Conversations with Architects Series Vol. 9 คุยกับอินทีเรียดีไซเนอร์

CONVERSATIONS WITH ARCHITECTS SERIES: VOL. 09 คุยกับอินทีเรียดีไซเนอร์ พิมพ์ครั้งที่ 1 บริษัท ลายเส้น พับบลิชชิ่ง จ�ำกัด สิงหาคม 2555

คณะผู้จัดท�ำ

ข้อมูลทางบรรณานุกรมของส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ สุลักษณ์ วิศวปัทมวรรณ. คุยกับอินทีเรียดีไซเนอร์ CONVERSATIONS WITH ARCHITECTS SERIES: VOL. 09

บรรณาธิการ สุลักษณ์ วิศวปัทมวรรณ ผู้ช่วยบรรณาธิการ บุศรา เขมาภิรักษ์ กองบรรณาธิการ มัทวัน เลิศผกากุล ถอดเทป ศนิดา ภิญโญ

กรุงเทพฯ : ลายเส้น พับบลิชชิ่ง, 2555.

304 หน้า.

1. สถาปนิก. 2. สถาปัตยกรรม 3. การออกแบบสถาปัตยกรรม. I. ชื่อเรื่อง.

720.92 ISBN 978-616 7191-65-2 บริษัท ลายเส้น พับบลิชชิ่ง จ�ำกัด ประธานกรรมการ นิธิ สถาปิตานนท์ กรรมการผู้จัดการ สุลักษณ์ วิศวปัทมวรรณ กรรมการบริหาร พิสุทธิ์ เลิศด�ำริห์การ เกียรติศักดิ์ เวทีวุฒาจารย์ จัดพิมพ์ บริษัท ลายเส้น พับบลิชชิ่ง จ�ำกัด จัดจ�ำหน่าย บริษัท ลายเส้น บุ๊คส์ จ�ำกัด 81 สุขุมวิท 26 คลองตัน คลองเตย กรุงเทพฯ 10110 โทรศัพท์ 0 2259 2096 โทรสาร 0 2661 2017 อีเมล li-zenn@li-zenn.com เว็บไซต์ www.li-zenn.com พิมพ์ที่ บริษทั อมรินทร์พริน้ ติง้ แอนด์พบั ลิชชิง่ จ�ำกัด

ที่ปรึกษา นิธิ พงษ์เทพ

สถาปิตานนท์ สกุลคู

กราฟิกดีไซเนอร์ ภัทรายุ วัฒนพานิช ผู้ช่วยกราฟิกดีไซเนอร์ ชัยพฤกษ์ เบญจางคประเสริฐ ถ่ายภาพ (สัมภาษณ์) ศัลยเวทย์ ประเสริฐวิทยาการ ภัทรายุ วัฒนพานิช

สุลักษณ์ วิศวปัทมวรรณ

CONVERS AT IO NS WIT H ARC H ITE C TS S E RIE S

คุยกับอินทีเรียดีไซเนอร์

บทนำ� สภาวะปัจจุบันที่เทคโนโลยีสารสนเทศครอบง�ำเวลาและ สติสมั ปชัญญะของมนุษย์ การสือ่ สารทางเดียวทัง้ ในแง่รบั รู้ ข้อมูลเพียงฝ่ายเดียวหรือส่งข่าวสารเพียงฝ่ายเดียวเริม่ สร้าง ความน่าสะพรึงกลัวกับสังคม การสนทนากันที่เป็นกิริยา วัตรพืน้ ฐานของมนุษย์ น่าจะเป็นอีกวิธกี ารทีค่ วรสนับสนุน ให้พึงมีในภาวะปัจจุบันนี้ การได้รับประสบการณ์ทางอ้อม จากบทสนทนา จะช่วยร่นระยะทางที่ต้องเดินทาง ทั้งใน เชิงให้ข้อคิดหรือสะกิดเตือน เพียงเสี้ยวหนึ่งของสาระ อาจหักเห เบีย่ งเบนเปลีย่ นความคิดหรือแม้แต่พลิกผันชีวติ ของผู้หนึ่งผู้ใดได้ ความหวังของส�ำนักพิมพ์คือร่วมสร้าง ความแข็งแรงในวิชาชีพ ร่วมพัฒนาความเป็นอยู่ที่ดีและ สร้างเมืองที่สวยงามของโลกต่อไปเท่าที่จะมีกำ� ลัง ส�ำนักพิมพ์ ลายเส้นฯ สร้างพืน้ ทีน่ ใ้ี ห้เกิดขึน้ ด้วยความมุง่ หวัง ให้บทสนทนากับนักออกแบบตกแต่งภายในทั้งแปดท่าน ทีล่ ว้ นแต่ประสบความส�ำเร็จเป็นทีร่ จู้ กั และยอมรับในวงการ เป็นแบบอย่างทีด่ ใี นการประกอบวิชาชีพ รวมทัง้ การท�ำงาน ต่อเนื่องและฝ่าฟันสถานการณ์ต่างๆ ปูทางวิชาชีพนี้ มามากกว่าสามสิบปี ผลึกความคิดกลัน่ ตัวจนสามารถเป็น ตัวช่วยในการวางฐานแนวคิดและวิธกี ารท�ำงานให้เข้มแข็งได้

หลังจากทีบ่ ทสนทนาแต่ละครัง้ จบลง สิง่ หนึง่ ทีส่ มั ผัสได้คอื ทุกท่านล้วนมีความหลงใหล จริงใจ จริงจัง และทุ่มเทให้ กับวิชาชีพและสิง่ ทีต่ ดั สินใจท�ำอย่างไม่ออ่ นแรง คุณสมบัติ เหล่านีเ้ ป็นพืน้ ฐาน ท�ำให้พละก�ำลังไม่ถดถอย ไม่เกิดความ ย่อท้อ สามารถเอาชนะอุปสรรคทั้งหลายที่ผ่านเข้ามาได้ กระนั้นความเป็นมืออาชีพกับการมีระบบจัดการที่ดี ยังคง เป็นสิ่งจ�ำเป็นส�ำหรับการจัดตั้งและสืบสานส�ำนักงานให้ มั่นคง ความเป็นมืออาชีพในที่นี้ หมายถึงความเก่งและ มีความเชี่ยวชาญในงานของตน มีการวิธีสื่อสารกับลูกค้า อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะการเข้าใจความต้องการ ของลูกค้ามิใช่เอาตนเองเป็นที่ตั้ง ส่วนระบบการจัดการ คื อ การท� ำ งานให้ ต รงต่ อ เวลาและมี ค วามรั บ ผิ ด ชอบ ซึ่งในภาพรวมแล้วยังเป็นจุดอ่อนหรือจุดบอดในสังคมและ พฤติกรรมการท�ำงานแบบไทยๆ ในครั้งนี้รูปแบบการพูดคุยจะแตกต่างจากเล่มก่อนหน้า ด้วยในระหว่างรอค�ำตอบจากเหล่ามัณฑนากรรับเชิญ คุณพงษ์เทพ สกุลคู บริษัท August Design Consultant ขอถอนตัว เนื่องจากต้องการเป็นผู้สัมภาษณ์มากกว่า เป็นผู้ถูกสัมภาษณ์ ด้วยทุกท่านที่เลือกมาล้วนน่าสนทนา

โอภาปราศรั ย ด้ ว ยอย่ า งยิ่ ง ทางส� ำ นั ก พิ ม พ์ คั ด ค้ า น เนื่องจากในเล่มนี้จะขาดบทสัมภาษณ์ของคุณพงษ์เทพ ไปเสียไม่ได้เช่นกัน จึงเรียนเชิญร่วมพูดคุยในทุกนัด ที่ปลอดภารกิจ การสนทนาแต่ละครั้งจึงมีอรรถรส ลึกซึ้ง และแตกประเด็นมากยิ่งขึ้น รวมทั้งได้รับความช่วยเหลือ จากคุณศัลยเวทย์ ประเสริฐวิทยาการ ที่ร่วมทีมติดตาม การสัมภาษณ์และถ่ายรูปให้ ท้ายสุดคือ การเสียสละเวลา อั น มี ค ่ า ของดี ไ ซเนอร์ ทุ ก ท่ า นให้ กั บ ที ม ลายเส้ น ในทุกขั้นตอนการท�ำงาน ช่วยให้ทีมงานมีก�ำลังใจและ ตั้งใจถอดเทป ตัดต่อ เรียบเรียงบทสัมภาษณ์ให้ดีที่สุด เพื่ อ ร่ ว มถ่ า ยทอดบทสนทนา อั น จะเป็ น บั น ทึ ก ทาง ประวัติศาสตร์ต่อไป ขอขอบคุณมิตรไมตรีจิตของทุกท่าน ที่กล่าวถึงมา ณ ที่นี้ สุลักษณ์ วิศวปัทมวรรณ บรรณาธิการ

