Nergens beter dan Thuis, hét boek

SASKIA REUSENS

NERGENS BETER DAN

met medewerking van Karolien Cammaerts

Inhoud 8 20 34 44

Zo was het…

Op 23 december 1995 werd de allereerste aflevering van THUIS uitgezonden. Maar hoe begon het allemaal?

84

Baby’s, tooghangers en bekend volk

94

Schrijven is zilver, spreken is goud

… En zo is het nu In de geoliede THUIS-machine weet iedereen precies wat van hem of haar verwacht wordt. Voor nieuwe acteurs is het helse werktempo vaak even wennen.

Stof tot nadenken In THUIS komen niet alleen liefde en vetes, maar ook maatschappelijke thema’s zoals ziekte, geaardheid of adoptie uitvoerig aan bod. Alle onderwerpen worden vooraf grondig onderzocht, zodat ze beantwoorden aan de realiteit.

In goede en kwade dagen Waar mensen samenleven, worden mensen verliefd. En waar mensen verliefd worden, wordt er getrouwd! Geniet mee van de romantische, spannende, aparte én onvoorspelbare THUIS-huwelijken.

58

Nergens beter dan THUIS?

72

Overal THUIS

Nergens beter dan THUIS! Hoewel… het is lang niet altijd pais en vree. Koelbloedige moordenaars, gewiekste oplichters of onschuldige kwajongens… je verveelt je nooit met de slechtste slechteriken in THUIS!

Opnames in het buitenland zijn hard labeur.

Alles gebeurt met een kleine ploeg die gedurende een paar dagen heel intens samenwerkt. Het is een heel andere manier van werken dan in de studio. Maar daarom niet minder plezierig! Ga mee op reis met THUIS!

Naast acteurs zijn er op de set van THUIS mensen die geen professionele acteursopleiding hebben gehad. De baby’tjes, de tooghangers in Ter Smissen, de mensen in De Noorderzon zijn de figuranten die het decor tot leven brengen.

Een creatief team van schrijvers schudt dagelijks de meest romantische en spannende verhaallijnen uit de mouw. Er gaan heel wat uurtjes denk- en herschrijfwerk aan vooraf. Het resultaat mag er zijn: duik mee in de favoriete scènes van de THUISacteurs!

112

Van Armani tot Zwangere buiken

124

Doe maar alsof je THUIS bent

136

Klaar voor opname?

Brams oorbel is nep en de kledingstijl van Ann Pira en Nancy verschilt ook in het echte leven immens. Hoe een acteur in de huid van zijn of haar personage kruipt, heeft alles te maken met styling en make-up.

Voor Jenny of Rosa een frisse pint kunnen tappen in café Ter Smissen, moet er eerst een tap staan en een glas binnen handbereik zijn. En natuurlijk mag het decor van het café niet ontbreken. Het zijn de decorontwerpers, de rekwisiteurs en de setdressers die hiervoor zorgen.

De scenario’s zijn geschreven, de teksten gekend, de decors gebouwd en aangekleed.

Alles is nu… klaar voor opname! Welkom op de set van THUIS!

Voorwoord THUIS startte met een groepje van acht acteurs, een beperkte technische ploeg en slechts enkele scenaristen. Hoop en goesting was er in overvloed, maar er heerste ook twijfel en onzekerheid. De medewerkers die er van in het begin bij waren, begonnen in 1995 aan een avontuur waarvan niemand kon voorspellen hoe het zou evolueren.

Ondertussen bestaat THUIS meer dan vijftien jaar en is de kleine ploeg uitgegroeid tot een dertigkoppige cast, een crew van bijna tachtig medewerkers en een team van achttien schrijvers. Zij zorgen elk jaar voor honderdvijfennegentig spannende en ontroerende afleveringen, en THUIS mag zich na al die jaren een van de gevestigde waarden van één noemen. Een boek over dat grote avontuur kon niet uitblijven.

