiada Marek Norek, który w nowej siedzibie został instruktorem, a kilkanaście lat wcześniej, podczas studiów inżynierskich, działał w amatorskim ruchu filmowym w Krakowie. – Pamiętam, jak trafił do nas Borys Lankosz, wówczas uczeń szkoły średniej, którego na zajęcia przyszła zapisać mama. – Norek, który z NCK związany był blisko trzydzieści lat, w pomieszczeniach Działu Fotograficzno-Filmowego prowadził kurs realizacji filmowej. W ciągu dwóch miesięcy uczestnicy, przygotowując własną etiudę od pomysłu aż po finalny montaż, poznawali tajniki sztuki opowiadania za pomocą ruchomego obrazu, w ostatnich latach rejestrowanego już kamerą cyfrową. Adepci tych warsztatów, reprezentujący dziś średnie, ale także młode pokolenie, również odnoszą sukcesy w profesjonalnej branży. Do wychowanków Norka zajmujących się reżyserią należą obok Lankosza Igor Mołodecki, Tomasz Dettloff, Wilhelm Sasnal i Grzegorz Zariczny. Marek Norek ocenia, że pod egidą nowohuckiego AKF-u zrealizowano kilkaset filmów. Część z nich spoczywa w jednej z szaf w pokoju 118. W przypadku, gdy taśma filmowa była własnością autora etiudy, zmontowana kopia najczęściej nie trafiała do klubowego archiwum. Ponieważ NCK nie dysponuje obecnie sprzętem do przeglądania materiałów zapisanych na taśmie światłoczułej, trudno zorientować się, jakie filmy znajdują się w nieopisanych puszkach. – Możliwe, że w szafie odnajdzie się choć kilka etiud z pierwszych lat działalności klubu – zauważa Jerzy Ridan. Przynajmniej niektóre z filmów kręcone były w nowohuckich wnętrzach i plenerach, a jako takie stanowić mogą interesujący zapis miejsca i czasu – życia w dzielnicy na przestrzeni kilku dziesięcioleci. Dlatego Nowohuckie Centrum Kultury powinno rozważyć pomysł scyfryzowania dokonań Amatorskiego Klubu Filmowego „Nowa Huta”, tak aby każdy zainteresowany mógł się zapoznać z tym dorobkiem. Podobne inicjatywy miały już w Polsce miejsce i zostały sfinansowane z dotacji przyznanych w specjalistycznych konkursach grantowych. Warto więc spróbować wypełnić jeszcze jedną białą plamę w historii nowohuckiej kultury. Tekst: Andrzej Robak Zdjęcie: Stanisław Gawliński, z albumu „Huta im. Lenina 19501970”, Wyd. Artystyczno-Graficzne RSW „Prasa”, Kraków 1970

Ludzka Matka Boska

LODOŁAMACZ///BEZPŁATNY DWUTYGODNIK NOWEJ HUTY

ieta według słownikowej definicji jest przedstawieniem Marii z martwym Jezusem spoczywającym na jej kolanach. Pierwszym skojarzeniem dla większości z nas będzie rzeźba Michała Anioła – na rękach Marii leży ciało zdjętego z krzyża syna. Marmurowa, nieruchoma postać jest zastygła w bólu. Zenon Fajfer rozbija tę zimną, kamienną strukturę naszych wyobrażeń i próbuje dojść do żywej tkanki Marii. Odkrywa jej człowieczeństwo – i to z niego tworzy temat swojego spektaklu. „Pieta”

jest autorskim widowiskiem Fajfera, który jest zarówno reżyserem przedstawienia, jak i autorem tekstu. Początkowo spektakl ograniczał się do kilkudziesięciominutowego monodramu, w którym występowała Beata Schimscheiner. Jednak nie było to wyczerpujące i po latach Fajfer rozwinął scenariusz, dopisał nowe wątki i wprowadził na scenę kolejnego aktora – Tomasza Schimscheinera. Spektakl został podzielony na trzy części, z czego najbardziej poruszającą jest dialog między Marią a Janem – uczniem Jezusa. Poszerzona wersja po raz pierwszy

została pokazana na zeszłorocznym festiwalu Boska Komedia, jako jedna z premier z cyklu „Niedowiara”. Fajfer wychodzi z prostego założenia – Maria to przede wszystkim kobieta, dopiero później można o niej myśleć jako o matce Boga. Jest buntowniczką, nie zgadza się na cierpienie swojego dziecka, chciałaby, żeby historia potoczyła się inaczej. Bluźni? Przede wszystkim cierpi. Genialna rola Beaty Schimscheiner odsłania poszczególne warstwy bólu, przez które przechodzi matka, która traci swoje dziecko. Nie jest

to spokojna i opanowana postać, którą znamy z renesansowej rzeźby. Do tej marmurowej Marii jesteśmy przyzwyczajeni, wręcz uodporniliśmy się na jej cierpienie, dlatego tak ogromne emocje może przynieść tchnięcie życia do znanej od wieków nieruchomej rozpaczy.