สารบัญ

018 LEO INTERNATIONAL DESIGN

คงศักดิ์ ยุกตะเสวี

048 P49 DEESIGN & ASSOCIATES

วิภาวดี พัฒนพงศ์พิบูล

086 DESIGN SCENE

วิบูลย์ เตชะกัลยาธรรม

128 PIA INTERIOR

รุจิราภรณ์ หวั่งหลี

154 SAHACHA (1993) ม.ล. ภาวินี สันติศิริ

186 POWARINT

ม.ร.ว.ภวรี สุชีวะ

218 DECA ATELIER สมชาย จงแสง

250 AUGUST DESIGN CONSULTANT พงษ์เทพ สกุลคู

พอกลับมามองบ้านเราก็จะเห็นความต่ างตรงนี้ ซึ่ งท�ำให้ขาดแรงจูงใจที่จะท�ำงานในประเทศ ถ้ า เรายัง อยู่ได้ ผมก็ไ ม่ค่อยอยากไปท�ำ งาน ต่ า งประเทศ เพราะผมกลัวว่าสักวัน เราจะทิ้ ง ตรงนี้ไปเลย

LEO INTERNATIONAL DESIGN คงศักดิ์ ยุกตะเสวี Founder / Managing Director

ดีไซเนอร์รุ่นบุกเบิกของประเทศไทย ปัจจุบันยังคง ตัง้ ใจมุง่ มัน่ ท�ำงานในวิชาชีพออกแบบจนกว่าจะสิน้ ลม หายใจอย่างทีไ่ ม่รจู้ กั ค�ำว่าเหนือ่ ย คงศักดิ์ ยุกตะเสวี จบจากคณะสถาปัตยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นนักออกแบบไทยกลุ่มแรกๆ ที่จัดตั้งส�ำนักงาน ออกแบบในประเทศสิงคโปร์ เก็บเกีย่ วประสบการณ์ อยูส่ บิ ปี ก่อนกลับบ้านมาเปิดส�ำนักงานในประเทศไทย สร้างผลงานมากมายทัง้ ในประเทศและเอเชีย จัดว่า มีผลงานออกแบบมากทีส่ ดุ แห่งหนึง่ ของวงการพร้อม ขยายส�ำนักงานสาขาไปยังสิงคโปร์ เซี่ยงไฮ้และ สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ด�ำเนินธุรกิจ อย่างต่อเนื่อง รูปแบบงานมีความหรูหราและเต็มทีใ่ นรายละเอียด ผลงาน มีตงั้ แต่โพสต์โมเดิรน์ จนถึงคลาสสิก เป็นผูท้ ี่ บุกเบิกแผ้วทางให้ชื่อของนักออกแบบไทย ปรากฏ และยอมรับในเวทีระดับสากล

20

01

02

01 Kempinski Moscow 02 Kempinski Marsa Malaz Hotel

21

20.05.2554 Leo International Design

พงษ์เทพ: พี่แดงเริ่มท�ำงานด้านนี้ได้อย่างไรครับ คงศักดิ์: ผมเข้ามาท�ำอินทีเรียดีไซน์ครั้งแรกตอนที่เรียนอยู่ปีสอง คณะสถาปัตย์ ศิลปากร มีวชิ าตกแต่งภายในทีอ่ าจารย์สลาก เป็นคนสอนให้เรียนรูเ้ ป็นพืน้ ฐานว่าเฟอร์นเิ จอร์เป็นอย่างไร ตกแต่งบ้านท�ำอย่างไร ไม่ได้เรียนเพือ่ มาประกอบอาชีพหรอก สมัยก่อนยังไม่มคี นท�ำอาชีพนี้ เป็นหน้าทีข่ องบริษทั สถาปนิก ทีจ่ ะเขียนรวมไปในแบบก่อสร้างด้วย อาจารย์เป็นคนแรกที่ เอามาท�ำเป็นธุรกิจขึน้ มา ตอนทีผ่ มเรียน อาจารย์กบ็ อกว่า ผมมีแวว เพราะเวลาให้เขียนอะไร ผมจะให้ความส�ำคัญกับ ดีเทล เช่น โต๊ะจะต้องมนอะไรอย่างนี้ ท�ำให้ผมรู้สึกว่า ตัวเองน่าจะมีพรสวรรค์ทางด้านนี้ หลังจากนั้นบังเอิญว่า KONGSAK - LEO INTERNATIONAL DESIGN

22

สุลักษณ์: คงศักดิ์: พงษ์เทพ: คงศักดิ์:

สุลักษณ์: คงศักดิ์:

เพื่อนของผมมีโรงงานเฟอร์นิเจอร์ เราก็เลยรวมกลุ่ม กันไปท�ำงานออกแบบเฟอร์นิเจอร์ให้กับบริษัทรับเหมา สมัยนัน้ ไม่มใี ครมาจ่ายค่าออกแบบ มันรวมอยูใ่ นราคารับเหมา ผูร้ บั เหมาต้องออกแบบ เสนอราคา และท�ำให้เจ้าของบ้านดู ส่วนใหญ่จะเป็นบ้านพักอาศัย ปีนั้นปีอะไรคะ ราวๆ ปี 2503 กลุ่มผมนอนกันที่โรงงานนี้เลย ช่วงนัน้ ในประเทศไทยมีบริษทั หรืออินทีเรียดีไซเนอร์ทำ� งาน อยู่บ้างหรือยังครับ ก็มีสี่ห้าคน มีพี่จรูญ อังศวานนท์ รุ่นแรกๆ ของศิลปากรที่ เรียนตกแต่งภายในอยูก่ บั คณะจิตรกรรมฯ เมือ่ ก่อนยังไม่มี คณะมัณฑนศิลป์ ก่อนที่พี่จรูญจะมาท�ำบริษัทของตัวเอง เขาเคยท�ำงานอยูใ่ นออฟฟิศของ เดิม เคลเลอร์ ชือ่ Pacific House ทีท่ ำ� อินทีเรียดีไซน์โรงแรมเพรสซิเด้นท์ เดีย๋ วนีก้ ลาย เป็นโรงแรมฮอลิเดย์ อินน์ สีลม โรงแรมรามาการ์เด้นส์ แล้วก็โรงแรมอินทรา ยุคนั้นไทยยังไม่มีดีไซเนอร์ที่รับงาน ระดับอินเตอร์ ก็ต้องให้ เดิม เคลเลอร์ ที่เรียกว่าเป็นกูรู ทางด้านงานออกแบบโรงแรมเป็นคนท�ำหมดเลย ตอนหลัง พี่จรูญก็มาตั้งออฟฟิศเอง สไตล์งานของพี่จรูญสมัยนั้นจะแตกต่างจากออฟฟิศอื่น พอสมควรใช่ไหมคะ ออฟฟิศเขาแตกต่างกับของอาจารย์สลากตรงทีท่ ำ� ในสไตล์ โมเดิร์น ในขณะที่อาจารย์สลากท�ำสไตล์ไทยๆ เขาจะดู แมกาซีน ดูความก้าวหน้า และก็จะดูลกึ ไปถึงการออกแบบไฟ ออกแบบของใช้ ท�ำแบบรวมทุกอย่าง แล้วเนือ่ งจากเขาเป็น คนทีส่ นใจเรือ่ งการศึกษา เขาก็จะหาคนทีส่ นใจเรือ่ งออกแบบ CONVERSATIONS WITH ARCHITECTS SERIES

23

พงษ์เทพ: คงศักดิ์:

สุลักษณ์: คงศักดิ์:

เหมือนกัน มาท�ำด้วยกัน ผมเองก็ได้คุยกับพี่จรูญบ่อยๆ เขาเล่าให้ผมฟังว่าเขาเองก็เพิง่ มาเรียนรูเ้ องว่าอาชีพนีไ้ ม่ใช่ แค่เขียนแบบ เขียนรูป มันกว้างกว่าทีเ่ ราคิด กว่าทีเ่ ราเรียน จะท�ำงานนีต้ อ้ งรูเ้ รือ่ งโรงงาน รูเ้ รือ่ งวัสดุ รูเ้ รือ่ งอะไรต่ออะไร หลายอย่าง ศิลปะ วัฒนธรรม การปฏิบตั ติ นเอง การแต่งตัว การวางภาพพจน์ของตัวเองก็เป็นส่วนหนึ่งของอาชีพนี้ ซึง่ เมือ่ ก่อนไม่เคยมีใครรู้ งานอินทีเรียในช่วงนัน้ ถูกนับเป็น ส่วนหนึ่งของงานสถาปัตย์ แล้วเจ้าของงานส่วนใหญ่ยังคุย กับวิศวกรมากกว่าสถาปนิกเสียอีก เพราะเขาถือว่าวิศวกร คือคนส�ำคัญที่สุดส�ำหรับงานก่อสร้าง พี่แดงเคยท�ำอยู่กับพี่จรูญด้วยไหมครับ ผมไม่ได้ทำ� แต่สนิทกันเพราะว่าคุยกันเรือ่ งดีไซน์ แล้วตอนนัน้ ผมมีงานที่ท�ำกับบริษัทรับเหมา ผมก็เอาไปปรึกษาแกดู แลกเปลี่ยนไอเดียกัน สมัยนั้นมีแค่สองบริษัท แล้วพอดี อาจารย์สลากเครือ่ งบินตกเสียชีวติ ระหว่างไปดูงานทีฮ่ อ่ งกง ออฟฟิศก�ำลังไปได้ดีเลย มีโครงการคล้ายๆ คอมเพล็กซ์ โรงหนัง มันก็เลยหยุดไป ซึ่งตอนหลังลูกๆ เขาก็มาท�ำต่อ แต่ไม่ประสบความส�ำเร็จเหมือนตอนนัน้ พูดจริงๆ สมัยนัน้ ถึงแม้อาจารย์สลากจะรับท�ำอินทีเรียดีไซน์อย่างเดียวก็อยู่ ไม่ได้ อาจารย์ก็ต้องรับท�ำงานสถาปัตย์ด้วย ผลงานที่ใหญ่ ที่สุดที่ท�ำตอนนั้นก็คือตึกไทยรัฐ ออฟฟิศไรเฟนเบิร์กอยู่ในยุคด้วยไหมคะ ใช่ คุณจอห์น ไรเฟนเบิรก์ เรียกได้วา่ เป็นต้นต�ำรับของวงการ ออกแบบในเมืองไทยเหมือนกัน จริงๆ แล้วคุณไรเฟนเบิรก์ ท�ำงานสถาปัตย์ แต่เนือ่ งจากสมัยนัน้ ในเมืองไทย ส่วนใหญ่ จะเป็นงานบ้าน ก็เลยท�ำอินทีเรียดีไซน์ประกอบไปด้วย แล้ว KONGSAK - LEO INTERNATIONAL DESIGN

24

เนื่องจากเป็นฝรั่ง รสนิยมจะดี แล้วก็สามารถพูดโน้มน้าว ลูกค้าได้ว่าควรหรือต้องท�ำอย่างนั้นอย่างนี้ เลยมีชื่อเรื่อง อินทีเรียดีไซน์ สุดท้ายก็กลายเป็นมาท�ำอินทีเรียดีไซน์จริงจัง ไปเลย เนื่องจากความเชื่อถือ สมัยนั้นงานสถาปัตย์ไม่ได้ มีมากเหมือนปัจจุบัน

เขาเชื่อว่างานของเราจะช่วยเพิ่มมูลค่าให้กับ โครงการ ท�ำให้ธุรกิจดีขึ้นได้ เขาแทบไม่ต่อรอง ค่า fee เลย เพราะค่าใช้จ่ายตรงนี้เป็นสัดส่วน น้อยมาก เมื่อเทียบกับการลงทุนทั้งหมด ถ้ามันจะท�ำให้คนตั้งใจท�ำงานเต็มที่ ก็คุ้มมาก ไม่มีความจ�ำเป็นต้องลดต้นทุนในส่วนนี้ สุลักษณ์: แล้วพอเรียนจบ พี่แดงท�ำงานอินทีเรียต่อเลยหรือเปล่าคะ คงศักดิ์: ผมเรียนอยู่ศิลปากรเจ็ดแปดปี ระหว่างนั้นก็ท�ำงาน เฟอร์นิเจอร์แล้วก็รับเขียนรูปตีฟไปเรื่อยๆ ตอนผมเรียน คนไหนจะได้คะแนนดีต้องดูว่าเขียนตีฟสวยหรือเปล่า ให้ ความส�ำคัญมาก ผมคงเป็นคนแรกของเมืองไทยที่หาเงิน ได้จากการเขียนตีฟ มีอาจารย์ที่ศิลปากรชื่ออาจารย์ทอง ใหญ่ (ศาสตราจารย์ ม.ร.ว.ทองใหญ่ ทองใหญ่) เรียนจบ มาจากอเมริกาแล้วมาได้งานตึกที่พัฒน์พงศ์ ผมเขียนภาพ ให้อาจารย์รูปหนึ่งเป็นลายเส้น ไม่ใช่สีน�้ำหรือสีโปสเตอร์ อาจารย์กใ็ ห้ผมมาประมาณเจ็ดพันบาท ทัง้ ทีส่ มัยนัน้ ถ้าให้ CONVERSATIONS WITH ARCHITECTS SERIES

25

พงษ์เทพ:

CAPTION >

สุลักษณ์: คงศักดิ์:

พงษ์เทพ: คงศักดิ์:

นักศึกษาเขียน เขาจะเลี้ยงข้าวมื้อหนึ่งหรือเหล้าขวดหนึ่ง เท่านัน้ ไม่มกี ารจ่ายเงิน หลังจากนัน้ คุณสิทธิพร โทณะวณิก ก็ชวนผมไปท�ำงานสถาปัตย์รว่ มกัน แยกกันท�ำ คุณสิทธิพร ออกไอเดีย ผมเขียนรูป งานทีเ่ ราท�ำด้วยกันก็คอื ศูนย์การค้า บนถนนเพลินจิต นับเป็นศูนย์การค้าแห่งแรกของกรุงเทพฯ จริงๆ คุณสิทธิพรเป็นคนชอบเรื่องจัดสวน ออกแบบสวน แต่พอดีว่าเรียนสถาปัตย์มาด้วย ถ้าเขียนเป็นลายเส้น สมัยก่อนเขียนสไตล์อาจารย์โคบี้ แต่ของพี่แดงสวยกว่า คือผมยังทันรุ่นพี่แดงเขียนตีฟอยู่ ผมยังเคยพูดกับพีเ่ ต้ย (นิธิ สถาปิตานนท์) ว่าตีฟรุน่ นีไ้ ม่มี แล้วคือมันจะไม่เหมือนกับของพี่ยง (ยงสฤษดิ์ ตรุบูรณะ) มันจะเป็น rendering ด้วยเส้นสานกัน คล้ายๆ ของพี่เต้ย สมัยก่อน แต่มันเป็นเส้นแบบ geometric มากกว่า ซึ่งก็ น่าเก็บเหมือนกัน แล้วได้ไปท�ำงานในออฟฟิศไหนบ้างไหมคะ ผมเคยไปอยู่กับคุณบุรินทร์ วงศ์สงวน ที่ BR เป็นออฟฟิศ ที่ใหญ่ออฟฟิศหนึ่ง เนื่องจากคุณบุรินทร์มีความสนใจเรื่อง อินทีเรียดีไซน์ ก็เลยชวนผมมาดูแลแผนกอินทีเรียดีไซน์ แต่มันก็ถูกนับรวมเป็นส่วนหนึ่งของงานออกแบบสถาปัตย์ ไม่ได้มีการคิดค่าออกแบบอินทีเรียต่างหาก งานทางด้านนี้ ยังไม่เป็นที่แพร่หลายมากนักในสังคมไทย สมัยก่อนคนที่ จบจากมัณฑนศิลป์ ถ้าไม่ไปรับราชการต�ำแหน่งออกแบบ ครุภัณฑ์ ก็ไปท�ำงานธนาคารบ้างอะไรบ้าง ยังไม่มีอาชีพนี้ แบบจริงๆ จังๆ เหมือนกับว่าการเป็นดีไซเนอร์สมัยนัน้ ต้องเป็นคนทีม่ ฐี านะ ต้องมีคอนเนกชัน ต้องมีฐานะ ไม่อย่างนั้นไม่มีคนจ้าง KONGSAK - LEO INTERNATIONAL DESIGN

