De race naar de atoombom

Page 18

Journalist: Wat dacht U? Röntgen: Ik dacht niet, ik onderzocht. Journalist: Wat is het? Röntgen: Dat weet ik niet.

Röntgen komt er al snel achter dat die stralen behoorlijk wat energie bevatten. Tijdens zijn experimenten stelt hij vast dat zijn huid rode vlekken vertoont op de plaats waar de X-stralen vaak terechtkomen. De opmerkzame waarnemer trekt de juiste conclusies en schermt zich in het vervolg goed af, in tegenstelling tot veel anderen die last krijgen van allerlei aandoeningen, tot en met huidkanker. Op zeker ogenblik wordt röntgenapparatuur zelfs een kermisattractie: bekijk je eigen geraamte voor slechts vijf cent. Röntgen sterft op 78-jarige leeftijd aan darmkanker, zeker niet veroorzaakt door X-stralen, waar hij overigens maar een paar jaar aan werkt. Hij weigert patent te nemen op zijn ontdekking. Als in 1901 de eerste Nobelprijs voor Natuurkunde wordt uitgereikt gaat die dan ook zonder discussie naar Röntgen, die de geldprijs prompt aan de universiteit van München schenkt, waar hij intussen een leerstoel bekleedt. Enkel Philipp Lenard heeft ernstige bedenkingen. Hij vindt dat de prijs op zijn minst mag gedeeld worden. Tenslotte bracht hij de verbeteringen aan de Crookes-buizen aan. Lenard houdt er een blij­vende hekel aan Röntgen aan over, temeer daar die nooit, in geen enkel artikel of interview, op de verdiensten van Le­nard wijst. Lenard krijgt later wel een Nobel­ prijs, maar hij voelt zich tot op zijn laatste dag miskend en ontwikkelt een sterk gevoel van haat, dat zijn leven blijvend zal beïnvloeden. Een gevoel van haat en miskenning dat zich zal kristalliseren op de joden tijdens het Hitler-regime. De ontdekking van Röntgen is niet rechtstreeks van belang bij de ontwikkeling van de kernbom, maar zij doet bij veel natuurwetenschappers een belletje rinkelen. Wie weet 18


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.