„PIETĘ” ZENONA FAJFERA BĘDZIE MOŻNA ZOBACZYĆ W TEATRZE ŁAŹNIA NOWA 5 i 6 LISTOPADA. Izabela Zawadzka

Trudne tematy, jeszcze trudniejsze

decyzje

to szufladkuje „Niewiernych” jako spektakl antykatolicki, pewnie znajdzie w nim na to argumenty. W sztuce dostrzegam jednak sygnał, że naprawdę wiele nie trzeba, żeby kościół naprawić. Z korzyścią dla wszystkich. „Niewierni” to pełna paleta przywar ludzkich. Prywatne ułomności mają ukazani w sztuce rodzice, nauczyciele, a nawet dzieci. Oraz księża. To oczywiste, wręcz naturalne. Świadectwo wiary przedstawiane przez Kościół jest tak samo niedoskonałe jak ludzka natura. Jeśli ktoś chce poznać istotę wiary, nie

powinien wymagać cudów od człowieka. Bo czyją winą jest to, że ksiądz nie ma czasu porozmawiać z parafianinem, a mama jako środek wychowawczy stosuje straszenie figurką Matki Boskiej? To po prostu szkolne błędy w interpretacji podstawowych kanonów, które sprawnie i bezlitośnie wypunktował autor. „Niewierni” to nie jest jednak jawny zmasowany atak na Kościół czy wiarę chrześcijańską. To zachęta do szerszej dyskusji. Która Kościołowi może wyjść tylko na dobre. Ludzie nie odchodzą z Kościoła, bo taka jest moda – to ich życiowe dramaty. Walkę

z wadami można zacząć, przede wszystkim uświadamiając sobie ich istnienie. Niektóre „Niewierni” podają na tacy. Przystępny język, wartka akcja, komunikatywna ekspresja aktorów, sytuacje z życia bliskie każdemu człowiekowi – to wszystko sprawia, że widz wciąga się w teatralną lekturę spektaklu. Nie ma też problemów z wczuciem się w sytuacje bohaterów. Nie trzeba wytężać zbytnio umysłu, żeby zrozumieć, co autor miał na myśli – można więc całą uwagę skupić na własnych refleksjach, interpretacjach i wnioskach. Ciąg przyczynowo-skutkowy prowadzi w każdym

z prezentowanych przypadków do tej samej decyzji – odejścia. Każdy podjąłby swoją, w wielu przypadkach inną. Podłe nastały czasy. Z jednej strony, bezpardonowe ataki na wszystko, co tradycyjne, promocja wynaturzeń, odrzucanie jakichkolwiek zasad. Z drugiej – zmowa milczenia, konformizm, uciekanie od wszelkiej odpowiedzialności i podejmowania trudnych decyzji. „Niewierni” pokazują obie strony i podejmują trudne decyzje. Nie oceniajmy ich. Podejmijmy dyskusję. Tomasz Piwowarczyk

teatr

14///

///15

LODOŁAMACZ///NR 42 [43] / 28 PAŹDZIERNIKA – 10 LISTOPADA 2013

Cegiełka pana Zbigniewa

KONCERT

EDITORS 29.10.2013///19.00 ///WTOREK

//////////////////////////////////

WSPOMINAMY CZŁOWIEKA, KTÓRY SWOIM GESTEM NATCHNĄŁ GRUPĘ LUDZI DO ODBUDOWY KLUBU SPORTOWEGO. I UDOWODNIŁ, ŻE MOŻNA TEN KLUB KOCHAĆ NAWET PO ŚMIERCI.

PIETA 5-6.11.2013///19.00

///WTOREK, ŚRODA

//////////////////////////////////

Srebro dla Doroty

ielokrotna medalistka mistrzostw świata w wyciskaniu sztangi, instruktorka sportu w kulturystyce, fitnessie i koszykówce, trenerka drugiej klasy w lekkiej atletyce. Dorota Szczepanik, bohaterka majowego wydania Lodołamacza, właśnie zdobyła swój kolejny medal: drugie miejsce na Mistrzostwach Weteranów Europy w Wyciskaniu Sztangi Leżąc w Sofii.