26

สถาปนิกสมัยนั้นก็ต้องเป็นอาจารย์ เป็นเรื่องของความ เชื่อถือด้วย อินทีเรียดีไซเนอร์ก็เหมือนกัน อย่างอาจารย์ ศิลปากรตอนนั้นก็รับงาน แต่ปัญหาคือเขาไม่ได้ท�ำเป็น ธุรกิจ ลูกค้าต้องรอไปว่าจะส่งแบบเมื่อไหร่ แล้วส่วนใหญ่ เขาจะเห็นว่าขอบเขตการท�ำงานของเราไม่กว้างพอที่เขา จะให้ความส�ำคัญได้ แค่เขียนตีฟให้ดู เลือกวัสดุให้ก็จบ จนกระทั่งช่วงปี 1970 ถึงจะมีเริ่มท�ำเป็นธุรกิจให้เห็นบ้าง ในช่วงเดียวกันนัน้ ทางสายงานสถาปัตย์เองก็มบี ริษทั แปลน อาร์คิเต็ค เป็นบริษัทแรกที่เริ่มท�ำออฟฟิศจริงจัง มีการท�ำ feasibility study มีการเข้าไปติดต่อหาลูกค้า ซึ่งเมื่อก่อน ยังไม่มีใครท�ำ สุลักษณ์: ไม่ใช่ดีไซน์ 103 หรือคะ คงศักดิ์: ผมคิดว่าแปลนฯ จะท�ำเป็นธุรกิจจริงๆ ก่อนดีไซน์ 103 นะ แม้จะช่วงเดียวกัน แต่สมัยนั้นพี่ชัชวาลย์ (ชัชวาลย์ พริง้ พวงแก้ว) ยังเป็นสไตล์แบบอาจารย์ ไม่ได้ทำ� เป็นธุรกิจ ที่ผมพูดเป็นธุรกิจคือว่าแปลนฯ เขาเห็นที่ดินของใครไม่รู้ เขาไปสืบมาอะไรมาว่าใครเป็นเจ้าของ แล้วก็ท�ำ proposal ไปเสนอ มีการต่อรองธุรกิจ ไปหาธนาคารเงินกู้ คือท�ำเป็น ธุรกิจ เพราะฉะนั้นช่วงปี 1970 ออฟฟิศใหญ่ๆ ผมจะรู้จัก ส่วนกับหม่อมตรี (หม่อมหลวงตรีทศยุทธ เทวกุล) พอสมควร หม่อมตรีมาบ่นกับผมพอสมควรว่า บริษทั นีเ้ ปิด ขึ้นมา ท�ำให้งานผมหมดไปเยอะเลย เพราะว่าการท�ำงาน เป็นธุรกิจ คือที่ผมพูดทั้งหมดอยากให้มีประโยชน์ต่อคนที่ อ่านหนังสือนี้ ต้องรู้วา่ อาชีพที่เราท�ำเป็นธุรกิจ ไม่ได้เป็น ศิลปิน โอเคมันมีส่วน artistic บ้าง แต่ถ้าเราจะประกอบ อาชีพจริงๆ ให้อยู่ได้ สร้างครอบครัวได้ สร้างฐานะได้ CONVERSATIONS WITH ARCHITECTS SERIES

41

KONGSAK - LEO INTERNATIONAL Leo International Design Office DESIGN

42

สิ่ง ส�ำคัญที่สุดในอาชีพเราคื อโอกาส ที่ได้ออกแบบ โอกาสที่เจ้า ของงาน จะเข้าใจเรา ไม่ว ่าจะระดับ ไหนก็ ต าม สุลักษณ์: มีความเห็นอย่างไรเกีย่ วกับการประกวดแบบในบ้านเราคะ คงศักดิ์: เจ้าของโครงการต้องมีคา่ ใช้จา่ ยในการทีจ่ ะให้ใครมาคิดงานให้ ไม่ใช่ให้ทกุ คนท�ำฟรีหมด ส่วนดีไซเนอร์เองก็ควรจะแข่งขันกัน ในเรื่องดีไซน์ ไม่ใช่เสนอค่า fee แข่งกัน สุลักษณ์: เคยมีงานที่ท�ำพลาดบ้างไหมคะ แล้วมีวิธีแก้ปัญหาอย่างไร คงศักดิ์: มีครับ การที่ผมได้งานมาจนทุกวันนี้ โดยที่ไม่ต้องออกไป หางานเลย เพราะเราสร้างความมั่นใจ ความเชื่อใจให้กับ ลูกค้าได้ ถ้าผมท�ำงานให้ใครแล้วเกิดความเสียหายขึ้น ต้องมีการแก้ไข ผมรับผิดชอบเองนะครับ โดยไม่ตอ้ งมีการ มาเถียงอะไรกันเลย ตรงไหนไม่ดี ผมเปลี่ยนให้ใหม่หมด คนเขาก็ไปพูดต่อกัน ถ้าเป็นความผิดพลาดที่เกิดจากผม ผมไม่เคยปัดความรับผิดชอบผู้รับเหมาหรือเจ้าของงาน สุลักษณ์: ด้วยความทีเ่ ป็นบริษทั ขนาดใหญ่ มีแนวทางการดูแลลูกน้อง อย่างไรคะ ต้องมีภาวะผู้น�ำในลักษณะใด CONVERSATIONS WITH ARCHITECTS SERIES

ถ้ า คุ ณก�ำลัง สร้างเนื้อสร้างตัว ก็ ค วรจะคว้าทุก โอกาสที่มาถึง อย่ า เลือ กเลย มีอะไรก็ท�ำ เข้าไป สู้ตาย

P49 DEESIGN & ASSOCIATES

วิภาวดี พัฒนพงศ์พิบูล Founder & CEO

มีผลงานออกแบบประเภท hospitality ทีถ่ อื ได้วา่ เป็น ระดับชัน้ น�ำของประเทศ โดยเฉพาะสไตล์ตะวันออก แบบทันสมัย การเลือกใช้วัสดุ สีสัน เครื่องเรือน สิ่งของประดับ ที่กลมกลืนสวยงามมีสไตล์ มีภาษา เฉพาะจดจ�ำได้ คุณวิภาวดีจบการศึกษาทางด้าน อินทีเรียดีไซน์จากประเทศอังกฤษ เริ่มอาชีพด้วย การก่อตั้งส�ำนักงานออกแบบในปี 2521 ร่วมกับ คุณรุจิราภรณ์ ใช้ชื่อ P49 and Associates ต่อมา ในปี 2542 เปิดบริษัทออกแบบภายใต้ชื่อ P49 Deesign & Associates โดยยังคงรักษามาตรฐานและ คุณภาพของผลงานออกแบบได้อย่างคงเส้นคงวา สร้างทีมและผลิตผลงานให้เป็นทีย่ อมรับจากลูกค้า ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ทั้งในละแวกเอเชีย และตะวันออกกลาง

01 50

02

01 Crowne Plaza Harbour City, Shanghai, China - Lobby 02 137 Pillars House, Chiang Mai, Thailand - Bedroom

53

พงษ์เทพ: หนึ่งปีสมัยนั้นมีเรียนอะไรบ้างครับ วิภาวดี: เขาก็ให้ออกแบบสตูดิโอโปรเจ็กต์ ออกแบบบ้าน boutique restaurant แล้วก็โรงเรียนอนุบาล รูส้ กึ ไม่คอ่ ยเครียดเท่าไหร่ ไม่คอ่ ยเดือดร้อน สนุก สบาย ก็โอเค เขียนตีฟไม่เป็น โย้ไป เย้มา แล้วตอนที่ต้องไปโรงเรียนนี้ทีแรกร้องไห้เลย เพราะ ดูถูกโรงเรียนนี้ เป็นหลักสูตรเรียนแค่ปีเดียว นึกออกไหม รูส้ กึ ว่าไม่ใช่โรงเรียนทีจ่ ริงจังอะไร แต่กม็ านัง่ ปลอบใจตัวเองว่า สมมติเรามานั่งเปรียบเทียบกับเพื่อน ถ้าเพื่อนเรียนสามปี เราเรียนปีเดียวจบแล้วกลับมาท�ำงานอีกสองปี ถึงตอนนั้น คงจะได้ความรู้เยอะพอประมาณแล้วล่ะ เป็นเรื่องภูมิใจ ปลอบใจตัวเอง พงษ์เทพ: พอเรียนจบกลับมาแล้วท�ำงานเลยหรือเปล่าครับ วิภาวดี: ค่ะ มาท�ำงานกับบริษทั ไรเฟนเบิรก์ แอนด์ฤกษ์ฤทธิ์ ดีใจมาก ทีเ่ ขารับ ท�ำอยูป่ คี รึง่ โปรเจ็กต์สนุกมาก มีงานต่างประเทศเยอะ ได้ทำ� บาร์ในโรงแรมอินเตอร์คอนติเนนตัลทีม่ ะนิลา ตืน่ เต้น เพราะว่าไม่เคยเห็นไซต์เลย เห็นแต่รปู ถ่าย แล้วแบบสมัยนัน้ ไม่มี AutoCAD หรอก เป็นแบบกะรุ่งกะริ่งมาต่อกันบ้าง ไม่ต่อกันบ้าง ท�ำงานเสร็จแล้วก็ยังไม่เคยได้เห็นไซต์เลย จนกระทัง่ ได้ไปมะนิลาหลังจากทีอ่ อกจากบริษทั แล้วตัง้ หลายปี ถึงได้ไปเห็นด้วยตาตัวเอง พงษ์เทพ: ตอนนั้นยังเขียนแบบด้วยมือใช่ไหมครับ วิภาวดี: ใช่ ทุกอย่างด้วยมือหมด แล้วเขียนเป็นอักษรก็ตอ้ งเป็นรีลอย ตัวก้ามปูน่ะ พอต้องเขียนสเปคภาษาไทยลงไปในแบบ คุณฤทธิ์ (ฤกษ์ฤทธิ์ แก้ววิเชียร) บอกไม่ให้เขียนเด็ดขาด เพราะลายมือแย่มาก นอกจาก title ถึงให้เป็นรีลอย สเปค ต้องคนลายมือเหมือนสถาปนิกที่เขาเขียนกัน ซึ่งเราเขียน VIPAVADEE - P49 DEESIGN & ASSOCIATES