‘Nergens beter dan THUIS’ is een boek over THUIS, boordevol leuke weetjes, grappige anekdotes en nooit geziene foto’s. Maar vooral met verhalen van en over de mensen die de geschiedenis van THUIS mee geschreven hebben: de acteurs, scenaristen, figuranten, kleedsters, setdressers, de mensen van de make-up, decorbouwers, regisseurs, de technische ploeg, het productieteam… Kortom: de hele THUIS-ploeg van voor en achter de schermen. Dit boek wordt opgedragen aan al deze mensen, maar ook aan u – de kijker – die al jaren meeleeft met het wel en wee van de THUIS-personages.

Lees mee, kijk en geniet nog lang van THUIS!

Zo was het…

23 december 1995 – acHT UUr ’S ocHTendS. Bianca wordt uit een

diepe slaap gewekt door haar moeder die haar ongeduldig aanmaant op te staan. Het is de allereerste scène van THUIS, nu meer dan vijftien jaar geleden, waarin we kennismaken met de familie Bomans. Maar hoe begon het eigenlijk allemaal?

NU Of NOOIT

THUIS anno 1995.

1995. Ergens in de kantoren van de toenmalige BRTN zitten vier mannen rond de tafel: Winnie Enghien, Jan Matterne junior, Luc Beerten en Paul Schellekens. De vier televisiemakers voeren een geanimeerd gesprek over een nieuw programma. De BRTN is dringend op zoek naar nieuwe ideeën voor een kijkcijferkanon. Op dat moment zijn de Britse series ‘Eastenders’ en ‘Coronation Street’ razend populair. Er wordt gedacht aan een gelijkaardige reeks die drie keer per week wordt uitgezonden.

Voor de BRTN is dat soort van dagelijkse fictie een totaal nieuw gegeven. Het is een sprong in het duister, maar de tijd is er rijp voor. Een werktitel is er al: ‘Dokter Jeannine’. Er ligt ook al één actrice vast: Janine Bischops. Ze vertolkt in die periode een van de hoofdrollen in ‘Het Park’.

Verschillende brainstormsessies later begint het idee stilaan vorm te krijgen.

Ze stappen af van het oorspronkelijk concept om de reeks te laten draaien rond een groepspraktijk van een viertal dokters.

Het moet ruimer worden dan de dokterspraktijk, dus beslissen ze om de reeks op te bouwen rond drie gezinnen uit dezelfde straat: een doktersgezin van Marianne en Walter, een arbeidersgezin van Frank Bomans en een gezin uit de middenklasse, de familie Verbeeck. De complexe familieen vriendschapsbanden tussen deze drie families leveren onmiddellijk veel interessante verhaallijnen op. Echte bloedbanden doorbreek je immers niet zomaar…

Eens het concept op punt staat, start de zoektocht naar een passende titel. De makers willen een gebalde en warme titel, die meteen ook alleszeggend is. ‘Familie’ op VTM is een ijzersterk voorbeeld. Een suggestie is: ‘Oost, west, thuis best’. Het zit in de goede richting, maar het moet korter.

Waarom niet gewoon ‘THUIS’? Iedereen is het er meteen mee eens. ‘THUIS’ zal het

tHUIs | 9

Zo was Het…

Resultaat van de eerste brainstorm over THUIS.

worden. Het is kort, krachtig én warm. En de kijker weet meteen wat hij mag verwachten.

KlArE TAAl De bedoeling is te starten met zestig afleveringen. Verder durft men voorlopig nog niet denken. Waar THUIS zich precies afspeelt, wordt bewust niet nader gespecificeerd. Het enige wat vaststaat, is dat het ergens in Vlaanderen is, in een landelijke buurt, maar toch niet te ver van een grote stad. Maar waar men wel heel duidelijk in is, is de taal. Als je een reeks wil maken die dicht bij de mensen staat, moet je de

10 | t H U I s

taal van de mensen spreken. Dat verhoogt het realisme van het programma. Daarom kiezen de makers ervoor om de acteurs te laten praten in de ‘ge-vorm’. Hiermee gaan ze lijnrecht in tegen de voorschriften van de toenmalige BRTN-directie, die het als overheidsbedrijf als haar plicht ziet een voorbeeldfunctie te hebben tegenover het kijkerspubliek. ‘Verkavelingsvlaams’ wordt uit de programma’s geweerd, het gebruik van algemeen Nederlands sterk aangemoedigd, lees: opgelegd. Toch hebben de makers deze regel altijd naast zich neergelegd en consequent de ‘ge-vorm’ gehanteerd. Want ze wisten toen al: Frank Bomans die in algemeen Nederlands uit zijn krammen schiet, dat werkt niet!