/////////////////////////////////////////////////////////////////////// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Podniosła atmosfera z ostatniego chorobie pan Zbigniew umiera 8 marca meczu zostaje zmącona wydarzeniami 2011 roku. Nie przeszkadza mu to jedw zimie. Do klubu nie przychodzi zapo- nak nadal pozostać kibicem Hutnika wiadany przez zarząd inwestor-zbawi- i członkiem stowarzyszenia. Zgodnie ciel, a na światło dzienne wychodzi afera z testamentem składki w jego imieniu korupcyjna z udziałem niektórych piłka- wpłaca żona. Jak mówi hasło na jednej rzy Hutnika. Drużyna się rozpada – SSA z flag Hutnika: „powstrzyma nas tylko ledwo kompletuje jedenastkę złożoną koniec świata”. Rok później Hutnik wywalczył z juniorów, żeby dograć sezon, trwoniąc dorobek z jesieni. Nie zraża to jednak awans. Prezesi klubu zadedykowali go sympatyków Hutnika. Natchnieni ge- panu Roszewskiemu, o którym wspostem pana Zbigniewa postanawiają dzia- mniano w trakcie fety na Placu Cenłać: zakładają Stowarzyszenie „Nowy tralnym. W lutym bieżącego roku kibiHutnik 2010”. Jego fundament opiera ce Hutnika rozegrali turniej piłkarski się właśnie na dobrowolnych składkach – im. Zbigniewa Roszewskiego. Przed takich, jakie zapoczątkował starszy kibic. zawodami delegacja fanów odwiedziła Sam pan Roszewski także przystępuje grób zmarłego kibica. — To wspaniałe, że są tacy ludzie, do stowarzyszenia. — Zrozumieliśmy, że kibice bez którzy potrafią się poświęcić dla klubu. wielkiego sponsora nawet w niewiel- Dzięki nim możemy tu grać – dodaje kiej liczbie muszą spróbować uratować Świątek. Adam Gliksman natomiast przyklub – zaznacza Adam Gliksman, jeden z inicjatorów NH2010, obecny wi- tacza anegdotę z konferencji poświęconej klubom ratowanym przez kibiców: ceprezes klubu. Później wszystko dzieje się bar- – O panu Zbigniewie socjologowie piszą dzo szybko. Mecz z Magdeburgiem, w pracach naukowych. Myślę jednak, start w IV lidze. Fani Hutnika nie że dla niego ważniejsze jest to, że może zapominają jednak o swoim inicja- z góry co tydzień oglądać w akcji natorze. W grudniu 2010 roku młodzi szych piłkarzy. kibice Hutnika odwiedzają rodzinę pana Roszewskiego, przekazując świąTekst: Tomasz Piwowarczyk teczne upominki. Niestety, po ciężkiej Zdjęcia: Marcin Kądziołka

WSPOMNIENIE

NIEWIERNI 7-8.11.2013///19.00 ///CZWARTEK, PIĄTEK

Jedna z najbardziej charyzmatycznych krakowskich trenerek w Sofii była jedyną reprezentantką Polski. Startowała w kategorii wagowej od 72 do 84 kg. Warto dodać, że do zawodów przygotowywała się zaledwie trzy miesiące! Gratulujemy i trzymamy kciuki za kolejne sukcesy!