54

พงษ์เทพ: วิภาวดี: พงษ์เทพ: วิภาวดี:

สุลักษณ์: วิภาวดี:

สวยๆ แบบนัน้ ไม่เป็น หลังจากนั้นพอพีเ่ ปี๊ยะกลับมาก็ชวน ออกไปท�ำบริษัทกันเองดีกว่า จากนั้นเลยเริ่มท�ำด้วยกัน ใช้สถานที่คือโรงรถบ้านพี่เปี๊ยะนั่นแหละ งานที่ท�ำตอนนั้นส่วนใหญ่เป็นประเภทไหนครับ เป็นร้านขายเสือ้ อยูใ่ นห้างไดมารู และก็ทำ� งานเล็กๆ น้อยๆ ห้องลูกบ้าง ห้องกินข้าว ห้องนอนบ้าง อยากให้เล่าให้ฟังว่าเริ่มท�ำออฟฟิศได้อย่างไร แล้วกว่าจะ เป็นบริษัท P49 มีที่มาที่ไปอย่างไรครับ ตอนแรกเริม่ ท�ำกับพีเ่ ปีย๊ ะสองคน ยังไม่เป็นบริษทั ยังไม่มชี อื่ ท�ำกันอยู่ในโรงรถบ้านพี่เปี๊ยะ ท�ำงานกันจริงจัง ครั้งแรกที่ ได้ค่า fee มา พี่กับพี่เปี๊ยะนั่งขัดสมาธิกันอยู่สองคนแล้ว ก็มีแบงก์ร้อยมาเล่นกัน one for you, one for me, one for you สนุกมากเลย ค่า fee ไม่เยอะ แต่ก็อยู่ได้โดยที่ ไม่ตอ้ งควักเนือ้ เลย การบริหารออฟฟิศสมัยนัน้ ไม่ได้มอี ะไร ซับซ้อน เพราะเราเริม่ กันมาจากสองคนจริงๆ เขียนตีฟก็ไม่ เป็นต้องไปหาคนมาช่วยเขียน รุน่ แรกๆ คือเด็กปีสศี่ ลิ ปากร มาทีละครึง่ วัน หลังจากนัน้ ค่อยมีคนมาช่วยประจ�ำ จากสอง เป็นสีคี่ อ่ ยๆ ขยับขึน้ มา งานโรงแรมงานแรกทีไ่ ด้ทำ� คือห้อง อาหาร Spice Market ในโรงแรมเพนนินซูล่า ซึ่งปัจจุบัน คือโรงแรมโฟร์ซซี นั่ ส์ ตอนนัน้ ทีเ่ ป็นยุคแรกๆ สนุกดี เพราะ ก่อนหน้านัน้ ตอนทีก่ ลับมาใหม่ๆ จะชอบเดินเยาวราช ชอบ เดินตลาดเก่า แรงบันดาลใจก็ได้มาจากแถวนัน้ ประตูทางเข้า ได้จากประตูเวิง้ นครเกษม ทัง้ ถนนซอยเล็กๆ ทัง้ หลาย ผ้าใบ โยงไปโยงมา ร้านขายของอะไร เข้าไปอยู่ในนั้นหมดเลย ตอนนัน้ ตืน่ เต้นกับงานชิน้ นีไ้ ปด้วย เพราะมันดูสนุก มีชวี ติ ชีวา แล้วจนถึงวันนี้ผ่านมากี่สิบปีแล้วก็ไม่รู้ Spice Market CONVERSATIONS WITH ARCHITECTS SERIES

55

01

02

01 Plaza Athenee, Bangkok, Thailand - Restaurant 02 Tripple Two, Bangkok, Thailand - Executive Office

ก็ยงั เป็นร้านอาหารบริเวณเดียวในโรงแรมโฟร์ซซี นั่ ส์ทยี่ งั ไม่ เคยถูกรื้อปรับปรุงเลย พี่เปี๊ยะคงจะพูดถึงด้วยเหมือนกัน เพราะเราท�ำด้วยกัน ส่วนงานทีเ่ ป็นคอมเมอร์เชียลงานใหญ่ ชิน้ แรกเป็น representative office ของธนาคารต่างประเทศ พองานเสร็จคนอืน่ เข้ามาเห็นก็จา้ งเราต่อ แล้วมันก็คอ่ ยๆ ไป เริ่มจากให้ท�ำห้องครัว ท�ำห้องลูก ท�ำห้องหอให้หน่อย แล้วก็ขยับขึ้นมาเป็นท�ำบ้านทั้งหลังให้หน่อย สุลักษณ์: เริ่มจัดตั้งจดทะเบียนบริษัทจริงจัง วิภาวดี: ใช่ และยังมีเพื่อนอีกคนคือ พี่ปี๊บ (ประพนธ์ มาลากุล) ตอนนี้เสียไปแล้ว ทั้งสามคนชื่อเล่น ป.ปลากันหมด เป้า เปี๊ยะ ปี๊บ แล้วที่ตั้งออฟฟิศเราก็ซอย 49 เลยเป็น P49 VIPAVADEE - P49 DEESIGN & ASSOCIATES

56

พงษ์เทพ:

วิภาวดี: พงษ์เทพ: วิภาวดี:

จากที่ท�ำกันในโรงรถ แล้วมันนั่งได้สี่คนเอง พอพนักงาน เพิม่ ขึน้ พีเ่ ปีย๊ ะเลยสร้างเป็นเรือนชัน้ เดียว เราก็เช่าต่อไปอีก ตรงนัน้ ก็มสี บิ กว่าคนแล้ว หลังจากนัน้ ก็ยา้ ยออกมาอยูต่ รง ซอยสวัสดี ช่วงนั้นก็เริ่มคุยกับพี่เต้ย (นิธิ สถาปิตานนท์) ที่ออกมาจากดีไซน์ 103 แล้ว เลยเชิญพี่เต้ยมาร่วมงาน ในส่วนงานสถาปัตย์ เราต่างชื่นชมงานของพี่เต้ยมาก พอตอบตกลงเลยมี Architects 49 (A49) ขึ้นมา ก็ย้าย ออฟฟิศมาตึกภัทร ตอนนั้น P49 ท�ำมาได้หกเจ็ดปีแล้ว สมัยนั้นแทบไม่มีโปรเจ็กต์ใหญ่ๆ อย่างโรงแรมขึ้นมาเลย ส่วนใหญ่จะท�ำออกแบบบริษัท บ้าน ร้าน หรือร้านอาหาร แต่ P49 ได้งานโรงแรมเพนนินซูล่าด้วย ตอนนั้นในแง่ของ การท�ำงาน P49 ถนัดงานประเภทไหนเป็นพิเศษไหมครับ ไม่มีค่ะ ท�ำทุกงาน แสดงว่ามีงานเยอะขึน้ ใช่ไหมครับ แล้วตอนนัน้ แบ่งกันไหม ว่าใครดูงานออกแบบบริษัท ใครดูโรงแรม ไม่แบ่งเลย อยูท่ วี่ า่ ถ้ามีงานเข้ามาแล้วใครว่างก็เป็นคนดูแล หรือว่าถ้าเป็นลูกค้าทีต่ ดิ ต่อเข้ามาจากใครคนนัน้ ก็ดแู ลไป ช่วงแรกๆ ที่เวลายังเหลือเฟือ ก็จะช่วยกันท�ำอยู่หลังบ้าน เมือ่ ก่อนนีเ้ วลาทีใ่ ครไปเจอลูกค้าใหม่ๆ ก็ไปด้วยกัน ตลกดี พี่และพี่เปี๊ยะท้องพร้อมๆ กัน แล้วบางทีก็ไปประชุมกับ ลูกค้าพร้อมกัน ตอนเข้าลิฟต์มันร้องดังปี๊บๆ สองคนพุงโต เข้าลิฟต์ไม่ได้ต้องออกมา อายเขา เข้าไปสามหนก็ยังเข้า ไม่ได้ แล้วตอนหลังมันชักยุ่งมากขึ้น ก็เลยต้องแบ่งงานกัน เพราะฉะนัน้ พอถึงตอนทีแ่ ยกออฟฟิศกันก็งา่ ยมาก เพราะ มันชัดเจนอยู่แล้วว่าใครท�ำงานตรงไหน ทีมไหน แล้ว ส�ำนักงานที่ซอยสุขุมวิทซึ่งเคยสร้างไว้ส�ำหรับแค่สี่สิบคน CONVERSATIONS WITH ARCHITECTS SERIES