Zo was Het…

Janine Bischops (Jenny) ‘Ik had een hoofdrol in ‘Het Park’, een serie van de BRTN die drie jaar heeft gelopen.

We waren bezig met de opnamen voor het laatste seizoen, toen een van de regisseurs, Paul Schellekens, mij plots aansprak tijdens de middagpauze. Achter de schermen van de BRTN werkten hij en een paar collega’s aan een nieuw en ambitieus programmavoorstel. Het zou gaan om een reeks die zich afspeelt in een dokterskabinet met de werktitel: ‘Dokter Jeannine’. Voor de rest was er nog niet veel geweten. Alles zat nog volop in een ontwikkelingsfase, maar waar ze al wel uit waren, was de actrice die de rol van Jeannine op zich zou nemen: Janine Bischops. Ik heb niet lang getwijfeld. Over de rest van de cast was nog niks bekend.

Maar ik was er gerust in, want de scenaristen van de nieuwe reeks zouden voor een groot deel dezelfde zijn als die van ‘Het Park’. Dat was voor mij voldoende om mee in het project te stappen.’

Merel de Vilder (Bianca) Janine Bischops (Jenny) ‘In de echte wereld zijn wij ook een echte ‘thuis’.

Annick Segal (Rosa) en ik noemen elkaar buiten de opnames trouwens ook ‘zusje’.’

‘Na mijn theaterstudies had ik één theaterproductie gedaan toen ik hoorde dat er audities werden gehouden voor THUIS.

DE AcTEUrS De directie geeft haar fiat: het programmavoorstel wordt aanvaard. Dan is het tijd voor de volgende stap: de zoektocht naar acteurs. Voor de vaste cast worden er audities uitgeschreven. De voorwaarden zijn: een professionele acteursopleiding hebben genoten én onbekend zijn bij het grote publiek. De makers willen nieuwe gezichten, mensen die onmiddellijk zouden herkend worden als Marianne, Frank, Simonne of Rosa. De enige uitzondering op de regel is Janine Bischops, die al is aangezocht voor de rol van Jenny, en die bij de kijkers geen onbekende is.

t H U I s | 11

Zo was Het…

Luc keert terug uit Amerika.

Tijdens mijn opleiding had ik al wel een rol gehad in ‘Meester, hij begint weer’, maar verder ging mijn ervaring niet. Ik mocht auditie doen voor de rol van Bianca of Peggy, maar mijn voorkeur ging uit naar die van Peggy. In tegenstelling tot wat je van mijn zachte uitstraling zou verwachten, was ik best wel een rebel. Ik had zelfs een tattoo, en dat was niet zo vanzelfsprekend voor een meisje, vijftien jaar geleden. Ik wilde dolgraag van dat brave meisjesimago af, maar uiteindelijk werd ik toch geselecteerd voor de rol van Bianca.

Ik was reuzeblij dat ik de auditie had overleefd, maar ik vond het een beetje sneu dat het toch niet Peggy zou worden. Maar de makers van THUIS wisten toen al heel goed waar ze mee bezig waren: een lief snoetje met een rebels karakter, dat werkt gewoon niet op tv.’

Pol Goossen (Frank) ‘Na zes jaar jeugdtheater gaf ik mijn ontslag. Ik wilde een andere weg inslaan, maar ik had nog geen concrete plannen. Op een dag moest ik bij de dienst Drama van BRTN zijn voor een administratieve aangelegenheid. Toen ik weer bij mijn auto was, flitste het door mijn hoofd: misschien had de dienst Drama wel interessante aanbiedingen? Zou ik teruggaan en het vragen?