10.11.2013///19.00

///NIEDZIELA

/////////////////////

///////////////////////////////////////

WWW.LAZNIANOWA.PL

Grafika: Łukasz Lenda

— To był najbardziej wzruszający esień 2009. Drużyna Hutnika bezapelacyjnie lideruje w tabeli. Jed- moment w historii mojej pracy trenernak kibice przychodzący na Suche skiej – zapewnia Dariusz Siekliński. Stawy zamiast oklaskiwać kolejne gole – Graliśmy wówczas tylko dla kibiców. zastanawiają się: co dalej z naszym klu- I dla tych starszych, jak pan Zbigniew, bem? Sportowa Spółka Akcyjna Hut- i dla młodszych, którzy na kanwie tego nik Kraków jest zadłużona na ponad wydarzenia wzięli na swoje barki odbu6 milionów złotych. O jakichkolwiek dowę Hutnika – dodaje ówczesny szkowypłatach dla pracowników klubu, leniowiec zespołu. W tamtym okresie w tym piłkarzy i trenerów, można za- kilka razy odwiedzał kibica razem pomnieć. Mimo to podopieczni trenera z piłkarzami. — Sytuacja w klubie była bardzo Sieklińskiego powiedzieli sobie jasno: trudna. Nie dostawaliśmy nic. Ten gest gramy na 100% do końca. Sympatycy Hutnika ubolewają nad był dla nas bardzo ważny – wspomiswoją bezradnością. Nikt nie jest mi- na Krzysztof Świątek, obecny kapitan lionerem, żeby wyłożyć astronomiczną Hutnika, który wtedy także reprezenkwotę na dług. Mniejsze wpłaty mo- tował barwy nowohuckiego klubu. Historia porusza środowisko famentalnie zajmie komornik. Nerwowo zaglądają na forum internetowe w ocze- nów Hutnika. Sypią się kolejne prokiwaniu na pomyślne wieści. W sieci pozycje wsparcia dla drużyny. Jedni pojawia się promyk nadziei. Piotr Da- deklarują 100 zł miesięcznie, inni 50 zł nek ze Stowarzyszenia „Suche Stawy” za zwycięstwo. Dochody dla drużyny zakłada temat zatytułowany „100% przynosi także biuletyn „Suche Stawy” ambicji – 0 pieniędzy”. Przytacza nie- redagowany przez Adama Gliksmana. zwykłą historię. Przed meczem z Beski- Piłkarze grają do końca rundy z jeszdem z trenerem Hutnika skontaktował cze większą ambicją. Pewnie prowadzą się starszy kibic Hutnika, Zbigniew Ro- w tabeli, a rundę pieczętują wygraszewski. Powiedział, że jego stan zdro- ną w blasku jupiterów debiutujących wia jest bardzo ciężki – czuje, że wkrót- na Suchych Stawach. ce może umrzeć. Najbardziej boli go to, /////////////////////////////////////////////////////////////// że może już nigdy więcej nie odwiedzić stadionu Hutnika, chce jednak pomóc drużynie w trudnej sytuacji. — Wygrajcie w Andrychowie, a wesprę was kwotą 5 tys. zł – proponuje. Hutnicy po zaciętym meczu przywożą z gorącego terenu trzy punkty. Po meczu chorego kibica odwiedzają trener i kapitan zespołu. Opowiadają o meczu, a pan Zbigniew, zgodnie z obietnicą, przekazuje kopertę z premią do podziału dla drużyny. Były to pierwsze otrzymane pieniądze przez Hutników w sezonie.

LODOŁAMACZ///BEZPŁATNY DWUTYGODNIK NOWEJ HUTY

LODOŁAMACZ, bezpłatny dwutygodnik Nowej Huty. Nakład: 10 tysięcy egzemplarzy. Redaktor Naczelna: Matylda Stanowska. Redaktor prowadzący: Tomasz Piwowarczyk. Stała współpraca: Sonia Kozińska, Eliza Kubiak, Weronika Kupiszewska, Katarzyna Kąkolewska, Filip Michno, Anna Lepszy, Anna Piwowarczyk, Marzena Rogozik, Anna Szałaj, Anna Szczygieł, Joanna Urbaniec, Jarosław Tochowicz, Małgorzata Wąsik, Małgorzata Wierzchowska, Jacek Paweł Dargiewicz, Marcin Kądziołka, Jakub Kusy, Łukasz Lenda, Tomasz Bohajedyn. Korekta: Wojciech Lulek. Projekt graficzny i łamanie: Creator.pl

Adres redakcji: Teatr Łaźnia Nowa, osiedle Szkolne 25, tel. 12 425 03 20 w. 41, 42; tel. kom. 500 641 948; redakcja@lodolamacz.pl; Lista dystrybucji: www.facebook.com/ Lodolamacz.PismoLudziWalczacych. Reklama: Barbara Hoffmann, tel. 12 680 23 41; Wydawca: Teatr Łaźnia Nowa. Druk: Polskapresse.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania nadesłanych tekstów. Nie zwracamy materiałów niezamówionych. Nie uzasadniamy powodów niepublikowania tekstów. Redakcja i wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za treść zamieszczanych ogłoszeń. Poglądy i opinie przedstawiane w publikowanych artykułach i opiniach czytelników niekoniecznie są zgodne z poglądami wydawcy i redakcji. Reprodukowanie bez zgody wydawcy jakichkolwiek materiałów zawartych w czasopiśmie Lodołamacz jest niedozwolone.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

redakcja

16///

LODOŁAMACZ///NR 42 [43] / 28 PAŹDZIERNIKA – 10 LISTOPADA 2013

Bieńczyce gotowe na Zaduszki POCZĄTEK LISTOPADA TO CZAS MASOWEGO ODWIEDZANIA GROBÓW BLISKICH. ZGODNIE Z POLSKA TRADYCJĄ WSPOMINANIE ZMARŁYCH NIE KOŃCZY SIĘ NA MODLITWIE PRZY MOGILE I MSZY ŚW. CMENTARZE W CAŁEJ POLSCE OZDABIAJĄ OGROMNE, KOLOROWE WIEŃCE I WYMYŚLNE ZNICZE. DLA PRODUCENTÓW TO OKRES WYTĘŻONEJ PRACY. PREZENTUJEMY CZĘŚĆ JEJ EFEKTÓW NA PLACU W BIEŃCZYCACH. ZDJĘCIA: JOANNA URBANIEC