Het geheim van Belliraj

het geheim van belliraj

Georges Timmerman

Het geheim van Belliraj

Houtekiet

Antwerpen / Utrecht

Dit boek kwam tot stand met de steun van het Fonds Pascal Decroos voor Bijzondere Journalistiek www. fondspascaldecroos.org

© Georges Timmerman / Houtekiet / Linkeroever Uitgevers nv 1 Houtekiet, Katwilgweg , b- Antwerpen www.houtekiet.com info@houtekiet.com Omslag Jan Hendrickx Foto omslag © Belga Zetwerk Intertext, Antwerpen     159 7  1 5 10  740 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means, without written permission of the publisher.

inhoud

Inleiding | De wereld van de geheime diensten 7 Hoofdstuk 1 | De man met de baard 13 Hoofdstuk 2 | Het valse spoor 39 Hoofdstuk 3 | De vingeroefeningen 63 Hoofdstuk 4 | De vader van de strijd 81 Hoofdstuk 5 | De Soldaten van de Gerechtigheid 99 Hoofdstuk 6 | De afrekening 119 Hoofdstuk 7 | De zoon van mankepoot 137 Hoofdstuk 8 | Het verdwenen advies 161 Hoofdstuk 9 | De roofoverval 189 Hoofdstuk 10 | De vergeetput 209 Bronnen 229 Chronologie 235 Register van persoonsnamen 245

inleiding

De wereld van de geheime diensten

C

old case nummer een. Een boegbeeld van de joodse ge­ meenschap in ons land wordt neergeschoten. Het gerech­ telijk onderzoek naar de moord is een opeenstapeling van flaters. Alsof dat niet volstaat om de daders niet te vinden, stuurt iemand op de koop toe het onderzoek opzettelijk in de war. Vele jaren later ontdekt het gerecht dat het slachtoffer banden had met een bende wapensmokkelaars, die werd be­ schermd door de Israëlische geheime dienst. De zaak wordt nooit opgelost.

Cold case nummer twee. Een boegbeeld van de moslim­ gemeenschap in ons land wordt neergeschoten, zijn assistent die toevallig in de weg loopt ondergaat hetzelfde lot. In samen­ werking met de Israëlische geheime dienst zet een SaoediArabische geheim agent het onderzoek opzettelijk op een vals spoor. Wie zoiets doet, kent allicht de dader en wil hem op die manier beschermen. De zaak wordt nooit opgelost.

Cold case nummer drie. Een diplomaat van de Saoedi-Ara­ bische ambassade in ons land is het doelwit van een moord­ aanslag. De daders vergissen zich echter en schieten per abuis een klusjesman van de ambassade dood. De diplomaat die



ze echt wilden treffen, heeft de daders met eigen ogen gezien maar stapt vreemd genoeg niet naar de politie. Hij blijft onbe­ kend. De zaak wordt nooit opgelost.

Twintig jaar later bekent een Belg van Marokkaanse af­ komst dat hij de drie bovenstaande aanslagen heeft georga­ niseerd en noemt de namen van zijn mededaders. Hij bekent in een moeite door nog twee andere, nooit opgehelderde moor­den: de eerste op een winkelier waarvan de Marokkaan­ se buren ten onrechte dachten dat hij joods was, de tweede op een homo die jonge Marokkanen betaalde voor seks. Bei­ de moorden heeft hij eigenhandig gepleegd in Brussel, zegt de Belg. Hij beweert alle zes moorden te hebben uitgevoerd in opdracht van een Palestijnse terreurgroep. Deze terreur­ groep was echter tot op het hoogste niveau geïnfiltreerd door de Israëlische geheime dienst.

Welkom in de wondere wereld van de geheime diensten. In dit spiegelpaleis zijn alle smerige trucs mogelijk en is niets wat het lijkt. In de normale wereld geldt vaak het principe: de vrienden van mijn vrienden zijn ook mijn vrienden, de vijan­ den van mijn vrienden zijn ook mijn vijanden. Maar in deze wereld is het onderscheid tussen vriend en vijand niet zo dui­ delijk. Hier kunnen de vijanden van vrienden net zo goed vrienden zijn, of de vrienden van vrienden de vijand. Dit is een wereld waarin iedereen iedereen beliegt, bedriegt en voor de gek houdt. Hier bestaan bizarre fenomenen, zoals bijvoor­ beeld covert operations en valsevlagoperaties, technieken die erin bestaan dat geheime dienst X een aanslag pleegt, maar alles op zo’n manier ensceneert dat terreurorganisatie Y de schuld krijgt. Of omgekeerd. In deze biotoop leven informan­ ten, infiltranten, en dubbelagenten, spionnen die zogenaamd voor inlichtingendienst A of terreurgroep B werken, maar te­ gelijk voor terreurgroep C en misschien ook wel voor inlich­



tingendienst D. In deze wereld, die voor de gewone sterveling grotendeels verborgen blijft, trekken naamloze, onzichtbare marionettenspelers en spionnenmeesters achter de schermen aan de touwtjes. Wie deze wereld betreedt, loopt gegarandeerd verloren in een doolhof van desinformatie, valse sporen en manipulatie.