12 | t H U I s

Ik twijfelde, want ik was geen held in solliciteren. Nee is ook een antwoord, dacht ik. Ik raapte al mijn moed bij elkaar en trok weer naar de achtste verdieping, dienst Drama. Ze waren er verwonderd over mijn vraag. Ja, er waren inderdaad audities aan de gang voor een nieuwe reeks, maar ik werkte toch voor het jeugdtheater?

Daarom hadden ze mij niet op de hoogte gebracht. Op de valreep kon ik audities doen voor de rol van Frank Bomans. Ik heb het antwoord van het productieteam niet afgewacht en ik heb hen een brief geschreven met de vraag me alsjeblieft een kans te geven. En met de belofte dat ik hen een Frank Bomans zou geven die hun stoutste dromen zou overtreffen. Een paar dagen later kreeg ik het positieve bericht dat ik de rol had! Soms is het goed om op je stappen terug te keren.’

Marleen Merckx (Simonne) ‘Ik ging auditie doen voor de rol van Rosa.

Een paar dagen later kreeg ik telefoon met het bericht dat ik aangenomen was. Maar niet voor de rol van Rosa, wel voor die van

Zo was Het…

Simonne Backx, de minnares van Frank Bomans. Mijn contract liep drie maanden: Frank zou zijn minnares even aan het lijntje houden en daarna dumpen. Maar dat is duidelijk anders uitgedraaid.

De schrijvers hebben beslist Frank te laten scheiden van Jenny en hem met Simonne te laten trouwen. ‘Frank en Simonneke’ zijn vrij snel een begrip geworden. De naam Frank viel nooit zonder Simonneke en Simonneke werd nooit vermeld zonder Frank.’

Mark Willems (Luc) ‘Op een dag kreeg ik telefoon van de producer, Winnie Enghien, dat ik was gekozen voor de rol van Luc Bomans. De opnames zouden vrijwel onmiddellijk van start gaan.

Winnie had me telefonisch al kort gebriefd over het personage waarover het zou gaan: iemand die jarenlang in Amerika een pralinewinkel had gehad en voorgoed naar België zou terugkeren. Daar moest ik het zowat mee doen. Het was een sprong in het diepe. In hoeverre wordt iemand door een taal en een cultuur beïnvloed als hij zo lang in een ander land heeft gewoond? Sprak hij met een accent of niet? Luc Bomans was op dat moment nog een blanco blad dat helemaal moest worden ingevuld. Een dag voor de opname ben ik naar de regisseur gegaan om mijn personage met hem door te nemen. Uiteindelijk heb ik er zelf een invulling aan kunnen geven. Ik koos ervoor Luc niet met een Amerikaanse tongval te laten spreken. Ik wilde mij daar niet op vastpinnen omdat ik toen totaal niet wist hoe lang ik de rol van Luc zou spelen. In het begin doorspekte Luc zijn taalgebruik wel met veel meer Amerikaanse woorden.’

Annick Segal (Rosa) ‘Ik werkte in de theaterwereld en af en toe deed ik auditie voor een rol in televisiereeksen. Maar de kans dat je als theateracteur een televisierol te pakken kreeg was toen heel klein. Er werd veel in dezelfde vijver gevist. Bij mijn auditie voor THUIS

heeft dat net in mijn voordeel gespeeld.

Ze wilden nieuwe gezichten, mensen die nog niet vaak op televisie te zien waren, maar die wel de nodige ervaring hadden.

En ik paste perfect in dat plaatje. Er werd mij verteld dat het voor zestig afleveringen zou zijn. Voor een acteur betekende dat een enorme werkzekerheid. Met twee kleine kinderen was dat destijds geen overbodige luxe.