57

ก็เริ่มนั่งกันไม่ไหว เพราะตอนนั้นน่าจะมีราวๆ แปดสิบคน แน่นมากจนเป็นสลัม สุลักษณ์: เมือ่ สิบแปดปีทแี่ ล้ว A49 มีประมาณร้อยสามสิบคน P49 ที่ ท�ำงานดูอดั แน่นทีเดียว มีโอกาสเข้าไปท�ำงานด้วยบางโปรเจ็กต์ ตอนนั้น รู้สึกว่าถ้าเป็นงานโรงแรมจะเป็นพี่เป้า ถ้างาน ออฟฟิศจะเป็นพีเ่ ปีย๊ ะ พีเ่ ป้าจะออกไปทางทรอปิคอล พรีเซนต์ ตีฟ สีนำ�้ สวยๆ ส่วนพีเ่ ปีย๊ ะ งานโมเดิรน์ พรีเซนต์แบบสมัย ใหม่คอนข้างหวือหวา พงษ์เทพ: ผมก็ต้ังข้อสังเกตจากมุมมองของผมว่า งานพี่สองคน ไม่เหมือนกัน มีเส้นสายต่างกัน ถึงแม้จะท�ำโรงแรมเหมือนกัน ซึ่งผมเข้าใจว่าเป็นความชอบของแต่ละคน วิภาวดี: ก็เป็นมุมมองที่น่าสนใจดี

มั น ไม่ใช่นโยบายของเราที่จ ะมีสไตล์ตายตั ว เราต้องการท�ำงานที่ดีเป็น หลัก รู้สึกว่า งานแต่ละงานมันไม่เ หมือนกัน คนละประเภทกั น ลู กค้ าหรือ สถานที่ตั้งก็ไ ม่เ หมือนกันเลย แล้ ว มันไม่ได้ มันเบื่อ เราต้องมีอะไรใหม่ ๆ อยู ่ เ สมอ พงษ์เทพ: ท�ำไมถึงเลือกมาตั้งออฟฟิศที่ซอยหลังสวนครับ วิภาวดี: เลือกอยู่ตรงนี้เพราะว่าชอบตึกนี้ เป็นจังหวะและโชคจริงๆ ตอนนั้นที่ย้ายออกจากซอยสุขุมวิท 26 พี่หาตึกอยู่ ขับรถ ผ่านมาเห็นป้ายว่าให้เช่าก็เลี้ยวเข้ามาเลย ดูปุ๊บก็เช่าเลย VIPAVADEE - P49 DEESIGN & ASSOCIATES

01 58

02

03

01 Crowne Plaza Harbour City, Shanghai, China 02 Crowne Plaza, Lijiang, China - Tea Lounge 03 Holiday Inn Hainan,CONVERSATIONS China - Bar WITH ARCHITECTS SERIES

59

พงษ์เทพ: วิภาวดี:

พงษ์เทพ: วิภาวดี: พงษ์เทพ: วิภาวดี:

สุลักษณ์: วิภาวดี:

ทันที อย่างนี้ไม่เรียกโชคกับจังหวะแล้วไม่รู้จะเรียกอะไร จะไปหาบริษทั อินทีเรียดีไซน์ทไี่ หนมีหน้าบ้านติดถนนอย่างนี้ พี่คิดว่าในบริษัทมี signature ในการท�ำงานไหมครับ พี่ว่าไม่มีนะ มันไม่ใช่นโยบายของเราที่จะมีสไตล์ตายตัว เราต้องการท�ำงานที่ดีเป็นหลัก รู้สึกว่างานแต่ละงานมัน ไม่เหมือนกัน คนละประเภทกัน ลูกค้าหรือสถานที่ตั้งก็ไม่ เหมือนกันเลย จะได้ไม่เบื่อ เราต้องมีอะไรใหม่ๆ อยู่เสมอ ย้อนกลับมาที่ปัจจุบัน ตอนนี้พี่มีพนักงานอยู่ประมาณ ร้อยสี่สิบเก้าคนมีงานที่เป็นโรงแรมสักกี่เปอร์เซ็นต์ เป็นงานโรงแรมแปดสิบเปอร์เซ็นต์ ทีเ่ หลือเป็นงานส�ำนักงาน และงานส่วนใหญ่อยู่ต่างประเทศ กระจายกันไปกว่ายี่สิบ ประเทศ บ้านส่วนตัวท�ำไหมครับ ไม่ทำ� พีม่ คี วามรูส้ กึ ว่าถ้าจะท�ำบ้านให้ใคร ต้องมีเวลาให้เขา เพราะมันเป็นเรื่องความคาดหวังหรือจินตนาการส่วนตัว ของแต่ละคน การที่จะปลูกบ้านสักหลังหนึ่งมันส�ำคัญมาก ส�ำหรับเขา จะเป็นใครก็แล้วแต่ ไม่ว่าจะบ้านกี่ตารางเมตร ต้องมีเวลาให้เขามากๆ แล้วถ้าเราไม่สามารถมีเวลาให้เขา มากๆ ก็ไม่ควรจะรับงาน เดีย๋ วมันจะไม่สนุก เพราะเขาก็ตอ้ ง มีความคาดหวังเยอะ ไม่วา่ จะเลือกมือจับเลือกอะไร มันต้อง เป็นเรื่องหมดเลย ไม่ใช่เลือกเอาจากแค็ตตาล็อกแล้วเสร็จ เคยมีช่วงหนึ่งพี่เป้าร่วมงานกับบริษัทต่างชาติ ที่มาที่ไป เป็นอย่างไร เคยร่วมงานกับบริษทั ต่างประเทศ ปกติงานบริษทั กับโรงแรม จะพอๆ กัน แต่มีช่วงหนึ่งที่งานเริ่มหายไปเยอะ ส�ำหรับพี่ ตีความว่าเพราะมันเริม่ มีดไี ซเนอร์จากเมืองนอกเข้ามามาก VIPAVADEE - P49 DEESIGN & ASSOCIATES

ต้ อ งมีความจริง ใจกับงานซึ่งส�ำคัญมาก จะท�ำอะไรต้องมีความจริงใจ

DESIGN SCENE วิบูลย์ เตชะกัลยาธรรม Managing Director & Design Director

ดีไซเนอร์ทชี่ ั่งตวงน�ำ้ หนักค�ำว่าศิลปะ วิทยาศาสตร์ จัดการได้อย่างสมดุล ตามสูตรทีต่ นเองเป็นผูก้ ำ� หนด แทบจะทุกจังหวะของชีวติ วิบลู ย์บม่ เพาะวิธคี ดิ และ การเรียนรู้ในต่างประเทศเป็นส่วนใหญ่ เนื่องจาก ต้องจากบ้านไปเรียนทีป่ ระเทศสหรัฐอเมริกาตัง้ แต่ ไฮสคูลจนถึงระดับปริญญาตรี และเป็นที่มาของ ความกล้าพูดกล้าแสดงออกและยืนยันในสิ่งที่ ตนเองเชือ่ ประสบการณ์การท�ำงานถูกบ่มอย่างเป็น ขัน้ ตอนตามทีว่ างไว้ จนถึงสามารถจัดตัง้ ส�ำนักงาน ออกแบบตั้งแต่อายุไม่ถึงสามสิบปี ลักษณะงานมี ความเรียบ มีความพอดี ลงตัว กลมกลืน ทั้งสเปซ โครงสีวัสดุและผิวสัมผัส นอกจากนี้ยังใช้ความ ลุ่มหลงที่มีต่องานออกแบบแตกแขนงบริษัทน�ำเข้า เฟอร์นิเจอร์ภายใต้ชื่อ LIM สร้างและบริหารใน ฐานะเจ้าของบูติกรีสอร์ตพุทธรักษาให้ประสบ ความส�ำเร็จ