In deze wereld woont Abdelkader Belliraj, op het eerste ge­zicht een eenvoudige Belgisch-Marokkaanse elektricien, een brave huisvader die met zijn gezin in het landelijke Ever­ gem woont, een populaire figuur in de theehuizen rond het Brusselse Zuidstation. Op het tweede gezicht blijkt hij een informant te zijn van de Belgische Staatsveiligheid. Bij nader toezien is hij ook een infiltrant in opdracht van een niet nader genoemde buitenlandse geheime dienst. En misschien is hij ook een huurmoordenaar, wapensmokkelaar, organisator van een gewapende overval, witwasser van misdaadgeld en een gevaarlijke terrorist. Of doet hij alleen maar alsof om zijn rol als informant en infiltrant geloofwaardig te maken. Officieel scharrelt hij zijn kostje bij elkaar als verkoper van wasmachi­ nes of werkt hij als verkoper in de Brico. Maar daarnaast ver­ zamelt hij zoveel mogelijk contacten met en informatie over jihadisten, moslimextremisten en terroristen en bezoekt hij als undercoveragent zowat alle broeihaarden van terrorisme in alle hoeken van de wereld, tot en met een bezoek aan de top van Al Qaida in Afghanistan op de vooravond van 9/11.

Twintig, dertig jaar lang kan hij ongehinderd en ongestoord zijn dubbelleven leiden.

Welk geheim in zijn verleden zorgde ervoor dat Belliraj gedurende zo’n lange periode van een dergelijke onschend­ baarheid kon genieten? De oude moorddossiers uit de jaren tachtig vormen wellicht de sleutel voor de oplossing van dit raadsel. Waarom viel zijn bescherming plotseling weg, toen de man in Marokko werd aangehouden en vervolgens tot le­



venslange opsluiting werd veroordeeld als militaire leider van een islamistische terreurorganisatie? Waarom lieten zijn vroe­ gere opdrachtgevers en broodheren hem vallen? Waarom be­ kende hij na zijn arrestatie dat hij de dader was van zes politie­ ke moorden in België in de jaren tachtig? En waarom trok hij die bekentenissen daarna weer in? Probeerde hij eerst zijn hachje te redden door uit te pakken met de door hem gelever­ de prestaties in dienst van een of andere inlichtingendienst?

En begreep hij pas nadien dat deze tactiek hem niet zou hel­ pen, zodat hij moest overschakelen op een andere verdedi­ ging: die van de vermoorde onschuld?

Dit boek probeert antwoorden te vinden op de vele vragen die de zaak-Belliraj oproept. Op alle vragen kan er helaas (nog) geen sluitend antwoord worden gegeven. De puzzel is immers onvolledig, maar met de puzzelstukjes die hier worden ver­ zameld, doemt toch al een min of meer duidelijk beeld op.

Het is geen boek voor mensen met een zwakke maag. Er val­ len doden, veel doden. Het is een kille reis door een geweld­ dadig en cynisch universum, waar begrippen als geweten of menselijkheid van geen tel zijn. Maar het is ook een spannend, fascinerend en soms ronduit verbijsterend verhaal geworden.

Het boek is geschreven door een journalist, die per definitie een onpartijdig en onafhankelijk waarnemer moet zijn, zon­ der bijbedoelingen en zonder verborgen agenda. Het enige doel is het najagen van die ongrijpbare en altijd vluchtige prooi: de historische waarheid.

In de loop van dit onderzoek, dat bijna drie jaar heeft ge­ duurd, zijn er tal van geheime of vertrouwelijke documenten aan de oppervlakte gekomen. Het zijn documenten die nooit eerder werden gepubliceerd en die verrassende inzichten op­ leveren. In combinatie met gesprekken met insiders heeft de zoektocht nieuwe informatie opgeleverd, waaruit onder an­



dere blijkt dat Belliraj wel degelijk in aanmerking komt als dader van de zes Brusselse moorden, of tot nog toe onbeken­ de gegevens over de Mossadconnectie van de vermoorde dok­ ter Joseph Wybran. Het valse spoor in de Moskeemoorden kon volledig worden gereconstrueerd. Het was een nepspoor dat werd aangelegd door het netwerk van een Saoedische geheim agent, die voor deze operatie heeft samengewerkt met Mossadagenten. Weinig bekend is hoe diep de Mossad was geïnfiltreerd in de Palestijnse terreurorganisatie van Abu Ni­ dal, de toenmalige opdrachtgever van Belliraj, en hoe die ter­ reurgroep werd gemanipuleerd door de Israëli’s. Voor het eerst wordt hier uitgelegd wat het verband is tussen de moordaan­ slagen van Belliraj, de ontvoering van dokter Jan Cools in Li­ ba­­non, de Belgische Silco-gijzelaars in Libië en de vrijlating van een veroordeelde terrorist van Abu Nidal. In de marge daarvan is het van belang hoe Camille Javeau, de vroegere di­­recteur van het studiebureau Uniop, werd uitgeschakeld.

Ja­veau speelde een rol in de vrijlating van de gegijzelde Jan Cools en moest daarvoor een hoge prijs betalen. Over de avon­ turen van Belliraj als infiltrant in het milieu van het interna­ tionale islamterrorisme geeft dit boek bijkomende informatie, net als over de vreemde kronkels van de Staatsveiligheid in de procedure tot naturalisatie van Belliraj en het raadsel van het verdwenen advies. Vrijwel volledig onbekend was de rol die Belliraj heeft gespeeld in een spectaculaire hold-up in Lu­xem­burg en hoe de ruzie over de buit van die overval uit­ eindelijk heeft geleid tot de arrestatie van Belliraj in Marokko.

En ten slotte beschrijft het laatste hoofdstuk hoe de affaireBelliraj door de Belgische overheden vakkundig in de vergeet­ put werd gegooid.