Mijn auditie bereidde ik grondig voor. Ik had me goed geïnformeerd over wat voor een personage Rosa moest zijn: een sterke en zelfzekere vrouw, maar ook heel vrouwelijk. Ik liet niks aan het toeval over. Voor de auditie kocht ik geschikte kleren en zorgde

Merel de Vilder (Bianca) ‘Ik herinner me nog die allereerste scène. Ik droeg een aartslelijke pyjama. Het kruis hing tussen mijn knieën. Ik moest een meisje spelen van vijftien, zestien jaar. Maar in werkelijkheid was ik wel al tien jaar ouder.’ ik voor de juiste look om een geloofwaardige Rosa neer te zetten. Ik kocht een zwart jasje, stijlvol en peperduur. Mijn halve maandloon gaf ik er aan uit. Maar toen ik mezelf in de spiegel bekeek, klopte het plaatje: het was helemaal Rosa. Hoopvol maar met een bang hart ben ik naar de

t H U I s | 13

Zo was Het…

auditie vertrokken. Een paar dagen later – nota bene op mijn verjaardag – kreeg ik het verlossende telefoontje: ik had de rol! Het jasje bleek mijn beste investering ooit te zijn. Het hangt nog altijd in mijn kleerkast, als aandenken.’

Sally-Jane Van Horenbeeck (Peggy) ‘Ik volgde het laatste jaar toneel op Studio Herman Teirlinck in Antwerpen. Bij een van mijn laatste soloprojecten zaten de regisseurs Paul Schellekens en Melinda Van Berlo in de zaal. Het was mijn auditie zonder dat ik het wist. Blijkbaar waren ze overtuigd, want ik kreeg de rol van Peggy. Er was één probleem: vanaf 1 april werd ik in de studio’s verwacht, maar mijn schooljaar was nog niet ten einde. Uitzonderlijk heeft de school het toegestaan. Videobeelden van de THUIS-opnames werden aanvaard als mijn eindwerk.

In het begin voelde ik me erg onzeker op de set. Na mijn eerste week ben ik bijna huilend naar de regisseur gelopen omdat niemand me kritiek gaf. Ik was het systeem van de toneelstudio gewend. Daar kregen we bakken kritiek bij alles wat we deden.

Elk spelmoment, elk woord werd gewikt en gewogen, bekeken en ontleed. Als niemand mij iets zegt, moet het wel héél erg slecht zijn, dacht ik.

Een enorme luxe die wij als beginnende THUIS-acteurs toen hadden, was tijd. We hebben twee maanden mogen repeteren en ons personage kunnen vormen voor de eigenlijke opnames begonnen. Ik denk dat ik zowat drie keer van look veranderde voor ik de Peggy was die je op het scherm zag. Gelukkig had ik inspraak. Anders was Peggy een kortgerokte tiener met strakke bloesjes geworden. Maar ik wilde een eigentijdse tiener neerzetten: in slobbertruien en zwarte jeans. Én ik wilde een neuspiercing, wat toen heel hip was. De piercing was niet echt. Die werd op mijn neus geplakt.’

14 | t H U I s

Leah Thys (Marianne) ‘Ik woonde nog in Engeland toen ze me belden voor een gastrol in ‘Het Park’. Op dat moment was er al sprake van een nieuwe serie. Niet veel later vroegen ze me of ik interesse had om auditie te doen voor de rol van Marianne Bastiaens. In 1994 ben ik definitief naar België teruggekeerd en eind 1994 was beslist dat ik in THUIS zou meespelen. Het was nieuw voor iedereen en we hadden ook enige inbreng in ons personage. Zo was het mijn keuze om Marianne te laten roken. Ik vond het passen bij haar eigenzinnige karakter. Als statement kon ze af en toe de sigarettenrook in Walters gezicht blazen. Roken op televisie kon toen nog perfect, nu is dat niet meer mogelijk. Toch heb ik me die beslissing soms beklaagd. Ik rookte zelf in die tijd, maar er is niks ergers dan roken op een moment dat je er geen zin in hebt.’

Roken kon vroeger op tv, nu is dat niet meer denkbaar.