88

Thonglor Residence

89

31.05.2554 Design Scene

พงษ์เทพ: อยากให้คุณวิบูลย์เล่าตั้งแต่ที่ไปเรียนหนังสือที่อเมริกาว่า ท�ำไมถึงได้ไปเรียนด้านอินทีเรียดีไซน์ที่นั่นครับ วิบูลย์: เหตุผลจริงๆ ที่ไปเรียนที่อเมริกาก็เพราะพ่อแม่อยากให้ไป ช่วงนั้นเป็นช่วงคาบต่อก่อนเวียดนามแตก เวียดนามเหนือ บุกเวียดนามใต้ พ่อกับแม่เป็นห่วงมาก กลัวว่าเมืองไทยจะ โดนคอมมิวนิสต์เข้ายึดครอง เลยบอกให้ไปอเมริกา พงษ์เทพ: มีญาติอยู่ที่นั่นหรือเปล่าครับ วิบูลย์: ไม่มีครับ แต่มีคนที่เคยไปอเมริกาแนะน�ำว่าที่นั่นที่นี่ดี ให้ ไปเรียนไฮสคูลทีน่ นั่ พอเรียนจบมัธยมต้นทีไ่ ทยเลยไม่ได้มี เป้าหมาย ไม่มีตัวผลักดันให้ต้องไปสอบเทียบแข่งขันกับ คนอื่น เพราะถึงอย่างไรพ่อแม่ก็ให้ไปเมืองนอกอยู่ดี VIBOON - DESIGN SCENE

90

ผมเป็นคนมีเป้าหมายตลอดเวลาไม่ว่าจะท�ำอะไร เช่น ถ้ากลับมาจะต้องเป็นเจ้าของกิจการให้ได้ จะไม่เป็นพนักงานปกติ แรกๆ ผมไปสมัครงาน ไปท�ำงานกับเขา ก็จะมีเป้าหมายว่าผมอยากได้ ประสบการณ์แค่ไหน สุลักษณ์: ทราบล่วงหน้านานไหมคะว่าจะต้องไปเรียนต่อ วิบูลย์: ทราบก่อนสักปีเดียว แต่กเ็ คยไปเรียนทีน่ นั่ ทีน่ บี่ า้ ง ตอนเด็กๆ ผมเป็นคนชอบเทีย่ ว อยากไปไหนมาไหน ไม่คอ่ ยชอบอยูบ่ า้ น แต่สมัยก่อนไปยากหน่อย เลยอยากไปไกลๆ พ่อแม่ก็ส่ง ไปอเมริกาเลย สุลักษณ์: กลัวไหมคะ ตอนนั้นยังเด็กอยู่เลย วิบูลย์: ไม่คอ่ ยกลัวมาก เพราะว่าไปกับน้องชาย ไปเรียนทีเ่ ดียวกัน ผมว่ามันเป็นการเปิดโลกของผม อะไรทีไ่ ม่เคยเห็นก็ได้เห็น หลายสิ่งหลายอย่างแตกต่างออกไปอย่างชัดเจน ต้อง ยอมรับว่าสมัยที่ผมไปเรียนไม่ได้มีคนไทยมากขนาดนี้ ยังน้อยมาก พอกลับมาเลยกลายเป็นคนอีกซีกหนึ่งทันที มีทั้งข้อดีและข้อเสีย เหมือนไม่ได้ร่วมสถาบัน ก็ไม่ค่อยมี คนคบ ต้องสร้างคนคบเอง แล้วการเป็นคนกล้าพูด กล้าแสดง ความคิดเห็นอย่างตรงไปตรงมา บางคนจะไม่ชอบ แต่เรา กล้าในแง่ที่ว่าถ้าท�ำอะไรสักอย่างหนึ่งจะต้องท�ำให้เต็มที่ อย่างเช่นเวลาประชุม เจ้านายถามว่ามีอะไรเป็นข้อคิดหรือ มีอะไรจะเสนอแนะหรือไม่ สมมติมีสิบคน จะมีคนกล้า ยกมือแค่คนเดียว เลยสงสัยว่าท�ำไม่ไม่ยอมยกมือกัน ก็ได้ CONVERSATIONS WITH ARCHITECTS SERIES

91

สุลักษณ์: วิบูลย์:

สุลักษณ์: วิบูลย์:

สุลักษณ์: วิบูลย์:

ค�ำตอบมาว่าการยกมือมีทั้งข้อดีข้อเสีย ถ้าพูดอะไรซึ่งไม่ เป็นผลดีต่อบริษัทหรือเจ้านาย เขาก็จะไม่ชอบเรา แต่มัน จะไม่ใช่การประชุมถ้าไม่มีการเสนออะไรเลย การเป็นคน กล้าพูดอย่างผมจึงต้องอาศัยประสบการณ์ในการเรียนรู้ ว่าจุดไหนพูดได้ จุดไหนพูดไม่ได้ ในแง่ของการเป็นคนไทย เพราะคนไทยจะไม่แสดงออกมาทั้งหมด และถึงแม้จะพูด ก็ไม่ควรจะตรงขนาดนั้น ควรจะอ้อมข้างหลังเขานิดหนึ่ง แล้วค่อยวกกลับมา ตอนเด็กๆ เป็นคนกล้าพูดไหมคะ ไม่ใช่คนกล้าพูดขนาดนั้น การได้ไปเรียนเมืองนอกช่วยผม หลายๆ อย่าง โดยเฉพาะการเสนอความคิด ท�ำให้สามารถ บอกให้คนอื่นรู้ได้วา่ เราคิดอย่างนี้ นี่เป็นข้อดี หลักของมัน ซึง่ ได้ฝกึ ตัง้ แต่สมัยเรียนไฮสคูล เพราะถ้าไม่สามารถแสดง ความคิดเห็นได้ ก็ไม่สามารถเรียนจบได้ ตอนเรียนไฮสคูลอยากท�ำงานด้านนี้อยู่แล้วหรือคะ ไม่ครับ ไม่เคยคิดเลยว่าจะเป็นอินทีเรียดีไซเนอร์ แต่ตอน เรียนไฮสคูลนอกจากต้องเล่นกีฬาครึ่งวันเช้าและเรียนวิชา บังคับในห้องช่วงบ่ายแล้ว ยังมีวิชาที่ต้องเลือก ผมบังเอิญ เลือกลงเรียนวิชาด้านศิลปะไปบ้าง แล้วรูส้ กึ ว่าชอบ อาจารย์ ก็บอกว่าจริงๆ แล้วผมมีพรสวรรค์ทางด้านนี้ เพราะผมมี เซนส์เรื่องสี เรื่องสัดส่วนดี น่าจะเรียนไปทางศิลปะ แต่ไม่ได้เจาะจงไปว่าศิลปะสาขาไหน ไม่ครับ ต้องเลือกเอง ก็คิดว่าถ้าเสียเงินมาเรียนแพง ก็อยากเลือกทีเ่ ป็นสายวิชาชีพ เลยสมัครเรียนสถาปัตย์กอ่ น น่าจะท�ำมาหาเลีย้ งชีพได้ แต่เรียนไปสักครึง่ ปีกร็ สู้ กึ เหมือน ถูกบังคับเกินไป รูส้ กึ เหมือนถูกบังคับว่าทิศทางจะต้องเป็น VIBOON - DESIGN SCENE

92

พงษ์เทพ: วิบูลย์:

สุลักษณ์: วิบูลย์:

พงษ์เทพ: วิบูลย์:

อย่างนั้นอย่างนี้ ฟังก์ชันก็ต้องเป็นอย่างนั้นอย่างนี้ เลยไม่ ค่อยชอบ จากนั้นถึงได้รู้วา่ ยังมีอีกแผนกหนึ่ง คือออกแบบ อุตสาหกรรมกับอินทีเรียดีไซน์ ก็เลยไปดู รู้สึกว่าไม่เลว น่าจะเป็นอาชีพได้ เลยขอย้ายคณะไปเรียน fine art แทน แล้วชอบไหมครับ ชอบมากกว่าสถาปัตย์ เพราะอินทีเรียดีไซน์จะให้อสิ ระมากกว่า แล้วก็โยงเข้ากับออกแบบอุตสาหกรรม เหมือนได้เห็นชิน้ งาน ของทางนัน้ ด้วย คนทีเ่ รียนออกแบบอุตสาหกรรมก็ทำ� อินทีเรีย ดีไซน์ไปด้วย ขณะเดียวกันทีเ่ ราเรียนก็จะต้องเรียนสถาปัตย์ ควบไปด้วย คือไม่ได้เป็นแค่ interior decorator แต่เป็น อินทีเรียดีไซเนอร์ ซึง่ งานสถาปัตยกรรมภายในจริง ๆ แล้ว ก็จะโยงกับทัง้ สองฝ่าย คือไม่อยูฝ่ า่ ยหนึง่ ฝ่ายใด นัน่ เป็นการ จุดประกายครั้งแรก ตอนเรียนผมก็คิดว่าสนุก พอเรียนไป สักพักก็มีเป้าหมายว่าอยากท�ำนั่นท�ำนี่ ตั้งเป้าหมายไว้ตั้งแต่ยังเรียนไม่จบ ผมเป็นคนมีเป้าหมายตลอดเวลาไม่ว่าจะท�ำอะไร เช่น ถ้ากลับมาจะต้องเป็นเจ้าของกิจการให้ได้ จะไม่เป็นพนักงาน ปกติ แรกๆ ผมไปสมัครงานก็จะมีเป้าหมายว่าผมอยากได้ ประสบการณ์แค่ไหน อยากได้อะไรซึ่งจะเป็นพื้นฐานที่ผม จะสามารถเอาไปต่อยอดตามต้องการได้ ผมก็จะเรียนทุก อย่าง สิ่งที่เราอยากได้ไม่ใช่เงินเดือน แต่คือประสบการณ์ ความรูท้ เี่ รายังไม่มี ตอนกลับมาใหม่ๆ ผมวาดตีฟไม่เก่งเลย เพราะทีน่ นั่ เน้นที่ end product จะสเก็ตช์อะไรก็ได้ ขายไอเดีย ให้ได้ก็จบ ไม่ได้ส�ำคัญที่ภาพตีฟ แต่ส�ำคัญที่ผลลัพธ์ เรียนที่นั่นสี่ปีใช่ไหมครับ ครับ สมัยผมเรียนสีป่ จี ะเป็นอินทีเรียดีไซน์ แต่ตอนนีเ้ ปลีย่ น เป็นสถาปัตยกรรมเรียนห้าปี CONVERSATIONS WITH ARCHITECTS SERIES

CAPTION >

93

สุลักษณ์: ได้ท�ำงานที่ตา่ งประเทศก่อนกลับมาบ้างไหมคะ วิบูลย์: มีฝกึ งานครับ แต่ไม่ได้ทำ� จริงจัง ทีแรกผมกะว่าจะท�ำงานใน เมืองไทยสักปีหนึง่ แล้วกลับไปเรียนต่อ แต่กย็ งั ไม่ได้กลับไป เพราะท�ำงานแล้วสนุก สมัยนัน้ ยังไม่มคี นจบด้านนี้ จึงน่าจะ มีโอกาสไต่เต้าสูงขึ้นมากกว่าท�ำงานที่อเมริกา แต่ตอนนั้น ที่เมืองไทยยังมีบริษัทออกแบบไม่มาก เลยเลือกศึกษางาน และระบบจากบริษัทใหญ่ๆ อย่างดีไซน์ 103 ตอนนั้น สัมภาษณ์กับคุณวัฒนา รอดบุญ ไม่ได้สัมภาษณ์กับ คุณชัชวาลย์ พริง้ พวงแก้ว เพราะคุณวัฒนาอยูแ่ ผนกอินทีเรีย ดีไซน์ ผมท�ำงานที่นี่อยู่หา้ ปี พงษ์เทพ: ท�ำงานเมืองไทยช่วงนั้นเป็นอย่างไรบ้างครับ วิบูลย์: ก็จะตัง้ เป้าหมายไว้วา่ เวลาท�ำงาน อะไรทีไ่ ม่ใช่หน้าที่ ก็ให้ขอ ท�ำได้ แรกๆ ท�ำงานออกแบบทีด่ ไี ซน์ 103 มีแผนก project management เฉพาะ ผมก็คุยกับคนนั้นคนนี้ บอกเขาว่า ถ้ามีอะไรให้ช่วย แม้ไม่ใช่หน้าที่ผม ผมก็ช่วยท�ำได้นะ ผมอยากจะเรียนรู้ แต่ท�ำแค่คร่าว ๆ ไปเริ่มจริงจังที่ดีไซน์ 103 ตอนนัน้ project manager ชือ่ พีแ่ หวว เป็นหัวหน้าผม โดยตรง แต่ผมไปของานจากคนอืน่ ๆ ท�ำด้วย ผมไม่ทนั พีเ่ ต้ย (นิธิ สถาปิตานนท์) ซึง่ เพิง่ ออกไป ส่วนคุณสมชาย จงแสง เข้าก่อนปีหนึง่ เลยได้ทำ� งานด้วยกัน คุณวิฑรู ย์ คุณาลังการ ก็รนุ่ เดียวกัน กลายเป็นสามทหารเสือ ช่วงแรกเหมือนคุยกัน คนละภาษา เราต้องเป็นฝ่ายเข้าหาเขา คุยภาษาเขา เพราะ ตอนนั้นผมเป็นเด็กจบนอก สมัยก่อนไม่ค่อยมีคนมีรถ เราขับรถไปก็โทรศัพท์ไปถามก่อน จะได้รวู้ า่ ผมจะไปท�ำงาน อย่างไร จอดรถตรงไหน ก็กลายเป็นเรื่องซึ่งไม่ดี ไปถาม อย่างนัน้ เหมือนอวดรวย จริงๆ แล้วเปล่า ไม่ใช่วา่ จะอวดรวย เป็นเรื่องซึ่งเราต้องเรียนรู้ ผมถึงบอกว่าจริงๆ แล้วมันเป็น VIBOON - DESIGN SCENE

112

พงษ์เทพ: วิบูลย์:

พงษ์เทพ: วิบูลย์:

ประสบความส�ำเร็จพอสมควร เพราะผ่านมาแล้วห้าปี ชือ่ ติดในตลาดแล้ว ก็ขายตัวเองได้ ไม่ขาดทุนแล้ว เรือ่ งก�ำไร อาจจะต้องรอนิดหนึ่ง แต่ก็เป็นการสร้างแบรนด์ สามารถ ต่อยอดได้ สมมติไปตั้งอย่างนี้ที่อื่นแล้วท�ำแบรนด์นี้ คนก็จะตาม เป็นความท้าทายครับ ทุ่มสุดตัวท�ำให้ดังให้ได้ ลงทุนกับพุทธรักษาไปเท่าไหร่ครับ ก็เยอะพอสมควรครับ ทัง้ หมดห้าสิบเก้าห้อง ทีด่ นิ แบ่งเป็น สองฝั่ง ต้องแบ่งส่วนการจัดการให้ทั่วถึง ค่าใช้จ่ายจึงเยอะ กว่าแต่ก็สนุกดี การท�ำโรงแรมต้องอัปเดตตลอดเวลาครับ ทุกวันนีใ้ นปีหนึง่ ต้องอัปเดตตัวเอง ท�ำนัน่ ท�ำนีใ่ หม่ มีฟงั ก์ชนั ขึ้นมาใหม่ จะอยู่กับที่ไม่ได้ เพราะจะไม่มีข่าว ฉะนั้นต้อง ปรับปรุงเรื่อยๆ ถึงวันนีค้ ณ ุ วิบลู ย์รสู้ กึ อย่างไร ทีก่ ลายเป็นโลโก้ของทัง้ บริษทั ออกแบบ Design Scene ร้านเฟอร์นิเจอร์ LIM และ พุทธรักษารีสอร์ต ผมไม่แน่ใจว่าคนข้างนอกมองว่าอย่างไร แต่ผมรูส้ กึ ว่าตัวเอง โชคดี เพราะธุรกิจพวกนีเ้ ป็น passion ทัง้ นัน้ และเป็นการ ต่อยอดจากที่เราตั้งเป้าเอาไว้ ถ้าเราไม่กล้าตัดสินใจ ก้าวลงไปท�ำเลย ก็คงไม่มีโชคตัวนี้มา ผมอาจจะเป็นคน ไม่คดิ มากด้วย วันหนึ่งอยากจะท�ำก็ลงมือท�ำเลย ประกอบ กับตอนนี้เป็นช่วงเวลาที่เหมาะสม ถ้าผมท�ำโรงแรมเมื่อ สิบปีที่แล้วคงแย่แน่ ...

CONVERSATIONS WITH ARCHITECTS SERIES

01 113

02

03

01 - 02 Putahracsa 03 - 04 Showroom LIM

05

VIBOON - DESIGN SCENE