Zo was Het…

Monika Van Lierde (Ann) ‘Ik was nog niet zo lang afgestudeerd toen ik werd opgebeld door de BRTN voor de auditie voor de rol van Ann. Kort daarvoor had ik al eens auditie gedaan voor een gastrol in ‘Heterdaad’. Die rol had ik niet, maar ze hadden de beelden van die auditie wel doorgestuurd naar de productie van THUIS. Zo ging de bal aan het rollen. Ik moest een scène spelen met Tom, de jongere broer van Ann. Maar Donald Madder, die voor deze rol gekozen was, kon er die dag niet zijn. De regisseur, Nicole Pellegroms, heeft toen zijn rol voor haar rekening genomen. Ik moest binnenkomen en mijn dokterstas op de stoel gooien waar Tom zat. Op Tom dus. Of nee, op Nicole. In elk geval: ze waren tevreden en ik heb de rol gekregen.’

haar vriend en vond onderdak bij haar oudste zoon, Frank. Bij de kijkers was de actrice geen onbekende. Ook in het buitenland oogstte ze succes en werkte ze met bekende acteurs zoals Annie Girardot.

Met het aantrekken van Ann Petersen gingen de makers opnieuw in tegen hun oorspronkelijk opzet: werken met onbekende acteurs. Toch was het niet de bedoeling dat Ann lang zou blijven. Het zou een gastrol zijn van een paar afleveringen, maar van in het begin sloten de kijkers ‘ons moe’ in hun hart. Florke was de sussende factor in de voortdurende vete tussen de twee broers, Frank en Luc. Ons moe is gebleven. Tot Ann Petersen op 11 december 2003 onverwacht overleed.

Ann sukkelde al een tijdje met haar gezondheid, maar ze had een ijzersterk geheugen. Bij de camerarepetitie, vlak voor de opname, had ze haar tekst voor zich liggen en memoriseerde ze die tijdens het wisselspel met de acteurs. Na de camerarepetitie ging ze op haar tekst zitten en speelde haar scène in één take.

Ann Petersen (Florke) De kijker herinnert zich wellicht ook nog ‘ons moe’, de moeder van Frank en Luc, een personage dat schitterend werd neergezet door Ann Petersen. Florke deed haar intrede in THUIS in aflevering 33. Ze kwam uit Charleroi na het overlijden van

t H U I s | 15

Zo was Het…

De toekomst van THUIS is onzeker.

16 | t H U I s

HET ArDENNENOffENSIEf In de pioniersjaren van THUIS was het schrijfteam nog niet zo breed uitgebouwd als nu. Jan Matterne Jr. nam het gros van het schrijfwerk voor zijn rekening, samen met Winnie Enghien en Paul Schellekens.

Het was knokken om de scenario’s op tijd klaar te krijgen, maar het lukte. Tot bleek dat Merel De Vilder, die Bianca speelde, zwanger was en op relatief korte tijd een poosje uit de serie moest verdwijnen.

Haar verhaallijn moest helemaal worden herschreven, maar veel tijd was er niet.

Luc Roggen, die de THUIS-ploeg intussen had versterkt, had gelezen hoe ze dat in Amerika deden: ze stoppen de scenaristen in quarantaine in een hotel en laten hen er niet uit tot de klus geklaard is. Jan Matterne werd aangeduid als Chinese vrijwilliger, maar hij mocht iemand meenemen. Zijn

keuze viel op Annelies Lafleur, die eerder al scenario’s had geschreven voor THUIS. De twee werden verbannen naar een hotel in La Roche om de Bianca-verhaallijn te herschrijven.

Maar toen kwam de volgende uitdaging…

WIE ScHrIjfT, DIE BlIjfT… IN HET HOTEl! Al snel bleek dat de week Ardennen niet zou volstaan, want het herschrijven was complexer dan gedacht. Niet alleen het verhaal van Bianca moest worden aangepast, ook alle verhalen van de personages rond Bianca (zoals Jenny, Peggy, Frank…) moesten herwerkt worden. Jan en Annelies waren halverwege het Bianca-verhaal toen